Chỉ còn hơn tuần lễ nữa tới Tết Nguyên Đán. Dù ở đây không có không khí tết như quê nhà song Duyên cũng cảm thấy lòng mình nao nao. Nàng nhớ tới tết năm nào đã xa. Chiều mồng 3 tết Quát tới nhà thăm nàng mang theo bịch mứt me, mứt gừng của má anh làm. Hai thầy trò vừa uống trà hoa lài vừa ăn mứt me, mứt gừng, đọc báo xuân của trường để cười với nhau. Bây giờ chỉ còn mình nàng bơ vơ. Buổi sáng thức sớm. Trời mùa đông mù mù lạnh. Hơi nước đọng thành sương trên cửa sổ. Nàng pha một bình trà và uống một mình. Nàng cười khi nghĩ mình sắp sửa thành bà cụ non dù chỉ mới ngoài ba mươi. Sống mà không có tình yêu làm người ta cằn cỗi. Nhưng yêu ai bây giờ. Nàng nhớ lại cách đây tuần lễ đi chợ Việt Nam ở Atlanta. Nàng hơi sùng vì có một ông theo tò tò sau lưng của mình. Ông ta hỏi han đủ thứ, bắt chuyện với mẹ của nàng và tình nguyện đẩy xe cho nàng. Thấy nàng có vẻ không bằng lòng má nàng nhỏ nhẹ khuyên.- Thôi người ta có lòng mà con. Má nghĩ con cũng nên đi thêm một bước nữa. Biết bao giờ con mới gặp lại ba của con Uyên... Duyên biết mẹ mình nói có lý. Tuy nhiên khổ là nàng không yêu được ai dù quen biết nhiều người. Sống với người mà mình không yêu thương là một cực hình. Nàng đã trải qua điều đó và đã phải trả giá để biết được điều đó. Vì vậy chẳng thà ở giá còn hơn lấy một người mà mình không yêu thương. Ba anh trai của nàng ở Cali giới thiệu cho nàng mấy người bạn độc thân hoặc chết vợ nhưng nói chuyện vài lần rồi nàng đâm ra mất hứng. Có lẽ họ không phải là kẻ đồng điệu. Có lẽ họ không có cái mà nàng tìm kiếm. Có lẽ hình bóng của Quát vẫn còn ngự trị trong tim cho nên nàng không thể quen ai và yêu ai. Ngày xưa hồi còn đi dạy, Quát thần tượng nàng, tôn thờ nàng như một nữ hoàng trong tim anh, thời bây giờ nàng tôn vinh Quát là ông vua trong trái tim không nguôi thổn thức vì nhớ thương của mình.  Rót nước trà ra cái chén hột mít mà con Uyên thường hay dùng làm đồ chơi, Duyên với lấy tờ báo xuân. Báo Việt ngữ ở đây đẹp về hình thức song nội dung lại nghèo nàn. Quảng cáo chiếm hơn phân nửa tờ báo. Người ta làm báo vì tiền, vì miếng cơm manh áo hơn là vì văn chương nghệ thuật. Viết bài cho lấy có, để lấp đầy khoảng trống vì thiếu quảng cáo. Tuy nhiên nàng vẫn chăm chú đọc vì thứ nhất không có gì để đọc và thứ nhì ít ra cũng để không quên tiếng nước mẹ. Không những đọc một mình nàng còn đọc cho con gái nghe mỗi đêm vì sợ nó quên tiếng Việt. Mẹ nàng đã nói một câu chí lý '' Con đừng sợ con Uyên nó không nói được tiếng Anh mà con nên lo nó không nói được tiếng Việt...''. Cũng may mẹ nàng nhìn ra điểm đó nên không bao giờ nói chuyện với cháu ngoại bằng tiếng Anh. Nhiều thời giờ rảnh bà dạy cháu nói, đọc và viết tiếng Việt. Con Uyên đi học thời nói tiếng Anh nhưng về nhà phải nói tiếng Việt vì mẹ nàng không nói tiếng Anh với nó. Bà từ chối đi học tiếng Anh như nhiều người khác viện lẽ không cần thiết. Bà cho đời mình kể như bỏ đi. Đào tạo cho con cháu mới là chuyện quan trọng. '' Con Uyên là người Việt Nam mà không nói tiếng Việt thời má buồn lắm...''. Không những dạy cháu ngoại nói tiếng Việt bà còn bảo ba đứa con trai mua sách báo gởi qua để bà dạy cháu ngoại đọc cho rành chữ nghĩa văn chương với người ta. Từ một quan niệm như vậy bà mua cho cháu đủ mọi loại sách báo. Thừa hưởng huyết thống của cha mẹ do đó Tân Uyên rất thích đọc sách và mê văn chương. Không giống như những đứa bạn cùng trang lứa nó không xem tivi hay cắm đầu vào video game mà mê đọc sách báo và vẽ. Tay cầm tách trà nóng, Duyên lơ đãng lật từng trang báo. Đột nhiên hàng chữ đập vào mắt khiến cho nàng đặt tách trà xuống bàn rồi hai tay cầm lấy tờ báo đưa lên gần để nhìn cho rõ hơn. Sáu chữ đậm nét và khá lớn '' CÔ Ơi... CÒN NHỚ TÂN UYÊN? '' khiến cho Duyên run rẩy tay chân và tim đập thình thịch. Tân Uyên. Suối Sâu. Hồ Đá Bàn. Tên gọi như tiếng thì thầm. Tân Uyên với Quát. Tân Uyên với tình yêu mật ngọt. Giọng cười vỡ ngọc. Giọt nước mắt chảy ra âm thầm trong đêm cuối cùng. Bàn tay ân cần ve vuốt. Nụ hôn rực mê đắm. Cũng ở Tân Uyên nàng đã yêu, đã cho hết một đời con gái cho người yêu. Nàng đã yêu người học trò, người lính biệt động quân mà chín năm qua nàng vẫn còn thương yêu và tưởng nhớ. Tân Uyên. Cái tên xa lạ hầu như ít người biết đã thay đổi cuộc đời nàng. Cứ mỗi lần nghĩ tới Tân Uyên  nàng nhớ lại hình bóng của người tình ngồi trên chiếc quân xa khuất dần trong đám bụi mù. Cứ mỗi lần nhớ lại Tân Uyên nàng như sống lại cảm giác mê đắm làm rẩy run từng đường gân sớ thịt trong vòng tay ân ái của người tình... Còn một đêm nay thôi người ơi. Ngày mai người đã xa tôi rồi. Ôm người tình trong tay Quát đã thì thầm như thế... Cô về cô nhớ em không... Cô về em nhớ hàm răng cô cười... Quát đã thủ thỉ với nàng như thế khi nàng gối đầu lên tay anh nằm đếm sao trời trong đêm cuối cùng hai người bên nhau ở Tân Uyên. Kỹ niệm đầy nước mắt. Khóc chảy nước mắt mà cười cũng ứa lệ.  Mắt rưng rưng Duyên nhìn xuống dòng chữ nhỏ hơn ghi tên tác giả. Tiểu Đinh Hùng. Duyên sờ soạng lên cái tên đó như hồi tưởng lại hai bàn tay của mình nâng niu làn da sạm nắng, bàn tay chai cứng và đôi mắt buồn đầy nét nhăn của người tình. Nàng như ngửi được mùi áo nồng mồ hôi, mùi khen khét của mái tóc và mùi thuốc lá thân thương để nhớ hoài dù năm tháng xa cách dài đăng đẳng.Uống hớp nước trà nóng để cho lòng mình bớt hồi hộp, Duyên chăm chú vào những hàng chữ mờ dần dần đi vì nước mắt. - Hầu như mỗi người đều yêu ít nhấ một lần trong đời của mình. Tôi cũng vậy. Tôi chỉ yêu một lần và tôi chỉ yêu có một người bởi vì sau khi yêu thương người đó rồi tôi không còn chút hơi sức nào để thở chứ đừng nói yêu thương một người nào khác... Duyên mỉm cười vì câu nói đùa của tác giả mặc dù nước mắt từ từ chảy thành dòng trên mặt của mình. - Ai cũng nghĩ người tình của mình tuyệt vời nhất. Tôi cũng vậy. Tuy nhiên người tình của tôi không những tuyệt vời mà còn lạ lùng và đặc biệt. Nguyễn Thị Quỳnh Duyên. Cô Duyên là thầy của tôi. Cô Duyên là giáo sư Việt Văn của tôi. Cô Duyên là bạn của tôi. Cô Duyên là người tình hiếm quí và diễm tuyệt nhất. Tôi không biết tôi yêu cô Duyên lúc nào. Có thể ngay phút đầu tiên nhìn thấy cô trong lớp đệ tứ A2 của trường trung học Hồ Ngọc Cẩn. Có thể tình yêu của tôi là sự tích tụ tình cảm của những ngày ngồi ở chiếc bàn cuối lớp nhìn vóc dáng thướt tha và kiểu diễm của cô đi lại trước tấm bảng đen. Những lần đứng nơi góc sân nhìn tà áo dài màu vàng kiêu sa như bàn tay vẩy chào mình tôi cảm thấy lòng mình xôn xao và xót nhức của tình si. Phải nói tình yêu thầm lặng của tôi đối với cô Duyên pha trộn rất nhiều sự si mê và thần tượng hóa người yêu. Nếu thi sĩ Đinh Hùng có một '' Kỳ Nữ '' thời trong con mắt một cậu học trò mơ mộng và lãng mạn của tôi, cô Duyên là một nữ hoàng kiêu hãnh, lạnh lùng và cao sang mà một đứa học trò nghèo như tôi không bao giờ có thể và dám bước qua giới hạn '' thầy trò '' để nói tiếng yêu. Chỉ có một tiếng thôi mà ngàn lần lập lại, trăm lần dặn dò tôi cũng không thể nào thốt nên lời. Đứng trước cô Duyên, nhìn mặt cô, tôi quên hết, quên tuốt luốt những gì mình cần phải làm, để chỉ ngụp lặn trong cảm giác si mê của mình khi nghe giọng nói '' giọt mưa thu '' của cô, tiếng cười não lòng, ánh mắt nhìn cuốn hút của cô. Thế rồi trong suốt ba niên học, đệ tứ, đệ tam và đệ nhị, tôi không bao giờ nói ra thứ '' tình trong giây phút mà thành thiên thu '' của tôi... Duyên ngưng đọc vì nước mắt của nàng bắt đầu nhỏ xuống tờ báo càng lúc càng nhiều hơn.- Quát ơi... Cô xin lỗi Quát... Cô cũng như Quát... Cô yêu Quát mà cô cũng không dám nói Quát ơi...Duyên khóc, nói như người tình tên Quát đang đứng trước mặt mình.- Ngoài lý do gia cảnh, mối tình câm của tôi với cô Duyên là nguyên nhân khiến cho tôi tình nguyện đi lính sau khi thi đậu tú tài. Tôi suy nghĩ nhiều về quyết định đã làm thay đổi hẳn cuộc đời của tôi. Tôi sung sướng vì bước rẽ của đời tôi. Tôi muốn rời xa mái trường càng sớm càng tốt. Tôi muốn cắt đứt cái giới hạn thầy trò. Tôi muốn tôi lớn. Tôi muốn tôi trưởng thành để có thể ngang hàng với cô Duyên... '' Chuẩn úy so với cô giáo không có cách biệt bao nhiêu ''. Đó là ý nghĩ mà tôi mang trong lòng của thời gian ở trường sĩ quan Đồng Đế và lò luyện thép Biệt Động Quân Dục Mỹ. Tuy nhiên khi trở thành người lính biệt động tôi mới biết là đời sống nay đây mai đó làm cho tôi càng ngày càng xa cách cô giáo thương yêu của tôi. Giới hạn thầy trò không biết có được san bằng hay không mà sự cách xa càng dài ra đồng thời với nỗi lo âu '' Cô Duyên sẽ quên mình '' càng khiến cho tôi buồn nhiều hơn, lo nhiều hơ cũng như thương nhớ nhiều hơn. Nhớ như điên... Nhớ như chưa bao giờ nhớ. Thương như chưa bao giờ biết thương ai ngoài cô giáo của mình. Nửa đêm trăn trở. Gần sáng trằn trọc. Ban ngày ủ rũ. Tôi sống trong sự đày đọa của tình yêu. Nhiều khi ngồi ngóng về phía Sài Gòn tôi mường tượng ra hình ảnh kiều mị của cô Duyên trên chiếc xích lô.. Duyên cảm thấy nỗi rạo rực cháy bùng lên khi nhớ lại cảnh ngồi chung xe xích lô với Quát. Hai làn da nóng cọ xát làm nóng thêm sự xao xuyến. Hai hơi thở quyện vào nhau tạo thành sự truyền nhiễm tình cảm để trói, để buộc hai người lại với nhau mà tháng năm xa cách cũng không thể làm hao mòn.Những dòng chữ nhạt nhòa. Nàng thấy lại hình ảnh người tình xưa ngày gặp nhau ở Tân Quyên. Mái tóc cháy nắng. Khuôn mặt xạm đen, khắc khổ đầy ưu tư. Bộ chiến y bạc màu hăng hắc mùi mồ hôi, thuốc lá và hơi người làm thành thứ mùi kỳ cục mà nàng gọi là mùi lính ở dơ. Quát cười hắc hắc vì bị chê là lính ở dơ. Lạ một điều nàng chê mà mê. Lạ một điều sau khi ngửi lần đầu nàng lại đâm ra ghiền và nhớ hoài bởi vì cho tới bây giờ mùi lính ở dơ đó vẫn còn trong trí não của nàng. - Nếu có một địa danh nào trên đất nước thân yêu làm cho tôi nhớ thời Tân Uyên chính là nơi tôi không bao giờ quên. Tới chết cũng không quên. Tân Uyên với cô Duyên. Tân Uyên với tình yêu. Hai ngày thôi. Nhưng gom một đời lại cũng không đủ và ý nghĩa bằng hai ngày cô Duyên thăm tôi ở Tân Uyên. Năm bảy lần lên lon tại mặt trận, chục cái anh dũng bội tinh, năm cái chiến thương bội tinh cũng không ý nghĩa bằng nụ cười tình tứ, ánh mắt nhìn thương yêu, bàn tay ve vuốt ân cần của cô Duyên ban cho tôi. Lần đầu tiên ôm cô Duyên trong tay, trang trọng đặt lên môi cô nụ hôn chiêm bái tôi thầm cám ơn NGƯỜI, thứ hình tượng nhân ái và dễ thương, biểu tượng là cô giáo mà tôi đã tôn thờ và yêu thương suốt đời. Sự hiện diện của cô Duyên ở Tân Uyên làm cho biết là tôi không bị bỏ rơi, dù tôi ở xa song hình ảnh của tôi vẫn được cô Duyên ấp ủ trong lòng. Tôi nhũ lòng là nếu có dịp trở về tôi sẽ đi tìm gặp lại cô Duyên để bày tỏ lòng biết ơn bằng cách tình nguyện sống bên cô suốt một đời còn lại của mình...Đoạn tùy bút còn khá dài nhưng đối với Duyên như thế đủ rồi. Quá đủ để cho nàng biết được điều cần biết. Quát còn sống. Người tình xưa vẫn còn sống và vẫn không quên nàng. Anh vẫn còn thương yêu nàng như lúc ở Tân Uyên.