ĐẶNG THỊ HUỆ Biên dịch
CHƯƠNG VI
Trận chiến trên thuyền

Bình minh đã ló rạng, những ánh nắng đầu tiên chiếu xuống mặt đất, xua tan đám sương đêm mỏng manh. Agamemnon thức dậy với tâm trạng thoải mái, sự sợ hãi đã tan biến trong trái tim của chàng. Chàng mặc quần áo giáp vào, tập hợp các vị chỉ huy thành hàng trước những chiếc xe ngựa và đằng sau họ là những chiến binh cầm giáo trông thật hùng dũng. Sau những gì xảy ra hôm qua, tinh thần của binh lính cũng được cải thiện đáng kể. Sau đó, một đám mây đen lớn xuất hiện trên bầu trời, bao phủ cả một vùng trời rộng lớn từ đó một trận mưa màu đỏ đổ xuống mặt đất. Đây quả là một hiện tượng lạ chưa bao giờ xảy ra, không hiểu nó đang muốn báo trước điều gì. Quân đội của thành Troy cũng tập hợp ở phần cao nhất của đồng bằng, chỉ huy Hector trong bộ quần áo giáp sáng loáng đi tới, đi lui giống như một vì sao sáng lấp lánh nhưng bị ẩn khuất trong một đám mây.
Quân đội hai bên lao vào nhau, binh lính ngã xuống như ngả rạ. Không bên nào chịu nhường bên nào mặc dù những người lính dũng cảm nhất của phía thành Troy đâm lao sâu vào giữa quân Hi Lạp. Giáo mác, gươm đao va vào nhau loảng xoảng, tên bắn ra như mưa. Thật là một cuộc chiến ác liệt. Tuy nhiên, vào buổi trưa khi những người lính đã cảm thấy mệt mỏi sau nửa ngày đánh nhau, họ dừng lại nghỉ ngơi ăn trưa trên những khu đồi yên tĩmh. Quân Hi Lạp cũng dừng lại nghỉ ngơi nhưng họ bắt được một vài tù binh. Agamemnon lao lên trước các binh sĩ của mình dùng mũi giáo đâm thẳng vào hai người lính thành Troy, tháo áo giáp của họ ra. Ngoài ra, chàng ta cũng đâm một người em trai của Hector, và dùng kiếm giết chết người còn lại. Bộ binh giết chết những tù binh cũng là bộ binh, những người lính chiến đấu trên xe ngựa giết chết những đối thủ giống mình. Quân lính Hi Lạp lao vào hàng ngũ của quân thành Troy giống như một đám lửa lan rộng trong khu rừng khi có gió mạnh thổi tới. Nhiều chú ngựa không có người điều khiển rú lên điên cuồng trước sự dữ dội của trận đánh. Xác binh lính của cả hai bên nằm ngổn ngang, máu nhưộm đỏ cả một vùng rộng.lớn. Những con chim kền kền ăn xác chết bay lượn phía trên, và chỉ đợi có cơ hội là lao xuống xé xác cơ thể của những kẻ đã chết. Agamemnon vẫn tiếp tục đuổi theo những binh lính thành Troy để giết chết họ, tuy nhiên, khi đến trước những chiếc cổng lớn, nơi có những cây sồi mọc ở bên ngoài, họ dừng lại.
Hector tạm thời dứt ra khỏi việc chiến đấu bởi chàng có một việc quan trọng hơn cần làm là tập hợp binh lính của mình thành hàng, động viên tinh thần của họ, tạo điều kiện cho họ có thời gian nghỉ ngơi đôi chút và dạy họ cách đối mặt với kẻ thù. Quân đội của chàng vừa rút lui từ bức tường thành của quân Hi Lạp, dọc theo toàn bộ vùng đồng bằng, băng qua ngọn đồi nơi Ilus yên nghỉ và sau đó là vượt qua cây vả hoang. Chưa thể nói quân Hi Lạp đã chiến thắng dù cũng phải thừa nhận rằng quân của chàng vừa phải rút lui trước sự tấn công ồ ạt của kẻ địch. Hector phải tốn khá nhiều công sức nữa mới có thể tập hợp được binh lính của thành Troy nhưng chàng biết rằng một khi bọn họ đã tập hợp lại thành thì khó lòng có thể bị chiến bại. Là một vị chỉ huy, Hector tin tưởng vào binh lính của mình, vào sự dũng cảm của họ, tin vào một kết cục tốt đẹp hơn. Mà nếu không thì chàng cũng khó có thể làm khác được bởi ngay cả tổng chỉ huy cũng tỏ ra nản chí thì làm sao cấp dưới có đủ tự tin để chiến đấu trước kẻ thù hùng mạnh. Mọi việc diễn ra theo đúng những gì Hector nghĩ, quân đội thành Troy đã được tập hợp lại và đứng xếp hàng ngay ngắn.
Trước khi vua Rhesus đến, Agamemnon đã giết chết vị chỉ huy người thành Thrace đã tự nguyện tham gia lực lượng của chàng, chiến đâu chống lại đội quân Hi Lạp. Người anh cả của người đàn ông đã chết cũng đã dùng một giáo đâm Agamemnon một nhát, mặc dù ngay sau đó Agamemnon đã đâm anh ta một nhát khá sâu. Chắc chắn Agamemnon đã bị chảy máu rất nhiều và cảm thấy vô cùng đau đớn, chàng nhảy lên xe ngựa và phi thẳng về phía những chiếc thuyền của mình. Dù gì thì chàng ta cũng bị thương không nhẹ, có thể nói đây là một dấu hiệu đáng mừng cho phía thành Troy, hay ít nhất Hector nghĩ như vậy.
Hector ra lệnh phản công, trông chàng lúc đó giống như một người thợ săn đang hét to với những chú chó săn của mình phải làm những gì để đối phó với con sư tử dũng mãnh. Chàng lao nhanh về phía trước, vừa đi, vừa vung giáo đâm xung quanh. Kết quả là chín vị chỉ huy phía quân Hi Lạp đã bị chết, ngã gục xuống mặt đất. Dũng khí của Hector lên cao ngùn ngụt, có thể nói chàng đúng là vị chúa sơn làm đang chỉ huy những con thú trong rừng của mình, là một vị tướng, chàng phải gương mẫu, phải đi tiên phong trong mọi việc, như vậy cấp dưới của chàng mới khâm phục và làm theo.
Lúc đó, nếu không có Ulysses và Diomedes đứng vững ở giữa, giết chết bốn vị chỉ huy của quân thành Troy thì ắt hẳn hàng rào phòng vệ của đội quân Hi Lạp đã bị đập tan, bị đẩy lùi về phía nhưng chiếc thuyền của mình và bị giết chết không thương tiếc. Trước sự vững vàng của hai vị chỉ huy, binh lính Hi Lạp bắt đầu lấy lại được tinh thần, quay trở lại tập hợp thành hàng ngũ ngay ngắn, trực diện đối mặt với kẻ thù trên chiến trường. Về phần mình, Hector vẫn lao lên phía trước, giết chết biết bao nhiêu binh lính Hi Lạp, chàng đúng là một điển hình cho tinh thần chiến đấu quyết liệt. Tuy nhiên, Diomedes thừa lúc thế cuộc đang lộn xộn, lao thẳng mũi giáo trúng mũ đội đầu của Hector, mặc dù mũi giáo không xuyên qua lớp kim loại dày nhưng Hector vẫn bi choáng và ngã xuống. Làm sao lại không choáng trước cú ném quá mạnh của một dũng sĩ lực lưỡng, cường tráng giống như Diomedes. Chàng nhảy lên trên xe ngựa của mình và người đánh xe ngựa lái thẳng xe về phía Pylians, Cretans phía dưới Nestor và Idomeneus đang đứng ở cánh trái của quân Hi Lạp. Diomedes tiếp tục chiến đấu cho đến khi Paris đứng bên cạnh một chiếc cột chống trên nấm mộ của vua Ilus bắn một mũi tên xuyên qua chân của chàng. Diomedes ngồi xụp xuống, thấy vậy, Ulysses vội chạy đến bên bạn và rút mũi tên ra khỏi chân người anh em tốt. Tạm thời không thể chiến đấu trong tình trạng như vậy, Diomedes nhảy lên xe ngựa và chạy thẳng về phía nhưng con thuyền.
Lúc này, chỉ còn lại Ulysses là vị chỉ huy duy nhất phía quân Hi Lạp tiếp tục trụ vững chiến đấu ở giữa. Quân Hi Lạp đã chạy gần hết và chỉ còn lại một mình chàng đứng giữa đám đông của quân đội thành Troy. Họ bủa vây lấy chàng giống như nhưng con chó săn và những người thợ săn đang vây xung quanh một con lợn rừng hung dữ, cố gắng tìm cách hạ gục con thú hoang. Tuy nhiên, Ulysses không hề sợ hãi bởi chàng là một vị chỉ huy dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với bất cứ một tình huống nào mà không bao giờ nghĩ tới việc bỏ trốn một cách hèn nhát. Chàng tự nói với bản thân mình: "Chúng quả là nhưng kẻ hèn nhát, chúng vừa làm một việc đáng xấu hổ là chạy trốn khỏi trận đấu. Tuy nhiên, ta vẫn sẽ đứng ở đây, một mình đối mặt với hàng trăm ngàn binh lính của kẻ thù. Ta sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến hơi thở cuối cùng."
Chàng dùng lá chắn che cơ thể mình và xông lên liên tiếp giết chết bốn binh lính phía thành Troy và đả thương kẻ thứ năm. Tuy nhiên, người anh em của kẻ bị thương đã đâm một mũi giáo xuyên thủng qua lá chắn và áo giáp che ngực của Ulysses, làm chàng bị thương. Ulysses quay lại phản công nhưng người lính đó đã bỏ chạy; tuy nhiên, chàng vẫn kịp phi một mũi giáo trúng ngực người đàn ông kia và anh ta ngã xuống chết ngay tại trận. Ulysses cố đứng lên từ chỗ mình vừa bị thương và hét lớn gọi nhưng binh lính Hi Lạp khác đến trợ giúp. Ngay lập tức, Menelaus và Ajax lao tới cứu chàng bởi trong lúc đó có rất nhiều binh lính hành Troy vây xung quanh chàng giống như những chú chó vây xung quanh một con hươu bị thương và sẵn sàng xé xác nó bất cứ lúc nào. Một mũi tên vẫn cắm ở chân của Ulysses khiến chàng di chuyển rất khó khăn, tuy nhiên, Ajax đã chạy tới che chắn cho chàng bằng một lá chắn thật lớn cho đến khi chàng trèo được lên trên xe ngựa của Menelaus, rồi hai người lao thẳng về phía những con thuyền của mình. Cả hai bên đều bị tổn thất khá nặng nề, không ít các vị chỉ huy đã bị chết hoặc bị thương, nhưng với họ điều đó chẳng có gì đáng kể bởi họ phải tiếp tục chiến đấu để bảo vệ danh dự cho quân mình. Mặt khác, trong chiến tranh, chết chóc và thương đau là không thể tránh được. Một khi đã ra trận, các mạng sĩ phải mang theo tinh thần sẵn sàng chết vì danh dự. Chỉ bị thương thôi chẳng thấm tháp gì so với những mất mát của những người khác, chính vì vậy, các vị chỉ huy thường coi nhẹ những vết thương như thế này.
Trong khi, Hector đang giết chết biết bao binh lính Hi Lạp ở cánh trái của chiến trường, thì Paris tấn công nhà phẫu thuật của quân Hi Lạp là Machaon bằng một mũi tên. Nếu ai đó không may mắn trở thành mục tiêu của Paris thì chắc chắn người đó sẽ bị trúng tên bởi Paris không bao giờ bắn trượt. Nhìn thấy đồng đội bi thương, Idomeneus yêu cầu Nestor đặt Machaon lên xe ngựa của mình và lái thẳng về lều của Nestor để băng bó vết thương. Trong khi đó, Hector vẫn đứng ở giữa hàng các binh lính, tiếp tục chiến đấu. Ajax cũng không kém phần dũng mãnh, chàng đang giết chết biết bao nhiêu quân lính của thành Troy bằng mũi giáo sắc nhọn của mình; phía đằng kia là Eurypylus - một vị chỉ huy của quân Hi Lạp vừa bị trọng thương bởi một mũi tên của Paris, và những người bạn của chàng đang dùng giáo mác, lá chắn bảo vệ cho đồng đội của mình. Không bao giờ có chuyện mọi người bỏ rơi người khác trong lúc nguy nan. Mỗi khi ai đó bị thương, một chiến binh đích thực sẽ sẵn sàng bảo vệ đồng đội của mình khỏi sự tấn công của kẻ thù. Đây chính là một điểm đáng quý của những người chiến binh thời xưa. Mặc dù, những vị chỉ huy giỏi nhất phía quân Hi Lạp đã bị thương và phải rút lui khỏi chiến trận, nhưng binh lính vẫn tiếp tục chiến đấu.
Trong khi Achilles đứng bên cạnh mũi thuyền của mình quan sát thất bại của quân Hi Lạp thì chàng nhìn thấy Machaon đang được khiêng đi ngang qua, rõ ràng ông ta đang bị thương trầm trọng. Chàng nhờ người bạn thân thiết Patroclus của mình đến hỏi xem Machaon ra sao bởi chàng cũng thực lòng quan tâm đến Machaon. Khi Patroclus đến thì Nestor đang ngồi uống rượu và vừa nhìn thấy chàng, ông đã kể cho chàng nghe có bao nhiêu vị chỉ huy phía quân Hi Lạp đã bị thương. Mặc dù Patroclus đang rất vội nhưng Nestor bắt đầu kể lại câu chuyện dài một cách chậm rãi, rồi về những hành động dũng cảm của mình khi còn trẻ và ông đã chiến đấu như thế nào khi phải đối mặt với kẻ thù. Nestor là một người thông minh, ông luôn biết mình phải làm như thế nào trước một tình huống khó khăn. Cuối cùng, sau khi đã làm cho Patroclus sốt ruột như ngồi trên đống lửa. ông yêu cầu chàng đi nói lại với Achilles rằng nếu chàng không trực tiếp chiến đấu thì ít nhất cũng cử đội quân của mình dưới quyền chỉ huy của Patroclus và cho Patroclus mặc bộ quân áo giáp tốt nhất của mình ra tham chiến. Nestor giải thích mọi người đều là đồng đội và đã là đồng đội thì nên giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn. Có như vậy quân thành Troy sẽ nghĩ rằng đích thân Achilles đã quay trở lại chiến đấu và họ sẽ tỏ ra sợ hãi bởi không kẻ nào dám chiến đấu tay đôi với Achilles.
Ngay sau đó, Patroclus chạy ngay tới chỗ Achilles để thông báo lại tình hình nhưng trên đường quay lại chàng nhìn thấy Eurypylus đang bị thương nên đã đưa đồng đội của mình về lều của anh ta và rút mũi tên ra khỏi đùi, rửa sạch vết thương bằng nước ấm và đắp vết thương bằng một loại rễ cây giúp giảm đau. Chàng ngồi đó một lát cùng Eurypylus bởi tạm thời Eurypylus vẫn cần có một người ở bên cạnh. Quay lại với chuyện chính, trong lúc này. những gì Nestor nói đều rất hợp lý nhưng cũng chính lời khuyên của ông đã dẫn đến cái chết đau đớn của Patroclus. Trận chiến đấu ngày càng diễn ra ác liệt. Trong khi Agamemnon. Diomedes và Ulysses tạm thời không thể di chuyển nhẹ nhàng chứ đừng nói gì tới việc cầm vũ khí chiến đấu thì lại một lần nữa Agamemnon có ý định thả neo và đợi cho trời tối sẽ chạy trốn về nhà. Tuy nhiên, Ulysses tỏ ra giận dữ và nói rằng:
- Lẽ ra ngài không nên chỉ huy chúng tôi, ngài chỉ xứng đáng chỉ huy một lực lượng quân đội tồi tệ, hèn nhát và không bao giờ biết đến hai chữ vinh quang. Còn chúng tôi, chúng tôi là những chiến binh dũng cảm, sẵn sàng chiến đấu cho đến khi chết đi chứ không bao giờ chạy trốn giống như những kẻ hèn nhát, rồi sẽ bị mọi người phỉ nhổ. Ngài hãy im lặng, nếu không các binh lính sẽ nghe thấy ngài nói về chiến đấu bởi không một người đàn ông chân chính nào lại thốt ra những lời nói như ngài. Tôi khinh thường ý kiến của ngài bởi quân Hi Lạp sẽ mất hết tinh thần ngay giữa chiến trường nếu ngài yêu cầu họ nhổ neo quay về.
Agamemnon cảm thấy xấu hổ trước người chỉ huy dũng cảm, và theo lời khuyên của Diomedes, những vị chỉ huy đã bĩ thương nên xuống ven chiến trường đề khuyến khích tinh thần chiến đấu của những người khác mặc dù bản thân họ không thể trực tiếp chiến đấu. Đôi khi chỉ cần sự động viên tinh thần thôi cũng đủ để khích lệ những người khác và tiếp thêm sức mạnh cho họ. Họ tập hợp quân Hi Lạp, dưới sự dẫn dắt của Ajax, quân đội tấn công Hector bằng một tảng đá lớn, và đồng đội của chàng phải đưa chàng ra khỏi bãi chiến trường tới ven sông và rảy nước lên mặt chàng. Tuy nhiên, chàng nằm bất động trên mặt đất, máu đen chảy ra từ miệng. Trong khi Hector nằm đó và tất cả những người xung quanh đều nghĩ rằng chàng sẽ chết, Ajax và Idomeneus đang điều khiển xe ngựa đến thẳng về phía quân đội thành Troy, dường như không cần có Achilles và binh lính của chàng thì quân Hi Lạp vẫn có thể cầm cự trước sự tấn công của quân đội thành Troy. Tuy nhiên, quân thành Troy không bao giờ thất bại một khi Hector còn sống. Vào thời bấy giờ, mọi người tin vào "điềm báo": họ nghĩ rằng hình xăm trên tay phải hay tay trái của một ai đó chính là tín hiệu của điều tốt lành hay vận xui. Có một lần. trong khi chiến đấu một binh lính thành Troy cho Hector xem hình một con chim không may mắn và muốn chàng rút lui về thị trấn. Tuy nhiên, Hector nói rằng: Chỉ có một điềm báo tốt lành duy nhất là hãy chiến đấu vì đất nước của bạn.
Trong khi Hector đang nằm bất tỉnh, ranh giới giữa cái chết và sự sống đối với chàng chỉ là một sợi tóc mỏng manh thì quân Hi Lạp lại giành thắng lợi, bởi ngoài Hector ra. không có một vị chỉ huy nào tài giỏi hơn đề lãnh đạo quân đội thành Troy. Vai trò của người chỉ huy là vô cùng to lớn, đôi khi chỉ cần có một vị chỉ huy tốt thôi là có thể thay đổi lại tình thế. May mắn thay là Hector đã gượng dậy được, chàng đã tỉnh và đứng dậy, chạy qua chạy lại, động viên tinh thần của binh sĩ. Chàng thừa hiểu nếu mình cứ nằm mãi ở đó thì sớm muộn gì quân Hi Lạp cũng giành thắng lợi. Quân lính Hi Lạp bỏ chạy khi nhìn thấy Hector; tuy nhiên. Ajax, Idomeneus cùng những người lính dũng cảm nhất hình thành một hình vuông giữa quân thành Troy và những chiếc thuyền chiến. Hector, Aeneas và Paris đang đi xuống phía họ, vừa đi họ vừa vung giáo giết chết những binh lính phía kẻ thù gặp phải sau mỗi bước đi. Quân Hi Lạp quay đi và chạy, quân đội thành Troy dừng lại để tháo áo giáp từ những người đàn ông bị chết nhưng Hector hét lên:
- Hãy nhanh chóng đi về phía những con thuyền và để phần còn lại của chiến tranh ở đó. Ta sẽ giết chết bất cứ kẻ nào bị thụt lại phía sau. Đây là mệnh lệnh nghe rõ chưa?
Sau khi nghe thấy mệnh lệnh của vị tổng chỉ huy, tất cả các binh lính thành Troy đều đồng loạt điều khiển xe ngựa tiến về phía khu hào bảo vệ các thuyền chiến của quân Hi Lạp. Lúc đó, sóng đánh rất mạnh, đập từng đợt dữ dội vào mạn thuyền. Quân Hi Lạp đứng trên boong thuyền ném những chiếc giáo dài sử dụng trong những trận chiến đấu trên biển về phía kẻ thù; còn quân thành Troy cố gắng kéo ùn ùn lên tàu, vừa đi vừa chiến đấu bằng kiếm và rìu. Hector đã châm một ngọn đuốc và cố gắng đốt một chiếc thuyền của Ajax, tuy nhiên Ajax đã kịp cản chàng lại bằng một thanh giáo dài, giết chết một người lính thành Troy đang cầm đuốc trên tay. Ngọn đuốc rơi khỏi tay người lính. Ajax hét lớn:
- Hãy đẩy lùi Hector, đây không phải là nơi để nhảy múa mà là chiến trường.
Xác người chết chất thành đống, còn những người may mắn sống sót chạy qua những xác chết để tránh mũi giáo của kẻ thù và nhảy lên thuyền. Hector lao về phía trước tựa như một cơn sóng biển dữ dội đập vào một bãi đá lớn, nhưng phía quân Hi Lạp cũng trụ vững giống như một phiến đá kiên trì. Quân thành Troy băng qua mũi của những con thuyên đậu phía trước; còn Ajax dùng một mũi giáo dài tới sáu mét. nhảy từ đuôi chiếc thuyền này sang đuôi chiếc thuyền kia giống như một chú sóc nhanh nhẹn. Hector dùng tay nắm chặt lấy phần sau của con thuyền của Protesilaus cũng là vị hoàng tử mà Paris đã bắn trúng khi chàng nhảy lên bờ vào ngày đầu tiên quân Hi Lạp thả neo. Hector vừa đứng vừa hét lớn:
- Đốt thuyền nhanh lên.
Mặc dù Ajax đã rời boong tàu và xuống phía dưới nhưng chàng vẫn cố dùng chiếc giáo dài của mình để tấn công kẻ thù. Hai mươi người đàn ông đã chết, cụ thể hơn họ chính là những người đã mang lửa tới định đốt những con thuyềndo Ajax bảo vệ. Ajax không phải là một người dễ khuất phục, chàng rất dũng cảm và chiến đấu quyết liệt giống như một trận cuồng phong. Cả hai bên đều đang cố gắng tấn công kẻ thù với hi vọng sẽ dập tắt được tinh thần chiến đấu của đối phương. Trận chiến diễn ra ác liệt, chưa thể phân biệt được bên nào thắng, bên nào bại.