-- 3 --

     í Hon biết từ “hạnh phúc”. Nó đã từng nghe những con chuột lớn nói về đề tài này. Nhưng một con mèo khen một con chuột hạnh phúc thì đây là lần đầu tiên nó nghe thấy.
Tí Hon có cảm tưởng trong hoàn cảnh này mà nói về chuyện hạnh phúc hay không hạnh phúc có vẻ không hợp lắm, nhưng lời khen thốt ra từ miệng con mèo vẫn rất giống một cơn mưa rào bất ngờ tắm xuống lòng nó.
Mèo Gấu khen chuột nhắt, nhưng giọng lại đượm buồn phiền. Chú định hỏi thêm vài câu nhưng rồi chú chợt nhận ra cuộc đối đáp giống như những tiếng vọng âu sầu trong lòng chú vẳng ra.
Không muốn đào sâu lòng mình thêm nữa, mèo Gấu quay đầu nhìn tờ giấy trên nền nhà. Bây giờ chú mới nhận ra đó là một bức tranh.
Một tay giữ Tí Hon, tay kia chú khều bức tranh lại gần.
Và khi chú nhìn rõ những gì được vẽ trong đó thì chú ngẩn người ra.
- Nhóc, ngươi vẽ đấy à? – Mèo Gấu nheo mắt nhìn chú chuột nhắt, giọng đanh lại, vừa tức giận vừa buồn cười.
- Dạ. – Tí Hon lí nhí, trái tim nhỏ bé trong ngực nó đập thình thịch.
Mèo Gấu lại ngoẹo cổ ngắm bức tranh. Những nét vẽ thật linh động, ngộ nghĩnh, còn con mèo đang bị kéo lê đi kia đích thị là chú rồi – với bộ lông trắng và bốn chiếc vớ đen tuyền.
- Chắc, nhóc, ngươi chán sống rồi phải không?
Mèo Gấu chép miệng, câu hỏi toát ra vẻ đe doạ nhưng ngữ điệu lại bình thản như đang nói về thời tiết.
Tí Hon cảm nhận được điều đó nhưng vẫn nghe rờn rợn – câu hỏi của mèo Gấu như cào lên tim nó.
- Không… không phải em… - Tí Hon nghe mình rên lên, cuống quýt. Sự nhận ra sự mâu thuẫn trong những câu trả lời của mình, nó lật đật nói thêm – Đúng là em… Nhưng em bị phạt…
Tí Hon kể cho mèo Gấu nghe về giáo sư Chuột Cống.
- Lão ta quả là người độc ác! Rõ ràng lão ta muốn đẩy ngươi vào chỗ chết! –
Mèo Gấu nhận xét sau khi con chuột nhắt kết thúc câu chuyện trong tiếng thở hổn hển. Vừa nói mèo vừa nhấc những chiếc vuốt ra khỏi chú chuột.
Tí Hon tỏ vẻ ngạc nhiên trước hành động bất ngờ này. Nhưng nó không có ý định bỏ chạy. Nó phát hiện ra mèo Gấu không đáng sợ bằng ngài giáo sư.
- Ngài giáo sư muốn em chết ư? – Tí Hon đau đớn hỏi, câu hỏi mà nó đã biết trước câu trả lời. Từ tối hôm qua đến nay, nó đã tự trả lời câu hỏi này nhiều lần.
- Chứ còn gì nữa! Lão ta biết ngươi không thể chạy nhanh được mà!
Mèo Gấu cúi nhìn con chuột nhắt, giọng đột nhiên xa xăm:
- Ngươi mà chết đi chắc con bé Út Hoa buồn lắm!
Tí Hon không biết tại sao con mèo tỏ vẻ quan tâm đặc biệt đến tình bạn giữa nó và Út Hoa. Đây đã là lần thứ hai nó nghe mèo Gấu nhắc đến chuyện này. Con mèo này có vẻ nghĩ ngợi về hạnh phúc và nỗi buồn nhiều hơn là về… thịt chuột! Tí Hon lạ lùng nghĩ, một mối cảm tình nhúm lên trong lòng nó.
- Vì đâu ngươi tập tễnh thế?
- Em bị sập bẫy. Trước khi anh về đây, nhà vua Sang Năm đặt bẫy khắp nơi.
Nghe chú chuột nhắt kể về trường hợp thoát chết của mình, mèo Gấu tự nhiên thấy rờn rợn. Nếu mình không bảo được bọn chuột, rất có thể nhà vua sẽ lại sử dụng bẫy! Chú chuột nhắt này, và cả con bé Út Hoa kia nữa, có thể sẽ toi mạng thật! Mèo Gấu biết những chiếc bẫy sắt. Chú thốt nhiên rùng mình khi nhớ đến dãy răng cưa bén như dao. Đó thực sự là những cái máy chém.
Mèo Gấu đợt nhiên rơi vào tư lự.
Tí Hon đăm đăm nhìn con mèo, thấy tâm trí con mèo đã lãng đi. Nó biết bây giờ mà nó vọt chạy chắc chắn nó sẽ thoát. Nhưng Tí Hon nhận ra mình không muốn bỏ đi.
Đã có lúc nó muốn sờ vào tay mèo Gấu để đánh thức con mèo nhưng nó lại phân vân.
- Bọn chuột các ngươi từ nay đừng mò vào đục khoét và cắn xé các thứ trong nhà nữa! – Cuối cùng mèo Gấu ra khỏi sự đăm chiêu, nó nhìn con chuột nhắt, nghiêm nghị nói.
- Nhưng bọn em đói. – Tí Hon chớp mắt, lo lắng - Quanh đây sâu bọ chẳng còn con nào.
Mèo Gấu chép miệng:
- Chuyện đó để ta tính.
Chú vỗ tay lên đầu con chuột nhỏ, thân mật, vỗ về, không ra kiểu mèo:
- Nhóc, ngươi về đi! Tối nay, ra vách tường phía sau nhà gặp ta!
Hoàng hậu Năm Ngoái không chứng kiến cảnh tượng kỳ lạ đó. Mỗi ngày bà chỉ thò đầu ra cửa sổ đúng một lần, vào lúc chín giờ sáng. Sau đó, bà xách giỏ ra chợ rồi quay về đánh bạn với căn bếp cho đến khi bà cảm thấy hài lòng với những món ăn bà chuẩn bị cho nhà vua và cô công chúa nhỏ vào buổi trưa.
Nếu nhìn thấy con mèo Gấu không những không bắt chuột mà còn tỉ tê trò chuyện với con chuột nhắt hàng buổi ngoài ban công như với người bạn tâm giao không biết hoàng hậu sẽ sửng sốt đến mức nào.
Hoàng hậu không yêu cũng không ghét mèo Gấu. Bà chỉ cảm thấy phiền muộn vì chú mèo mà công chúa Dây Leo đem về không giống con mèo trong hình dung của bà. Bà đã háo hức chờ đợi, đã kỳ vọng rất nhiều ở khả năng săn chuột của chú nhưng bây giờ thì lòng bà tràn ngập thất vọng.
- Năm ngoái ta có một con mèo tốt hơn nhiều!
Hoàng hậu nói, sự phật ý của bà cũng chỉ đi xa đến thế. Xét mọi khía cạnh, đó là một lời thở than. Bà là một người tốt bụng.
Ngược lại, thái độ của nhà vua Sang Năm tỏ ra rất sắt đá:
- Có lẽ là tôi không chờ được đến sang năm.
- Là sao hả ba?
Công chúa Dây Leo nơm nớp hỏi. Cô nhìn nhà vua, nghe lòng thắt lại.
Nhà vua không nhìn công chúa, có lẽ ông không muốn quyết tâm của ông bị ánh mắt van nài của cô làm cho lung lay:
- Mèo Gấu sẽ chỉ có một tháng nữa để giải tán bọn chuột, con à.
- Một tháng là sao, ba? – Công chúa Dây Leo rên rỉ - Là ba sẽ đem cho nó sao?
- Ba sẽ đem nó đi. Nếu không đổi được con Mướp, ba sẽ lại mua bẫy sắt.
Công chúa Dây Leo nhắc, hy vọng sẽ làm cho nhà vua gạt bỏ ý định của mình:
- Ba đã từng bị dập tay.
- Ba thà bị dập tay còn hơn là giương mắt chứng kiến bọn chuột quậy phá mỗi ngày.
Nhà vua đáp bằng giọng của kẻ sẵn sàng tử vì đạo. Cái cách ông vừa nhai một sợi ria như thể thay cho lời thề khiến công chúa Dây Leo cảm thấy tuyệt vọng.
Mèo Gấu không biết số phận của chú đã được định đoạt. Lúc đó chú đang nằm ngoài ban công, mải quan sát con chim vàng anh không biết từ đâu bay tới, đang hót líu lo trên cành sứ.
Con chim lông màu vàng nghệ, chỉ có chỏm đầu và hai cánh màu đen. Có cảm tưởng như nó vừa nghịch một lọ mực. Đó là tác giả thấy thế. Mèo Gấu lại thấy con chim rất giống một ca sĩ đỏm dáng. Và khi nó cất giọng hát thì chú tin nó là ca sĩ thật.
Thoạt đầu mèo Gấu lim dim nằm nghe, thinh thích. Nhưng chốc sau, một điều thích khác sôi lên trong lòng chú: chú muốn vồ con chim. Chú cũng chẳng hiểu tại sao chú lại có ước muốn đó. Chuột thì chú quá thờ ơ, nhưng chim thì lại khác: ngắm con vàng anh vừa hát vừa nghiêng đầu nhìn quanh quất, chú cảm thấy bản năng săn bắt của mình đột ngột bị đánh thức. Ước muốn chộp con chim mãnh liệt đến mức chú tưởng như cơ thể của mình bị đốt cháy từng giây một.
Nhưng con chim ở quá xa so với đà phóng của chú. Nhiều cành sứ trên ban công nhà đối diện nhoài qua tận lan can của cung điện, chỗ chú nằm, nhưng con chim lúc này đang đậu trên một cành cây tít đằng xa, kế cục hút nhiệt của máy điều hoà. Có lẽ con vàng anh thấy ấm áp khi đậu ở chỗ đó.
Con chim thỉnh thoảng lại chuyền cành, nhưng chưa lần nào nó đến gần mèo Gấu.
Có lần mèo Gấu đã thử trèo lên cành sứ, len lỏi qua đám lá mon men tiến lại gần con chim.
Chú thấy con chim nhìn chú bằng ánh mắt thản nhiên. Còn hơn cả sự thản nhiên, có lúc con chim làm như đang chế nhạo chú khi nó thình lình ngoảnh đi chỗ khác, chẳng buồn quan tâm đến chú nữa.
Thế nhưng khi chú dợm phóng mình, con chim tinh ranh kia đã kịp vỗ cánh bay đi mất.
Mèo Gấu quên con chim rất nhanh.
Dĩ nhiên Áo Hoa thì chú không quên. Nhưng khi chú đang định đắm mình vào nỗi nhớ nàng mèo tam thể thì chú sực nhớ tới lũ chuột và cuộc hẹn tối nay.
Thế là chú mọp người xuống, vắt óc suy nghĩ.
Trong lúc đó, Tí Hon cũng đang nhớ tới chú.
Lúc Tí Hon quay trở về hang, cộng đồng chuột xúm lại công kênh nó như một người hùng vừa trở về từ chiến trận.
- Cừ lắm, Tí Hon! Một cô chuột nhìn nó bằng ánh mắt âu yếm, cất tiếng xuýt xoa.
- Từ khi cha sinh mẹ đẻ đến nay ta chưa từng thấy con chuột nào dám giỡn mặt mèo như thế! – Một lão chuột ông trầm trồ.
- Đã thế chẳng bị sao cả! – Một lão chuột bà hãnh diện tiếp lời.
Những con chuột đồng trang lứa thì khỏi nói, chúng ồn ào khủng khiếp.
Chúng lăn xả vào Tí Hon, đứa kéo tai này, đứa kéo tai kia, một đứa khác kéo đuôi, còn một đứa khác nữa kéo những sợi ria.
Cả bọn thi nhau tóm bất cứ thứ gì chìa ra trên người thằng Tí Hon, vừa giật giật vừa hào hứng.
- Tại sao gã mèo Gấu chẳng dám làm gì mày, hả Tí Hon?
- Gã biết mày có võ thì phải?
- Có phải gã năn nỉ mày để cho gã yên, đừng trêu gã nữa?
- Tao nấp trong kẹt cửa nhìn ra, thấy gã mèo khóc lóc xin mày tha mạng nè!
Tí Hon suýt chút nữa đã chết bẹp dưới hàng đống những câu hỏi. Nó nhoài đầu ra khỏi mấy cái đầu, miệng rối rít “Không phải thế! Không phải thế!” nhưng chẳng con chuột nào buồn nghe nó.
Hôm đó người hùng của chúng ta phải mất cả tiếng đồng hồ mới thoát ra khỏi sức nặng của vinh quang để đi kiếm nàng chuột lang.
Cách thật xa đám đông, hai đứa nằm nép vào nhau ở góc hang khuất tối.
Nàng Út Hoa không nói gì, cũng không khen Tí Hon câu nào, chỉ chìa ra một hạt ngô, thủ thỉ:
- Bạn ăn đi! Mình để dành cho bạn đó!
Tí Hon cũng không hé môi. Nó cảm động và lặng lẽ nhằn hạt ngô. Bất giác nó chợt nhớ tới từ “bạn gái” trong câu nói của mèo Gấu và ngẩn ngơ nhủ bụng: “bạn gái” có phải là kẻ mà khi ở bên họ, mình cảm thấy một nỗi dịu dàng đang làm tổ trong lòng không nhỉ?
Trong cộng đồng chuột, nếu có kẻ nào đó bực bội với sự trở về an toàn của Tí Hon thì đó chỉ có thể là giáo sư Chuột Cống.
“Thằng oắt không những không chết, lại trở thành người hùng!”. Giáo sư hậm hực nhủ bụng. Ý nghĩ đó như mũi dao ghim vào óc ngài làm ngài nhức đầu khủng khiếp.
Nhưng giáo sư không tìm ra lý do gì để lại trừng phạt Tí Hon lần nữa. Chú Chuột nhắt đã thực hiện mệnh lệnh của ngài một cách nghiêm chỉnh.
Ngay cả khi Tí Hon thông báo tối nay nó sẽ có một cuộc gặp quan trọng với mèo Gấu để giải quyết vấn đề lương thực và đề nghị cộng đồng chuột tạm ngừng đột nhập vào cung điện để tấn công vào các bao đựng hạt, Chuột Cống tuy tức anh ách vẫn chưa quyết định sẽ xử trí Tí Hon như thế nào.
Những ngày gần đây, nạn đói đang tràn vào hang như một bệnh dịch. Sâu bọ đã cạn. Hầu hết các bao giấy đựng hạt trong cung điện đã được hoàng hậu Năm Ngoái thay bằng các thùng kim loại. Bọn chuột đành lang thang kiếm ăn ở các bãi rác ngoài phố và không ít con trong số chúng đã biến thành mồi ngon cho lũ mèo hoang.
Giáo sư Chuột Cống biết rõ chống lại Tí Hon trong lúc này tức là chống lại cả cộng đồng.
Ngài chờ Tí Hon thất bại. Ngài không tin một con mèo lại đi lo miếng ăn cho bầy chuột. Trong những giấc mơ táo bạo nhất, ngài cũng không bao giờ trông thấy điều gì tương tự như thế.
“Rồi ta sẽ có cớ để dìm chết nó! Bắt tay với kẻ thù, tội đó không thể dung thứ!”. Giáo sư Chuột Cống đưa tay vuốt ria, điệu bộ trịnh trọng giống như ngài đang điều chỉnh cần ăng ten để chuẩn bị thu vào bộ nhớ nhất cử nhất động của chú chuột nhắt.
Tối đó, Tí Hon tha về một bịch cơm.
Một bịch cơm nhỏ không phải là nhiều nhưng đủ để biến những đôi mắt chuột lờ đờ thành những ngôi sao lung linh bé xíu xẹt ngang xẹt dọc một cách hân hoan dưới vòm hang tối.
Một con chuột hỏi:
- Của gã mèo Gấu à?
Một con chuột khác:
- Ôi, ta không tin vào mắt mình nữa rồi!
- Gã mèo toan tính chuyện gì đây hở con? – Một chuột ông nhấm nháp dăm hạt cơm, vừa nghiêng đầu xuống Tí Hon, cọ ria vào vành tai nó, giọng băn khoăn.
Bọn chuột trẻ nhìn đời dưới thứ ánh sáng khác, kiêu hãnh hơn là nghi kỵ:
- Mày bắt mèo Gấu cống nạp hả, Tí hon?
- Từ nay gã có bổn phận cung phụng bọn ta phải không?
Tí Hon không biết trả lời thế nào trước những thắc mắc của bô lão chuột lẫn nhóc chuột.
Nó biết bọn họ nghĩ sai bét, nhưng ngay cả bản thân nó cũng không giải thích được hành động của mèo Gấu.
“Không phải thế! Không phải thế!”, Tí Hon lắc đầu nguây nguẩy, lặp đi lặp lại câu nói duy nhất nó có thể nói về con mèo.
Trong khi những con chuột khác chưa kịp gặng lại “Không phải thế thì là thế nào?”, Tí Hon đã tập tễnh chạy mất.
Nó biết nàng chuột lang đang đợi nó ở một góc khuất nào đó.
Tối hôm sau, Tí Hon tha về hai bịch cơm. Lần này Út Hoa phải đi theo giúp nó một tay.
Đấy là do mèo Gấu trút hết phần ăn trong đĩa của mình vào túi ni-lông rồi đem giấu đằng sau thùng các-tông đặt cạnh chậu tóc tiên ở cuối ban công.
Thùng các-tông là chỗ ngủ của mèo Gấu. Ngày nắng ráo, chú cuộn mình trong thùng vẫn có thể thò đầu ra ngoài ngắm mây bay, ngắm sao đêm và hít thở làn không khí trong lành. Hôm nào trời đổ mưa, công chúa Dây Leo làm thêm một mái che bằng vải bạt để chú không bị mưa tạt.
Sau khi giấu bịch cơm đằng sau thùng các-tông, mèo Gấu chạy vào như kiếm công chúa Dây Leo, cào tay lên áo cô chủ, miệng không ngừng phát ra những tiếng “meo meo”.
Thoạt đầu công chúa không biết mèo Gấu muốn gì. Đến khi ra ngoài bao lơn, nhìn chiếc đĩa sạch bóng của chú, cô biết chú đói:
- Hôm nay mày làm sao thế hở, Gấu? Mày có săn chuột đâu mà đói thế hử?
Công chúa ngạc nhiên, cô mắng mèo Gấu nhưng giọng lại hoan hỉ. Nếu có mặt ở đó, bạn sẽ thấy cô vui vẻ biết chừng nào khi cầm đĩa vào bếp để dọn cho con mèo một phần ăn khác.
Như mọi quy luật của cuộc đời (tất nhiên trừ quy luật mèo-chuột), mèo Gấu và chú chuột nhắt nhanh chóng trở thành một đôi bạn.
Đêm nào Tí Hon cũng bò lên ban công chơi với mèo Gấu sau khi đã tha những bịch cơm về hang.
Tí Hon thích chơi với mèo Gấu không chỉ vì mèo Gấu đã giúp đỡ cộng đồng chuột. Tí Hon mê những câu thơ của con mèo.
Ban đêm, nằm cạnh mèo Gấu, chú chuột nhắt ngẩn ngơ nghe con mèo đọc thơ.
Gọi tên em là gió
Em bay lên đại ngàn
Gọi tên em là suối
Em xuôi về đại dương
Gọi tên em là nhớ
Em càng thêm cách xa
Gọi tên em là đợi
Biết bao lâu về nhà
Thôi thì anh sẽ gọi
Tên em là Áo Hoa
Để ngày nào cũng thấy
Em đi ra đi vào…
Tí Hon thích lắm. Nó lim dim, lắng nghe, thả hồn theo từng vần điệu và còn nhẩm từng câu trong đầu.
- Anh làm thơ hay quá!
- Anh làm thơ cho bạn gái anh đấy. – Mèo Gấu đáp, tự hào, xưng “anh em” với Tí Hon lúc nào không hay.
- Chị ấy tên Áo Hoa phải không? – Bây giờ thì Tí Hon đã mơ hồ hiểu ra “bạn gái” là gì.
- Ừ.
- Thế bây giờ chị ấy ở đâu?
- Chị ấy ở xa lắm.