ôm nay tên lính gác đập mãi cái mảnh bom US không kêu. Hắn phải gào. Không ai nghe theo lệnh tập họp của hắn. Hắn phải chạy xuống các trại, vừa chạy vừa la như lợn bị chọc tiết. Nhưng không còn ai ở đó. Ðám tù đã đi đâu hồi nào trống hoang. Hắn xuống bếp, ông táo ông lò nằm lăn ra, chảo bể, soong nồi ngổn ngang. Bữa nay không ai nấu cơm, nên bếp núc lạnh tanh. Những cục thịt nằm đầy đất không ai thèm lượm. Bỏ những lúc tù ăn cắp từng hạt muối. Mấy con lợn tự túc thò mõm ra nhưng không đòi ăn. Hắn chạy lên văn phòng. Quản giáo và ban huấn luyện không còn mạng nào còn ở đó cả. Vậy canh gác cho ai? Cờ bữa nay không có người chào. Cây cột chơ vơ cô độc. Hắn hốt hoảng quay ra thì có tiếng ho. Hắn quay lại, không thấy ai cả. Hắn lại bước nhanh ra. Lại có tiếng ho rồi tiếng ồm ồm. - Ðem tao xuống. Tên lính gác nhìn dáo dác, không thấy ai, bèn chạy đi lục lạo tìm người. Kế bên văn phòng là mấy hầm kiên giam, mỗi cái xây bằng xi măng vách dày 3 tấc, cửa sắt và chỉ có một lỗ hơi bằng khu chén, không có ánh mặt trời vào được. Những tù nhân “kỷ luật” nặng thì được đưa vào đây từ bốn tuần tới ba tháng. Mỗi tuần được cho ra thở tắm một lần rồi trở vào. Nhiều người chết trong đó. Người ta bảo là có ma hiện, cả ban ngày. Bên ngoài là một dãy thùng phuy chứa nước đầy. Ai vào phòng kiên giam cũng được nếm qua vị tàu lặn. Nghĩa là bị bỏ vào thùng. Ðậy nắp lại. Ở ngoài người ta cầm cây gõ trên nắp và quanh thùng. Người bên trong nhức đầu, đau ngực chịu không nổi, dãy tê tên như cá bị đập đầu. Có người bị lôi ra ngoài hộc máu rồi chết. Có người bể tim chết trong “tàu”. Ðây là những sáng kiến họ học của người Pháp để trị tù Việt Nam ở Côn Ðảo trước kia. Nay cộng sản dùng lại để trị người Việt Nam. Ðó gọi là mác-xít. Tên lính ôm mặt chạy tuôn ra các dãy nhà. Bỗng hắn nghe tiếng chân đùm đụp đuổi ở phía sau. Hắn quay lại. Con ma chuột miệng ngậm chén cơm nghiêng trút. Ðúng ra nó là người, có hai tay hai chân và chạy bằng chân chớ không phải bằng tay hoặc hai tay hai chân.. Nhưng gò má bên trái nó bị lõm vô mất hút. Người tù bảo đó là một Thiếu úy Sư đoàn 9 Bộ binh hay Biệt động quân đã dám ném chén cơm trộn sỏi vào mặt tên cán bộ trại nên bị đánh chết ném nhà xác. Chuột ăn mất một bên gò má rồi hóa thành ma hiện vô trại ban đêm. Người ta gọi là ma chuột. Con ma chuột này sao hôm nay lại hiện ra ban ngày? Tên lính lọng cọng ngã xuống đất. Con ma chạy lướt qua rồi biến mất. Hắn lồm cồm ngồi dậy trở lại văn phòng. Thì lại nghe ồm ồm cái giọng lúc nãy: - Thả tao ra. Tao cải tạo tốt rồi! -.... - Bây treo tao ở đây ngày nào chúng nó cũng đòi ị vô miệng tao. Tên lính ngẩn ngơ nhìn trên tường. Cái chòm râu lưa thưa như mớ lau già rung rinh. Hai cái môi nhóp nhép như muốn nói thêm điều gì. Nhưng tên lính xua tay rồi quay trở ra, chạy. Cái thủ cấp trên tường vụt rớt xuống đất lăn theo.