KHÔNG PHẢI THỨ THIỆT

    
erald Haskins và Walter Ramsbottom đã liên tục ăn bỏng ngô từ một năm nay.
“Tớ sẽ đổi tấm huân chương MC (bội tinh chiến công) và huy chương DSO (huy chương công trạng xuất sắc) của tớ lấy tấm VC (huy chương anh dũng) của cậu,” Walter bảo trên đường tới trường một buổi sáng.
“Không được,” Gerald nói. “Dù sao thì cũng phải mất mười cái vỏ bao để có một tấm huy chương VC và cậu chỉ cần hai vỏ bao cho một tấm MC hoặc một tấm DSO.”
Garald tiếp tục sưu tầm vỏ bao cho đến khi cậu ta có được mọi huân, huy chương từ mặt sau vỏ bao.
Walter không bao giờ có được tấm huy chương Victoria.
Cô bé Angela Bradbury cho là cả hai cu cậu đều là đồ ngốc.
“Những cái đó, chúng chỉ là huân, huy chương giả,” cô bé liên tục nhắc nhở hai cậu, “Không phải là thứ thiệt, và tớ chỉ quan tâm đến những cái thứ thiệt mà thôi,” cô bé kiêu ngạo bảo với bọn chúng.
Vào lúc đó, cả Gerald và Walter đều không coi ý kiến của Angela ra gì. Cả hai cậu bé vẫn còn chú ý đến những tấm huân, huy chương hơn là quan điểm của phái đẹp.
Chiến dịch khuyến mại huân, huy chương miễn phí của hãng Kellogg kết thúc vào mồng một tháng giêng, 1950, đúng lúc Gerald đã xoay xở có được đủ bộ.
Walter bỏ không ăn bỏng ngô nữa.
Bọn trẻ cả thập kỷ 50 khi đó có được cơ hội khám phá thế giới của Meccano. Meccno thậm chí còn yêu cầu ăn nhiều bỏng ngô hơn nữa, và thế là trong vòng một năm, Gerald đã sưu tầm được một bộ đủ lớn để xây các cây cầu treo, cầu phao, cần cẩu, và thậm chí cả một khu nhà văn phòng nữa.
Gia đình của Gerald tiếp tục nhai bỏng ngô một cách hào hiệp, nhưng khi cậu ta bảo với họ là cậu muốn xây dựng cả một thành phố – phần thưởng khuyến mãi cuối cùng của hãng Kellogg – thì hầu hết các bạn bè của cậu ở lớp năm Trường trung học Hull phải giúp đỡ cậu tiêu thụ những bữa sáng bằng ngũ cốc thì mới có thể hoàn thành tham vọng của cậu.
Walter Ramsbottom từ chối giúp đỡ.
Sự trợ giúp của Angela Bradbury không bao giờ được yêu cầu.
Cả ba người tiếp tục đi trên những con đường riêng của họ.
°
° °
Hai năm sau, Gerald Haskins giành được một vị trí tại Trường đại học tổng hợp Durham, không ai ngạc nhiên khi cậu chọn học môn cơ khí, và liệt kê việc sưu tập huân, huy chương như là thú vui chính của mình.
Walter Ramsbottom làm việc cùng với cha trong ngành kinh doanh kim hoàn của gia đình và bắt đầu tán tỉnh Angela Bradbury.
Đúng vào dịp nghỉ xuân trong năm học thứ hai của Gerald tại Đại học Durham thì cậu tình cờ gặp lại Walter và Angela. Họ đang ngồi cùng một hàng ghế tại một buổi biểu diễn giao hưởng tứ tấu âm chạc của Bach tại Đại sảnh tòa thị chính Hull. Walter bảo với cậu trong lúc nghỉ giữa giờ rằng họ mới làm lễ đính hôn nhưng chưa chọn được ngày cưới.
Gerald chưa gặp lại Angela  hơn một năm nay, nhưng lần này thì cậu nghe theo ý kiến của cô, bởi vì giống như Walter, cậu cũng yêu cô.
Cậu thay việc ăn bỏng ngô bằng cách liên tục mời Angela đi chơi, ra ngoài ăn tối, với nỗ lực giành lại được nàng từ tay tình địch.
Gerald đạt được thêm một thắng lợi nữa khi Angela hoàn trả lại chiếc nhẫn đính hôn cho Walter một vài ngày trước lễ Giáng sinh.
Walter tung ra tin đồn rằng Gerald chỉ muốn cưới Angela bởi vì bố cô ta là Chủ tịch Hội đồng công trình hạ tầng thành phố Hull, và Gerald đna ghy vọng có một chỗ làm trong hội đồng này sau khi nhận bằng của Trường đại học Durham. Khi thiệp mời đám cưới được gửi đi, Walter không có tên trong danh sách khách mời.
°
° °
Vợ chồng Haskins đi Multavia hưởng tuần trăng mật, một phần bởi vì họ không thể trang trải chuyến đi Nice và cũng không muốn đi nghỉ tại Cleethropes, mặc dù các đại lý du lịch tại địa phương đang mời chào một cơ hội đặc biệt cho những người đang cân nhắc một chuyến đi tới cái vương quốc nhỏ bé nằm kẹp giữa Áo và Tiệp Khắc.
Khi đôi vợ chồng mới cưới tới khách sạn của họ ở Teske, thủ đô của Multavia, họ mới khám phá ra tại sao điều khoản chi phí lại vừa phải như vậy.
Vào năm 1959, Multavia đang trải qua một cuộc khủng hoảng chính trị quyết định xem nó sẽ gắn bó vận mệnh của mình với nước nào. Nó đang nỗ lực chuyển đổi cho phú hợp thêm một hiệp ước nữa, do một luật sư người hà Lan tại Geneva thảo ra. Bản hiệp ước viết bằng tiếng Pháp, nhưng lại có sự ảnh hưởng của Nga và Mỹ. Nhờ có công lao của Đức Vua AlfonsIII, một vị quốc vương khôn ngoan và được ủng hộ, vương quốc này liên tục được thụ hưởng những viện trợ không ngớt từ phương Tây và những chuyến viếng thăm khá tốt từ phương Đông.
Tại thủ đô của Multavia, vợ chồng Haskins nhanh chóng biết được nhiệt độ trng bình là 92oF (Sấp xỉ 40oC) vào tháng sáu, không có mưa, và phần còn lại của hệ thống cống rãnh thoát nước đã bị cả hai phía ném bom tan tành từ năm 1939 đến năm 1944. Angela đã phải giơ tay bịt mũi khi cô rảo bước qua những dãy phố lát đá hộc. Khách sạn Nhân Dân quảng cáo là có bốn mươi lăm phòng, thế nhưng, điều mà tờ quảng cáo không chỉ ra là chỉ có ba phòng trong số đó có phòng tắm, và không phòng nào có nút bồn tắm. Rồi đến đồ ăn, hoặc không có đồ ăn hoặc là đồ ăn có vấn đề; lần đầu tiên trong đời mình Gerald sút cân.
Cặp vợ chồng hưởng tuần trăng mật cũng khám phá ra rằng đất nước Multavia không hề có một niềm kiêu hãnh nào.  Nó không có đài tưởng niệm, bảo tàng mỹ thuật, nhà hát hay rạp Opera xứng đáng với tên gọi, miền quê ngoại thành thì còn bằng phẳng hơn và không thú vị bằng những hàng giậu của Quận Cambridgeshire. Vương quốc này không có bờ biển và chỉ có một dòng sông duy nhất, dòng sông Plotz, bắt nguồn từ Đức và chảy vào Nga, do đó, có thể đảm bảo là không có người dân địa phương nào tin cậy nó.
Đến cuồi kỳ nghỉ tuần trăng mật, vợ chồng Haskins thấy quá vui mừng khi biết rằng đất nước Multavia cũng không có sự tự hào về một hãng hàng không quốc gia. Hãng hàng không Anh quốc đưa họ về nhà an toàn, và lẽ ra đến đây là những trải nghiệm của Gerald về đất nước Multavia kết thúc, nếu không có những cống rãnh thoát nước thải kia.
°
° °
Khi vợ chồng Haskins trở về dến Hull, Gerald nhận chức vụ mới được đề bạt ở vị trí trợ lý trong ban cơ khí của Hội đồng thành phố. Công việc đầu tiên của anh – một kỹ sư thứ ba với trách nhiệm đặc biệt đối với hệ thống thoát nước thành phố. Hầu hết những người trẻ tuổi, nhiều tham vọng sẽ chỉ coi một sự đề bạt như vậy không gì hơn chỉ là một bước tiến trên nấc thang cuội đời. Tuy nhiên, Gerald đã không nghĩ vậy. Anh lập tức liên hệ với tất cả những công ty thoát nước hàng đầu, những cố vấn của họ cũng như những người đồng sự ở khắp nơi trong tỉnh.
Hai năm sau, anh đã có thể đưa ra trước hội đồng của ông bố vợ một bản tường trình. Nó cho thấy làm cách nào hội đồng có thể tiết kiệm một lượng đáng kể tiền bạc của những người đóng thuế qua cách tái phát triển hệ thống cống rãnh thoát nước của thành phố.
Hội đồng thực sự bị gây ấn tượng và quyết định thực hiện những dự án của Haskins, cùng lúc để bạt anh làm kỹ sư thứ hai.
Đó là dịp thứ nhất Walter Ramsbottom ra tranh cử hội đồng nhưng không được lựa chọn.
Ba năm sau, khi hệ thống những đường hầm nhỏ và kênh rạch thoát nước đã được hoàn chỉnh, sự cần cù của Gerald được thưởng công bằng sự để bạt làm phó kỹ sư trưởng của thành phố. Cũng trong năm đó, ông bố vợ anh trwor thành Thị trưởng và Walter Ramsbottom trở thành hội đồng viên.
Giờ đây, những Ủy ban trên khắp đất nước thừa nhận Gerald như một nhân vật mà ý kiến của anh nên được tìm hieur nếu như họ có bất cứ một sự băn khoăn nào về hệ thống cống rãnh thoát nước của họ. Điều này kích thích những câu đùa cợt nhả không tôn trọng tại mọi bữa tiệc của Tổ chức nghề nghiệp toàn thể cộng đòng mà Gerald tham dự. Tuy nhiên, họ vẫn mặc nhiên chào đón anh như là một người uy tín tiên phong trong địa hạt của anh: lĩnh vực thoát nước thải.
Vào năm 1966, thành phố Halifax xem xét để đấu thầu xây dựng một hệ thống cỗng rãnh thoát nước mới. Đầu tiên họ hỏi ý kiến Gerald Haskins – Yorkshire là một nơi trên trái đất này mà một nhà tiên tri còn được tôn kính ở ngay trên mảnh đất của ông ta.
Sau khi thăm thú Halifax một ngày với ông kỹ sư cao cấp và biết được cần phải chi bao nhiêu cho hệ thống mới, Gerald nói với vwoj anh, không phải lần đâì tiên, “Nơi đâu có bùn thì nơi đó có xu.” Nhưng chính Angela là người có đủ khôn ngoan để tính toán ra chính xác số xu đó là bao nhiêu mà chồng cô có thể có được với rủi ro thấp nhất. Trong mấy ngày tiếp theo, Gerald xem xét đề nghị của vợ và khi anh ta quay trở lại Halifax vào tuần lễ sau đó, thì không phải đến thăm các phòng, ban của hội đồng mà tới ngân hàng Midland, Gerald không lựa chọn ngân hàng Midland một cách tình cờ; viên giám đốc ngân hàng này cũng là Chủ tịch của Ủy ban kế hoạch của hội đồng thành phố Halifax.
Một hợp đồng phù hợp với cả hai bên được thỏa thuận giữa hai người Yorkshire, và với sự ủng hộ của ngân hàng. Gerald xin từ chức phó kỹ sư trưởng thành phố và thành lập một công ty riêng. Khi anh trình gói thầu, với sự cạnh tranh của mấy tổ chức lớn của Luân Đôn, không có ai ngạc nhiên khi thấy công ty Hasinks of Hull được Ủy ban kế hoạch nhất trí lựa chọn để thực hiện công việc.
°
° °
Ba năm sau, Halifax có một hệ thống cống rãnh thoát nước mới tuyệt vời còn Ngan hàng Midland thì hài lòng khi nắm giữ tài khoản của Công ty Haskins ò Hull.
Trong suốt mời lăm năm tiếp theo, các thành phố Chester, Runcorn, Huddersfeild, Darlington, Macclesfield và York đều biết ơn những dịch vụ do Gerald Haskins, ông chủ của công ty Haskins & Co. plc đem lại.
Công ty quốc tế Haskins & Co. plc lúc này bắt đầu các hợp đồng ở Dubai, Lagos và Rio de Janeiro. Vào năm 1983, Gerald được nhận Giải thưởng Công nghiệp của Nữ hoàng do chính phủ trao tặng, và một năm sau anh được phong danh hiệu Người chỉ huy của đế chế Anh do một bậc đế vương phong tặng.
Lễ phong tặng diễn ra tại Cung điện Buckingham trong cùng một năm băng hà của Đức vua Alfons III xứ Multavia và ngai vàng được người con trai của ngài thừa kế, Đức vua Alfons IV. Vị quân vương mới được tấn phong quyết định sẽ làm một cái gì đó cho hệ thống cống rãnh thoát nước của thành phố Teske. Đó là niềm mong mỏi lúc lâm chung của cha ngài, rằng những thần dân của ngài không nên tiếp tục phải chịu đựng những mùi khó ngửi, và Đức vua Alfons IV không định truyền thừa kế vấn đề này lại cho con trai ngài.
Sau nhiều xin xỏ và vay mượn từ phương Tây, cùng nhiều cuộc thăm viếng, đàm đạo với phương Đông, vị quân vương mới được xức dầu thánh quyết định mời thầu cho hệ thống thoát nước mới cho thủ đô của vương quốc.
Tài liệu mời thầu gồm mấy trang cung cấp các chi tiết và liệt kê danh sách các vấn đề mà bất cứ viên kỹ sư nào muốn nhận thầu đề phải đối mặt. Nó được chuyển đánh uỵch đến hầu hết các bàn họp của các công ty cơ khí lớn trên thế giới. Khi các công tác văn bản giấy tờ đã được soi xét nghiêm túc và lợi nhuậ thực tế được xem xét, Đức vua Alfons IV chỉ nhậ được một số ít các câu trả lời. Mặc dù vậy, nhà vua cũng có thể thức trọn đêm nghiên cứu những hồ sơ thầu khả thi của ba công ty đã trả lời và đã vượt qua được vòng sơ khảo. Các vị quân vương cũng là người, và khi Alfons khám phá ra Gerald đã chọn lựa Multavia cho tuần trăng mật của anh quãng hai mơi lăm năm về trước thì điều này đã đánh lệch cán cân. Vào lúc Đức Vua Alfons IV chìm vào giấc ngủ buổi sáng hôm đó, ngài đã quyết định chấp nhận gói thầu của công ty quốc tế Haskins & Co. plc.
Do vậy, Gerald Haskins thực hiện chuyến thăm thứ hai đến Multavia, lần này anh được một giám đốc công trường, ba chuyên viên vẽ đồ án và mười một kỹ sư tháp tùng. Gerald có một buổi tiếp kiến riêng với nhà Vua, anh cam đoan với ngài là công việc sẽ được hoàn thành đúng thời hạn và đúng giá cả đã nêu. Anh cũng cho nhà Vua biết anh đã thích thú đến như thế nào chuyến đi thứ hai của mình đến đất nước này. Tuy nhiên, khi trở về nước Anh, anh đảm bảo với vợ là vẫn còn ít những cái có thể được miêu tả là vui chơi giải trí trước hoặc sau bảy giờ ở Multavia.
°
° °
Sau vài năm và một vài cuộc mặc cả khá ồn ào quanh việc tăng chi phí vật liệu, dự án cho thành phố Teske kết thúc với một trong những hệ thống thoát nước tốt nhất tại Trung Âu. Đức Vua sung sướng – cho dù ngài vẫn tiếp tục càu nhàu về việc làm sao mà công ty Haskins & Co đã vượt quá chi phí hợp đồng ban đầu. Cụm từ “chi tiêu bất thường” phải được giải thích cho vị quân vương mấy lần. Nhà Vua nhận thấy rằng món phụ phí hai trăm bốn mươi ngàn bảng sẽ phải lần lượt giải thích cho phương Đông và lại phải “vay mượn” từ phương Tây. Sau nhiều sự đe dọa úp mở và những bức thư đảm bảo “không có thiệt hại gì” từ các luật sư, công ty Haskins & Co mới nhận được khoản thanh toán cuối cùng, nhưng phải sau khi Đức Vua đã được nhận thêm một khoản trợ cấp nữa từ Chính phủ Anh, một khoản tiền trả nợ từ Ngân hàng Midland Bank, ở phố Slaone, chuyển tới Ngân hàng chi nhánh của nó, ở phố High, thành phố Hull, mà không bao giờ bàn tay của Multavia động chạm được vào khoản tiền đó. Điều này được Gerald giải thích cho vợ biết, là cách thức mà hầu hết các khoản viện trợ hải ngoại được phân phát.
°
° °
Đến đây thì câu chuyện về Gerald Haskins và những vấn đề cống rãnh thoát nowcs của thành phố Teske đã có thể kết thúc nếu như ngài Bộ trưởng Ngoại giao Anh quốc không quyết định đi thăm vương quốc Multavia.
Mục đích ban đầu của chuyến viếng thăm châu Âu của ngài Bộ trưởng Ngoại giao là đi thăm Vacxava và Praha, để xem xét sự dân chủ và cải tổ về kinh tế, chính trị đang diễn ra như thế nào tại những đất nước này. Thế nhưng khi Bộ ngoại giao biết được có bao nhiêu viện trợ đã được chuyển đến cho Multavia và sau khi họ giải thích cho ngài Bộ trưởng của họ vai trò của nó như là một nước đệm, ngài Bộ trưởng quyết định chấp nhận lời mời thường trực của Đức vua Alfons đến thăm vương quốc nhỏ bé này. Những chuyến viếng thăm như vậy tới những nước nhỏ hơn của các ngài Bộ trưởng Ngoại giao Anh quốc thường chỉ xảy ra trong các gian phòng đợi lớn của các sân bay, một thói quen người Anh bắt chước Henry Kissinger, và sau này là Gorbachov; thế nhưng điều đó không được áp dụng trong dịp này. Có cảm giác rằng chuyến thăm Multavia sẽ trọn vẹn một ngày.
Bởi vì các khách sạn mới chỉ được cải thiện chút ít kể từ tuần trăng mật của Gerald, ngài Bộ trưởng Ngoại giao được mời nghỉ tại cung điện. Ngài được Nhà vua đề nghị chỉ thực hiện hai công việc mang tính nghi lễ trong thời gian nghỉ ngơi ngắn ngủi: Đó là việc khánh thành hệ thống cống rãnh thoát nước mới của thủ đo và tham dự một bữa tiệc chiêu đãi chính thức.
Khi ngài Bộ trưởng Ngoại giao đồng ý với những đề nghị đó, Nhà vua mời Gerald và vợ anh tham dự buổi lễ khai trương – với chi phí tự lo liệu. Khi ngày khai trương đến, ngài Bộ trưởng đọc một bài phát biểu thích đáng cho dịp đó. Đầu tiên, ông ta ca ngợi Gerald Haskins về những thành tựu đáng kể trong truyền thống cơ khí Anh quốc vĩ đạu, sau đó tán dương đất nước Multavia vì sự khôn ngoan trong việc trao hợp đồng này cho một công ty Anh quốc ngay từ ban đầu. Ngài Bộ trưởng bỏ qua không nhắc đến thực tế là chính phủ Anh đã kết thúc bằng việc cam kết tài trợ trọn gói công trình này. Tuy vậy, Gerald rất cảm kích với những lời lẽ của ngài Bộ trưởng Ngoại giao và nói như thế với ngài Bộ trưởng sau khi ngài kéo cái cần mở cửa cống đầu tiên.
Đêm hôm đó trong cung điện có một bữa tiệc cho hơn ba trăm thực khách, bao gồm cả ngoại giao đoàn của ông Đại sứ và một vài nhà kinh doanh Anh quốc hàng đầu. Tiếp nối nhau là những bài phát biểu thông thường không ngớt về “những mối liên hệ lịch sử”, vai trò của Multavia trong mối quan hệ Anglo – Soviet và “mối quan hệ đặc biệt” với hoàng gia Anh Quốc.
Tuy nhiên, tiêu điểm của buổi tối lại diễn ra sau các bài phát biểu, khi nhà Vua thực hiện hai cuộc trao tặng. Đầu tiên là việc trao tặng Huy hiệu Con công hạng hai cho ông Bộ trưởng Ngoại giao. “Phần thưởng cao quý nhất mà một người bình thường được nhận,” Nhà Vua giải thích cho đám khánh thính giả đang tập hợp, “và Huy hiệu Con công hạng nhất thì được dành cho hoàng gia và các nguyên thủ quốc gia.”
Sau đó, Nhà vua tuyên bố cuộc trao tặng thứ hai, Huy hiệu Con công hạng ba sẽ được tặng cho Gerald Haskins – Người chỉ huy của đế chế Anh – dành cho công trạng của anh trong việc cải tạo hệ thống thoát nước của thành phố Teske. Gereald ngạc nhiên và vui sướng khi anh được dẫn từ chỗ của mình ở chiếc bàn gần nhất đến chỗ nhà Vua. Đức Vua tì thân mình về phía trước để đeo qua đầu vị khách của ngài một chiếc dây xích vàng lớn, được trang điểm những viên đá nhiều màu sắc và kích cỡ. Gerald lùi lại hai bước đầy kính trọng, cúi thấp đầu khi ngài Bộ trưởng Ngoại giao nhìn lên từ ghế ngồi của ngài và mỉm cười đầy khích lệ với anh.
Gerald là vị khách nước ngoài cuối cùng rời khỏi bữa tiệc tối hôm đó. Angela đã tự bỏ về một mình từ hơn hai giờ trước, và đã ngủ tít khi Gerald trở về phòng tại khách sạn. Anh đặt sợi xích lên giường, cởi bỏ quần áo, mặc bộ pajama vào, kiểm tra thấy vợ mình vẫn còn ngủ, rồi lại đeo sợi xích lên cổ để cho nó nghỉ ngơi trên đôi vai mình.
Gerald đứng, ngắm nghía mình trong gương buồng tắm suốt mấy phút. Anh sốt ruột không thể chờ đợi giây phút quay về nhà.
Khi anh về tới Hull, anh gửi ngay một bức thư cho Bộ Ngoại giao Anh, đề nghị cho phép anh đeo phần thưởnng mới trong những dịp các giấy mời đề nghị đeo các huân, huy chương. Bộ Ngoại giao theo đúng lệ, trình vấn đề này lên Cung điện. Nữ hoàng, một người họ hàng xa với Đức Vua Alfons IV, chuẩn y.
Dịp đại lễ chính thức kế tiếp, tại đó Gerald có được cơ hội đeo Huy hiệu Con công là dịp lễ phong Thị trưởng được tổ chức tại Tòa đại sảnh Thành phố Hull, được khởi đầu bằng bữa dạ tiệc tại Đại lễ đường Guildhall.
Gerald trở về từ Lagos nhân dịp này và thậm chí khi còn chưa kupj thay chiếc áo jacket đại lễ, không thể kiềm chế được một cái liếc mắt tới tấm Huy hiệu Con công. Anh mở chiếc hộp chứa phần thưởng của mình và nhìn chòng chọc, vẻ nghi ngời: Vàng đã bị hoen gỉ và một trong những viên đá trông có vẻ như đã lủng liểng. Bà Haskins ngừng trang điểm, liếc nhìn trộm tấm huy hiệu. “Nó không phải bằng vàng”, cô tuyên bố như có thể làm dừng bước Quỹ tiền tệ Quốc tế trên con đường của nó.
Gerald không hề bình luận gì và mau chóng gắn viên đá lỏng lẻo vào chỗ cũ bằng keo gắn, thế nhưng anh phải tự thừa nhận rằng kỹ năng tay nghề thủ công của mình không được giỏi. Trên đường tới Đại lễ đường thành phố, hai vợ chồng không ai nhắc lại chủ đề này nữa.
Một vài người trong số những vị khách của bữa tiệc do Thị trưởng mời tối hôm đó tại Đại sảnh đường Guildhall có hỏi về lịch sử của tấm Huy hiệu Con công hạng ba. Cho dù Gerald khá thỏa mãn khi anh giải thích lí do để đạt được phần thưởng và việc Nữ hoàng cho phép được đeo nó trong những dịp lễ long trọng, anh cảm thấy một hai người đồng nghiệp của mình đã không bị choáng ngợp bởi con công hoen rỉ. Gerald cũng cho là không may một chút khi anh phải ngồi chung bàn với Walter Ramsbottom, giờ đây đã là Phó Thị trưởng.
“Tôi cho là sẽ khó mà định được giá trị thực của nó,” Walter nói, nhìn chòng chọc với vẻ khinh rẻ sợi dây xích.
“Khó quá đi ấy chứ,” Gerald khẳng định.
“Tôi không có ý nói về giá trị vật chất,” Ông chủ tiệm kim hoàn bảo, với một nụ cười tự mãn. “Điều đó thì quá dễ để khẳng định. Tất nhiên, tôi muốn nói tới một giá trị tinh thần.”
“Tất nhiên,” Gerald nói. “Anh có mong sẽ trở thành Thị trưởng sang năm không đấy?” anh hỏi, cố gắng thay đổi chủ đề.
“Đã là một thông lệ,” Walter nói, “là ông phó lên kế nghiệp ông chánh Thị trưởng nếu như ông ta không làm tiếp năm thứ hai. Và cứ yên trí đi, anh Gerald, rằng tôi sẽ chú ý để anh được đặt ngồi bàn đầu trong dịp đó.” Walter tạm dừng lời. “Sợi dây xích của ngài Thị trưởng, anh biết không, là vàng mười bốn ca ra đó.”
Gerald sớm rời bỏ bữa tiệc tối đó, kiên quyết phải làm một cía gì đó về tấm Huy hiệu Con công trước khi đến lượt Walter làm Thị trưởng.
Không có người nào trong số những bạn bè của Gerald có thể nói anh ta là một người phung phí, và ngay cả cô vợ anh ta cũng ngạc nhiên trước ý thích xa hoa đột ngột xảy ra. Vào chín giờ sáng hôm sau, Gerald điện thoại đến văn phòng để báo rằng anh sẽ không đi làm  ngày hôm đó. Sau đó anh đi tàu đến Luân Đôn để thăm phố Bond mà cụ thể là một nhà kim hoàn có tiếng tăm.
°
° °
Cánh cửa hiệu kim hoàn phố Bond được một ông trung sỹ của Trung tâm bảo vệ mở ra cho Gegald. Khi bước vào bên trong, Gerald giải thích vấn đề của mình cho một quý ông cao, gầy, mặc một bộ complet đen, người đã tiến lên trước để chào đón anh. Sau đó, anh được dẫn tới bên một quầy hàng thủy tinh hình vòng cung nằm ở chính giữa cửa hiệu.
“Ông Pullinger của chúng tôi sẽ tiếp kiến ngài trong giây lát.”
Một lát sau, chuyên gia đá quý của cửa hiệu Asprey bước tới và sẵn lòng đồng ý đánh giá tấm Huy hiệu Con công theo yêu cầu của Gerald.
Ông Pullinger đặt sợi xích lên một chiếc gối nhung the đen rồi chăm chú nghiên cứu những viên đá qua một thấu kính nho nhỏ.
Sau một cái liếc mắt, ông ta nhăn mặt lại như sự thất vọng của một người đoạt giải ba tại trường bắn trên cầu tàu Blackpool.
“Vậy thì nó đáng giá bao nhiêu?” Gerald hỏi thẳng sau mấy phút trôi qua.
“Khó mà đánh giá một vật gì đó lạ thường” – Ông Pullinger do dự – “rắc rối và phức tạp đến như vậy.”
“Những viên đá quý thì là thủy tinh và vàng thì là đồng, đó là điều ông đang định nói, phải không?”
Vẻ mặt ông Pullinger cho thấy chính bản thân ông ta cũng không thể nào diễn đạt cô đọng hơn được nữa.
“Có thể anh sẽ nhận được vài trăm bảng từ người nào đó muốn sưu tập những vật dụng như vậy, nhưng mà…”
“Ồ, không,”Gerald nói,t ự ái ghê gớm. “Tôi không có ý bán nó. Mục đích của tôi đến Luân Đôn là để tìm hiểu xem liệu các vị có sao chép nó được không.”
“Sao chép nó?” Viên chuyên gia thốt lên nghi ngờ.
“Vâng,” Gerald nói. “Đầu tiên, tôi muốn mỗi một viên đá đều phải đúng thể loại căn cứ vào màu sắc của nó. Thứ hai, tôi muốn có một sự phối hợp mà phải gây được ấn tượng đối với một quận chúa. Và thứ ba, tôi yêu cầu người nghệ nhân kim hoàn giỏi nhất chế tác nó với chất liệu vàng không dưới mười tám ca ra.”
Mặc dù nhiều năm mua bán với các khách hàng Ả rập, viên chuyên gia của Asprey không thể giấu nổi sự ngạc nhiên của mình.
“Nó sẽ không rẻ đâu, ông ta thốt lên nho nhỏ: cái từ “rẻ” lafmootj trong những từ mà Asprey rõ là đang thất vọng.
“Tôi chưa giây phút nào nghi ngờ về điều đó,” Gerald nói. “Thế nhưng anh phải hiểu rằng đây là danh dự trong đời tôi. Này, thế bao giờ thì tôi có thể có được một dự toán?”
“Sau một tháng, nhiều nhất là sáu tuần,” Viên chuyên gia trả lời.
Gerald rời bỏ tấm thảm giàu có của hiệu Asprey đến với những cống rãnh thoát nước của Nigeria. Quãng chừng hơn một tháng sau, khi bay trở về Luân Đôn, anh đi đến khu Tây lần thứ hai gặp ông Pullinger.
Ông chủ kim hoàn chưa quên Gerald Haskins và cái yêu cầu kỳ lạ của anh. Ông ta nhanh chóng lấy ra từ quyển sách đặt hàng một mẩu giấy gấp gọn. Gerald mở nó ra và chậm rãi đọc: “Yêu cầu cho đề nghị của khách hàng: mười hai viên kim cương, bảy viên thạch anh tím, ba viên hồng ngọc và một viên bích ngọc, tất cả sẽ có màu hoàn hảo nhất và chất lượng cao nhất. Một con công sẽ được điêu khắc bằng ngà voi và được một nghệ nhân sơn. Taofn bộ sợi dây xích sau đó sẽ được đú bằng vàng mười tám ca ra tốt nhất. Dòng chữ cuối cùng ghi: “Hai trăm mười một nghìn bảng – chưa kể thuế VAT.”
Gerald – người không đăn đo, sẵn sàng cãi vã mặc cả tính toán vài ngàn bảng về vật liệu lợp mái hoặc là thuê mướn những trang thiết bị hạng nặng, hay thậm chí là một lịch trình chi trả – chỉ đơn giản hỏi, “Bao giờ thì tôi có thể nhận hàng?”
“Người ta không thể biết chắc chắn sẽ mất bao lâu để chế tác ra một vật tinh xảo như thế,” Ông Pullinger bảo. “Tìm kiếm những viên đá có sự hòa hợp về màu sắc, tôi e là phải mất thời gian một chút.” Ông ta tạm dừng lời. “Tôi cũng đang hy vọng nghệ nhân cao cấp của chúng tôi sẽ được rảnh để làm nhiệm vụ này. Gần đây, ông ta đã khá kẹt với những quà tặng cho chuyến viếng thăm sắp tới của Nữ Hoàng tới Ả rập Sauđi, vì thế tôi không cho rằng nó chỉ có thể được hoàn tất trước cuối tháng ba.”
Vừa đẹp cho bữa tiệc sang năm của ngài Thị trưởng, Gerald nghĩ. Ông Hội đồng viên Ramsbottom sẽ không thể chế giễu mình lần này. Vàng mười bốn carat à, có phải ông ta đã nói vậy không nhỉ.
°
° °
Lagos và Rio de Janeiro, cả hai đều có những hệ thống cống rãnh thoát nước cần được lắp đặt và vận hành, đã chiếm một thời gian khá lâu, trước khi Gerald có thể quay trở lại hiệu Asprey. Và anh chỉ được tận mắt mục kích phần thưởng độc đáo đó vài tuần trước ngày phong Thị trưởng.
Lần đầu tiên, khi ông Pullinger khoe với khách hàng của ông ta tác phẩm đã hoàn chỉnh, anh chàng người Yorshire há hốc mồm sung sướng. Tấm Huy hiệu tráng lệ đến mức Gerald thấy cần thiết phải mua một chuỗi hạt ngọc trai từ hiệu Aspreyb để giữ cho bà vợ im tiếng.
Trở về Hull, anh chờ cho tới tận sau bữa ăn tối mới mở chiếc hộp da xanh dương của hiệu Asprey và làm cô vợ ngạc nhiên với tấm Huy hiệu mới, “Xứng đáng với một bậc quân vương, bé à,” anh cam đoan với vợ mình, thế nhưng Angela có vẻ bị cuốn hút vào chuỗi ngọc trai hơn.
Sau khi Angela đã đi ra lo việc trang điểm, anh chồng vẫn còn tiếp tục ngắm nhìn cái vật trang sức đính kim cương đẹp đẽ được chế tác công phu và được chạm cắt thật siêu đẳng một lúc nữa rồi cuối cùng mời đóng nắp hộp lại. Buổi sáng hôm sau, Gerald miễn cưỡng đem món dồ tới nhà bằng và giải thích rằng nó phải được giữ gìn cẩn thận, khóa an toàn trong hầm bởi vì anh sẽ chỉ yêu cầu lấy nó ra một, có thể hai lần trong năm. Anh không thể cưỡng nổi đem khoe cái vật trang sức  mang lại niềm hạnh phúc với ông giám đốc nhà băng, ông Sedgley.
“Anh sẽ đeo nó trong ngày phong Thị trưởng chứ?” Ông Sedgley hỏi.
“Nếu như tôi được mời,” Gerald nói.
“Ồ, tôi tin chắc Ramsbottom sẽ muốn tất cả các bạn cũ của anh ta chứng kiến buổi lễ. Đặc biệt là anh đấy, tôi nghĩ thế,” ông ta nói thêm mà không hề giải thích.
°
° °
Gerald đọc mẩu tin trong mục Quan hệ của Triều đình trên tờ Thời Báo cho vợ nghe trong bữa ăn sáng. “Có thông báo từ Cung điện Buckingham rằng Đức Vua Alfons IV của Multavia sẽ đến viếng thăm chính thức Anh quốc từ mồng bẩy đến mười một tháng tư.”
“Không biết liệu chúng ta có cơ hội gặp lại nhà Vua không nhỉ,”Angela bảo.
Gerald không nói gỉ.
Trong thực tế, vợ chồng Gerald Haskins nhận được hai giấy mời có quan hệ với chuyến viếng thăm chính thức của Đức Vua Alfons, một mời đến ăn tối với Đức Vua tại nhà hàng Claridge – Đại sứ quán Multavia ở Luân Đôn không đủ rộng rãi cho một dịp như thế này – và cái thứ hai đến muộn hơn một ngày bằng đường chuyển phát đặc biệt từ Cung điện Buckingham.
Gerald sung sướng. Dường như, Con công sắp sửa có được ba chuyến ra ngoài hóng gió trong một tháng, bởi vì chuyến thăm Cung điện của họ diễn ra mười ngày trước khi Walter Ramsbottom được bổ nhiệm làm Thị trưởng.
Bữa tiệc tầm cỡ nhà nước tại Claridge rất đáng nhớ, và mặc dù còn có vài trăm vị khách khác nữa, Gerald vẫn xoay xở có được vài giây phút tiếp kiến vị chủ nhân, Đức Vua Alfons IV, và anh sung sướng nhận thấy, nhà Vua không thể rời mắt khỏi tấm Huy hiệu Con công hạng ba.
Chuyến thăm Cung điện Buckingham một tuần lễ sau là chuyến thăm thứ hai của Gerald và Angela, sau buổi lễ phong tặng năm 1984 cho Gerald với danh hiệu một vị Chỉ huy của Đế chế Anh. Gerald phục sức trang điểm cũng lâu gần bằng cô vợ cho buổi lễ quốc gia này. Anh mất khá thời gian vặn vẹo xoay xở cái cổ áo để tin chắc rằng tấm huân chương có thể được trông thấy với toàn bộ lợi thế của nó và Huy hiệu Con công hạng ba vẫn nằm ngay ngắn trên vai. Gerald nhờ anh thợ may của mình đính những vòng chỉ nhỏ vào chiếc áo đuôi tôm để cho tấm Huy hiệu không phải chỉnh trang lại thường xuyên.
Khi vợ chồng Haskins đến Cung điện Burkingham, họ đi theo một đám đông những quý ông ngực đầy huân, huy chương và những quý bà đội những viên ngọc sáng lung linh trên mũ, tới yến tiệc đường quốc gia. Một người hầu phân phát những tấm thiếp chỉ dẫn ghế ngồi cho từng vị khách. Gerald mở tấm các của mình ra thấy một mũi tên chỉ vào tên mình. Anh nắm lấy cánh tay vợ và dẫn cô tới chỗ ngồi của họ.
Anh nhận thấy đầu của Angela cứ luôn quay tới quay lui bất cứ khi nào trông thấy một viên ngọc trên một chiếc mũ nào đó.
Mặc dù họ ngồi cách Nữ Hoàng một khoảng khá xa, tai một nhánh của chiếc bàn tiệc chính, vẫn có một ông hoàng nhỏ ngồi bên tay trái của Gerald và ông Bộ trưởng bộ Nông nghiệp ngồi bên phải. Anh còn hơn cả thỏa mãn. Cả buổi tối trôi qua quá nhanh, và Gerald đã bắt đầu cảm thấy rằng ngày phong Thị trưởng sẽ là một cái gì đó hạ giá. Mặc dù vậy, Gerald vẫn tưởng tượng cảnh ông Hội đồng viên Ramsbottom ngưỡng mộ tấm Huy hiệu Con công trong khi anh kể cho hắn ta biết về buổi yến tiệc tại Cung điện.
Sau hai lời chúc trung quân ái quốc và hai bài quốc ca, Nữ Hoàng đứng lên. Bà nói về Multavia với tình cảm ấm áp khi diễn thuyết trước ba trăm thực khách của bà, và tỏ ý đầy thiện ý đối với người cháu họ xa là Đức Vua. Nữ hoàng nói thêm rằng bà hy vọng sẽ đi thăm vương quốc của nhà Vua vào một thời gian thuận tiện trong tương lai gần. Điều này được tán thưởng với tiếng vỗ tay nồng nhiệt. Đến đây bà kết thúc bài diễn thuyết bằng cách nêu lên bà có dự định thực hiện hai cuộc trao tặng.
Nữ Hoàng phong cho Đức Vua Alfons IV danh hiệu Hiệp sĩ Chỉ huy của Trật tự Hoàng gia, và sau đó là ông Đại sứ của Multavia tại Triều đình thánh James danh hiệu Người chỉ huy cũng của trật tự đó, cả hai đều là huy hiệu của riêng cá nhân vị đế vương. Một chiếc hộp màu xanh lam hoàng gia được một viên Quan thị thần Triều đình mở ra và các phần thưởng được đặt lên vai những người được phong tặng. Ngay khi Nữ hoàng kết thúc nghi lễ, Đức Vua Alfons đứng lên đáp lời.
“Muôn tâu Nữ hoàng,” Ngài nói tiếp sau khi thực hiện xong những thủ tục thông thường và những lời cảm ơn. “Tôi cũng muốn thực hiện hai cuộc phong tặng. Thứ nhất dành cho một người Anh, người đã có cống hiến lớn lao cho đất nước tôi qua sự tinh thông chuyên môn và sự cần cù của mình” – rồi Đức Vua liếc mắt về phía Gerald – “Một người,” Ngài tiếp lời, “đã hoàn thành các công trình vệ sinh một cách tài ba, mà bất cứ một dân tộc nào trên trái đất đều có thể tự hào. Thưa Nữ hoàng, điều này đã được ngài Bộ trưởng Ngoại giao của Nữ hoàng khai thông. Chúng tôi, thủ đô Teske sẽ chịu ơn công lao của ngài Bộ trưởng trong nhiều thế hệ sắp tới. Và do đó, chúng tôi xin trao tặng ông Gerald Haskins Huy hiệu Con công hạng hai.
Gerald không thể tin vào tai mình.
Những lời tán thưởng ầm ĩ nổi lên chào đón Gerald đầy kinh ngạc, đứng lên tiến về phía Đức Vua. Anh đứng yên như trời trồng phía đằng sau những chiếc ngai nằm giữa Nữ hoàng Anh và Quốc vương Multivia. Nhà Vua mỉm cười với người thụ hưởng mới của tấm Huy hiệu Con công hạng hai khi hai người bắt tay nhau. Nhưng trước khi trao tặng cái danh dự mới cho anh, Đức Vua Alfons kiếng chân lên trước, hơi khó khăn, tháo từ vai của Geerald xuống chiếc Huy hiệu  Con công hạng ba của anh.
“Anh không cần đến cái này nữa,” Đức Vua thì thầm vào tai Gerald.
Gerald dõi theo kinh hãi khi phần thưởng quý báu của mình biến mất trong một chiếc hộp da đỏ được người thư ký riêng của Nhà vua cầm, người đàn ông đứng rất điềm tĩnh phía sau vị Quân vương của ông ta. Gerald vẫn tiếp tục nhìn chòng chọc vào viên thư ký riêng. Ông ta, nếu không phải là một nhà ngoại giao lỗi lạc, thì chắc là không hè biết tí gì về kế hoạch của Nhà vua, bởi vì nét mặt ông ta không để lộ bất cứ sự khác thường. Khi phần thưởng tráng lệ của Gerald đã được tháo xuống an toàn, chiếc hộp đóng sập lại giống như một chiếc két mà mã số của nó Gerald chưa được biết.
Gerald muốn phản đối, thứ nhưng cứ lặng thinh.
Thế rồi Đức Vua Alfons lấy ra từ một chiếc hộp khác tấm Huy hiệu Con công hạng hai rồi đặt nó lên trên vai Gerald. Gerald nhìn chăm chăm vào những viên đá màu sắc xoàng xĩnh, vô thưởng vô phạt, chần chừ một chút, rồi lảo đảo bước ra phía sau, cúi chào. Sau đó quay trở lại chỗ của mình trong gian phòng yến tiệc vĩ đại, anh không nghe thấy những làn sóng hoan hô vang dội đi cùng với mình, ý nghĩ duy nhất của anh là làm sao lấy lại đồ trang sức kia ngay khi các bài phát biểu kết thúc. Anh gục xuống trên chiếc ghế bên cạnh cô vợ.
“Và bây giờ,” Nhà vua tiếp lời, “Tôi muốn trao một đồ trang sức mà đã không hề được trao tặng cho ai, kể từ khi người cha đã quá cố của tôi qua đời. Tấm Huy hiệu Con công hạng nhất, nó đem lại cho tôi niềm vui sướng đặc biệt được trao tặng cho Người phụ nữ Cao quý, Nữ hoàng Elizabeth II.”
Nữ hoàng đứng lên khi người thư ký riêng của Nhà vua lại bước lên phía trước. Trong đôi bàn tay ông ta đang cầm chính chiếc hộp da đỏ mà nó đã đóng lại chắc chắn cái vật sở hữu độc đáo của Gerald. Chiếc hộp lại được mở ra, và Nhà vua lấy ra tấm Huy hiệu đẹp tráng lệ từ trong hộp và đặt nó lên trên bờ vai của Nữ hoàng. Những viên kim cương sáng lấp lánh trong ánh nến, các vị khách há hốc mồm kinh ngạc bởi vẻ đẹp huyền diệu của vật trang sức này.
Gerald là người duy nhất ở trong phòng biết giá trị thực của nó.
“Này, anh đã luôn bảo nó xứng đáng với một bậc đế vương còn gì,” Vợ anh nhận xét, khi sờ tay vào chuỗi ngọc trai của mình.
“À, ừ” Gerald bảo. “Nhưng mà Ramsbottom sẽ nói gì khi hắn ta trông thấy thứ này?” anh buồn rầu nói thêm, mân mê tấm Huy hiệu Con công hạng hai. “Hắn ta sẽ biết nó không phải là thứ thiệt.”
“Em không thấy có gì quan trọng lắm,”Angela bảo.
“Ý em là sao?” Gerald hỏi. “Anh sẽ thành trò cười cho cái thành phố Hull này vào hôm phong Thị trưởng mất thôi.”
“Anh nên bắt đầu đọc các tờ báo buổi tối đi, anh Gerald, và thôi đừng ngắm vuốt trong gương bởi anh sẽ biết là Walter sẽ không làm Thị trưởng trong năm nay.”
“Sẽ thôi không làm Thị trưởng nữa sao?” Gerald lặp lại.
“Thôi rồi. Ông Thị trưởng hiện thời đã được lựa chọn làm thêm nhiệm kỳ thứ hai, thế là Walter sẽ thôi không làm Thị trưởng cho tới tận sang năm cơ.”
“Đúng thế không?” Gerald nói, nở một nụ cười.
“Và nếu anh đang nghĩ ngợi cái điều mà em cho là anh đang nghĩ ngợi, Gerald Haskins ơi, lần này nó sắp tiêu tốn của anh một viên ngọc đấy.”

HẾT