hiếc Lady Vain bị đắm ra sao, người ta đã nói đến nhiều, tôi không cần nhắc lại. Như đã biết, nó đâm nhằm tàu vô chủ, mười ngày sau khi rời Callao. 7 người trong thủy thủ đoàn trôi dạt trên xuồng lớn suốt 18 ngày, trước khi được chiến hạm HM Myrtle vớt lên. Mọi người đều rõ tình cảnh ngặt nghèo của những thủy thủ trên xuồng lớn, nhưng chuyện xuồng nhỏ thì bây giờ tôi mới kể. Câu chuyện này lạ lùng và khủng khiếp chẳng kém gì chuyện tàu Medusa năm xưa (1). Trước giờ ai cũng tưởng 4 người trên xuồng nhỏ đều đã thiệt mạng. Tôi có bằng chứng khẳng định đó là sai: Chính tôi đây là 1 trong 4 người ấy.
Nhưng trước hết, xin cho tôi cải chính 1 chi tiết: Trên xuồng nhỏ chỉ có 3, chứ không phải 4 người. Theo Nhật Báo ngày 17 tháng 3 năm 1887, thuyền trưởng của Lady Vain kể lại ông đã thấy Constans nhảy xuống xuồng nhỏ, nhưng thật ra Constant không nhảy được tới nơi. Phước cho chúng tôi, 3 kẻ trên xuồng, nhưng thật bạc phước cho anh ấy. Constant đứng ngay chỗ đống dây chão dưới gầm néo buồm, nên khi nhảy thì vướng chân vào dây. Anh bị treo lơ lửng trong giây lâu, rồi rơi xuống, đập đầu vào cái trụ hay cột gì đấy đang lềnh bềnh trên mặt nước. Khi chúng tôi chèo xuồng đến nơi, anh đã chìm rồi.
May phước cho chúng tôi, Constans đã chìm, mà cũng gần như là phước cho cả anh nữa, vì trên xuồng chỉ có 1 thùng nước nhỏ cùng một ít bánh quy. Tai họa xảy ra quá thình lình, nên chẳng ai kịp trở tay. Ngỡ rằng trên xuồng lớn có nhiều nhu yếu phẩm hơn, bọn tôi cố sức réo gọi người trên ấy. Họ không nghe, và đến sáng hôm sau, khi trời quang mây tạnh, chúng tôi không còn thấy xuồng lớn đâu nữa. Sợ xuồng chòng chành, nên cũng không ai dám đứng lên để nhìn ra xa chung quanh. Trên xuồng với tôi lúc này là 1 hành khách tên Helmar, cùng 1 thủy thủ không rõ tên gì. Anh thủy thủ thân hình tráng kiện, nhưng mắc tật nói cà lăm.
Trong 8 ngày, chiếc xuồng trôi dạt giữa biển khơi. Hết đói rồi tới khát. Sau khi giọt nước cuối cùng đã cạn, mỗi chúng tôi như bị khảo tra bởi cơn khát cháy họng. Sau ngày thứ 2, biển hết động, trở lại phẳng lặng bình yên. Nếu không trải qua thì không sao tưởng tượng được 8 ngày thống khổ đó.
Ngày đầu trôi qua, chúng tôi hầu như chẳng nói gì, ai nấy nằm chỗ mình, yên lặng ngó chân trời. Thế rồi, ngày qua ngày, với những cặp mắt mỗi mỗi càng mở to và hốc hác, chúng tôi nhìn nhau, thấy những đớn đau đang mỗi mỗi xuyên phá thân xác nhau. Vầng dương trên cao gay gắt một cách bạo tàn. Ngày thứ tư thì hết nước, chúng tôi bắt đầu đọc được trong mắt nhau những ý nghĩ man dại. Nhưng phải đến ngày thứ 6, Helmar mới đủ can đảm lên tiếng về những điều cả bọn cùng đang nghĩ. Tôi cật lực phản đối, nói rằng thà đánh chìm xuồng, rồi cùng làm mồi cho cá mập còn hơn. Song khi Helmar bảo nếu chịu theo lời anh ta thì sẽ có cái mà uống, tay thủy thủ theo về phe Helmar.
Tuy rơi vào thiểu số, tôi vẫn cương quyết không chịu bắt thăm.Đêm xuống, tay thủy thủ và Helmar cứ thì thầm mãi với nhau. Tôi ngồi đằng mũi xuồng, tay nắm chặt con dao xếp, dù chẳng biết có đủ sức để đánh ai không. Khi trời sáng, tôi đành đồng ý với Helmar, rồi cả bọn giở thăm ra bắt. Rốt cuộc, thăm rơi đúng vào tay thủy thủ. Khốn nỗi, tay thủy thủ vốn khỏe nhất trong bọn, nên đời nào hắn chịu thiệt. Hắn lao vào, vung tay tấn công Helmar. 2 người quắp lấy nhau, suýt nữa thì đứng cả lên. Tôi bò lại, định tóm tay thủy thủ để giúp Helmar. Đúng lúc ấy, tay này lại sẩy chân, chiếc xuồng nghiêng đi, khiến cả hắn và Helmar đều lăn xuống biển rồi chìm như đá. Còn nhớ lúc ấy tôi bật cười. Chả hiểu làm sao nữa, cứ tự dưng vô thức mà cười thế thôi.
Còn lại một mình, tôi nằm rũ liệt trong chẳng biết bao lâu. Lúc ấy cứ nghĩ: Giá mà còn sức, sẽ bò ra uống nước biển, để phát điên phát rồ mà chết cho nhanh. Rồi tôi thấy từ xa xa phía chân trời, một cánh buồm đang tiến về phía mình. Lạ là tôi lại chẳng thấy mừng, nhìn cánh buồm mà như nhìn 1 bức tranh thường. Người tôi lắc lư theo từng nhịp sóng, khiến chân trời cùng cánh buồm cũng như nhấp nhổm xuống rồi lại lên. Tôi tự nghĩ mình đã chết rồi. Trớ trêu thay! Người ta đến quá trễ, chỉ còn cứu được 1 thây ma!
Tôi nằm đó, đầu trên ván gỗ, mãi nhìn chiếc thuyền buồm nhấp nhô nơi xa. Thời gian như vô tận. Chiếc thuyền nhỏ nhoi đi ngược chiều gió, cứ phải liên tục trở buồm. Tôi ngẩn ngơ, không màng kêu cứu, nhưng thuyền vẫn đến gần. Sau đó, cho đến tận khi mở mắt ra thấy đang nằm trong ca bin, tôi chẳng nhớ gì nhiều. Chỉ có 1 ký ức mơ hồ rằng mình đang được kéo lên. 1 ai đó, tóc đỏ, mặt tròn bự đầy tàn nhang, nhìn chằm chằm vào tôi. Rồi 1 khuôn mặt tối tăm với cặp mắt lạ thường ghé sát vào. Nếu sau này không gặp lại khuôn mặt ấy, tôi vẫn nghĩ đó chỉ là ác mộng. Đoạn, tôi nhớ mang máng có người cạy răng mình, đổ vào miệng một thứ gì đó.
- Medusa (Méduse): Khu trục hạm của Pháp, bị đắm năm 1816. Đây là vụ đắm tàu nổi tiếng trong lịch sử.
