"Một tâm hồn ko hoàn hảo, hay nghĩ đến những tình yêu không hoàn hảo, và lựa chọn những kết cục không hoàn hảo. » Tôi viết câu chuyện này khi một mùa dài đã qua và Venise dường như chỉ còn ở lại trong những miền nhớ. Người ta không thể xoá đi hình ảnh của bất kì ai trong kí ức, cái gọi là "quên" có lẽ chỉ là sự chấp nhận với nụ cười nhẹ nhàng nhất. Tôi đang rất nhớ em và tôi cầm bút lên...Em trở về thật gần, Venice cũng trở về thật gần...Những chuỗi ngày đã qua giống như một giấc mơ, một câu chuyện cổ tích với chàng hoàng tử đeo mắt kính và nàng công chúa thường hay lăn ra ốm mỗi khi gió lạnh bất chợt tràn về...Câu chuyện cổ tích với bột màu và giá vẽ, cái nắm tay nhè nhẹ và cappucino bọt viền quanh một khoé môi hồng..... Cái thời ấy cũng chưa xa lắm thì phải. Năm đó chúng tôi là hai sinh viên duy nhất của trường Mỹ Thuật sau khi tốt nghiệp được đi nghiên cứu sinh một năm ở Italia. Và chúng tôi chọn Venice làm nơi hoàn thành tác phẩm cho khoá học. Đêm cuối cùng ở Firenze, tôi và em ngồi thật lâu bên cốc cappucino nghi ngút khói: -Tại sao em chọn Venice hả Cá Khô? -Vì em ko biết yêu!.....Còn anh? -Anh thì ngược lại. Vì anh biết yêu! Cười. Chúng tôi là anh em họ. Một quan hệ gia phả lằng nhằng mà người ta vẫn gọi đùa là "họ hàng đại bác bắn 3 đời ko tới". Thế nào nhỉ? Ba em là anh ruột cô Phương, cô Phương đám cưới với chú Danh vốn là em trai của mẹ tôi. Vậy đấy chúng tôi trở thành anh em. Chúng tôi cùng tuổi, lớn lên cùng nhau, học cùng trường và mơ ước như nhau. Đã có lần tôi và em tự hỏi "ko biết từ khi bé đến giờ, đã có gì chúng tôi ko gắn chữ "cùng" vào hay chưa".Và luôn luôn em là người đưa ra câu trả lời duy nhất:" Sẽ ko yêu cùng nhau đâu anh ạ!". Thế giới của em có những gam màu nóng ấm, chủ nghĩa siêu hiện thực của Van Gogh, khúc mùa xuân của Vivaldi, sữa đậu nành và kẹo lạc 2000đồng một gói to đùng. Thế giới của tôi đa số lại là gam màu lạnh, cảm giác cô quạnh trong tranh của Dali, nhạc Trịnh...và em. Thầy giáo của chúng tôi rất ít khen, nhưng khi đã khen thì thường dùng nhưng lời sa xỉ( em vẫn hay nói sa xỉ vốn là những thứ quá tầm nhưng người ta lại thích. Triết lý nghệ sĩ-cười). Có lần thầy bảo:" Xem tranh của hai đứa xong, mới cảm thấy đủ hai mặt của một tâm hồn". Chúng tôi sướng râm ran, uh một kiểu sướng rất trẻ con. Mỗi lần như thế lại tự thưởng cho mình bằng một buổi ngồi thật lâu trong quán nước trước trường và..bóc vé số. Chúng tôi chẳng trúng được bao lần, mà cũng may là thầy chẳng mấy khi khen. -Anh, anh, bây giờ mà trúng độc đắc thì anh làm gì? -Anh mua em, mua đứt luôn, khỏi cần trả góp Cười. Hoàng hôn với màu nắng hay hắt trong mắt em. Tam Nguyên. Lần đầu tiên tôi nhớ ra em có cái tên ấy là khi chúng tôi vào lớp 1. Cô giáo gọi:" Nguyễn Tam Nguyên". Cả lớp im lặng. "Nguyễn Tam Nguyên".Cô giáo lập lại. Em ngồi bên cạnh thì thầm:" Hình như cô gọi em anh ạ!" - "Phải là Cá Khô chứ, Nguyên nào? ". Đến khi cô giáo gọi tên hết cả lớp, em mới đưa tay hỏi:" Thưa cô, cô chưa gọi con ạ! Tên con là Cá Khô."....Đến tận bây giờ em vẫn luôn yêu thích cái tên ấy. Ngay cả khi có một anh chàng nào tăm tia tán tỉnh, em vẫn dõng dạc:" Tên em là Cá Khô". Nó là một phần tuổi thơ và những miền nhớ trong em, trong tôi. Tôi biết chỉ mỗi tôi gọi em bằng cái tên ấy, chỉ mỗi tôi và em biết cái tên ấy có ý nghĩa thế nào, chỉ mỗi tôi và em biết nó quý giá biết bao nhiêu... -Chin ngoan, đừng ốm nữa nhé! Phải ăn nhiều vào! Mẹ anh bảo ai ko ăn nhiều sẽ như con cá khô thôi -Thế cá khô xấu lắm hả anh? -Anh chả biết nhưng mà mẹ bảo hôi lắm!! Chin mà ốm nhiều thì sẽ...hôi như cá khô đấy... Có những khoảng lặng vỡ oà.... Chúng tôi thuê được một căn phòng áp mái khá rộng rãi đủ kê hai cái giường và ngăn với nhau bằng một bệ gỗ sơn trắng, 1 góc bếp nhỏ với phòng tắm rất xinh. Thoạt đầu chúng tôi rất phân vân không biết sẽ đặt giá vẽ ở đâu. Thế là ý tưởng trải chăn ra đời, như thế có thể quấn lại 1 góc, tha hồ giăng vật dụng ra nhà. Cũng may lúc chúng tôi đến Venice, trời đã vào mùa xuân ấm áp. Bên dưới tầng trệt là quán cà phê của vợ chồng ông bà chủ. Họ là người Pháp, nói được cả tiếng Anh và Ý. Những khi rỗi việc tôi và em thường xuống phụ giúp làm những việc lặt vặt. Đây là một quán cà phê nhỏ, trang trí mộc mạc và không âm nhạc. Những chiều nắng, khách ngồi đầy trên các "tavolini", họ nói cười, tán gẫu, tiếng bước chân gõ nhịp trên nền đường lát gạch, tiếng guitar của bác Luciano già...tất cả tạo nên một nét "ồn ào" rất Venice. Vợ chồng ông bà chủ khá thân thiện. Họ kể cho chúng tôi nghe về quê hương họ, về miền Nam nước Pháp lúc nào cũng tràn ngập nắng, về những cánh đồng cỏ mùa xuân xanh mướt, mùa hè vàng rực rỡ, được cuốn lại thành những lô tròn khổng lồ, đều đặn, nhìn xa như những ổ bánh cuộn phết mật. Tôi hỏi họ "tại sao lại sống ở Venice nhỏ bé mưa rất buồn và nắng thì hiếm hoi?" Họ nắm chặt tay nhau và mỉm cười:"Vì ở đây khiến chúng tôi yêu nhau hơn." Em vẫn thường hay nói chuyện với bác Luciano bằng vốn tiếng Ý cỏn con của mình. Ông già tóc dài như nghệ sĩ, trắng muốt, đến ngồi bên hông quán cà phê mỗi tuần 3 lần. Ông độc thân, khắc khổ, lúc nào cũng bắt đầu chương trình bằng bản Serenade và kết thúc bằng âm điệu rộn rã của Moliendo Café. Tôi rất thích nhìn chăm chú em và bác Luciano nói chuyện. Cuộc đối thoại giữa họ luôn luôn bắt đầu bằng những câu tiếng Ý ngán gọn và suôn sẻ, tiếp đó ông già nói gì đó thật dài, em cười ngơ ngác. Ông ấy hỏi:"Comprendi?" - "No, non comprendo"....Và thế là đoạn hội thoại tay chân bắt đầu. Có một điều đặc biệt là cả hai đều kiên nhẫn một cách kì lạ. Họ có thế hiểu nhau như thế! -Anh hay nhìn trộm em lắm à? -Ai bảo em thế? -Bác Luciano bảo anh cứ hay nhìn em cái kiểu...ko giống anh trai của em chút nào-Em cười, mắt hay háy -Anh có nhìn trộm em đâu. Anh ngắm em đấy chứ! Cười. Cá khô của tôi hiền lắm. Những cuộc tranh luận của chúng tôi thường kết thúc bằng nụ cười của em. Em cười, có nghĩa là tôi đúng. Đơn giản như thế. Những người ở đây gọi em là "Angelica", họ bảo em có nụ cười của một thiên thần. Mà đối với người Ý, gọi ai đó là "Angelica" thì có nghĩa là người ấy vô cùng được yêu quý. Tôi cảm thấy cực kì tự hào về em, thậm chí ngay cả khi người ta vỗ vai tôi và bảo:" Cậu có cô em họ thật tuyệt vời "!!! Ponticello dei Sighs(Bridge of Sighs) khiến tôi có cảm giác như đây là nơi nối giữa hi vọng và thất vọng. Lịch sử viết rằng Ponticello dei Sighs được xây nên để nối nhà tù trong Palazzo del Doges với phòng xử án, mỗi lần đi qua cây cầu này, tất cả những tù nhân trút xuống đây những lời than thở không dứt. Lịch sử kém lãng mạn trong một không gian đầy lãng mạn!? Lần đầu tiên tôi đặt chân đến đây là vào một buổi chiều tà...đi cùng em. Tôi vẫn còn nhớ, hôm ấy nắng màu hồng, mà hình như gió cũng màu hồng thì phải? Em đứng trên Ponticello, thỉnh thoảng tóc lại tung ngược chiều gió, đẹp y hệt như trong bức Thiếu nữ ở Ampurdon. -Em quyết định rồi anh ạ! Tôi nhìn em. Cảm giác như Venice ở tất cả đây, trước mắt tôi và đang cười hay háy mắt -Từ nay chúng ta nên đến đây kể những chuyện vui, anh nhé! -Tại sao? -Để cho nó bớt những lời than thở đi mà! Em có cảm giác rờn rợn. Đôi mi dài cụp xuống...Tôi nghĩ nếu một thằng đàn ông trên Thế giới này có cảm giác bủn rủn tay chân, xung quanh quay cuồng và đảo lộn, thì chỉ có thế là cảm giác khi nhìn thấy thiên thần của mình...chớp mắt và những giọt lệ tuôn dài. Chiều đột nhiên chẳng còn nắng, gió và mây xám xịt, mất đi đâu thật đột ngột màu hồng tôi pha. Tôi im lặng. Rụt rè và ko một lời đứng bên canh em -Em nhớ mẹ, Nhớ kẹo lạc, nhớ sữa đậu nành, thèm được nghe thầy khen để anh dắt em đi bóc vé số... Ở đây tuyệt vời lắm, nhưng em lại hư rồi, em lại muốn bỏ cuộc rồi! Em hư rồi anh ạ! Sẽ có thể nói nhiều, làm nhiều trong những tình huống như thế, và tôi luôn luôn lựa chọn theo cách của mình, tôi nghĩ đùa chắc đấy là cách làm của một thằng nghệ sĩ, ko thiết thực, hợp thời và quá giản đơn chăng? Một cái nắm tay nhè nhẹ! Phải, tôi hình như có nhắc đến cụm từ "một cái nắm tay nhè nhẹ" mà. Không ai có thể phủ nhận Venice là một thiên đường tình yêu hoàn hảo. Những kênh đào to có, nhỏ có, hai bên là những ngôi nhà xây dựng từ nhiều thế kỷ trước. Kiến trúc Châu Âu cổ càng đẹp và huyền bí theo thời gian. Một Rialto nhộn nhịp, sầm uất nhưng vẫn rất duyên dáng, cổ kính; Một Santa Maria della Salute đặc trưng cho kiến trúc nhà thờ Italia; Một Palazzo Cantarini quyến rũ với thiết kễ ốc sến được phủ thêm chiếc áo của thời gian....Tháng 2 ở Venice là tháng của lễ hội Carnaval, tháng của trang phục thời kì Phục Hưng, tháng của mặt nạ truyền thống, những buổi trình diễn ko dứt ở Saint Marc, ở Compo Santa Maria Formosa...và tháng 2 là tháng của kỉ niệm đẹp. Những chiều đạp xe lòng vòng ở Torcello, cái khuôn viên bé tẹo có một nhà thờ với mái chuông thỉnh thoảng lại cất tiếng buồn bã, con kênh cũng tí ti mà em gọi nó là "cầu khỉ của Venice"-kỉ niệm xe đạp đụng-em có còn nhớ ko em?.....Bài hát lạc nhịp sai lời trên Gondola buổi nào, em bảo "niềm tự hào tiếng Việt trên đất Ý", em có còn nhớ ko em?....Bánh pizza đầy mứt me, "giao lưu văn hoá Việt-Ý", em có còn nhớ ko em?....Tháng 2, anh vẫn còn nhớ lắm! Chúng tôi bắt đầu thời kì gấp rút chuẩn bị cho tác phẩm báo cáo. Công việc của những người nghệ sĩ ko đơn giản theo những tiến trình nhất định. Cảm hứng, đó là những gì vừa dễ tìm mà cũng vừa khó tìm nhất. Màu vẽ và cọ không phải lúc nào cũng ngoan ngoãn dưới đôi bàn tay. -Em bế tắc anh ạ! Venice lãng mạn và đẹp thế, nhưng hinh như có ở tất cả trong tranh rồi. Em đứng hàng giờ trong bảo tàng để ngắm tranh của Canizzo, của Carpaccio, của Jean Luc...ngồi thẫn thờ nghe bác Lucciano chơi khúc Lullaby...Và tôi thẫn thờ, ngắm em trong im lặng. Có đôi khi nghĩ lại, tôi ghét cái tình yêu kiểu nghệ sĩ của mình, có lẽ nó ko hợp thời một chút nào, nó ảo tưởng và trên mây quá chăng? Nhưng lúc đó, ít ra trong tâm trí tôi em cũng là nghệ sĩ, tôi đã ước em thấu hiểu sự quan tâm đó theo cách của riêng tôi. Nhưng Venice khiến con người ta yêu theo những cách ko hoàn toàn giống nhau, ngay cả khi...chúng tôi cùng có một tâm hồn nghệ sĩ. Mà chúng tôi là anh em họ cơ mà nhỉ? -Cười. -Em gặp anh ấy ở bảo tàng anh ạ! Anh ấy bảo anh ấy thích em cười. Anh ấy cũng thích Van nhưng anh ấy lại ko thích kẹo lạc. Em...sẽ nhớ anh ấy mất thôi. -Anh ta tốt chứ! -Có vẻ là thế! Venice đã dạy cho em điều em muốn. Đó là cảm giác yêu một người. Và Venice cũng đã dạy cho tôi cảm giác mất mát rất xa xôi. Tôi đã bao h có em, để có cảm giác em vụt bay ra xa đâu nhỉ? Từ giây phút đó, tôi đã biết thế nào là đi xe đạp ở Torcello ko em, thế nào là ăn bữa tối ko em, thế nào là tâm trạng ngồi nghe bác Lucciano chơi nhạc một mình. Nhạt nhẽo. Thật sự nhạt nhẽo! -Anh nghĩ là anh ấy có cảm giác như em chứ? -Anh ko biết. Em thử hỏi thẳng anh ta xem -Ko đâu-Má em đỏ bừng -Em..yêu anh ta thật chứ? Cười. Chưa bao h tôi ko mong chờ nụ cười này của em đến thế! Em cười, có nghĩa là tôi đúng.... -Hôm nay bọn em đến Ponticello dei Sighs anh ạ! Anh ấy bảo ở đây nên nói những điều hạnh phúc. Anh ấy đang mong chờ một điều hạnh phúc để thả xuống cầu ngày hôm nay. Anh ấy nhờ em giúp...-Em hào hứng kể. Tôi thấy những tia cười nhảy múa trong mắt em -Rồi sao? Anh ta đã hỏi em chứ? -Vâng ạ!- em níu tay tôi- Anh ơi, em đã là của một người... Nếu ai đó có thể hiểu....nếu mây, gió, khoảng trời kia, và Venice có thể hiểu..... Trái Đất vẫn quay, và chúng tôi vẫn là anh em họ. Venice vẫn đẹp, và chúng tôi vẫn là anh em họ. Con đường dài bất tận, và cho đến cuối con đường, chúng tôi vẫn là anh em họ. ..... -Anh ước giá như chúng ta là người Trung Quốc. Em tròn xoe mắt -Khi em buồn, anh ta giúp êm vui hơn chứ, Cá Khô? -Anh ấy ôm em vào lòng và bảo rằng đừng buồn vì em có anh ấy mà. Nhưng tại sao lại là người Trung Quốc hả anh? -Anh ấy giúp em có cảm hứng cho bài tốt nghiệp đấy ah? -Vâng ạ, anh ấy khiến em biết tình yêu ở Venice. Tại sao lại là người Trung Quốc?-em nhíu mày- -Anh ta biết em thích được mua xoài dầm khi em ốm chứ? -Biết ạ, nhưng em hết thích rồi, anh ấy bảo ko tốt khi ốm. Anh vẫn chưa trả lời mà. Tai sao lại là người Trung Quốc? Tôi trầm ngâm.... -Người Trung Quốc, anh em họ được phép yêu nhau.... Em nhìn tôi ko chớp mắt....Đôi mắt ấy long lanh lắm, hàng mi ấy dường như sắp cụp xuống, khiến thằng đàn ông trong tôi, thậm chí là một thằng nghệ sĩ ko thực tế chuẩn bị quay cuồng.... -Anh đùa-Tôi cười vang...nhưng có cảm giác đó giống một tiếng nấc dài hơn...-Anh ta đúng là của em đấy. Nếu mà em ko giữ cho tốt, thì anh sẽ đánh đòn em -Anh thật là....Em lại cười, em cười hạnh phúc...Có những người yêu em thế kia mà, phải ko em? Venice dạy cho người ta biết yêu, biết yêu nhau hơn, và biết yêu nhau mãi bằng nhiều cách khác nhau.... Chấm. À không. Chấm cảm chứ nhỉ! Lyon, ngày 8/6/2005