Tiếp nối là những ngày u ám, gia đình họ Cao không còn tiếng cười. Nhà lạnh ngắt, mây đen phủ vây trong từng hồn người. Ở vào thế mặc cảm nhiều nhất là Y Vân, lúc nào nàng cũng có cảm tưởng như mình là thủ phạm chính của sự xóa tan niềm vui cũ. Gia đình họ Cao phải tuyệt tự? Đó là một cái tội lớn. Vân không biết bày tỏ nỗi buồn của mình với ai. Nàng về nhà cha mẹ ruột sà vào lòng bà Tiêu khóc: - Mẹ, bây giờ con phải làm sao? Phải làm sao đây? Bà Tiêu không tin chuyện Vân không thể thụ thai được. Bà đưa Y Vân đến 5 ông bác sĩ để khám, nhưng những câu kết luận sau cùng rồi cũng mang cùng một ý nghĩa. Vân bị chứng tiên thiên, dù có mạo hiểm giải phẫu cũng chưa hẳn là có kết quả. Biết con đường hy vọng có con của Y Vân đã tuyệt lối, bà Tiêu chỉ còn thở dài nói với con: - Thôi thì nuôi đứa con nuôi đi, nhiều người không con họ cũng chọn giải pháp đó có gì lạ? Tiêu Chấn Phong thì đề nghị dễ thương hơn: - Không sao hết, đợi Tiểu Kỳ sinh được vài đứa, anh sẽ chọn một đứa cho vợ chồng em. Nghe bao đề nghị, Vân chỉ biết dở khóc dở cười. Nhìn chiếc bụng của Tiểu Kỳ giống như chiếc bong bóng càng ngày càng to hơn, Y Vân không khỏi không nghĩ, nếu năm xưa ông bà Cao chọn Tiểu Kỳ thì...Thiên cũng đã sớm có con rồi? Mỗi lần nghĩ đến chuyện đó, Vân lại khổ. Chắc chắn mẹ chồng cũng nghĩ như ta. Và như thế tội mình càng nặng hơn. Bà Cao thì tuyệt vọng đến cực điểm, lúc nào cũng thở vắn thở dài. Ông Cao thì lạnh hơn, mắt ông lúc nào cũng như hai thỏi băng. Trong nhà ít ai dám đề cập đến chuyện cũ. Nhưng thỉnh thoảng Vân vẫn bắt gặp những lời cay đắng: - Nuôi con nuôi thì cũng không có gì khó khăn, nhưng đó là con của người ta có dính dấp gì đến máu mủ nhà họ Cao đâu? - Con dâu nhà họ Lý đằng kia, cưới về mới hai năm mà đã đẻ ba rồi. - Muốn có cháu không có nghĩa là để có trẻ bồng ẵm, mà là muốn có kẽ nối dõi tông đường, chứ nếu chỉ có nghĩa trên thì thiếu gì! Hoặc: - Gia đình họ Cao nhà ta không hiểu đã xúc phạm quỷ thần thế nào mà phải bị trừng phạt như vầy. Ta đâu có làm gì ác nhân thất đức hay tham lam tiền của kẻ khác đâu mà lại xui xẻo thế? Hai đứa nó chỉ nghĩ đến chuyện tình yêu, đâu thèm để ý gì đến con cái. Chỉ có tụi già chúng ta tư tưởng cổ hủ, không biết tiến bộ mới đòi hỏi chuyện nối dòng. Vì vậy mỗi lần mở miệng ra đề cập tới là bị nói là hủ lậu, là xưa... Cứ thế hết câu này đến câu khác. Y Vân không chịu nổi nữa, nàng tưởng chừng như phát điên. Và một hôm, khi Hạo Thiên vừa ở sở về đã thấy Vân nằm trùm mền với nước mắt. - Y Vân, em làm sao thế? Vân ngồi dậy, ôm chầm lấy chồng: - Chúng ta hãy ly dị nhau đi, anh Thiên! Thiên tái mặt, nắm chặt bả vai vợ: - Em nói thế là thế nào? Em có điên không? Tại sao lại ăn nói kỳ cục vậy? - Em nói thật đấy, anh Thiên. Thiên sa sầm mặt: - Thật? Tại sao? Anh đã làm gì lầm lỗi? - Anh không lầm lỗi, chỉ có định mệnh sai lầm. Y Vân nói - Anh phải biết, nếu đây là thời phong kiến cũ có lẽ em đã bị đuổi về nhà mẹ Anh Thiên, vậy ta ly dị nhau đi, để anh có thể tìm một người vợ khác có thể sinh con đẻ cái. Hạo Thiên quát: - Đừng nói điên. Bây giờ là thế kỷ 20 chứ không phải thời cổ lỗ sĩ nào hết. Anh không muốn em nói tới chuyện nối dõ tông đường gì cả. Em nên nhớ rằng anh đã ở nước ngoài 7 năm, anh đâu là thứ hủ lậu mặt nghệch? Nếu vì em chẳng sinh con mà bị nặng nhẹ, thì anh sẵn sàng đưa em ra khỏi gia đình này. Anh cần em, yêu em chứ không phải cần một cái máy sinh đẻ, nếu không ai chịu hiểu ta, thì ta đành mang tội bất hiếu vậy. Y Vân hoảng hốt chận lời Thiên: - Anh! Anh làm ơn nói nhỏ một chút giùm em được không? Anh la lớn vầy ai cũng nghe được hết, anh muốn tội em chồng chất thêm à? Vậy làm sao em sống được? Hạo Thiên vẫn còn nóng: - Ai biểu em đòi ly dị làm chi? Ly dị với một lý do không có gì dã man cho bằng. Không lẽ em không hiểu là anh yêu em đến độ nào sao? Trừ trường hợp em thực sự muốn xa anh vì em hết yêu anh thì còn có thể chấp nhận được. Chứ còn...Em không biết là không có em anh sẽ khổ thế nào không? Không cần con cái gì hết! Thiên hét lớn, thái độ của chàng khiến Vân như chiếc đê ngăn nước bị vỡ, nàng ngã vào lòng chàng thổn thức: - Em sẽ không bao giờ nhắc đến chuyện đó nữa. Anh Thiên, em xin lỗi anh, em không hề muốn xa anh bao giờ. Hạo Thiên nhắm mắt, những giọt lệ rơi xuống má: - Y Vân, có lẽ định mệnh đã muốn vậy, anh không có quyền làm cha nhưng anh muốn em đừng vì lý do đó mà khổ nữa. Y Vân thút thít: - Lỗi ở em hết, tại em vô phúc. Anh đừng buồn nữa, em xin hứa với anh là từ đây về sau em sẽ để anh vui thôi. Thiên nói: - Anh vui hay buồn việc đó tùy thuộc em cả. Thà anh bị mất hết tất cả, nhưng không thể mất em được. Vân rúc đầu vào lòng Thiên: - Lúc chúng ta mới yêu nhau, em đã phân vân không hiểu anh yêu em đến độ nào, nhưng bây giờ thì em không còn nghi ngờ gì nữa. Hạo Thiên xúc động, chàng cúi xuống nhìn vợ cương quyết: - Anh sẽ giải quyết vấn đề cho rõ ràng mới được. Và chàng đẩy Vân qua một bên, định ra ngoài nhưng đã bị Vân níu lại: - Anh đi đâu? Thiên nói: - Đi tìm ba mẹ nói chuyện cho dứt khoát. Nếu ba mẹ nhất định phải có cháu, thì anh sẽ cùng em dọn ra khỏi nhà này. Thà mang tiếng bất hiếu, chứ anh không muốn thấy em chết dần chết mòn như vậy. Không thể để cho buồn khổ quấy rầy mãi đời sống. Y Vân? Anh đã suy nghĩ kỹ rồi, giải pháp tốt nhất bây giờ chỉ có thể là ta dọn đi nơi khác thôi... Lời Thiên chưa dứt thì cửa xịch mở. Bà Cao xuất hiện với đôi mắt đầy lệ. Tất cả những gì đôi vợ chồng trẻ bảo nhau, bà đã nghe thấy hết. - Được lắm. Hạo Thiên. Con học sách Tây nhiều, con là thanh niên của thế hệ 20, con có vợ, có nghề nghiệp vững chắc, mẹ biết con tự lập được rồi, con đâu cần cha mẹ nữa. Được lắm! Hạo Thiên. Nếu con thấy rằng mình cần phải dọn ra khỏi nhà này con cứ dọn ngay, để thôi mẹ lại mang tiếng là ức hiếp con dâu con nữa. Bây giờ con lớn rồi, bà mẹ đâu còn cần thiết với con? Mẹ nói thật, nếu con dọn ra khỏi đây là mẹ đập đầu chết ngay. Con muốn mẹ chết, con cứ dọn. Hạo Thiên ngỡ ngàng nhìn mẹ rồi quay lại nhìn Y Vân. Sau cùng chàng lên tiếng: - Thế cha mẹ muốn con phải làm sao chứ? Y Vân không đợi bà Cao Trả lời, nàng xuống giường nắm lấy đôi tay già nua xiết mạnh: - Mẹ yên tâm, chúng con sẽ không bao giờ ra khỏi nhà này đâu. Mẹ đừng nghe lời nói điên của anh Thiên như vậy. Ít ra con cũng là một người có học, có giáo dục. Chuyện con không thể sinh đẻ đã là một tội lớn với cha mẹ, thì là sao dám để gia đình lục đục mãi để càng bị bứt rứt lương tâm? Mẹ cứ yên chí, con có bất hiếu đến đâu cũng không bao giờ làm chuyện đó. Bà Cao vẫn rấm rức khóc: - Y Vân, mẹ làm sao xử tệ con? Mẹ đã cố gắng hết sức mình để duy trì tình cảm giữa con với mẹ. Thế nào mới làm chúng con hài lòng? Không phải mẹ quý chúng con nhiều quá rồi sao? - Vâng, Y Vân thành khẩn - Mẹ đừng buồn nữa, con đã nói với mẹ, mẹ có đánh con cũng không ra khỏi nhà này. Hạo Thiên nhìn mẹ rồi nhìn vợ, chàng thở dài, nỗi buồn như những con chuột gậm nhấm. Không thể đứng nhìn cảnh khổ đau không lối thoát, Thiên bước tới gường ngã xuống. Vấn đề giải quyết thế nào? Không giải quyết được gì cả. Y Vân suy nghĩ mấy ngày, cân nhắc, tìm hiểu tình yêu của mình với Hạo Thiên, cân nhắc cả vai trò của một đứa bé trong gia đình. Cuối cùng, Vân tìm ra được giải pháp, nàng đi vào phòng bà Cao: - Mẹ, con có điều muốn thưa với mẹ. Bà Cao đưa mắt nghi ngờ nhìn Vân. Từ hôm nghe Thiên hăm he muốn dọn ra khỏi cửa, bà đã chùn chân, không dám nhắc đến chuyện cháu nối dõi trong gia đình. Bà lo lắng: - Chuyện gì thế? Y Vân ngồi xuống cạnh mẹ chồng, nàng có vẻ tươi hơn thường bữa: - Chuyện có liên hệ đến trẻ con. Bà Cao xua tay: - Trẻ con à? Thôi đừng nhắc tới chuyện đó nữa, mẹ đã biết đó không phải là lỗi ở con. Y Vân nắm tay mẹ chồng: - Con không phải nói chuyện cũ, con muốn hỏi mẹ, mẹ có nghe qua một chuyện mà bây giờ ở Đài Loan này rất thịnh hành, đó là chuyện "Mượn người có thai thế cho mình" không? - Mượn người có thai thế? Bà Cao chau mày nhưng mắt chợt sáng - Con muốn nói là... Y Vân hăng hái: - Mẹ thấy đó, con đã bị chứng không thể sinh đẻ được, anh Hạo Thiên lại mạnh khỏe, vì vậy nếu ta chịu khó tìm một bà nào nhà quê cũng được, cho họ tạo cho anh Thiên hai đứa con. Chuyện đó nghe nói dễ lắm, con nghe mấy bà không con đều dùng cách trên để có con được hết. Bà Cao cháy sáng hy vọng, bà ôm lấy con dâu, nghẹn ngào: - Y Vân, con nói thật chứ? Con chịu để việc đó xảy ra? Con không đùa mẹ chứ? Y Vân cũng rướm nước mắt: - Mẹ Đó là ý con, nếu con không muốn, con nói với mẹ làm gì...? Con xin thề... Bà Cao khoát tay: - Thôi, thôi. Y Vân đừng thề thốt gì cả, mẹ tin. Chuyện kia mẹ có nghe, nhưng chỉ sợ tình cảm hai con mặn nồng quá, con có thể... Y Vân xác định: - Chắc chắn không bao giờ con ghen hết. Con tin tưởng tình cảm của anh Thiên dành cho con, con cũng biết gia đình ta không thể chỉ vì con mà phải chịu cảnh tuyệt tự Cách con đề nghị ban nãy là cách hay nhất. Vấn đề ở đây chỉ là... Bà Cao cắt ngang: - Chỉ cần con thuận. Tất cả những điều khác đều có thể giải quyết được hết, phải không Vân? Con đúng là dâu con biết suy nghĩ, có hiếu. Bà Cao sung sướng đến chảy nước mắt - Riêng chuyện tìm con gái nhà quê, mẹ có cách lo cho, mẹ sẽ bảo con Liên đi về vườn, nhà ta không ngại tốn kém, giá cả có thể cao một chút, tám chục hay một trăm ngàn là chắc chắn con nhà nghèo họ sẽ nhận ngay. Y Vân vẫn còn do dự: - Chuyện con suy nghĩ đây không phải là chuyện tìm người, con chỉ sợ anh Thiên không chịu hợp tác thôi. Bà Cao không hiểu: - Tại sao không chịu? Đâu có thiệt hại gì cho nó đâu, con sinh ra xong, ta sẽ đuổi mẹ nó, như vậy Thiên vừa có con lại không bị mất vợ. Điều kiện thì đã thảo luận trước với người ta rồi, đâu có gì phải lo. Y Vân cắn nhẹ môi: - Anh Thiên là con của mẹ và mẹ vẫn chưa hiểu được anh ấy? Con chỉ sợ đến lúc đó, bản tính nhân đạo của anh ấy lại xuất hiện thì khó xử. Bà Cao nhíu mày: - Nhân đạo? Chúng ta có ép buộc người ta làm chuyện đó đâu? Ta trả tiền sòng phẳng cơ mà? Y Vân, con cứ yên tâm, tất cả vấn đề đều ở con hết, chỉ cần con đồng ý là được. Y Vân cười nói: - Con không những đồng ý mà con tán thành nữa. Con yêu trẻ con, ai sinh cũng được, miễn là con của anh Thiên, con đều có thể xem như con ruột con hết. Bà Cao mừng rỡ, nắm lấy chéo áo Vân: - Con tốt quá! Y Vân, tha thứ cho những gì mẹ đã nói trong cơn bực dọc nhé? Thái độ cao cả của con, để giòng họ Cao này không bị tuyệt tự càng khiến mẹ quý con hơn, yêu con hơn... - Mẹ cư xử với con như xưa là cũng quý lắm rồi, chỉ tại số con vô phúc. Bà Cao vội nói: - Mẹ không trách gì con cả. Đấy cũng không phải là lỗi ở con. Thôi được rồi, việc chúng ta phải làm bây giờ là làm sao thuyết phục Hạo Thiên và...đi tìm một cô gái tình nguyện. Và chiều hôm đó, khi Thiên vừa ở sở về, quyết nghị trên được đề cập đến. Hạo Thiên, sau khi nghe trình bày đã giận dữ hơn sự dự đaón của Vân, chàng trừng mắt hét lớn: - Mấy người điên hết rồi, mượn người có thai giùm? Làm gì có chuyện kỳ cục vậy? Nếu làm vậy, thay vì đi xin một đứa bé còn danh chánh ngôn thuận hơn chuyện thất đức đó. Tôi không bao giờ làm. Ông Cao Kế Thiện nghiêm mặt: - Hạo thiên, cha cần đây là cần cháu ruột, cần giọt máu của giòng họ Cao này, chứ đâu phải chỉ thích trẻ nít? Mẹ nó là ai chẳng cần biết, miễn cha phải có cháu ruột, con nghe rõ chứ? Con có trách nhiệm phải tìm cho cha. Không lẽ con chống đối lại ý cha à? Hạo Thiên bực mình: - Thưa cha, đời bây giờ.. Ông Cao ngắt lời: - Hạo Thiên, đừng đụng tí là mang ba chữ "đời bây giờ" ra hết. Dù ở thời đại nào đi nữa, con cũng vẫn là con của cha. Con có bổn phận phải truyền giống. Y Vân chen vào, ôn tồn nói với Thiên: - Anh Thiên, anh đừng cố chấp thế mãi. Hãy nhìn cha mẹ tí, con của anh thì cũng như con của em thôi. Anh cứ nghĩ là vì em anh hành động vậy. Hạo Thiên hạ thấp giọng: - Y Vân! Em có điên rồi không. Em có nghĩ rằng anh có thể vì lý do kiếm con nối dõi tông đường rồi có thể ngủ với bất cứ một người đàn bà không quen biết nào được sao? Y Vân! Làm sao có thể như vậy được? Không bao giờ có thể như vậy được. Anh sẽ bị mặc cảm tội lỗi, anh sẽ bị lương tâm cắn rứt không phải chỉ xử tệ với người đàn bà kia mà còn xử tệ với cả em. Bà Cao rầu rầu: - Nhưng...con để cho giòng họ Cao này bị tuyệt tự là con đã cư xử thế nào với cha mẹ? - Nhưng, con có cố tình muốn như vậy đâu? - Con không cố tình, nhưng con không đồng ý là con đã điềm nhiên để giòng họ Cao bị tuyệt nòi. Hạo Thiên giận đỏ mắt: - Cha mẹ và cả Y Vân...Tại sao cứ coi con người như những chiếc máy vậy? Đi mua một người đàn bà về sinh con, xong đuổi người ta đi, mấy người có bao giờ nghĩ đến chuyện mẹ yêu con không? Lúc đó họ không muốn rời con họ thì sao? Đó là chưa nói nếu cô ta xấu, sinh con ra như khỉ, hoặc họ bị bệnh điên truyền kiếp, con cái thật khùng thì sao? Mấy người muốn có con có cháu, không suy nghĩ gì hết, bất chấp cả hậu quả được à? Bà Cao chen vào: - Ý con mẹ hiểu hết, mẹ sẽ cố gắng chọn cho con một cô gái khỏe mạnh, đẹp và ngoan, chịu không? Hạo Thiên bốc lửa: - Mẹ! Tại sao mẹ lại làm chuyện thất đức vậy được? Ở lành một chút. Nếu sau này người ta không chịu rời con thì thế nào? Tại sao không chịu nghĩ đến nhân tình và bản năng của con người? Vân chen vào: - Lúc đó em sẵn sàng để cô ta ở lại đây luôn. Thiên trợn mắt: - Nói bậy, Y Vân, em có điên không? Em muốn anh cưới vợ bé à? Vân nói: - Chuyện đó cũng không có gì lạ. Người xưa năm thê bẩy thiếp là chuyện thường, họ vẫn sống chung êm ấm. - Trời đất! Hạo Thiên ngước mặt lên trần - Không biết tôi có nằm mơ không? Bây giờ thì là thời đại gì? Nếu mấy người ở đây chẳng ai điên chắc tôi điên quá. Thiên nhìn xuống, đột ngột phát giác ra Bích Hàn. Hàn nãy giờ vẫn yên lặng ngồi gần đấy, lắng nghe cả nhà nói chuyện. Như chụp được cứu tinh, Thiên hỏi ngay: - Bích Hàn, em thấy mọi người ở đây có lý hay anh có lý? Bích Hàn nhìn thẳng mắt Thiên, mắt nàng sâu như chiếc hồ không đáy, nàng nói: - Em cảm thấy, để xóa tan mặc cảm trách nhiệm ở chị Y Vân, để thỏa mãn khát vọng của ba má, để đời sống sau này của anh tươi vui hơn, anh cần phải có con. Hạo Thiên xuôi tay: - Trời! Cả em cũng không giúp được anh. Thế này thì...Hàn đi lấy cho anh một ly rượu xem. Bích Hàn đi lấy rượu. Y Vân nhìn Thiên: - Anh thấy đấy, Hàn nó cũng hiểu được ý của mọi người trong gia đình, không lẽ anh không hiểu? Anh vẫn giữ ý từ chối? Thiên bối rối: - Nhưng Vân, tại sao chẳng ai chịu hiểu ý anh hết? Anh làm sao có thể sống chung với một người đàn bà xa lạ? Anh đã nói hàng trăm lần rồi, đời sống thể xác là một thứ hưởng thụ đẹp, một thứ nghệ thuật phải có tình yêu, đấy không phải là một công việc. Y Vân cắn môi: - Nghĩa là...người con gái kia phải là người anh thích. Bích Hàn vừa mang rượu ra, Vân ngẩng đầu lên, mắt nàng chạm ngay mắt Hàn. Như luồng điện, một ý nghĩ chợt lóe sáng trong đầu. Bích Hàn tiếp xúc cái nhìn của Vân, nàng cũng vừa nghe câu nói trên và...chợt hiểu. Ly rượu trên tay ụp ngã. Rượu đổ trên người Thiên. Một cái gì kinh hoàng, sợ hãi, xấu hổ len vào mắt. Thiên mở trừng đôi người nhìn Hàn. Tất cả biến thành bất động.