ếu giờ các độc giả của Alexandre Dumas(1) được hỏi họ muốn đóng vai nhân vật nào trong các tác phẩm của ông nhất, phiếu bầu sẽ bỏ cho D’Artagnan hoặc Edmond Dantès và không ai có ý định viết tên Noirtier de Villefort, một nhân vật thê thảm trong tiểu thuyết Bá tước Monte-Cristo. Được Dumas mô tả như một xác chết với ánh mắt linh hoạt, ba phần tư nhân vật này được đẽo đạc cho vào mộ, một kẻ tàn tật tột cùng chỉ khiến người ta run sợ. Bất lực và câm lặng, hắn nắm giữ những bí mật kinh khủng nhất. Cả cuộc đời hắn lả đi trên chiếc ghế có bánh lăn và chỉ giao tiếp được bằng cách nháy mắt: nháy một lần là có, hai lần là không. Thực chất, ổng Noirtier tốt bụng, như cô cháu gái của hắn trìu mến gọi, là người đầu tiên mắc hội chứng “bị nhốt”, và là kẻ duy nhất thời đó xuất hiện trong văn học.
Ngay khi trí óc tôi thoát ra khỏi lớp sương mà vốn đã bị nhấn chìm từ hôm bị tai biến, tôi đã nghĩ rất nhiều đến ông Noirtier tốt bụng. Tôi vừa đọc lại Bá tước Monte-Cristo và thấy mình trong nhân vật đáng ghét nhất của cuốn sách. Không phải tình cờ mà tôi đọc lại cuốn sách ấy. Mà vì lẽ, lúc trước tôi có dự định, hẳn là không tỏ ra tôn trọng truyền thống lắm, là viết bản chuyển thể hiện đại cuốn tiểu thuyết: Trả thù tất nhiên vẫn sẽ là động cơ để viết các tình tiết nhưng sự việc sê xảy ra ở thời hiện đại và Monte Cristo là một phụ nữ.
Vậy là tôi đã không có thời gian để phạm cái tội ác chống lại Chúa trời như thế. Tôi thích bị trừng phạt bằng cách bị biến thành nam tước Danglars(2), thành Frantz d’Epinay(2), thành cha Faria(2) hoặc, phải viết tất cả 10.000 lần câu “không được đùa giỡn với các kiệt tác”, hơn là bị biến thành Noirtier. Nhưng ông hoàng của văn học và thần kinh học đã quyết định trừng phạt tôi theo cách khác.
Một vài đêm, tôi cảm giác như ông Noirtier tốt bụng đang đi tuần trong hành lang bệnh viện, bánh lăn cũ kĩ cả thế kỉ chưa được tra giọt dầu nào. Để xoay chuyển quyết định của số phận, tôi chợt nhớ đến một thần thoại nổi tiếng vùng Scandinavia, trong đó nhân chứng quan trọng nhất là một vận động viên chạy bộ chứ không phải một kẻ bại liệt. Ai mà biết được. Biết đâu lại có thể thay đổi gì thì sao?
Chú thích ______________________
Chú thích: (1) Nhà văn nổi tiếng người Pháp.
(2) Các nhân vật trong tiểu thuyết Bá tước Monte-Cristo.
