oan lên xe điện để về ấp Thái Hà. Theo sau nàng một người thiếu phụ dắt đứa bé con lên xe ngồi đối diện với nàng. Loan đưa mắt ngắm nghía đứa bé kháu khỉnh, da dẻ hồng hào và trong trí nàng vụt vẽ ra cái cảnh đứa con gầy gò, xanh xao đang nằm trên giường bệnh.Đã mười hôm nay, từ khi đưa đứa bé vào bệnh viện, nàng vẫn cố níu lấy cái hy vọng mong manh cứu được con nàng, nhưng vừa rồi, người ta đã tỏ cho nàng biết đứa bé chỉ còn đợi ngày, đợi giờ chết, sức người không tài nào chữa được nữa. Người ta lại còn ngỏ cho nàng hay rằng nếu nàng muốn cho con nàng chết ở nhà thì nên đưa nó về. Loan trả lời nhất định để đứa bé ở nhà thương cho đến khi tắt thở, vì nàng không muốn đem con nàng về để người ta làm tội nó lần nữa.Nghĩ đến đây, Loan cau mày, vặn hai bàn tay lại với nhau, thốt ra một tiếng tức tối, khiến người thiếu phụ quay mặt lại nhìn, ngạc nhiên.Loan nghĩ thầm:- Con mình đã bị người ta giết, bây giờ về lại bị người ta bảo mình đem giết con!Nàng chép miệng thầm nhủ:- Thà mất đứa con còn hơn...Loan nhớ lại hồi con mới ốm, bà Phán Lợi nghe thầy bói giao nó cho một thầy bùa ở gần cầu Giấy. Nàng không ngăn cản, vì nàng biết không có oai quyền gì ngăn cản nổi. Ngoan ngoãn cứ hai ngày một lần, Loan đi với mẹ chồng xuống thăm con. Sau thấy đứa bé một ngày một xanh xao. Loan sinh nghi, đi dò hỏi chị em mới biết phép chữa của bọn thầy bùa là cho uống tàn hương nước thải và có khi lại dùng roi dâu để đánh đuổi tà ma ám ảnh, nghĩa là đánh người ốm. Lần sau cùng xuống thăm con, thấy đứa bé nằm yếu lả, nàng mới tin lời bạn là đúng, vì nàng không bao giờ tưởng tượng có thể có cách chữa dã man như vậy. Đến lúc đem được đứa bé ra chữa thuốc tây thì đã chậm quá, chỉ còn đợi thần chết đến, đem đi. Không những thế mà thôi, bà mẹ chồng lại còn có cớ để cho chính nàng đã giết mất đứa cháu đích tôn, giết mất người nối dõi của cả một gia đình.Khi về đến nhà, cố giữ vẻ mặt thản nhiên, vì nàng muốn giấu không cho ai biết bệnh trạng đứa bé. Nàng đi vội qua mặt bà Phán và ông Phán để về phòng, nhưng bà Phán gọi giật lại hỏi mai mỉa:- Thế nào mợ?Loan đáp:- Thưa mẹ không việc gì. Thầy thuốc bảo phải đợi hai, ba hôm nữa mới biết được.- Biết gì cơ?- Bẩm, biết bao lâu thì có thể... khỏi hẳn được.Nhìn vào buồng thấy Thân đang đứng lên dây đồng hồ, Loan đi rẽ sang bếp. Gặp Tuất, con nuôi một bà mợ đang tỉa đu đủ ở đầu hiên, Loan ngồi xuống tỉa giúp. Nàng nhận thấy Tuất độ này hay sang luôn, và mỗi lần trông thấy nàng lại có ý ngượng nghịu.Bỗng có tiếng người om xòm ở nhà trên, rồi một lúc có tiếng bà Phán gọi:- Mợ cả!Loan vội chạy lên. Chưa kịp bước vào, bà Phán đã hỏi:- Thế nào, mợ bảo vừa đi thăm con mợ về có phải không?...Loan đưa mắt nhìn mọi người và thấy cô Bích ngồi ở gần cửa sổ, nàng hỏi:- Thưa mẹ vâng. Có việc gì cơ ạ?- Việc gì, thế mợ về mợ bảo nó không việc gì?Loan chưa kịp đáp, thì Bích đã nói:- Tôi vừa đi thăm cháu về.- Tôi cũng vừa ở trong ấy ra.Bích nói:- Thế mà chị dám nói với mẹ rằng cháu không việc gì.Loan biết là em chồng sắp sinh sự, vội dịu lời đáp:- Lúc tôi về thì nó tỉnh lắm, tôi tưởng...Bích nói:- Tôi, thì tôi cho là chỉ nội đêm nay, hay quá lắm thì sáng mai. Trông đứa bé xanh như tàu lá, hai con mắt đen quầng, lờ đờ... Khốn nạn, không biết người ta làm thế nào mà nó đến nỗi thế được.Loan biết là Bích định đổ cả lỗi cho mình, Bích ray rứt nhắc lại:- Không biết họ làm ăn ra sao?Loan đáp:- Người ta chữa chứ làm sao nữa.Bà Phán nói:- Người ta chữa! Chữa giết con người ta như thế à? chỉ vì tôi cứ nghe mợ, tin ở mợ hóa nên...Ông Phán thương con dâu, vội nói đỡ:- Chữa thuốc tây phải kiên tâm mới có công hiệu.Bà Phán lườm chồng:- Ông chỉ được cái nói ngang như cua. Kiên tâm... kiên tâm cho đến lúc chết không thở được nữa à?Rồi bà quay lại hỏi Loan:- Bây giờ mợ nghĩ sao?Loan đáp:- Con chẳng nghĩ sao cả. Con nhất định chữa thuốc tây cho đến cùng.Bà Phán nguýt Loan:- À! Mợ nhất định...Bỗng Bích giơ tay kéo vạt áo lau nước mắt. Loan nhìn kỹ thấy Bích khóc thật, hai má còn hai dòng nước mắt. Bích vừa mếu máo vừa nói:- Thôi còn bàn bạc làm gì cho đau lòng... nó còn sống gì được mà mong.Rồi Bích cúi đầu nức nở khóc. Loan lấy làm khó chịu vô cùng, nàng nghĩ thầm:- Sao mà khéo mau nước mắt thế?Loan biết rằng Bích khóc thương đứa bé thì ít mà khóc để rủa nàng thì nhiều. Nàng đau đớn tự hỏi sao người ta lại nỡ nhẫn tâm dùng hết cách để giày vò nàng, không biết nghĩ đến nỗi đau khổ của người mẹ có đứa con sắp chết. Nàng nhìn Bích căm hờn, và càng thấy Bích khóc to, càng thấy rõ sự giả dối của Bích.Bích nói:- Tôi biết trước mà.Loan đã thấy mặt nóng bừng. Nàng không thể nhịn được nữa, bảo Bích:- Cô biết trước gì cơ? Xin cô để tôi yên thân lo việc của tôi.Bích ngửng mặt nhìn mẹ. Bà phán Lợi nói:- Mợ liệu vừa vừa chứ. Việc của mợ?- Thưa mẹ, đứa con của con nó ốm, bổn phận con, con phải lo.Nói xong, Loan mới biết là mình lỡ lời, bà Phán quắc mắt:- Mợ phải biết, con mợ nhưng nó là cháu tôi. Mợ muốn giết nó thì giết hay sao? Mợ không có quyền.Loan vội nói chữa:- Thưa mẹ con không định nói thế.Nhưng bà Phán không nghe, quay lại phía sau gọi:- Anh cả đâu?Thấy Thân đứng ngay đó, bà tiếp luôn:- Anh muốn để vợ anh lộng quyền, có phải không? Làm thân con trai như anh mà không biết tự xử. Con anh nó ốm sắp chết mà anh cứ để mặc vợ anh muốn làm gì thì làm hay sao? Anh muốn tốt thì anh em con anh về đây, về đây ngay cho tôi.Thân nhìn Loan nói:- Thưa mẹ, để đến mai chứ bây giờ...Bà Phán ngắt lời:- Tôi muốn em con anh về ngày hôm nay. Tôi muốn thế...Loan nhìn chồng thong thả nói:- Đem nó về làm gì. Tôi xin nói thật: Thầy thuốc bảo không tài nào cứu sống được nữa, còn chữa chạy gì mà bảo đem nó về. Tôi xin cậu để nó chết ở đấy cho yên thân nó.Bích đứng phắt dậy:- Chị đừng giở giọng tai ngược vu oan giá họa cho người ta. Chị thử hỏi xem ở nhà này ai hành hạ nó mà chị dám nói thế? Chị muốn đỗ lỗi cho ai vậy?Bà Phán chỉ vào mặt Loan xỉa xói:- Ai hành hạ nó, ai giết nó, hở con kia?Loan đứng dựa vào án thư hai tay nắm chặt lấy rìa bàn. Trong lúc mẹ chồng và em chồng nói nhao nhao lên một lúc, Loan thấy mặt mày tối tăm, rồi không nghĩ ngợi, nàng nói:- Cô Bích! Cô phải biết vì sao nó chết? Chính cái thầy búa ấy nó đã đánh chết con tôi, cô đã rõ chưa? Xin cô đừng đổ cho tôi cái tội giết con mà tội nghiệp. Cô thử nghĩ xem, ai giết con tôi? Ai giết?Trong lúc tức tối, Loan quên cả dè dặt lời nói. Bà Phán vừa khóc, vừa đứng dậy chỉ vào mặt Loan, the thé:- Ra mợ lại đổ cho tôi giết nó. Con mợ nhưng nó là cháu tôi, mợ có giỏi, mợ cứ đi kiện. À, ra bà Hai dạy con gái như thế, dạy con ăn nói hỗn xược với mẹ chồng. Mẹ nào con nấy...Loan giận quá, hai tay run lẩy bẩy:- Xin ai đừng nói động đến mẹ tôi.Bà Phán nói:- Tôi bảo cái con mẹ ấy không biết dạy con. Đứa nào làm gì tôi thì làm đi, tôi xem nào.Loan vừa há miệng toan cãi, thì Thân hầm hầm chạy lại nắm chặt lấy tay nàng mắng:- Câm, mợ câm ngay.Bà Phán nói:- Nó nói hỗn với mẹ anh mà anh không tát cho nó được một cái hay sao? Anh tát cho nó cho tôi một cái xem nó còn nỏ mồm nữa hay không?Loan vùng vằng toan giật tay ra, thì đã bị cái tát của Thân làm cho nàng tối tăm mày mặt. Nàng toan mắng cho Thân mấy câu, nhưng cố nén giữ ngay được. Nàng biết là vô ích, chưa phải lúc, và hối hận rằng đã trót cãi lại mẹ chồng, tuy nàng chưa hề nói một câu nào vô lễ.Nàng ngẩng đầu lên nhìn khắp mọi người một lượt, rồi sửa lại mái tóc, thản nhiên bước ra.Thấy bà phán Lợi đưa tay áo lên gạt nước mắt, và khóc sụt sịt, Bích lại gần nói với mẹ:- Thôi xin mẹ đừng nghĩ nữa làm gì cho đau lòng. Chị ấy đã coi đứa bé như là của riêng nhà chị ấy, không muốn ai động chạm đến, thì mẹ còn hơi đâu mà khóc mà thương, thêm mệt vào thân.