Dịch giả: Mạc Đỗ
- 21 - 22 -

     au ba khắc đồng hồ đã hoài công đợi, Dick đột nhiên bắt lại được những liên lạc với mọi người. Đúng là thứ việc phải xảy ra khi Dick cảm thấy không có hứng muốn gặp ai hết. Đôi khi vì cương quyết giữ vững những gì là của mình mà Dick bỏ qua mất mục đích vì vượt quá lên trước mất rồi, cũng như một diễn viên thủ vai trò của mình mà không nhấn mạnh tới hiệu quả thường thấy khán giả biểu tỏ nhiều chú ý hơn và tưởng như có tài tạo nên nơi kẻ khác khả năng lấp đầy những lỗ hổng mà chính mình đã để lại. Cũng trong một dòng tư tưởng, chúng ta không mấy khi có nhiều thiện cảm đối với những người đòi hỏi được chúng ta tội nghiệp. Chúng ta để dành tình cảm đó cho những người, bằng những phương tiện khác, khiến cho chúng ta phải vận dụng quan năng trừu tượng của sự thương hại.
Nhờ đó mà Dick có thể phân tách việc đã xảy ra khi đang trên con đường Saints - Anger. Y bị níu lại bởi một người Mỹ có gương mặt hốc hác, tuổi chừng ba mươi, coi bộ hãi sợ mặc dù miệng cười khá thê thảm gắng gượng trên môi. Dick, khi châm lửa đốt thuốc cho người đó theo lời yêu cầu, đã liệt người đó vào một trong những loại người - từ ngày nhỏ Dick đã gặp nhiều trường hợp như vậy lắm - suốt ngày quanh quẩn tại quán bán thuốc lá, khuỷu tay chống lên quầy, quan sát những người ra vào, một trong những anh chàng có bạn trong mấy hãng xe hơi thỉnh thoảng làm được một áp phe nho nhỏ, thầm thì điều đình, hoặc tại quán hớt tóc, trong hành lang những rạp hát, vân vân. Đôi khi những người thuộc loại này được đưa vào trong những bức hí họa đầy máu của Tad. Suốt đời trẻ tuổi, Dick thường có những dịp đưa con mắt ngại ngùng ngó vào khu vực biên giới không rõ rệt của tội phạm.
- Thế nào, bạn có thấy thú ở Paris không?
Không đợi trả lời, người đó tính bước theo Dick. Người đó hỏi:
- Bạn ở đâu thế?
- Ở Buffalo.
- Tôi ở San - Antone; nhưng tôi ở đây từ hồi chiến tranh.
- Bạn ở trong quân đội?
- Ở đó lâu lắm. Sư đoàn 84. Chắc bạn không nghe nói tới đơn vị đó.
Người kia bước, nhanh hơn Dick đôi chút, đưa con mắt có vẻ đe dọa ngó Dick.
- Thế nào, bạn ở Paris hay chỉ ghé chơi qua?
- Ghé chơi qua.
- Bạn ngụ tại khách sạn nào?
Dick muốn phá lên cười. Tên này ý hẳn muốn khoắng hết đồ đọc trong phòng của mình ban đêm. Rất có thể ý nghĩ của người đó hiện rõ ra mặt mà y không biết.
- To lớn như bạn, bạn đừng có sợ tôi. Ở đây có nhiều tên chuyên đón đợi các du khách người Mỹ: nhưng bạn khỏi lo về tôi.
Dick chịu không nổi nữa, đứng lại.
- Tôi không hiểu tại sao anh có thể mất nhiều thì giờ như vậy.
- Tôi có áp-phe ở vùng này.
- Loại gì?
- Bán báo.
Sự trái ngược giữa bề ngoài đáng sợ của người đó và nghề nghiệp vô hại của y thật phi lý. Nhưng người kia giải thích:
- Bạn đừng sợ, năm ngoái tôi vét được khá tiền bằng cách bán từ mười đến hai mươi quan một tờ Sunday Times chỉ đáng có sáu quan.
Y lấy từ trong chiếc ví đã tàng ra một mẩu cắt ở báo hằng ngay đưa cho người bạn đường mà y đã chiếm lãnh được. Do là một bức hí họa vẽ một con sông những người Mỹ từ một chiếc tàu xuyên Đại Tây Dương đổ xuống, tàu đầy những vàng.
- Hai trăm ngàn mạng, họ để lại mười triệu chỉ trong có một mùa hạ...
- Bây giờ anh làm gì ở Passy?
Người đàn ông ngó chung quanh bằng con mắt nghi kỵ và bí mật nói:
- Movies... Ở gần đây mới lập một phim trường. Hoặc cần những người nói được tiếng Anh. Tôi đang chờ cơ hội.
Dick bỏ rơi người đó. Rõ rệt là em đã hoặc ra về trong khi Dick đi vòng quanh tòa nhà, hoặc đã rời khỏi phim trường trước khi Dick tới khu vực đó. Dick bước vô một quán rượu ở góc phố, mua một đồng tiên để bỏ trong máy điện thoại. Đứng ép giữa nhà bếp và phòng cầu tiêu nực mùi khó ngửi, Dick gọi về khách sạn George. Nghe tiếng mình thở, Dick nhận ra khuynh hướng “Cheyne - Stokes” của mình, nhưng triệu chúng đó chỉ thêm kéo y về với xúc cảm của y mà thôi. Dick gọi số điện thoại về khách sạn, rồi đứng đó, tay cầm ống nghe ngó qua khung kính có bên trong quán. Một lúc lâu có tiếng kỳ lạ hỏi: Helle!
- Đây Dick. Anh cần nói chuyện với em.
Cô gái nín lặng trong giây lát, rồi, lấy thêm can đảm, tương đương với xúc động, nói thêm:
- Em rất sung sướng được anh gọi.
- Anh tới kiếm em ở phim trường. Bây giờ anh đang ở trước mặt, tại Passt. Anh cho rằng chúng ta có thể cùng nhau đi chơi một vòng trong rừng.
- Ồ, em chỉ ghé phim trường độ một phút. Em rất tiếc, thật tình...
Im lặng.
- Rosemary?
- Vâng, Dick?
- Em nghe đây. Anh đang ở trong một tình trạng khó chịu lắm chỉ vì em. Khi một cô gái nhỏ gây bối rối đến như vậy cho một ông đã có tuổi, mọi sự sẽ trở nên lôi thôi lắm...
- Anh đâu có phải là “một ông đã có tuổi” hả Dick? Anh là một người trẻ nhất trên đời này!
- Rosemary?
Im lặng, trong khi tia mắt của Dick chú ý tới một cái kệ trên đó những thứ thuốc độc tế nhị nhất của nước Pháp được xếp một hàng dài: Otard, rum Sait-James, Marie Brizzard, Punch, Orangeade, André Fernet - Barance, Cherry Rochet và Armagnac.
- Em có một mình đấy chứ? Tôi hạ bớt tấm rèm xuống có được không?
- Anh tưởng em đang có ai ở đây?
- Đó tình trạng hiện thời của anh như vậy... Anh sẽ không kể chi hết nếu được ở gần em bây giờ.
Im lặng. Rồi có tiếng thở dài và lời đáp:
- Em cũng muốn có anh ở bên bây giờ...
Căn phòng khách sạn nơi cô gái đang nghỉ ngơi, bên sau một số điện thoại, và những mẩu âm nhạc đang phất phơ bay chung quanh...
And two for tea.
And me for you.
And you for me...
Rồi nhớ tới lớp lông tơ có thoa phấn trên nước da sạm nắng của cô gái. Khi Dick hôn khuôn mặt đó y thấy ướt mồ hôi, nơi chân tóc. Vẻ tươi rói của một gương nặt trắng, dưới khuôn mặt của Dick, đường cong của một bờ vai.
Dick tự nhủ:
“Không thể được”.
Một phút sau, Dick đã ra ngoài phố, bước về phía La Muette - hay ngược lại - tay vẫn xách chiếc cặp mỏng, tay cầm chiếc can như thể cầm mũi kiếm.
Rosemary quay trở lại bàn viết nốt bức thư gửi cho mẹ:
... Con chỉ gặp anh ấy rất ít, nhưng con thấy anh ấy rực rỡ. Con yêu mê (lẽ dĩ nhiên con yêu Dick. Hơn hết mọi thứ, nhưng chắc mẹ hiểu ý con muốn nói). Anh ấy sẽ đứng ra đạo diễn, rồi anh ấy đi Hollywood ngay, và con chắc chúng ta cũng sẽ phải đi. Collis Clay cũng ở đây. Con cũng yêu y lắm, nhưng con không gặp y mấy, vì có gia đình Diver là những thiên thần, tuyệt đối là những người dễ thương nhất con chưa từng gập. Hôm nay con cảm thấy không được dễ chịu trong người, con sẽ uống thứ thuốc của con, tuy thật tình con không thấy cần thiết. Con cũng không thể tả cho mẹ thấy những gì đã xảy ra ở đây; những chuyện đó khi gặp mẹ phải kể lại mới được!... Vậy liền sau khi nhận được thư này mẹ hãy đánh điện cho con... đánh điện, đánh điện... mẹ có tính lên Paris không, hay là con sẽ cùng với gia đình Diver xuống miền Nam?
Sáu giờ, Dick gọi cho Nicole. Dick hỏi:
- Mình có dự định gì riêng không? Mình có muốn một buổi tối êm tịnh? Bữa tối tại nhà hàng, sau đi coi hát?
- Em sẽ làm hết thảy những việc gì mà mình muốn em làm vừa lòng. Em mới điện thoại cho Rosemary, cô bé cho gọi dọn bữa ăn trong phòng. Em cho rằng chung ta đều bị chuyện đó làm cho mất bình tĩnh, có phải thế không?
- Không có đâu, em ơi. Nếu mình không mệt mỏi quá, chúng ta sẽ làm một cái gì. Nếu không chúng ta sẽ trở về miền Nam, rồi cả một tuần lễ chúng ta tự hỏi tại sao không đi coi Victor Boucher. Vụ đó còn thích thú hơn là ngồi buồn một chỗ.
Câu cuối cùng không đúng chỗ, Nicole liền bắt lấy ngay.
- Ngồi buồn một chỗ, vì chuyện gì?
- Vì Maria Wallis.
Nicole bằng lòng đi coi hát. Đó là một truyền thống giữa hai người là không bao giờ trả lời rằng mệt để không làm một việc gì đó. Hai người cho rằng làm như vậy những ngay sống thấy thích thú hơn. Cũng như những buổi tối. Những khi, mặc dù đủ thứ, họ cảm thấy can đảm đã chùn bớt, hai người liền đổ tội lên đầu kẻ khác đã chán nản trước.
Trước khi ra đi - hai người là một đôi cặp tốt đẹp nhất trên đời - hai người tới gõ nhẹ cửa phòng Rosemary. Bên trong không đáp. Nghĩ rằng cô bé đang ngủ, hai người không gọi thèm nữa và ra đi trong đêm Paris, nóng hổi và ồn ào, trên đường họ ghé lại tiệm Fouquet để uống vội một ly vermouth.

22

Nicole thức dậy muộn, thầm thì đoạn kết của giấc mơ trước khi mở đôi mắt có hàng mi dài. Giường của Dick bỏ không. Mãi một phút sau Nicole mới hiểu rằng mình bị đánh thức dậy do tiếng gõ trên cánh cửa phòng khách.
Nicole nói:
- Cứ vào!
Nhưng không thấy có lời đáp. Nicole bèn khoác chiếc áo choàng lên người, đi ra mở cửa. Một người cảnh binh đứng trước cửa, bước vào.
- Ông Afghan North? Có phải ông ấy ở đây?
- Sao? Không đâu, ông ấy đi Mỹ rồi mà.
- Ông ấy đi hôm nào, thưa bà?
- Sáng hôm qua.
Người đàn ông lắc đầu, đưa ngón tay chỉ vào người Nicole.
- Đêm hôm qua ông ta còn ở Paris, ông ta có ghi tên ở đây, nhưng phòng bỏ không. Dưới nhà người ta nói nên hỏi ở đây.
- Sao có thể có chuyện lạ như vậy. Sáng hôm qua chúng tôi có đi tiễn ông ấy tận ga xe lửa, chuyến xe đưa tới chiếc tàu xuyên qua Đại Tây Dương..
- Có thể. Nhưng sáng hôm nay người ta còn thấy ông ta ở đây, thấy cả tấm căn cước của ông ta nữa.
Nicole ngạc nhiên, nói:
- Chúng tôi hoàn toàn không biết chuyện đó.
Viên cảnh binh suy nghĩ.
Đó là một người xinh trai, nhưng mùi hôi quá.
- Như vậy tối hôm qua bà không có gặp ông ấy?
- Không.
- Chúng tôi bắt được một người da đen. Chúng tôi tin chắc là sau cùng đã bắt được đúng...
- Tôi nói để ông biết, tôi không hiểu ông muốn nói gì. Nếu là ông Abraham North, người mà chúng tôi quen, chúng tôi hoàn toàn không hay đêm hôm qua ông ta còn ở Paris.
Người đàn ông lắc đầu, cắn môi. Y tin rằng Nicole nói đúng, nhưng thất vọng.
Nicole hỏi:
- Có chuyện gì đã xảy ra?
Người kia đưa hai lòng bàn tay ra, bặm môi, nhăn mặt. Bắt đầu y thấy người đàn bà trước mặt có duyên, hai mắt y nhíu lại.
- Biết sao được, thưa bà. Ông Afghan North bị ăn cắp đi theo. Chúng tôi bắt được tên ăn cắp. Bây giờ ông North phải tới nhận diện tên ăn cắp và truy tố đúng lệ luật.
Nicoie khép kín vạt áo choàng và kiếu từ viên cảnh binh. Ngơ ngác, thiếu phụ đi tắm rồi bận áo. Lúc đó đã hơn mười giờ. Điện thoại cho Rosemary nhưng Nicole không gặp. Rồi điện thoại xuống văn phòng khách sạn Nicole được biết quả tình Abe có giữ một phòng, lúc sáu giờ rưỡi sáng hôm nay. Nhưng phòng còn bỏ trống. Nicole ra phòng khách ngồi đợi, hy vọng Dick về sẽ cho biết thêm tin tức. Đúng lúc thiếu phụ không chờ đợi, văn phòng khách sạn điện thoại lên cho biết có khách:
- Mítste Crashow, một người da đen.
Nicole hỏi:
- Người đó tới có mục đích gì?
- Người đó nói có quen biết bà và ông bác sĩ. Người đó nói có một mítste Freeman bị tống giam, người đó có quen hết mọi người. Người đó bảo có sự bất công và muốn gặp mítste North trước khi sắp bị bắt.
Nicole tuyên bố:
- Chúng tôi hoàn toàn không hay biết chi hết về vụ này.
Rồi đặt manh ống nghe xuống.
Sự tái xuất hiện kỳ lạ của Abe chứng tỏ Nicole đã chán ngấy những chuyện như vậy. Muốn quên đi, Nicole ra ngoài, tình cờ gặp Rosemary tại tiệm may rồi hai người cùng đi dạo các tiệm buôn đường Rivoli, mua hoa giả và những vòng cổ đủ màu. Nicole giúp Rosemary chọn mua hột soàn để tặng bà mẹ, cùng một số khăn quàng và hộp đựng thuốc lá để đem về California.
Nicole mua cho con trai những chú lính bằng chì người Thời Hy Lạp và La Mã, cả một đạo binh trị giá tới hơn một ngàn quan. Một lần nữa hai người sài tiền, mỗi người sài một lối, một lần nữa Rosemary ngưỡng mộ phương pháp của Nicole về phương diện chi tiêu. Nicole tin chắc những món tiêu đi đích thực là tiền của mình. Rosemary vẫn còn cảm tưởng tiền của mình được cho mượn do một phép lạ nào, do đó cần được tiêu sài có chừng mực. Quả tình rất thích thú khi được ném đi từng nắm tiền tại thành phố xa lạ đầy ánh sáng này, trong khi cảm thấy cơ thể của mình đầy sinh lực, máu huyết lưu thông tự do và làm hồng hào nét mặt bằng những màu sắc của sức khỏe. Thật thích thú khi cảm thấy cánh tay, bàn tay, cẳng chân và cổ chân của mình sẵn sàng phục vụ theo ý muốn; thật thích thú khi bước đi với tin tưởng của những phụ nữ biết rằng mình có duyên.
Khi trở về khách sạn, hai người gặp lại Dick, tươi tỉnh, tươm tất và mới mẻ như buổi sáng, cả hai cùng có một phút sung sướng toàn vẹn như con nít.
Dick vừa nhận được một cú điện thoại của Abe, dường như cả buổi sáng Abe ẩn núp ở đâu.
- Đó là một cuộc điện thoại kỳ cục nhất chưa hề có.
Dick không phải chỉ nói chuyên với Abe mà với chừng một lô người khác. Trong điện thoại, những người đó đều tự giới thiệu theo một kiểu mẫu như sau:
- Một người muốn nói chuyện với ông... Y đang bị giam; nghĩa là y bảo rằng có dính vào vụ đó...
- Vụ gì?
- Hầy!... này, hãy câm miệng lại. Tóm lai, y bị dính vô một sì-căng-đan, không ra khỏi nhà được. Theo ý tôi thì... nghĩa là y đã...
Phần còn lại lẫn trong tiếng nấc. Rồi điện thoại cung cấp thêm như sau:
“Tôi nghĩ rằng vụ này ông nên lưu tâm tới, với tư cách một nhà chuyên về bịnh thần kinh...”
Người nào đó có lẽ cố níu lấy máy điện thoại; cho nên Dick chẳng thấy đáng lưu ý chi hết với tư cách y sĩ bịnh tâm trí, hay với bất kỳ tư cách chi khác...
Cuộc nói chuyện với Abe tiếp tục như sau:
- Hêlô!
- Sao?
- Sao, hêlô!
- Ai đó?
- À...
Chỗ này có mấy tiếng ngựa hí, giống như tiếng cười.
- Thôi được, để tôi đưa máy cho một người khác.
Thỉnh thoảng, Dick nghe thấy tiếng Abe cùng với tiếng vật lộn, máy rớt xuống, từng đoạn của một cuộc nói chuyện xa xa như: “Không, tôi đoan chắc
với ông, ông North...”, rồi một tiếng rõ ràng, cương quyết, nói: “Nếu ông là bạn của ông North, ông hãy tới đây kiếm ông ta...”
Abe ngắt lời, long trọng, nặng nề, át hết thảy bằng giọng nói lớn của y:
- Dick tôi mới gây nên một cuộc đánh lộn về chủng tộc tại Montmartre. Tôi sắp đi lấy Freeman ở nhà giam ra. Nếu có một người da đen đánh giầy ở Copenhagen tới... Hélô, anh có nghe tôi nói không? Này, nếu có bất kỳ ai tới đây...
Một lần nữa, máy điện thoại truyền tới một cuộc hợp tấu những điệu ca khác nhau.
Dick hỏi:
- Tại sao anh trở lại Paris?
- Tôi đi tới Evreux, rồi tôi quyết định trở về bằng máy bay, để có thể so sánh với Thánh Sulipice. Tôi muốn nói... Tôi không muốn đưa Thánh Sulpice về Paris... tôi không nói về kiểu baroque... Tôi muốn nói là Thánh Germain. Lạy Chúa! Chờ tôi một phút, tôi sẽ đưa máy cho thằng nhỏ sai vặt.
- Đừng đưa cho ai hết!
- Này, Mary đã đi chưa?
- Rồi.
- Dick, tôi muốn anh nói chuyện với ngưới đàn ông tôi mới gặp ở đây sáng nay; đó là con trai một sĩ quan thủy quân đã tới thăm hết thảy các y sĩ ở Âu châu. Để tôi kể chuyện cho anh nghe...
Dick cúp máy. Có lẽ làm vậy không phải, một vụ vô ơn, vì y cần phải châm vô sự hoàn toàn rỗng không về tinh thần của y.
Nicole nói với Rosemary:
- Hồi xưa Abe là một người rất dễ thương; hồi tôi mới lấy Dick, tôi rất muốn cô quen biết y. Y tới nhà chúng tôi, ở chơi nhiều tuần lễ, nhiều, nhiều tuần lễ. Vậy mà chúng tôi hầu như không thấy sự có mặt của y. Đôi khi y chơi dương cầm; những khi khác y ở trong thư phòng, tại đó có một mặt đàn câm y thú lắm, đánh đàn câm suốt ngày. Dick, mình còn nhớ chị ở cứ tưởng Abe là một con ma? Abe lấy làm thú chuyẹn đó, càng làm cho chị kia hoảng sợ vì những tiếng động từ Âm ty, một bữa trò chơi đó đã khiến cho tôi mất cả một bộ chén nóng trà, tan ra từng mảnh ở chỗ tiền phòng, nhưng chúng tôi không quan tâm!
Biết bao nhiêu vui thích, biết bao nhiêu ngày vui - hồi xưa! Rosemary tưởng tượng ra và lấy làm ghen tị với đời sống nhàn hạ đó, chắng giống chút nào với cuộc đời của cô gái. Cô gái không hề biết đến sự nhàn hạ, nhưng Rosemary lấy làm tôn quý thời đó, như những người không bao giờ biết tới cuộc đời như vậy. Cô gái tưởng tượng như một dịp nghỉ ngơi, đâu có hiểu rằng hai vợ chồng Diver cũng xa cách với cuộc đời đó không khác gì mình.
- Ai đã xui khiến cho y trở nên như bao giờ? Tại sao y cứ cần phải uống rượu?
Nicole lắc đầu, gạt đi hết mọi chuyện trách nhiệm trong vụ này.
- Hồi này thiếu gì những người phi thường tự hủy hoại như vậy!
Dick hỏi:
- Thì hồi nào người ta chẳng phải làm như vậy? Những người phi thường bắt buộc phải sống bên bờ vực thẳm như vậy. Có một số chịu không nổi như vậy. Họ đành phải bỏ.
Nicole muốn kéo dài câu chuyện và bực mình thấy Dick nói ngược lại trước mặt Rosemary, đáp:
- Phải có một lý do sâu sắc hơn nữa. Có những người nghệ sĩ... chẳng hạn như Rernand, họ đâu cần phải bơi lội trong rượu. Tại sao bao giờ cũng vẫn cứ những người Mỹ tự hủy hoại như vậy?
Có nhiều lời giải đáp cho câu hỏi đó cho nên Dick quyết định không đáp và để cho Nicole thắng. Bây giờ Dick ngó Nicole bằng con mắt hết sức phê bình. Tuy Dick xét Nicole là người đáng yêu nhất trong đời, tuy Dick tìm thấy nơi Nicole hết thảy những gì y cần thiết, Dick có linh tính cho thấy sẽ có tranh chấp và, trong tiềm thức, từng giờ một cứng rắn thêm, tự võ trang hơn. Rất ít có khuynh hướng nhân nhượng đối với chính mình, Dick không bằng lòng mình trong lúc này và cố tình tự che mắt với hy vọng Nicole không nghi ngờ mình có một chút nào bị kích thích do Rosemary. Nhưng y không dám tin chắc y vậy. Đêm hôm qua, tại rạp hát, Nicole đã nói tới Rosemary như một đứa trẻ.
Bộ ba tái họp vào lúc ăn trưa, ở tầng dưới, trong một không khí êm dịu: phòng trải thảm, những người hầu bàn qua lại không một tiếng động, không có bước chân lanh lẹ và hiên ngang như những người hầu bàn đã dọn cho họ ăn tại nhiều nơi khác trong những bữa tối trước. Tại đây chỉ thấy có những gia đình người Mỹ chăm chú ngó những gia đình khác cũng người Mỹ, và cố gắng làm quen với nhau.
Tại bàn gần đó có một nhóm người mà bộ ba của Dick không sao liệt hạng được. Nhóm đó gồm một thanh niên hay nói, phảng phất lối thư ký “xin ngài làm ơn nhắc lại cho” và một bày phụ nữ không trẻ không già và dường như không thuộc vào một giai tầng xã hội nào rõ rệt. Tuy vậy nhóm đó có vẻ một đoàn thể đồng nhất hơn, chẳng hạn như, một nhóm các bà vợ tụ họp trong khi các ông chồng tham dự một hội nghị. Quả tình đó rõ ràng “là một” hơn bất kỳ nhóm du khách nào.
Linh tinh khiến cho Dick giữ lại trên môi câu nói diễn đã thành hình. Dick hỏi người hầu bàn để biết nhóm người đó là những người nào.
Người hầu bàn nói:
- Đó là những người trong tổ chức ngôi sao vàng.
Lớn tiếng, và cũng hạ thấp giọng nữa, mấy người cùng la lên. Rosemary hai mắt rưng rưng lệ.
Nicole nói:
- Những người trẻ tuổi chắc hẳn là những góa phụ.
Qua ly rượu nho, Dick ngó nhóm người kia. Trên những gương mặt sung sướng, trong vẻ trang nghiêm đặc biệt của họ, Dick đọc thấy sự trưởng thành của một nước Mỹ già hơn nước Mỹ bây giờ. Những người đàn bà nghiêm nghị tới đây để khóc và vinh danh những người thân đã chết, khóc sự đã rồi, đem sắc đẹp nghiêm trang của họ gởi vào căn phòng rộng. Dick tự nhớ lại, ngồi trên lòng người cha, cưõi ngựa với Moseby, trong khi ở chung quanh đang chiến đấu những trung tín và những hy sinh của thời xưa. Dick hầu như phải cố gắng mới quay lại được với hai người bạn gái đang ngồi cùng bàn và trở về với thế giới mà Dick đã gởi niềm tin.