Ma Xó
Sau năm 73 khi lính Mỹ rút khỏi VN thì các căn cu* biên pḥng dọc biên gio*i Việt Lào và Miên Việt đu*o*.c giao lại cho quân đội VNCH trấn đóng! Và Biệt Ddộng Quân là lu*.c lu*o*.ng đu*o*.c giao phó cho trách nhiệm này! Tiểu đoàn 21 BDQ của tôi trấn giu*~ một đồn biên pḥng sát vùng Tam Biên (Việt Miên Lào) gần Buôn Ddông tỉnh Ddarlac! Buôn Ddông là một no*i bị cô lập vo*i thế gio*i bên ngoài! Chỉ có một con đu*o*`ng đất đỏ nối vo*i Ban Mê Thuột, nhu*ng đã bị CS phá nát và gài mìn bẫy! Binh lính CS lại thu*o*`ng phục kích trên con đu*o*`ng này nên mọi phu*o*ng tiện ra vào, tiếp tế v.v... đều đu*o*.c thu*.c hiện bằng phi co* tru*.c thăng ! Nhu*ng v́ viện tro*. Mỹ đã bị cắt xén thê thảm cho nên việc tiếp tế chỉ thu hẹp lại một tháng một lần mà thôi ! Ngay cả việc tiếp tế lu*o*ng thu*.c, thuốc men, đạn du*o*.c, tải thu*o*ng, phát lu*o*ng, đi phép v.v. cho đồn chúng tôi cũng chỉ có một lần cho mỗi tháng !!
br> Vùng này ru*`ng núi âm u, chung quanh chỉ thấy mây mù và cây cối trùng trùng điệp điệp ! Ngày ngày chỉ nghe tiếng vu*o*.n hú quanh đồn! Tiếng chim "bắt cô trói cột" kêu buồn thảm trong các buổi chiều u ám! Cách đó mấy cây số có một làng ngu*o*`i Thái, họ đã đu*o*.c ông Diệm đu*a lên đây lập nghiệp sau khi họ di cu* vào Nam năm 54 ! Cũng có vài buôn làng của các dân tộc khác nhu* Ra Ddê, Mo* Nông, Lào v.v. Nhu*ng họ o*? xa đồn ho*n mà chúng tôi không có dịp đặt chân to*i! Nhiệm vụ của chúng tôi là ngăn chận đu*o*`ng xâm nhập của quân chính qui CS tu*` bên kia biên gio*i sang! V́ thế Tiểu Ddoàn Tru*o*?ng của chúng tôi thu*o*`ng phái các toán quân nhỏ đi hành quân tảo thanh, đi tiền đồn vo*i một công hai chuyện: Bảo vệ cho đồn biên pḥng và phát hiện quân CS, rồi báo cáo về xin phi co* dội bom các no*i đóng quân của địch!

Tôi là trung đội tru*o*?ng của một trung đội thuộc đại đội 3, nên cũng thu*o*`ng đu*o*.c phái dẫn trung đội đi thi hành các nhiệm vụ này! Tôi thu*o*`ng tránh cho binh lính đi vào các bản làng ! Một là tránh bị phát hiện, hai là đề pḥng việc các phần tu*? xấu gây thiệt hại cho dân chúng ! Ta thu*o*`ng nghe nói: "Bạc nhu* dân, bất nhân nhu* lính! Nên đề pḥng thì vẫn tốt ho*n! Trong một cuộc hành quân an ninh ṿng đai nhu* thu*o*`ng lệ , tôi dẫn trung đội băng ru*`ng về hu*o*ng Tây của đồn cố giu*~ bí mật vo*i hy vọng sẽ phát hiện đu*o*.c dấu vết của bọn CS để lại khi chuyển quân ! Nhu*ng gần cả ngày vất vả chúng tôi không t́m đu*o*.c gì ! Quá tru*a tôi ra lệnh rút về đồn, khoảng hai tiếng sau chúng tôi băng qua khu ru*`ng gần làng Thái ! Tôi ra lệnh bố trí nghỉ mệt, hầu nhu* mọi ngu*o*`i đều đã uống cạn bi đông nu*o*c của mình ! Hai ngu*o*`i lính xin tôi vào làng xin mấy nón sắt nu*o*c cho mọi ngu*o*`i cùng uống! Tôi ngại lắm nhu*ng rồi cũng phải bằng ḷng v́ đồn vẫn c̣n cả 5 cây số nu*~a và nu*o*c suối vùng này rất độc không thể uống bậy đu*o*.c!
Khoảng 20 phút sau hai ngu*o*`i lính tro*? ra vo*i bốn nón sắt nu*o*c, mọi ngu*o*`i chia nhau uống rồi tiếp tục lên đu*o*`ng về đồn ! Thế nhu*ng chuyện lạ đã xảy ra ! Một ngu*o*`i lính của tôi đâm ra đau bụng thảm thiết! Mà anh này lại là một trong hai ngu*o*`i đã đi xin nu*o*c bu*~a tru*o*c ! Rồi bụng anh ta một ngày một lo*n ra! Anh ta rên la thảm thiết, y tá cho uống thuốc giảm đau cũng chỉ tạm tho*`i dịu bo*t mà thôi ! Xui cho anh ta là lúc ấy chỉ là khoảng mu*o*`i mấy tây thôi, chúng tôi phải đo*.i đến gần cuối tháng mo*i có chuyến tru*.c thăng vào ! Tho*`i cuối cuộc chiến lúc đó rất khó mà xin đu*o*.c phu*o*ng tiện cho nhu cầu mình muốn !! Anh ta bỏ cả ăn uống, rên la kêu vo*. kêu con thảm thiết lắm mà chúng tôi đành đu*ng nhìn thôi ! Tôi không biết việc gì đã gây cho anh ta bịnh đó, hay là trong nu*o*c có độc! Nhu*ng các ngu*o*`i khác không sao mà ! Tôi muốn hỏi anh ta nhu*ng anh ta mê man, lên co*n sốt liên miên đâu có tỉnh táo đâu để mà hỏi ! Tôi bèn kêu ngu*o*`i lính cùng đi xin nu*o*c vo*i anh ta lại hỏi cho ra đầu đuôi !

Anh lính trả lo*`i:

_ Tui thiệt t́nh không rỏ lắm! Tui vào một nhà o*? đầu làng và xin nu*o*c, bà già chủ nhà đồng ư và tui ra giếng kéo nu*o*c đổ vào bốn cái nón sắt ! Trong khi đó thằng Hải (tên ngu*o*`i lính kia) nói là để nó đi ṿng ṿng xem có gì lạ không và đồng tho*`i bảo vệ an ninh cho tui trong khi lấy nu*o*c ! Khi lấy nu*o*c xong tui kêu vo*i nó! Nó chạy ra tu*` một căn nhà gần đó, miệng c̣n nhồm nhoàm nhai! Trên đu*o*`ng ra nó nói vo*i tui : "Tao vào cái nhà đó lên tiếng gọi, không có ai o*? nhà hết ! Tao thấy ba trái bắp luộc để trong cái rổ trên bàn, đang đói bụng tao do*t hết trọi! Mà lạ một điều là nhà không có ai mà mỗi khi tao ăn một trái là tao nghe có tiếng đếm mày à ! Cả thảy là ba cho ba trái bắp tao ăn đó! Tao cũng ho*i teo teo nhu*ng đói quá tao làm hết tro*n ba trái luôn! Êm cái bụng cho to*i chiều rồi !" Tui chu*?i nó là đồ tham ăn, không biết để dành cho tui một trái ! Nó cu*o*`i tru*` hề hề ! Không biết có phải là do nó ăn mấy trái bắp mà bị śnh bụng hay trúng thu*.c không nu*~a !

Mấy hôm sau có máy bay vào đồn tiếp tế, chúng tôi cho tải anh ta về Quân Y Viện để chu*?a trị ! Ba ngày sau chúng tôi nhận đu*o*.c điện gọi vào tu*` hậu cu* cho biết là anh ta đã chết ! Trong bệnh án ghi là chụp quang tuyến X thấy đu*o*ng su*. nuốt ba cây đinh 10 phân vào trong bụng, bị nhiễm trùng rất nặng, đã lây lan qua gan, phổi! Quá trể nên bị chết v́ nhiễm trùng! Ddêm đó tôi qua chổ thằng bạn cho*i, ngồi uống cà fê đen và kể chuyện đo*`i vo*i nhau ! Tôi kể cho nó nghe về chuyện của ngu*o*`i lính vu*`a chết ! Ngu*o*`i trung sĩ trung đội phó của nó cũng ngồi đó nghe chuyện, anh ta là một ngu*o*`i thu*o*.ng Ra Ddê! (Lính trên vùng cao nguyên này ho*n một nu*~a là dân thiểu số rồi!) Nghe tôi kể xong anh ta chậm răi lên tiếng:

_ Nó bị chài rồi! Mấy cái ngu*o*`i Thái đó bùa ngăi đu*~ lắm! Nó đã bị ma xó đếm rồi ! Không biết thì chỉ có nu*o*c chết thôi !

Tôi ngạc nhiên hỏi:

_ Cái gì là ma xó! Tôi chu*a hề nghe qua loại ma này lần nào hết !?!?!

_ Một số ngu*o*`i Thái tho*` ma xó trong nhà để giu*~ của ! Ai vào lấy cái gì mà không đu*o*.c phép chủ nhà thì ma xó sẽ đếm ! Cu* mỗi thu* thì nó đếm lên một, và tùy loại ma xó mà nó sẽ chài đinh hoặc đá, hay khúc gỗ vào bụng của kẻ ăn trộm đó!

_ Thế là không có cách gì cu*u à ???! _ Tôi hỏi lại !

_ Nếu biết so*m thì lại xin chủ nhà trả lại đồ, hay thu*o*`ng bồi thiệt hại thì may ra chủ nhà sẽ xin ma xó tha cho ! Nếu mà tui biết anh ta ăn mấy trái bắp của ngu*o*`i Thái thì có lẽ tui đã đoán ra và kêu ông cho ngu*o*`i to*i nhà đó xin để cu*u nó rồi !Ddể lâu quá thì ma xó cũng không cu*u lại đu*o*.c ngu*o*`i nó thu* đâu! V́ cái bụng cái gan cũng bị śnh thúi hết rồi! Tội nghiệp cho nó quá !

_ Nói cho tôi biết ma xó là thu* ma gì mà ngu*o*`i Thái lại tho*` vậy ?! Dân tộc các anh có tho*` nó không vậy ?!

_ Khi gia đ́nh ngu*o*`i Thái nào muốn tho*` ma xó thì khi gia đ́nh họ có ai chết, họ chặt một khúc cây to, xong khoét bọng bên trong rồi nhét kẻ chết vào đó rồi bít kín lại ! Họ làm lễ tế phù phép gì đó rồi để khúc gỗ đó o*? chổ kín trong góc nhà !! Và kẻ chết tro*? thành ma xó coi nhà cho gia đ́nh ! Chỉ họ mo*i biết cách biến ngu*o*`i chết thành ma xó mà thôi, đó là bí quyết của ngu*o*`i dân tộc o*? biên gio*i Việt Hoa! C̣n các dân tộc o*? Cao Nguyên này không biết đu*o*.c cái bùa phép này ! Nhiều ngu*o*`i Thái c̣n cho ma xó giu*~ nu*o*ng rẫy của họ nu*~a ḱa! Cho nên các dân tộc khác o*? vùng này không ai dám lấy trộm cái gì trên rẫy của ngu*o*`i Thái hết ! Ông nên nói cho mấy ngu*o*`i lính của ông biết để họ đu*`ng có động đến các thu* gì của ngu*o*`i Thái sau này !

Tôi bán tín bán nghi, không biết ngu*o*`i trung sĩ thu*o*.ng này có đúng không !!! Nhu*ng thu*o*`ng thì nhu*~ng ngu*o*`i thu*o*.ng chất phát này không nói dối! Ddể đề pḥng su*. việc có thể tái diễn, các lần đi hành quân sau này tôi luôn dẫn lính tránh xa các bản làng, không riêng gì một mình làng Thái ! Biết đâu các dân tộc khác lại có thu* buà ngăi khác của riêng dân tộc họ thì sao ! "Cẩn tắc vô áy náy" mà, tu*` đó cho đến tháng 3/75 đo*n vị tôi không thấy có tru*o*`ng ho*.p nào tu*o*ng tu*. xảy ra nu*~a ! Cho đến bây gio*` tôi cũng không biết có đúng là ngu*o*`i Thái có tho*` ma xó thật không nu*~a v́ tôi chu*a tu*`ng tru*.c tiếp tiếp xúc vo*i một ngu*o*`i Thái trắng nào cả !!!