(Of Mice And Men)
Hoàng Ngọc Khôi và Nguyễn Phúc Bửu tập dịch
Chương 2

    
ãy nhà sàn làm chỗ ngủ cho công nhân hình chữ nhật và dài. Bên trong, tường quét vôi trắng, sàn làm bằng gỗ thô. Ba phía tường đều trổ cửa sổ vuông nhỏ. Bức tường thứ tư có một cửa ra vào lớn gài bằng then gỗ. Dựa sát vào tường có tám cái giường. Năm cái có chăn mền, ba cái kia để trơ nệm. Trên đầu mỗi giường, người ta lấy các thùng đựng táo, ghép lại đóng vào tường, mặt trống quay ra trước làm thành hai cái hòm, cho người ngủ trên giường có thể để các vật dụng cá nhân. Trong hòm chất đầy đủ thứ đồ vật nhỏ: xà bông, phấn bọt, dao cạo và những tạp chí "cao bồi" mà dân trại tuy thường diễu cợt nhưng thực ra trong thâm tâm vẫn ưa thích. Còn có vài hộp thuốc, mấy cái chai và lược một vài cái cà vạt treo vào đinh đóng ở thành hòm.
Gần một phía tường là cái lò sưởi bằng gang đen có một ống dẫn khói bắt thẳng lên trần. Giữa phòng có một bàn vuông lớn, đầy những quân bài. Chung quanh kê các thùng dùng làm ghế ngồi.
Lúc đó khoảng mười giờ sáng. Qua một cửa sổ hỏng, mặt trời chiếu hắt vào một vệt sáng vẩn bụi. Đàn ruồi bay qua tia nắng như những vì sao đổi ngôi. Cái then cửa nhấc lên. Cửa mở. Một lão già cao lớn bước vào. Lão mặc quần áo vải thô xanh, tay trái cầm một chổi xể, George bước theo sau lão. Sau George là Lennie. Lão già nói:
- Ông chủ chờ các anh từ chiều hôm qua! Sáng nay vẫn chưa thấy các anh tới, ông ấy đã nổi sung rồi đó.
Lão nhấc tay phải lên, cái cổ tay cụt, tròn như một mẫu gỗ lòi ra từ trong ống tay áo, chỉ hai cái giường gần bếp:
- Mình phải ở đây tới khi có tí tiền còm đã. Không thể làm khác được, nghe chưa? Gặp cơ hội là cuốn gói ngay. Tao cũng không ưa cái trại này hơn gì mày.
- Hân hạnh - Carlson nhắc lại - Vừa vặn là bác ta không nhỏ chút nào.
Người chủ đã có chủ ý, nhét sổ vào túi. Lão thọc ngón tay cái vào thắt lưng, nheo mắt mắt lại và hỏi.
- Tôi đã bảo với sở Murray and Ready là tôi cần gấp hai người sáng nay kia mà. Các anh có thẻ giới thiệu đấy chứ?
- Nếu có chuyện gì xảy ra, anh không cho tôi nuôi thỏ nữa phải không?
Bỗng mắt hắn bắt gặp những kẻ mới tới và hắn dừng lại.
- Ừ, Slim là gã cao lớn đánh xe. Trưa ăn cơm anh sẽ gặp nó.
- Tụi bay có thấy người đàn bà nào vào đây không?
- Mà mày nhất quyết không cho thắng lớn đầu nói phải không?
Slim trông về phía George nhưng nhìn ra xa, nói giọng mơ màng:
George hơi đấu dịu:
- Cô ả nói... cô ả đi kiếm cậu.
- Giường của hai bác đây này.
- Anh có muốn nghe sự thật không.
George kiếm trong túi lấy ra hai tấm thẻ đưa cho người chủ.
- Nhọ hả?
George nói lớn:
- Hân hạnh. Tên tôi là Carlson.
- Đi đâu có bầu có bạn thích hơn nhiều
Lão bước ra trong ánh nắng gay gắt.
- Thật tình là tao không ưa gì chỗ này. Có dịp là phới liền. Phải chi có vài đồng bạc, mình sẽ ngược nguồn sông American River và làm nghề đãi vàng. Nghe nói ở đó nó trả mỗi ngày hai, ba đồng và biết đâu mình chả vớ được một cái mỏ.
- Tôi không nghĩ gì bậy bạ cả. Thề với anh như thế.
Hắn dùng ngón tay, trỏ Lennie:
- Tao chúa ghét tụi nhóc khùng như thằng này. Tao đã gặp cả chục thằng như vậy. Đúng như lão già nói, chơi với nó chỉ có lỗ thôi. Lúc nào nó cũng hơn mình.
- Đàn ông, đàn ang mà mang găng đầy kem. Tao cuộc thằng này nó tẩm bổ bằng trứng sống và chạy rông hỏi khắp các hiệu thuốc tây.
- Dạ thưa họ vừa tới xong.
- Đúng vậy, nếu mà muốn làm ăn lâu dài.
- Đồ mất dạy! Sao tôi ghét tụi nhóc đó thế!
- Lẽ ra thì mình cũng nên đi tắm cái đã. Nhưng mình có làm gì bẩn đâu mà tắm.
- Tôi chắc là ông chủ sắp đến đấy. Thế nào ông ấy cũng cự nự vì sáng nay không thấy các anh. Sáng nay, ông tới thẳng chỗ bọn này đang ăn và nói: "Mấy người mới xin làm sao không thấy dẫn mặt tới?" Rồi, ông còn xài thằng đánh ngựa một mạch nữa.
Lão già ngồi trên một cái thùng khác:
Lennie nghiêng về phía George lo lắng:
Tiếng xe chở thóc nghe rõ hơn. Tiếng chân ngựa nện trên đất cứng, tiếng phanh hãm, tiếng dây cương ngựa kêu lỏang xoảng. Tiếng người nói vọng từ cỗ xe này sang cỗ xe khác George ngồi trên giường cạnh Lennie, nhíu lông mày nghĩ ngợi. Lennie rụt rè hỏi:
- Xinh không?
Slim từ từ đứng một cách trang trọng:
-Ê cụ! cụ rình nghe cái gì đó?
George nói:
- Tao phải đi kiếm ông vậy.
Lennie vẫn nhìn thiếu phụ như bị thôi miên. George nói:
Lennie bỗng kêu lên:
- Nhưng mà sao?
- Anh George ơi, tôi không thích trại này. Ở đây quá rắc rối. Tôi muốn đi nơi khác kia.
Con chó nặng nhọc lê khấp khểnh tới một góc buồng và nằm xuống, rên khừ khừ. Rồi nó liếm bộ lông xám ghẻ, lở.
- Sai nó gì, nó cũng làm được cả. Nó đánh xe được. Nó khuân thóc được. Nó lái máy bừa được. Nó làm được ráo, ông cứ thử mà xem.
- Sau đó tụi họ kéo ngay xuống quấy ở Soledad. Tôi thì tôi không đi. Tuổi tôi thì không thích trò ấy nữa.
Nó bảo:
- Sáng nay xe thóc đi mà thiếu mất hai người. Chín giờ thì trễ quá rồi. Các anh ở đây chờ chuyến chiều vậy..
- Mẹ kiếp, không biết thằng nhọ chúi ở xó nào?
- Ai lại nỡ rầy người lạc bạn bao giờ.
- Đúng vậy, cho hay nghen. Trời ơi nhộn ơi là nhộn! Bữa đó, cho cả thằng đen tới nữa, cả thằng nhỏ Smitty đánh xe nữa. Nó ghẹo thằng đen suốt đêm. Nó chơi thằng đen quá xá. Bọn kia không cho nó đá nên thằng đen mới hơn được. Smitty bảo nếu nó dùng chân đạp được thì nó đã giết chết thằng đen rồi. Vì thằng đen nó vẹo lưng, cho nên bọn kia không cho Smitty dùng chân.
George đứng dậy và đến ngồi trên giường Lennie:
Một người lực lưỡng hiện ra khung cửa. Hàn kẹp dưới nách một cái mũ nỉ vừa chải về phía sau mái tóc dài, đen và ướt. Như những người khác, hắn bận một cái quan xanh và một cái vét lụa ngắn. Khi vuốt tóc xong hắn bước vào phòng dáng điệu chững chạc như những nhà quý tộc hay các nghệ sĩ bậc thầy. Hắn đánh xe và là tay anh chị trong trại, một mình có thể cầm cương mười, mười sáu và có khi cả hai mươi con lừa với mỗi một con đầu đàn. Chỉ quật một roi hắn có thể giết chết một con ruồi trên mông lừa mà không đụng tới chân lông con vật. Trong dáng điệu của hắn có một vẻ trang trọng và bình thản sâu đậm tới mức mà hắn đi tới đâu làm mọi người im hơi lặng tiếng ngay.. Hắn có nhiều uy tín cho nên dù nói vấn đề gì, chính trị hay ái tình, người ta cũng hoàn toàn tin cả. Đó là Slim. người đánh xe. Khuôn mặt chữ điền và không có dấu vết gì về tuổi tác. Có thể đoán hắn ba mươi tuổi. cũng có thể năm mươi tuổi. Hắn rất tinh, nghe nửa lời đã hiểu rồi. Lối nói chậm rãi của hắn hàm súc ẩn ý, không phải chỉ là tư tưởng suông mà còn gây được nhiều niềm thông cảm sâu sắc.
Lão già cảm thấy yên trí. Lão đã khôn khéo buộc George thốt ra một lời kết tội. Bây giờ lão thấy vững tâm và nói mạnh dạn hơn.
- Đâu phải chỉ một mình nó. Tôi biết nhiều cha gặp phải cảnh đó lắm.
- À, ra thế đấy.
George trả lời:
- Con ông chủ đấy, Curley nó hay lắm. Nó có học quyền Anh. Nó thuộc vào hạng nhẹ và lẹ tay lắm.
- Để thằng lớn kia trả lời coi.
George chăm chú nhìn vào Slim bỗng có tiếng gõ trên kiểng sắt lúc đầu chậm rãi, dần mau hơn cho đến lúc cuối thì các tiếng đập làm thành một âm thanh duy nhất. Tiếng kiêng đột nhiên tắt như lúc ban đầu.
- Ông chủ bảo thế.
- Hừ, cho các bác hay, thằng chăn ngựa này là một thằng nhọ.
- Sao mà tin được. Cụ vừa nói vì sao mà gã bỏ đi nhỉ?
- Ừ, Lennie, tao hiểu rồi. Tao sẽ xin cho mày một con.
George bước lại gần và ném bó chăn lên chiếc nệm rơm.
Người to lớn nói:
- Vâng chúng tôi vừa mới đến.
Ẳ nói giọng công phẫn:
- Các bác vào kíp lúa mạch chứ.
- Mã phu... ơ... ơ... ơi! Mã phu!
- Không nói dóc đấy chứ? Cả một vò hả?
George cảm thấy mỗi lúc một chán nản hơn. Lennie đặt ba lô trên giường và ngồi xuống. Nó nhìn George miệng há hốc ra. Lão già nói:
Tay hắn lực lưỡng mà thon, khoa lên một cách mềm dẻo như một cô đồng trong điện mẫu.
- Mã phu! ơ... ơ... ơi! Mã phu!
Lennie vẫn nhìn ra phía cửa cô ả vừa đi khỏi.
George nói:
Lào già từ từ bước vào. Tay lão cầm cái chổi. Một con chó bẹc giê già lết theo sau, mõm xám, mắt trắng dã và mù.
- Hừ, sao anh không để hắn trả lời? Anh tính chuyện gì vậy chứ?
- Anh biết làm gì?
- Thế này thì còn nhiều pha khoái trá lắm.
Lão gấp sổ lại:
- Anh George à!
- Tôi nói là anh đặt vào gã kia bao nhiêu tiền? Phải anh phỗng tiền công của gã không?
Lennie nhấp nhỏm, bối rối. George nói:
- Tôi quên, anh George à.
Anh Slim à, tôi đang đi kiếm Curley đây.
- Ít có người đi chung được với nhau. Tôi không hiểu vì sao vậy. Có lẽ trên thế gian khốn khổ này, người ta ngờ vực nhau quá.
- Đừng nói lại với Curley chuyện vừa rồi nghe. Nó sẽ tống cổ tôi đi đấy. Nó bất cần, ai làm gì nó được, vì nó là con ông chủ.
- Cho các bác hay...cái gã trước nằmở giường này làm nghề thợ rèn... thằng cha rất đàng hoàng và ít ai sạch sẽ hơn, ăn cơm xong, nó còn rửa tay nữa kia đấy.
- Vì sao à? Thì gã đi cũng như tụi khác vậy mà. Gã nói là vì chuyện ăn uống. Gã thích thay đổi. Gã chẳng nói gì ngoài chuyện ăn uống cả. Tối lại, gã bảo: "Làm ơn cho tôi xin tiền công", vậy thôi!
Hắn nghĩ ngợi một lát.
Người chủ quay phắt về phía cửa, nhưng trước khi ra còn quay lại nhìn chằm chặp hai người một hồi lâu.
- Ông ấy tốt thật chứ. Nhưng mà phải biết điệu của ông mới được.
Nó đi về phía bàn và lại chia một ván bài khác.
- Phải mấy người ông cụ đang đợi không?
- Hừ, cô ả bốc dữ lắm.
Nó khẽ làm hiệu cho Lennie. Lennie nói dịu dàng:
Người chủ nheo mắt:
- Chúng tôi vừa tới xong.
George nói:
Đôi mắt Lennie đầy kinh hãi. Nó cầu khẩn:
- Chào các người nhé.
- Này cụ, gì đây hả trời?
- Này George. Anh định mưu tính gì đây?
George vuốt cho thẳng nếp nhăn trên giường rồi hỏi:
- Được, khuân thóc thì cóc cần phải thứ ranh mãnh mới làm nổi. Nhưng mà anh không bịp được tôi đâu nhé. Anh không qua mắt tôi được đâu. Vì sao anh bỏ không làm việc ở Weed nữa?
- Anh George, anh xin ngay đi, để bác ấy đừng giết thêm nữa.
Lennie dáng thiểu não, nhìn xuống tay.
Lão già đứng dậy:
Lennie từ nãy nhìn hai người nói chuyện, mỉm cười đắc chí khi George khen. Bằng mắt, Slim biểu đồng tình lời khen của George. Hắn cúi xuống bàn, lấy tay bật góc một quân bài của George để ngoài.
- Nấp cho tới khi nào tao tới kiếm mày. Đừng để ai nhìn thấy cả. Nấp vào trong bụi rậm, gần mé sông. Nhắc lại đi.
- Thật tôi không muốn có chuyện lôi thôi. Tôi có làm gì nó bao giờ đâu.
George nhìn xuống chân:
George giả bộ dửng dưng:
- Tôi là George Miltan. Và kia là Lennie Small. 1
Từ xa có tiếng gọi:
Nó nhìn cái hòm và với lấy một cái hộp sắt màu vàng.
Curley nhìn George chằm chằm:
- Hai bác đi chung với nhau à?
- Thưa cậu Curley, ông ấy vừa mới ở đây xong hình như ông xuống bếp thì phải.
- Thế à
- Phía ngoài nắng như đốt. Vào đây hoa mắt chả thấy gì hết. Các bác vừa mới đến à?
Hắn quay về phía cửa và đi ra khuỷu tay còn hơi khuỳnh khuỳnh. George nhìn Curley bước ra. rồi quay lại lão già:
- Nấp vào trong bụi rậm, gần mé sông.
- Ừ
Lão già nghĩ ngợi...
Người chủ bỗng hỏi:
- Cái này đâu phải tại lỗi của sở. Đây này, người ta có viết rõ là các anh phải đến đây từ hừng sáng để kịp giờ làm việc.
- Việc gì?
- Thưa, nó là... em họ tôi. Mẹ nó giao cho tôi coi nó. Chả lúc bé, nó bị ngựa đá vào đầu. Nó thì bình thường như mọi người vậy. Mỗi một tội là đần. Nhưng bảo gì nó cũng làm được.
- Lennie! Mày khẽ nhắc lại đi cho khỏi quên.
- Tao không buồn vì mày đâu. Tao giận cái thằng chó đẻ Curley. Cứ tưởng hai đứa có thể kiếm một ít tiền... độ mười ngàn đồng.
Curìey hình như mới nhận rõ ra George lần thứ nhất. Hắn ném vào George một cái nhìn nẩy lửa, ước lượng, xét đoán sức lực của George, ngắm nghía thân hình đều đặn của George. Cuối cùng hắn hỏi:
- Vì sao mà ông ta lại xài thằng chăn ngựa?
- Đi xuống ăn đã. Không biết có con nào màu nâu và đen không?
Một người lực lưỡng và to lớn bước vào. Nước trên đầu nhỏ giọt xuống, cho biết là y vừa tắm và gội đầu xong.
- Anh ta bộ ít nói làm hả?
Hắn nhìn George và Lennie mặt lạnh như tiền... Dần dà hai cánh tay hắn khuỳnh ra và hắn nắm chặt bàn tay lại.
- Cụ ơi thằng mắc dịch ấy nó bị cái gì thế. Lennie đâu có làm gì hắn.
- Đù mẹ? Tao hỏi thì phải trả lời chứ. Ai khiến may chõ mõm vào?
Lennie rên rỉ:
George cộc lốc:
Giọng hắn rất hiền hậu.
- Vâng, tụi này vừa tới xong.
- Ừ, nhọ. Nó khá lắm. Nó bị ngựa đá vẹo lưng. Khi ông chủ bực bội, ông chửi nó hoài. Nhưng mà nó cóc cần. Nó đọc sách cả ngày. Nó có khối sách trong buồng kia.
- Tránh đừng để nó gây chuyện... Nhưng, nếu thằng nhóc nó chơi mày... hừ, thì mày cứ chơi lại nó đi.
Người chủ rút ở túi ra cuốn sổ mướn công và mở trang có cài sẵn cây bút chì. George trừng mắt nhìn Lennie, có ý nhắc nhở và Lennie gật đầu tỏ rằng y đã hiểu: Người chủ liếm đầu bút chì:
- Được, ông ấy coi bộ tốt.
- Không biết. Tôi đoán là giống bẹc giê. Hôi động đực chỉ thấy có giống chó bẹc giê bâu quanh nó.
- Thế hả. Vừa mới lấy chồng hai tuần mà đã bốc à? Có phải vì thế mà thằng Curley hay nổi khùng chứ gì?
- Phải mày quên. Mày thì lúc nào cũng quên và tao cứ phải lo nhớ mãi cho mày.
- Ê, thôi ta, các bác nên mau chân xuống thì mới có thức ăn. Trong hai phút nữa, sẽ hết sạch.
Nó ngồi phịch xuống giường:
- Hình như có cách đây chừng nửa giờ.
- Ta đi làm chỗ khác đi anh George. Đi khỏi chỗ này đi. Ở đây coi bộ mệt quá.
Tiếng Slim từ ngoài cửa vọng vào:
- Để lên mặt với vợ chứ gì?
- Vâng, tôi không lại gần nó đâu. Tôi cũng không hé miệng nói gì cả.
- Dạ, nó ít nói nhưng làm thì khỏe lắm. Nó khỏe như vâm.
- Họ vừa đến xong.
- Anh Slim, thế này nè, tôi tính như vầy: Con chó lão Candy già quá, hết đi nổi rồi. Nó lại còn hôi thối như quỷ. Mỗi lúc nó vào phòng này, hai ba ngày sau tôi còn ngửi thấy thối. Bây giờ ta bảo lão Candy bỏ con chó già đi và xin anh một con chó nhỏ mà nuôi? Cách một dặm đã ngửi thấy mùi con chó ấy rồi. Nó không còn lấy một cái răng, gần mù tịt, ăn không được nữa. Lão Candy cho nó uống sữa. Nó không thể nhai bất cứ cái gì khác.
Lão già tỏ ý vui thích:
George vẫn nhìn quân bài:
Lennie cuống cuồng, đảo mắt nhìn George cầu cứu.
Lennie ngẩng đầu lên.
- George đặt cẩn thận các quân bài xuống, xếp thành ba cọc Nó đặt bốn lá chuồn lên đến hàng xì dách. Khung nắng vuông bây giờ chiếu lên trên sân và đàn ruồi bay qua bay lại như những đốm sáng. Bên ngoài có tiếng loảng xoảng của dây nịt ngựa và tiếng bánh xe chất nặng cọt kẹt.
Ẳ mỉm cười ranh mãnh và run rẩy đôi mông.
George càu nhàu:
- Ừ, năm con. Tôi giữ lại năm con lớn nhứt.
- Anh nghĩ nó thuộc giống gì?
George đứng im, ngắm anh chàng bé nhỏ đang nổi giận.
Khi nghe tiếng chân lão đã đi xa, George quay sang Lennie:
Ẳ chắp tay sau lưng và dựa mình vào khung cửa sổ, cố ý làm nổi bật thân hình lên.
- Tụi này đi với nhau.
- Đúng thế Lennie cuống quýt nhìn George xem phải làm gì.
- Không biết.
Lão đặt cái chổi dựa vào tường và lấy tay gãi chòm râu xám.
- Cô ấy đẹp quá?
- Tôi cũng vừa mới tới thôi. Tôi có nghe thấy các bác nói gì đâu. Vả lại, chuyện của các bác đâu có ăn nhằm gì tới tôi, ở với nhau trong trại, cứ câm, cứ điếc là tốt hơn cả.
- Vậy là còn năm con?
- Này, nó bôi thuốc kem vào găng đấy.
- Dạ thưa, nó không sáng dạ đâu. Nhưng làm thì nó khỏe lắm. Nó có thể nhấc hai tạ hàng.
George nói: chủ tịch hồ chí minh
George úp bài và bắt đầu lật các quân bài lên, ngắm nghía quân này kế quân khác và đặt xuống thành chồng.
Trong phòng tắm bên cạnh, người ta nghe thấy tiếng nước chảy và tiếng thau loảng xoảng. George vẫn chăm chú tính bài. Nó nói:
George đáp:
- Khỏe như vâm.
George thoáng nhìn Lennie rồi nó chụp lấy tay, giật mạnh. Nó nói giận dữ:
- Ông chủ là người thế nào?
- Làm gì có chuyện đó. Vậy ông tưởng tôi lợi dụng hắn sao?
Thuốc kem là cái đếch gì thế?
- Tôi không biết, tôi không để ý nhìn cô ta đi lối nào.
- Còn anh?
- Ấy đẹp quá!
- Bác thấy ông chủ thế nào?
- Ông điệu lắm. Thỉnh thoảng ông cũng nổi sung nhưng ông biết điệu lắm. Cho các bác hay... đêm lễ Giáng sinh ông ta làm gì không? Hừ, ông đem tới ngay chỗ này một vò uýt ky và hô: "Mần đi anh em ơi, mỗi năm một lần Giáng sinh thôi mà".
- Nhớ mà, anh George, tôi sẽ không nói gì cả.
George trả lời:
George vội đáp:
Lennie mỉm cười và nhắc lại:
- Nhất định là không rồi.
Người chủ hơi quay người:
- Làm quá đi rồi! - George trả lời - Tôi thì không có gì đáng khoe nhưng thằng vâm kia, một mình nó gánh bằng hai người thường.
Slim ngồi xuống một chiếc thùng, phía bên kia bàn, đối diện với George. Hắn nhìn ngược các quân bài trải trên bàn. Hy vọng các bác sẽ làm trong kíp tôi.
- Dạ?
Curley nhìn George hằn học rồi quay mình lại, chuồn thẳng ra cửa.
- Chú em cứ mở mắt mà xem. Sẽ biết con nhỏ phải là điếm hay không.
- Chơi lại thế nào anh?
- Thế nhưng bây giờ cậu ta không có đây.
- Anh buồn phải không anh George.
Lennie không nhúc nhích khỏi giường.
Người chủ tiến vào trong phòng, đôi chân ngắn tròn bước lật đật.
- Đẹp, đẹp lắm. Có gì phơi ra hết rồi. Thằng kia cũng chẳng lạ gì nữa. Tao cuộc hai tờ là nó đi liền.
- Có tôi có thấy.
- Kiếm cho kỹ vào. Tôi vừa thấy gã trở về nhà trên xong. Cô ả bỗng thất sắc và nói lớn:
- Anh tên gì?
- Hừ, lão nói cho mà hay... Nó bảo để giữ cái tay ấy thật mềm mại cho vợ hắn.
- Cụ lại đây ngồi chơi một chút đi. Con chó này nó già quá!
George không đáp.
Lão già nói:
- Ờ, tôi nhớ rồi. Nhất định nhớ rồi mà. Tôi xuống đấy, nấp vào trong bụi rậm.
George nghiêm khắc nhìn Lennie và Lennie bối rối cúi đầu.
- Nó không được sáng dạ. Nhưng mà làm việc thì nó không ngại gì cả. Chân chỉ hạt bột. Tôi quen nó đã lâu.
- Tao đinh ninh là mày nhớ đừng nói gì cả. Tao đinh ninh là mày câm cái họng lại để cho tao lựa lời ăn nói. Suýt nữa là hỏng cả việc.
- Nếu gặp tôi sẽ bảo với cậu là cô đang tìm.
- Lạ thật, tôi chưa thấy người nào thiết tha với bạn như anh vậy. Tôi chỉ muốn biết tại sao anh lại thiết tha với nó như vậy.
Lão già ngượng nghịu nhìn George rồi Lennie, rồi lại nhìn George.
George nói xẵng:
Ông chủ nói:
George nói:
Nó bỗng ngừng lại, hước về phía cửa và ngó ra.
Carlson nhường lối cho Slim đi qua rồi cả hai cùng ra cửa Lennie dáng sốt ruột, nhìn George. George gom các quân bài thành một đống. Hắn nói:
- Nếu nó kiếm chuyện với mày, thì mình phải dông đi trại khác. Mày đừng quên nó là con lão chủ nhé. Mày nghe tao nói cho rõ đi. Cố mà tránh nó nghe không. Đừng bao giờ nói chuyện với nó. Nếu nó tới đây, mày đi tít ra đầu phòng kia. Mày nhớ vậy chứ, Lennie.
Lão già nói:
George nói:
Hắn lấy gan đứng ngay người rồi hơi gập xuống. Tia mắt hắn nửa có vẻ dò xét, nửa có vẻ khiêu khích. Bị nhìn như vậy, Lennie mất tự nhiên luống cuống, chân run bồn chồn.
George nói:
George nhìn chừng phía cửa, nói giọng hăm dọa:
- George trả lời:
George nói giọng khinh miệt:
Vừa lúc đó một người trai trẻ bước vào. Da nâu, mắt đen, tóc xoắn, tay trái đeo một chiếc găng làm việc và cũng như người chủ, hắn đi giày bốt cao gót. Hắn hỏi:
- Nếu nó bốc đồng muốn đấu võ với mày thì chẳng có lợi gì cho mày cả. Đừng bao giờ tới gần hắn. Nhớ đấy chứ?
- Trên đó hết việc rồi.
Lennie nhìn trân trân cô gái, và mặc dù làm bộ không để ý tới Lennie, ả hơi gập mình xuống. Ẳ nhìn móng tay giảng giải:
- Hình như nó mới đổ đốn từ ít lâu nay. Nó mới lấy vợ cách đây hai tuần. Vợ nó ở nhà bên kia, với ông chủ. Hình như từ ngày lấy vợ nó xấc xược hơn.
George cau mặt, không nhúc nhích:
- Đúng là bác ta không nhỏ tí nào. À Slim, tôi định hỏi anh... Con chó thế nào? Sáng nay tôi để ý không thấy nó nằm dưới gầm chiếc xe bò nữa.
Hắn trả lời với một giọng hỗn xược:
Lennie cố giật tay ra.
- Cả hai anh trước làm ở đâu?
- Sao anh bảo tôi là em họ anh?
Hắn gọi và bỗng dừng lại, hắn nhìn chằm chằm vào George và Lennie. Slim nói như để giới thiệu.
Lão già cẩn thận nhìn ra phía cửa để yên trí không ai nghe lỏm, khẽ nói:
- Nếu có chuyện gì xảy ra.
- Nếu vậy, tôi đi kiếm chỗ khác xem sao.
- Ồ, xinh... nhưng mà...
- Chừng nào nó có chuyện thì nó nói.
- Nếu có chuyện gì xảy ra.
- Chốc nữa anh thấy vợ nó là khắc biết.
- Cho các bác hay...Gã thợ rèn Whitey ở đâu cũng rắc thuốc trừ rận mặc dù là gã không có...chỉ là để chắc ăn, hiểu chưa? Cho các bác hay là gã nhiều tật lắm... ăn khoai luộc gã còn lột vỏ ra, hơi có một tí vết nào gã cũng gọt bỏ kỳ hết. Ăn trứng mà có một vết khả nghi gã cũng cạo cho bằng được. Rốt cuộc cũng vì chuyện ăn uống mà phải bỏ đi. Thấy gã là hạng người nào chưa - rất là sạch sẽ. Chủ nhật nào gã cũng đóng bộ cánh vào dù đếch đi đâu cả, lại thắt cà vật đàng hoàng, rồi gã cứ ngồi trong phòng.
- Nó đến đây làm cái khỉ gì?
- Này, bận sau bố mày hỏi. nhớ mà trả lời nghe không.
- Nếu vậy, anh giữ lại năm con chó con. Anh định nuôi cả lũ à?
- Coi bộ cụ thích để tai nghe chuyện thiên hạ ở đây lắm.Tôi không ưa những người rình mò vào công việc của tôi đâu.
- Vâng chúng tôi đi chung. Số là chúng tôi kết bạn giúp nhau.
- Ừ mà, đi ăn. Đứng dậy nào.
- Hừ... Tôi nói cho mà hay. Curley cũng giống như mấy thằng nhóc khác. Thấy ai cao lớn nó không ưa. Thấy người nào to con thì nó kiếm chuyện suốt ngày. Cứ như là nó nổi xung thấy mình không được to con như vậy. Chắc bác biết rõ tụi nhóc như vậy chứ. Suốt ngày chỉ gây lộn.
- Cậu ấy mới ở đây xong nhưng lại vừa đi rồi.
- Thế nào mặc lòng, mày đừng xán lại gần nó, nó là cái cạm bẫy người đó. Để mình thằng Curley nó chui vào là đủ rồi. Nó muốn vậy thì được vậy.
- Đúng là con đĩ ngựa! Nó kén được của này làm vợ thì thật là phúc tổ nhà nó.
- Kiểng đánh rồi. Phía ngoài một nhóm người đi qua, cười nói ồn ào.
George nhấc cái nệm lên và nhìn xuống dưới. Hắn lại cúi xuống và xem xét tấm vải bọc một cách tỉ mỉ. Lennie vội đứng dậy và làm hệt như vậy. George làm như hài lòng. Hắn mỏ tung ba lô, xếp các vật dụng lên hòm, con dao cạo, cục xà bông, cái lược, một lọ thuốc viên, chai thuốc bóp, cái vòng da, và hắn lấy mền bọc giường thật cẩn thận. Lão già nói:
Và nó mỉm cười chiêm ngưỡng.
- Vậy sao nó lại có rận?
Lão già vội liếc mắt nhìn chủ, bước lê về cửa, tay gãi râu và nói:
George nói.
- Lennie à, mày không biết chớ tao sợ là chính tao rồi cũng có chuyện lôi thôi với thằng khùng này. Bộ mặt nó tao tiêu không được. Thôi đi. Mẹ kiếp, nhanh lên không thì hết nhẵn.
Chúng bước ra ngoài. Mặt trời chỉ còn là một vạch mỏng dưới cửa sổ. Xa xa, người ta có thể nghe tiếng chén bát va chạm nhau.
Một lát sau con chó già khập khễnh đi vào chỗ cánh cửa để mở. Nó nhìn bên phải, bên trái với đôi mắt lờ đờ gần như mù tịt. Nó hít hơi rồi gối đầu lên cẳng. Curley lại hiện ra trên ngưỡng cửa và nhìn vào trong phòng.
Con chó ngẩng đầu lên nhìn, khi Curley thình lình biến mất, cái đầu xám của nó lại rơi xuống sàn.
Chú thích

1
Small có nghĩa là nhỏ (Lời người dịch).