Truyện Cuốn Theo Chiều Gió - Chương 4

Tối hôm ấy, Scarlett thay thế mẹ chủ tọa bữa ăn, nhưng đầu óc nàng cứ rối cuồng vì cái tin kinh khủng về Ashley và Melanie. Tuyệt vọng, nàng mong mẹ trở về từ nhà Slattery bởi vì, nếu không có bà, nàng cảm thấy cô đơn và lạc lõng. Bọn Slattery với những chứng bịnh không ngớt của chúng có quyền gì đem Ellen ra khỏi nhà, trong khi nàng Scarlett, cần bà biết bao?

Suốt bữa ăn buồn bã ấy, giọng nói oang oang của Gerald cứ đập mạnh vào tai khiến Scarlett tưởng rằng không thể nào chịu đựng được nữa. Gerald đã hoàn toàn quên hẳn câu chuyện hồi chiều và không ngớt độc thoại về những tin tức giờ chót đối với căn cứ Sumter, nhấn mạnh bằng cách đấm lên bàn và khoa nắm tay tứ tung. Thói quen của ông trong bữa ăn là điều khiển những câu chuyện, và thường thường, Scarlett bận rộn với những ý nghĩ riêng, chỉ nghe một cách ơ hờ. Nhưng tối nay, Scarlett không thể nào không để lọt vào tai giọng nói của cha, dù nàng hết sức vểnh tai lắng đợi tiếng bánh xe ngựa báo hiệu mẹ về.

Dĩ nhiên, nàng không có ý kể cho mẹ nghe tâm sự thảm não của mình, vì Ellen sẽ bất bình và phiền muộn khi nghe con gái bà đi yêu một người đàn ông đã đính hôn với một thiếu nữ khác. Nhưng lần đầu tiên trong đời gặp phải một chuyện bi thương, nàng muốn tìm an ủi nơi mẹ. Nàng thường cảm thấy an toàn hơn khi được gần bên Ellen, vì mẹ nàng luôn luôn biến được những cảnh ngộ khó khăn trở nên tốt đẹp, chỉ bằng sự hiện diện của bà.

Nàng đứng bật lên khi nghe tiếng bánh xe lọc cọc ngoài đường và rồi lại ngồi xuống khi tiếng xe chạy vòng quanh để ra nhà sau. Chắc không phải Ellen, vì nếu là bà, thì Ellen đã xuống xe ngay thềm trước. Kế đó, có tiếng bập bẹ và tiếng cười ầm ĩ của bọn da đen vang lên ở sân sau. Qua cửa sổ, Scarlett trông thấy Pork, vừa từ trong nhà bước ra, tay cầm một bó đuốc nhựa thông cháy lập loè và một vài người không rõ mặt đang bước xuống một cổ xe chở hàng. Trong đêm tối vang lên tiếng xì xào, tiếng cười ồm ồm, những âm thanh vui vẻ quen thuộc, vô tư lự, những âm thanh trong cổ họng trầm bổng như âm nhạc. Kế đó có tiếng chân kéo lê trên bậc thềm trước, vào lối đi dẫn đến nhà chánh rồi dừng lại trong đại sảnh, ngay trước cửa phòng ăn. Có tiếng thì thầm một lúc và Pork bước vào, mất hẳn dáng điệu nghiêm chỉnh hàng ngày, mắt tròn xoe và răng trắng xoá. Hắn thở hổn hển báo tin với vẻ kiêu hãnh của một tân lang.

− Thưa ông Gerald, người đàn bà mới của ông đã tới rồi.

Gerald giả bộ giận dữ:

− Đàn bà mới nào, tao chẳng có mua đứa đàn bà mới nào cả!

− Dạ thưa ông, có mà, thưa ông Gerald! Vâng, nó đang đứng ngoài kia, nó muốn thưa chuyện với ông.

Pork vừa trả lời, vừa vặn tay lo lắng.

− Thôi được, cho tân nương vào.

Pork quay lại, ngoắc vợ hắn vào. Đó là người đàn bà mới từ đồn điền nhà Wilkes và sẽ trở thành gia nhân của Tara. Vợ hắn bước vào, sau lưng là một đứa bé gái mười hai tuổi bị che khuất bởi cái váy rộng bằng vải chúc bâu, đang bám lấy chân mẹ.

Dilcey, người cao lớn, thân hình luôn luôn thẳng đứng. Căn cứ vào nét mặt, người ta có thể gán cho mụ giữa ba mươi tới sáu mươi, vì đó là một bộ mặt ít nếp nhăn và bất động như đồng. Ở mụ, dòng máu người da đỏ ấn lát những đặc điểm của người da đen. Trên mặt mụ người ta nhận thấy có sự pha trộn của hai chủng tộc với màu da đỏ, vầng trán cao nhưng hẹp, lưỡng quyền nhô cao, mũi quặm như mỏ chim ưng nhưng lại hẹp ở chóp và vành môi cộm của người da đen. Đó là một mẫu người tự chủ với dáng đi đĩnh đạc còn vượt hơn cả Mammy, bởi vì Mammy đã phải tự luyện còn với Dilcey thì những cái đó thuộc về bẩm sinh.

Tiếng nói của mụ không quá lắp bắp như phần đông dân hắc chủng, đã vậy mụ còn biết chọn từng lời:

− Kính chào quí vị tiểu thơ, kính chào ông Ge'ald, tôi 'ất buồn phải làm phiền quí vị, nhưng tôi muốn vào đây để cám ơn quí vị đã mua tôi và đứa con tôi. Có nhiều vị có thể chỉ chịu mua tôi chớ không chịu mua luôn con P'issy của tôi, thế nầy thì tôi không còn gì phải buồn 'ầu, và tôi cám ơn quí vị. Tôi sẽ cố gắng hết sức để tỏ 'a mình không bao giờ quên...

− Hừm... hừm...

Gerald chỉ có thể tằng hắng như thế để che giấu sự bối rối của mình khi bị phát giác lộ liễu một nghĩa cử.

Dilcey quay sang phía Scarlett và có một cái gì ở khóe mắt mụ giống như một nụ cười:

− Thưa cô Sca'lett, Po'k có nói với tôi là chính cô đã yêu cầu ông Ge'ald mua tôi. Do đó, tôi 'ất sung sướng để con P'issy làm nữ tỳ 'iêng của cô.

Mụ vói tay ra sau lôi đứa bé tới trước. Đó là một con bé loắt choắt, da nâu, chân khẳng khiu như chim, trên đầu xoắn tít những lọn tóc vô số bằng chỉ sợi. Mắt nó sắc bén, chẳng một điều gì có thể lọt qua nhưng mặt lại làm ra ngu dại.

Scarlett đáp:

− Cám ơn Dilcey, nhưng tôi ngại là Mammy chẳng tán thành. Bà đã từng phục dịch tôi ngay từ lúc mới sanh ra.

Dilcey đáp lại bằng một giọng thản nhiên có thể làm cho Mammy tức điên lên nếu bà có mặt:

− Mammy đã già 'ồi! Bà là một người vú tốt, nhưng cô bây giờ là một thiếu nữ 'ồi, cần phải có một nữ tỳ giỏi, và con P'issy của tôi đã từng hầu hạ cô India tới một năm 'ồi. Nó biết may vá và cài tóc khéo như người lớn.

Bị mẹ đẩy tới, cô bé vừa cúi chào vừa cười toe toét, khiến Scarlett chẳng thể nào đừng cười trả lại. Nàng nghĩ: "Đúng là một con quỉ nhỏ lém lỉnh" và nói lớn:

− Cám ơn Dilcey, mình sẽ bàn lại chuyện đó khi mẹ tôi về tới.

− Dạ, cám ơn cô. Chúc cô ngon giấc.

Dilcey nói xong, quay lại dẫn đứa con ra khỏi phòng, riêng Pork vẫn còn đứng hầu. Đồ ăn đã dẹp hết, Gerald tiếp tục bài diễn văn của ông, nhưng ít hứng thú hơn, còn mấy thính giả của ông thì chẳng thích chút nào. Với một giọng hùng hồn, ông nêu ra những dự đoán về cuộc chiến tranh và những câu hỏi cũng hùng hồn như là miền Nam có chịu khoanh tay ngồi ngó hay không trước sự lăng nhục của bọn Yankee và chỉ được các con ông trả lời lí nhí: "Phải, thưa ba" và "Không phải, ba".

Carreen ngồi trên gối lót, dưới ngọn đèn lớn đang chăm chú đọc chuyện tình của một thiếu nữ đi tu sau khi người yêu chết, rơi nước mắt xúc động âm thầm vừa thích thú tưởng tượng lúc mình đang đội chiếc mũ trắng của nữ tu. Suellen thì ngồi thêu mấy món đồ mà cô gọi đùa là "Của Hồi Môn", thầm nghĩ xem có thể nào tách rời được Stuart Tarleton ra khỏi Scarlett ngày mai không, để mê hoặc Stuart với những đức tánh dịu dàng rất đàn bà của cô mà Scarlett không thể có. Trong khi đó, Scarlett đang nát lòng vì chuyện Ashley.

Tại sao ba cứ nói hoài về vụ căn cứ Sumter và bọn Yankee, trong khi ba biết trái tim mình đang tan nát? Cũng như những cô gái trẻ khác, nàng lạ lùng chẳng hiểu tại sao người ta lại quá ích kỷ đến nỗi quên luôn sự đau đớn của nàng và tại sao trái đất cứ tiếp tục quay không chút ngó ngàng tới tâm trạng đau xót của nàng.

Nàng tưởng tượng như có cơn lốc vừa thổi qua, và ngạc nhiên thấy phòng ăn vẫn yên ổn, vẫn không thay đổi, y hệt như trước nay. Bàn ăn, tủ trà bằng gỗ đào hoa tâm, muỗng nĩa bằng bạc nguyên chất, tấm thảm chói lọi trên nền nhà bóng loáng đều ở đúng vị trí quen thuộc của chúng, như chẳng có chuyện gì xảy ra. Đây là gian phòng thân thuộc, tiện nghi. Thường thường Scarlett yêu thích những giờ êm ấm lúc gia đình còn nán lại sau bữa ăn tối, nhưng hôm nay, nàng ghét nhìn thấy nó, và, nếu không ngại những câu hỏi sang sảng của cha, chắc nàng đã chuồn ra ngoài, xuống tiểu phòng làm việc của Ellen, ngồi trên trường kỷ khóc để vơi sầu.

Đó là gian phòng Scarlett thích nhứt nhà. Nơi đó mỗi sáng, sau bàn giấy cao nghệu, Ellen ngồi tính toán việc chi thu của đồn điền và nghe phúc trình của Jonas Wilkerson, viên quản gia. Gia đình cũng tề tựu ở đó để giết thì giờ trong khi Ellen tính sổ bằng bút lông, Gerald ngồi trong cái đu cũ kỷ, các cô gái thì chiếm giữ mấy cái gối lót đã phai màu của trường kỷ, vì móp méo nên không đặt ở phòng ngoài. Scarlett nóng lòng được ngồi một mình với Ellen và đặt đầu lên gối mẹ khóc cho thoả thích. Mẹ vẫn chưa về sao?

Nhưng rồi, có tiếng bánh xe vang rộn ràng trên đường trải đá, và có giọng thầm thì êm dịu của Ellen vọng vào khi bà cho người xà ích đi nghỉ. Mấy cha con cùng sốt ruột ngẩng đầu lên khi bà bước nhanh vào, váy đong đưa, nét mặt mệt nhọc và buồn bã. Cùng một lượt với bà mùi dầu sả thoang thoảng trong phòng, mùi hương lúc nào cũng bám theo những nếp xếp của áo bà, mùi hương luôn luôn nối liền tư tưởng của Scarlett với mẹ. Mammy theo sau vài bước, tay xách túi da, môi dưới xệ xuống, mày nhíu thấp. Mammy lẩm bẩm, giữ thấp giọng để người ngoài không nghe ra, nhưng đủ to để chứng tỏ sự bất bình!

− Tôi rất tiếc phải về quá trễ.

Ellen vừa nói, vừa gỡ khăn choàng trao cho Scarlett, nựng nhẹ gò má con.

Mặt Gerald sáng rực lên như bởi một ma thuật khi vợ ông bước vào. Ông hỏi:

− Đứa nhỏ được đặt tên Thánh chưa?

Ellen đáp:

− Rồi, và, tội nghiệp, nó đã chết. Tôi sợ Emmie cũng chết theo, nhưng tôi nghĩ là nó có thể sống được.

Mấy cô gái đưa mắt nhìn bà, ngạc nhiên dọ hỏi trong khi Gerald lúc lắc đầu một cách điềm tĩnh:

− Vậy cũng xong, thằng nhỏ đó chết là tốt, không còn nghi ngờ gì nữa, đứa con hoa...

− Khuya lắm rồi, mình cầu kinh ngay đi.

Ellen ngắt lời, thật êm ái đến nỗi nếu Scarlett không biết rõ mẹ, sự ngắt lời đó sẽ trôi qua mà nàng không cảm thấy có ẩn ý nào.

Thật là thú vị khi biết ai là cha đứa con của Emmie, nhưng Scarlett hiểu không bao giờ nàng được biết sự thật nếu chờ mẹ nói ra. Scarlett nghi cho Jonas Wilkerson, vì nàng thường thấy hắn đi chung với Emmie những buổi chiều tối. Jonas là người Yankee và độc thân. Chức vụ quản gia đã ngăn cản hắn không được giao thiệp với xã hội trong hạt. Không gia đình đàng hoàng nào trong hạt có thể gả con cho hắn, không người nào có thể kết thân với hắn ngoại trừ Slattery và bọn hạ lưu như vậy. Vì trình độ học vấn của hắn cao hơn Emmie nhiều bực nên hiển nhiên là hắn không muốn cưới cô ta, mặc dầu hắn thường đi chung với cô ta vào lúc hoàng hôn.

Scarlett thở dài, vì tính tò mò bén nhọn của nàng không được thoả mãn. Dưới mắt mẹ nàng, mọi việc chẳng đáng chú ý bao nhiêu cũng giống như chẳng hề xảy tới. Ellen làm ngơ trước tất cả những việc trái ngược với tư tưởng của riêng bà và cố gắng dạy Scarlett như vậy, nhưng kết quả chẳng bao nhiêu.

Ellen bước tới cái kệ trên lò sưởi lấy xâu chuỗi trong các hộp khảm xà cừ nhưng Mammy ngăn lại một cách quả quyết:

− Thưa bà Ellen, bà cần phải ăn một chút t'ước khi đọc kinh.

− Cám ơn Mammy, nhưng tôi không đói.

− Tôi sẽ tự tay dọn ăn cho bà và bà phải ăn mới được.

Trán nhăn tít vì bực dọc, bà bước xuống nhà bếp, gọi lớn:

− Po'k, bảo con bếp nhúm lửa, bà Ellen về 'ồi.

Trong khi sàn nhà rung rinh dưới sức nặng của bà, những lời lầm bầm của bà từ lúc mới trở về càng ngày càng lớn, rõ tận tai của mỗi người trong phòng ăn:

− Mình đã nói như vậy nhiều lần. Chẳng có ích gì khi giúp đỡ bọn da t'ắng không 'a gì đó. Chúng là thứ lười nhứt, bội bạc nhứt. Và bà Ellen lại đi giúp đỡ chúng. Cứ cho mấy đứa da đen săn sóc chúng là đủ 'ồi. Mình đã nói với bà Ellen là...

Giọng của bà kéo lên cho đến lúc bà bước vào hành lang chỉ lợp nóc đưa tới nhà bếp. Mammy có phương pháp riêng để phát biểu ý kiến chính xác của bà về mọi chuyện. Bà biết phẩm cách của n thiến.

Trông thấy vẻ mặt như ủ giông bão của ba người đó trong phòng khách mờ tối, nơi đặt thi hài ông Giêrơlđ trước khi đưa đám, Ashley và Uyl cảm thấy hơi lo ngại. Hai người đã rút vào thư phòng cũ bà Ilơn hội ý.

- Cơ chừng có vài người sắp nói gì đó về Xuelơn, Uyl nói độp một cái, cắn gãy đôi cọng rơm. Họ nghĩ họ có nhiệm vụ chính đáng phải nói. Có thể đúng là thế. Tôi không có phận sự phán xét. Nhưng Ashley ạ, dù họ đúng hay sai, với tư cách là người trong gia đình, chúng ta cũng phải bênh vực cô ấy và như thế thì sẽ lôi thôi ra. Ai mà thuyết phục được ông già Mơcrêi bởi vì ông điếc tõng nhĩ, chẳng thèm nghe mọi người can ông đừng nói. Và cậu lạ gì cậu bà Fônten, khắp giời đất thiên địa chẳng ai ngăn nỗi cụ nói toẹt điều mà mình nghĩ. Còn bà Tarltơn – cậu có trông thấy đôi mắt nâu đỏ của bà long lên sòng sọc mỗi khi bà nhìn Xuelơn không? Bà đã nóng lên, khó mà nhịn được lâu hơn nữa. Nếu họ nói gì thì chúng ta phải can thiệp, mà hiện tại, ở ấp Tara này, khỏi cần bất hòa với láng giềng, chúng ta đã đủ chuyện rầy rà rồi.

Ashley thở dài lo lắng. Chàng hiểu tính tình những người láng giềng hơn Uyl và nhớ lại rằng cả nửa số cuộc cãi cọ và một phần những cuộc bắn nhau hồi trước chiến tranh đã khởi lên từ mấy lời phát biểu trước linh cữu những người láng giềng qua đời, theo tục lệ của Hạt. Nói chung, đó thường là những lời ca ngợi hết mức, song thi thoảng cũng có ngoại lệ. Đôi khi, những lời phát biểu với dụng ý cực kỳ kính trọng lại bị một số bà con của người chết hiểu lầm do thần kinh quá căng thẳng và những xẻng đất cuối cùng vừa mới phủ lên quan tài, chuyện rắc rối đã nổ ra.

Không có linh mục, vì các cha cố dòng Giám lý cũng như giòng Báptit ở Jônzbơrâu và Fayetvil đều từ chối khéo không đến, Ashley phải chủ trì làm lễ tang bằng cuốn sách kinh cầu nguyện của Kerin. Vốn sùng đạo hơn các chị gái, Kerin rất hoang mang về chuyện Xcarlett đã không nghĩ đến chuyện đón luôn một vị linh mục từ Atlanta tới và cô chỉ nguôi nguôi phần nào khi nghĩ rằng, đến ngày cưới Uyl và Xuelơn, có thể xin linh mục đến làm lễ cầu hồn cho ông Giêrơlđ luôn thể. Chính cô là người phản đối việc mời những mục sư tin lành ở gần dó và phó thác nhiệm vụ cho Ashley, đồng thời tự tay đánh dấu những đoạn trong sách kinh của cô đưa chàng đọc. Dựa người vào chiếc bàn viết cũ, Asli ý thức rằng mình có trách nhiệm ngăn ngừa chuyện rắc rối và, vốn hiểu tính khí những người trong hạt cực kỳ dễ kích động, chàng rất đỗi bối rối không biết nên tiến hành thế nào cho ổn.

- Vô phương, Uyl ạ, chàng vò đầu nói. Dù sao tôi cũng không thể đánh gục cụ bà Fônten hoặc cụ ông Mơcrêi, và cũng không thể lấy tay bịt miệng bà Tarltơn. Và dù có nhẹ lời nhất, họ cũng sẽ bảo Xuelơn là kẻ giết người và phản bội, không vì cô ta thì ông Âuherơ ắt vẫn còn sống. Quỷ tha ma bắt cái tục lệ phát biểu trên linh cữu người chết. Nó thật dã man.

- Ashley này, Uyl chậm rãi nói. Mục tiêu của tôi là không để cho ai công kích Xuelơn điều gì, bất luận họ nghĩ thế nào. Cậu cứ để mặc tôi. Khi nào đọc kinh và cầu nguyện xong, cậu cứ nói trước tiên.

Nhưng, trong khi theo dõi những người khiêng đòn chật vật đưa áo quan qua cái cổng hẹp vào nghĩa trang, Xcarlett không hề nghĩ đến chuyện rầy rà có thể xảy ra sau lễ tang. Trái tim nàng đang nặng trĩu cái ý nghĩ rằng bằng việc chôn ông Giêrơlđ, nàng đang chôn nột một trong những mối dây cuối cùng gắn bó nàng với những ngày sung sướng và vô trách nhiệm xưa kia.

Cuối cùng, những người khiêng cữu đặt áo quan xuống cạnh huyệt và đứng dẹp sang bên, co duỗi những ngón tay đau nhừ. Asley, Mơlơni và Uyl nối nhau đi vào khu đất rào và đứng đằng sau mấy chị em Âuhơrơ. Tất cả những người hàng xóm thân cận nhất có thể len vào đều tập trung đằng sau họ, còn những người khác đứng ngoài bức tường gạch. Xcarlett, lúc này mới thật sự nhìn thấy họ, vừa ngạc nhiên vừa cảm kích về sự có mặt đông đảo của mọi người. Đi lại khó khăn như vậy, mà họ đến nhiều thế, thật là quý hóa. Có khoảng năm, sáu mươi người, một số ở xa đến nỗi nàng lấy làm lạ không biết làm sao họ kịp biết tin mà đến. Có những gia định trọn vẹn từ Jônzbơrâu, Fayetvil và lavơjoi đem theo cả một số đầy tớ da đen. Nhiều tiểu trại chủ mãi bên kia sồng cũng có mặt cùng một số cáchcơ trong rừng và loáng thoáng mấy người ở vùng đầm lầy. Những người nầy gầy, cao quá khổ, râu ria xồm xoàm, vận quần áo vải thô dệt lấy, đội mũ da gấu trúc, tay ôm súng thoải mái, miệng ngậm thuốc lá nhai. Họ đem theo vợ, những phụ nữ chân không lún sâu trên nền đất đỏ mềm, môi dưới hoen đầy thuốc lá hít. Dưới những chiếc mũ chụp,mặt họ xanh xao màu sốt rét nhưng sạch bóng và những chiếc áo diềm bâu mới là phẳng phiu của họ lấp lánh hồ.

Những người láng giềng gần đều đến đông đủ. Cụ bà fônten nhăn nheo, héo hắt và vàng bệch như con hoàng yến già, tay chống gậy, theo sau là Xeli Mănrâu Fônten và tiểu nương Fônten. Tha hồ cho họ giật gấu váy và thì thầm nài nỉ, cụ vẫn không chịu ngồi lên thành tường gạch. Cụ ông, lão bác sĩ Fônten, không có niềm cui sống đã hầu tắt trong cặp mắt già của cụ bà. Catlin Colvớt Hitlơn đứng tách riêng ra một chỗ phù hợp, biết phận mình là vợ của một kẻ đã góp phần gây ra tấm bi kịch này, chiếc mũ chụp phai màu che lấp bộ mặt cúi gằm. Xcarlett ngạc nhiên thấy chiếc áo dài vài peccan của cô ta có những vết mỡ, tay cô nhớp bẩn, lấm tấm tàn nhang, móng tay cáu đen. Catlin bây giờ không còn vẻ gì là quý phái, nom cô như dân cáchcơ, thậm chí còn thảm hại hơn là đằng khác. Trông cô rõ ra là dân da trắng nghèo không đáng kể, nhếch nhác, hèn kém.

“ Chẳng mấy nữa, cô ta sẽ hít thuốc lá, nếu không phải đã làm thế rồi”. Xcarlett khiếp hãi nghĩ thầm: “ Lạy chúa lòng lành! Sa sút khinh khủng!”.

Nàng rùng mình, quay mắt khỏi Catlin, hiểu ra ranh giới giữa người sang với kẻ hèn mới mong manh làm sao.

“ Mình mà không có đầu óc thực tế dám nghĩ dám làm, thì bây giờ cũng thế thôi”, nàng tự nhủ, lòng trào lên kiêu hãnh khi nhớ lại rằng nàng và Catlin, sau cuộc đầu hàng, cũng xuất phát từ những hoàn cảnh như nhau – tay trắng và những toan tính trong đầu.

“Mình đã xoay xở không đến nỗi kém “, nàng nghĩ thầm, cất cao đầu và mỉm cười.

Nhưng nụ cười tắt nửa chừng khi nàng trông thấy cặp mắt bất bình của bà Tarltơn chĩa vào nàng. Vành mặt bà đỏ ngầu vì khóc và sau khi lườm Xcarlett, bà lại quay nhìn chằm chằm vào Xuelơn, một cái nhìn căm phẫn hung tợn báo trước điều chẳng lành đối với cô. Đằng sau bà, ông chồng và bốn đứa con gái với những búp tóc đỏ điểm một nốt nhạc điệu vào khung cảnh trang nghiêm này và với những cặp mắt nâu đỏ long lanh như mắt những con vật trẻ đầy sức sống, linh hoạt và nguy hiểm.

Mọi người thôi giậm chân, bỏ mũ, chắp tay lại, tiếng váy sột soạt im dần khi Ashley bước lên với cuốn sách kinh cầu nguyện đã sờn của Kerin trong tay. Chàng đứng một lát, mắt nhìn xuống, mắt lấp lánh trên mái tóc vàng óng. Im lặng sâu xa trùm lên đám người, sâu đến nỗi tiếng gió xào xạc trong lá cây mộc lan nghe rõ mồn một và cái giọng lấy đi lấy lại của một con chim nhại tiếng ở tít đằng xa vang lại to và buồn không chịu nổi. Ashley bắt đầu đọc kinh và mọi người đều cúi đầu trong khi chàng cất giọng sang sảng, lên bổng xuống trầm, rớt xuống những lời ngắn gọn và trang trọng.

“ Ôi! “ Xcarlett nghĩ thầm, cổ họng nghẹn lại. “ Giọng chàng sao mà đẹp! Mình rất sung sướng là Asley làm việc này cho ba. Mình muốn chàng hành lễ hơn là một linh mục. Mình muốn đám tang của ba do một người thân chủ trì hơn là một kẻ xa lạ”.

Đến đoạn kinh nói về những linh hồn trong Ngục Tĩnh Tội mà Kerin đã đánh dấu cho chàng đọc, Ashley đột ngột gấp sách lại. Chỉ có Kerin nhận thấy đoạn bỏ sót và cô ngước lên nhìn, bối rối, khi chàng bắt sang bài Pater Noster ( Cha của chúng ta ). Ashley biết rằng nửa số người có mặt chưa bao giờ nghe nói đến Ngục Tĩnh Tội và số còn lại ắt sẽ cảm thấy như bản thân mình bị xúc phạm nếu chàng ngụ ý xa xôi, cho dù qua lời kinh, rằng một con người tốt như ông Âuherơ mà không được lên thẳng thiên đàng. Cho nên, vì tôn trọng mọi người, chàng bỏ qua hẳn và không nhắc gì đến Ngục Tĩnh Tội. Những người có mặt nghiệt thành hòa theo bài kinh Cha của chúng ta, những giọng họ kéo dài, rồi bối rối im dần khi Asley bắt đầu bài Kính mừng Maria. Họ chưa bao giờ nghe bài kinh này và họ thầm lén đưa mắt nhìn nhau khi mấy chị em Âuherơ, Melơni và các gia nhân ở ấp Tara phụ họa: “ Cầu cho chúng con, giờ đây và đến phút lâm chung, Amen”.

Thế rồi Ashley ngẩng đầu lên, đứng phân vân một lát. Những người láng giềng dồn mắt vào chàng chờ đợi, đồng thời ổn định tư thế thoải mái hơn để nghe một bài thuyết giáo dài. Họ đang đợi chàng tiếp tục làm lễ vì không ai biết rằng chàng đã cạn hết vốn kinh cầu Thiên Chúa Giáo. Các cuộc tang lễ trong hạt xưa nay bao giờ cũng dài. Các linh mục dòng Báptit và dòng giám lý chủ trì các cuộc đó không có một một bộ kinh nguyện nhất định mà mà tất cả những người tham dự đám đều khóc và cánh phụ nữ của tang quyến bắt đầu than thở thảm thiết. Bà con láng giềng ắt sẽ buồn, bất bình và công phẫn, nếu những bài kinh ngắn ngủi đó là toàn bộ nghi lễ dành cho người bạn thân yêu quá cố của mình, và liền trong các bữa ăn và dư luận trong Hạt sẽ chê trách chị em Âuherơ không tỏ lòng kính trọng thích đáng với cha họ.

Cho nên, chàng vội đưa mắt nhìn Kerin như để cáo lỗi và lại cúi đầu, bắt đầu đọc thuộc lòng bài kinh Tăng giáo mà trước kia chàng hay đọc trong lễ mai táng những gia nô ở Trại Mười Hai Cây Sồi.

“Ta là sự Tái Sinh và là sự sống... Kẻ nào... tin ta sẽ không bao giờ chết...”

Chàng không thuộc làu nên nói chậm rại, thình thoảng ngừng một lát chờ cho câu sau trở lại trong trí nhớ. Nhưng cách đọc từ tốn ấy lại khiến chàng gây ấn tượng mạnh hơn và những người trước đó mắt ráo hoảnh đã bắt đầu rút mùi xoa trong túi ra. Là tín đồ trung kiên của dòng Báptit và dòng giám lý, tất cả bọn họ đều nghĩ đây là nghi lễ Thiên Chúa Giáo và ý kiến ban đầu của họ cho rằng các buổi lễ Thiên Chúa Giáo là lạnh lùng và đấy màu sắc giáo hoàng lập tức bị thay đổi. Xcarlett và Xuelơn cũng mù mịt và cảm thấy những lời kinh là đẹp đẽ, ấm lòng. Chỉ có Melơni và Kerin nhận ra rằng người ta đang làm lễ an táng cho một người Ailen mộ đạo Thiên Chúa theo nghi lễ của giáo hội Anh. Và Kerin thì đang đau đớn đến dại khờ và quá bàng hoàng về sự gian lận của Ashley nên chẳng còn bụng dạ nào mà can thiệp.

Đọc xong, Ashley mở to đôi mắt màu xám buồn bã và nhìn khắp lượt đám đông. Ngừng một lát, chàng giao mắt với Uyl và nói:

- Bà con có mặt ở đây có ai muốn nói đôi lời?

Bà Tarltơn giật thót người, nhưng chưa kịp làm gì thì Uyl đã tập tễnh tiến đến đứng ngay ở đầu quan tài và bắt đầu nói:

- Thưa các thân hữu, anh mở đầu, giọng buồn tẻ, có thể các vị cho tôi là quá trớn dám tranh nói đầu tiên – tôi, một kẻ mà cách đây khoảng một năm mới biết ông Âuherơ, trong khi tất cả các vị đều đã biết ông hai mươi năm nay hay hơn nữa. Song đây là lý do biện minh cho tôi. Nếu ông sống thêm độ một tháng nữa, thì tôi hẳn sẽ có quyền gọi ông bằng cha.

Đám đông xôn xao kinh ngạc. Họ đều là những người có giáo dục nên không ai thì thầm gì, nhưng họ nhún từ chân này sang chân kia và chăm nhìn vào cái đầu cúi gằm của Kerin. Ai nấy, đều biết sự tận tâm thầm lặng của Uyl đối với cô. Thấy mọi con mắt đổ dồn về hướng ấy, Uyl vẫn tiếp tục nói làm như không nhận thấy.

- Do vậy tôi sẽ cưới Xuelơn ngay khi nào có linh mục từ Atlanta về, tôi thiết nghĩ điều đó có thể cho tôi được quyền nói đầu tiên.

Phần sau lời phát biểu của anh bị chìm trong một tiếng xì xầm rít giọng lan khắp đám người, một tiếng xì xầm giận dữ như của một bầy ong. Âm thanh ấy thấy chứa đựng cả bất bình lẫn thất vọng. Tất cả mọi người đều thích Uyl, tất cả mọi người đều trọng anh vì những gì anh đã làm cho ấp Tara. Ai nấy đều biết anh yêu Kerin, cho nên cái tin anh sẽ lấy cô chị, kẻ bị cả vùng ghét bỏ, khiến họ bất bình. Anh chàng Uyl đôn hậu mà lại đi lấy cô ả Xuelơn dơ dáy lấm lấm lút lút.

Trong một lúc, không khí � đi vì buồn ngủ, tránh xa khỏi Mammy để khỏi bị ngắt véo. Những đôi mắt đen của họ ngời chiếu niềm tin vì được cầu nguyện với chủ là một trong những việc quan trọng một ngày. Đối với họ, những câu kinh cổ và màu mè đó không có ý nghĩa gì hết nhưng vẫn làm thoả mãn một cái gì trong lòng họ, và họ thường lay động khi xướng họa những câu "Xin Đức Chúa Trời thương xót chúng con", "Xin đấng Christ thương xót chúng con".

Ellen nhắm mắt lại và bắt đầu cầu nguyện. Giọng của bà lúc vượt cao, lúc hạ xuống, lúc dịu đi như ru ngủ. Tất cả các mái đầu đều cúi xuống dưới vòm ánh sáng vàng rực của ngọn đèn, trong khi Ellen tạ ơn Thượng đế đã ban sức khoẻ và hạnh phúc cho ngôi nhà, cho gia đình và cho những người da đen của bà.

Khi bà chấm dứt những lời cầu nguyện cho những người sống dưới mái nhà Tara, cho cha mẹ, chị em, cho ba đứa con trai đã chết của bà, và "cho những linh hồn bất hạnh ở Tỉnh Tội Giới", bà siết chặt xâu chuỗi trong tay và bắt đầu lần hạt. Y như tiếng rì rào của một làn gió nhẹ, những lời xướng hoạ tuôn ra khỏi cổ họng người da trắng lẫn da đen.

"Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời, cầu cho chúng tôi là kẻ có tội, khi nầy và trong giờ lâm tử".

Dù đang đau đớn, xót xa bởi không thể khóc lên được, một cảm giác âm trầm, êm dịu và bình an vẫn cứ tới với Scarlett trong những giờ phút đó. Nàng đã gạt bỏ được sự chán nản hôm nay và sự sợ hãi ngày mai, nhường chỗ cho một niềm hy vọng đột khởi. Không phải sự hướng thượng của nàng đối với Thượng đế đã mang tới cho nàng hương vị đó, vì đối với nàng Tôn giáo không có gì hơn là những lời thì thầm và cầu nguyện. Chính là sự nhìn thấy khuôn mặt thánh thiện của mẹ nàng xoay về ngai Chúa, các Thánh và Thiên thần của Ngài, và xin giáng phúc cho những người bà yêu thương đã cho nàng cảm giác đó. Khi Ellen khẩn cầu đấng Tối cao, Scarlett chắc chắn là Người cũng nghe thấy.

Ellen ngừng lại, và Gerald, chẳng bao giờ tìm ra xâu chuỗi của mình trong giờ cầu nguyện, len lén đếm trên mười đầu ngón tay.

Nghe âm thanh đều đều của cha, tư tưởng của Scarlett bắt đầu tản mác, không còn tự chế được. Nàng biết là phải tự vấn lương tâm.

Ellen đã dặn nàng, cứ mỗi ngày, nàng có bổn phận phải xét kỹ lương tâm để thú nhận tội lỗi, cầu xin Chúa Trời thứ tội và ban cho sức khoẻ để khỏi bao giờ tái phạm. Nhưng hôm nay, Scarlett lại tự vấn trái tim nàng.

Nàng giấu đầu trong lòng bàn tay để mẹ không nhìn thấy mặt, và những ý nghĩ của nàng buồn thảm quay về Ashley. Tại sao chàng lại định cưới Melanie trong khi thật lòng yêu nàng, Scarlett? Và trong khi chàng cũng biết là nàng yêu chàng? Tại sao chàng có thể chủ tâm bóp vỡ trái tim nàng?

Đột nhiên, một ý tưởng sáng lòe và mới mẻ, xẹt như sao chổi qua trí óc nàng:

− Ủa, Ashley đâu có biết là mình yêu chàng!

Suýt nữa nàng đã thở ra thật mạnh vì sự khích động bất ngờ đó. Tư tưởng nàng dừng lại như bị tê liệt một lúc lâu, hụt hơi trong một lúc rồi lại phóng sổ về phía trước.

− Làm sao chàng biết được? Mình luôn luôn tỏ ra kiêu kỳ, đứng đắn và cao quí trước mặt chàng, chàng có thể nghĩ mình chỉ coi chàng như một người bạn. Đúng rồi, chính vì vậy mà chàng không bao giờ tỏ tình với mình. Chàng nghĩ chàng đã yêu trong tuyệt vọng, chính vì vậy mà chàng trông có vẻ quá…

Scarlett hồi tưởng thật mau tới những lúc bắt gặp Ashley nhìn mình với một vẻ kỳ lạ, lúc đó đôi mắt xám như bức màn hoàn toàn che lấp cảm nghĩ của chàng như mở lớn ra, chứa đựng một vẻ thống khổ và tuyệt vọng.

"Chàng đau lòng vì cho rằng mình yêu Brent, Stuart hay Cade. Và có lẽ chàng đã nghĩ rằng nếu không cưới được mình thà làm vui lòng gia đình bằng cách cưới Melanie. Nhưng nếu Ashley biết mình yêu chàng..."

Đầu óc hay thay đổi của nàng bắn vọt từ chỗ ngã lòng sâu xa nhứt lên đến cõi phấn khởi cuồng nhiệt. Đó là do bản tánh ít nói và lối xử sự lạ lùng của chàng. Chàng không hề biết lòng tự kiêu của nàng nổi dậy với sự tiếp sức do lòng thèm muốn tin tưởng của nàng, biến niềm tin thành sự thật. Nếu Ashley biết nàng yêu chàng, chàng sẽ hấp tấp đến với nàng ngay. Nàng chỉ còn...

"Ồ", nàng suy nghĩ một cách say sưa, mấy ngón tay bấu vào trán. "Mình thật là ngốc, đã không nghĩ đến điều ấy sớm hơn! Mình phải nghĩ cách biểu lộ cho chàng biết. Chàng sẽ không thể cưới Melanie được nếu biết mình yêu chàng! Làm sao chàng có thể làm như vậy được?..."

Scarlett giựt mình khi thấy Gerald chấm dứt đọc kinh và mẹ đang nhìn nàng chòng chọc. Nàng vội vã bắt đầu lần chuỗi một cách máy móc nhưng giọng nàng lạc hẳn vì xúc động khiến cho Mammy hé mắt nhìn với vẻ dò xét. Nàng vừa dứt cầu kinh thì Suellen và kế đó là Ellen tiếp tục, trí óc nàng lại phóng hết tốc độ tới những cảm nghĩ vừa đột nhập.

Bây giờ cũng chưa trễ lắm! Từ lâu, trong hạt người ta thường đàm tiếu về những vụ cô dâu hoặc chú rể bỏ trốn khi người thứ ba xuất hiện giữa lúc hai họ đang làm lễ cưới trước bàn thờ. Vả lại, lễ đính hôn của Ashley đã được loan báo đâu? Vậy là hãy còn đủ thì giờ!

Nếu giữa Ashley và Melanie không có tình yêu mà chỉ là sự giao kết từ lâu, thì tại sao chàng lại không thể huỷ bỏ lời giao kết nầy để cưới mình? Chắc chắn chàng sẽ làm vậy, nếu chàng biết mình, Scarlett, yêu chàng. Nàng phải tìm cách cho chàng biết. Nàng phải tìm ra một cách nào đó! Và rồi...

Scarlett thình lình tỉnh mộng vì nàng bỏ qua mấy lời xướng họa theo kinh và Ellen nhìn nàng một cách trách móc. Vừa lấy lại điệu bộ, nàng vừa hé mắt liếc nhìn thật mau quanh phòng. Những dáng người quì gối, ánh phản chiếu dịu dàng của ngọn đèn, những bóng lờ mờ lắc lư của bọn da đen và ngay những vật quen thuộc mà nàng rất ghét nhìn cách đây một giờ, trong khoảnh khắc đều mang lại những sắc thái do những cảm xúc riêng của nàng. Và một lần nữa, gian phòng hình như là một nơi đáng yêu. Nàng sẽ không bao giờ quên giây phút và cảnh tượng nầy!

"Đức Mẹ trọn đời đồng trinh", mẹ nàng lâm râm đọc. Kinh kính mừng Maria bắt đầu, và Scarlett ngoan ngoãn tiếp:

− Cầu cho chúng ta.

Và Ellen với một giọng trầm dịu, ca tụng biểu tượng của Đức Chúa Trời.

Lúc còn bé, Scarlett thường coi Ellen đáng tôn kính hơn Đức Mẹ nữa. Có thể đó là một ý tưởng phạm Thánh, Scarlett thường mở hé mắt nhìn khuôn mặt ngẩng lên của mẹ chớ không nhìn gương mặt của Thánh mẫu lúc lặp lại những câu cũ rích: "Sức mạnh cho những kẻ bịnh tật", "Đức Bà tha thứ cho những kẻ có tội", "Đóa hường mầu nhiệm..." đó là những ngôn từ đẹp đẽ, vì nó là biểu tượng của Ellen. Nhưng đêm nay vì khích động, Scarlett nhận thấy trong lễ cầu nguyện, trong những tiếng êm êm, những câu xướng họa thì thầm, một vẻ đẹp vượt lên trên tất cả những gì nàng đã từng chứng kiến. Và nàng dâng trái tim lên cho Thượng đế, thành thật tạ ơn Ngài đã mở một con đường dưới chân nàng, để đem nàng ra khỏi cảnh khốn cùng và tiến thẳng vào vòng tay của Ashley.

Khi tiếng Amen cuối cùng được đọc lên, tất cả cùng đứng dậy, hơi tê người một chút. Mammy gượng đứng dậy với sự giúp đỡ của Teena và Rosa, Pork lấy cuộn mồi lửa trên kệ, đốt đèn lên, rồi bước ra phòng ngoài. Đối diện với cầu thang là tủ đựng chén bát bằng gỗ hồ đào, vì quá lớn nên không sử dụng được trong phòng ăn. Bên trên mặt tủ có đặt nhiều đèn và một dãy chúc đài cắm sẵn nến. Pork thắp xong một ngọn đèn với ba ngọn nến rồi với vẻ trịnh trọng của một ngự tiền thị vệ trong nội cung, soi đèn cho đức Vua cùng Hoàng hậu về thư phòng, dẫn đoàn người lên thang, nâng cao ngọn đèn lên khỏi đầu. Ellen nắm vịn Gerald bước theo ông, mấy cô gái, mỗi cô cầm một chúc đài bước theo sau.

Scarlett về phòng, đặt giá nến lên nóc tủ kéo và lục lọi trong cái tủ ngầm ở tường kiếm bộ áo khiêu vũ cần phải khâu lại.

Kẹp áo trong tay, nàng im lặng băng qua phòng ngoài. Cửa phòng của cha mẹ vẫn còn hé mở. Nàng sắp sửa gõ cửa thì bỗng nghe giọng nói thật thấp nhưng nghiêm nghị của Ellen:

− Ông O'Hara, ông phải cho Jonas Wilkerson nghỉ việc.

Gerald to tiếng:

− Rồi tôi sẽ tìm đâu ra một đứa quản gia khác, không lường gạt của tôi lấy một xu?

− Phải đuổi nó lập tức, ngay sáng mai. Sam khổng lồ là thằng cai giỏi, nó có thể làm thế công việc cho đến khi ông mướn được người quản gia khác.

Giọng Gerald vang rõ:

− A ha! Tôi hiểu rồi, thì ra cái thằng Jonas xứng đáng của tôi đã thổi phình cái bụng...

− Phải đuổi hắn ngay.

Scarlett nghĩ thầm:

− Thì ra Jonas là cha của đứa bé con Emmie Slaterry. Ồ, đúng rồi, còn đoán xa đoán gần gì nữa đối với một tên Yankee và một đứa con gái da trắng đốn mạc.

Cẩn thận chờ cho tiếng càu nhàu của cha mình lắng xuống, Scarlett gõ cửa, trao cho mẹ cái áo rồi về phòng.

Trong lúc cởi áo ra và tắt nến, nàng phác họa một chương trình làm việc với đủ mọi chi tiết cho ngày mai. Đó chỉ là một chương trình đơn giản, rất hợp với đức tính của Gerald, nghĩa là rất quả quyết. Nàng không lơi mắt trước mục tiêu và chỉ nghĩ đến những bước trực tiếp nhứt để đạt được thành quả.

Trước tiên, nàng sẽ làm bộ "rất kiêu hãnh" như Gerald đã dạy. Ngay lúc đến Twelve Oaks nàng sẽ làm như tươi vui nhứt, không ai có thể ngờ là nàng đang đau xót về chuyện Ashley với Melanie. Nàng sẽ làm dáng với tất cả mọi người. Điều đó hơi tàn nhẫn đối với Ashley, nhưng nó sẽ làm cho chàng khao khát nàng hơn, nàng sẽ không bỏ qua một người đàn ông nào còn trong tuổi kén vợ. Từ Frank Kennedy râu đỏ, già xọm - kẻ trồng cây si Suellen - cho tới Charles Hamilton rụt rè mắc cở và trầm lặng, em của Melanie. Họ sẽ vây quanh nàng như con ong vầy quanh tổ, và Ashley sẽ rời Melanie để nhập bọn với những kẻ ái mộ nàng. Rồi nàng sẽ tìm cách nói chuyện riêng với Ashley vài phút, xa đám đông. Nàng hy vọng mọi việc sẽ xảy ra êm thấm và nếu không có thể sẽ khó khăn hơn. Và nếu Ashley không ngỏ lời trước thì chính nàng sẽ làm điều đó.

Cuối cùng, khi cả hai đã hoàn toàn riêng rẽ, chàng sẽ nhớ ngay tới hình ảnh những gã đàn ông mới chen lấn quanh nàng và Ashley sẽ cảm xúc hơn nữa với sự kiện tất cả những kẻ ấy đều ao ước chiếm được nàng. Và nét buồn thảm pha lẫn thất vọng của hôm nọ sẽ hiện lên ở mắt chàng. Bấy giờ nàng sẽ làm cho chàng khoan khoái trở lại bằng cách để cho chàng thấy nàng vẫn yêu thích chàng hơn mọi đàn ông trên thế giới. Và khi thú nhận điều đó, nàng sẽ làm ra khiêm tốn, dịu dàng và hàng ngàn phương cách khác nữa. Dĩ nhiên, nàng sẽ thực hiện tất cả những việc đó trong phạm vi của phụ nữ đoan trang. Nàng sẽ không mơ mộng mà nói một cách trơ tráo là yêu chàng, đó là một việc không đưa tới thành công. Nhưng chọn cách nào để nói vẫn là một chi tiết chẳng làm nàng bối rối bao nhiêu. Từ trước, nàng đã sắp xếp được những hoàn cảnh tương tự thì nàng vẫn có thể lại làm như thế dễ dàng.

Nằm dài trên giường, đắm mình trong ánh trăng, Scarlett hình dung suốt cảnh ấy. Nàng tưởng tượng tới sự ngạc nhiên và hạnh phúc hiện rõ trên mặt Ashley khi nàng xác định là nàng thật lòng yêu chàng và nàng sẽ được nghe những lời chàng phải nói để cầu hôn.

Tự nhiên là nàng sẽ trả lời rằng nàng không thể nghĩ tới chuyện kết hôn với một người đàn ông đã đính ước với một cô gái khác, nhưng chàng sẽ cố van nài và nàng sẽ làm như bị thuyết phục. Kế đó, cả hai cùng quyết định trốn đi Jonesboro ngay xế trưa hôm ấy và...

Ủa! Trong đêm mai vào giờ nầy nàng có thể đã là bà Ashley Wilkes!

Scarlett ngồi bật dậy trong vòng tay ôm gối và trong lúc lâu tràn ngập hạnh phúc, nàng thấy mình đã là bà Ashley Wilkes - vợ của Ashley! Nhưng một cảm giác lạnh buốt bỗng xua tới. Nếu mọi việc không tiến hành theo một chiều thuận lợi? Nếu Ashley không khẩn cầu nàng trốn đi với chàng? Nàng xua đuổi một cách quả quyết tư tưởng đó ra khỏi óc.

"Mình sẽ không nghĩ tới chuyện đó bây giờ, nó sẽ làm mình rối trí lên mất. Chẳng có lý do gì mọi việc sẽ v>Họ chậm rãi đi qua đám đông khép lại sau lưng họ và theo lối đi đầy bóng râm dẫn về nhà, bàn tay bà Tarltơn sốt sắng đỡ khuỷu tay Xcarlett mạnh mẽ đến nỗi nàng cảm thấy gần như được nhấc khỏi mặt đất từng bước một.

- Chao, tại sao Uly lại làm thế? Xcarlett giận dữ kêu lên khi chắc chắn là không còn ai nghe thấy. Có khác gì anh ta bảo:Nhìn cô ấy kia! Cô ấy đang có mang!

- Dào, cháu chả có mang là gì? Bà Tarltơn nói, Uyl làm thế là phải. Cháu đứng ngoài nắng thế là rất dại, có thể ngất, bị sẩy thì khốn.

Uyl đâu có lo Xcarlett bị sẩy, cụ bà Fônten nói, hơi hổn hển trong khi đi qua sân đến chỗ bậc thềm,với một nụ cười lầm bầm tỏ ra biết tỏng mọi sự. Uyl là tay láu cá. Hắn không muốn bà hoặc tôi nói ở bên mộ, Bit’rix ạ.Hắn sợ những điều chúng ta có thể nói và hắn biết đó là cách duy nhất để tống chúng ta đi khỏi... Và còn cái này nữa, hắn không muốn để Xcarlett phải nghe tảng đất rơi xuống áo quan. Và hắn có lý. Hãy nhớ lấy điều này, Xcarlett, chừng nào ta chưa nghe thấy cái tiếng đó, ta còn chưa tin người thân đã chết thật. Nhưng một khi đã nghe thấy vậy... Phải, đó là cái âm thanh kết thúc khủng khiếp nhất trên đời... Đỡ ta lên thềm, cháu, và đưa một tay cho tôi nào, Bit’rix. Xcarlett chả cần dựa vào cánh tay bà đâu, cũng như chả cần đến nạng, còn tôi thì không được hoạt bát lắm, như Uyl đã nhận xét...Uyl biết cháu là con gái rượu của ba cháu và hắn không muốn cháu phải đau đớn thêm. Hắn nghĩ mất mát này đối với các em cháu không đến nỗi nằng nề như đối với cháu, Xuelơn có nỗi nhục của nó trợ sức, còn Kerin thì có thượng đế của nó. Nhưng cháu chẳng có gì nâng đỡ phải không?

- Vâng, Xcarlett đáp, rằng đỡ bà cụ bước lên thềm, hơi ngạc nhiên trước sự thật chứa đựng trong cái giọng the thé gài nua ấy. Xưa nay, cháu chẳng bao giờ có gì nâng đỡ - ngoài mẹ cháu.

- Nhưng khi mẹ cháu mất, cháu thấy là cháu có thể đứng vững một mình, phải không? Ấy, một số người không có khả năng ấy đâu. Ba cháu là một. Uyl nói đúng. Cháu đừng buồn. Ông ấy không thể sống thiếu Ilơn và giờ đây ông đấy đang ở nơi sung sướng hơn, cũng như ta sẽ sung sướng hơn khi nào ta gặp lại ông lão bác sĩ của ta.

Cụ nói hồn nhiên không hề có ý muốn gợi lòng thương cảm và Xcarlett cùng bà Tarltơn cũng không tỏ thái độ gì. Cụ nói thanh thoát và tự nhiên như thể cụ ông còn sống, đang ở Jônzơrâu và chỉ cần một cuốc xe ngắn là có thể đưa hai cụ đoàn tụ bên nhau. Cụ bà đã quá già, đã chứng kiến quá nhiều sự đời, còn thiết gì mà sợ chết.

- Nhưng... bà cũng có thể đứng vững một mình đấy thôi. Xcarlett nói.

- Bà cụ đưa cặp mắt long lanh như mắt chim nhìn nàng

- Phải, nhưng đôi khi thật khó chịu.

- Này cụ, bà Tarltơn ngắt lời, cụ không nên nói những lời ấy với Xcarlett. Không thế cô ấy cũng đã đủ rối ruột rối gan lên rồi. Nào là chặng hành trình từ Atlanta về đây và cái áo chặt bó lấy người, nào là nỗi đau buồn riêng, nào là nóng ngột, chừng ấy đã đủ khiến cô ấy có nguy cơ sẩy thai, huống hồ cụ lại còn bồi thêm những chuyện buồn bã ấy nữa.

- Thật quái gở! Xcarlett bức tức kêu lên. Cháu đâu có rối ruột rối gan! Và cháu không phải loại đàn bà đần độn ốm o động một tý là có thể sẩy.

- Chẳng biết thế nào đâu, bà Tarltơn nói với cái vẻ của một người thông suốt mọi sự. Tôi bị sẩy, mất đứa con đầu lòng, khi trông thấy một con bò đực húc một đầy tớ da đen của chúng tôi và... cô nhớ con ngựa cái Neli màu hồng của tôi chứ? Đó là con ngựa cái nom khỏe mạnh hiếm thấy, nhưng nó dễ hoảng loạn và căng thẳng thần kinh, và nếu tôi không theo dõi nó sát thì...

- Im đi, Bit’rix, cụ bàFônten nói. Xcarlett không dễ sẩy đến thế. Ta hãy ngồi ở tiền sảnh này cho mát. Đây có luồng gió mới thật dễ chịu. Bây giờ, bà hãy kiếm cho chúng tôi một cốc sữa, Bit’rix, nếu có ở trong bếp. Hoặc bà xem trong nhà kho còn tí rượu vang nào không. Tôi có thể xài được một ly rượu vang. Ta sẽ ngồi đây chờ mọi người về để chào tạm biệt.

- Xcarlett phải đi nằm thôi, bà Tarltơn khăng khăng một mực, đưa mắt lướt trên người nàng với cái vẻ thành thạo của một người có thể tính chính xác đến phút cuối của thời gian mang thai.

- Thôi đi cụ, cụ bà Fônten nói và lấy đầu gậy chống thúc bạn.

Bà Tarltơn đi về phía nhà bếp, quẳng chiếc mũ lên tủ buýp – phê và đưa tay lên vuốt mái tóc đỏ đẫm mồ hôi.

Xcarlett ngả người trên ghế và cởi hai chiếc khuy trên cùng của chiếc coóc – xê chật căng. Phòng tiền sảnh cao trần mát và mờ mờ tối, luồng gió từ sau nhà làm dịu cả người sau cái nắng gay gắt. Nàng nhìn xuyên qua tiền sảnh vào thấu phòng khách nhỏ, nơi vừa nãy hãy còn đặt linh cữu ông Giêrơlđ và cố không nghĩ tới ông nữa, ngước lên nhìn ảnh cụ cố bà Rôbiya treo trên lò sưởi. Bức chân dung bị rạch lưỡi lê của bà ngoại nàng với mái tóc vấn cao, bộ ngực gần như lộ hẳn và vẻ ngượng ngạo lạnh lùng, như mọi lần, làm cho Xcarlett sảng khoái trở lại.

- Ta không biết Bit’rix Tarltơn đau đớn về chuyện nào hơn, mất ba con trai hay mất đàn ngựa, cụ bà Fônten nói. Cháu biết đấy, bà ấy quan tâm nhiều đến Jim và các con gái. Bà ấy thuộc loại người mà Uyl vừa nhắc tới. Dây cót chính của bà ấy đứt rồi. Đôi lúc, ta tự hỏi liệu bà ấy có đi theo con đường của ba cháu không. Bà ấy chỉ sung sướng khi được thấy ngựa hoặc người sinh sản ngay trước mắt, các con gái bà thì chưa đứa nào lấy chồng hoặc có triển vọng lấy được chồng ở cái Hạt này. Cho nên cà chẳng có gì để bận tâm. Nếu không phải là dòng quý phái gốc thì hẳn bà ấy sẽ tầm thường thật sự... Chuyện Uyl nói là sẽ cưới Xuelơn là có đúng không?

- Đúng ạ, Xcarlett nhìn thẳng vào mắt bà cụ, đáp. Trời đất, nàng vẫn nhớ cái hồi nàng sợ cụ bà Fônten chết khiếp! Phải, từ đó đến nay, nàng đã trưởng thành, chỉ còn thiếu nước dám rủa cụ nếu cụ can thiệp vào công việc của ấp Tara.

- Nó có thể kiếm được đám khá hơn, cụ bà Fônten bộc trực nói.

- Thật không? Xcarlett hỏi lại, giọng kiêu kỳ.

- Đừng có lên mặt, cô nương, bà già chua chát nói. Ta không công kích cô em gái quý báu của cô đâu, mặc dù ta đã có thể làm thế nếu ta nán lại ở ngoài nghĩa trang. Điều ta muốn nói là: trong tình hình vùng này hiếm đàn ông, Uyl có thể lấy bất cứ cô gái nào. Nào là bốn con mèo hoang của Bit’rix, nọ là đám con gái nhà Mănrâu, nhà MơcRêi...

- Anh ta sẽ lấy Xu, có thế thôi.

- Con bé ấy lấy được noa là may đấy.

- Ấp Tara có được anh ta là may.

- Cháu yên tâm cái đồn điền này, phải không?

- Vâng.

- Yên đến mức cháu không phản đối việc em gái cháu lấy chồng thuộc tầng lớp dưới, miễn là có một người đàn ông để trông nom ấp Tara?

- Tấng lớp dưới? Xcarlett nói, ngạc nhiên về nhận xét ấy. Tầng lớp dưới? Thời buổi này thì chuyện đó có hệ trọng gì chứng nào một cô gái kiếm được một tấm chồng để lo toan chăm sóc mình?

- Chuyện ấy còn phải bàn, bà cụ nói. Một số người có thể cho cháu là cháu thức thời. Số khác có thể phán rằng cháu lật nhào những nguyên tắc lẽ ra không bao giờ được suy xuyển một li. Chắc chắn Uyl không thuộc dòng dõi quý tộc như gia đình cháu.

Cặp mắt già sắc sảo của bà cụ hướng về phía chân dung cụ cố bà Rôbiya.

Xcarlett hình dung Uyl, chàng trai gầy gò, chẳng có mã gì hiền dịu, lúc nào cũng nhấm một cọng rơm, toàn bộ bề ngoài không có gì là cương nghị, giống như hầu hết đám cáchcơ. Anh ta chẳng làm gì có trong gia phả hàng loạt cụ tổ giàu có, quý phái và quyền cao chức trọng. Thậm chí người đầu tiên của dòng họ Uyl đặt chân đến Giorgia rất có thể là một trong những kẻ chịu ơn Ôgơlthoocp ( 1 ) hoặc là một mông nô. Uyl không bao giờ biết đến trường trung học. Thực tế, bốn năm ở trường làng miền núi là toàn bộ vốn học vấn của anh. Anh ngay thật và trung nghĩa, anh nhẫn nại và cần cù, nhưng chắc chắn anh không phải là người quý phái. Rõ ràng, theo tiêu chuẩn của gia tộc Rôbiya, Xcarlett đang sa sút trong đẳng cấp xã hội.

- Vậy là cô chấp nhận Uyl vào gia đình cô?

- Phải, Xcarlett dữ tợn đáp, sẵn sàng nhảy bổ vào bà già ngay từ lời lên án đầu tiên.

- Cháu có thể hôn ta đi, cụ bà Fônten nói một cách bất ngờ và mỉm cười với thái độ tán thưởng nhất. Cho đến nay, ta chưa bao giờ ưa cháu lắm, Xcarlett ạ. Cháu bao giờ cũng rắn như gỗ hồ đào, ngay cả từ hồi nhỏ, mà ta thì không ưa một phụ nữ cứng cỏi, trừ bản thân ta. Cháu không nháo nhác mất thì giờ vô ích với những sự việc bất khả kháng, cho dù đó là những điều khó chịu. Cháu vượt hàng rào gọn ghẽ như một nhà đi săn cừ.

Xcarlett mỉm một nụ cười phân vân và ngoan ngoãn chạm môi vào gò má héo úa chìa ra cho nàng. Lại được nghe những lời tán thưởng, kể cũng thích, dù không hiểu hết ý nghĩa.

- Có ối người ở đây không đồng tình với việc cháu cho Xu lấy một gã cáchcơ – mặc dù ai nấy đều mến Uyl. Họ có thể một mặt khen nó là người tốt và một mặt nói rằng một cô con gái nhà Âuherơ mà phải lấy chồng hạ đẳng thì thật là kinh khủng. Nhưng cháu đừng bận tâm về điều đó.

- Cháu không bao giờ bận tâm về miệng lưỡi thiên hạ.

- Ta cũng nghe nói thế, giọng bà thoàng chút cay chua. Ờ, đừng bận tâm về dư luận. Đó có thể là cuộc hôn nhân rất tốt đẹp cũng nên. Cố nhiên, Uyl vẫn cứ sẽ có vẻ cachcơ và hôn nhân cũng sẽ chẳng làm cho nó làm ra được hàng đống tiền, nó cũng sẽ chẳng bao giờ đem lại hào quang rực rỡ cho ấp Tara như ba cháu.Nhưng Uyl quý phái tại tâm. Nó có những linh cảm rất đúng. Chỉ có một người quý phái bẩm sinh mới có thể bắt mạch được những nhược điểm của chúng ta một cách chính xác như nó vừa làm ở ngoài nghĩa trang. Cả thể giới không thể quật ngã được chúng ta, nhưng chính chúng ta lại có thể đánh gục bẳng cách tiếc nối quá đáng những gì chúng ta đã mất... và quá đắm chìm trong kỷ niệm. Phải, Uyl sẽ mang lại điều tốt lành cho Xuelơn và cho ấp Tara.

- Vậy là bà tán thành cháu để cho Uyl lấy Xu?

- Lạy chú, không! Giọng cụ bà Fônten mệt mỏi, chua chát nhưng mạnh mẽ. Tán thưởng để cho cachcơ vào làm rể những gia đình quý phái lâu đời ư? Hừ! Chả lẽ ta lại tán thưởng việc đem ngựa nòi lai với ngựa nòi? Ồ, dân cáchcơ thì đôn hậu, chắc chắn và trung thực đấy, nhưng...

- Nhưng bà vừa nói, theo bà có thể là một đám tốt cơ mà! Xcarlett kêu lên, hoang mang.

- À, ta nghĩ Xuelơn lấy được Uyl là tốt... hoặc lấy được ai cũng là tốt, bởi vì nó đang rất cần một người chồng. Liệu nó còn kiếm được chồng ở nơi nào khác? Và liệu cháu kiếm ở nơi nào khác ra một người quản lý tốt như Uyl cho ấp Tara? Nhưng như vậy không có nghĩa là ta thích cái tình thế này hơn cháu.

Nhưng mình thì lại thích thế, Xcarlett nghĩ thầm, cố hiểu ra ý bà lão định nói gì. Mình lấy làm sung sướng về việc Uyl sắp lấy Xuelơn. Tại sao bà cụ lại nghĩ rằng mình phản đối chuyện đó? Bà cụ coi đương nhiên là mình không ưng, cũng như bà ấy.

Nàng cảm thấy bối rối và hơi xấu hổ như tất cả những khi có người gán cho nàng những xúc động, những động cơ mà họ tưởng nàng cũng chia sẻ với họ.

Cụ bà Fônten phe phẩy chiếc quạt lá cọ và sôi nổi nói tiếp.

- Ta chẳng tán thưởng dám này hơn cháu. Song ta là người thực tế và cháu cũng thế. Khi có chuyện gì khó chịu nhưng không làm sao khác được, ta thấy giậm chân và kêu trời là chẳng khôn ngoan gì. Đó không phải là cách ứng xử với những thăng trầm của cuộc đời. Ta biết thế vì gia đình ta cũng như gia đình bên ông bác sĩ nhà ta đã bao lần lên voi xuống chó. Và nếu bọn ta có một phương châm, thì đó là thế này. “Đừng la hét – hãy mỉm cười và chờ thời “. Bọn ta đã vượt qua bao nhiêu thử thách như thế, mỉm cười và chờ thời, cho nên bọn ta trở thành những chuyên gia về mặt phấn đấu để tồn tại. Bọn ta buộc phải thế vì bọn ta bao giờ cũng đặt cược nhầm ngựa. Dòng dõi ta đã bị đuổi ra khỏi Pháp cùng với đám Huygơnô ( 2 ), đuổi khỏi anh cùng với đám Kỵ Sĩ ( 3