Trái Dưa Hấu
Ngày xưa, Vua Hùng Vương
thứ 18 có nuôi một đứa trẻ thông minh khôi ngô, đặt tên là Mai Yển, hiệu là An
Tiêm.
Lớn lên, vua cưới vợ cho An Tiêm, và tin dùng ở triều đình. Cậy
nhờ ơn Vua cha, nhưng An Tiêm lại kiêu căng cho rằng tự sức mình tài giỏi mới
gây dựng được sự nghiệp, chứ chẳng nhờ aị Lời nói này đến tai vuạ Vua cho là An
Tiêm là kẻ kiêu bạc vô ơn, bèn đầy An Tiêm cùng vợ con ra một hòn đảo xa, ở
ngoài biển Nga Sơn (Thanh Hoá, Bắc Việt).
Người vợ là nàng Ba lo sợ sẽ
phải chết ở ngoài cù lao cô quạnh. Nhưng An Tiêm thì bình thản nói: "Trời đã
sinh ra ta, sống chết là ở Trời và ở ta, việc gì phải lo".
Hai vợ chồng
An Tiêm cùng đứa con đã sống hiu quạnh ở một bãi cát, trên hoang đảọ Họ ra sức
khai khẩn, trồng trọt để kiếm sống. Một ngày kia, vào mùa hạ, có một con chim lạ
từ phương tây bay đến đậu trên một gò cát. Chim nhả mấy hạt gì xuống đất. Được
ít lâu, thì hạt nẩy mầm, mọc dây lá cây lan rộng.
Cây nở hoa, kết thành
trái tọ Rất nhiều trái vỏ xanh, ruột đỏ. An Tiêm bảo vợ: "Giống cây này tự nhiên
không trồng mà có. Tức là vật của Trời nuôi ta đó". Rồi An Tiêm hái nếm thử,
thấy vỏ xanh, ruột đỏ, hột đen, mùi vị thơm và ngon ngọt, mát dịụ An Tiêm bèn
lấy hột gieo trồng khắp nơi, sau đó mọc lan ra rất nhiềụ
Một ngày kia,
có một chiếc tầu bị bão dạt vào cù laọ Mọi người lên bãi cát, thấy có nhiều quả
lạ, ngon. Họ đua nhau đổi thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Rồi từ đó, tiếng đồn
đi là có một giống dưa rất ngon ở trên đảọ Các tầu buôn tấp nập ghé đến đổi chác
đủ thứ vật dụng và thực phẩm cho gia đình An Tiêm. Nhờ đó mà gia đình bé nhỏ của
An Tiêm trở nên đầy đủ, cuộc sống phong lưụ
Vì chim đã mang hột dưa đến
từ phương Tây, nên An Tiêm đặt tên cho thứ trái cây này là Tây Quạ Người Tầu ăn
thấy ngon, khen là "hẩu", nên về sau người ta gọi trại đi là Dưa Hấụ
Ít
lâu sau, Vua sai người ra cù lao ngoài biển Nga Sơn dò xét xem gia đình An Tiêm
ra làm sao, sống hay chết. Sứ thần về kể lại cảnh sống sung túc và nhàn nhã của
vợ chồng An Tiêm, nhà vua ngẫm nghĩ thấy thầm phục đứa con nuôi, bèn cho triệu
An Tiêm về phục lại chức vị cũ trong triều đình.
An Tiêm đem về dâng cho
Vua giống dưa hấu mà mình may mắn có được. Rồi phân phát hột dưa cho dân chúng
trồng ở những chỗ đất cát, làm giầu thêm cho xứ Việt một thứ trái cây danh
tiếng. Hòn đảo mà An Tiêm ở, được gọi là Châu An Tiêm.