kiến của Melchett về cô Marple khi chúng tôi đã ra khỏi nhà cô ta, thật không “nịnh đầm” chút nào.
- Đồ gái già khô khốc tưởng mình cái gì cũng biết! - Ông ta càu nhàu - Cả đời chả bao giờ ra khỏi làng. Thật ngu ngốc! Bà ta thì hiểu gì về đời chứ!
Tôi nhẹ nhàng nhận xét với Melchett rằng ông ta có lý khi nói cô Marple không biết gì về đời theo nghĩa rộng, thế nhưng cô ta biết tất cả những gì diễn ra ở Saint Mary Mead!
Melchett cũng phải công nhận như vậy. Tóm lại chúng tôi vừa tìm thấy một nhân chứng cực kỳ quý giá cho bà Prothéro.
- Đương nhiên chúng ta không nên nghi ngờ lời nhận định của bà ta. - Ông ta nói.
- Nào, ông hãy yên tâm đi. Nếu cô Marple nói rằng bà Prothéro không mang súng thì ông có thể tin, vì nếu như có một chi tiết đáng ngờ nào dù nhỏ nhất về điều này, thì bà ta sẽ sung sướng vớ lấy ngay.
- Đúng thế. Tốt nhất, hãy đi nốt đến xưởng vẽ.
Xưởng vẽ thật ra chỉ là một cái nhà kho được chiếu sáng từ trên cao. Nó không có cửa sổ và chỉ có một cái cửa ra vào lúc nào cũng mở toang. Khi chúng tôi đã xem xét xong, Melchett tỏ vẻ hài lòng và cho tôi biết sẽ quay lại nhà xứ với viên thanh tra.
- Tôi chạy đến Sở Cảnh sát đây, tí nữa chúng ta gặp lại.
Vừa bước vào nhà thì có tiếng nói lọt vào tai tôi. Tôi mở cửa phòng khách. Cô Cram ngồi trên đi văng, cạnh Griselda, và nói sôi nổi.
- Chào Len. - Griselda nói.
- Kính chào ông Clément - Cô Cram nói theo và tiếp tục - Tất cả những chi tiết về cái chết của ông đại tá thật khủng khiếp. Tội nghiệp ông ta.
- Cô Cram đã có nhã ý đến giúp chúng ta về các hướng đạo sinh. Anh có nhớ là Chủ nhật trước, chúng ta đã kêu gọi những người tình nguyện.
Tôi nhớ chứ. Nhưng, qua giọng nói của vợ, tôi cũng như vợ tôi, thừa biết rằng cô Cram sẽ chẳng bao giờ đến chỗ chúng tôi để giúp, nếu không có tấn thảm kịch đã xảy ra ở nhà xứ. Cô ta lại tiếp tục câu chuyện về cái chủ đề rất giật gân.
- Khi nghe tin, tôi như bị giáng một chùy vào đầu. Một tội ác! Một vụ giết người ngay tại cái làng bé nhỏ, hiền hòa này! Vì nói về hiền hòa tĩnh lặng thì làng này là số một. Và khi tôi biết về đại tá Prothéro thì tôi không thể tin. Con người quý hóa ấy. Ông ta chả có vẻ gì là sẽ bị sát hại cả.
Tôi không rõ liệu những đặc điểm nào có thể để cô Cram đoán ra rằng một người sẽ bị sát hại hoặc không. Có lẽ có những loại người đặc biệt sẽ trở thành những nạn nhân tương lai chăng? Tóm lại, cô Cram không nghi ngờ điều đó trong cái đầu vàng óng và bướng bỉnh.
- Xem này, - Griselda nói - thì ra cô Cram đến để nghe ngóng tin tức!
Tôi tưởng rằng lời nói thẳng của Griselda sẽ làm cô khách mất tự nhiên nhưng cô ta lại rất thích chí, ngửa cổ lên cười to, phô bày hết cả bộ răng.
- A! Không hay rồi, bà đã biết rồi. Người ta không thể giấu bà cái gì được. Nhưng cũng rất tự nhiên là người ta muốn biết các tình huống của câu chuyện như thế này phải không. Và cũng đừng quên là tôi muốn giúp các hướng đạo sinh của các vị. Đúng là giật gân thật! Tôi đang sống cho qua ngày đoạn tháng chán chường. Đúng! không phải công việc làm cho tôi chán, thậm chí tôi còn được trả lương cao. Và hơn nữa, tiến sĩ Stone thật đáng mến! Nhưng một cô gái trẻ thì cần được giải trí sau giờ làm việc và theo bà, bà Clement, thì có thể giao du với ai trong cái “lỗ” này, ngoài một đống các bà già lắm mồm?
- Có Lettice Prothéro đấy thôi. - Tôi nói.
Gladys lắc đầu.
- Cô ta rất khinh bỉ những người như tôi. Cô ta cho cô ta là cao giá và không muốn hạ cố quan tâm đến một cô gái trẻ phải làm việc để kiếm sống. Vậy mà tôi lại nghe nói cô ta cũng làm việc. Nhưng ai muốn thuê cô ta được? Cô ta sẽ bị đuổi việc trong vòng tám ngày thôi. Trừ phi cô ta làm người mẫu trưng diện các đồ nữ trang, ừ, tôi chắc là việc đó hợp với cô ta.

Người dịch: Lê Thu Hà
Chương XXXI
Dì Fanny có lý

     húng tôi nhìn bà, sửng sốt.
- Một cái bẫy? Bẫy loại nào?
Cô Marple có vẻ hơi ngập ngừng nhưng rõ ràng là cô đã có một kế hoạch được vạch sẵn.
- Ví dụ, chúng ta chấp nhận rằng người ta gọi ông Redding ra điện thoại để cảnh báo hắn.
Melchett không thể giữ được nụ cười:
- Phải. “Tất cả bị lộ rồi! Chạy đi”. Đấy đúng là một mẹo cổ điển, cô Marple. Không phải là nó không thành công, nhưng tôi nghĩ rằng chàng trai Redding quá ranh ma để bị mắc mưu.
- Tôi nghiệm thấy rằng cần phải tìm ra một cái gì đấy mới lạ - Cô Marple nói - Tôi gợi ý - chỉ là gợi ý thôi nhé... - rằng lời cảnh báo này có thể đến từ một người mà ai cũng biết là không suy nghĩ như những người khác, bác sĩ Haydock chẳng hạn. Nếu như người ta tin vào những lời ông ta nói, thì người ta có thể giả định rằng ông ta nhìn nhận tội ác dưới một góc độ hoàn toàn độc đáo. Cần phải để cho hắn ta nghe thấy rằng có ai đó - bà Sadler hoặc một đứa con của bà ta - đã nhìn thấy hắn ta đánh tráo những viên thuốc. Hiển nhiên là nếu ông Redding vô tội thì lời buộc tội đó không có ảnh hưởng gì đến anh ta cả, còn nếu anh ta không thế...
- Nếu anh ta không thế?
- Vậy thì rất có thể anh ta sẽ phạm phải những điều thiếu thận trọng.
- Và anh ta sẽ bị lộ mặt. Có thể thế. Rất tài tình, cô Marple. Nhưng liệu Haydock có sẵn lòng làm điều đó không? Vì bà vừa nói là những ý nghĩ của anh ta...
Cô Marple cắt ngang hăng hái.
- Ồ! Cái đó chỉ là lý thuyết thôi! Và nó khác thực tế xa! Nhưng, anh ta kia kìa; chúng ta có thể hỏi anh ấy.
Tôi tưởng rằng Haydock sẽ ngạc nhiên khi thấy cô Marple cùng với chúng tôi. Anh ta có vẻ mệt mỏi.
- Chỉ chậm chút nữa thôi, Anh ta nói - là anh ta sẽ chết. Nhiệm vụ của một bác sĩ là cứu những người bệnh và tôi đã cứu sống anh ta, nhưng tôi lại mong muốn anh ta không bình phục biết bao.
- Có thể anh sẽ thay đổi ý kiến, - Melchett trả lời - khi anh nghe những gì chúng tôi sắp kể cho anh.
Nói ngắn gọn là ông ta đã phơi bày cho bác sĩ Haydock thấy lý thuyết của cô Marple, và kết luận bằng giả thiết mà cô ta vừa đặt ra. Chúng tôi cũng có dịp chiêm nghiệm về cái mà cô Marple gọi là sự khác biệt giữa lý thuyết và thực tế.
Những ý nghĩ nhân đạo của Haydock đã phải chịu đựng một sự thay đổi khá lớn. Anh ta cũng muốn nhìn thấy cái đầu của Lawrence trên thớt của đao phủ, phải thế không, tôi nghĩ rằng kẻ giết Prothéro đã làm anh ta nổi giận rồi lại hèn hạ âm mưu ám hại Hawes bất hạnh.
- Thằng gian ác đáng nguyền rủa! Thằng gian ác đáng nguyền rủa! Tội nghiệp Hawes! Anh ta còn có mẹ và em gái: nỗi hổ thẹn vì là mẹ và em của kẻ sát nhân có lẽ sẽ theo họ suốt cuộc đời. Hãy nghĩ về sự kinh hoàng của họ! Thật là bỉ ổi, thật là hèn hạ! Nếu như tất cả những điều các ông nói với tôi là thật thì các ông có thể tin tưởng ở tôi. Thằng bé đó không xứng đáng được sống... Một con người tội nghiệp không thể tự vệ như Hawes.
Bởi vì bất cứ một con chó què nào cũng luôn tin tưởng vào sự thông cảm của Haydoek.
Anh ta rất sốt sắng bàn luận với Melchett những chi tiết của cái bẫy giăng ra cho Redding. Khi cô Marple đứng dậy, tôi đề nghị tiễn cô ta.
- Ông thật là tử tế - Bà ta nói với tôi khi chúng tôi đi xuống con phố vắng vẻ - Chúa ơi! Quá nửa đêm rồi. Tôi hy vọng rằng Raymond đã đi ngủ và không chờ đợi nữa.
- Đáng lẽ anh ta phải đưa bà đi.
- Tôi không nói với nó là tôi ra ngoài.
Tôi mỉm cười khi đột nhiên nhớ đến phân tích tâm lý tinh tế mà Raymond West đã làm về vụ án.
- Nếu các lý thuyết của bà là sự thật thì tôi không nghi ngờ gì nữa, nó sẽ là một điểm tốt dưới mắt cháu của bà.
Cô Marple cũng cười, một nụ cười độ lượng.
- Điều đó làm tôi nhớ lại một câu mà bà dì Fanny luôn nhắc đi nhắc lại. Lúc đó tôi mười sáu tuổi và tôi thấy điều đó thật ngớ ngẩn.
- A! Vậy à?
- Bà luôn có thói quen nói: “Bọn trẻ thì tưởng rằng người già điên, nhưng những người già lại biết rằng chính là bọn trẻ điên”.