m nghĩ anh ta bị đau tim!”, Sienna kêu to.Langdon chạy vội lại chỗ bác sĩ Ferris nằm co quắp trên sàn nhà. Ông ta đang há hốc miệng, không sao thở được.Có chuyện gì xảy ra với anh ta?!” Với Langdon, mọi thứ diễn ra đột ngột chỉ trong khoảnh khắc. Trước cảnh đám lính ấy ập tới dưới nhà và Ferris nằm vật trên sàn, Langdon nhất thời cảm thấy tê liệt, không dám chắc nên xoay về hướng nào.Sienna quỳ xuống bên cạnh Ferris và nới lỏng cà vạt, giật tung vài cúc áo sơ mi phía trên để giúp ông ta thở. Nhưng khi áo sơ của Ferris bung ra, Sienna bật ngược lại và hét lên một tiếng hoảng hốt, đưa tay che miệng trong lúc loạng choạng lùi lại, mắt đăm đăm nhìn khoảng ngực trần của ông ta.Langdon cũng đã nhìn thấy.Phần da trên ngực Ferris biến màu rất rõ. Một vết bầm xanh đen trông rất đáng ngại có chu vi bằng một quả bưởi đang loang ra chỗ xương ức. Ferris trông như thể bị cả một quả đạn đại bác bắn trúng ngực.“Bị chảy máu trong”, Sienna nói, ngước lên nhìn Langdon vẻ choáng váng. “Thảo nào anh ta cứ khó thở suốt cả ngày.”Ferris ngó ngoáy đầu, rõ ràng đang cố gắng nói, nhưng ông ta chỉ có thể phát ra những tiếng khò khè yếu ớt. Du khách bắt đầu tụm lại xung quanh, và Langdon cảm thấy tình hình sắp trở nên hốn loạn.“Đám lính ở dưới nhà”, Langdon cảnh báo Sienna. “Anh không biết làm sao họ tìm ra chúng ta.”Vẻ ngạc nhiên và sợ hãi trên mặt Sienna nhanh chóng chuyển thành giận dữ, và cô trừng mắt xuống Ferris. “Anh đã nói dối chúng tôi có phải không?”Ferris lại cố gắng nói, nhưng không thể phát ra tiếng. Sienna thò tay lục tìm các túi Ferris và móc ví cùng điện thoại của ông ta rồi đút gọn vào túi mình, trừng mắt đứng nhìn ông ta như buộc tội.Đúng lúc đó, một phụ nữ Ý có tuổi lách qua đám đông, quát to đầy giận giữ với Sienna. “Ấn vào ngực anh ta!” Bà ấy dùng nắm tay ấn mạnh vào ngực mình.“Không!”, Sienna quát lại. “Làm hô hấp nhân tạo sẽ khiến anh ta tử vong! Nhìn ngực anh ta xem!” Cô quay lại phía Langdon. “Robert, chúng ta cần thoát ra khỏi đây. Ngay bây giờ.”Langdon cúi nhìn Ferris, lúc này đang nhìn anh một cách tuyệt vọng, như thể muốn nói gì đó.“Chúng ta không thể bỏ anh ta lại!”, Langdon nói.“Tin em đi”, Sienna nói. “Đấy không phải là trụy tim. Và chúng ta phải đi thôi. Ngay bây giờ.”Khi đám đông tụm lại gần, du khách bắt đầu kêu cứu. Sienna nắm lấy tay Langdon bằng một sức mạnh đáng ngạc nhiên và kéo anh ra khỏi đám hỗn loạn, lách ra khu vực thoáng khí ngoài ban công.Langdon bị lóa mắt mất một lúc. Mặt trời đang xuống thấp ở đầu phía tây của Quảng trường St. Mark khiến toàn bộ ban công như tắm trong ánh nắng vàng rực. Sienna dẫn Langdon đi về mé bên trái, dọc theo sân thượng tầng hai, len lỏi qua những khách du lịch đang ra ngoài này để chiêm ngưỡng quảng trường và bản sao Đàn ngựa nhà thờ St. Mark.Khi họ chạy dọc mặt tiền của thánh đường, một vùng đầm nước chợt xuất hiện ngay trước mặt. Ngoài biển kia, một hình ảnh lạ lùng khiến Langdon chú ý – chiếc thuyền siêu hiện đại trông như một dạng tàu chiến thời tương lai nào đó.Langdon chưa kịp đổi ý thì Sienna và anh lại ngoặt sang trái, theo ban công vòng tới góc tây nam của thánh đường về phía “Khuôn cửa giấy” – phần chái nối thánh đường với Dinh Tổng trấn – được đặt tên như vậy vì các vị tổng trấn thường dán các sắc lệnh ở đó cho công chúng đọc.Không phải là trụy tim sao? Hình ảnh phần ngực xanh đen của Ferris bám chặt lấy tâm trí Langdon, và anh đột nhiên cảm thấy sợ hãi trước chẩn đoán của Sienna về tình trạng bệnh lý thật của người đàn ông kia. Hơn nữa, dường như có gì đó đã thay đổi, và Sienna không còn tin tưởng Ferris nữa. Phải chăng đó là lý do cô ấy cố ra hiệu bằng mắt cho mình lúc trước?Sienna đột nhiên dừng sững lại và nhoài người ra phía ngoài lan can, ngó xuống một góc hiên của Quảng trường St. Mark tít phía dưới.“Khốn kiếp”, cô nói. “Chúng ta ở cao hơn em nghĩ”Langdon sững nhìn cô. Em đang nghĩ đến việc nhảy xuống ư?!Trông Sienna rất hoảng sợ. “Chúng ta không thể để họ bắt được, Robert.”Langdon xoay lại phái thánh đường, đưa mắt nhìn cánh cửa nặng nề bằng sắt đúc và kính ngay phía sau họ. Rất nhiều du khách đang ra ra vào vào và nếu ước tính của Langdon đúng, thì qua được cánh cửa đó là họ sẽ vào trong bảo tàng gần phía sau nhà thờ.“Họ sẽ bít kín mọi lối ra”, Sienna nói.Langdon suy ngẫm mọi khả năng thoát thân của họ và đi đến một lựa chọn duy nhất. “anh nghĩ anh đã nhìn thấy thứ bên trong kia có thể giải quyết được vấn đề.”Không do dự trước những gì mình đang suy tính, Langdon dẫn Sienna quay vào trong thánh đường. Họ đi men theo vòng ngoài của bảo tàng, cố gắng lẩn vào đám đông để không bị quá chú ý, nhiều người trong đám đông đang nhìn chếch qua không gian rộng của gian trung tâm giáo đường về phái đám đông nhốn nháo quanh Ferris. Langdon chú ý đến người phụ nữ đứng tuổi ý đầy cáu giận đang hướng dẫn hai người lính mặc áo đen chạy ra ban công, chỉ cho họ lối thoát thân của Langdon và Sienna.Chúng ta phải nhanh lên, Langdon nghĩ, nhìn lướt các bức tường và cuối cùng nhận ra thứ anh đang tìm kiếm ở gần một tấm thảm cỡ lớn.Thiết bị ở trên tường có màu vàng tươi với một tấm biển cảnh báo màu đỏ: ALLARME ANTINCENDIO [49].“Báo cháy à””, Sienna nói. “Kế hoạch của anh như vậy à?”“Chúng ta có thể lẻn ra cùng với đám đông.” Langdon tiến lại và nắm lấy cần báo động. Rồi chẳng ích gì đâu. Trước khi có thể suy nghĩ kỹ lại, anh khẩn trương kéo mạnh xuống, thấy cơ cấu này dễ dàng làm vỡ tan cái trụ thủy tinh nhỏ bên trong.Không hề có tiếng còi và tình trạng huyên náo mà Langdon mong đợi.Chỉ thấy im lặng.Anh kéo lần nữa.Chẳng có gì cả.Sienna trợn mắt nhìn anh như thể anh đã hóa dại. “Robert, chúng ta đang ở trong một nhà thờ đá toàn khách du lịch! Anh nghĩ những thiết bị báo cháy công cộng này vẫn hoạt động khi vài kẻ tinh nghịch có thể…”“Dĩ nhiên! Luật phòng cháy ở Hoa Kỳ…”“Anh đang ở châu Âu. Ở đây bọn em không có nhiều luật sư như hoa Kỳ.” Cô chỉ qua vai Langdon. “Và chúng ta cũng không còn thời gian đâu.”Langdon ngoảnh về phía cánh cửa kính nơi họ vừa bước vào và nhìn thấy hai người lính đang hối hả chạy vào từ phái ngoài ban công, cặp mắt quét qua toàn bộ khu vực. Langdon nhận ra một người chính là gã đặc vụ cơ bắp đã nổ súng vào họ trên chiếc xe Trike khi họ chạy trốn khỏi căn hộ của Sienna.Không có nhiều lựa chọn, Langdon và Sienna cố gắng né khỏi tầm mắt của họ, lần nhanh vào hốc cầu thang xoắn ốc kín đáo dẫn xuống tầng trệt. Khi bên kia điện thờ có vài người lính đứng canh các lối ra, chăm chú quan sát khắp phòng.“Nếu chúng ta bước ra khỏi cầu thang này, họ sẽ nhìn thấy ngay”, Langdon nói.“Cầu thang vẫn chạy xuống phía dưới nữa”, Sienna thì thào, ra hiệu về phía một băng vải đề ACCESSO VIETATO [50] quây lấy những bậc thang phía dưới họ. Phía sau băng vải, các bậc thang chạy xoắn ốc hẹp hơn nữa xuống một vùng tối như hũ nút.Không phải là một ý hay, Langdon nghĩ. Hầm mộ dưới lòng đất sẽ không có lối thoát.Sienna đã bước qua băng vải và dò dẫm đường xuống đường hầm xoắn ốc, biến mất hút trong khoảng tối.“Cửa mở”, Sienna tự thì thào từ phía dưới.Langdon không hề tỏ ra ngạc nhiên. Hầm mộ của nhà thờ st. Mark khác với nhiều địa điểm khác ở chỗ nó cũng là một nhà nguyện, nơi thường xuyên có các buổi hành lễ trước hài cốt của Thánh Mark.“Em nghĩ em thấy có ánh sáng tự nhiên”, Sienna nói khẽ.Làm gì có chuyện như thế được? Langdon cố nhớ lại những lần tham quan trước đây tớ không gian dưới lòng đất linh thiêng này và đoán rằng có lẽ Sienna vừa nhìn thấy ánh sáng vĩnh cửu – một ngọn đèn điện vẫn còn thắp sáng trên mộ Thánh Mark ở chính giữa hầm mộ. Mặc dù vậy, những bước chân đang đến gần ở phía trên khiến Langdon không còn nhiều thời gian để ngẫm nghĩ. Anh nhanh chóng bước qua băng vải, cẩn thận không làm nó đung đưa, và sau đó đặt tay lên tường đá gồ ghề, lần tìm đường đi qua đoạn cua và biến mất hút.Sienna đang đợi anh ở dưới chân cầu thang. Phía sau cô, hầm mộ tối mù như bưng lấy mắt. Đó là một gian phòng dưới lòng đất với phần trần đá thấp đến đáng sợ được đỡ bằng những cây cột xưa cũ và những lối đi có mái vòm bằng gạch. Trọng lượng của toàn bộ thánh đường chỉ nằm trên những cây cột này, Langdon thầm nghĩ, bắt đầu cảm thấy sợ không gian chật hẹp ở đây.“Em đã nói với anh rồi đấy”, Sienna thì thào, khuôn mặt xinh đẹp của cô hơi sáng nhờ chút ánh sáng le lối. Cô chỉ về mấy ô cửa sổ con hình vòm cung nho nhỏ ở tít cao trên tường.Giếng lấy sáng, Langdon nhận ra ngay, dù anh đã quên mất sự hiện diện của chúng ở đây. Những giếng này – được thiết kế để lấy ánh sáng và không khí vào trong hầm mộ tù túng – được mở thành những đường ống sâu hút chạy suốt từ Quảng trường St. Mark phía trên xuống. Kính cửa sổ được gia cố bằng một hệ thống hoa sắt ken dày gồm mười lăm vòng tròn lồng vào nhau, và mặc dù Langdon ngờ rằng chúng có thể mở ra được từ bên trong nhưng chúng đều cao đến ngang vai và rất khít khao. Thậm chí nếu bằng cách nào đó họ thoát qua được cửa sổ để lọt vào giếng thì việc trèo lên khỏi giếng vẫn là bất khả thi, vì chúng sâu đến hơn ba mét và được phủ những lưới sắt an ninh to nặng ở trên đỉnh.Trong thứ ánh sáng lờ mờ lọt qua giếng, hầm mộ nhà thờ St. Mark giống như một khu rừng dưới ánh trăng – một khoảng rừng dày đặc những cột trụ giống như những thân cây đổ bóng dài và nặng nề xuống nền đất. Langdon đưa mắt về phía trung tâm hầm mộ, nơi một bóng đèn duy nhất cháy sáng chỗ mộ Thánh Mark. Vị thánh trùng tên với nhà thờ yên nghỉ trong quách đá phía sau một bàn thờ, còn đằng trước là những hàng ghế dài cho số ít người may mắn được mời xuống hành lễ tại đây – trung tâm của cộng đồng Thiên Chúa giáo Venice.Một đốm sáng nhỏ xíu bất chợt nhấp nháy sáng lên bên cạnh Langdon, anh ngoảnh nhìn thấy Sienna đang giơ lên chiếc điện thoại sáng đèn của Ferris.Langdon ngạc nhiên, “Anh nghĩ Ferris nói điện thoại của anh ta hết pin rồi cơ mà.”“Anh ta nói dối”, Sienna nói, vẫn bấm lia lịa. “Về rất nhiều chuyện.” Cô cau mày trước cái điện thoại và lắc đầu. “Không có tín hiệu. Em nghĩ có lẽ em có thể tìm được vị trí mộ của Enrico Dandolo.” Cô đi vội tới giếng trên đầu cho gần tấm kính, cố gắng bắt sóng tín hiệu.Enrico Dandolo, Langdon thầm nghĩ, vẫn chưa có cơ hội ngẫm nghĩ về vị tổng trấn này trước lúc phải tháo chạy. Bất chấp tình thế khó xử hiện tại của họ, trên thực tế việc họ tới nhà thờ St. Mark vẫn đạt được mục đích – hé lộ nhân dạng của vị tổng trấn bội bạc đã chặt đứt đầu ngựa, và moi xương người mù lòa.Thật không may, Langdon lại không biết mộ của Enrico Dandolo nằm ở đâu, và rõ ràng Ettore Vio cũng vậy. Anh ấy biết từng li từng tí về nhà thờ này… có khi cả Dinh Tổng trấn nữa. Việc Ettore không lập tức chỉ địa điểm mộ của Dandolo cho Langdon thấy rằng ngôi mộ này có lẽ chẳng nằm ở đâu gần nhà thờ St. Mark hoặc Dinh Tổng trấn.Vậy nó ở đâu?Langdon liếc nhìn Sienna, lúc này đang đứng trên một ghế băng cô vừa đặt xuống bên dưới một giếng lấy sáng. Cô mở chốt cửa sổ, đẩy nó mở bung ra, và giơ chiếc điện thoại của Ferris vào lòng giếng.Những âm thanh bên ngoài Quảng trường St. Mark lọt xuống từ phía trên, và Langdon đột nhiên tự hỏi liệu có thể có cách nào đó thoát ra khỏi đây không. Có một dãy ghế gấp phía sau những ghế băng, và Langdon cảm thấy anh có thể nhấc bổng một chiếc đưa vào giếng lấy sáng. Có khi những lưới sắt phía trên cũng được mở từ bên trong?Langdon vội băng qua bóng tối tới chỗ Sienna. Anh chỉ mới bước vài bước thì một cú táng rất mạnh vào trán khiến anh bật ngược trở lại. Khi khụy gối xuống, ngay lập tức anh nghĩ mình vừa bị tấn công. Nhưng anh nhanh chóng nhận ra không phải, nên đành thầm rủa chính mình đã không phán đoán được rằng thân hình cao hơn một mét tám của mình thật quá khổ so với chiều cao của mái vòm được xây cho người có tầm vóc trung bình từ hơn một nghìn năm trước.Trong lúc vẫn quỳ trên nền đá cứng và chờ cho đom đóm mắt dịu lại, anh nhận ra mắt mình đang nhìn xuống một dòng chữ khắc trên nền hầm.Sanctus Marcus.Anh nhìn sững một lúc lâu. Không phải tên của Thánh Mark khắc ở đó khiến anh chú ý mà là thứ ngôn ngữ được dùng để viết cái tên đó.Tiếng Latin.Sau cả ngày trời đắm mình trong tiếng Ý hiện đại, Langdon cảm thấy hơi mất phương hướng khi thấy tên Thánh Mark được viết bằng tiếng Latin, một chi tiết gợi nhớ nhanh rằng thứ từ ngữ này là ngôn ngữ chung của đế chế La Mã khi Thánh Mark qua đời.Rồi một ý nghĩ nữa vụt đến với Langdon.Giai đoạn đầu thế kỷ XIII – thời kỳ của Enrico Dandolo và cuộc Thập tự chinh thứ tư – ngôn ngữ của giới cầm quyền vẫn chủ yếu là tiếng Latin. Một tổng trấn Venice đã đem vinh quang to lớn cho đế chế La Mã bằng việc tái chiếm Constantinople sẽ không bao giờ được chôn cất với cái tên Enrico Dandolo, thay vào đó sẽ là cái tên bằng tiếng Latin của ông ta.Henricus Dandolo.Nghĩ đến đó, một hình ảnh đã bị lãng quên từ lâu vụt đến với Langdon như điện giật. Mặc dù nhận ra mình điều này khi đang quỳ trong một nhà nguyện nhưng anh biết rằng đó không phải là phép màu. Đúng hơn, một manh mối thị giác đã làm lóe lên trong tâm trí anh một mối liên hệ bất ngờ. Hình ảnh đột ngột nảy ra từ sâu thẳm trí nhớ của Langdon chính là tên gọi Latin của Dandolo, được khắc trên một phiến đá hoa cương đã mòn, gắn trên một nền gạch trang trí.Henricus Dandolo.Langdon thở một cách khó nhọc khi nghĩ đến tấm bia mộ lẻ loi của vị tổng trấn. Mình đã từng đến đó. Đúng y như bài thơ đã nói, Enrico Dandolo thực tế được chôn trong một bảo tàng mạ vàng – một bảo quản của tri thức thánh thiêng – nhưng không phải là Thánh đường St. Mark.Khi chân lý đã xuất hiện, Langdon chậm rãi đứng lên.“Em không tài nào bắt được tín hiệu”, Sienna nói, từ giếng lấy sáng trèo xuống và tiến lại phía anh.“Em không cần làm thế nữa.”, Langdon nói. “Bảo quán mạ vàng của tri thức thánh thiêng…” Anh hít một hơi thật sâu. “Anh… đã nhầm lẫn.”Sienna tái nhợt. “Đừng có nói là chúng ta đến nhầm bảo tàng nhé!”“Sienna”, Langdon thì thầm, cảm thấy mệt rũ. “Chúng ta ở nhầm quốc gia rồi.”Ghi chú[49] Báo cháy.[50] Cấm vào.