Dịch giả: Nguyễn Xuân Thảo, Trịnh Như Lương
Chương 87

Việc cai trị quốc gia được giao lại cho các đại thần đứng đầu là Lev Kirilovich, Xtresnev, Apraxin, Troekurov, Boris Golixyn và viên lục sự Viniux.
Moskva cùng với tất cả những nạn cướp bóc, trộm cắp, được giao cho Romodanovski. Vào khoảng giữa tháng ba, đoàn sứ thần cùng Piotr Mikhailovich lên đường đi đến Kurlan(1).
Ngày mồng một tháng tư, vua Piotr viết bằng mực bí mật: "Myn Herr Viniux. Hôm qua ta đã đến Riga, nhờ ơn Chúa, mạnh khỏe và các vị sứ thần đã được tiếp đón trọng thể. Khi ta đến, lúc vào và ra khỏi lâu đài, người ta đã bắn hàng loạt đạn của hai mươi bốn khẩu đại bác. Con sông Dvina còn đóng băng và vì vậy ta buộc phải ở lại đây một thời gian. Nhờ ngươi chào hộ các bạn bè cho ta… Sau nầy cũng vậy ta cũng sẽ viết thư bằng bí mật, - ngươi cứ hơ tờ giấy lên lửa là sẽ đọc được Nhưng để giữ hình thức bên ngoài, ta sẽ viết bằng mực đen những chữ sau đây ở đoạn nào thuận tiện: "Nhờ ông chuyển hộ lời chào ngài đại tướng, vị chủ tướng của tôi, đừng bỏ mặc"… Phần còn lại, ta sẽ viết bằng mực bí mật vì những người ở đây tò mò lắm!"
Viniux trả lời bức thư đó như sau:
"Khi chuyển thư đầu tiên của ngài sứ thần và các bạn ngài đến đây, chúng tôi đã lập tức họp nhau lại và nâng cốc chúc sức khỏe của các vị sứ thần và các chàng công tử dũng cảm và nhất là chúc mừng sức khỏe của đức vua đến nỗi Baccux và cháu ngài là Ivaska Khmennitski đã cười lăn ra. Các vị tướng tá, tất cả các sĩ quan, hạ sĩ quan cùng toàn thể quân lính xin chào ngài. Tên lính đánh trống Luka thuộc đại đội thứ nhất đã mất rồi. Tên A Rập Haniban, nhờ ơn Chúa, đã bình tĩnh lại. Người ta đã tháo xiềng cho hắn, hắn đang học tiếng Nga… Ở gia dình ngài, mọi người đều mạnh khỏe cả".
Một tuần sau, một bức thư thứ hai tới Moskva:
"Herr Viniux… Hôm nay tôi rời đây đi Mito… Tôi đã ở bên kia sông. - sông tan băng vào đúng ngày lễ Phục sinh… Ở đây, bọn tôi sống như lũ nông nô và chỉ có con mắt là được no nê thôi. Các thương nhân ở đây mặc áo khoác ngắn và có vẻ rất thật thà; nhưng đến khi bọn tôi muốn bán các cỗ xe trượt tuyết, họ đã mặc cả những người đánh xe, chỉ một đồng kopeik họ cũng chửi bới om xòm… Họ trả mười kopeik một con ngựa và cỗ xe. Còn như chúng tôi muốn mua thứ gì thì họ đòi giá đắt gấp ba.
Nhờ ông chuyển hộ tôi lời kính chào ngài đại tướng, vị chủ tướng của tôi và cúi rạp đầu xuống đất cầu xin ngài để tâm tới ngôi nhà nhỏ của tôi, đừng bỏ mặc
(Phần sau bằng mực bí mật). Khi ta đi qua Riga và pháo đài, có nhiều quân lính trên tường thành, có dễ đến hai nghìn quân là ít. Thành phố xây đắp nhiều công sự nhưng còn dở dang. Dân ở đây sợ khiếp vía và không để cho bọn ta đi lại trong thành phố cũng như tại nơi khác, ngay dù có một đội lính kèm, và họ chẳng niềm nở mấy… Nạn đói hoành hành trong vùng, vụ mùa thu hoạch kém"
Và ba tuần sau:
"Hôm nay ta sẽ đi từ đây đến Koenigsberg bằng đường biển… Ở Libo, ta đã thấy một vật lạ mà ở bên mình cho là chuyện bịa… Trong một hiệu bào chế ta đã thấy một con hoả xà ngâm trong chiếc bình đầy rượu, ta đã lôi nó ra ngoài và đặt nó trong lòng bàn tay. Con hoả xà đúng hệt như người ta tả: đó là một con vật sống trong lửa… Ta đã cho tất cả bọn xà ích về. Nhưng những tên nào bỏ trốn về trước thì ngươi hãy cho tìm bắt về, đánh cho thật cẩn thận vào. Phải giải chúng đến các chợ và bắt chúng ăn xin cho đủ số tiền nợ, để về sau nầy bọn khác không dám bắt chước chúng nữa".
 
Chú thích:
(1) Một tỉnh cũ của Nga, nay là một phần nước Estonia.
 

Truyện PIE ĐỆ NHẤT Tiểu sử & chú thích Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Chương 6 Chương 7 Chương 8 Chương 9 Chương 10 Chương 11 Chương 12 Chương 13 Chương 14 Chương 15 Chương 16 Chương 17 Chương 18 Chương 19 Chương 20 Chương 21 Chương 22 Chương 23 Chương 24 Chương 25 Chương 26 Chương 27 Chương 28 Chương 29 Chương 30 Chương 31 Chương 32 Chương 33 Chương 34 Chương 35 Chương 36 Chương 37 Chương 38 Chương 39 Chương 40 Chương 41 Chương 42 Chương 43 Chương 44 Chương 45 Chương 46 Chương 47 Chương 48 Chương 49 Chương 50 Chương 51 Chương 52 Chương 53 Chương 54 Chương 55 Chương 56 Chương 57 Chương 58 Chương 59 Chương 60 Chương 61 Chương 62 Chương 63 Chương 64 Chương 65 Chương 66 Chương 67 Chương 68 Chương 69 Chương 70 Chương 71 Chương 72 Chương 73 Chương 74 Chương 75 Chương 76 Chương 77 Chương 78 Chương 79 Chương 80 Chương 81 Chương 82 Chương 83 Chương 84 Chương 85 Chương 86 Chương 87 Chương 88 Chương 89 Chương 90 Chương 91 Chương 92 Chương 93 Chương 94 Chương 95 Chương 96 Chương 97 Chương 98 Chương 99 Chương 100 Chương 101 Chương 102 Chương 103 Chương 104 Chương 105 Chương 106 Chương 107 Chương 108 Chương 109 Chương 110 Chương 111 Chương 112 Chương 113 Chương 114 Chương 115 Chương 116 Chương 117 Chương 118 Chương 119 Chương 120 Chương 121 Chương 122 Chương 123 Chương 124 Chương 125 Chương 126 Chương 127 Chương 128 Chương 129 Chương 130 Chương 131 Chương 132 Chương 133 Chương 134 Chương 135 Chương 136 Chương 137 Chương 138 Chương 139 Chương 140 Chương 141 Chương 142 Chương 143 Chương 144 Chương 145 Chương 146 Chương 147 Chương 148 Chương 149 Chương 150 Chương 151 Chương 152 Chương 153 Chương 154 Chương 155 Chương 156 Chương 157 Chương 158 Chương 159 Chương 160 Chương 161 Chương 162 Chương 163 Chương 164 Chương 165 Chương 166 Chương 167 Chương 168 Chương 169 Chương 170 (chương kết)