ừ khi trở nên người phụ tá cho cha tôi thì tôi ít có cơ hội ra phố chạy nhảy, chơi đùa với những đứa bé cùng xóm như trước nữa. Tuổi thơ của tôi trôi qua rất nhanh. Những trò chạy nhảy, bơi bội, đánh chuyền… đã được thay thế bằng những phương pháp chẩn bệnh, định bệnh và bào chế các vị thuốc lấy ra từ những lá cây, rễ cây mà cha tôi gửi mua từ những nơi rất xa. Thỉnh thoảng cũng có khi cha tôi phải đích thân đi hái thuốc. Những lần như thế, có khi ông đi cả tháng mới trở về nhà. Khi ông đi vắng, tôi lại có dịp nô đùa với những đứa bé cùng tuổi trong xóm nhưng các trò chơi này không còn quyến rũ tôi như trước nữa. Giáp mặt thường xuyên với cái sống và cái chết, tôi trở thành một đứa bé hay tư lự, suy nghĩ với những điều mà một đứa bé cùng tuổi ít khi nào nghĩ đến.Một hôm cha tôi đi vắng, mấy đứa bạn cùng xóm rủ tôi đi câu cá ở một chiếc hồ phía bắc thành phố. Trong lúc chúng tôi đang câu thì có một đám trẻ khác ở đâu cũng mang cần câu đến. Thấy chúng tôi, một đứa bé to lớn lực lưỡng, trông có vẻ như tên cầm đầu nhóm kia, đã xông đến quát nạt:- Mấy thằng kia, ai cho phép chúng mày câu cá ở đây?Thấy dáng điệu hung hăng của đám trẻ kia, chúng tôi vội thu hồi cần câu lại, toan bỏ đi nhưng không kịp nữa, đám trẻ kia đã xông đến cướp lấy rổ cá mà chúng tôi vừa câu được. Thằng bé to lớn quát:- Hồ này là của chúng ta, cá trong hồ cũng thuộc quyền của chúng ta. Ai cho phép chúng mày được câu?Mấy đứa tôi sợ hãi nên tình nguyện đưa hết mấy rổ cá cho chúng nhưng thằng đầu đảng vẫn ra lệnh:- Tịch thu luôn cả cần câu của bọn chúng.Tuy tiếc rẻ nhưng trước vẻ hung hăng của đám trẻ kia, chúng tôi đành líu ríu đưa cần câu cho chúng. Bọn chúng được thể, xông đến lục soát túi quần túi áo của chúng tôi, xem chúng tôi còn cất giấu những gì. Chúng tịch thu thêm được vài chiếc bánh, vài lưỡi câu và mấy món đồ chơi vặt vãnh. Nhìn vẻ mặt ngơ ngác đầy sợ hãi của chúng tôi, thằng cầm đầu thích thú ra lệnh:- Mấy đứa mày cởi quần áo ra, ta tịch thu luôn cả quần áo của bọn mày để trừng phạt tội đã đến câu tại hồ của tao.Tuy sợ hãi nhưng tôi cũng cố năn nỉ:- Các anh đã lấy cần câu và cá của chúng tôi rồi thì hãy để cho chúng tôi đi.Nghe thấy thế, thằng cầm đầu bèn ra oai bằng cách xông tới đấm vào mặt tôi khiến tôi loạng choạng, máu mũi tuôn xối xả. Hắn cười lớn:- Đó là bài học cho những đứa dám cãi lời tao.Tôi vừa đưa vạt áo lên chùi mặt thì thằng này đã tiện chân đá tôi thêm một cái nữa khiến tôi ngã lăn ra đất. Trong lúc cố gắng đứng dậy thì tôi thấy một đứa bé cởi trần, chỉ khoác một cái khố nhỏ, tay xách cần câu ở đâu đi đến. Đứa bé vừa thả cần câu xuống hồ vừa hỏi:- Tại sao chúng mày lại đánh nhau vậy?Một đứa trong bọn kia lên tiếng:- Này thằng kia! Ai cho phép mày đến câu cá ở đây như thế? Mày muốn chung số phận với những thằng này hay sao?Thằng bé mới đến ngạc nhiên:- Tại sao lại thế được? Tao vẫn thường câu cá ở đây và có ai cấm đâu?Đám trẻ bật cười khoái chí, đứng bao quanh thằng bé cởi trần:- Hồ này là của bọn tao, tất cả tôm cá trong hồ cũng là của bọn tao và đứa nào đến đây câu cá cũng đều phải nộp hết tôm cá cho bọn tao.Thằng bé mới đến cười nhạt:- Thì ra thế! Tao không biết cá trong hồ này là của chúng mày.- Thì mấy đứa này không biết, dám đến câu nên mới bị trừng phạt đấy!Thằng bé nghe xong, gật gù như vừa tìm ra điều gì thích thú lắm:- May quá! Tao đang muốn biết xem ai làm chủ cái hồ này. Hôm qua tao câu được mấy con cá ở hồ này mang về ăn thì bị đau bụng nên đang muốn tìm xem ai là chủ mấy con cá đó để bắt đền đây.Trước cặp mắt kinh ngạc của đám trẻ kia, thằng bé cởi trần lạnh lùng:- Chúng mày phải để mọi thứ lại đây cho tao, nếu không chớ có trách.Tình thế trở nên căng thẳng. Đám trẻ kia vội vã bỏ chúng tôi xoay ra vây quanh thằng bé cởi trần. Thằng bé này không hề sợ hãi, chỉ cười nhạt:- Tốt lắm! Cả đám cùng đánh thì càng tiện!Vừa dứt lời, hắn đã xông đến tấn công ngay thằng đầu bọn. Thằng này cũng không phải tay vừa, hắn vừa đánh đỡ vừa quát tháo om sòm. Đám trẻ đồng bọn vội vàng xông vào tiếp tay, bụi cát bay mù mịt. Nhóm bạn tôi nhân lúc lộn xộn, vội kéo tôi bỏ chạy. Tuy không muốn đụng chạm nhưng tôi cũng không muốn thấy thằng bé mới đến bị ăn đòn nên ngần ngại không chịu đi. Tôi hy vọng có thể làm được một cái gì đó. Mấy đứa bạn tôi vừa chạy, vừa kêu lớn:- Sinuhe, chạy mau lên!Tôi chần chừ:- Khoan đã, chúng ta không thể bỏ chạy như thế được.Ngay lúc đó thằng bé cởi trần bị một đứa trong bọn xông đến ôm lấy chân, quật nó ngã xuống đất. Đám trẻ kia mừng rỡ vội xông đến đấm đá túi bụi. Nhìn thấy thế, tự nhiên tôi cảm thấy trong người nóng ran lên, không còn tự chủ được nữa. Tôi hét lên rồi xông vào trợ chiến. Tôi ôm lấy chân thằng đầu đảng, kéo nó ngã xuống đất, bất chấp những trận mưa đấm đá trút lên người. Không hiểu sao lúc đó tôi không cảm thấy đau đớn nữa mà chỉ thấy hung hăng kỳ lạ.Bất ngờ những quả đấm thưa dần rồi những tiếng rên la đau đớn vang lên. Hình như đang có ai đỡ tôi dậy. Tôi giật mình mở choàng mắt ra thấy thằng bé cởi trần đang đỡ tôi đứng dậy, còn đám trẻ kia thì đang lăn lộn dưới đất. Thằng bé cởi trần nhìn tôi mỉm cười:- Khá lắm! Mày can đảm lắm, nhưng tao không cần có đứa giúp. Tao có thể tự lo lấy thân được rồi.Hắn thong thả bước đến bên thằng đầu bọn đang nằm rên la dưới đất:- Thế nào? Chúng mày còn muốn nằm đó chơi hay sao? Có muốn ăn thêm mấy quả đấm nữa không?Thằng bé kia hoảng hốt lồm cồm ngồi dậy kêu đồng bọn bỏ đi nhưng thằng bé cởi trần đã lạnh lùng:- Không được, chúng bay phải để lại cần câu và rổ cá lại đây.Mấy đứa bé tiu nghỉu như mèo cụt đuôi, bỏ lại “chiến lợi phẩm” rồi dắt díu nhau bỏ đi, nhưng tôi đã quay lại thằng bé cởi trần hỏi:- Tại sao bạn làm thế?Thằng bé cởi trần lạnh lùng:- Chúng lấy cần câu của mày thì nay tao lấy cần câu của chúng chứ có gì lạ đâu?- Như thế… không đúng.- Cái gì? Chúng vừa đánh mày chảy máu mũi mà mày không muốn trả thù hay sao?- Không, tôi không muốn như thế.Thằng bé cởi trần nhếch miệng:- Thế mày muốn gì?Tôi do dự một lúc rồi ngập ngừng:- Tôi nghĩ bạn nên trả lại cần câu cho chúng. Nếu bạn lấy cần câu của chúng thì bạn… có khác gì chúng đâu?Thằng bé cởi trần trợn mắt nhìn tôi một lúc rồi quay qua đám trẻ kia:- Chúng mày nhặt cần câu và cút ngay đi chỗ khác, tao đổi ý là có đứa ăn đòn thêm.Đám trẻ kia vội vã nhặt cần câu và kéo nhau bỏ đi. Thằng bé cởi trần nhìn tôi từ đầu đến chân rồi thong thả hỏi:- Tại sao mày lại… khác người như vậy?Tôi bật cười vì hai chữ “tại sao”. Đây vốn là câu quen thuộc trên đầu môi, chót lưỡi của tôi. Là một đứa bé hay thắc mắc, suốt ngày tôi thường hỏi cha mẹ tôi “tại sao” lại thế này hay “tại sao” lại thế kia, nhưng đây là lần đầu tôi bị hỏi “tại sao” và thấy mình không trả lời được.Thằng bé cởi trần thong thả nhặt cần câu và rổ cá lên rồi hỏi tôi:- Mày tên gì?- Tôi là Sinuhe. Còn bạn tên gì?- Tao là Horemheb. Phải chăng mày là con của y sĩ Sen Moot?- Phải rồi. Thế còn bạn?Horemheb ngần ngại một lúc rồi nói:- Tao là con của… Bitha.- Bitha? Phải chăng… Bitha, người bán bánh ngoài chợ?Horemheb gật đầu ngượng nghịu:- Phải rồi, Bitha… người bán bánh.Thấy hắn có vẻ không sốt sắng khi nói về gia thế của mình nên tôi hỏi:- Tại sao bạn lại không được… tự nhiên như thế?Horemheb bực mình:- Sao mày cứ hỏi “tại sao” mãi! Bán bánh thì có ra cái quái gì đâu!Tôi ngạc nhiên và theo thói quen lại hỏi:- Tại sao?Horemheb im lặng như suy nghĩ một lúc rồi ngập ngừng:- Đáng lẽ ra cha tao phải là một… sĩ quan hay ít ra cũng là một người lính chứ bán bánh thì có ra gì!- Nhưng… tại sao? Đó là một nghề lương thiện.Horemheb giận dữ:- Lương thiện làm cái quái gì! Tao chỉ muốn cha tao là một người hùng thôi.- Tại sao?Horemheb nhìn tôi một lúc rồi chậm rãi:- Mày không thể hiểu đâu. Cha mày là một y sĩ, dù không giàu có gì nhưng ít ra ông ta cũng được mọi người nể vì, kính trọng. Còn cha tao chỉ là một người bán bánh rong ngoài chợ, một kẻ tầm thường, hèn mọn, không ai thèm để ý đến.- Nhưng như thế thì đã sao?Horemheb trừng mắt vung tay lên đấm mạnh vào không khí:- Đó là một điều không thể chấp nhận được. Tao không thể làm con một kẻ hèn mọn, lúc nào cũng khúm núm trước những mụ đàn bà vừa mua bánh vừa chê ỏng, chê eo. Tao không thể làm con một kẻ cúi rạp mình xuống cám ơn những tên nô lệ, vừa đi mua bánh cho chủ, vừa kỳ kèo bớt một thêm hai để ăn xén tiền chợ. Tao không thể làm con một kẻ quì mọp xuống năn nỉ những tên chủ nợ mập ú, chuyên cho vay lấy lãi cắt cổ. Tao không thể làm con một kẻ nịnh bợ những kẻ đi thâu thuế chợ vừa tham lam, vừa hống hách. Tao không thể là con của một thằng bán bánh tầm thường như thế được!Tôi đứng im không biết phải nói gì để an ủi Horemheb. Đây là lần đầu tiên tôi biết giữ im lặng thay vì lên tiếng hỏi như thường lệ. Chúng tôi gật đầu chia tay nhau một cách ngượng nghịu, không ai nói thêm câu gì.Chiều hôm đó, sau bữa cơm, tôi đã mang câu chuyện này ra kể cho mẹ tôi. Bà trầm ngâm một lúc rồi chép miệng:- Tội nghiệp thằng Horemheb!- Tại sao?- Nó là một đứa bé đáng thương. Nó chưa biết gì về mình mà đã lo chạy đuổi theo những ảo tưởng điên rồ.- Tại sao?- Dù muốn hay không, nó cũng là một phần của cha mẹ nó. Nó không thể phủ nhận cha mẹ của nó được. Phủ nhận cha mẹ có khác gì phủ nhận chính mình.- Tại sao?- Này Sinuhe, một ngày nào đó con sẽ hiểu điều ta muốn nói.Tôi sà vào lòng mẹ:- Con thì không như thế đâu! Con rất hãnh diện được làm con của mẹ.Không hiểu sao mẹ tôi bỗng bật lên khóc, bà tiếp tục khóc và ôm chặt lấy tôi một lúc rất lâu.-oOo-Vài hôm sau Horemheb đến rủ tôi đi câu cá. Tôi giữ ý không nhắc gì đến câu chuyện hôm trước, và từ đó tình bạn giữa hai chúng tôi nảy nở mỗi ngày một thắm thiết. Từ khi quen Horemheb, tôi đã học hỏi được nhiều điều mới lạ. Horemheb là một đứa bé từng trải giang hồ, giao thiệp nhiều, quen biết rộng. Hắn đưa tôi đi dạo chơi khắp thành Thebes, gần như chỗ nào hắn cũng biết, gặp ai hắn cũng quen, nhưng thường hắn chỉ thích quanh quẩn gần mấy trại lính, xem thao diễn quân sự hoặc tập luyện võ nghệ mà thôi. Đối với một đứa bé nhút nhát, từ nhỏ chỉ quanh quẩn ở nhà bên cha mẹ thì việc giao du với Horemheb đã mở ra cho tôi một khung trời mới lạ với nhiều thích thú. Vì Horemheb đến nhà tôi chơi thường xuyên nên cha mẹ tôi cũng đối đãi với hắn như một người con trong nhà. Có khi hắn sống ở nhà tôi cả tuần lễ hay nửa tháng.Thời gian êm đềm trôi. Một hôm sau bữa cơm chiều, cha tôi lên tiếng:- Sinuhe, năm nay con đã được mười sáu tuổi rồi. Con đã phụ giúp ta trong mấy năm qua và đã học hỏi rất nhiều về cách chữa trị của ta, bây giờ đến lúc con phải đi Abydos để học thêm. Con hãy cố gắng học hỏi và đừng bao giờ quên rằng sứ mạng thiêng liêng của một y sĩ là phụng sự nhân loại và phụng sự không ngừng.Đã được dạy dỗ từ nhỏ về việc này nên tôi không ngần ngại:- Cha đừng lo! Những điều cha dạy con luôn ghi nhớ.Cha tôi im lặng quan sát tôi một lúc rồi chậm rãi:"Này Sinuhe, trước khi con lên đường đi học xa, ta có mấy lời khuyên và con phải ghi nhớ cho kỹ. Để trở nên một người sở hữu những kiến thức đặc biệt, con cần phải trau giồi tính kiên nhẫn. Nếu không kiên nhẫn, chịu đựng thì con không thể đi xa được. Đó là lời khuyên thứ nhất.Khi vượt qua thử thách này, con sẽ phải học thêm tính khiêm tốn. Chỉ khi nào biết khiêm tốn, nhũn nhặn thì con mới học hỏi được những điều cao thượng, quí báu. Đây là lời khuyên thứ hai.Sau đó, con phải chuyên cần, học hỏi không ngừng và biết rút tỉa bài học từ những đắng cay cũng như vui sướng mà cuộc sống đem đến. Này Sinuhe, cuộc đời là một trường học vĩ đại mà trong đó phần lớn con người chỉ học được các bài học cần thiết qua yếu tố đau khổ. Đó là lời khuyên thứ ba của ta.Nếu con biết áp dụng cả ba lời khuyên này thì con có thể giải quyết được câu hỏi về ý nghĩa của cuộc đời. Đây là một câu hỏi quan trọng mà ít ai có thể giải đáp được nhưng nếu con thành công thì tất cả mọi chân lý trong vũ trụ này sẽ phơi bày ra cho con, và con hỡi, lúc đó không có một điều gì là không tốt đẹp, mỹ lệ hay hoàn hảo cả. Đó chính là ý nghĩa bí mật của “khoa học của sự sống” mà ta đã được truyền dạy."- Con xin ghi nhận lời cha khuyên bảo.- Tốt lắm! Ngày mai chúng ta sẽ lên đường đi Abydos. Ta đã lo mọi thủ tục nhập học cho con rồi.- Tại sao lại ngày mai? Như vậy có sớm quá không?Cha tôi ngạc nhiên:- Ta đã thu xếp chuyến xe đi Abydos rồi. Con muốn gì nữa?Tôi ngần ngại một lúc rồi lên tiếng:- Con không biết cha đã sắp đặt trước như vậy. Nếu ngày mai lên đường thì con muốn đến từ giã Horemheb.Mẹ tôi gật đầu:- Phải rồi, con đến từ giã Horemheb đi. Chắc con đi xa hắn sẽ nhớ lắm đấy! Mọi hành trang cứ để mẹ thu xếp cho.Khi nghe nói về việc đi học tại Abydos, Horemheb im lặng một lúc rồi chua chát nói:- Tao biết trước sau gì mày cũng đi Abydos. Bọn y sĩ chúng mày đều như thế cả, cha làm y sĩ thì con cũng làm y sĩ. Rồi mày sẽ trở nên một người có địa vị trong xã hội, mày sẽ được mọi người kính nể, sẽ có nhiều tiền, ở nhà lớn, có vợ đẹp con khôn, rồi có rất nhiều nô lệ hầu cận…- Tao sẽ theo gương cha tao, chỉ làm y sĩ cho người nghèo.Horemheb nheo mắt nhìn tôi rồi cười nhạt:- Bây giờ thì mày nói thế nhưng khi tốt nghiệp thành một y sĩ thì mày sẽ nói khác. Theo thời gian chẳng có ai lại không thay đổi.- Nhưng tao khác.- Được lắm! Để xem lúc đó mày còn nhớ đến thằng Horemheb, con nhà bán bánh nghèo hèn này không!- Trước sau gì tao vẫn là Sinuhe, thằng bạn của mày.Horemheb nhún vai, lạnh lùng:- Rồi đến lúc đó sẽ hay.Tôi khẳng khái nắm chặt lấy tay hắn:- Này Horemheb, ngoài mày ra tao chẳng có đứa bạn thân nào. Nếu không chơi với mày thì tao chơi với ai? Mày có thể nghĩ gì về tao cũng được, nhưng đừng bao giờ mày nghĩ rằng tao sẽ thay đổi hay coi thường mày. Tao xin thề trước mặt thần Osiris, lúc nào cũng coi mày như người bạn thân nhất của tao. Thật ra tao vẫn coi mày như một người anh… phải rồi, một người anh lớn thì đúng hơn.Horemheb có vẻ cảm động. Hắn im lặng một lúc rồi xiết chặt tay tôi:- Được lắm! Hay lắm! Tao Horemheb, cũng xin thề trước mặt thần Osiris từ nay sẽ coi mày như một đứa em. Tao thề sẽ hết lòng bảo vệ mày, dù gặp khó khăn trở ngại thế nào, tao cũng lo cho mày như một đứa em ruột thịt. Mạng sống của mày là mạng sống của tao, đứa nào đụng chạm đến mày tức là đụng chạm đến tao, và thằng Horemheb này sẽ không để cho nó yên.