1._ Thằng này rày hư lắm rồi,cứ  nhong nhong chư chó hoang suốt. Giòn chân lắm. Cuối tháng này tao cho đi học.-  Mẹ nghiêm mặt nhìn tôi và nói như vậy. Ô, tưởng gì chứ đi học thì tuyệt. Vậy mà mẹ nói ba tiếng CHO ĐI HỌC như là doạ tôi. _Đúng rồi. Cho nó đi học để các thầy cô giáo rèn cho nó. Mà cũng còn bé bỏng gì nữa. Đến tuổi rồi… - Bố tôi thêm vào và cũng bằng cái giọng như doạ. Rèn nghĩa là gì nhỉ. PHẾT VÀO MÔNG chăng?  Có lẽ vậy, bởi ánh mắt của bố nhìn tôi như thể  sắp rút roi ra. _Khoan hẵng, để năm nữa cho nó cứng cáp lên đã. Nó còn dại thế này mà bắt nó đi học sớm là dễ bị MỤ đi đấy! – Bà tôi can thiệp vào và ôm lấy tôi.Tôi quẫy ra.Không,tôi muốn đi học cơ! _Cháu đi đâu đấy? – Người ta sẽ hỏi tôi. _CHÁU ĐI HỌC! – Đấy, tôi sẽ đáp lại thế.Rõ thật OÁCH! 2.Mẹ may cho tôi một bộ quần áo mới “kính coong”.Quần xanh, áo trắng! Đẹp tuyệt. Ngay hôm mới mang về, nét phấn của ông thợ may trọc đầu phố chợ còn hằn trên mặt vải, mẹ đã cho tôi mặc thử. _ Trời đất! Quần áo gì mà như cái váy ấy thế? – Bà tôi kêu lên. Mẹ tôi tặc lưỡi: May hòng lớn mà lị. Tôi lúng túng. Quần xanh, áo trắng, oách! Nhưng mà khó đi lại quá. Tôi bước thử. OẠCH. Tôi ngã. Mẹ tôi hét: Xắn cao ống quần lên chứ. Bố tôi hì hì cười, xắn quần lên cho tôi. Bây giờ thì bước dễ rồi. Nhưng còn áo? Tôi giơ thẳng hai tay ra trước mặt: Không nhìn thấy ngón tay đâu. “Xắn cả hai tay áo lên!”. Mẹ lại ra lệnh. Bố tôi lập tức làm theo. Tay tôi đây rồi. “Đi thử xem nào” Mẹ tôi bảo. Tôi đi. Tôi vung tay. Xoạt, xoạt. Hai ống quần đập vào nhau. Hai ống tay áo đập vào hai bên sườn. “Được rồi, cởi áo ra để tao lấy chỉ đính chắc vào đã!” 3.Hết tháng. Buổi sáng tôi bị đánh thức dậy sớm. “Dậy chuẩn bị đi học”. Mẹ bảo vậy và lôi tôi ra giếng, rửa mặt cho tôi thật kĩ và xới cho tôi một bát xôi gấc. “Aên xôi gấc cho nó đỏ, học chóng được lên lớp!” Tôi không thích ăn xôi gấc lắm. Nhưng tôi rất thích hạt gấc. Hạt gấc có thể dùng để đánh đáo hoặc đập vỏ lấy hạt xuyên vào sợi dây thép đốt làm đuốc, rất cháy! Thay quần áo cũ, mặc bộ mới vào. Vẫn bộ quần xanh áo trắng hôm nào. Nó vẫn rộng nhưng ngắn đi nhiều. Mẹ tôi đã lấy chỉ khâu đính hai ống quần lên, tạo thành hai cái đai dày cộp ở bên dưới. Hai tay áo không xắn nữa mà cài cúc. Oáng tay áo dài trùm gập lại đè lên và che kín chỗ cài cúc ấy. Tôi giơ tay ra: Tay tôi sạch bong và đỏ ửng. Tôi thọc tay vào túi quần, banh ra:Chiếc quần rộng đến nỗi tôi có thể dang thẳng cánh giống như người dơi trong tranh và phải nghiêng hẳn người mới chấm được ngón tay xuống đáy túi bởi nó sâu xuống dưới đầu gối chân. Càng thích. Lừa lúc mẹ tôi chạy ra giếng lấy khăn mặt, tôi vơ tất  cả số hạt gấc cho vào túi quần, tiếc quá, túi quần tôi vẫn còn dư chỗ cho cả hai quả gấc nằm vào nữa. _Thôi nào, được chưa? – Bố tôi bên bác Tộ chạy về. Người ngoẹo đầu ngắm tôi và tắc  lưỡi: - Chà ra dáng lắm. Trông mày oách phết con ạ. Đeo luôn cặp vào tao ngắm tí.-  Bố tôi vớ chiếc cặp cói nhuộm xanh đỏ trên nóc tủ xuống và đích thân choàng  qua vai tôi: “ Aùi  chà chà,ái chà chà…”Bố tôi lại tắc lưỡi.Tôi phổng mũi. _Thôi,ông ra ngõ trước đi rồi quay về cho nó gặp. – Mẹ tôi vừa lau tay vừa nói. Bố tát yêu vào má tôi rồi  xăng xái chạy đi. Mẹ tôi với theo: _Nhớ nhìn xem có bà nào đi qua thì bảo họ đứng lùi lại tý đã nha!... – Rồi người thu vội mâm bát. – Cao! Những hạt gấc bỏ đây đâu? Tôi giật nảy mình và giữ vội lấy túi quần. Mẹ tôi sấn đến, tay vuốt dọc từ hông tôi xuống đến đầu gối. A. Thằng này giỏi thật. Cái gì đây? Đét. Câm! Khóc, chết với tao.Chưa đi học đã tính chuyện nghịch. Những  hạt gấc bị ném tung ra nhà. Mắt tôi nhoà đi. _Câm! Mẹ tôi giơ tay lên. Tôi quệt vội nước mắt. “Bốp!” Một cái tát.Tay tôi bị giật mạnh. “Tay áo mới thế đã lại giây ngay nước mắt vào:.Tôi loạng choạng.Tôi vấp vào cái nồi.Choang!Tôi nhảy vội ra. Xoảng, xoảng. Tôi ngã quay lơ vào chính mâm cơm bố mẹ tôi chưa kịp ăn, mới tạm thu lại.Bát nước canh đổ toé lên người, tôi tối tăm mặt mũi. _Giời ơi là giời, con ơi con là con, mày … giết… tao! Mẹ tôi tru tréo. Tôi bị nhấc bổng lên. Uỵch! Tôi bị ném lên giường. Tôi vội chồm ngay dậy, run cầm cập: Con lạy mẹ! Con chừa rồi, con… _Lại làm sao thế, hả? – Tiếng bố tôi cùng tiếng bước chân chạy uỳnh uỵch. Bố tôi đây rồi. Con lạy bố. Con… - Tôi cuống lên, lùi mãi vào góc giường. Bố tôi đứng sững giữa nhà, nhìn quanh, nhìn mâm cơm đổ tung toé, nhìn mẹ tôi đã lăm lăm cái roi. Và bố  đến bên tôi: _Con ngã vào mâm hả…Ừ, thôi. Ra đây bố xem nào. Khổ, ướt bẩn hết quần áo mới rồi… - Tôi oà khóc. Những lời dịu dàng ấy, bàn tay đưa ra đón tôi không có vẻ gì muốn đánh ấy, làm tôi oà khóc. Tôi lồm cồm bò ra. _Ngồi im đấy! Không học hành gì nữa. – Mẹ tôi quát. Tôi rụt vội, lùi lại. _Bố mày, giờ thì lấy quần áo đâu mà diện nào.Thôi, mặc lại bộ cũ, tạm vậy đã nhé. Nín. Vâng, con nín ngay đây bố ạ. Con có muốn khóc đâu. Nước mắt cứ tự nó chảy ra đấy chứ. Tôi vịn vào vai bố để bố mặc quần  cho tôi: chiếc quần cũ. Mặc áo cho tôi: chiếc áo cũ. _Anh Cao ơi, đi chưa? – Tiếng cái Tâm. _Ơi, đợi anh tý.Anh xong rồi đây.- Bố đáp thay cho tôi và lại khoác cặp cho tôi: - Nào, bố con ta đi. _Cái Tâm đi sau, đừng có nhong nhóng chạy lên trước như vậy!- Mẹ tôi quát vọng ra từ trong nhà. Cái Tâm lùi vội lại. Nó vẫn mặc chiếc áo xanh có bông hoa đỏ và con bướm trắng hôm nào. Sáng nay mẹ nó vẫn phải ra chợ sớm nên nhờ tôi gọi nó cùng đi. Tôi đi trước. Bố đi giữa. Cái Tâm len lén theo sau. Con Đốm thì cứ như cuống lên, hết vọt tít lên trước một đoạn xa rồi lại cắm đầu chạy về, ư ử quấn lấy tôi và cái Tâm.Có lẽ nó cũng biết rằng hôm nay chúng tôi ĐI HỌC? Mặt trời đã lên cao. Đường làng mịn cát. Trên ngọn cây phi lao một con chích choè đang hót. Lũ cào cào rũ cánh xoè xoè trong đám cỏ may ven đường. Tôi cố ôm chiếc cặp cói thật chặt và ngẩng cao đầu lên. TRƯỜNG kia rồi! 4. Đó là một ngôi trường cũ kĩ với những bức tường bao xung quanh cao quá đầu người, trên có cắm mảnh chai. Bố tôi bảo trước đây nó là khu nhà của một ông chánh tổng nào đấy, bị tịch thu làm trụ sở uỷ ban xã, rồi sau chuyển thành lớp bình dân học vụ và cuối cùng sau một số tu sửa, mở rộng và xây dựng thêm, nó thành trường học của bọn tôi. Có sáu cái nhà cả thảy. Bốn nhà dùng làm lớp học, một nhà làm việc của thầy cô giáo và một nhà nữa vừa để làm bếp, vừa làm chuồng lợn. Lớp học của tôi, mái lợp ngói,  ken đầy mạng nhện. Tường gạch xây dày. Có cửa sổ, không to lắm nhưng cũng đủ để nhìn ra bên ngoài. Ngồi canh cửa sổ có thể nhìn thấy một vườn rau, có thể đón những cơn gió và cả những con ong bay lạc vào. Bàn học chả biết bằng gỗ gì, xám xịt,đầy vết dao rạch và vết mực. Bàn nào cũng thế. Bàn của tôi ngồi có một vết mực tím đổ trông rất giống một người cao gầy, chỉ có đầu và hai chân,không có bụng. Tôi còn đang ngắm thằng người thì bị một thằng đẩy vào vai: Đây là chỗ của tao CŨ. Tôi không hiểu CŨ là thế  nào. Nó giải thích cho tôi biết rằng nó bị ĐÚP! “Năm ngoái tao Đà TỪNG ngồi học ở đây.” Nó nói tất cả những điều ấy với tôi bằng một giọng RẤT RA VẺ. Tôi cảm thấy phục nó. Tôi định bỏ sang bàn khác nhưng nó giữ tôi lại. _Mày đưa cho tao cái gì, tao cho ngồi chỗ này. Tôi thích quá,thọc tay vào túi. Túi rỗng không. Tôi mở cặp đưa cho nó cái bút của tôi. Nó bĩu môi: Bút thì làm cái gì, tao chỉ ĐÂM XUỐNG BÀN một cái là oằn ngòi ngay!A, tôi có con dao nhíp. Tôi chìa con dao cho nó. Nó mở lưỡi dao vạch thử xuống bàn xem có sắc không rồi đút vào túi,ngồi dịch sang bên.Tôi đút cặp vào ngăn bàn, lấy lọ mực ra và đổ một tí lên hình người bằng mực cũ rồi lấy ngón tay di di. Thằng người giờ đã có bụng! 5._Tên mày là gì? – Thằng bé đổi chỗ cho tôi hỏi. _Tao tên là Cao!- Tôi đáp. _Còn tao là Dề. – Nó nói và cho hai ngón tay vào miệng bành ra, mắt trợn ngược. Tôi hơi sợ. Nó cười: - Mẹ tao gọi tao là “Trư Bát Giới”. Mày biết Trư Bát Giới là ai không? Tôi lắc đầu. _Các em trật tự! Oâ,thầy giáo đã vào lớp tự bao giờ. Thầy gõ thước kẻ lên bàn. Chúng tôi đang ồn ào vội nín bặt. “Thầy giáo cũ của tao đấy” – Thằng Dề thản nhiên đút hai tay xuống bên dưới đùi, chân đung đưa, nói. Tôi càng phục nó. Tôi ngắm thầy giáo. Đó là một người đã già, không có râu, đeo kính trắng,gầy và hay khịt mũi. _Năm vỡ lòng này, khịt khịt, thầy sẽ dạy các em, khịt.Bây giờ thầy, khịt khịt, gọi tên các em, khịt. Đến tên em nào,  em ấy, khịt, đứng lên nghe chưa. Bắt đầu, khịt! Nghĩa, Bảo, Toản,  Bích,  Quyết, Túc, Tâm….A,hoá ra cũng có nhiều đứa quen. _Cao! _Thưa thầy em đây ạ! – Tôi vội đứng lên. _Ngoan lắm, tiếp tục: Dề! – Thầy giáo gọi. _ĐÂY! – Thằng Dề đứng bật dậy hô to. _Không được trả lời trống không “Đây” như thế. Khịt,trả lời lại! Thầy gỡ kính ra. Mắt thầy trông bé hẳn lại, nhưng nghiêm. Thằng Dề vội khoanh tay lại: _Thưa thầy giáo, em đây aaạ! Nó kéo thật dài tiếng ạ ra và cúi gập người xuống. Thầy giáo lườm nó một cái rồi lại đeo kính vào, gọi tiếp. Có ba mươi chín đứa cả thảy. Tên thầy giáo là Hội.Thầy người xóm trên. _Oâng này hay đánh lắm. – Thằng Dề huých cùi tay vào sườn tôi, cằm hất về phía thầy giáo. Cả cái điệu hất cằm ấy cũng làm tôi mê. Đợi lúc nó quay sang thằng bên cạnh, tôi bắt chước nó hất cằm một cái. _Cao! Em làm gì đấy?- Tiếng thầy giáo. Tôi hoảng quá rụt cổ lại, cúi xuống giấu mặt sau lưng thằng Toản ngồi bàn trước. _Từ nay tôi sẽ dạy các em học chữ, khịt. Trong lớp các em phải chịu khó nghe giảng, khịt. Về nhà phải ôn bài, tập viết, khịt. Em nào học giỏi, chăm ngoan, tôi sẽ, khịt, cho điểm cao, cho giấy khen. Em nào lười, khịt, hay nói chuyện, hay nghịch trong lớp, khịt,về nhà không chịu ôn bài, khịt,đến lớp tôi hỏi không nhớ bài sẽ bị phạt, khịt, khịt, nhớ chưa? _NHỚ Ạ! Cả lớp ngồi im, có mỗi thằng Dề hét lên thật to. Nhiều đứa cười. Thầy Hội dứ cái thước về phía chúng tôi: _Dề, liệu cái thần hồn, khịt! 6.Giờ ra chơi. Chúng tôi ùa ra khỏi lớp như bầy chim sổ lồng. Chúng tôi đi tìm bạn. Thằng Túc dựa lưng vào chiếc cột ngoài hiên bóc kẹo nhai.Khi thấy tôi đến gần nó quay mặt đi. _Cao ơi, lại đây! – Thằng Quyết gọi tôi. Hai tay nó đút trong túi áo,chân giạng ra. Một toán những thằng xóm tôi đứng cạnh nó. Cách đấy mấy bước là những đứa lạ, có lẽ chúng nó ở xóm trên. Thằng Dề đứng đầu bọn ấy. _Mày có dám CHƠI NHAU với thằng kia không? Thằng Quyết chỉ tay vào thằng Dề hỏi tôi.Tôi hơi ngạc nhiên.Mắt tôi và mắt thằng Dề gặp nhau. Thằng Dề lại bành mồm, trợn mắt lên: Ngào, ngào, ngào…Tôi không thấy sợ cái kiểu ấy nữa. Nhưng tôi vẫn thấy ngại. Người nó thấp lùn, chắc nịch, da đen trũi, tóc húi cua. Hơn nữa, nó lại đã từng ĐÚP! _Nó ngồi cạnh tao đấy! – Tôi bảo thằng Quyết. _Mày sợ nó chứ gì?- Thằng Quyết hỏi lại,mắt nhìn tôi vẻ khinh bỉ. Tôi tự ái: _Sợ đếch gì! _Thế thì “chơi” đi! – Thằng Quyết đẩy vai tôi. Tôi miễn cưỡng bước lên phía trước.Thằng Dề thôi không làm bộ “ngáo ộp” nữa.Nó bành rộng cạp quần chun ra nhét áo vào và giao hẹn: Không được mách thầy giáo,không được khóc! “Được!” Thằng Quyết tiến lên đứng giữa hai chúng tôi.Tôi hiểu nó sẽ làm “trọng tài”: Bên nào thua thì phải chịu làm quân, không được đòi làm chỉ huy nữa, đồng ý không? Đồng ý! Bắt đầu đi! Thằng Quyết hô: Một, hai,  ba! _Xông lên đi. Đấm đi. Oâm nó mà vật,ôm chân ấy! Hai bên hò hét. Tôi vẫn lưỡng lự. Nhưng thằng Dề đã xông đến. Nó đấm một cái. Tôi nhảy giật lùi, tránh được “Ê, thằng Cao lui rồi, lui là thua!” bọn bên kia hét lên. “Quân tôi” cũng không chịu kém: ĐÁ đi.CHƠI mạnh đi.Cao ơi,ĐẤM VÀO MẶT nó ấy! Tôi xông tới. Uỵch. Người bị “đấm vào mặt” không phải là thằng Dề mà là tôi. Mắt tôi nảy đom đóm.Tôi điên lên, vung tay loạn xạ. Tôi đấm lung tung,không phải là vào thằng Dề, mà là vào những tiếng hò hét. Tay tôi chạm phải một đứa nào đó.Vai tôi bị ẩy mạnh. Tôi lao người và ôm được trúng thằng Dề. Tôi ghì chặt lấy nó và cùng với nó ngã lăn quay xuống sân. Tôi bị thúc mạnh vào bụng. Cú thúc làm tôi đau quá và bật khóc! _Dừng ngay lại. Ai cho đánh nhau thế này hả. khịt, khịt!- Có tiếng quát lớn. _Chạy đi chúng mày ơi, thầy giáo đấy. – Tiếng đứa nào hét to. Tiếng chân chạy hỗn loạn. Tôi không bị đè nữa. Thằng Dề đã bỏ chạy. _Đứng lên.Làm sao đánh nhau? Khịt! Tai tôi bị xách ngược lên. Tôi hoảng quá, khóc thật to. _Không phải tại em. Hu hu. Thằng Dề nó đánh em trước chứ. Hu hu hu…. 7. – Quyết ơi, đợi tao về với! _ … _Quyết ơi! _ Cút đi. Đồ hèn! _Ơ… _Ơ cái gì? Tại sao mày khóc? Tại sao mày mách thầy giáo để thầy phạt thằng Dề? _Tao mách thằng Dề chứ có mách mày đâu? _Mày đã thề là không khóc, không mách thầy kia mà? _Nhưng … tao đau quá. _Đau cũng phải chịu. Đã thề là phải giữ lời. Lần sau còn thế chúng tao không chơi với mày nữa. _Ừ … tao thề. Và đây là bài học đầu tiên của tôi: Đà THỀ THÌ PHẢI GIỮ LỜI! 8. Chúng tôi bắt đầu được học chữ. Thầy giáo bảo có hai mươi bốn chữ cái.Phải học nhận mặt chữ.Phải phân biệt được đâu là chữ  e, đâu là l, chữ  a và chữ d. Ngày đầu học mấy chữ a, b, c thì tôi thích. Nhưng học thêm mấy chữ nữa thì bắt đầu lẫn lộn.Tôi không hiểu tại sao chỉ cần kéo dài thêm hoặc viết ngắn đi một tý, chữ nọ đã biến thành chữ kia. Và khổ nhất là những giờ tập viết. Tôi đã cố gắng hết sức nhưng ngòi bút vẫn không chịu theo sự điều khiển của tôi. Thầy giáo liên tục nhắc: _Cao,sao lại méo mồm đi thế kia? _Cao,ngồi thẳng lên. _Cao,muốn cận thị à,ngẩng đầu lên! _Cao,chấm bút vào lọ mực xong phải gạn bớt vào miệng lọ đã.Em làm rơi cả mực ra vở rồi… Cao.Cao… Cao, không được thế này.Cao, không được thế kia. Tôi run lên.Tôi mắm môi lại ấn ngòi bút. Ngòi bút cắm chặt vào vở. Tôi cố đẩy nó đi.Ngòi bút sắt cào thành một đường trên mặt giấy,chệch ra ngoài. Tay tôi gạt phải lọ mực. _Choang! _Cao, đứng dậy! Lại vừa viết vừa nghịch phải không. Em bị phạt. Lên bảng, đứng quay mặt vào tường. Đứng quay mặt vào tường. Lúc đầu thì sợ. Không chỉ là sợ, cả xấu hổ nữa. _ Ê,lêu lêu, anh Cao bị phạt! – Cái Tâm ngoáy ngoáy ngón tay bé tí xíu của nó trước mặt tôi. Tôi giơ nắm đấm ra, nó rụt vội tay lại. Đứng quay mặt vào tường. Dần thì tôi thấy thú. Chân tôi không mỏi mấy. Ở nhà thỉnh thoảng tôi vẫn bị mẹ bắt đứng như vậy. Tôi nhìn bức tường. Trước mặt tôi có một cái lỗ. Hình như ai đã đóng vào đó một cái đinh to rồi lại nhổ đi. Miệng lỗ có tí mạng nhện. Có mấy con bọ,không biết bọ gì, bé xíu, cứ hết bò vào lại bò ra khỏi cái lỗ đó. Tôi rình cơ hội để lấy móng tay đè chết một con. _Cao, bỏ tay xuống, khịt! Tôi bỏ tay xuống. Những con bọ vẫn bò ra bò vào. Chán thật. Tôi rời mắt khỏi chúng để nhìn xuống chân. Dưới chân tôi, sát mép tường có một đàn kiến đen đang tha trứng.Bà tôi bảo, kiến tha trứng chuyển tổ là trời sắp mưa. Oâi,  ước gì trời mưa,mưa thật to,mưa đến không thể đi học được. Tôi nhìn ra ngoài. Trời vẫn nắng. Có thể lũ kiến này “chập mạch!”. Một con cuốn chiếu leo dọc tường bò lên. Chà,giá mà tôi cũng có nhiều chân như nó.Tôi sẽ bò theo tường dựng đứng như nó mà không ngã.Nếu vậy bọn thằng Quyết, thằng Dề sẽ nhất định phục lăn, chả cần “chơi nhau” cũng được làm chỉ huy. Oâi, sao mà tôi thích làm CHỈ HUY đến thế? Tan học. Lũ bạn quây lấy tôi.Chúng nó nhìn tôi như nhìn một anh hùng. _Mày đã đánh đổ lọ mực à? _Không phải đánh đổ mà là tao đã NÉM VỠ nó! _Chà… chà. _Đúng,nó đã NÉM vỡ đấy! – Thằng Dề gật đầu xác định. _Về nhà mày có bị làm sao không? _Tao sẽ bị TẨN!Nhưng ĐẾCH SỢ! _Để tao cho mày lọ mực của tao! 9. Buổi tối. _Nào, ông tướng.Ngồi vào bàn tập viết đi. Ghế đây. Lấy vở, bút mực ra. – Bố tôi ra lệnh. _ Thằng này uống mực đi hay sao ấy?Lọ mực mới pha cho hôm nào hôm nay đã hết. Béo nghịch lắm rồi.Hôm nào đi học về, quần áo cũng như người lôi ở dưới đất lên. Mai tao mặc cho mày quần áo mới. Hễ về BẨN THÌ CHẾT VỚI TAO! – Mẹ tôi đứng ngay sau lưng tôi. _ Ngẩng cao đầu lên,mày cận à? – Bố  nắm tóc tôi kéo ngược ra sau. _ Xì,mày đang viết chữ a cơ mà. Chữ a không có CÁI CHUÔI cao lên như vậy. Đấy là chữ d. – Mẹ tôi ghé nhìn vào vở của tôi, vừa xỉa răng vừa nói. Tôi rất muốn quay nhìn xem mẹ gảy tăm thế nào mà nghe giòn đến vậy,nhưng không dám. _ Tách, tờ rờ tách tách! NGU! Đã bảo chữ a không có cái chuôi! _ Thằng này không kèm cặp ngay từ đầu rồi là hỏng. Đưa tay đây! – Bố tôi nắm lấy tay tôi” – Đưa lên. Đưa xuống. Hất ra một tí. Một tí thôi mà, thế nào là một tí? Mềm tay ra nào. Mày đang cầm bút hay cầm dao đấy. Ơ, chặt vào một tí chứ. Mày có tay hay không thế? Chà, mềm tay ra, chặt tay vào. Tôi có tay hay không ư? CÓ! Nhưng bố nắm tay con chặt quá bố ạ. Cả cái mùi thuốc lào ở người bố nữa. Kinh quá. Y như mùi ở người thầy giáo Hội. _ Đấy, viết như thế. Bây giờ thì tự viết đi tao xem. – Bố buông tay tôi ra.Chiếc bút rơi xuống quyển vở, mực bắn ra. – Bốp! A, thằng này giỏi. Tao bảo mày viết đi chứ  bảo mày vứt bút đi ấy à? Tôi bị tát, bị quát. Tôi rất muốn NẮM ngay lấy cái bút, nhưng ngón tay tôi vẫn còn đang tê dại. Cái bút nhấc lên, lại rơi. _ Chà, đồ ăn hại. Cầm cái bút cũng không nổi thì còn nói chuyện học hành gì cơ chứ! Thôi, mai thì nghỉ ở nhà mà đi chơi,đốt sách bút đi con ạ. Rồi mẹ kiếm cho con đôi quang gánh với cặp que. Ngữ mày thì chỉ làm được CÒ KÈ thôi. “Cò kè hót cứt bờ sông Để chó ăn mất, thương ông cò kè!” Bọn chúng tôi thường ngày vẫn chạy theo hát trêu mấy ông đi lấy phân vậy. Ngày mai tôi sẽ thành cò kè?! Tôi oà khóc. 10. Hoá ra mẹ chỉ doạ vậy. Tôi vẫn phải đi học. Thầy giáo dạy chúng tôi tập đếm. Thầy rút từ trong túi quần ra từng cái que và GỌI CHÚNG là: Một, hai, ba… chúng tôi biết đếm rất nhanh. _ Cao, mấy que đây?Khịt! _ Ba ạ. _Giỏi. Quyết, đây mấy que? _ Tám… à quên, chín ạ! _Giỏi. Tâm nào?Đây là mấy? _ Một, hai, ba… thưa thầy, mười ạ! _ Giỏi, khịt,giỏi lắm! Tất cả  chúng tôi đều được khen giỏi. Đứa nào đứa nấy phổng mũi. Chỉ riêng có thằng Hoà là bị thầy chê dốt. Đáng lẽ phải trả lời là có BỐN cái que thì nó lại lung tung: Năm, à bảy… à sáu! Nó bị bệnh thối tai. Người ta xếp cho nó ngồi riêng một bàn ở cuối lớp. Chúng tôi không muốn chơi với nó, sợ  LÂY! Làm bạn với nó thường chỉ những con ruồi bay vo ve quanh đầu. Mắt nó trông lúc nào cũng buồn. Trong lớp có lẽ nó mải đuổi ruồi hơn là nghe thầy giảng. Thằng Hoà ghét ruồi.Chắc thế. Nhưng tôi thì tôi thích. Ở lớp, tôi bôi dỉ mũi vào móng tay nhử cho con ruồi đến đậu rồi tóm lấy chúng,vặt cánh đem lén bỏ vào lọ mực của bọn con gái. Mực có ruồi chết trong ấy thì chóng thối. Có lẽ tôi thích mùi mực thối? Tôi cũng thích bất cứ con gì bay vào lớp.Có lần trong giờ toán có một con ong bay vào. Nó vo vo và loang loáng như một nét vẽ bằng tia nắng. Bọn con gái kêu rú lên sợ bị đốt. Giá như nó đốt một đứa nào! Nhưng không, nó bay vòng vèo có một tí rồi bay ra. Chắc nó không thích trò đếm que? Một lần khác,một con bọ hung bay vào.Có lẽ nó ngửi thấy mùi mực thối? Thằng Dề phát hiện ra nó đầu tiên và kêu lên: “Bắt lấy”. Và thế là không tài nào giữ được trật tự nữa. Chúng tôi huơ tay lên chộp. Chúng tôi nhảy lên ghế, đứng lên bàn. Chúng tôi vơ tất cả mọi thứ: sách, vở, mực, bút, guốc dép… để ném theo con bọ hung kia. Thầy Hội ra sức đập bàn, ra sức hét. Nhưng chúng tôi hét to hơn thầy. Oâng hiệu trưởng nghe tiếng ồn chạy xuống và kết quả là tất cả chúng tôi bị phạt ngồi lại lớp một tiếng để nghe đích thân ông hiệu trưởng quở trách. Bọn con gái sợ, có đứa thút thít khóc, còn tôi thì đã quen nghe chửi? Tôi sẽ không bận tâm lắm nếu không nhìn thấy thầy Hội lúc đó.Thầy đứng cúi gằm mặt trước thầy hiệu trưởng, điệu bộ thảm hại, hết đeo kính vào lại gỡ ra.Cuối cùng thầy nói lời xin lỗi thay chúng tôi và im lặng ra khỏi lớp. Thầy có vẻ rất buồn… Chúng tôi ngồi im. Lần đầu tiên trong đời đi học chúng tôi ngồi im khi đã hết giờ học và thầy đã ra khỏi lớp. Có một cái gì đó đã làm cho chúng tôi không thể  ngẩng mặt lên,không thể ríu rít ùa ra khỏi lớp như mọi lần. Cái gì vậy? 11. Sau một thời gian dài đến trường, lực học của tôi đã dần khá lên, tôi đã được khen về viết chính tả và tập đọc. Chính tả – Đấy là công của bố tôi. Bố đã LUYỆN GÂN CỐT  cho tôi. Còn tập đọc thì hẳn là công của tôi. Tôi thích đọc. Ơû trong sách có in nhiều chuyện cổ tích, có chuyện về bà Còng đi chợ, chuyện cái tôm cái tép, chuyện con cò đi ăn đêm đậu phải cành mềm như lời mẹ ru tôi hồi bé tí. Tôi NGỐN những câu chuyện ấy và đã tốn hết mấy chiếc bút chì xanh đỏ để  tô lên những hình vẽ trong sách. Bà tôi khen tôi có khiếu vẽ. Nhưng còn môn học tính? Từ khi lên lớp một tôi phải học tính. Đó vẫn là nỗi sợ hãi của tôi. Thầy giáo bảo tôi kém. Bố tôi bảo tôi DỐT. Còn mẹ thì có vẻ hoa văn hơn: NGU NHƯ BÒ. Cứ mỗi lần đến giờ học tính là tôi lại như bị kiến đốt. Thầy giáo viết con số lên bảng. Thầy sẽ hỏi ĐÁP SỐ. Tôi cuống lên. Tôi cúi mặt nhìn xuống bàn. Tôi ngồi dịch để có thể  núp sau lưng thằng Toản. Nhưng … _Cao! Thế là hết rồi. Tôi vịn mép bàn. Tôi khép chặt hai đùi lại để hai chân tôi chúng có thể tựa vào nhau cho đỡ run. Nhưng không ăn thua. Tôi vẫn run. RUN NHƯ CẦY SẤY. Ơû nhà cũng chẳng hơn gì. Bố trực tiếp ra toán cho tôi: Mẹ mày cho mày hai quả na. Tao cho mày ba quả nữa. Mày mới ăn đi có một quả vậy mày còn mấy quả na? Đầu đề thích thật. Na,chà, sao mà tôi thích na đến thế. Nhà tôi có một cây na. Có lần tôi vớ được một quả chín cây. Tôi lấy cùi dìa ra, cứ để  nó bám trên cành vậy mà chòi lấy hết ruột để ăn.¨Ăn xong tôi lấy que cào cào vào mặt trong vỏ. Bố tôi nhìn những mảnh vỏ ấy và bảo: Hoài của, quả na to thế mà để chào mào ăn mất. _ Sao, còn mấy quả? – Bố hỏi lại. Tôi giật mình. Mẹ cho hai,bố cho ba, ăn đi một, bốn. CÒN BỐN QUẢ. Tôi khoái quá, vừa trả lời vừa nuốt nước bọt, kể ra nếu được ăn hết nhẵn ngay thì vẫn hơn. Tôi rất ghét để dành. _ Ừ, thế hai cộng ba trừ một bằng mấy? – Bố nhìn tôi,hi vọng. Tôi tịt ngóp. Hai CỘNG ba, con số 2 cộng con số 3. Rồi lại phép TRỪ nữa. Tôi cố nghĩ – làm ra vẻ cố nghĩ- nhưng không được. Cuối cùng tôi trả lời liều: _ Bảy! _ Bảy là thế nào. _ A… sáu ạ! _ Sáu? – Bố tôi diễu cợt: - Mày đẻ ra được hai quả nữa hay sao mà lại còn sáu? Ô, thế thì bao nhiêu? Tôi cuống lên: Ba ạ! _ Sao chỉ còn có ba? Mày ăn vụng đi mất một quả à? – Bố cáu và cầm lấy cán quạt. Thôi chết! Hẳn là bố đã biết tôi ăn trộm quả na hồi nào rồi. 12. Bố tôi đã PHẾT VÀO MÔNG tôi. Thầy Hội đã GÕ thước kẻ lên ngón tay tôi. Nhưng cái cán quạt và thước kẻ không làm cho tôi giỏi lên được mà chỉ làm cho tôi thêm mù tịt. Và điều này đã xảy ra: cứ đến giờ toán là tôi mót đi giải. Không hiểu sao vậy. Có lần bị gọi lên bảng làm toán tôi đã “QUẤN RA ĐÀI”. Thầy Hội khịt mũi liên tục, nhổ nước bọt và đuổi tôi ra khỏi lớp. Tôi ra phía hồi lớp bên ngoài đứng. Ơû đây thích thật. Gió rất mát. Nhưng tôi không đứng chỗ bóng râm mà chọn chỗ nắng, đứng chống tay xuống đất, chổng mông về phía mặt trời: Tôi phải phơi quần. Nếu tôi trở về nhà với chiếc quần bị ướt thì chắc mẹ tôi sẽ PHƠI lại nó bằng chiếc roi! Tôi không muốn thế. _ Cao ơi! – Tiếng thằng Dề. Nhưng tôi chỉ nhìn thấy một cái quần đùi đội trên hai cẳng chân đen nhẻm. _ Đi cưỡi ngựa đi. À,cưỡi ngựa? Tôi đứng thẳng dậy. _Mày cũng bị đuổi à? _ Ừ. Nhưng không phải tao dốt, mà là tao không muốn trả lời đúng… Học chán bỏ bà. Chúng tôi men theo tường lớp, chạy tắt qua vườn rau và chui qua một bụi tre gai. Chúng tôi phóng một mạch. Nghĩa địa đây rồi. Ơû góc đằng kia có những cây dứa già đã bị cắt hết lá đang cong lưng chờ đợi. Chúng tôi leo lên, mỗi đứa một cây. _ Hê hê hê… - Thằng Dề khoái trá hét, nó ra sức nhún. Tôi cũng không chịu kém. Tôi chúi về trước, ngửa ra sau “con ngựa” phi mỗi lúc một mạnh. Tôi giơ tay lên. GIƠ KIẾM LÊN. _ Xung pho… ong… 13._ Cô ơi, thằng Cao hôm nay bị điểm một. Nó không trả lời được lại còn ĐÁI RA QUẦN. Thầy giáo ĐUỔI, không cho học. Nó dốt quá, không bằng một tí của cháu, cháu được mười cơ. _ Giời ơi là giời, con với cái, học thế… Cao! Thằng Cao đâu,đem roi,đem đít về đây! 14. – Túc ơi, ra chúng tao cho xem cái này! – Thằng Quyết gọi to. Tôi và thằng Dề nắm chặt tay nhau cùng nín thở chờ. Im lặng. Thằng Quyết lại gọi một lần nữa. Lát sau, thằng Túc ra. Thấy chúng tôi, nó đề phòng đứng cách một quãng. _ Đừng sợ, chúng tao không đánh đâu. Cho mày xem cái này. – Thằng Quyết giở cái giấy bóng con  con ra. _ Cái gì đấy? – Thằng Túc vẫn khôgn chịu lại gần. _ CAO HỔ CỐT! – Thằng Dề vội nói. _ Tao xem nào. – Thằng Túc sán lại. Mắt nó nhìn có vẻ nghi ngờ: - Chúng mày nói phét! _ Tao mà lại thèm… Người ta biếu bố tao đấy. Thằng Dề lại chen vào và huých thằng Quyết: _ Thôi cất đi, chốc nữa chúng mình chén. Chén cao hổ cốt thì béo lắm, lại khoẻ nữa. Đánh nhau thằng nào cũng thua. Thằng Túc giữ vội lấy tay thằng Quyết: _ Chúng mày đổi cho tao đi. _Xì, đổi cho mày à? Nhà mày thì thiếu gì cao hổ cốt? Lần trước mày khoe bố mày được người ta biếu cả một gói bằng bắp chân là gì? _ Ừ…  có mà bố tao không cho tao ăn. – Thằng Túc lúng túng nuốt nước bọt. Mắt nó hau háu nhìn  gói “cao” trong tay thằng Quyết. Thằng Quyết có vẻ đắn đo: Vậy mày định đổi cho chúng tao cái gì? _ Một gói kẹo nhá. _ Ui giời. Một gói kẹo mà đòi đổi cao hổ cốt? _ Thì thêm một gói bánh bích quy nữa… Nhưng, ăn luôn được chứ? Mày chắc ăn vào sẽ khoẻ, đánh nhau thằng nào cũng thua tao chứ? _ Ừ, ăn ngay được. Không tin, chúng ta đứng đây cho mày ăn. Không khoẻ chúng tao không lấy bánh kẹo của mày. _ Được, đưa đây. – Thằng Túc chìa tay ra. Thằng Quyết tự tay bóc gói. Trong gói là một thứ  đen đen, quanh quánh. _ Há mồm ra để tao đút cho. Nhai ngay, không ngửi. Ngửi là nó bay hết hơi bổ đi đấy. Thằng Quyết ra lệnh,thằng Túc làm theo, vội vàng đớp lấy miếng “cao” nhai ngấu nghiến. A … Á… Bỗng nó kêu toáng lên, phun bọt, nhổ phì phì như nhai phải than bỏng. Chúng tôi ù té chạy: _ Cho mày chết, thằng mách lẻo ăn cứt gà sết. – Chúng tôi vừa chạy, vừa reo. 15. Bác Tộ đã đem chuyện thằng Túc bị ăn cứt gà sết sang từng nhà chúng tôi và ra trường. Kết quả là tôi, thằng Quyết, thằng Dề mỗi đứa bị một trận đòn và bị giam đứng trên bảng một buổi. Người ta gọi chúng tôi là QUÂN GIAN ÁC, BỌN VÔ GIÁO DỤC và NHỮNG KẺ LÀM LOẠN! Nhưng cũng có người khen chúng tôi là RANH, “tí tuổi mà RANH”. Nhiều người còn gật gù: Đáng đời nhà nó, rõ bố nào con nấy. Cứ thấy của là tối mắt lại, cho chết! Ngay cả bố tôi, khi biết rõ chuyện vì sao chúng tôi cho thằng Túc ăn cứt gà sết ông cũng đã cười. Tôi biết bố cũng chẳng ưa gì bác Tộ. Một lần tôi ra uỷ ban, thực lòng chỉ cốt được ngồi chơi với bố. Nhưng không may cho tôi bữa ấy uỷ ban  có khách nên bố tôi phải tít mù lo chuyện cơm nước. Bố lấy cho tôi một cái ghế con bảo ngồi chơi chờ rồi lại mải miết nấu nướng, chặt, xếp cỗ. Đúng lúc ấy bác Tộ từ phòng họp xuống. Nhìn thấy tôi, bác buông một câu: _ Có ba con gà, vị chi là sáu cái chân cả thảy, không được thiếu đâu đấy nhá! Đang chặt thịt gà,bố tôi dừng phắt lại ngẩng lên: _ Oâng nói thế là có ý gì, nói lại tôi nghe thử? Giọng bố tôi rất lạ. Tôi giật mình nhìn bố. Thường ngày bố tôi rất hiền: trong làng ngoài xóm chẳng bao giờ thấy bố to tiếng với ai. Ngay cả với tôi, mẹ có thể có lúc cáu giận đã đét đít tôi, nhưng bố thì chưa bao giờ. Bà tôi bảo bố tôi khí khái, giống tính ông nội. “Đói cho sạch,rách cho thơm,trọng người chứ đừng trọng của, đừng luỵ người!”- Bố tôi thường nói vậy. Bố tôi thích uống rượu, mặc dù không nhiều, mỗi bữa thường chỉ một chén và chủ yếu là uống suông. Hạn hữu gặp hôm đắt hàng, bà tôi ở chợ về mới mua cho bố tôi vài thanh đậu phụ rán hoặc cái bánh đa vừng. Những lúc như vậy, bố tôi rất vui, thường bế tôi vào lòng, bẻ đút cho tôi từng mẩu bánh nhỏ và có khi cao hứng bố còn cho tôi nhắp thử cả một tý nước trắng cay xè trong cốc của ông nữa. _ Uống đi. Trai vô tửu như kì vô phong. Mày mà không biết uống rượu thì sau này về già bố mày biết “đánh dậm” ở đâu? Oâng nói, cười và khom lưng bò quanh chiếu làm trâu cho tôi cưỡi. Ở uỷ ban,nhiều hôm làm cơm đãi khách,thức ăn thừa mứa nhưng chẳng bao giờ tôi thấy bố mang về nhà thứ gì. Vậy mà bây giờ… Mặt bố tôi đỏ bừng còn mắt thì như long lên nhìn thẳng vào bác Tộ. Bác Tộ có lẽ cũng đã thấy lỡ lời, vội cười giảng hoà: _ Tôi đùa thôi mà… Nhưng… Nói chung thì cũng không nên để thằng bé quanh quẩn ở đây. Đang có khách khứa, nhiều người ra vào, không tiện! Nói rồi bác Tộ vội bỏ đi. Bố tôi nhìn theo, cằm bạnh ra và đột nhiên giơ dao thẳng tay chiếm một nhát mạnh xuống chiếc thớt làm nó vỡ làm hai mảnh. Kể từ đó tôi không ra bếp uỷ ban chơi nữa và đâm ghét bác Tộ. Còn mẹ tôi, sau vụ “cứt gà sết”, mặc dù đã ĐÉT vào mông tôi, người vẫn còn dắt tôi sang tận nhà bác Tộ, bắt tôi khoanh tay xin lỗi bác và thằng Túc. Hai bố con nó hằm hằm nhìn tôi, không thèm nói. Mẹ tôi lo lắng: Mày làm tao mất mặt với người ta. Người ta là chức sắc của xã. Bố này còn đang phục dịch người ta. Không khéo người ta để ýa thù hằn cho thì khổ bố khổ mẹ đấy con ạ. Trong vẻ mặt của mẹ có gì đó làm tôi mủi lòng. Tôi thấy thương mẹ và ân hận. Nỗi ân hận giống như hôm vì chúng tôi mà thầy Hội bị thầy hiệu trưởng phê bình. Tôi hứa với mẹ sẽ không bao giờ gây chuyện nữa. 16. “Ham chơi,mải nghịch, hay nói chuyện riêng và chọc bạn trong lớp. Toán rất yếu…” Bố tôi đọc như đếm từng chữ trong cuốn sổ liên lạc mà trường đã gửi về cho gia đình học sinh. Cuối cùng  người đặt cuốn sổ xuống và nhìn tôi: “Thế là thế nào?”. Tôi nín thít. Ham cơi, mải nghịch. Đúng thế, cái chất của tôi nó vậy mà. “Chọc bạn trong lớp, xé mũ nấm vứt lên tóc bọn con gái hay bỏ ruồi vào lọ mực? Đúng cả. Nhưng còn toán rất yếu? Tôi thở dài. Biết trả lời bố thế nào đây. Quả thực tôi đã làm mọi cách để không YẾU TOÁN: Tôi đã nấp sau lưng bạn. Tôi đã tỏ ra nghênh ngáo,ra vẻ thuộc bài để thầy khỏi gọi. Tôi đã tỏ bấm ngón tay trỏ vào ngón giữa “bắt quyết” như lúc đi đêm sợ ma. Tôi đã niệm cả “ A di đà Phật” như bà tôi bảo để mong có được sự “phù hộ độ trì” của thần thánh nữa. Mắt tôi nhìn các con số, nhìn thước kẻ của thầy và lưỡi tôi cứng lại. Tôi biết mình sẽ bị ĐÁNH nếu trả lời sai. Tôi có nghĩ, nhưng càng cố thì óc tôi càng đặc lại. “Óc này làm bằng đậu phụ” – Bố tôi bảo. Có lẽ thế. Toán viết làm trong vở thì tôi càng “ nhúc nhắc “ được tí chút. Khi không nhìn thầy giáo, đầu óc tôi có vẻ khá hơn. Cũng như khi tôi ở nhà: Bố  lôi quyển vở làm tính của tôi ra. Xoạt – Xoạt – Xoạt. Một. Xoạt. Hai. Xoạt,xoạt – lại một - - xoạt. A, được những sáu. Chắc bài này mày “cóp py?” Không,tự con làm đấy chứ! Tự mày? Thật không? Vậy mày lấy tờ giấy khác ra, tao đọc mày làm lại cho tao xem…Đấy, mày bảo tự mày, mà cũng chính bài ấy bây giờ thì mày lại không làm được. Thế là thế nào? THẾ LÀ THẾ NÀO? Tôi chịu không biết thế là thế nào. Nhưng rõ ràng là bài ấy tôi tự  làm lấy thật mà. TÔI THỀ! _ Đấy, ra trường dối cha, về nhà dối chú. Đời mày rồi chả ra gì đâu con ạ. Người ta muốn làm nên, thành ông nọ bà kia, để lớn lên thoát khỏi cái cảnh  “ nhọ đít ” như bố mẹ mày, thì phải học giỏi toán. Đằng này… Tao chẳng hiểu óc mày là óc gì nữa. Có óc không hay chỉ toàn bí ngô? Đúng. Đời tôi sẽ chẳng ra gì. Tôi sẽ thành một đứa chả ra gì. Bởi tôi chỉ thích trốn học, thích lông nhông, thích đả nhau, và … chán môn học tính, cái môn dành cho những người giỏi giang và hẳn là RẤT RA GÌ! _ Mai tao mua về cho mày con trâu. Ngữ mày thì chỉ đi chăn trâu! – Mẹ tôi từ giường bên nói. Oâ, lần trước mẹ bảo cho tôi đi làm cò kè. Bây giờ lại bảo cho đi chăn trâu. Làm cò kè tôi không thích, chứ chăn trâu thì tuyệt quá còn gì. Tôi có lần được đi chăn trâu với thằng Quyết. Chà, vậy là ngày mai tôi sẽ được như nó: cưỡi trâu phi, thả cho trâu ở vệ đê còn mình thì thả cửa nghịch: đánh khăng, đánh đáo ăn hạt gấc, đi đào lỗ chuột hoặc đi bắt bọn chim trả làm tổ ở các bờ ruộng. Và nhất là được nằm phơi rốn nhìn lên bầu trời mà mơ thấy mình thành kỵ sĩ. Cũng có thể kiếm lấy một quyển truyện nằm vắt chân chữ cgũ lên mà đọc. Thế đấy! Chăn trâu… Nhưng mà… liệu mẹ tôi có giữ lời không? _ Tao nói thật đấy! Từ nay trở đi, cứ tao thấy bị thêm điểm một nào nữa là dứt khoát tao bắt đi chăn trâu! À. Thế thì được. Tôi ở lớp chạy về, hớn hở đưa cho mẹ tôi xam trang vở có điểm MỘT to tướng và mới toanh, đỏ roi rói thầy vừa cho. Nhưng mà mẹ tôi không đi lấy trâu về mà rút từ chái nhà xuống chiếc roi quen thuộc: _ Vào giường nằm. Thế này thì quá lắm rồi. Mày không còn coi tao ra cái gì nữa. Con với cái. Nó lại còn tỏ vẻ vui mừng khi được điểm một nữa cơ chứ. Véo. Véo … 17. Bây giờ, những buổi học, những quyển vở, chiếc bút, lọ mực, và cả thầy giáo nữa đều làm tôi phát ngấy. Tôi vẫn đi học sớm, nhưng không phải để vào lớp  sớm mà là để có thời gian lang thang đuổi theo đám cào cào trong vạt cỏ bông may. Tôi tóm lấy chúng, vặt cánh đi để rồi thích chí nhìn chúng vừa nhảy vừa ngã dúi dụi. Cái Tâm bảo nghịch thế là ác. Nhưng tôi thích ác. Tôi thích bắt những con đỉa no tròn bám lủng lẳng dưới bụng những con trâu vừa mới đằm ở ao làng lên, xuyên que lộn chúng ra và vùi vào đống phân ải. Tôi thích giật đuôi mèo và thích đá vào con Đốm. Cả mùi ẩm mốc trong xó lớp học cũng quyến rũ tôi. Tôi có thể lần mò ở đó lúc lâu để hái những bông nấm trắng xốp, xé vụn chúng ra và ném lên tóc bọn con gái. Thằng Dề tỏ ra rất khoái tôi. Bây giờ tôi với thằng Dề, thằng Quyết đã hợp thành một bộ ba “chí thiết”. Chơi với chúng nó tôi hoặc được nhiều thứ mà ở trường, những giờ lên lớp thầy giáo không dạy. Thằng Dề trông vậy nhưng lặn rất giỏi. Nó bày cách cho tôi tập lặn trên cạn trước: Bịt mũi, nhúng đầu vào vại nước. Nó còn bắt chuồn chuồn cho cắn rốn để tôi sớm biết bơi. Và quả nhiên sau khi uống khá nhiều nước ao, tôi đã biết lặn,biết bơi. Thằng Quyết thì hình như chả phải tập gì cũng vẫn biết bơi. Nó có KHIẾU. Một lần trong giờ  ra chơi, đá bóng một lúc, thấy nóng, thằng Dề rủ chúng tôi đi tắm. Chúng tôi chạy đi ngay. Từ lớp tôi,chui qua một bụi tre gai,qua một vườn mía là đến chân đê. Bên kia đê là sông. Ở bến sông ấy chả biết từ bao giờ, ( bố tôi bảo từ  hồi chiến tranh chống Mỹ) có một con tàu chở khách bị bom  đánh hỏng. Người ta đã tháo đi nhiều thứ nhưng cái khung tàu thì vẫn còn đó. Và chúng tôi vẫn thường ra đấy, leo lên nóc cabin của nó mà từ đó “bông nhông” xuống làn nước mát rượi. Chúng tôi té nhau, bốc bùn ném nhau, thi xem đứa nào lặn lâu nhất. Và cuối cùng khi mắt đã đỏ như mắt cá chày thì chúng tôi kéo nhau lên bờ. _ Đừng về ngay. Phơi tóc cho khô đi đã kẻo thầy giáo biết đấy! – Thằng Quyết nhắc. Cái thằng bao giờ cũng biết lo xa. Nó là quân sư của bọn tôi. Chúng tôi nghe theo, chọn chỗ nắng để đứng. Nhưng thầy Hội vẫn biết. Thầy bắt chúng tôi xếp thành hàng, gọi từng đứa một vào lớp. Khi chúng tôi đi qua, thầy xọc năm ngón tay vào đầu chúng tôi,nắm lấy đám tóc vẫn còn ẩm ấy, xô đi giật lại trước khi đẩy chúng tôi vào lớp. Thằng Dề tóc húi cua nên thầy không túm được tóc. Thầy túm lấy tai nó và xoắn. Khi vào đến chỗ ngồi tai nó vẫn còn đỏ. Cuối buổi học hôm ấy,có lẽ do nghịch nhiều, đằm nước nhiều, phơi nắng nhiều, có hai đứa trong bọn trốn ra sông tắm bị ốm ngay tại lớp. Mặt chúng nó đỏ phừng phừng còn người thì rúm lại. Thầy Hội sờ đầu, sờ trán chúng nó rồi hốt hoảng bỏ cả buổi dạy, hai tay bế cả hai đứa một mạch chạy thẳng ra trạm xá xã. Chúng tôi đứa cầm cặp cho người ốm, đứa cầm hộp phấn, tôi với thằng Dề mỗi đứa nhặt một chiếc dép của thầy lúc thầy vội tụt rơi ngay cửa lớp, cả lũ cắm đầu chạy theo thầy. Khi tôi đến được trạm xá, thầy Hội đã ngồi đó. Thầy thở hổn hển như cái bễ lò rèn của bác Bính phố chợ. Áo thầy ướt như thầy vừa ngã sông lên. Vẻ mặt thầy đầy lo âu. Cứ chốc chốc thầy lại chạy sang chỗ các y tá đang khám cho hai đứa rồi lại chạy về. Thầy gọi cả lũ chúng tôi lại để thầy đặt tay lên trán xem có đứa nào bị sốt nữa không. _ Thầy ơi, thầy đừng lo. Chúng con sẽ không mách thầy hiệu trưởng đâu. – tôi an ủi thầy. Thầy kéo tôi vào lòng: _ Lần sau đừng kéo nhau đi nghịch dại vậy nữa con. Thầy áp đầu tôi vào ngực thầy. Tim thầy đập thình thịch. Chao ơi, thầy Hội. Thầy đã đét thước kẻ lên tay chúng tôi. Thầy đã giật tóc, kéo tay chúng tôi. Vậy mà bây giờ… Tôi nép thêm vào lòng thầy. Mùi mồ hôi của thầy giống như của bố tôi. Thầy ơi… 18. Và chính tôi cũng bị ốm. Tan học, trời đang mưa. Thằng Quyết rủ tôi, hai đứa nhét cặp sách vào bên trong áo và PHI về. Chà. Khoái thật. Nước dưới chân bắn lên tung toé. Mưa quất thẳng vào mặt, rát rạt,còn sấm thì lồng lên  đuổi theo và gầm thét ngay trên đầu. _ Giời ơi là giời, sao không đợi tạnh mưa rồi hẵng về. Quần áo ướt hết cả rồi. Cởi ra mau lên tao lau cho. Mày mà ốm bây giờ thì đúng là mày giết tao! Có lẽ tôi GIẾT mẹ tôi thật. Người tôi rét run, đầu nhức như búa bổ, còn chân tay thì rã rời. Tôi nằm liệt giường suốt bốn ngày. Suốt bốn ngày mẹ tôi bỏ việc,chẳng ra đồng, chẳng đi lấy hàng cho bà, cũng chẳng buồn thổi nấu nữa. Mẹ ngồi bên tôi, mắt đỏ ngầu và hốc hác. Chốc chốc mẹ lại đặt tay lên trán tôi, vẻ mặt đầy lo lắng: _ Con chịu khó uống thuốc rồi gắng ăn một tí nhá. Bà gửi ở chợ về cho con bao nhiêu là thứ ngon đây này. Nào, con thương mẹ đi. Tôi cố gượng để ngồi dậy. Mắt tôi tối sầm. Khuôn mặt mẹ tôi nhoà đi rồi lại hiện ra vời cái nhìn âu lo,cầu khẩn. Tôi bỏ viên thuốc vào mồm hớp một ngụm nước. Mẹ lấy khăn tự tay lau mồm cho tôi. Tôi CẮN và NHAI miếng giò nạc mẹ đưa. Nhưng có lẽ đó không phải là giò? Nó đắng ngắt và nhạt thếch. Mẹ tôi đặt chiếc cặp lồng lên bếp đun lại cho nóng và đem lên cho tôi một bát bún mọc bốc hơi nghi ngút. Có lẽ đó cũng không phải là bún mọc? Nó không THƠM PHỨC và cũng chẳng NGỌT. Mẹ cho thêm bột canh vào. CŨNG CHỈ THẾ! _ Khổ quá, phải chịu khó ăn thì mới khoẻ lên được chứ con. Nào,con thương mẹ, cố ăn thêm một miếng nữa đi… - Mẹ tôi nài nỉ. Tôi cố chiều theo mẹ. Nhưng miếng ăn cứ như TỰ NÓ nhè ra khỏi miệng tôi. Mẹ tôi sụt sịt khóc. Tôi hoảng lên. Tôi cố nuốt vội miếng thật to. Ruột gan tôi cồn lên. Tôi bò vội ra mép giường và nôn thốc nôn tháo. _ Cao, Cao con ơi… Hu hu. – Mẹ cuống lên ôm lấy tôi, bật khóc to. Tôi ôm lấy mẹ. Không, mẹ ơi, con rất muốn ăn đấy. Nhưng không được… 19. Mẹ tôi đem bộ quần áo ẩm mùi mồ hôi của tôi ra giếng giặt. Có tiếng bác Tộ gái: “Sao, thằng Cao ốm ha?” – “Vâng,cháu nó bị sốt cao, bác ạ” “Thằng ấy đáng phải đánh đòn. Nghịch như quỷ sứ. Mấy hôm trước là cứ tụ tập nhau trốn học ra ngoài sông, lấy bùn đất ném nhau. Nắng nôi thế này mà cứ dầm nước thì ốm là PHẢI. Cái thằng Túc nhà tôi là tôi cấm chỉ chứ không cho đồ chúng đồ đảng…” – “ Chắc đứa nào đấy chứ thằng Cao nhà em cháu nó có dám ra sông bao giờ.Cháu nó ốm là bị mưa mấy lại học quá sức đấy”. 20. Thầy Hội đến thăm tôi. _ Em cứ yên tâm nghỉ cho thật khoẻ. Khịt. Khi nào khỏi thầy sẽ phụ đạo thêm. – Thầy quay sang mẹ tôi: - Em Cao gần đây có tiến bộ… _ Thế ạ. Cám ơn thầy giáo. Vâng, cháu nó học SÁNG DẠ, lại CHĂM CHỈ, CHỊU KHÓ nữa. Đêm nào cũng học đến khuya. Nó ốm thế này cũng một phần LAO TÂM quá đấy mà. Vợ chồng tôi cứ bảo cháu là học từ từ thôi,nhưng nó chẳng chịu. Tôi kéo chăn trùm kín đầu. 21. Bọn thằng Dề, Quyết, cả Hòa, Mạnh, cả thằng Bảo, Tiến lớp bên… nhiều đứa nữa kéo đến THĂM  tôi. Thằng Hoà đặt vào tay tôi một chùm hồng xiêm, thằng Mạnh dúi vào tay tôi mấy quả táo với hai cái kẹo bột. _ Chúng mày lấy tiền đâu mua những thứ  này? – Tôi ngạc nhiên hỏi. Thằng Hoà vẫn hiền lành: _ Tao xin mẹ tao đấy. Nhà tao có một cây hồng xiêm rất sai quả. Bao giờ mày khỏi, về nhà tao  trèo hẳn lên tìm quả chín cây. _ Tao thì XOÁY! Tao phát hiện ra một vườn táo tuyệt vời, bao giờ khỏi mày đi với tao. – Thằng Mạnh ghé tai tôi thầm thì. Thằng Dề từ lúc tới cứ đứng tủm tỉm cười. Mãi sau khi mẹ tôi ra ngoài nó mới lôi từ trong túi ra một cái gói giấy bé xíu gói mẩu gì giống như mẩu sắn dây luộc, bằng đầu đũa: _ Aên ngay đi. SÂM đấy. _ … _ Thật đấy. Bố tao mua để thỉnh thoảng mài ra với nước cho gà uống hôm nào cho chúng đi đấu! RẤT BỔ! _ Nó còn cả CAO HỔ CỐT nữa đấy. – Thằng Quyết chen vào. Tất cả chúng tôi đều cười. _ Bọn xóm Đông,mấy chiều nay cứ cho trâu đến nghĩa địa của xóm mình. Chúng nó còn trèo lên cả mấy “con ngựa” của bọn mình nữa. Chúng tao đã cảnh cáo, nhưng bọn nó không nghe, có một thằng BƯỚNG lắm. Nó bảo nó có VÕ! Hôm nào mày khỏi, chúng mình ĐẢ cho chúng nó một trận, đồng ý không? Đồng ý quá đi chứ. ĐẢ NHAU cơ mà. Chao ơi, sao mà tôi thích ĐẢ NHAU đến thế. Gân cốt, sẽ được căng ra. Tôi có thể sẽ bị NHỪ TỬ. Nhưng cũng sẽ được vênh vang vừa đi vừa nhổ nước bọt trước những cặp mắt thán phục của bọn bạn bè. Thế mà giờ tôi vẫn phải nằm một chỗ. Nằm một chỗ trong khi có  những vườn táo bí mật đang chín và lũ “ngựa” của tôi bị những đứa lạ cưỡi lên. Ốm,thật chả ra cái quái gì! Trong số bạn bè đến thăm tôi,chỉ có cái Tâm là chẳng nói gì. Nó im lặng lục trong cặp sách của tôi lấy mấy quyển vở đưa về nhà và đến tối đưa trả cùng với mấy quả chuối bác Tám mua. Tôi giở vở ra: Những bài học tôi vắng đều được cái Tâm chép vào. Chữ nó đẹp lạ lùng. 22. Nằm mãi cũng chán. Tôi vớ lấy quyển sách. Thôi,cứ nằm nghỉ đã con. Bài vở làm cái gì. Chả học lúc này thì học lúc khác! – Mẹ tôi lấy lại quyển  sách cất đi. Chà, ốm cũng được đấy chứ! Mọi người đều nuông chiều, đều dịu dàng với tôi. Nhưng… tại sao chỉ lúc tôi ốm??? 23.Tôi khỏi ốm và đến trường như người vừa mơ một giấc mơ đẹp phải giật mình tỉnh dậy trở về với thực tế. Thầy Hội vẫn ra cho tôi những bài toán KHÓ. Mẹ tôi thì có thay đổi chút ít. Khi tôi mắc lỗi, mẹ không rút roi ra nữa. _ Từ nay, mày mà còn bị điểm xấu nữa thì NHỊN. Tao chả thèm đánh cho nhọc xác, cứ cho nhịn vài bữa là biết thân. Từ bé đến giờ, tuy có nhiều lần bị PHẾT VÀO MÔNG, nhưng bao giờ tôi cũng được ăn no và ăn ngon. Ăn no, nghĩa là chén tuỳ thích, mấy bát cũng được, căng rốn thì thôi. Còn ăn ngon, có nghĩa là bữa nào tôi cũng được xơi thịt, hoặc cá. _Trong bữa ăn các em nên ăn  cho đủ chất. Tốt nhất là nên ăn nhiều rau. Trong rau có tất cả các loại chất bổ, chất vitamin từ  a tới ycờrếch. Không nên ăn nhiều thịt cá, nếu không sẽ rất dễ bị táo bón! Thầy Hội, trong một bài giảng về bữa ăn đã nói đại loại như vậy. Chúng tôi nghe và đưa mắt nhìn nhau. Chúng tôi cố nhớ xem mình đã được ăn nhiều thịt,cá vào lúc nào và sau đó có bị táo bón không. Ở lớp tôi có thằng Hoạch. Người nó gầy như một con mèo hen. Nó bảo nó vẫn thường bị táo bón. Chúng tôi bảo nó: Vậy là mày ăn phải nhiều thịt, cá quá. Nó cãi. Nó bảo nó bị táo bón là do ăn cơm trộn giong riềng, trộn sắn khô nhiều thì có. Chúng tôi điên lên: Nó dám xuyên tạc lời thầy! Chúng tôi sấn tới nó. Nó gào lên và chửi chúng tôi. Hai QUAN ĐIỂM, hai TƯ TƯỞNG xô nhau. Chắc phải có đứa bươu đầu sứt trán. Nhưng may quá, thầy hiệu trưởng tới. Chúng tôi vội tản đi. Chúng tôi đã KHÔN LỚN, chúng tôi không muốn mách nhau những chuyện như vậy. Nếu mách, nhất định thằng Hoạch sẽ bị đuổi học! Đấy là một kỷ niệm về môn TÁO BÓN HỌC. Nhưng thú thật, chính tôi, tôi cũng không tin lời thầy lắm! Xin lỗi thầy giáo của tôi. Tôi đã vụng trộm ước ao rằng giá như mình luôn được táo bón. Tôi sẽ sung sướng nếu được làm một kẻ hy sinh. Tôi hy sinh để dạ dày tôi luôn biết mùi thịt cá. Tôi là kẻ THAM ĂN. Tôi vẫn đến nhà thằng Quyết, thằng Dề. Ở đó, chúng nó bắt thằn lằn bọc đất nướng và xé thịt mời tôi. Tôi XƠI luôn. NGON! Tôi về khoe với mẹ tôi. Với tấm lòng hiếu thảo, tôi muốn mách cho mẹ tìm ra một nguồn thức ăn mới không mất tiền. Nhưng mẹ tôi rít lên: _ Thế nữa cơ đấy! Nó ăn thằn lằn. Rồi mai đây nó sẽ ăn cả rắn ráo, cả rết, cả… giời ơi. Rồi nọc độc nó ngấm vào tim mày, vào óc mày ấy đồ ngu ạ. Mày sẽ chết lúc nào không biết cho mà xem. Nhưng tôi không chết. Tôi chỉ thấy KHOÁI. Và tôi vẫn đến nhà chúng nó để được ăn “chất độc”! Nhưng bây giơ NIỀM HẠNH PHÚC DẠ DÀY ấy đã bị đe doạ. _ Túc ơi, hôm nay thằng Cao học toán được mấy điểm? _ Hai cô ạ. “Ngỗng”  ấy mà! _ Ừ. Cô hiểu rồi. Cao!  Đứng vào xó nhà! Tôi đứng vào xó nhà. Bát đĩa kêu leng keng trong mâm. Mùi thức ăn xộc vào mũi tôi. Nước bọt tôi ứa ra. Dạ dày tôi kêu ÙNG ỤC, kêu RẦM RĨ. Tôi chảy nước mắt. _ Từ rày mày CHỪA bị điểm hai chưa? _ Con chừa rồi. _ Đấy,nhớ lấy! Cho ăn! Tôi vồ lấy bát cơm,và, nhai, nuốt. Nhai trếu tráo và nuốt vội vàng. _ Aên từ từ chứ không lại nghẹn! Tôi đành giảm tốc độ. Nhưng tôi vẫn không thể CHỪA BỊ ĐIỂM HAI! _ Lỗi tại con đâu. TẠI THẦY CHO con đấy chứ! Tôi cố cãi. Nhưng mẹ tôi không thèm nghe. Mẹ xếp tất cả thức ăn vào chạn rồi đi làm: “Đến chiều tao về mày mới được ăn nghe chưa!” Chao, đến chiều kia ư? Tôi chết mất. Tôi đã cố đợi. Nhưng rồi tôi không thể chịu thêm được. Tôi lần vào bếp và mở chạn ra: Chà, thịt kho, cá rán, dấm cà chua đập trứng. Tôi nhón một miếng thịt bỏ mồm,húp mấy thìa canh. Chả thấy vơi đi bao nhiêu, mẹ tôi biết sao được. Thế thì thêm một miếng nữa. Một miếng nữa. Một miếng nữa… Bụng tôi ấm dần. 24. _ Cao. Ai cho mày ăn vụng? _ Đâu… con … _ Dấu vết rành rành ra đây mà còn chối. Được rồi… Tôi bị thêm một điểm hai nữa. Mẹ tôi cho thức ăn vào chạn và KHOÁ LẠI! Cả một buổi chiều tôi loanh quanh bên cái chạn bị khoá. Tôi chọc thử ngón tay qua nan gỗ. Ngón tay tôi ngắn quá. Tôi lấy cái đũa. Tôi chọc được nhưng không gắp được. Tôi mút đầu đũa. NGON VÔ CÙNG. Nhưng mà chả ăn thua. Bụng tôi kêu ong óc. Mắt tôi hoa lên. Tôi nhìn quanh. A. Chết với tôi rồi. Nồi cơm vẫn đang ủ trong gio nóng. Tôi lôi nó ra và chẳng cần bát đũa, tôi xọc tay vào bốc. _ Vâng, bác cứ đi trước, em chạy qua nhà một tí đã! Tiếng mẹ tôi. Chết tôi rồi. Tôi bê vội nồi cơm lên định đặt nó trở lại chỗ cũ. Nhưng lóng ngóng thế nào tôi đánh ụp nó xuống. Tôi nhấc lên. Cơm đổ lẫn với gio. Con Đốm từ nãy đến giờ ngồi chầu rìa thấy cơm đổ liền chạy đến. A, thế thì mặc mày. Tôi chùi vội tay vào quần và chạy biến lên nhà đứng vào xó. _ A, giỏi. Vẫn còn đứng đấy cơ à. Được, thế là biết điều. Đã THẤM ĐÒN chưa? Lần sau còn dám bị điểm hai hai nữa không? Tôi gật gật đầu, mặt vẫn quay vào tường. _ Cho ra ăn cơm. Lần này tao thương, lần sau nữa thì tao cứ đi hẳn  cho đến tối mịt, rã họng ra thì thôi. – Mẹ tôi vừa nói vừa đi xuống bếp. Tôi nín thở lắng nghe. Rồi! Có tiếng mẹ tôi kêu, tiếng chửi, tiếng con Đốm kêu ăng ẳng. _ Con ôn vồ. Gio nóng vậy mà dám ủi nồi cơm ra ăn vụng. Đổ hết mất rồi, khổ tôi chưa… Mẹ tôi rên rỉ. Lại có tiếng “Bịch” và con Đốm tru lên cúp đuôi chạy. Có lẽ mẹ tôi đã ĐÁ nó. Mẹ tôi chửi con Đốm thêm một lúc nữa rồi chạy đi đâu đó, lúc sau mẹ tôi về và đưa cho tôi một cặp bánh chưng cóc: _ Ăn đi, tạm cho đỡ đói. Tao đi đàng này một lúc rồi về nấu cơm cho mà ăn sau. Cơm kia con SỤC SẶC nó cợi VUNG ăn hết rồi! Mẹ tôi đi ra, gặp con Đốm mon men về đến sân liền vồ lấy cái đòn gánh lao cho nó một cái. Con Đốm lại ăng ẳng chạy. Rõ khốn khổ thân nó. Lỗi đâu phải tại nó. Tôi thương nó quá.Mẹ đi rồi, tôi bóc chiếc bánh và đi ra ngõ tìm. Huýt huýt… Tôi gọi. Con Đốm ư ử chạy về. Đuôi nó vẫn cúp, bốn vó rúm lại. Nó run! Khổ chưa. Lỗi tại tôi. Tôi cắn một miếng bánh chìa cho nó. Nó vẫy vẫy cái đuôi, đôi mắt ướt nhìn tôi như dò hỏi: Cậu không lừa tôi đấy chứ? Không, tao không lừa mày  đâu Đốm ạ. Tao xin lỗi mày. Tôi nói nhỏ với nó và vứt miếng bánh cho nó. Nó nhìn tôi một lần nữa rồi mới mon men đến với miếng bánh. Bây giờ thì nó ngồi bên tôi. Hai chúng tôi cùng ăn chung chiếc bánh. Người nó vẫn run. Tôi vuốt nhẹ lên mình nó. Nó ư ử dụi cái mõm đen ướt vào chân tôi, cái đuôi ngoe nguẩy. Nó tốt thế đấy. Trước nó đã bị tôi làm cho gần chết. Vừa rồi nó lại chịu đòn thay tôi mà chẳng hề để bụng giận. Ăn đi Đốm ạ. Mai tao sẽ cho mày một bát cơm với cá. Tao sẽ dẫn mày ra nghĩa địa, dạy cho mày đi săn như con Quýt của thằng Quyết, thật đấy! Từ nay chúng mình sẽ là bạn với nhau suốt đời,nhá. 25. Cuối bữa ăn,mẹ tôi xúc cho con Đốm một bát cơm. Lừa lúc mẹ quay đi,tôi đã bỏ cho con Đốm miếng thịt. Mẹ tôi nhìn thấy. Mẹ đá cho con Đốm một cái, chộp vội lấy miếng thịt, cốc đầu tôi: _ Mày sao thế, điên rồi à? Thịt ăn không có lại có thịt vứt cho chó. Mai rồi tao cho mày ăn cơm muối xem mày có nuốt được không? Tôi bỏ dở bát cơm. Nước mắt tôi chảy ra. Không phải tôi khóc vì cái cốc đầu của mẹ. Tôi đau… nhưng ở chỗ khác. 26. Phải. Trong những ngày thơ ấu của tôi, tôi nhớ đã nhiều khi tôi bị làm đau, không phải từ cái ĐÉT MÔNG, TÁT MÁ, CỐC ĐẦU… Như những con cá chép đỏ,những quả bóng xanh bị giật khỏi tay để lơ lửng mãi ngoài tầm với… Như chiếc đèn ông sao cho đi phải đòi lại… Như  khi bài toán tôi tự làm được lại bị cho là copy. Và cả sau này nữa, cả khi tôi đã lớn khôn, tôi vẫn tiếp tục bị làm đau, những cái đau vô hình… 27. Tết. Đó luôn là những ngày kì diệu trong đời học sinh của tôi. Chúng tôi được nghỉ học để đón Tết. Để mừng năm mới, mẹ may cho tôi một bộ quần áo mới khác: “Mặc ba ngày Tết thôi. Cấm dây bẩn vào để qua Tết tao gấp cất đi cho, sang năm Tết lại mặc!” – Mẹ tôi dặn vậy. Ồ. Chỉ mặc ba ngày tết. Lại còn cấm dây bẩn vào nữa. Thôi, tốt nhất là mẹ cất ngay đi. Tôi chỉ thích những bộ quần áo mà với nó, tôi có thể dây bẩn vào tí chút cũng chả sao. Có thể ngồi bệt xuống cỏ; có thể dùng ống tay áo chùi mũi và … có thể làm rách. 28. Dì tôi ở Thái Nguyên  về ăn Tết cùng chúng tôi. _ Dì mua cho cháu nhiều quà đây: Khẩu súng này, tí rồi dì dạy cách bắn. Còn đây là ca nô! Lát nữa dì cháu ta ra ao, đổ dầu vào đốt, nó sẽ “xình xịch” chạy cho cháu xem. Aø còn con búp bê này nữa, cháu nhìn xem, nó biết nhắm mắt ngủ đấy. Không, đừng ấn tay vào lông mi nó như thế. Cháu cứ đặt nó nằm xuống, đấy, thấy chưa? Tôi thấy rồi. Con búp bê BIẾT nhắm mắt ngủ thật. Chiếc ca nô bằng sắt, có cả ống khói nữa. Ơû ngoài sông thỉnh thoảng cũng có những chiếc ca nô chạy, nó chỉ to hơn thôi chứ không đẹp như ca nô của tôi. Còn khẩu súng, nó làm tôi mê đi. Tôi đã tưởng tượng ra được những ánh mắt vừa thèm muốn vừa khâm phục của lũ bạn khi thấy tôi giắt một khẩu súng như thế này vào cạp quần. Tôi sẽ được làm chỉ huy! _ Của cháu tất cả chứ dì? _ Ừ, của cháu tất. – Dì âu yếm hôn lên má tôi và xoa đầu tôi. CỦA TÔI TẤT! Tôi thấy mình như đang mơ. Tôi lại cầm từng thứ lên ngắm nghía. Không. Có lẽ tôi sẽ đem cho cái Tâm con búp bê. Tôi sẽ lén bỏ sang nhà nó, nhất định con bé sẽ tin rằng có cô tiên hay ông bụt đã hiện lên mang cho nó như đã cho cô Tấm quần áo đi hội như  trong truyện. Còn tôi, tôi là con trai. Phần tôi sẽ là chiếc ca nô và khẩu súng… _ Cao! Đưa đây cho mẹ. _ Ứ. Của con chứ. _ Mày lại muốn xơi đòn hả? _ Cháu đưa cho mẹ xem một tí. – Dì bảo. Tôi đành đưa cho mẹ. Mẹ tôi cầm tất cả những thứ đó lên, lật đi lật lại, ngắm nghía và… cho tất cả vào tủ. _ Ứ. Của con,trả con đây! – Tôi sấn tới, gào lên. Mẹ tôi đẩy tôi ra, lừ  mắt: _ Hỗn! _ Chị cứ để cho cháu nó chơi,cất đi làm gì? – Dì tôi ngạc nhiên. _ Dì không biết tính  thằng này. Nó là cái thằng PHÁ. Đồ chơi mà rơi vào tay nó thì chỉ một lúc là tan ngay. Tháng trước nó đã phá của bố nó một chiếc đài đấy. Bố đi làm, con ở nhà lấy dao nạy đài ra “xem có người nấp trong ấy không”. Chả là nó thấy cái đài “NÓI ĐƯỢC” mà! Dì tôi cười kéo tôi vào lòng: _ Cháu tôi sau này chắc thành kỹ sư! Và dì quay sang mẹ tôi: - Chị cứ đưa đồ chơi cho cháu. CHO NÓ NGHỊCH PHÁ CŨNG ĐƯỢC, mấy lị… Cháu nó đâu có phá, nó chỉ muốn được NGHIÊN CỨU, TÌM HIỂU thôi mà, đúng không? – Dì hỏi tôi và nháy mắt. Tôi vội thưa: _ Vâng, con sẽ không phá. _ Mày không phá thì rồi mày lại sẽ vùi đầu vào đấy rồi chẳng chịu tơ tưởng gì đến chuyện học hành thì còn tệ hơn. Thôi, cứ cất đi, bao giờ mày lớn hẵng hay! 29.  Tôi không kịp lớn. Đúng hơn, những đồ chơi của tôi không đợi tôi kịp lớn. Chúng đã lần lượt ra đi ngay vào sáng hôm sau. Sáng mùng hai, mẹ tôi bần thần ngồi tính xem phải đến Tết những nhà ai: ông chủ tịch xã, ông đội trưởng đội sản xuất, ông phòng thuế, cả bác Tộ bố thằng Túc nữa… Mẹ tôi xếp vào chiếc làn cói chai rượu màu, mấy phong bánh khảo, mấy chục cam… - Mẹ mày nên đến Tết cả ông hiệu trưởng trường thằng Cao, cả thầy giáo trực tiếp dạy nó nữa… - Bố tôi nhắc. Mẹ tôi lại thừ người ra một lúc rồi đứng dậy lấy trên bàn thờ xuống hai hộp mứt. _ Nhìn mà nhớ con nhá. Bố mẹ mày đang phải bóp mồm bóp miệng để đi lễ lạt nhà người ta đây. Cố mà học cho giỏi, sau này làm nên ông to bà nhớn cho tao mừng! _ Được, con tôi sau này nó sẽ làm CHỦ TỊCH HUYỆN. Lúc ấy người ta sẽ lại đến Tết mình! – Bố tôi cười nói vậy. Mẹ tôi chỉ thở dài. Người lẩm bẩm bấm đốt ngón tay, lục lại các thứ trong làn, lại thần mặt ra và rồi cuối cùng tặc lưỡi, mở tủ lấy tất cả đám đồ chơi của tôi, ấn cả vào làn, và ra đi… _ Dì ơi, mẹ mang đồ chơi của cháu đi đâu? _ Cao đi chơi với dì nhá. Dì cháu ta ra xem chợ ngày Tết, ngắm thử có gì thích nữa ta mua nào! Dì không trả lời câu hỏi của tôi mà lại rủ tôi vậy. Dì dắt tôi ra chợ. Chợ quê tôi ngày Tết chả có gì. Dì cháu tôi đi dạo một vòng và cuối cùng dừng lại trước hàng bán con tò he và gà đất: _ Ò ó o… o. – Tôi ra về với con gà đất bôi phẩm màu xanh đỏ gáy trên môi. _ Ê, giơ tay lên! – Một tiếng quát. Tôi giật mình. Thằng Túc ló đầu sau hàng rào dâm bụt. Trong tay nó là một khẩu súng nhựa. ĐỌP! – Khẩu súng ấy chĩa thẳng vào ngực tôi. Tôi choáng váng và cảm thấy tim tôi bị trúng đạn. Tôi bị trúng đạn bởi khẩu súng của tôi. CHÍNH NÓ ĐẤY! 30.  _ Anh Cao ơi… Ô, sao anh khóc? _ Đâu, tao có khóc đâu? _ Có mà. Kia kìa, đấy, mắt anh có nước. _ Bụi nó bay vào đấy. _ Thật hả. Thế để em đánh cái bụi cho. Cái Tâm giơ tay lên đánh vào khoảng không. Tôi cười. Nó cũng cười. Tôi cho nó con gà đất. _ Đi sang nhà em chơi đi. Nhà em có kẹo, bánh và cũng có nhiều các thứ nữa. Cái Tâm nói thật. Nhà nó có kẹo, bánh và nhiều các thứ! Bác Tám bảo chúng tôi cứ việc THẢ CỬA. Tôi cầm kẹo bằng răng, nhặt đường ở đĩa bằng lưỡi. Bác Tám nhìn tôi cười, khen tôi giỏi! Chúng tôi lấy chuối làm lợn và dùng dao mổ thịt. Tôi chống tay xuống giường, chân đạp vào tường chổng lên “trồng cây chuối”. Cái Tâm đưa con gà đất lên môi. Ò ó o… tiếng gà gáy như reo.