Cư sĩ Diệu Âm (Diệu Ngộ) biên soạn
- V -

Ý nghĩa ngày giỗ
Riêng tôi, một năm có 365 ngày, ngày nào cũng quan trọng giống nhau, ngày nào cũng là ngày giỗ và ngày báo hiếu.
Còn cúng là cúng cái tâm chân thật của chúng ta, không phải cúng vật chấy hay mâm cao cỗ đầy.  Vì chúng ta cúng càng nhiều thì chúng ta ăn càng nhiều, cha mẹ chúng ta nào có ăn miếng nào đâu?  Chúng ta cúng càng lớn thì sát sanh càng nhiều, không những bản thân chúng ta mang tội, mà ông bà cha mẹ của chúng ta còn mang tội nặng gấp đôi.
Tại sao?
Cha mẹ chúng ta mang tội là vì vô hình chung, tại ngày giỗ của cha mẹ mà chúng ta mới giết gà vịt, heo bò để cúng.  Có phải là cha mẹ chúng ta đã chết rồi mà vẫn còn hại người (súc vật vẫn là người đầu thai).  Vậy có khác gì chúng ta làm cho cha mẹ bị mang tội thêm?  Cũng là một việc làm, nhưng một bên là có hiếu, còn một bên là bất hiếu.  Chỗ khác biệt là: chúng ta ăn mặn là chuyện của chúng ta, còn cúng cha mẹ thì xin cúng chay.  Nếu chúng ta không mau thức tỉnh, kẻ bị hại kế tiếp sẽ là chính bản thân chúng ta.  Tại sao?  Vì chúng ta sẽ phải chết!  Con cháu chúng ta tiếp tục sát sanh trong ngày giỗ.  Vậy thử hỏi, oan oan tương báo đến bao giờ mới dứt?
Chúng ta không cầu siêu cho cha mẹ đã là bất hiếu, vậy lòng dạ nào làm cho cha mẹ bị mang tội thêm?  Người đời thường nghĩ: "Nếu không cúng đầy đủ, cha mẹ sẽ bị đói; đốt giấy bạc, vàng mã để cho cha mẹ có xài".  Vậy một năm cúng một bữa, còn các bữa khác thì sao?
Riêng tôi, nếu thật sự chúng ta có hiếu, chi bằng chúng ta niệm Phật từ bây giờ.  Niệm cho cha mẹ hiện tiền, niệm cho mười đời ông bà cha mẹ đã mất.  Không  những vậy, chúng ta còn niêm cho bản thân, gia đình, con cái và niệm cho tất cả chúng sanh.  Làm những hạnh nguyện mà khả năng chúng ta cho phép, rồi hồi hướng cho cha mẹ và chúng sanh.  Đây mới là đạo hiếu vẹn toàn.
Thương cho người đời mâu thuẫn
Lúc tôi còn nhỏ, mỗi lần cúng giỗ, ba tôi hay bắt chúng tôi đứng trước bàn thờ khoanh tay hầu.  Đợi đến gần hết cây nhang, mới kêu chúng tôi tới lạy.  Trước lạy, sau cầu xin ông bà tổ tiên phù hộ cho được mạnh khoẻ bình an.  Lúc tôi còn nhỏ không hiểu gì nên tôi làm theo.  Đến khi hơi lớn một chút, tôi thấy hàng xóm có người chết, làm đám ma.  Tôi chạy qua coi, thấy có nhiều thầy tu tụng kinh cho người chết.
Tôi không hiểu nên hỏi mẹ về vấn đề này.  Mẹ tôi nói: các thầy tới tụng kinh cầu siêu cho vong hồn người chết được siêu thoát.  Lúc đó, tôi không hiểu cầu siêu, siêu thoát là gì?  Tôi hỏi thêm, mẹ nói: cầu siêu là giúp cho vong hồn của mình được đi lên trời, hay đi đầu thai được suông sẻ, không bị ở lại làm ma lạnh lẽo, đói khát.
Tôi nghe xong cảm thấy có điều gì kỳ lạ, tôi tự hỏi: tại sao ngộ vậy?  Cha mẹ mình chết thì mình mời các thầy tới tụng kinh để cầu siêu, là mong cho cha mẹ mình được đi dễ dàng, sợ cha mẹ ở lại đây làm ma lạnh lẽo, đói khát.  Vậy tại sao ba mình lại dạy mình, cầu xin ông bà tổ tiên phù hộ cho mình được mạnh khoẻ bình an, vậy đâu có đúng?  Mà ba phải kêu mình cầu xin ông trời phù hộ cho ông bà đi được càng sớm càng tốt mới đúng chứ.  Tại sao kỳ vậy?  Rồi tôi suy nghĩ, tại sao một mặt thầy cầu siêu cho cha mẹ được siêu thoát, còn mặt khác thì lại cầu xin họ ở lại bên cạnh để phù hộ cho mình, như vậy thật là vô lý quá?  Mà dù họ có ở lại đây, thì họ là ma làm sao phù hộ được cho mình?  Vì mẹ mình nói: "Nếu họ đi không được, thì họ sẽ làm ma lạnh lẽo, đói khát."  Vậy chính họ lo cho họ còn chưa xong, làm sao phù hộ được cho mình?  Vả lại, mỗi lần ba mình cúng là đốt giấy vàng mã, nói là đốt để cho ông bà có tiền xài, còn cúng là để ông bà có ăn.  Như vậy ai phù hộ ai?  Còn ai giúp ai?  Thật là khó hiểu quá!
Sau này tới lớn, tìm hiểu rõ ràng, tôi mới thấy người đời thật là mâu thuẫn tức cười.  Đi tới đâu, tôi cũng nghe người đời cầu xin cha mẹ, hay ông bà phù hộ cho con thế này thế khác.  Tôi không nghe thấy người đời cầu siêu cho cha mẹ, hay những vong hồn khuất mặt được mau siêu thoát.  Thậm chí có một số người, cha mẹ chưa kịp nhắm mắt đã vội dặn dò: nhớ phù hộ cho con nghe!  Đừng bỏ con.  Hỏi người đời như vậy có đáng thương không?
Không hiểu họ vô tình không biết hay họ ích kỷ, chỉ nghĩ cho bản thân, không nghĩ cho thân nhân của họ?  Hay là họ thấy ông bà tổ tiên làm rồi họ làm theo?  Họ không chịu dùng lý trí, lương tâm để tìm hiểu thế nào là đúng, thế nào là sai.  Hay họ biết đó là sai, nhưng họ lại không đủ can đảm để phá tan cái phong tục tội lỗi đó?  Hay họ muốn dùng mấy chữ phong tục tổ tiên để che đi tội lỗi lương tâm của họ?
Tại sao lúc nào họ cũng nghĩ, những người chết có một mãnh lực thần thông gì đó, vượt hơn cả người sống?  Nên những người còn sống cứ mong mỏi những thân nhân đã chết, phù hộ cho họ.  Tại sao họ không nghĩ ra người sống phải có trách nhiệm niệm Phật, cầu siêu cho các vong hồn đã chết, mong cho họ mau được siêu thoát.  Chết là gì?  Chết là không thể thay đổi được bất cứ một điều gì.
Cũng như một vật đã chết, làm sao có thể thay đổi được vật còn sống?  Người sống có thể niệm Phật cầu siêu cho người chết, còn người chết, bản thân của họ lo còn chưa xong, làm sao phù hộ được cho người sống?  Và mỗi một người khi chết đi, tùy theo nghiệp mà đầu thai chuyển thế hay bị đọa vào ba đường ác.  Cũng có những vong hồn vì quá thương người thân của mình, hay chết oan ức, nên họ ở lại phù hộ cho người thân, hay để báo thù kẻ đã hại họ.  Họ phải sống chui sống nhủi, lạnh lẽo cô đơn; cũng như những người sống ở ngoài vòng pháp luật, vĩnh viễn không có ánh sáng.  Vậy lòng dạ nào mà mình xin họ phù hộ cho mình?  Vậy có khác gì mình là người vô dụng?  Tới người chết mà mình vẫn còn muốn lợi dụng, vậy thử hỏi lương tâm của mình để đâu?  Có phải là mình quá ích kỷ không?
Cho nên người chết cần chúng ta giúp đỡ, còn nhiều hơn là giúp đỡ cho người sống.  Còn những vong hồn nghĩ là: họ ở lại để phù hộ người thân, hay để báo thù.  Họ si mê nên nghĩ vậy thôi, chớ thật ự họ cũng chẳng làm được gì cho người sống cả.  Trách nhiệm chúng ta là phải niệm Phật ngày đêm để cầu siêu cho họ.  Vì trong những vong hồn không được siêu thoát đó, có biết bao nhiêu là thân bằng quyến thuộc của chúng ta?
Muốn cứu con phải dùng tình thương cứng rắn
Tôi là mẹ nên hiểu rõ nỗi khổ của người làm mẹ.  Làm đàn bà như chúng ta, khổ vì chồng còn có thể chịu đựng nổi, nhưng không có khổ nào bằng cái đau khổ vì con.  Thời buổi ngày nay, 10 gia đình thì hết 9 gia đình đau khổ vì con.  Lúc con tôi còn nhỏ, tôi đã tập cho con tôi tánh mạnh dạn và tự lập, nên những lúc con tôi té, tôi không đỡ.  Tôi để chúng nó tự mình đứng dậy.  Đến khi con tôi biết nói rành, con tôi hỏi: "Tại sao con té mà mẹ không đỡ?"  Tôi nói: "Bây giờ con té có một chút xíu, con tự đứng dậy không nổi; vậy sau này con còn phải đối diện với biết bao nhiêu sóng gió ở ngoài đời, làm sao con chống nổi?"
Từ đó, mỗi lần bị té là các con tôi tự động đứng dậy, có lúc bị trầy chảy máu cũng không dám than vì sợ tôi la.  Tuy tôi không đỡ những lúc con tôi bị té, nhưng con đau một, mẹ đau mười phần.  Vì muốn bảo vệ các con nên đã nhiều năm, tôi không muốn bước thêm bước nữa.  Tuy tôi đã cho con tôi đầy đủ vật chất và tình thương, nhưng trong tâm tôi vẫn thấy có lỗi, vì tôi không cho các con tôi được một người cha tốt.
Thời gian trôi qua, con trai tôi bước vào tuổi 16, theo bạn bè bỏ học, sa đoạ vào chốn ăn chơi, nó về nhà đòi hỏi đủ thứ.  Nếu không cho nó những thứ nó muồn thì nó sẽ bỏ học.  Lúc đầu, tôi không chịu vì bản tánh tôi rất cứng rắn.  Nhưng vì cảm thấy lỗi cũng tự nơi tôi, đã không cho nó một người cha tốt để dạy dỗ.  Phần nghe lời bạn bè chung quanh, họ khuyên tôi không nên nghiêm khắc quá, sẽ làm con tôi bỏ nhà ra đi.  Lúc đó, tôi biết bạn bè tôi nói không đúng, nhưng họ cứ nói: "Nó muốn gì thì cho nó đi, miễn sao nó chịu học là được rồi."
Tôi từ từ đánh mất chính tôi, còn con tôi thì nắm được yếu điểm của tôi.  Nó lợi dụng tình thương của tôi để điều khiển tôi.  Bắt đầu nó đòi mua xe, giầy, quần áo tất cả đều là những thứ mắc tiền.  Nếu không cho thì nó đòi bỏ học và bỏ nhà ra đi.  Đôi lúc không có tiền, tôi cũng mượn nợ mua cho con tôi.
Nhưng rồi càng làm theo ý nó, thì nó càng hư và tôi trở thành con rối để cho con tôi điều khiển.  Tôi tưởng dùng tình thương mềm dẻo, sẽ cảm động được lòng con, mong con hồi đầu thức tỉnh.  Nhưng nó chưa thức tỉnh, thì tôi đã bị khủng hoảng; sống không nổi mà chết cũng không xong.  Trong cuộc đời, tôi coi nặng nhất là các con tôi; con là sẽ sống, là hy vọng của tôi.  Vì con, mà tôi có đủ can đảm vượt qua những bước đường chông gái nhất của cuộc đời.
Đến khi thấy con tôi bị sa đoạ, lẽ sống và hy vọng của tôi không còn.  Tôi cảm thấy trên đời này không còn gì để sống.  Tôi quẫn trí, có đôi lần suy nghĩ thà tôi giết nó, còn hơn để nó hại người và tôi cũng muốn kết liễu đời tôi để khỏi còn đau khổ.  Lúc đó, tôi quá đau khổ nên quên đi cả niệm Phật.  Sự đau khổ mỗi ngày làm tôi như sống trong địa ngục, kéo dài gần hai năm.
Một hôm, tôi tới đường cùng nên gọi cảnh sát.  Tôi nói họ là hãy bắt tôi vào tù ngay, nếu không tôi sẽ giết người.  Họ hỏi tôi giết ai?  Tôi nói giết con trai tôi và tôi giết tôi.  Họ sợ quá chạy lại liền.  Họ đưa tôi đi bác sĩ tâm thần và hướng dẫn tôi vào học lớp học tình thương cứng rắn.
Đây là chương tình dành cho những cha mẹ bị con cái hành hạ và điều khiển.  Họ dạy tôi làm sao đối phó với con tôi.  Vào đây, tôi mới thấy những người chung quanh đều bị hoàn cảnh giống như tôi.  Họ là những bậc cha mẹ đau khổ, nhìn ai cũng đẫm lệ, thân tàn ma dại.  Vào đây, tôi mới thấy có nhiều cha mẹ còn đau khổ hơn tôi.
Sau khi học được hai khóa, thì ra cách dạy con tôi trước kia là đúng, vì nghe theo lời nói bạn bè chung quanh nên tôi đã đánh mất chính tôi.  Sau khi bừng tỉnh, tôi không còn sợ lương tâm cắn rứt.  Tại sao?  Vì trước kia, tôi lúc nào cũng nghĩ là tôi có lỗi, đã không cho con tôi một người cha tốt.  Tôi cứ sợ nếu không chìu theo ý nó, lỡ nó có bề gì thì tôi là người có tội.  Ý nghĩ đó của tôi hoàn toàn sai.  Tôi không có lỗi vì tôi đã làm tròn bổn phận người mẹ, còn hư là tự bản thân của nó, không phải tự nơi tôi.
Sau khi hiểu rõ, tôi quyết tâm đứng dậy, phải lấy lại hết khí phách, cương nghị làm mẹ của tôi, để đối phó với đứa con mất dạy này.  Tôi không thể vì một mình nó, mà kéo cả gia đình tôi xuống vực sâu.  Nó đã làm cho cả gia đình tôi đau khổ, tôi thà mất một đứa còn hơn mất cả ba.
Ở đây, tôi xin chia xẻ một chút kinh nghiệm đã trải qua của tôi, mong là một chút kinh nghiệm này, có thể giúp quý bạn tự tìm cho mình một con đường giải thoát.  Chúng ta phải cho con của chúng ta nếm mùi "gậy ông đập lưng ông".  Bước đi này sẽ rất là khó khăn, nhưng nếu muốn cứu con của chúng ta và gia đình thì chúng ta phải can đảm.
Chúng ta phải dùng cách nhà binh, chúng ta không coi chúng là con, mà phải coi chúng là những binh lính.  Làm như vậy, mỗi khi chúng nó chửi, chúng ta sẽ đỡ tức hơn.  Muốn đối phó với chúng nó, chúng ta phải cần bình tĩnh thì mới làm cho chúng nó sợ.  Chúng ta không cần la chửi chi cả, chỉ cần hành động.
1.  Về mặt tâm lý, càng bình tĩnh càng tốt, đừng để cho chúng nắm được yếu điểm của chúng ta.
2.  Hành động cứng rắn, rõ ràng và không nhượng bộ.
3.  Phải can đảm nhìn nỗi đau khổ của con mình.
Phải cho chúng gánh lấy mọi hậu quả của chúng gây ra, không giúp đỡ chúng bất cứ điều gì ngoài bổn phận làm cha mẹ.  Nếu chúng về quá giờ ấn định, khóa cửa để chúng ngủ ngoài đường.  Bỏ họ thì cứ để chúng bỏ học, nhưng bỏ học thì không được vào nhà.  Mắc nợ thì chúng tự trả.  Bị bắt thì vào tù, không nên đem tiền bảo lãnh chúng ra.  Tóm lại, bất cứ điều gì chúng gây ra thì chúng phải gánh trách nhiệm.
Chỉ có bị đau thì chúng mới tỉnh; cũng như kẻ đang say rượu, chúng ta nói gì hắn cũng không nghe, không tỉnh được.  Chỉ có đánh hắn thật đau, tạt nước thật lạnh nhiều lần thì hắn mới tỉnh.  Đối phó với con của chúng ta cũng vậy.  Làm cha mẹ, ai mà không đau khổ khi thấy con chúng ta đoạ lạc tù tội.  Con đau một, cha mẹ đau mười phần.  Nhưng thà là như vậy, mà chúng ta cứu được con của chúng ta.  Lời ông bà mình thường nói "đòn đau nhớ đời, té đau mới tỉnh".
Trong lúc nhìn con của tôi đau khổ, tôi ngày đêm niệm Phật thế cho con tôi và cũng niệm cho chính tôi.  Chỉ có câu niệm Phật hiệu A Di Đà mới cứu và xoa dịu vết thương trong lòng mẹ con tôi.  Cuối cùng, tôi đã cứu được con tôi.  Nó từ đen trở lại trắng, rất siêng năng niệm Phật và làm người tốt.  Tôi xin chúc quý bạn thành công và vơi đi nỗi đau khổ, tìm lại sự bình an trong tâm hồn.
Xóa tan mặc cảm
Trước kia, vì nghèo khổ nên tôi luôn luôn tự tỉ mặc cảm, đi tới đâu cũng sợ người ta chê cười.  Tôi luôn luôn hiểu câu ông bà thường dạy: làm việc gì, miễn không bị lương tâm cắn rứt là đủ rồi, sợ gì người ta cười.  Hiểu thì hiểu vậy, nhưng tôi vẫn sống giữa thiên hạ thì làm sao tránh khỏi sự tự ti mặc cảm?  Không những mặc cảm cho riêng tôi, mà mặc cảm cho các con và gia đình tôi ở Việt Nam.
Nói về giúp người hay bố thí, tôi đã làm hết sức nhưng chẳng được bao nhiêu.  Thấy người ta quyên tiền hay bố thí một lần bạc trăm, bạc ngàn, còn tôi vét hết tài sản mà chẳng được bao nhiêu.  Người ta được đi đây đó để làm việc từ thiện, còn tôi chẳng giúp được gì.
Nói về việc tu học, người ta được đến chùa tu học, gần gũi với các bậc thầy thiện tri thức, gặp gỡ được bạn đồng tu; còn tôi, một chút thời gian cũng không có.  Nói về vật chất sinh hoạt cuộc sống, tôi qua Mỹ hơn 20 năm, người ta qua sau, ai nấy cũng có nhà cao cửa rộng, xe cộ sang đời mới.  Nhìn lại thân tôi, nhà không có, xe thì đời cũ, nay nằm đường mai bị kéo.  Bạn bè đồng nghiệp, quần áo nay bộ này mai bộ kia, còn tôi thì cứ xào đi xào lại.
Sau này, nhờ đọc một câu chuyện trong bút ký, tôi mới hết mặc cảm về chuyện bố thí giúp người.  Câu chuyện nói về một cô gái ăn xin không có tiền, nhưng lại muốn cúng dường chư Tăng.  Một hôm, cô nguyện sẽ dùng hết tiền ăn xin của ngày hôm đó để cúng dường.
Xin cả ngày chỉ được vài cắc tiền, cô suy nghĩ, không biết mua vật chi có thể cúng dường được hết chư Tăng trong chùa.  Cuối cùng, cô đùng số tiền đó mua một bịch muối, đem đến nhờ thầy đầu bếp bỏ vào nồi canh.  Như vậy là vị tăng nào cũng được dùng.  Trên đường cô đi đến chùa, ngài trụ trì đã biết trước, nên kêu chư Tăng đánh kẻng nghinh đón Bồ Tát (nghĩa là cô ăn xin).
Nhờ có tấm lòng Bồ Tát nên cô gái đó được thay đổi số phận.  Duyên lành đưa đẩy, sau này cô lấy hoàng tử và làm hoàng hậu.  Bà hoàng hậu này còn nhớ ngôi chùa xưa, nên bà cùng người hầu đem cả xe vàng bạc, châu báu đến để cúng dường cho chùa.  Nhưng kỳ này, ngài trụ trì và chư Tăng không đánh kẻng nghinh đón bà như trước kia.  Bà thắc mắc hỏi ngài trụ trì.  Ngài đáp: xưa kia, bà đến đây đem cả một tấm lòng bồ tát để cúng dường.  Ngày nay, những thứ bà đem lại, không phải do mồ hôi công sức của bà làm ra, mà những thứ châu báu kia là của thần dân đóng góp.
Đọc xong câu chuyện đó, tôi mới thức tỉnh.  Từ đó, tôi rất hãnh diện và vui vẻ, không còn mặc cảm vì tôi đã làm hết sức của tôi rồi.  Thì ra giúp ít hay nhiều không quan trọng, mà điều quan trọng là chúng ta có dùng hết sức của chúng ta để giúp đỡ người hay không?  Cũng như một người, trong túi chỉ có 1 đồng mà giúp hết 1 đồng, thì quý hơn người trong túi có 1000 đồng mà chỉ giúp có 100 đồng.  Như vậy, người giúp 1 đồng kia có tấm lòng Bồ Tát cao cả hơn người giúp 100 đồng.
Sau khi hiểu được môn tu niệm Phật, tôi không còn mặc cảm là không được đến chùa tu học.  Vì tôi đã có Phật, chùa và thầy ở tại gia.  Từ đó, tôi siêng năng tu niệm và dẫn dắt các con tôi.  Nhưng thú thật, tôi đã vượt qua được hai cái mặc cảm: bố thí và tu học.  Nhưng cái mặc cảm về nghèo khổ vật chất và phương tiện, tôi thật khó vượt qua.
Tôi học kinh sách Phật, hiểu tất cả thế gian là giả tạm.  Hiểu là hiểu vậy thôi, nhưng những lúc dọn nhà, xe bị nằm đường hay nghe bạn bè khoe khoang: nào mua thêm nhà, nào đổi xe mới, nào con học trường nổi tiếng, nào tài sản đồ sộ để của hồi môn; tất cả lời nói, ánh mắt của họ nhìn tôi làm tôi thấy mặc cảm, rồi thấy tội nghiệp cho các con tôi.
Nhưng sau khi được nhất tâm, tôi như người chết đi sống lại; như người bị mù nhiều năm nay được sáng mắt.  Thương cho tôi lâu nay ngu muội, sống mà như chết, thấy mà như mù.  Uổng cho tôi hơn nửa đời người nhận giả làm chơn, rồi luôn luôn sống trong tự ti mặc cảm.  Giờ tỉnh ngộ mới biết, thì ra tôi giàu nhất thế gian mà tôi không biết (so với những người không tu đạo).  Tại sao?  Vì tôi đã có một đài sen ngàn cánh nhiệm mầu nơi ao báu ở trên cõi Phật.  Tôi không còn cảm thấy có lỗi với các con tôi.  Tuy là tôi không để cho chúng vật chất tiền tài của thế gian.  Nhưng tôi đã cho chúng một trí tuệ, một đài sen đang được chúng hằng ngày bồi thêm công đức và một cõi Phật đang chờ đón chúng.
Sau khi sống lại, tôi không còn mặc cảm mà lấy làm hãnh diện, vì con đường tôi lựa chọn cho bản thân tôi, các con và gia đình tôi ở Việt Nam là đúng không sai.  Giờ tôi mới hiểu cho đấng Từ Phụ, tại sao ngài bỏ cha mẹ, vợ con, bỏ cả ngai vàng, để chọn con đường tu hành tìm con đường chân lý giải thoát?  Nếu đạo Phật không có gì là cao siêu giải thoát, thì ngài đâu dại gì mà bỏ hết tất cả.  Vì Ngài là người có trí tuệ viên mãn, nên Ngài thấy thế gian tất cả là giả tạm vì vậy mà Ngài buông xả.  Sau khi tỉnh ngộ, tôi thật thương cho những ai còn mãi tham đắm với tình tiền, danh lợi của thế gian.
Hy sinh không đúng chỗ
Là thân đàn bà nên tôi hiểu được nỗi khổ của người làm vợ, làm mẹ.  Tôi cũng là người vợ và người mẹ bất hạnh như quý bạn.  Sanh ra làm thân đàn bà là đã biết chịu nhiều đau khổ, không ai có thể tránh khỏi quả báo luân hồi.
Tôi thì bất hạnh hơn những người đàn bà khác.  Trong lúc mang thai, đã biết rõ tương lai con tôi sẽ không có cha.  Vì thương con, tôi ráng chịu đựng hy sinh để cho con được tròn cha mẹ.  Nhưng nghiệp quá nặng, càng hy sinh càng tạo thêm nghiệp chướng.  Cuối cùng, tôi có ba đứa con.
Mỗi một ngày trôi qua là một ngày sống trong đau khổ, cứ tưởng con tôi có đầy đủ cha mẹ, thì các con tôi được hạnh phúc.  Không ngờ khi thức tỉnh mới biết tôi đang hại con, tôi đang đưa các con vào hố sâu thăm thẳm.  Tôi vô cùng hối hận. Nếu như cha tốt, thì sự hy sinh của tôi có giá trị.  Còn nếu là người cha xấu thì chính tôi là kẻ thù của con tôi.
Tôi đành phải ôm ba đứa con còn nhỏ dại, rời xa người đàn ông không trách nhiệm, không lương tâm.  Lúc tôi ôm con ra đi, tôi biết bốn mẹ con tôi sẽ rớt xuống một cái hố sâu hơn hố hiện tại.  Nhưng tôi biết rõ, cuối đường hầm sẽ có tia hy vọng.  Tôi kể chuyện đời của tôi cho quý bạn nghe, không phải tôi mong quý bạn tội nghiệp hay thương hại.  Mà tôi biết ngoài kia chung quanh tôi, có biết bao nhiêu người đàn bà đang đau khổ giống như tôi.
Hiện tiền có thể giúp chúng ta mạn khoẻ, tâm thần an định.  Qua bản thân kinh nghiệm của tôi, câu A Di Đà quả là thuốc thần trị bá bệnh: có thể trừ nghiệp, bệnh tâm và bỏ được hết thói hư tật xấu.  Mong quý bạn hãy tin sâu niệm Phật, để tìm cho mình một con đường giải thoát.
Chuyển đau khổ thành bình an
Trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, ngoài xã hội hay trong gia đình, có nhiều chuyện phức tạp thật là khó nhẫn nhịn.  Mỗi người sanh ra trong cõi đời này là để trả nợ, đã là trả nợ thì ai nấy cũng đều gặp phải chuyện trái ngang phiền toái.  Cuộc sống con người luôn luôn bị chung đụng với mọi hoàn cảnh đau khổ khác nhau.  Chỉ nói chuyện trong nhà thôi cũng là một vấn đề nan giải không cùng tận: nào là mẹ chồng con dâu, vợ chồng, anh rể em vợ, nào là con anh con tôi, v.v...
Nhìn tứ phía, đâu đâu cũng đầy dẫy khổ đau phiền não.  Cây muốn lặng mà gió chẳng muống ngừng.  Người không ích kỷ sống chung với người ích kỷ, lâu ngày cũng ích kỷ theo; người không ở dơ sống với người ở dơ, lâu ngày cũng phải ở dơ.  Kể thì không bao giờ hết, không bao giờ cùng tận, vì không cùng tận, nên con người phiền não khổ đau cũng không cùng tận.
Có những chuyện, chúng ta có thể thoát ly, có thể trốn tránh, nhưng cũg có rất nhiều chuyện, chúng ta muốn tránh cũng tránh không được.  Vì hoàn cảnh, vì ràng buộc, vì gia đình, v.v... mà phải đành đối diện, đương đầu chấp nhận, nhưng chấp nhận một cách đau khổ oán hận trong lòng.
Đó là lòng từ bi và trí tuệ bát nhã.
Tôi xin nêu ra một ví dụ
Tôi làm dâu, làm cực khổ ngày đêm như thân đi ở đợ, nhưng mẹ chồng em chồng không thông cảm, còn nặng nhẹ đủ lời.  Vì thương chồng, thương con, không thể thoát ly, không thể thay đổi cuộc sống, nên hằng ngày phải đối diện với sự bất công oán hận.  Rốt cuộc, người đau khổ từ tâm thần cho đến thể xác cũng chính là ta.  Đâu có ai thay thế cho ta!  Nếu đã không thể thay đổi hoàn cảnh, thì cách duy nhất là thay đổi nội tâm suy nghĩ của chính ta, biến hận thù đau khổ, thành từ bi tha thứ.
Thay vì trước kia hận mẹ chồng, em chồng vì họ hành hạ, làm cho ta đau khổ.  Trong tâm thù hận khiến ta hiện tại sống trong đau khổ, tạo thêm ân oán cho kiếp sau.  Khi chết, thần thức (chủng tử) thù hận quá lớn, rốt cuộc thần thức dẫn ta vào địa ngục như vậy có phải đã khổ lại càng khổ thêm!
Nay ta thức tỉnh, hiểu được những chuyện ta đang làm hằng ngày là làm công quả, cúng dường tạo phước đức.  Còn mẹ chồng và em chồng khắc nghiệt kia, là Bồ Tát đang giúp cho ta tu hạnh nhẫn nhục để ta tạo công đức.  Cũng là một việc làm, nhưng một bên là gieo oán tổn đức, một bên là tạo công đức và phước đức.  Một bên là đau khổ đoạ đày, một bên là an vui tự tại.
Tôi biết quý bạn sẽ nghi: nói thì dễ nhưng làm rất khó, vì chúng ta không phải là thánh.  Kính thưa quý bạn, thánh hay phàm tuy hai mà một, tuy khó mà dễ.  Khó hay dễ là ở chỗ chúng ta có chịu làm hay không?  Vì câu Phật hiệu A Di Đà có thể chuyển phàm thành Phật, không lẽ chuyện nhỏ hằng ngày không chuyển nổi hay sao?
Kính thưa quý bạn, trước kia tôi rất ghét sự bất công và giận ghét ai gây nên đau khổ cho người khác.  Nhưng sau khi hiểu đạo, tôi thương xót cho những người gây nên tội ác, còn nhiều hơn là những người bị hại.  Tại sao?  Vì họ đang đứng ngay cửa địa ngục mà họ không hay biết.  Hỏi như vậy có đáng thương không?
Trước kia, tôi hiểu lầm về làm công quả.  Tôi tưởng vào chùa giúp việc mới gọi là công quả, giúp tài thì là cúng dường.  Sau này tôi mới hiểu, tất cả mọi  chuyện chúng ta làm ngoài xã hội, trong gia đình hay ở chùa, làm công không lãnh tiền, thì đều là công quả phước đức ngang nhau, không hơn không kém.  Bố thí tài cũng vậy, cũng đều là cúng đường.  Trong các thứ bố thí: bố thí pháp là cao nhất.  Hằng ngày, chúng ta đi khuyên người tu hành niệm Phật, hay ấn tống những cuốn kinh sách có ý nghĩa Phật pháp, thì công đức và phước đức vô cùng to lớn.
Chuyển tuyệt vọng thành hy vọng
Trong cuộc đời tôi, đã trải qua nhiều lần tai nạn: tai nạn xe cộ, tai nạn té lầu, tai nạn lụt nước.  Vì trải qua nhiều tai nạn, nên xương chậu của tôi bị suy yếu.  Tuy trải qua nhiều sóng gió và tai nạn, nhưng chưa bao giờ tôi cảm thấy tuyệt vọng như thời gian bị té trong lần lụt nước.  Lúc đó, tôi chỉ nằm một chỗ, con tôi đứa nào cũng bị bệnh, nhà bị ngập không ở được, xe bị hư.  Bên cạnh không có một người thân giúp đỡ, tiền thì không có.
Tánh tôi rất sợ làm phiền bạn bè.  Cuối cùng, cũng phải cầu cứu bạn bèn.  Dù bạn bè có tốt, cũng chỉ giúp được thời gian ngắn, còn chuyện của tôi là chuyện lâu dài.  Trước kia, tôi đã từng trải qua nhiều hoàn cảnh còn khổ hơn, nhưng tôi không cảm thấy tuyệt vọng, tại vì tôi còn đi đứng được, còn kiếm ra tiền, còn chăm sóc được cho các con của tôi.  Kỳ này tôi như "người sinh học" không đi lại được.  Lúc đó, tôi vô cùng tuyệt vọng.  Trong đời, tôi sợ nhất là bị tàn tật nằm một chỗ.  Nếu như phải bị tàn tật, thà tôi tự vận chết còn sướng hơn, ít ra cũng được giải thoát.
Sau khi hiểu đạo, thấy được lẽ thật, tôi mới quý mạng sống của tôi.  Ý nghĩ của tôi hiện tại và trước kia hoàn toàn khác hẳn.  Bây giờ, tôi không còn sợ bị tàn tật hay thành "người sinh học".  Tôi chỉ sợ tôi mất đi lý trí và mất đi cái thân giả tạm này.  Tại sao?  Vì tôi đang dùng cái thân giả tạm để làm chiếc thuyền, vượt biên về bên kia cõi Phật.  Tôi mới đi được nửa đường, tôi không muốn chiếc thuyền bị chìm; bị thuyền chìm thì tôi cũng bị chìm theo.  Nên thà tôi chấp nhận chiếc thuyền bị hư hao, xấu xí, không còn đủ hình thù, nhưng ít ra vẫn còn cái mấy điều kiển hướng đi.  Còn hướng đi thì còn con đường giải thoát.
Tôi biết ngoài kia có rất nhiều người bị hoàn cảnh như tôi, có rất nhiều người đang bị tàn tất khổ sở.  Nếu như chúng ta hiểu rõ chân lý, lẽ thật; đời là vô thường, đời là giả tạm, thì chúng ta sẽ không vì cái thân tàn tật này mà đau khổ.
Thân tàn tật hay thân trọn vẹn đẹp đẽ, khi chết rồi cũng thành tro bụi, có khác biệt gì đâu?  Tại sao chúng ta không dùng ngay giây phút này để mà niệm Phật?  Dùng thân tàn khuyết giả tạm, đổi lấy thân Phật kim sắc vẹn toàn?  Đây mới là con đường giải thoát, mới là sống thật.  Còn hơn những người thân thể cường tráng đẹp đẽ, mà không hiểu được cuộc sống vô thường, không lo tu giải thoát; vậy có khác gì sống mà như chết, thấy mà như mù.  Trong cái xui có cái may mắn, nhờ tàn tật mà chúng ta có nhiều thời gian để niệm Phật.
Phật nói: "Sống 100 năm không bằng một ngày hiểu đạo."  Cũng như một người ăn xin bần cùng mà hiểu đạo, còn giàu hơn khó báu của thế gian.
° Một người ngu si đần độn mà hiểu đạo, thì có trí tuệ thông minh hơn một vị vua cai trị cả nước.
° Thân ta tuy tàn tật, nhưng tinh thần của ta không bị tàn tật, tâm ta vẫn chói sáng, trí tuệ vẫn thênh thang.  Đây mới là sống thật, là an lạc tự tại, là hạnh phúc vĩnh viễn.
Giấc mơ như thật
Ngày 25-11-02, tôi nằm mơ thấy một giấc mơ kỳ lạ.  Tuy nói là giấc mơ nhưng y như thật.  Trong giấc mơ, một đêm, tôi đi ngang qua một căn nhà lớn có hai tầng.  Từ xa, tôi đã nghe tiếng đông người vui cười nói chuyện.
Trong đầu tôi nghĩ: hôm nay là ngày lễ Tạ Ơn, nên bà con hội họp ăn uống vui cười.  Khi đi gần đến căn nhà đó, tôi nhìn vào thấy rất đông người đang ăn mừng, họ vui cười ăn uống xôn xao.  Tôi nhìn lên tầng trên, thấy khoảng mấy trăm đứa bé, khoảng 3-4 tuổi, không mặc quần áo, chúng toàn màu trắng; chúng đi lủi thủi.  Chung quanh căn nhà, vẫn còn nhiều đứa bé từ các nơi khác đến.
Tôi đứng lại nhìn những người ăn mừng ở dưới, rồi lại nhìn đám trẻ con âm thầm đang tụ họp ở trên.  Tôi thắc mắc nên hỏi mấy người đi qua đường.  Tôi hỏi: "Mấy anh mấy chị có biết chủ nhà đó là ai không?  tại sao trên lầu có nhiều con nít quá vậy?"  Họ đều nói với tôi: đâu thấy đứa con nít nào đâu.  Tôi cứ nói có nhiều lắm, họ nói, không có ai hết rồi họ bỏ đi.  Lúc đó, tôi nghĩ không lẽ đám con nít này là ma nên không ai thấy?  Rồi tôi nghĩ: thôi mình đi về, ngày mai trở lại nói cho ông bà chủ nhà đó biết, về chuyện đám con nít ở trên lầu.
Ngày hôm sau, tôi đến căn nhà đó.  Vừa tới trước cửa nhà, tôi thấy có mấy người đang dọn dẹp bàn ghế.  Tôi gặp một người đàn bà, tôi đoán bà ta là chủ nhà.  Tôi bước vào tính nói cho bà ta nghe, chưa kịp nói gì thì bà ta cứ ngó ra ngoài cửa, tôi cũng quay đầu nhìn theo.  Tôi thấy có một người đàn ông mình người mặt thú đang lấp ló.  Tôi chưa kịp thắc mắc, thì người đàn ông đó chạy tới trước mặt tôi, đưa cho tôi một lá thơ, rồi đứng đó chờ tôi mở ra xem.  Tôi chưa kịp mở ra xem, thì bà chủ nhà chạy lại giựt lá thơ, bà ta mở ra xem.  Trong lúc mở ra xem, bà ta cũng lịch sự cho tôi xem chung.
Trong lá thơ có ba tờ, hai tờ có chữ như xé ra từ một tờ báo nào đó, còn một tờ có hình.  Tôi không để ý đọc hai tờ giấy có chữ, tôi chỉ để ý coi tờ giấy có hình.  Khi tôi nhìn vào, bỗng nhiên tờ giấy hình biến thành một màn ảnh lớn cho tôi coi.  Tôi thấy hai bên đường, người ta bày bán đủ loại thịt heo bò, gà vịt.  Con nào cũng bị giết làm lông sạch sẽ, còn nguyên, chưa bị chặt ra.
Lúc đó, có một đám người đi tới đinh mua thịt chúng để ăn.  Tự nhiên, tôi thấy mỗi một con vật đều xuất ra một bóng người ở truồng.  Chúng đồng loạt ngồi dậy, rồi đứng lên thành cả đám: già trẻ, nam nữ (họ toàn là màu trắng); họ giận dữ rượt đám người định mua thịt chúng để ăn.  Thế là người mua lẫn người rượt chạy tứ tung.
Sau khi thức dậy tôi thật là đau lòng, vì tôi biết các vong hồn con nít tựu họp ở trên lầu, đó là vong hồn của những con gà tây bị giết trong dịp lễ Tạ Ơn của nước Mỹ (đây là sự thật, không phải là tưởng tượng).
Ở nước Mỹ, mỗi năm có một ngày lễ Tạ Ơn, họ coi lễ này rất lớn, gần bằng với lễ Noel.  Tới ngày lễ Tạ Ơn, họ đều tụ họp gia đình.  Dù con cái ở đâu cũng phải về ăn mừng ngày lễ Tạ Ơn.  Nhà nào ai nấy cũng đều ăn gà tây, vì đây là phong tục của ngày lễ.  Trước ngày lễ Tạ Ơn mấy tháng, ở các trang trại, họ bận rộn ngày đêm nuôi gà, giết gà, đông lạnh, chuyên chở để kịp cung cấp gà tây cho toàn nước Mỹ.  Ngày lễ Tạ Ơn này quá ư là tàn nhẫn, là một ngày sát sanh thảm khốc.
Mỗi năm, đến ngày lễ Tạ Ơn, cả nước Mỹ, ai nấy cũng ăn uống no nê vui vẻ.  Có ai nghe được tiếng than khóc, của bao nhiêu trăm triệu vong hồn của những con gà tây bơ vơ, lạnh lẽo, oán hận, đau đớn?  Không chừng, trong đó có ông bà cha mẹ nhiều đời của chúng ta.  Gieo thù hận, thì chuốc lấy diệt vong.  Mỗi một năm, vào ngày lễ Tạ Ơn, ở trên nước Mỹ, đã có biết bao nhiêu người bị chết: lớp vì ăn gà tây bị trúng độc, lớp bị tai nạn xe cộ vì ăn nhậu quá chén.  Tôi thật không hiểu hai chữ tạ ơn đối với họ có ỹ nghĩa như thế nào?  Tôi chỉ thấy là một ngày đen tối, sát hại vô số thú vật lẫn con người.
Còn một chuyện lạ là, tại sao người đàn ông mặt thú lại đưa cho tôi một lá thơ?  Không lẽ ông ta muốn cho tôi biết thú là người, người sẽ thành thú?  Đúng như lời Phật dạy ở trong kinh.  Phật nói: "Súc vật là người đầu thai.  Chúng có linh tánh và Phật tánh, vì nghiệp tội kiếp trước nên kiếp này mang thân thú để trả."  Phật nói: "Trong đám súc sanh kia, có cha mẹ, anh me, con cái nhiều đời nhiều kiếp của chúng ta."
Tôi thấy lời Phật dạy là vạn lần chân thật.  Chẳng qua, chúng ta không dám nhìn vào sự thật.  Trong chúng ta, có rất nhiều người đã nghe chuyện người đầu thai làm thú, trong bút ký lẫn chuyện hiện tại của thế gian.  Có một số chúng ta, không thấy tận mắt nên không tin.  Hoặc giả là tin, nhưng lại sợ không còn được ăn ngon, hưởng thụ, nên tự mình lừa dối lương tâm của chính mình.
Chúng ta thử bình tâm, lấy lương tâm mà tìm hiểu. Mấy con thú vật, nó có đủ bộ phận, máu đỏ giống như chúng ta, chúng chỉ khác ở chỗ hình dạng bên ngoài, còn tất cả đều giống như chúng ta.  Chúng cũng biết thương yêu, giao hợp, mang nặng, đẻ đau, bảo vệ con chúng.  Khi bị đuổi chết, chúng hoảng sợ, dãy dụa, đau đớn, hét la thảm thiết giống như chúng ta.  Có một số chúng ta, không chính mắt thấy chúng bị giết, nên chúng ta không cảm giác được nỗi đau đớn, sợ hãi của chúng.  Ví thử, chúg ta bị cọp hay sói lang rượt bắt ăn thịt, chúng ta sẽ sợ hãi đau đớn ra sao?  Thì chúng cũng vậy, có khác gì?
Có nhiều người ăn thịt chúng một cách ngon lành không một chút xót thương, còn biện hộ, nói là trời sanh chúng nó cho chúng ta ăn.  Thật ra đâu phải trời sanh chúng nó cho chúng ta ăn.  Chẳng qua, chúng ta mạnh hơn chúng nên ăn thịt chúng.  Cũng như những con thú dữ ăn thịt chúng ta vì chúng nó mạnh hơn, chớ nào phải trời sanh con người ra để chúng nó ăn.  Có một số người còn biện hộ: nếu chúng ta không ăn thịt chúng, thì làm sao chúng được đi đầu thai?  Nếu thật sự như vậy, thì chúng ta là Bồ Tát hết rồi, đâu còn gọi là oan gia truyền kiếp.  Ở đời, oan oan tương báo, trả hoài không dứt.  Ngày nay, chúng ta ăn thịt chúng, sau này chúng ta thành thú, chúng ăn lại.  Đây là quả báo tuần hoàn, đời đời kiếp kiếp không cùng tận.  Cũng như có câu: "Lưới trời tuy thưa, nhưng không bỏ sót một ai", có vay ắt có trả.
Trước kia, tôi cũng thích ăn thịt lắm.  Tôi học hiểu kinh Phật và bản thân tôi chứng kiến cảnh luân hồi, tôi thật sợ lắm.  Bao nhiêu lần, tôi quyết tâm bỏ ăn thịt, nhưng được một thời gian rồi ăn lại.  Sau này, nhờ niệm Phật mà tôi hoàn toàn bỏ được ăn thịt.  Vì khi niệm Phật lâu ngày, tâm chúng ta sẽ từ bi như Phật.  Khi thấy thịt, chúng ta cảm giác và thấy đó là thịt người, rồi thương xót chúng vô cùng, đến đỗi con kiến chúng ta cũng không muốn giết.  Vì nghĩ một ngày nào đó, chúng ta cũng sẽ bị như chúng và trong đám thư lớn nhỏ kia, có biết bao nhiêu là cha mẹ, anh em, con cái của chúng ta.  Nếu như chúng ta tha được thì nên tha.
Tại sao trong nhà chúng ta có kiến, nhện, chuột...?  Là vì chúng ta ở dơ nên chúng mới tới.  Rồi khi chúng nó tới, thì chúng ta lại giết chúng.  Lỗi là tại chúng ta kêu chúng đến, chớ nào phải lỗi của chúng.  Nếu chúng ta giữ vệ sinh sạch sẽ thì chúng đâu bao giờ đến.  Cũng như con người ngày nay, lòng dạ ác độc, tham dâm đầy dẫy, nên mới chiêu cảm chúng ma đến đây.  Vì vậy, thế gian ngày nay, tà ma làm chủ.  Tất cả cũng là lỗi của chúng ta, chớ nào phải lỗi của chúng ma.
Tôi không biết quý bạn có hay tìm hiểu không?  Riêng tôi, từ nhỏ đã có tánh tò mò nhiều chuyện, nên đã tìm hiểu nhiều gia đình làm nghề sát sanh.  Trong cuộc đời tôi, chưa thấy một người nào làm nghề sát sanh mà sống được thọ, mạng khoẻ, gia đạo bình yên.
Trong kinh Phật nói chúng ta sát sanh càng nhiều, thì tuổi thọ chúng ta càng ngắn, bệnh hoạn càng tăng, con cái tổn đức.  Phóng sanh càng nhiều, tuổi thọ càng dài, sức khoẻ càng tăng, con cái có nhiều phước đức.  Phật nói: "Chúng ta ăn thịt thú nhiều, lâu ngày chúng ta cũng thành thú."  Lý lẽ này rất hợp lý, vì thân chúng ta bồi dưỡng thịt máu của chúng, thì thịt máu của chúng ta là thú đso là điều đương nhiên.  Khi chúng bị giết, bao nhiêu thù hận đều cô đọng lại trong thịt máu của chúng.  Khi chúng ta ăn vào lâu ngày, chúng ta có tánh thú như chung.  Có tánh thú lâu ngày sẽ thành tâm thú.  Khi chết tâm thú của chúng ta đi đầu thai làm thú.  (Đây là sự thật, không phải là tin dị đoan).
Tôi là người có cả trăm nghìn tội lỗi.  Trong quá khứ, vô thỉ nhiều kiếp, giết hại ăn thịt chúng.  Giờ tỉnh ngộ, tôi vô cùng hối hận.  Tôi mong dùng cuộc đời còn lại, ngày đêm lo tu niệm Phật để giải thoát oán thù.  Tôi niệm Phật, để cầu siêu cho chúng mau được siêu thoát, để hầu mong chuộc lại một phần nào tội lỗi của bản thân.
Các nước Tây phương, thịt là món ăn chính của họ.  Họ ăn thịt mỗi ngày, ăn rồi mang cả một thân bệnh ung thư đầy dẫy, dâm loạn đứng đầu, con nít cũng không tha; tâm thú lẫn tâm ma.  Không phải chỉ riêng các nước Tây phương mà ngày nay đã lan tràn cả thế giới.
Thời nay, không riêng gì những người ăn thịt nhiều mới bị ung thư, mà luôn cả những người ăn hải sản và rau cải đều bị.  Nhưng số người ăn chay chỉ bị  thiểu số.  Tại sao?  Vì thức ăn nước uống chúng ta đang dùng hằng ngày, đều là những thứ bị chất độc ô nhiễm.  Nếu chúng ta tìm hiểu và đọc báo chí hằng ngày, chúng ta sẽ thấy có biết bao nhiêu người bị trúng độc vì thực phẩm.
Bệnh của con người từ đâu mà có?  Là từ ăn uống mà ra.  Nên chúng ta phải cẩn thận về vấn đề ăn uống.  Không những là trong thức ăn, nước uống có độc tố, mà không khí chúng ta đang hít thở hằng ngày cũng bị ô nhiễm.