Khoảng bốn giờ sáng, trời vẫn tối, chúng tôi bay trên bờ biển Corteguay, sau bốn giờ đồng hồ rời Panama City. Tôi nhìn xuống, cố căng mắt qua đêm tối, nhưng chẳng thấy gì cả. Tất cả đèn đóm vẫn thường thấy ở đấy, đêm nay tắt ngúm. Tôi liếc xuống đồng hồ nhiên liệu. Nó còn trên một nửa và thùng nhiên liệu phụ vẫn còn nguyên. Tôi gật đầu thoả mãn. Ít nhất thì chúng tôi cũng đủ nhiên liệu để quay trở lại, nếu cần. "Bật radio lên" tôi bảo Giraldo. "Xem thử chúng ta có kiếm được cái gì không". Anh ta gật đầu, bật nút, mặt xanh lè do các đèn tín hiệu của buồng lái. Nhạc samba tràn ngập cabin. "Đài Brazil". Giraldo vặn nút dò đài. Anh dừng ở đâu đó. "Caratu đấy". Anh nói. "Họ không phát sóng". Thường thì Curatu phát sóng suốt đêm. Nhưng không thấy gì. "Thử bắt đài quân đội và cảnh sát xem". Cả hai đài đều lặng thinh. "Nếu có chút ánh sáng" tôi nói, "thì tôi có thể may ra hạ cánh xuống một bãi trống. Nhưng tôi chẳng nhìn thấy gì cả". "Hãy lượn một chút" Giraldo nói "sắp bình minh rồi". "Không, không đủ nhiên liệu. Phải dành đủ để chúng ta có thể quay lại". "Vậy anh tính sao?" Mèo Bự hỏi từ phía sau tôi. Tôi  suy nghĩ một lát. "Thử hỏi sân bay". "Nếu Santa Clara thất thủ, sân bay sẽ nằm trong tay họ?" "Chúng ta sẽ biết được khi hạ cánh. Tôi không tắt máy, và nếu có gì khả nghi thì chúng ta bay luôn". "Lạy Đức Mẹ Đồng Trinh!" Mèo Bự lẩm bẩm. Tôi tạt lên phía bắc, ngoài bờ biển. Chúng tôi bay trên biển cho đến phút cuối cùng có thể. "Bật băng không lưu lên". Giraldo vặn nút. "Rồi". Ba phút sau tôi tạt sang hướng Tây để vào đất liền. Giọng nói từ radion chợt oang oang trong cabin. Người nói tiếng Anh này đang như rất hoảng. "Để tôi trả lời" tôi vội nói. Tiếng Anh của tôi đủ để thuyết phục một người Corteguay trung  bình, rằng tôi là người ngoại quốc. ít nhất thì cũng qua điện thoại hoặc radio. "Đây là máy bay cá nhân mang giấy phép của Hoa kỳ số C.310305, xin hạ cánh xuống sân bay Curatu. Xin hướng dẫn hạ cánh. Hết". Giọng nói vẫn hốt hoảng. "Làm ơn nhắc lại". Lần này tôi nói chậm hơn. Một  giây lặng thinh, rồi một câu hỏi. "Có bao nhiêu người trên máy bay? Mục đích chuyến bay?" "Ba. Phi công, phụ lái và một hành khách. Máy bay do dịch vụ tin tức Hoa Kỳ thuê nguyên chuyến". Lần này phải chờ nguyên một phút. "Trên màn hình radar của chúng tôi, ông đang ở khoảng năm dặm về phía tây và ba dặm về phía nam sân bay, đang bay theo hướng bắc. Ông tiếp tục bay cho đến khi cho đến khi chúng tôi báo hiệu cho ông quay về hướng nam và nhận đường băng. Xác nhận và nhắc lại. Hết". Tôi xác nhận và nhắc lại. "Anh thấy thế nào?" Mèo Bự hỏi. "Nghe như OK" tôi nói "Trừ phi là quân đội đã đào ngũ theo cánh phiến loạn" Tôi đang hiệu chỉnh tốc độ thì radio lại phát. "Dù sao thì cũng chỉ mấy phút nữa là chúng ta biết thôi". Họ bật cho chúng tôi số lượng đèn tối thiểu cần thiết để hạ cánh. Ngay khi bánh máy bay chạm đường băng là đèn tắt ngay và chúng tôi phải lăn bánh với đèn hạ cánh của máy bay tới nhà ga mờ mờ ảo ảo. "Cậu có nhìn thấy gì không?" Mèo Bự hỏi. "Chưa" Giraldo trả lời. Một lát sau, chúng tôi tới sân đỗ. Tôi từ từ quay đầu máy bay, vẫn nổ máy, để có thể đi ra trên con đường mà chúng tôi đã đi vào, nếu cần. Bỗng lính tráng ùa tới từ tứ phía, vây chặt lấy máy bay. Ít nhất cũng phải bốn mươi người, súng trường lăm lăm trong tay. "Họ là ta hay địch?" Mèo Bự bối rối. Tôi nhìn xuống. Một người đàn ông thấp bé, mặc quân phục đại uý, bước tới thật trịch thượng. Tôi phá lên cười và tắt máy. "Ta!". "Làm sao anh biết?" "Nhìn đi". Người đàn ông ấy thì không còn gì nhầm nữa, Prieto. Tôi không tin nổi trong đời mình lại có ngày vui vẻ gặp lại hắn. "Tình hình thế nào?" Tôi hỏi, sau khi đã vào trong nhà ga. Ngọn đèn duy nhất trên bàn Prieto toả sáng yếu ớt khi hắn rót cà phê cho tôi. "Vẫn còn đánh nhau ở Santa Clara". Tôi cầm ly cà phê lên, uống ngon lành. "Chúng tôi nghe nói Santa Clara đã thất thủ". "Không, quân phiến loạn ở ngoài thị trấn khoảng một dặm. Chúng cố thủ để chờ các lực lượng từ miền Bắc tới". Có tiếng ầm ĩ ở bên ngoài, rồi tiếng súng, rồi tiếng người đàn ông la thét. Rồi lặng thinh. Tôi nhìn Prieto như thăm dò. "Ở đây mọi người đều hoảng loạn cả" hắn thoáng cười. "Họ bắn vào bất cứ cái gì chuyển động, kể cả những chiếc bóng. Rồi sau đó họ la lên." "Có tên nào đã cố chọc thủng phòng tuyến này chưa?" "Một vài đứa. Nhưng đều chết cả". Prieto châm thuốc lá, và tôi thấy những ngón tay hắn run rẩy. "Chúng tôi đã phát hiện ông trên radar, khoảng năm mươi dặm, cũng nghĩ có thể là ông, nhưng chỉ khi ông nói qua điện đài chúng tôi mới chắc chắn". "Anh chờ tôi?" "Chúng tôi có tin từ New York là ông đang trên đường về. Chính Tổng Thống cho rằng ông có thể về bằng máy bay riêng. Ông ấy đã cho xe chờ ông từ chập tối". Tôi đặt ly xuống. "Tốt" tôi nói. "Tôi sẵn sàng". Prieto đứng lên. "Ông nghĩ tôi giết Guayanos phải không?" Tôi gật đầu. "Lẽ ra ông phải hiểu hơn thế. Nếu đã làm, thì tôi phải giết Mendoza trước. Hắn quan trọng hơn nhiều". Tôi bảo Giraldo ở lại với máy bay cho đến khi tôi có lệnh mới, rồi tôi và Mèo Bự bước lên chiếc jeep quân sự, lao vào thành phố. Xe được lắp ba hàng ghế, tôi và Mèo Bự chiếm hàng giữa, lái xe và một lính ngồi hàng đầu, hai linh nữa ngồi ngay sau lưng chúng tôi, tất cả đều lăm lăm súng, trừ lái xe. Xe lao đi mà không đèn đóm gì cả, cho đến khi chỉ cách thành phố khoảng một dặm. Tôi không hiểu người lái có nhìn thấy gì, nhưng rõ ràng là anh ta thuộc con đường như lòng bàn tay. Khi đèn xe bật lên thì cũng không thực sự cần cho chúng nữa. Bầu trời phía đông đã ửng hồng lên đón bình minh. Hai lần ở ngoại vi và một lần ở cửa ngõ thành phố, chúng tôi bị các trạm gác chận lại. Lần nào mấy tay lính gác cũng chỉ liếc vào xe rồi phẩy tay cho đi. Rõ ràng là họ đã được báo về sự xuất hiện của tôi. Khi chiếc xe rẽ vào sân lâu đài Tổng Thống thì trời đã sáng trắng. Chúng tôi ra khỏi xe, vào nhà. Một đại uý quân đội đang đợi ở cửa. "Ông Xenos" anh ta nói, vẫy tay để chúng tôi đi qua đội cảnh vệ. "Tổng Thống đề nghị ông tới ngay chỗ ngài". Tôi theo anh ta dọc hành lang đến văn phòng Tổng Thống. Viên đại uý khẽ gõ cửa, rồi không đợi trả lời, anh ta mở cánh cửa và đứng sang một bên. Tổng Thống đang đứng giữa một nhóm sĩ quan vây quanh, nụ cười bỗng xuất hiện khi trông thấy tôi. Ông bước tới, giang cả hai tay ra ôm tôi. "Dax, con ta" giọng ông đầm ấm "ta rất đỗi mừng vì con đã về đây kịp để kết thúc!" Tôi đóng băng vì ngạc nhiên, trong khi cặp môi ông hôn lên hai má tôi. Tôi không hề nghĩ ông lại ở trạng thái này. Vui vẻ. Người ta không thể làm gì trong tang lễ của chính mình. Chương 30 Tôi đứng cạnh Tổng Thống nhìn xuống tấm bản đồ chi chít những chữ thập, dấu ngoặc, mỗi loại một màu. Tôi chẳng hiểu gì cho đến khi ông giải thích. "Chúng ta chỉ có một cơ hội là thắng nhanh. Tốc độ. Lâu nhất là ba, bốn ngày, và xong!" Tổng Thống bật hai ngón tay. "Có thể kết thúc như vậy đấy". Có tiếng rì rào tán thưởng của các sĩ quan đứng quanh. "Ta nhận ngay ra điều đó" ông tiếp tục, giọng thoả mãn. "Chúng có rất nhiều súng ống và đạn dược. Chúng sẽ tiếp tục càn quét, hay đấy, nhưng còn lâu mới là một cuộc chiến tranh. Ta đã quyết định rút khỏi miền núi. Cứ mặc chúng trải rộng tuyến cung ứng ra và ngốn hết đạn dược đi. Cứ mặc chúng tưởng mình đang thắng, đến khi chúng không còn khả năng tự cung tự cấp nữa. Và đúng thế. Chúng rời khỏi miền núi tới hai trăm bốn mươi dặm mà chẳng để lại hậu phương điều kiện gì để duy trì các tuyến cung ứng ngoài mấy con ngựa, con la. Không một chiếc xe tải." Tổng Thống cả cười. "Nghĩ mà xem. Ngựa và la trong kỷ nguyên này!" Gần như một ban đồng ca, các sĩ quan vây quanh phá lên cười, rồi lại im bặt khi ông nói tiếp. "Chúng ta trụ lại ở Santa Clara, là nơi đủ gần thành phố, để chúng tưởng là chúng có cơ hội. Chúng sẽ dừng ở đấy để kêu  gọi tăng viện từ lũ phản bội ở miền Nam, hợp lực tấn công Curatu. Nhưng chỉ có một lối duy nhất cho bọn phản động miền Nam kéo lên tăng viện, song nó đã được các đội quân trung thành của ta trấn giữ, vậy là chúng phải đi về phía Tây, vòng quanh chúng ta, qua bán đảo. Sáng qua, chúng đã xuât quân. Đến sẩm tối thì cả ba sư đoàn cùng vài bọn phiến loạn, đã đến bán đảo. Đấy chính là lúc chúng ta phản công. Hai sư đoàn thiết giáp và ba sư đoàn bộ binh đã xóa sổ chúng. Chúng không tìm đâu ra lối thoát. Chỉ có một hướng duy nhất có thể, đấy là lao xuống biển!" Tổng Thống nhìn tôi đắc thắng. "Bọn đại tá phản bội nhận ngay ra rằng chúng đã mắc  bẫy và không còn hy vọng thoát ra. Sáng nay, ta nhận được báo cáo từ mặt trận, rằng chúng đề nghị thương lượng. Và vào giờ này thì bọn viện binh lẽ ra phải đến từ lâu rồi, bọn cướp ở Santa Clara cũng bắt đầu nhận ra chúng bị dàn quá mỏng. Bên tình báo đưa tin một số đơn vị của chúng đã bắt đầu rút lui. Nhưng chúng đâu hết ngạc nhiên. Hai sư đoàn thiết giáp được điều từ miền Tây tới hiện đang phục kích. Chúng sẽ bị băm vụn". Đầu tôi như quay cuồng và cặp mắt tôi nặng trĩu. "Nhưng tin tức" tôi nói "toàn xấu cả. Chúng thắng cơ mà". "Thì chúng đã thắng" Tổng Thống đáp với nụ cười "thoạt tiên ấy. Và khi thực thi kế hoạch của mình thì ta cấm quảng bá bất cứ tin tức nào ngược lại. Chỉ cần một từ về khả năng chiến thắng của ta là chúng sẽ kịp lui binh để tránh bẫy. Ta đã quyết. Lần này chúng không thể thoát. Một lần cho tất cả, chúng phải học được rằng ta là chính phủ, ta là Corteguay!" Tổng Thống lặng lẽ nhìn tôi rồi quay sang những người khác. "Toàn bộ là như vậy cho đến thời điểm này, thưa các vị". Ông không nói gì cho đến khi tất cả ra khỏi và cánh cửa khép lại phía sau họ, rồi ông làm cử chỉ như nhổ toẹt xuống đất. "Lũ lợn, lũ hèn nhát! Họ tưởng là ta không biết họ đang chờ xem bên nào sẽ thắng để họ tìm chỗ mà dấn thân!" Tôi nhìn Tổng Thống. Những năm tháng như tuột hết khỏi. Ông vẫn tráng kiện và đầy sinh lực như xưa. Chính thời gian chờ đợi mới tiêu hao năng lực của ông. Tổng Thống cầm tay tôi, và nhìn vào mắt tôi. "Anh là người duy nhất ta không nghi ngờ" ông sống. "Ta biết anh sẽ về để đứng bên ta, dù là điều gì có xảy ra chăng nữa. Ta không cần ai phải bảo là anh đang trên đường về. Ta biết". Tôi không trả lời. Ông đến bên ghế, ngồi xuống. "Anh chắc đã mệt mỏi sau chuyến đi. Đến căn của ta mà tắm táp, nghỉ ngơi. Khi dậy, sẽ có một bộ quân phục mới cho anh". "Quân phục?" "Đúng, anh vẫn là một đại tá quân đội đấy chứ? Ngoài ra, ta có một nhiệm vụ cho anh. Ở đây ata quá bận không thể bỏ đi đâu được. Ta đã quyết định là anh sẽ thay mặt ta đi thu xếp chuyện đầu hàng của bọn phản bội ở miền Nam". "Miền Nam?" "Đúng. Vì đối với bọn cướp ở miền Bắc thì không thể có đầu hàng. Ta sẽ giết sạch chúng". Mười giờ sáng hôm sau, mưa như đổ nước bên ngoài túp lều của nông dân, nơi tôi đang ngồi đợi các sĩ quan phiến loạn. Qua cửa sổ, tôi thấy bầy cừu và một con dê đang gặm cỏ trên cánh đồng, thật bình thản trong mưa. Đại tá Tulia lộ ra từ bên cánh cửa mở."Họ tới". Tôi đứng lên nhìn ra cửa, nghe tiếng bồng súng chào của đội cảnh vệ, rồi họ bước vào, quân phục ướt sũng, đầy bùn đất, khuôn mặt gầy guộc và kiệt quệ. Họ đứng sững, nhìn chúng tôi. Tôi biết những người này. Đại tá Tulia thì chắc đã biết họ quá rõ, thậm chí còn đi lại với gia đình họ nữa. Vậy nhưng tất cả cứ đứng lặng thinh. Nghi thức phải được tuân thủ. Viên đại uý trẻ của Tulia giới thiệu. "Đại tá Vasquez, đại tá Pardo". Anh ta ngừng một lát. "Đại tá Xenos, Đại tá Tulia". Hai viên sĩ quan bước lên chào. Chúng tôi chào lại. "Mời các vị ngồi". Tôi chỉ những chiếc ghế bên bàn rồi ra hiệu cho Mèo Bự đang đứng trong góc phòng, sau chúng tôi. "Anh cho mang cà phê vào". Mèo Bự quay đi, rồi chợt nhớ, hếch mặt lên, đứng nghiêm chào một cách ngượng nghịu, gần làm bục đường chỉ của chiếc áo quân phục quá chật. Tôi phải giấu nụ cười khi chào lại gã. "Thưa các vị, vậy là chỉ có hai vị" tôi nói. "Thế mà tôi lại được biết là có ba. Đại tá Mosquera, phải không ạ?" Hai đại tá liếc nhau. "Đại tá Mosquera bị ngộ sát sáng nay khi đang lau khẩu súng ngắn". Vasquez nói đầy nghi thức. Tôi liếc Tulia. Chúng tôi đều hiểu thế nghĩa là gì. Đấy là ngôn ngữ mà quân đội chỉ việc tự tử. Mèo Bự trở lại với bốn chiếc ca cà phê Corteguay đen, đặc quánh và nghi ngút nóng. Tôi nhìn hai viên đại tá nhấm nháp cà phê. Chút sắc diện trở lại trên mặt họ. "Chúng ta bắt đầu được chứ, thưa các vị?" Tôi hỏi. Họ gật đầu. Tôi mở cặp, lấy ra các tờ biểu đã đánh máy, đặt lên bàn. "Tài liệu này trao cho các vị từ đêm qua, các vị hẳn đã đọc nó, và đã chấp nhận toàn bộ các điều kiện của nó?" Tôi hỏi nhẹ nhàng. "Chỉ một điều kiện là tôi muốn được ngài cho phép thảo luận". Vasquez nói. "Xin mời". "Là điều sáu, nói về hình phạt đối với các cá nhân thể theo chức vụ, trách nhiệm và tội trạng, sẽ do toà án binh quyết định". Vâng, thưa đại tá. Ông hỏi gì không?" "Không phải là câu hỏi" ông ta nói. "Đại tá Pardo và tôi sẵn sàng chấp nhận hình phạt. Nhưng chúng tôi cùng cho là chỉ riêng chúng tôi thôi, còn các sĩ quan và binh lính dưới quyền chỉ làm nhiệm vụ của họ mà thôi. Họ là những cấp đấy tốt và đã được đào tạo để tuân thủ cấp trên vô điều kiện. Chắc chắn là họ không phải chia sẻ trách nhiệm đối với những gì đã xảy ra". "Đúng thế" viên đại tá kia xen vào. "Không thể trừng phạt cả ba trung đoàn chỉ vì họ đã bị dẫn đi sai đường". "Đấy không phải là ý định của chúng tôi, thưa các vị" tôi nói. "Người của các vị đã phạm tội phản bội chính phủ. Tôi chắc là họ ý thức được mình bắn vào ai, vậy mà họ vẫn bắn vào những anh em, chiến hữu của họ". Hai viên sĩ quan im lặng, không trả lời. "Tôi đã viết điều sáu rất rõ ràng" tôi tiếp tục. "Những sự trừng phạt thái quá, không đúng pháp luật và bất công có thể tránh và sẽ tránh được ở mức nhân đạo tối đa có thể. Tôi lưu ý các vị đến từ 'cá nhân'. Điều đó có nghĩa sẽ không có sự xét xử hàng loạt mà trong đó người này có thể bị trừng phạt vì tội lỗi của những người liên quan. Từng người một sẽ được xét xử với tội lỗi của chính mình". "Tôi muốn có sự ân xá cho người của tôi" giọng Vasquez như vỡ ra. Tôi nhìn ông ta đầy thông cảm. "Tôi xin lỗi, đại tá. Tôi không được phép thay đổi những điều kiện này. Tất cả đã được Tổng Thống đọc và phê duyệt". Pardo ngập ngừng một lát rồi cầm bút lên. "Tôi sẽ ký". Một lát sau Vasquez cũng ký, rồi đến Tulia và tôi. Chúng tôi cùng đứng lên. "Các vị sẽ đặt  bản thân các vị và người của các vị đấy sự quản thúc của đại tá Tulia" tôi nói. "Vào thời điểm thích hợp, ông ấy sẽ hướng dẫn tiếp". "Vâng, thưa đại tá". Cả hai đứng nghiêm chào. Tôi chào lại, và khi quay đi, đại tá Vasquez dừng lại trước tôi. "Tôi xin lỗi vì những giọt nước mắt của mình, thưa ngài". Tôi nhìn vào bộ mặt buồn rầu và phờ phạc của ông ta. "Những giọt nước mắt của ông là danh dự của ông, thưa ông". Vasquez đi tiếp ra cửa.chiến cuộc miền Nam đã chấm dứt.