Con Cọp Có Nghĩa

Xưa có một gia đình họ Võ nuôi một con cọp. Cọp nọ lớn lên được gia đìng thương mến xem như con ruột. Ông Tú tài họ Võ dạy hai đứa con của mình (một trai, một gái) kêu cọp nọ bằng anh Hai.

Vài năm sau, ông được lệnh ra Huế lãng chức vụ mới. Trước khi đi, ông kêu cọp nọ mà căn dặn ráng ở nhà nuôi mẹ nuôi em.

Chừng ông đi được vài ngày, cọp nọ bỗng dưng lại bàn thờ quỳ xuống, la hét. Người mẹ an ủi cọp. Cọp bèn ra dấu tỏ ý muốn xin phép ra đi rồi trở về. Bà Tú tài họ Võ cho phép. Cọp mừng rỡ chạy mất.

Bữa đó ông Tú tài nằm trên cáng trên đường về Huế, thình lình gặp con cọp đón đường. Nhìn lại, rõ là cọp ở nhà chạy theo! Ông biểu cọp trở về. Cọp khóc lóc, sau cùng đem dâng cho ông Tú tài một hoàn thuốc xạ hương để phòng bệnh dọc đường.

Khi về nhà cọp nọ biến ăn biến uống. Về sau được thư ông Tú tài gởi về, cả nhà mới biết rằng con cọp đi kỳ rồi là để dâng thuốc. Ai nấy hết sức cảm động.

Vài hôm sau, ông Tú tài đau nặng, nhờ hoàn thuốc nọ nên tạm thuyên giảm. Ông bèn gởi thư nhắn đứa con trai lớn ra săn sóc. Đứa con đến nơi, ông đã chết.

Cọp ở nhà hằng ngày lo nuôi mẹ và em gái, rảnh thì vô rừng bắt heo hoặc đi lối xóm cột bùa cho con nít kiếm tiền về chi dụng. Hỡi ôi, gia đình bà Tú tài càng ngày càng suy sụp. Nhuốm bệnh, bà từ trần. Cọp khóc lóc thảm thiết, chạ đầu làng cuối xóm để báo tin buồn rồi lạy tạ ơn những người đến giúp chôn cất mẹ.

Năm bảy tháng sau, người con trai ở Huế về Bến Tre. Chừng gặp mặt, cọp khóc lóc rồi dẫn hai anh em ra thăm mả của bà Tú Tài. Đến nơi, cọp đập đầu vào mả mà tự tử.

Người con trai bèn để tang cho cọp, làm lễ chôn cất kỹ lưỡng rồi lập miếu thờ, đề mấy chữ: "Nghĩa Hổ Trưởng Huynh chi mộ". Sau đó có người làm thơ khen tặng như vầy:

Hùm còn biết nghĩa nặng cùng người,

Trả thảo liều thân giữa đất trời

Một tấm gia dầu chôn chặt đất

Trăm năm còn mãi tiếng khen đời.