Dịch giả: Nguyễn Trọng Định
Chương XXI

Ngày hôm sau, trong khi gieo hạt, Landry trông thấy cô bé Fadettte đi qua. Cô đi nhanh về phía một cánh rừng thưa, nơi Madelon đang cắt cỏ cho cừu. Lúc này là giờ mở bò sau nửa ngày làm việc. Và trong khi dắt bò ra đồng cỏ, Landry vẫn nhìn thấy Fadette chạy ở phía truóc, nhẹ nhàng như thể lướt trên cỏ. Cậu muốn biết cô gái sẽ nói gì với Madelon, và đáng lẽ đi ăn trưa ngay trên cánh đồng, thì cậu khẽ khàng di dọc cánh rùng thưa, để nghe xem hai cô gái nói với nhau những gì. Cậu ta không thể trông thấy họ, và vì Madelon lầm bầm những câu trả lời vói một thứ giọng trầm nên không biết cô gái nói gì; nhưng giọng nói của cô bé Fadette, tuy dịu dàng, vẫn rõ ràng, mặc dù không hề la hét.
Cô ta nói vói Madelon về Landry, và nói cho cô gái này biết - như Fadette đã hứa vói Landry - mười tháng về trước, Fadette đã buộc cậu ta phải nghe theo mệnh lệnh của mình đối với một việc cô sẽ tùy ý yêu cầu. Cô giảng giải hết sức khiếm nhượng và dễ thương, rồi, bỏ qua chuyện ma trơi và nỗi sợ hải của Landry, kể lại việc cậu ta suýt chết đuối vì lội nhằm khúc sông cạn, tối hôm truóc ngày lễ Thánh Andoche. Cuối cùng, Fadette giải thích mọi chuyện không hay xảy ra hôm đó là do thói ngông và tính khoe khoang của mình muốn nhảy với một chàng trai hẳn hoi vì từ trước tới nay chỉ có nhảy với bọn nhóc.
Nghe đến đấy, Madelon giận dữ cất cao giọng:
- Cái đó dính dáng gì đến tớ? Cậu cứ nhảy suốt đời với anh em sinh đôi nhà Bessonnière, và Dế mèn này, cậu chớ nghĩ là cái đó gây mảy may thiệt hại cho tớ, cũng như làm tớ mảy may ghen tị.
- Madelon - Fadette nói tiếp - cậu chớ nói những lời gay gắt như vậy đối với Landry tội nghiệp. Landry đã dâng cả trái tim cho cậu, nếu cậu không muốn nhận tấm lòng ấy, thì cậu ta sẽ đau buồn không sao nói hết được đâu.
Và Fadette nói về nỗi buồn ấy của Landry bằng những lời lẽ hết sức tốt đẹp và với một giọng cực kỳ êm ái, khen ngợi Landry tới mức cậu ta muốn ghi nhớ tất cả các cách nói của cô gái để sử dụng khi có cơ hội, và lòng rạo rực khi nghĩ mình được tán dương như vậy.
Madelon cũng kinh ngạc về giọng nói dịu dàng của Fadette; nhưng vì quá khinh ghét cô bé nên không biểu lộ gì hết.
- Cậu thật lắm mồm và táo tợn đến mức kiêu ngạo - cô ta bảo Fadette - và hình như được bà cậu bày dạy cho cách tán tỉnh thiên hạ; nhưng tớ không thích trò chuyện với bọn phù thủy, vì chỉ mang họa vào thân, và tớ xin cậu để tớ yên, Dế mèn điên rồ ạ. Cậu đã tìm được một anh chàng tán tỉnh, hãy cố mà giữ lấy, vì đó là anh chàng đầu tiên và cũng là cuối cùng phát cuồng lên nên thích thú cái mõm gớm guốc của cậu. Còn tớ, tớ không thèm cái của thừa của cậu đâu, dù đó là một hoàng tử đi nữa. Anh chàng Landry của cậu chỉ là một thằng ngốc, và chắc hẳn chẳng ra gì nên cậu vừa tưởng tước đoạt được hắn của tớ là vội đến khấn khoản xin tớ nhận lại. Một người tình đẹp đẽ cho tớ mà bản thân cô bé Fadette cũng không hề đoái hoài tới kia đấy!
- Nếu đó là điều làm cậu tự ái - Fadette đáp bằng một giọng làm rung động tận đáy lòng Landry - và nếu cậu kiêu hãnh tới mức chỉ muốn tỏ ra công bằng sau lúc đã làm nhục tớ, thì cậu hãy hài lòng, hỡi Madelon xinh đẹp, cậu hãy giẫm xuống dưới chân mình lòng kiêu ngạo và dũng cảm của con Dế mèn tội nghiệp. Cậu nghĩ tớ khinh miệt Landry, vì nếu không thì tớ đã không tới yêu cầu cậu tha thứ cho cậu ta. Vậy thì cậu hãy biết, nếu cậu muốn, là tớ yêu cậu ấy từ lâu, cậu ấy là người con trai duy nhất tớ đã nghĩ tới, và có lẽ là người tớ sẽ nghĩ tới suốt đời; nhưng cậu cũng hãy biết là tớ có thừa lý trí và lòng kiêu hãnh nên không bao giờ nghĩ tới chuyện làm cho cậu ấy yêu mình. Tớ biết cậu ấy là thế nào, và tớ là thế nào. Cậu ấy đẹp trai, giàu có và được trọng vọng; còn tớ thì xấu xí, nghèo đói và bị khinh miệt. Vì vậy tớ biết rất rõ cậu: ấy tuyệt nhiên không phải là của tớ, và cậu đã thấy cậu ấy ghét bỏ tớ thế nào trong buổi lễ hội. Vì vậy cậu hãy mãn nguyện: chàng trai mà con bé Fadette chỉ nhìn thôi cũng không dám, chàng trai ấy nhìn cậu với cặp mắt chan chứa yêu thương đấy. Cậu hãy trừng phạt con bé Fadette bằng cách chế giễu nó và lấy lại của nó chàng trai rnà nó dám tranh giành với cậu. Nếu như vậy không phải vì tình thân đối với cậu ấy, thì ít nhất cũng để trừng phạt sự hỗn xược của tớ; và cậu hãy húa với tớ là khi cậu ấy tới xin lỗi cậu, thì sẽ được cậu đón tiếp tử tế và nói những lời an ủi.
Thay vì xúc động trước bấy nhiêu cử chỉ hạ mình và chân thành, Madelon tàn nhẫn xua đuổi Fadette, khăng khăng bảo Landry chỉ thích hợp vói cô bé, còn đối với mình thì quá trẻ con và dại dột. Nhưng sự hy sinh lớn lao bản thân Fadette tự đặt cho mình đã mang lại kết quả, mặc dù những lời cự tuyệt của Madelon. Trái tim phụ nữ có điều kỳ lạ là hễ thấy một gã trai trẻ được những người đàn bà khác chiều chuộng, yêu thương, là ngay lập tức gã kia trở thành một đấng nam nhi. Chưa bao giờ suy nghĩ nghiêm túc về Landry, nhưng ngay sau khi xua đuổi Fadette, Madelon nghĩ nhiều tới chàng trai. Cô ta nhớ lại tất cả những lời nói đẹp đẽ của Fadette về tình yêu của Landry, và trong lúc nghĩ Fadette say mê chàng tới mức dám thú nhận vói cô ta, Madelon tự hào đã trả thù được cô gái tội nghiệp.
Tối hôm ấy Madelon tới Priche, cách nhà mình không xa, và làm như thể đi tìm một con bò bị lạc trên cánh đồng, xuất hiện phía trước Landry và đưa mắt ra hiệu khuyến khích chàng trai lại gần cho mình hỏi chuyện. Landry thấy rất rõ điều đó, vì từ khi cô bé Fadette nhập cuộc, tinh thần chàng trai trở nên hết sức tỉnh táo.
“Fadette quả là phù thủy - chàng nghĩ bụng - cô ta đã khiến Madelon trở lại có cảm tình với mình, và chỉ trong một lát chuyện trò mười lăm phút, giúp mình nhiều hơn là mình có thể làm trong cả một năm. Cô ta có một khối óc tuyệt vời và một con tim mà không dề gì Chúa lòng lành ban thưởngcho người ta."
Vừa suy nghĩ như vậy, Landry vừa nhìn Madelon, nhưng với thái độ bình tĩnh tói mức cô ta rút lui trong khi chàng chưa quyết định nói năng gì. Không phải vì chàng xẩu hổ trước mặt cộ ta: nỗi thẹn thùng biến đi đâu mất mà chàng cũng không rõ vì sao; nhưng cũng biến theo với nỗi thẹn thùng là niềm vui khi được gặp cô ta trước kia, cũng như mong ước được cô ta yêu thương.
 

*

 
Ăn tối xong, Landry giả vờ đi ngủ. Nhưng rồi cậu xuống giường đi theo một con đường hẹp, luồn dọc theo các bức tường và đi thẳng tới khúc sông cạn. Tối hôm ấy, bóng ma trơi vẫn nhảy nhót. Từ xa trông thấy, Landry nghĩ bụng: "Càng hay, ma trơi ở đây thì chắc Fadette không ở xa". Rồi bước qua khúc sông cạn, không sợ hãi, cũng không nhầm lẫn, đi tới gần nhà bà lão Fadet, nhìn ngó khắp mọi phía. Nhưng đứng một hồi lâu mà chẳng thấy ánh sáng, cũng không nghe một chút tiếng động nào. Chàng hy vọng Dế mèn, vốn thường rời nhà vào buổi tối sau khi bà và em đã ngủ, tung tăng đâu đây quanh vùng, và chàng cũng bắt đầu tung tăng, đi qua Joncière, bước tới tận hầm đá Chaumois, huýt sáo miệng và cất lời ca hát để người ta nghe tiếng, nhưng chỉ thấy con chồn chạy trốn trong đống rạ, và nghe con cú mèo kêu trên cành cây. Chàng đành phải ra về mà không cảm ơn được cô bạn gái tốt bụng đã hết lòng giúp đỡ mình.