"Hoàn cảnh của tôi có phần thêm tuyệt vọng. Trước đó, ngoại trừ nỗi lo lắng hàng đêm về tình trạng của chiếc máy thời gian, tôi đã hy vọng là cuối cùng mình sẽ thoát hiểm. Hy vọng ấy lung lay sau khám phá mới của tôi. Tôi đã tưởng nguyên nhân sự rắc rối của tôi là do tính nghịch phá như trẻ con của đám người Eloi nhỏ bé và một lực bí mật nào đó mà tôi chỉ cần nghiên cứu là vượt qua được. Nhưng bây giờ đã có thêm yếu tố mới: người Morlock mà bản chất có một nét nào đó tàn nhẫn và phi nhân. Chỉ với bản năng tự nhiên tôi đã ghê tởm họ. Trước đó, tôi có cảm giá của một người bị rơi vào một cái hố, chỉ cần tìm cách leo lên. Giờ tôi có cảm giác của một con thú mắc bẫy, sắp rơi vào nanh vuốt kẻ thù. "Qúy vị có thể ngạc nhiên khi biết kẻ thù ấy không gì khác hơn là bóng tối của mùa trăng khuyết. Weena đã khiến tôi phải chú ý đến những ĐÊM ĐEN từ đầu. Những lúc ấy tôi chẳng hiểu nàng muốn diễn tả điều gì, nhưng giờ thì ý nghĩa của hai chữ "Đêm Đen" không còn khó đoán nữa. Mỗi đêm mặt trăng mỗi khuyết, mỗi đêm bóng tối càng tăng; và tôi bắt đầu hiểu loáng thoáng nỗi sợ bóng đêm của loài người trên mặt đất. Dù vẫn còn mơ hồ, không hiểu người Morlock sẽ làm những điều xấu xa gì trong mùa trăng khuyết, tôi đã khá chắc chắn là giả thuyết thứ hai của mình hoàn toàn không đúng. Hẳn đã có một lúc nào đó những người trên mặt đất là lớp quý tộc được ưu đãi, và người Morlock là đầy tớ máy móc của họ: nhưng thời ấy đã qua từ lâu. Hai loài người sinh ra từ đà tiến hóa của nhân loại đã lùi về, hoặc đạt tới một tương lai hoàn toàn mới. Người Eloi, như những ông vua Carlovingian, đã thoái hóa đến độ chỉ còn là những hình ảnh vô dụng đẹp đẽ. Họ vẫn mặc nhiên là chủ nhân của trái đất chỉ vì người Morlock sống dưới lòng đất quá nhiều thế hệ, đã không còn khả năng chịu đựng ánh sáng ban ngày. Tôi cho rằng việc người Morlock may quần áo cũng như cung cấp các nhu cầu khác cho người Eloi chỉ là tàn dư của thói quen phục vụ. Họ làm vậy như một con ngựa dùng móng bới đất, hoặc con người hiện tại thích giết thú rừng khi săn bắn: những phản ứng tâm lý còn sót lại sau khi nhu cầu cũ đã ra đi. Nhưng hẳn nhiên thứ tự cũ đã phần nào đảo lộn. Đã đến lúc luật quả báo được thi hành. Thuở xa xưa, bao nhiêu ngàn hế hệ trước, con người đã đẩy anh em của họ ra khỏi vùng của tiện nghi và ánh sáng. Bây giờ người anh em đó trở về - hoàn toàn khác! Người Eloi đã bắt đầu học lại một bài học cũ. Họ bắt đầu làm quen trở lại với sự sợ hãi. Và đột nhiên trong đầu tôi hiện ra hình ảnh của miếng thịt tôi thấy ở thế giới dưới lòng đất. Thật lạ kỳ: hình ảnh ấy xuất hiện không phải như một kết quả của suy nghĩ, mà như một câu hỏi từ phía ngoài đi vào tâm trí tôi. Tôi cố nhớ lại, nhưng lúc ấy chỉ có cảm tưởng mơ hồ của một cái gì quen thuộc mà không rõ ràng đích xác được hơn. "Nhưng không cần biết những con người nhỏ bé bất lực như thế nào trước nỗi sợ hãi của họ, tôi là một trường hợp khác. Tôi đến từ thời đại của chúng ta, thời đại trưởng thành của nhân loại, khi mà sự sợ hãi không đủ làm người ta tê liệt và sự bí mật đã mất ý nghĩa kinh hoàng. Tối thiểu tôi sẽ tự bảo vệ lấy mình. Không chần chờ nữa, tôi quyết định tìm vũ khí và một chỗ ngủ an toàn. Với một nơi ẩn náu làm căn bản, tôi có thể đương đầu thế giới này với sự yên tâm mà tôi đã mất sau khi biết những nguy hiểm có thể xảy ra nếu tôi thụ động hết đêm nọ đến đêm kia chờ đến lúc bị tấn công. Tôi cảm thấy mìnhkhông thể nào ngủ nổi nữa cho đến khi có nơi trú ẩn. Nghĩ đến việc mình đã bị những người Morlock khám xét, tôi run lên vì ghê sợ. "Tôi đi dọc theo thung lũng dòng Thames suốt buổi trưa nhưng không tìm ra chỗ nào đủ kín đáo. Tất cả những dinh thự và cây cối đều quá dễ dàng đối với những kẻ leo trèo thiện nghệ; và dựa theo cách cấu tạo của những chiếc giếng, tôi đoán leo trèo là sở trường của người Morlock. Rồi tôi nhớ lại tòa lâu đài sứ màu xanh với những bức tường bóng và những tháp cao. Chiều hôm ấy, để Weena ngồi trên vai như một đứa bé, tôi đi lên những ngọn đồi về phía tây nam. Tôi cứ tưởng chỉ phải đi bảy hoặc tám dặm, không ngờ đến gần mười tám. Thì ra tôi đã thấy tòa lâu đài này vào một buổi chiều ẩm ướt nên đoán sai khoảng cách. Không những vậy, một chiếc giày của tôi lại tuột đế nên bị đinh cắm vào - đây là đôi giày cũ rất êm chân tôi thường đi trong nhà - khiến chân tôi đau phải đi khập khiễng. Vì vậy khi mặt trời đã lặn hẳn tôi vẫn chưa tới nơi. Xa xa tòa lâu đài đứng như một bóng đen tương phản với màu vàng vọt của bầu trời sắp tối. "Lúc đầu, Weena rất mừng khi được đặt ngồi trên vai tôi, nhưng một lát sau nàng đòi tôi bỏ xuống đất. Nàng chạy theo bên cạnh, thỉnh thoảng lại ngắt hoa bằng tay này hoặc tay kia bỏ vào túi áo tôi. Những chiếc túi áo luôn luôn khiến Weena thắc mắc, nhưng sau cùng nàng kết luận rằng chúng là một loại bình hoa kỳ cục, và nàng xử dụng chúng cho mục đích đó. À nói vậy tôi mới nhớ! Khi thay áo ngoài, tôi tìm thấy... " Người vượt thời gian ngừng nói, đưa tay vào túi áo, và kéo ra hai đóa hoa lan đặt lên bàn. Chúng giống như hoa lan nhưng rất lớn. Rồi hắn tiếp tục câu chuyện. "Khi sự im lặng của buổi chiều tà đã đổ xuống mà chúng tôi vẫn đi lên ngọn đồi về phía Wimbledon. Weena có vẻ mệt và tỏ ý muốn trở về tòa dinh thự bằng đá xám. Nhưng tôi chỉ cho nàng thấy những tháp cao của tòa lâu đài xanh bằng sứ và kiếm cách giải thích cho nàng hiểu rằng tôi và nàng đang đi tìm nơi ẩn náu khỏi nỗi Sợ Hãi của nàng. Qúy vị biết sự im lặng ghê gớm ngay lúc trời sắp tối chứ? Ngay cả những cơn gió nhẹ thổi xuyên qua các tàng cây cũng ngưng đọng lại. Đối với tôi, bao giờ cũng có một biểu hiện của sự đợi chờ trong cái vắng lặng đó của buổi hoàng hôn. Bầu trời trong vắt, xa xăm và trống rỗng ngoại trừ vài lằn ngang ở tận nơi xuống của vầng thái dương. Vâng, đêm ấy cảm giác đợi chờ biến thành nỗi sợ hãi trong tôi. Giữa cái yên tĩnh tối tăm đó mọi giác quan của tôi đều trở thành sắc bén. Tôi tưởng như cảm được cả sự trống rỗng của vùng đất dưới chân; đến nỗi, gần như nhìn xuyên thủng nó để thấy những người Morlock rảo quanh các nơi chốn như tổ kiến của họ, đợi chờ trong bóng tối. Trong cơn cảm xúc, tôi tưởng tượng việc tôi xâm nhập vào lãnh thổ của họ đã bị coi là một sự tuyên chiến. Tại sao họ lại lấy chiếc máy thời gian của tôi? "Chúng tôi tiếp tục đi trong yên lặng. Bóng xám của hoàng hôn đậm dần thành đêm tối. Màu xanh trong ở xa xăm biến dạng, các ngôi sao tiếp nối nhau hiện ra trên bầu trời. Mặt đất mờ và cây cối xám. Sự sợ hãi và mệt mỏi của Weena tăng lên. Tôi ôm nàng trong vòng tay, thủ thỉ trấn an và vuốt ve nàng. Rồi khi bóng đêm tăng thêm, nàng quàng hai tay quanh cổ tôi, nhắm mắt, áp mặt vào vai tôi. Chúng tôi đi xuống một thung lũng. Vì trời tối, suýt nữa tôi dẫm chân xuống một dòng sông nhỏ. Bước ra khỏi dòng sông, tôi đi về phía ngược lại, qua một số những dinh thự im lìm như say ngủ, và một cái tượng - hình người Faun có đuôi dê của thần thoại La Mã hoặc tương tự như vậy - đã mất đầu. Tôi cũng thấy những cây xương rồng. Chưa có dấu hiệu gì của người Morlock, nhưng đêm hãy còn sớm, lát nữa mới là những giờ tối đen trước khi có ánh trăng lên. "Tới đỉnh ngọn đồi kế tiếp, tôi thấy một khu rừng rậm trải thành một vùng tối đen trước mặt. Tôi phân vân vì bên phải cũng như bên trái đều không thấy bìa rừng đâu cả. Đã mệt, lại đau chân, tôi cẩn thận đặt Weena xuống và ngồi nghỉ trên thảm cỏ. Tôi không còn thấy tòa lâu đài sứ màu xanh ở đâu nữa và bắt đầu nghi là mình bị lạc. Nhìn vào khu rừng rậm, tôi thầm hỏi bên trong ấy ẩn dấu những gì. Không thể nào nhìn thấy những ngôi sao trên trời dưới những tàng cây rậm rạp; dù không có sự đe dọa nào - tôi không muốn nghĩ thêm về sự đe dọa - thì vẫn có những rễ cây dễ vấp ngã và những thân cây rất khó tránh đụng vào. "Qúa mệt mỏi sau một ngày nhiều diễn biến, tôi không muốn đối diện với những bất ngờ trong khu rừng ấy, thế là tôi quyết định nghỉ lại ở trên đồi. "Tôi rất mừng khi thấy Weena đã ngủ saỵ Tôi cẩn thận cuốn chiếc áo choàng của tôi lên người nàng và ngồi chờ ánh trăng lên. Sườn đồi yên tĩnh và hoang vắng, nhưng trong bóng đen của khu rừng thỉnh thoảng vẫn có những âm thanh của sự sống. Trên bầu trời quang đãng những vì sao chiếu lấp lánh, cho tôi một cảm giác gần gũi thân yêu. Những chùm sao quen thuộc không còn nữa. Sự chuyển động, dù chậm chạp đến nỗi không thể nhận ra trong hàng trăm đời sống, đã từ lâu đưa chúng vào những vị trí khác. Nhưng tôi vẫn thấy giải ngân hà như một dòng của những bụi sao như cũ. Phía nam (tôi đoán thế), có một ngôi sao sáng đỏ rực rỡ, hoàn toàn lạ đối với tôi. Nó rực rỡ hơn cả ngôi sao xanh Sirius của chúng tạ Và giữa muôn ngàn điểm sáng này là một hành tinh phản chiếu ánh sáng êm dịu, như khuôn mặt của một người bạn cũ lâu ngày. "Nhìn những ngôi sao ấy, đột nhiên tôi thấy những khó khăn của riêng tôi cũng như sự quan trọng của đời sống trên trái đất đều trở thành nhỏ bé. Tôi nghĩ đến khoảng cách không thể đo lường của những ngôi sao, những chuyển động chậm chạp như tất yếu của chúng từ một quá khứ không biết đến một tương lai không biết. Tôi nghĩ đến cái vòng tuần hoàn dài dằng dặc biểu hiện bởi sự đổi trục của trái đất. Sự chuyển đổi âm thầm đó chỉ xảy ra bốn mươi lần trong suốt khoảng thời gian tôi đã vượt quạ° Và sau số lần chuyển đổi ít ỏi này, tất cả mọi sinh hoạt, mọi truyền thống, những hệ thống phức tạp, những quốc gia, ngôn ngữ, văn chương, cảm hứng, ngay cả ký ức về loài người như tôi biết, đã bị đẩy vào quá khứ. Chỉ còn những sinh vật yếu đuối quên mất nguồn gốc cao đẳng của họ, và những sinh vật trắng bệch khiến tôi rùng rợn. Rồi tôi nghĩ đến nỗi Sợ Hãi Vô Cùng giữa hai loài người, và lần đầu tiên, với một cái rùng mình bất ngờ, tôi chợt hiểu nguồn gốc của miếng thịt tôi đã nhìn thấy. Nhưng sự thật này khủng khiếp quá! Nhìn Weena đang ngủ bên cạnh, khuôn mặt trắng trẻo của nàng sáng như một vì sao dưới những ngôi sao, tôi liền xua đuổi ý nghĩ ấy đi. "Suốt đêm dài đó tôi cố không nghĩ đến người Morlock và giết thời giờ bằng cách nhìn lên tìm dấu tích của những chòm sao cũ. Bầu trời rất trong, chỉ thỉnh thoảng có vài cụm mây loáng thoáng. Dĩ nhiên tôi có ngủ gật vài lần, nhưng cuối cùng từ phía đông xuất hiện một vùng mờ nhạt, như ánh phản chiếu của một ngọn lửa không màu; rồi mặt trăng xuất hiện, nhọn khuyết và trắng xóa. Theo ngay sau và lấn át nó là ánh bình minh, bắt đầu một cách yết ớt rồi trở thành tươi hồng và ấm áp. Không có người Morlock nào tìm đến chúng tôi. Đúng hơn, cả đêm tôi không thấy bóng dáng một người Morlock ở bất cứ nơi nào trên đồi. Trong sự tự tin của một ngày mới, tôi gần như cảm thấy nỗi sợ hãi hôm trước của mình là vô căn cứ. Tôi đứng dậy. Bàn chân trong chiếc giày tuột đế sưng tấy ở mắt cá và thật đau dưới gót. Tôi ngồi xuống trở lại, tháo cả hai chiếc giày ra và vất chúng đi. "Tôi đánh thức Weenạ Chúng tôi vào khu rừng bây giờ xanh tươi chào đón thay vì tối đen đầy cấm đoán. Chúng tôi dùng bữa sáng bằng một số trái cây tìm được và, sau đó chẳng bao lâu, gặp một số người Eloi đang cười đùa nhảy nhót dưới ánh mặt trời như không hề biết trên đời còn có bóng đêm. Tôi lại nghĩ đến miếng thịt mà tôi thấy. Tôi đã khá chắc chắn về nguồn gốc của nó, và tận đáy tim tôi tội nghiệp cho cái dòng suối nhỏ bé yếu ớt sau cùng của dòng sông nhân loại vĩ đại. Rõ ràng, ở một quá khứ xa xưa nào đó trong diễn trình thoái hoá của loài người, giống Morlock đã cạn nguồn thực phẩn. Ngay trước đó có thể họ phải sống bằng thịt chuột bọ hoặc các loài dơ bẩn tương tự. Ngay trong thời đại chúng ta, loài người đã không còn chọn lọc các món ăn như xưa - ít chọn lọc hơn hẳn loài khỉ. Cái thành kiến khiến họ sợ thịt người không phải là một phần của bản năng sâu xạ Vì vậy những đứa con vô nhân đạo này của loài người đã...! Tôi cố nhìn sự việc trên căn bản khoa học. Dù sao, phải nhìn nhận là họ có ít nhân tính hơn và về thời gian cũng xa xôi hơn những tổ tiên ăn thịt người của chúng ta ba bốn ngàn năm trước. Vả lại, cái khả năng suy nghĩ khiến việc làm ghê tởm đó ám ảnh con người đã biến mất từ lâu. Tại sao tôi phải hành hạ tâm tư mình? Những người Eloi chỉ là gia súc để những người Morlock sống như kiến nuôi cho lớn và làm thịt - nhiều khi còn gây giống theo ý muốn. Và Weena vẫn đang nhảy múa bên cạnh tôi! "Tôi cố dằn để khỏi bị sự hãi hùng chiếm ngự bằng cách nghĩ rằng đây là một hình phạt đích đáng cho sự ích kỷ của loài người. Con người đã bằng lòng sống thoải mái và vui vẻ trên sức lao động của những anh em, đã sử dụng hai chữ "nhu cầu" như kim chỉ nam và lý do biện hộ, và cuối cùng thời gian đã bắt họ trả nợ cho hai chữ "nhu cầu" đó. Tôi cố tìm cách suy nghĩ mỉa mai kiểu Carlyle về cái tính quý phái đã thoái hóa này. Nhưng tôi không làm được việc ấy. Dù trí tuệ đã suy đồi đến bao nhiêu, giống Eloi vẫn còn quá nhiều hình dáng của con người, tôi không thể nào không thương cảm, không thể nào không thấy mình muốn chia sẻ với sự suy thoái cũng như nỗi sợ hãi của họ. "Lúc ấy tôi chỉ có khái niệm rất mơ hồ về các việc phải làm. Trước hết tôi phải tìm một nơi ẩn náu an toàn, và phải tìm vũ khí bằng kim loại hoặc bằng đá làm vật phòng thân. Đó là việc cần thiết nhất. Kế đến, tôi hy vọng tạo ra lửa, để có một ngọn đuốc trong tay; vì tôi biết lửa là vũ khí chống lại người Morlock hữu hiệu nhất. Tiếp nữa, tôi muốn tìm cách phá cánh cửa đồng dưới tòa sư tử trắng. Tôi nghĩ đên một cái búa tạ. Tôi cho rằng nếu tôi có thể lọt qua cánh cửa với một ngọn lửa, tôi sẽ tìm thấy chiếc máy thời gian và trốn thoát; vì tôi không tin những người Morlock có đủ sức mạnh để mang nó đi xạ Về Weena, tôi quyết định đưa nàng về thời đại của chúng ta. "Vừa suy nghĩ về những kế hoạch như vậy, tôi vừa tìm đường đến tòa lâu đài mà tôi đã chọn làm nơi trú ẩn.