Lúc này đã gần ba giờ chiều, mặt trời đang đổ lửa xuống trái đất. Mồ hôi khô cứng trên người và nước bọt bốc hơi trong miệng, để lại vị mằn mặn buồn nôn. Dù dưới sức nóng ấy, tôi vẫn cảm thấy lạnh cóng từ bên trong, và cứ run bắn lên khi chúng đem ông ngoại xuống  bậc thang. "Đưa lão ra chiếc xe", viên đại tá ra lệnh. Ông già vùng ra, kiêu hãnh. "Ta đi được!". Tên lính nhìn viên đại tá. Hắn gật đầu và chúng tôi theo ông ngoại bước tới giữa chiếc sân đang cháy bỏng. Khi tới chiếc xe, ông quay lại nhìn  chúng. Có những nếp nhăn đầy âu lo hằn trên hai má, nhưng cặp mắt ông bình thản, tỏ tường. Ông lặng thinh. "Lột lão ra!" viên đại tá ra lệnh. Bọn lính bước tới. Ông già đưa một tay lên như thể ngăn lại, nhưng chúng đã lột quần áo ông ra. Thân hình gầy guộc của ông cũng gần trắng như bộ quần áo ông mặc. Không có áo quần, ông như bé đi, quắt queo với những dẻ sườn nhô ra. Cặp mông và hông sườn chảy nhẽo do thất bại trước thời gian. "Trói lão vào bánh xe!". Chúng trói ông giang chân, giang tay theo nan hoa bánh xe. Chiếc ổ trục lồi lên giữa lưng, thúc ông ưỡn cong ra trong một tư thế tục tĩu khó chịu. Mặt ông nhăn nhúm vì đau đớn, ông nhắm mắt và quay đầu để tránh mặt trời chiếu thẳng vào. Viên đại tá ra ý chứ không cần ra lệnh. Một tên lính ép đầu ông lão vào nan hoa bánh xe và buộc một dây da quanh trán để đầu ông không cử động được. "Don Rafael", giọng viên đại tá khẽ đến mức thoạt nghe tôi không biết là chính hắn đã nói. "Don Rafael!" ông ngoại tôi nhìn vào mắt hắn. "Không cần thiết phải như thế này, Don Rafael", viên đại tá nói gần như trân trọng. Ông ngoại không trả lời. "Lão biết thằng bé trốn đâu không?" Mắt ông ngoại không  chớp. "Ta đã nói với mi, là ta không biết. Diablo Rojo đã mang nó đi". "Điều đó thật khó tin. Don Rafael", giọng hắn vẫn nhỏ nhẹ. "Đấy là sự thật". Viên đại tá lắc đầu, rõ ràng là buồn bã. "Con rể lão, Jaime Xenos, đã tự gia nhập bọn cướp, những kẻ đã giết con gái lão. Chúng tôi biết hắn đầy tham vọng chính trị. Chúng tôi còn có giả thiết nào hắn là lão đồng tình với hắn?" "Nếu vậy" ông ngoại hỏi, "thì ta lại ngu đến mức ở lại đây, trong trang trại của ta, để mi có thể tìm được?" "Biết đâu lão cho là tuổi tác có thể cứu lão". Giọng ông ngoại đầy tự trọng. "Ta không bao giờ là một tên phản bội". Viên đại tá quay sang tôi. "Mày sống ở đâu?" "Ở trên núi, thưa ông". "Mày xuống thung lũng làm gì?" Cặp mắt ông ngoại dõi nhìn tôi. "Để làm việc, thưa ông". "Ở nhà mày không có việc à?" Mèo Bự vội trả lời. "Thưa ngài, không ạ. Hạn hán…" "Im! Tao hỏi thằng nhỏ!" "Không có gì ăn", tôi nói. Ít nhất đấy cũng là sự thật. Hắn liếc ông ngoại rồi nhìn tôi. "Mày biết người này chứ?" "Thưa ông vâng, ông ấy là Don Rafael, nhà điền chủ". 'Hắn là Don Rafael, kẻ phản bội", viên đại tá quát lên. Tôi không trả lời. Bỗng hắn tóm cổ tay tôi, vặn ngược cánh tay ra sau. Tôi thét lên đau đớn, như có lửa đốt khắp người. Hắn rít lên. "Hắn là ông ngoại mày! Mày không nhận à?" Tôi lại thét lên khi hắn gia tăng áp lực, choáng váng. Sau đó là một cú đánh vào thái dương, và tôi ngã xuống, nức nở. Như thể từ rất xa xăm, tôi nghe thấy giọng ông ngoại, lạnh và vô tình. "Chỉ riêng điều ấy thôi đã đủ thuyết phục mi rồi chứ, đại tá. Không một ai mang dòng máu của ta lại cho mi được thoả mãn nghe họ khóc cả. Điều đó dưới tầm của chúng ta". Tôi nghe thấy tiếng chửi làu bàu rồi một tiếng "cộp" khô khan. Tôi nhìn lên. Viên đại tá vừa rời đi, khẩu súng còn nằmg trong tay hắn. Máu ròng ròng chảy xuống một bên mùi ông ngoại. Chòm râu ông đã đỏ sẫm. Nhưng môi ông mím chặt. Viên đại tá quay sang một trong những tên lính. "Đổ nước vào dây da quanh thái dương lão", hắn nói. "Xem thử mặt trời có giúp cho sự thật bật ra khỏi mồm lão không". Hắn bỏ đi, và tôi thấy Mèo Bự nhấc tôi đứng lên. Khi  cử động cánh tay, vai tôi đau nhừ. Ông ngoại lặng lẽ nhìn tôi, rồi nhắm mắt lại, và tôi cảm nhận sự đau đớn trong ông. Một cách bản năng, tôi chực đưa tay ra. Nhưng Mèo Bự đã tóm cánh tay tôi, gần như đúng lúc tôi cử động, và buộc tôi quay đi. Viên đại tá vẫn dõi nhìn. Một tên lính đi qua, mang theo xô nước, và hắt cả xô vào mặt ông ngoại tôi. Ông nghẹn thở, thổi phì phì vì nước chảy tràn trên mặt. Tôi cảm nhận nắng rát trên người ông. Tôi biết chiếc dây da bắt đầu thít chặt quanh trán ông. Gần như ngay trước mắt tôi, tôi thấy nó khô đi và co lại. Mồm ông há ra và ông bắt đầu thở dốc. Có tiếng chân bước phía sau. Tôi quay lại và thấy viên  đại tá đang đi tới, tay cầm chiếc ly cao. Đá trong ly kêu lanh canh. Hắn dừng lại trước mặt ông ngoại, đưa ly lên nhấp một ngụm. "Nào, Don Rafael, lão có ưng  cùng ta làm một chầu rhum lạnh không?" Ông ngoại im lặng. Chỉ có đôi mắt ông là không đủ lực để tránh nhìn chiếc ly. Lưỡi ông khua trên cặp môi khô. "Một từ", viên đại tá nói. "Chỉ một từ thôi. Thế là đủ". Với một gắng gỏi, ông già đưa mắt khỏi chiếc ly để nhìn thẳng vào mắt viên đại tá. Có một sự miệt thị trong giọng ông mà nó vượt xa tất cả những gì tôi từng nghe được. "Thử nghĩ xem ta đã có thể bảo vệ bọn bay...Lũ chúng mày tồi tệ hơn cả bọn cướp. Ít nhất thì chúng cũng còn có sự dốt nát để mà tha thứ. Còn trước Chúa thì chúng mày sẽ có cái gì?" Miệng chiếc ly vỡ tan khi viên đại tá đập nó vào vành bánh xe. Hắn dí miệng ly vỡ vào khoang bụng trần ông ngoại tôi. "Lão già, mày sẽ nói. Mày sẽ nói!". Ông ngoại tôi hít một hơi sâu rồi nhổ thẳng vào mặt viên đại tá. Bỗng một tiếng thét bật ra từ cổ ông và cũng nghẹn luôn tại đó khi ông nhìn xuống trong hãi hùng. Viên đại tá lùi ra và tôi hiểu vì sao ông ngoại lại thét lên. Chiếc ly, với một phần dương vật của ông kẹp ở bên trong, cắm ngập trong thịt ông. Tôi thét lên, nhưng Mèo Bự nhanh chóng ấn mặt tôi vào cái bụng bự của hắn và làm ngạt đi. "Để cho nó nhìn!" viên đại tá quát. Từ từ, Mèo Bự buông tôi ra, nhưng giữ một bàn tay cảnh giới trên vai. Tôi nhìn viên  đại tá. Cặp mắt hắn lạnh tanh. Tôi nhìn ông ngoại. Ông rũ ra. Máu chầm chậm nhỏ từ chiếc ly xuống đất. Tôi chớp mắt để cố ghìm hai dòng lệ. Viên đại tá không được thấy tôi khóc. Dù sao thì tôi cũng hiểu ông ngoại không thích thế. Một ánh dịu dàng xuất hiện trong mắt ông, và tôi biết ông đã hiểu. Rồi ông từ từ nhắm mắt lại. "Lão chết rồi!" một trong những tên lính kêu lên. Viên đại tá thô bạo vạch mí mắt ông già lên. "Chưa," hắn nói, giọng mãn nguyện."Chúng không chết dễ thế đâu. Chúgn mong sống mãi mãi cơ". Hắn quay trở lại ngôi nhà. "Gọi ta khi hắn tỉnh lại. Ta vẫn  chưa ăn bữa trưa". Hắn đi lên hành lang rồi mất hút vào trong nhà. "Chúng tôi cũng đói" Mèo Bự kêu bọn lính. "Hãy mừng là chúng mày không cùng bọn với lão" một trong chúng trả lời, ra hiệu về phía ông ngoại tôi. Mèo Bự nhìn tôi rồi lại nhìn tên lính. "Nó chỉ là đứa con nít. Ít nhất thì cũng rủ lòng thương để tôi đưa cháu vào bóng râm". Hắn nhún vai. "Cho phép. Nhưng đừng có giở trò gì đấy nhé". Mèo Bự ném mình xuống đất, trong bóng rợp của hành lang và tôi lăn xuống bên hắn. Hắn nhìn trời. "Vài giờ nữa mặt trời sẽ lặn. Manuelo và những người khác sẽ đi mà không có chúng ta". "Đại tá sẽ làm gì chúng ta?" Mèo Bự nhún vai. "Chúng sẽ giết, hoặc là để chúng ta đi. Tất cả sẽ tuỳ thuộc vào cái ông già đàng kia kìa. Nếu ông nói thì chúng ta chết, nếu không…ừ, chúng ta còn hy vọng". Giờ thì tôi bắt đầu hiểu. Cung cách nó phải thế. Cốt lõi cuộc sống chúng ta là thế, và cũng là điều hệ trọng duy nhất ở đời. Tôi liếc lại qua vai. Ông già vẫn rũ ra đó, lặng lẽ, mặt trời thiêu đốt thịt da. Tôi thì thầm. "Mong là chúng ta có thể giết được ông đi". Mèo Bự nhìn tôi. Có cái gì đó như sự tán thưởng trong mắt hắn. "Ông ấy sắp chết rồi", hắn lặng lẽ nói. "Chúng ta hãy cầu mong cho ông chết trong bình lặng". Có tiếng động phía sau chúng tôi. "Đứng lên! Lão tỉnh rồi". Giọng viên đại tá từ phía sau tôi. Tôi quay lại. Hắn đang dùng chiếc khăn ăn lau mồm một cách thanh nhã. "Don Rafael!" Ông ngoại không nhìn hắn. "Don Rafael!" viên đại tá lại nói. "Lão có biết ta không?" Mắt ông già long lên điên dại. "Đem ngựa cho ta!" ông bỗng quát lên. "Ta sẽ phi vào núi để chính tay ta giết bọn vô lại!". Viên đại tá khinh bỉ quay đi. "Bỏ lão xuống và giết lão đi. Lão chẳng dùng được gì thêm cho ta nữa". Toan bước đi thì hắn để ý thấy tôi. "Chờ một phút. Mày vẫn cứ bảo lão già không phải ông ngoại mày chứ?" Tôi không trả lời. Hắn rút khẩu súng trong bao ra, bật băng đạn và năm viên rơi vào tay hắn. Hắn nắm tay lại và nhìn tôi. "Còn một viên đạn. Mày sẽ  giết lão". Tôi nhìn Mèo Bự. Cặp mắt hắn tối sẫm, ơ thờ. Tôi ngập ngừng. "Mày sẽ giết lão". Viên đại tá quát và đưa tôi khẩu súng. Nó nặng trịch trong tay tôi. Nặng hơn của Mèo Bự nhiều. Tôi nhìn viên đại tá. Cặp mắt hắn nảy lửa, mặt hắn đỏ dừ. Chỉ một viên đạn là đủ. Nhưng rồi chúng sẽ giết tôi, cả Mèo Bự nữa. Khi tôi  bước tới, ông ngoại vẫn lặng thinh, nhưng đôi mắt ông như bỗng sáng lên. "Gì vậy, cháu nhỏ?" Tôi không nói. "Cháu nhỏ muốn gì vậy?" ông lại hỏi. Tôi cảm thấy bao tử thắt lại khi nâng khẩu súng lên. Ông ngoại tôi nhìn thấy điều đó. Ông không nhúc nhích. Tôi thề là một nụ cười yếu ớt đã xuất hiện trong mắt ông trước khi tôi bóp cò. Sức giật xoay tôi đi nửa vòng và khẩu súng nặng trịch văng khỏi tay khi tôi cố gượng đứng lên. Ông ngoại tôi đổ sụp trên bánh xe, đôi mắt vô cảm. Giọng viên đại tá từ phía sau. "Tốt". Hắn quay lại ngôi nhà. Tôi nhìn ông ngoại. Nước mắt trào lên trong mắt. Tôi cố dằn xuống. Sống hay chết, ông ngoại tôi đều không thích nước mắt. Mèo Bự đặt tay lên vai tôi, vừa dẫn vừa lôi tôi ra phía đường. Bọn lính thờ ơ nhìn chúng tôi đi qua. Cuối cùng tôi kêu lên "Tôi đã giết ông! Tôi không muốn, nhưng tôi đã giết ông!" Mèo Bự vẫn bước gấp. "Thế thì có hề gì?" hắn không nhìn tôi. "Ông ấy sống hay chết cũng vậy. Vấn đề là chúng ta đang sống!". Chương 12 Ba tiếng đồng hồ sau hoàng hôn chúng tôi mới trở lại được hang. Những người khác đã bỏ đi. Tôi quá mệt, đến mức không mở mắt được nữa. Tôi lăn xuống đất. "Tôi đói". "Rồi sẽ quen". Mèo Bự đáp. Hắn đi quanh hang, mắt dõi trên đất trong ánh sáng mờ tỏ. "Cả khát nữa". Hắn không trả lời. Một lát sau, tôi tò mò xem hắn tìm kiếm cái gì. "Anh làm gì đấy?" Hắn liếc tôi. "Tớ đang cố xem bọn họ đi lâu chưa". Hắn quỳ một gối xuống nhặt  cái gì đó, nghiền nó trong tay và ném đi. "Rồi! Họ mới đi được một giờ. Có thể chúng ta đuổi kịp họ". Tôi cố đứng lên. "Sao anh biết? Anh tìm thấy cái gì thế?" "Cứt ngựa" hắn nói và rời hang. "Ở giữa vẫn còn âm ấm". Tôi chưa bao giờ nghĩ Mèo Bự có thể đi nhanh đến thế, cứ phải chạy gằn theo hắn, tới đỉnh núi. Dưới ánh trăng, con đường rõ như ban ngày. Đêm lạnh dần. Tôi hổn hển. "Còn bao xa nữa?" "Bọn họ sẽ dừng lại ở bên kia núi thôi". Phải đến hai dặm nữa mới tới đỉnh. Tôi lăn xuống bên đường thở dốc. "Cậu làm cái gì thế?" Mèo Bự hỏi. "Không thể đi được nữa…" tôi khóc. "Tôi đói…Tôi rét…" Hắn chằm chằm nhìn tôi. "Tớ cứ tưởng cậu là một thằng đàn ông", hắn cay nghiệt nói. "Tôi không phải là một thằng đàn ông. Tôi rét  và tôi mệt". Hắn ngồi xuống bên tôi. "Được thôi", giọng hắn nhẹ nhàng hơn. "Thì chúng ta nghỉ". Hắn thọc tay vào túi lôi ra một mẩu xì  gà nhỏ, cẩn thận bụm tay che gió khi châm lửa, rít một hơi dài. Tôi nhìn hắn, run cầm cập. "Đây", hắn bảo, "rít một hơi đi. Nó sẽ sưởi ấm cậu". Tôi làm theo, và tức khắc ho sặc sụa đến nghẹn cổ. Hết cơn ho, thật kỳ lạ, tôi thấy ấm hơn thực. Hắn bỏ áo khóac ra, quàng lên vai tôi, kéo tôi vào lòng. Có cái gì đó thuộc về mùi đàn ông phả ra từ hắn làm tôi cảm thấy an toàn, chắc chắn, song trước khi nhận ra điều đó, tôi đã chìm vào giấc ngủ. Những tia nắng đầu tiên rọi vào mắt đánh thức tôi dậy. Tôi lăn đi, quờ tay tìm hắn. Nhưng tay chỉ quờ vào đất và tôi bật ngồi dậy. Hắn đã biến mất. Tôi hãi hùng nhìn quanh. "Mèo Bự!". Có tiếng sột soạt trong bụi cây và Mèo Bự chui ra, mang theo con thỏ xiên trên đầu gậy. "Vậy là cậu cũng đã dậy đấy à?" "Tôi tưởng…" "Cậu tưởng là tớ bỏ cậu à?" hắn cười. "Tớ chỉ đi kiếm cái gì để ăn thôi. Nào, kiếm củi chất lửa lên trong khi tớ lột thằng thỏ này". Con thỏ dai ngoách nhưng tôi chưa từng ăn cái gì ngon đến như thế. Tôi lấy ngón tay chùi mỡ trên miệng rồi liếm sạch. Mèo Bự cười, đứng lên. "Cất xương vào túi ấy. Rồi thì chúng ta sẽ có cái mà nhai trong cả ngày nay". Hắn đá tung đám lửa nhỏ. "Đi thôi". Tôi nhặt đến mẩu xương cuối cùng bỏ vào túi rồi theo hắn lên đường. "Tôi xin lỗi vì chuyện tối qua". "Quên chuyện ấy đi". "Nếu không vì tôi thì anh đã đuổi kịp mọi người rồi". Giọng hắn hiền hoà. "Nếu không vì cậu thì xương tớ đã mục ở trong thung lũng rồi. Vả lại, chúng ta chẳng thể đuổi kịp họ đâu". "Chúng mình sẽ làm gì đây? làm thế nào để về nhà được?" "Cuốc bộ. Con người đi bộ trước khi học cưỡi ngựa". Tôi nhìn hắn. Mèo Bự chúa ghét đi bộ. Từ Bandaya đến chỗ ẩn náu của chúng tôi ở trên núi đi ngựa mất hai ngày rưỡi. Đi bộ phải mất đến hơn một tuần. Giọng Mèo Bự cắt ngang suy nghĩ của tôi. "Dỏng tai lên. Nghe thấy gì là chúng ta rời đường cái ngay. Chúng ta không mạo hiểm. Hiểu chưa?" "Ừ, hiểu" tôi lẩm bẩm. Cuối cùng, chúng tôi vượt đỉnh núi và vào khoảng nửa dặm xuống suờn núi bên kia thì gặp một con suối nhỏ. "Chúng ta dừng nghỉ ở đây" Mèo Bự nói. Tôi chạy đến và nằm vật bên dòng nước, uống lấy uống để. Mèo Bự lôi tôi lại. "Đủ rồi. Nghỉ một lát đã, rồi lại uống tiếp". "Tôi bơi được không?" Hắn nhìn như thể tôi hoá dại. Người miền núi không tin ở sự tắm táp. "Được" hắn nói, "nhưng đừng ngâm lâu. Lớp bảo vệ trên da cậu sẽ trôi hết mất". Tôi tụt quần áo ra rồi lội xuống suối. Dòng nước trong vắt làm tôi vui sướng vẫy vùng. Có con cá trắng nhỏ lướt qua và tôi sải tay lao theo nó. Rồi nghe có tiếng khúc khích, tôi nhìn quanh. Hai đứa con gái nhỏ đang đứng trên bờ nhìn tôi, còn Mèo Bự thì mất hút. Tôi vội vàng thụp xuống dòng nước nông. Đứa con gái bé lại khúc khích cười. Đứa lớn quay ra gọi "Bố ơi! Diego! Lại đây nhanh lên. Có một thằng bé ở dưới suối". Một lát sau, hai người đàn ông từ trong bụi đi ra, súng trường trong tay, chĩa vào tôi. "Mày làm gì ở đấy?" "Cháu bơi". "Đi lên!" Tôi toan đứng dậy nhưng lại vội thụp xuống nước. "Ném cho cháu cái quần". Người lớn tuổi liếc nhìn hai đứa con gái. "Quay đi", ông ra lệnh. Tôi đứng lên lội vào bờ. "Mày có một mình à?" Người đàn ông trẻ tuổi hỏi. "Không, thưa ông" tôi  cầm chiếc quần anh ta  giơ ra. "Cháu đi cùng với bố". "Bố mày đâu?" "Thưa ông cháu không biết. Bố cháu vừa mới ở đây…" "Đây rồi", Mèo Bự chui từ trong bụi ra, bộ mặt bự của hắn rạng rỡ trong một nụ cười, để lộ những chiếc răng to tướng. Hắn bỏ mũ và cúi chào "José Harnandez xin có mặt, thưa các ông". Hắn đứng thẳng lên, vẫn toe toét. "Juan, thằng con trai tôi", hắn nói thêm, ra hiệu về phía tôi. "Thằng nhóc thích nước". Người lớn tuổi chĩa súng vào hắn. "Anh làm  gì ở đây?" Mèo Bự bước tới như thể không hay biết gì về khẩu súng đang chĩa về mình. "Tôi và thằng con trai từ thung lũng trở về nhà. Ở Bandaya nhiễu nhương quá. Cánh quân đội. Chẳng phải chỗ cho hai bố con yêu hoà  bình kiếm công ăn việc làm". Mũi súng đã gần chạm bụng Mèo Bự. "Các người sống ở đâu?" "Từ đây về mất một tuần. Các ông về đâu đấy ạ?" "Estanza". Từ Bandaya đến Estanza mất mấy ngày. Con đường rẽ xuống miền Nam, vượt hai dãy núi. Đến đấy, chúng tôi có thể rẽ theo những đường mòn qua rừng núi. "Có thể các ông cho phép chúng tôi được đi cùng", Mèo Bự cúi đầu. "Người ta nói ở đấy có bọn cướp". Hai người đàn ông nhìn nhau. "Đúng", người trẻ tuổi nói. "Đại tá Guiterrez bảo rằng đường có nhiều cướp lắm". Anh ta quay lại Mèo Bự. "Ngựa của các người đâu?" Mèo Bự cười. "Ngựa ấy à? Làm sao mà có được ngựa, thưa ông? Chúng tôi chỉ là dân quê nghèo. Nếu có được một con lừa thì cũng đã phúc lắm rồi". "Nhưng, thưa ngài…" Người đàn ông trẻ tuổi phản đối. "Được thôi, Diego", người kia nói, thoáng chút bận tâm. "Một người đàn ông với một thằng con nít thì làm gì được?"