Người Đánh Cá Và Công
Chúa Thủy Tề
Ngày xưa, có nàng công chúa con Thủy Vương một hôm hóa làm con cá bơi ngược
giòng sông để du ngoạn, chẳng may mắc phải lưới của một người thuyền chài. Cá
công chúa bị bắt thả vào gầm thuyền, phải nhịn đói hơn một hôm vì không có gì
ăn. May có con trai người thuyền chài ngồi ăn bánh đổ cơm xuống, cá công chúa
mới khỏi chết đói. Trông thấy cá xinh đẹp, người con trai chủ thuyền bắt lên
chơi rồi tuột tay thả rơi xuống sông. Công chúa nhờ thế mà được trở về thủy
cung.
Nhưng từ ngày về đến cung điện, công chúa đâm ra tưởng nhớ đến người con trai ở
trần gian đã cứu thoát mình, rồi sinh ốm tương tư. Vua Thủy Tề hỏi duyên cớ,
công chúa cứ thật tình thưa lại đầu đuôi câu chuyện, rồi xin phép vua cha đội
lốt làm người ở trên đất để kết duyên với chàng trai kia.
Bấy giờ người trai đang ở hang Non Nước, thuộc về Ninh Bình ngày nay, sau khi
cha mẹ đã mất. Người trai ngày ngày đi câu cá để sống, một hôm gặp nàng công
chúa Thủy Cung tìm đến, rồi đôi bên lấy nhau. Vợ chồng tuy sống trong cảnh nghèo
túng, sống hết sức thương yêu nhau.
Chàng và nàng sống giữa hòn đảo Non Nước cách biệt, kéo dài cuộc tình duyên đằm
thắm cho đến một ngày kia, nàng đưa chàng cùng nhau về dưới Thủy Cung.
Trong dân gian ngày nay còn nhắc nhở câu:
Chung quanh những chị em người
Giữa hòn Non Nước mình tôi với chàng
Để nói lên mối tình của nàng công chúa con Thần Nước với anh chàng đánh cá miền
Bắc Việt Nam.