Người Ðánh Cá và Công Chúa Thủy Tề
Ngày xưa, có nàng Công chúa con Thủy Vương một hôm hóa làm con cá bơi ngược
giòng sông để du ngoạn, chẳng may mắc phải lưới của một người thuyền chài. Cá
công chúa bị bắt thả vào gầm thuyền, phải nhịn đói hơn một hôm vì không có gì
ăn. May có con trai người thuyền chài ngồi ăn bánh đổ cơm xuống, cá Công chúa
mới khỏi chết đói. Trông thấy cá xinh đẹp, người con trai chủ thuyền bắt lên
chơi rồi tuột tay thả rơi xuống sông. Công chúa nhờ thế mà được trở về thủy
cung.
Nhưng từ ngày về đến cung điện, công chúa đâm ra tưởng nhớ đến
người con trai ở trần gian đã cứu thoát mình, rồi sinh ốm tương tư. Vua Thủy Tề
hỏi duyên cớ, công chúa cứ thật tình thưa lại đầu đuôi câu chuyện, rồi xin phép
vua cha đội lốt làm người ở trên đất để kết duyên với chàng trai kia.
Bấy
giờ người trai đang ở hang Non Nước, thuộc về Ninh Bình ngày nay, sau khi cha mẹ
đã mất. Người trai ngày ngày đi câu cá để sống, một hôm gặp nàng công chúa Thủy
Cung tìm đến, rồi đôi bên lấy nhau. Vợ chồng tuy sống trong cảnh nghèo túng,
song hết sức thương yêu nhau.
Chàng và nàng sống giữa hòn đảo Non Nước
cách biệt, kéo dài cuộc tình duyên đằm thắm cho đến một ngày kia, nàng đưa chàng
cùng nhau về dưới Thủy Cung.
Trong dân gian ngày nay còn nhắc nhở câu:
Chung quanh những chị em người,
Giữa hòn Non Nước mình tôi với chàng
để
nói lên mối tình của nàng công chúa con Thần Nước với anh chàng đánh cá miền Bắc
Việt Nam.