Trong phòng khách nhỏ bài trí theo phong cách đế chế, có khoảng mươi người đang chơi đùa vui vẻ. Gia nhân mang nước trà và bánh ngọt vào. Khách khứa, mỗi người cầm một cốc, ngồi xuống ở nơi tuỳ thích. Lực lượng chính của cả hội chiếm một chiếc bàn lớn, vây quanh bà chủ nhà và cụ Machây, phu nhân Elzonovxka đang rất đỗi vui vẻ, thích thú vì có khách tới thăm, trò chuyện chủ yếu với công tước phu nhân Pođhorexka và cô em họ là bá tước phu nhân. Nhưng đó là hai người hoàn toàn khác hẳn nhau. Nhìn họ, ta có thể nghĩ họ xuất thân từ những hành tinh khác nhau. Công tước phu nhân, gầy và cao, vẻ mặt đặc thù của các mệnh phụ cao sang, mang trên người những dấu ấn hiển hiện của quý tộc nòi. Dấu ấn ấy nổi rõ ở mỗi đường nét, mỗi cử chỉ, ngay cả trong những nếp gấp ở chiếc áo dài nặng nề màu thẫm. Vẻ quý phái trang nhã như bao phủ quanh bà, tạo cho bà vẻ duyên dáng trang trọng và từ tốn. Làn tóc trắng được chải phẳng trên trán, được phủ tấm đăng ten màu huyền quý giá. Không một vật trang sức nào, ngoài những chiếc nhẫn, một chiếc đính một viên lam ngọc lớn, khắc gia huy dòng họ Pođhorexki. Bà đeo đồng hồ bằng một chiếc dây màu đen. Mặt bà nhỏ, tai tái, nước da mịnh màng, gần như chưa một vết nhăn, đường nét rõ ràng, đôi mắt to vẫn đen nhánh. Sắc đẹp tuy phôi pha vẫn còn rõ nét. Công tước phu nhân ít nói, giọng trong trẻo, bà có sức thu hút một người. Bá tước phu nhân Chvilexka lại là kiểu người hoàn toàn khác. Người tầm thước, rất béo, bà mang trong người một chút gì đó của giới tư sản, hoàn toàn không có dáng quý tộc. Trang phục của bà cũng không đúng điệu, người đeo đầy kim cương và những dây chuyền vàng, chúng lóng lánh và leng keng ngay từ xa. Trò chuyện với công tước phu nhân, bà luôn luôn hoa chân múa tay, nói to, hấp tấp và nóng nẩy, nom hệt như một người theo phái cộng hoà, một nữ thường dân đang vung nắm tay đấm đe dọa những đại diện của giới quý tộc trong thời kỳ cách mạng. Bà không thích công tước phu nhân, thường mỉa mai gọi bà công tước là " nữ công dân Xpart " và lúc nào cũng muốn chứng tỏ sự hơn hẳn của mình, chắc hẳn là về số lượng ngọc ngà châu báu đeo trên người. Tuy trong lòng ác cảm nhưng bà vẫn tỏ ra rất mực nhã nhặn, đến mức gần như nịnh nọt lấy lòng công tước phu nhân. Đám thanh niên, phân thành nhiều nhóm, vui đùa theo cách riêng. Tiểu thư Rita Sêligianka, mặc bộ áo váy dài đen bằng lụa mỏng với những họa tiết trang trí màu xanh theo phong cách ly khai, cổ áo bằng đăng ten màu kem, thường là người đầu trò trong câu chuyện và những lời đùa cợt. Tóc cô màu nâu sẫm, chải rất trang nhã, với một chiếc nơ bằng dải lụa thanh thiên cài cao ở bên trên. Mặc dù thứ đồ trang sức ấy nom có vẻ hơi kỳ dị, nhưng lại rất hợp với khuôn mặt tiểu thư Rita. Bao giờ cô cũng ăn mặc khác người, kiểu đầu tóc của cô cũng có thể khiến nhiều kẻ thấy chướng. Cử chỉ của cô thoải mái và duyên dáng. Những thứ đối với người khác là không thể thì với cô lại tỏ ra rất thích hợp. Cởi mở, vui nhộn, hài hước, lại dễ thương, cô thường mang lại cho mọi người niềm vui. Công tước phu nhân rất mê cô, dẫu những cách cư xử khác đời của cô cháu nuôi nhiều khi khiến bà hoảng hốt. Tiểu thư Rita rất thích chơi thể thao. Tại Obrôny, điền trang của công tước phu nhân, cô có riêng một tàu ngựa, nơi cô thích la cà cả ngày. Cô có thể nói suốt buổi về ngựa, bây giờ cũng vậy - ngồi trong chiếc ghế bành nhỏ kiểu cách, với cốc trà trong tay, cô trò chuyện với một cậu chủ trẻ tuổi đeo kính. Cô đang nhiệt thành chứng minh điều gì đó, rồi sau rốt, đặt mạnh chiếc tách lên bàn con, cô nói: - Ê, ông không hiểu chút gì về ngựa, nếu ông dám bảo ngựa của tôi là không thuần chủng. Ngựa của tôi nhập khẩu thẳng từ Anh quốc đấy, thưa ông. Đó là giống hoàn toàn thuần chủng. Ông cứ hỏi đại công tử xem - ông ấy là người sành đầu nước. - Lúc nào cũng đại công tử! Lúc nào cô cũng bảo với tôi hỏi ông ấy. Phải chăng ông ấy là người phán quyết mọi chuyện? - Về ngựa thì chắc chắn là thế. - Có phái ông ấy có đủ chín thi thần và Apôlông? - Không, nhưng ông ấy là người hiểu biết thật sự và công tâm. - Còn tôi, không nhẽ tiểu thư không thừa nhận những phẩm hạnh ấy sao? - Chỉ phần nào thôi. Ông quá lóa mắt vì những con ngựa kéo thô đại của mình và tất cả những gì tốt đẹp ông chỉ thấy trong tàu ngựa của mình mà thôi. - Có nhẽ tiểu thư nên thừa nhận rằng tàu ngựa của tôi không phải xoàng. Tiểu thư Rita nhăn mặt: - Tôi không thích giống ngựa kéo. - Tiểu thư không thích? Ha! Đó chỉ là chuyện ý thích đơn thuần thôi. Cũng như thế, tôi không thể chịu nổi ngựa nòi Anh Tiểu thư Rita chĩa vào anh ta ánh mắt mỉa mai. - Xin ông cứ việc nói thế còn hơn, việc gì lại phải kể ra những khuyết tật không hề tồn tại. - Với tôi, chúng tồn tại hẳn hoi, chí ít cũng là trong việc cắt đuôi và xén bờm theo lối Anh mà tiểu thư đã tiến hành đến hết mức ở tàu ngựa của tiểu thư. - Đó không phải là nhược điểm. Nếu ông chỉ thấy điều đó, tôi hoàn toàn yên tâm. Vả lại, giống ngựa này bao gời cũng phải xén đuôi và bờm. - Nhưng ở đàn ngựa của tiểu thư thì trông lạ lắm! - Kìa! Ông nói gì vậy! Tiếc là đại công tử đã biến mất đâu rồi, nếu không thì tôi phải nhờ ông ấy can thiệp. - Công tử Mikhôrôpxki đi mời tiểu thư Luxia và cô giáo - Tiểu thư Mikhailina Chvilexka cất giợng khoan thai nói. Suốt thời gian tiểu thư Rita trò chuyện với công tước Trextka, cô ngồi im lặng, uống trà. Cô ăn mặc khá nhã - một bộ váy áo màu sáng, bởi mẹ cô muốn thế - nhưng chẳng thấy thích thú với bất cứ chuyện gì, thậm chí trò vui của những người khác cũng làm cô phát chán. Dung mạo cô thật khó gần. Sau khi buông ra vài lời ngắn ngủi báo nơi Valđemar đang có mặt, cô lại cúi xuống nhìn tách trà và im lặng như cũ, sửa lại kính kẹp mũi, mỉm cýời hằn học, thốt lên: - Cái cô gia sư này chắc có đặc ân gì mới được đại công tử chăm lo đến thế. - Làm gì có chuyện đó. Il l' abhorre ( Ông ta không chịu nổi cô ấy! ) - Tiểu thư Rita phản bác - Ít nhất thì đó cũng là theo lời Luxia. Có nghĩa là tình thế giống như đối với cô gia sư Klara. - Có nhẽ thế. - Thế trông cô ta có giống cô Klara không? - Tôi không quen cô ta, nhưng Luxia thì rất tán thưởng. Nếu cô ấy xinh thực, thì xin ông hãy cẩn thận đấy, bá tước ạ. Trextka nhìn người đang nói chuyện với vẻ phật ý. - Voilà une idée ( Một ý nghĩ kỳ quặc! )! Đôi khi tiểu thư có những ý nghĩa thật lạ lùng. Tôi không bao giờ để mắt tới loại người đó. - Tôi lại muốn ông phải lòng chính cô giáo ấy. - Cùng lắm tôi chỉ có thể đánh giá cô ta theo kiểu thể thao và vạch những nhược điểm thôi. - Kìa ông! Không thể nói về phụ nữ theo kiểu ấy được... - Về các cô gia sư thì được chứ. - Vẫn không. Cấm tuyệt đối. Vả lại, tiểu thư Ruđexka là con một gia đình tốt. - Chut ( Suỵt )! Họ đến kìa! - Bá tước ngắt lời, sửa lại kính mũi, nhìn chằm chằm về phía cửa. Xtefchia bước vào phòng cùng với Luxia và valđemar. Nàng thấy mắt như tối sầm. Bao nhiêu mái đầu quay lại nhìn nàng, bao nhiêu đôi mắt dò xét. Nàng đứng sững như một kẻ chịu tội. Những tiếng trò chuyện lặng bặt. Mọi người bắt đầu đưa mắt dò xét nhìn cô gia sư trẻ. Phu nhân Elzonovxka nheo mắt ti hí nhìn cô, khoát tay một vòng giới thiệu sơ sài với cử toạ. - Cô Ruđexka - bà nói cụt lủn. Vài cái đầu khẽ gật. Bối rối, Xtefchia cúi chào mọi người, rồi không biết nên làm gì nữa. Lần đầu tiên nàng mới đau xót cảm thấy địa vị của mình. Nàng không thể tha thứ cho mình việc đặt chân vào đây. " Khách không mời " - nàng thoáng nghĩ và giá như không tự chủ, chắc nàng đã oà lên khóc. Nhưng đúng lúc ấy, Valđemar đã đến bên nàng. hình như đại công tử rất phẫn nộ, nhưng chàng vẫn tỏ ra bình thản, đưa tay cho nàng vịn và thốt lên với vẻ lịch thiệp đầy trang nhã: - Xin tiểu thư cho phép tôi được giới thiệu tiểu thư với bà ngoại tôi. Xtefchia máy móc để chàng đưa tới chiếc tràng kỷ phía xa. Khi ngước mắt lên, nàng đã trông thấy ngay khuôn mặt hiền từ của cụ Machây và hình dung trang trọng đầy dáng quý phái của công tước phu nhân. Giọng nói chầm chậm của đại công tử lại vang lên. - Kính thưa bà, cháu xin giới thiệu tiểu thư Xtefchia Ruđexka, người mà bà đã nghe em Luxia kể. Công tước phu nhân đứng dậy, đưa tay cho Xtefchia, mỉm một nụ cười âu yếm với nàng: - Rất hân hạnh được làm quen với tiểu thư. Cháu Luxia đã kể với tôi đôi điều về tiểu thư. Cháu hết sức ca ngợi người hướng dẫn việc học hành của cháu. Xtefchia khéo kéo cúi người hôn tay cụ bà, nàng cảm thấy lòng đầy biết ơn và được khích lệ. Mắt công tước phu nhân thoáng một nét ngỡ ngàng. Bà mỉm cười chạm môi vào làn tóc cô gái, rồi ngồi xuống, trỏ cho cô một chiếc ghế kề bên. Bà ân cần hỏi han gia đình cô, hỏi cô có hài lòng về Luxía chăng. Cụ Machây cũng tham gia câu chuyện. Cách xử sự của đại công tử và việc cô gái chào hỏi công tước phu nhân đã gây ấn tượng mạnh cho mọi người. Họ đưa mắt ngạc nhiên nhìn nhau. Công tước phu nhân đứng dậy chìa tay cho cô gia sư. Chuyện gì lạ lùng thế nhỉ? Và sao trần nhà không sụp đổ xuống? Nhất là bá tước Ttextka và bá týớc phu nhân Chvilexka thì không hiểu nổi chuyện ấy. Nhìn công tước phu nhân trò chuyện với một cô gái gia sư vớ vẩn nào đó, bá tước phu nhân chỉ còn biết nhún vai. Bà bực mình vì Valđemar đã bỏ qua bà, không thèm giới thiệu Xtefchia với bà. Không phải bà muốn làm quen với con người ấy nhưng bà xem việc chàng công tử bỏ qua mình là một điều xúc phạm. Việc đại công tử đưa tay cho cô gia sư vịn thật là điều quá xúc phạm đối với bá tước phu nhân. Bà ném cho Xtefchia vài ánh mắt thăm dò và khi thấy nàng đẹp, bà bắt đầu thì thầm với ông chồng đang ngồi bên cạnh như một cái xác ướp. Một nụ cười độc địa hiện trên đôi môi dày của bà. Vang đến tai phu nhân Iđalia chỉ có một từ: maitresse ( Cô gia sư, cô giáo, cũng có nghĩa: tình nhân ) song bà vờ như không nghe thấy. Hàng lông mày bà nhấp nháy vẻ nóng nẩy, và bà vội kết thúc câu chuyện với người ngồi bên cạnh. Trong lúc đó bên chiếc bàn nhỏ, sau khi thuật lại cho Valđemar nghe cuộc tranh luận với Trextka, tiểu thư Rita đã được nghe chàng ca ngợi những con ngựa của cô. Bá tước bèn bắt chuyện với đại công tử, còn Rita đến gần công tước phu nhân nhiệt thành chìa tay cho Xtefchia, thốt lên với nụ cười vui sướng: - Bởi chẳng có ai giới thiệu chúng mình với nhau, tôi đành tự đảm đương thứ lễ nghi này vậy. Margeryta Seliga là tôi, chắc tiểu thư chưa bao giờ được nghe nói đến tên tôi, bởi suốt thời gian dài tôi quấy phá ở Viên Xtefchia đứng lên nắm tay cô tiểu thư trẻ. - Không, Luxia đã kể cho tôi nghe về tiểu thư với bao mến mộ. - Thế ư? Thì ra Luxia là một cô phóng viên nhỏ trong vùng thông báo tin mới cho tất cả mọi người. Xin mời tiểu thư nhập bọn với hội chúng tôi. Cử tọa ở đây đáng kính hơn, nhưng có nhẽ đằng kia vui hơn. Cô và ông chắc không có gì phản đối chứ ạ? Công tước phu nhân lịch sự gật đầu, cụ Machây nói: - Đâu có, chúng tôi biết cô vui tính lắm, vì vậy xin gửi gắm tiểu thư Xtefchia cho cô. Lát sau Xtefchia đã ngồi bên chiếc bàn con, nơi lúc này có thêm nhiều người nhập bọn. Trong câu chuyện rôm rả, cô quen dần với mọi người. Nàng chỉ thấy khó chịu vì chiếc kính mũi của Trextka cứ chĩa mũi vào mình, và dáng vẻ lạnh lùng của bá tước tiểu thư Chvilexka khiến nàng tò mò đôi chút. Tiểu thư Rita dễ dàng kéo nàng vào cuộc trò chuyện với mọi người, vì Xtefchia không phải là người kém vui nhộn. Nom bề ngoài nàng có vẻ khiêm nhường nhất nhưng lại rất xinh đẹp, trong bộ váy áo bằng vải mỏng màu xám nhạt viền dải tím than. Mặt nàng ửng đỏ, đôi mắt vui vẻ long lanh sau hàng mi dài cong vút, môi hồng thắm nở. Tiểu thư Rita thích thú ngắm nàng, những người khác nhìn nàng ít nhiều dửng dưng. Trextka tò mò ngắm Xtefchia như thể muốn tìm ra nhược điểm của nàng. Bá tước nghiên cứu kỹ từng đường nét, ánh mắt, cách nói năng, kiểu chải tóc và thầm thừa nhận trong bụng là nàng nhìn hoàn toàn có thể chấp nhận được. " Pas mal, pas mal ( Không xoàng, không tệ lắm ) - bá tước thì thầm tự nhủ, coi đó đã là một lời khen ngợi rất cao. Gã ngắm kiểu cắt váy áo và lắc đầu kinh ngạc, không hiểu sao một cô gia sư lại biết ăn vận trang nhã đến thế. Mải nhìn ngắm quá, bá tước quên bẵng là vừa thua cuộc trong trận tranh cãi về ngựa. Tiểu thư Rita nhắc cho gã nhớ bằng cách hỏi lại đại công tử: - Ông Valđemar này, các thi thần và Apôlông của ông ra sao? - Tuyệt - đại công tử vừa đáp vừa ngồi xuống bên cạnh Xtefchia - Chúng nó có vẻ đẹp thật thiên giới, không hề thay đổi. - Các thi thần nào vậy? - Xtefchia hỏi. - Những thần nữ đồng hành với thần Apôlông - bá tước Trextka chen lời - Tiểu thư không biết sao? - Tôi biết chứ, thưa bá tước, tôi rất thuộc thần thoại. Nàng quay sang hỏiValđemar: - Có phải ngựa của ông mang tên các thi thần không? - Vâng. Tiểu thư cũng đã biết chúng đấy thôi. - Có phải những con sáng nay ông đưa đến? Chưa bao giờ tôi phân biệt được chúng với nhau. Tất thảy đều đen tuyền như nhung Liông vậy. Valđemar mỉm cười. - Hôm nay kéo xe cho tôi là những con: Kliô, Melpômene, Urania và Terpxykhora. - Nghe hay thật, phải không? - Tiểu thư Rita thốt lên - Bộ tứ mã thứ hai là Talia, Kaliopa, Oterpe và Pôlihimmia, còn Erato là ngựa cưỡi của ông. - Tôi chỉ biết mỗi con ấy thôi. - Xtefchia đáp - Ông hay cưỡi nó đến đây hơn cả. - Tiểu thư cũng để ý đến nó sao? Có đúng là nó xinh không? - Rất xinh. - Chưa là gì đâu. Tiểu thư chưa được thấy con Apôlông đấy. Tôi phải lòng nó thật sự kia! - tiểu thý Rita nồng nhiệt thốt lên. Mọi người bật cười. - Những tình cảm như thế chỉ có thể đến với một nhà nữ danh thủ thể thao mà thôi - ai đó trong nhóm người đang trò chuyện phía xa lên tiếng. - Vậy thì tôi phải dẫn nó đến Xuôđkôvxe này mới được, bởi khi ấy chúng tôi sẽ được tiểu thư ghé thăm thường xuyên hơn - đại công tử đùa. - Ông nên tặng chân dung nó cho tiểu thư Rita. - Hoặc đúc tượng đồng. - Không được! Không đúng màu lông thì đâu được! - Vậy thì tượng cẩm thạch đen. - Xin các vị cứ cười đi, nhưng rồi mọi người đều phải thán phục nó cho xem. - Trừ tôi - bá tước Trextka vừa nói vừa sửa lại kính mũi. - Bởi ngài có thứ gu của người màu trắng, vì vậy ngài chỉ mê ngựa kéo giống Đức và giống Meklemburg xấu xí mà thôi. Giá có vào chuồng ngựa của ngài thì con Apôlông cũng giống nhý ngựa kéo mà thôi. - Tôi cũng định nói như thế về những con ngựa giống Anh của tiểu thư đấy. Tiểu thư Rita bắt đầu cãi nhau thật sự. Valđemar nhìn thẳng vào mắt Xtefchia, vui vẻ nói: - Bây giờ nếu cả trang Xuôđkôvxe này có thể bay lên trời thì hai người vẫn không ngừng cãi nhau về tàu ngựa. Hai địch thủ ham mê thể thao này mà gặp nhau thì họ sẽ chẳng bao giờ nói đến gì khác, mà cãi nhau hoài, chẳng khác chi cô với tôi. - Tôi đâu có cãi cọ với ông. - Nhưng cô lại hay khủng bố tôi. Tôi phải tránh suốt cả tuần không dám ló mặt đến đây đấy. - Ôi, ông nhát quá nhỉ! - Biết làm sao được? Tiểu thư đã tống cổ tôi ra khỏi rừng, đến bữa ăn trưa tôi lại bị đem ra hành hình, và sau đó tiểu thư không thèm chào tôi một tiếng. Chẳng nhẽ tất cả những chuyện đó không đủ làm cho người ta hoảng hồn sao?... Nhưng dẫu thế tôi vẫn nhớ nhung bạo chúa của mình, và thế là tôi có mặt. Xtefchia cắn môi. Nàng quyết định không thèm trả miếng những trò châm chọc, sợ rằng sẽ có người nghe thấy. Nhưng trong phòng khách người ta trò chuyện râm ran, tiểu thư Rita ngồi cạnh đang hăng hái khẩu chiến với Trextka, không quan tâm đến chuyện gì khác. Valđemar nhận ra sự e ngại của Xtefchia, thấy nàng đang đưa mắt tìm Luxia, chàng thốt lên vẻ châm chọc: - Tiểu thư muốn vũ trang bằng kẻ vô tội để chống tôi, như gã Tvarđôpxki trước mặt quỷ Mêfixtôfelex, nhưng tiếc thay Luxia đã quá lớn để có thể đóng được cái vai kịch mà tiểu thư muốn giao phó cho em nó lúc này. Môi Xtefchia run run muốn cười. Valđemar nói tiếp: - Tôi thì nhớ nhung kẻ khủng bố mình, còn tiểu thư hẳn đã bao phen khẩn cầu Chúa trời xin cho tôi thật lâu đừng vác mặt đến đây. - Ngược lại, tôi muốn ông đến càng nhanh càng tốt kia! Trên nét mặt Valđemar hiện vẻ tò mò. - Thật ư?... Lạy Chúa! Sao tôi không biết điều đó nhỉ? Xtefchia nhìn thẳng vào mắt chàng. - Tôi mong ông đến, bởi lẽ cụ thấy nhớ ông và đã bắt đầu phiền muộn. - Thế ra tiểu thư khắc khoải ngóng trông tôi chỉ vì lo cho ông tôi chứ không phải vì bản thân tiểu thư? - Tôi e rằng " khắc khoải ngóng trông " là chữ dùng quá đáng. Tôi chỉ đơn giản là mong ông đến, vậy thôi... - Thật thất vọng biết bao! Vậy mà tôi đã tưởng mình được lên tới thiên đường, trong khi thực ra vẫn như xưa tôi đang phải ăn năn chuộc tội. Xtefchia bật cười. Chàng nhìn nàng dò hỏi, đôi môi đầy đặn vẻ nhục cảm phảng phất nụ cười. Lát sau chàng hạ giọng nói: - Hôm nay trông tiểu thư thật tuyệt vời. Tôi cảm thấy mình mất trí rồi! - Kìa, đại công tử! - Cô gái giận dữ kêu lên. - Xin nghe lệnh tiểu thư! Chàng đối ngay, mắt loé lên những tia nghịch ngợm. Xtefchia nghẹn lời. Trước đây, hẳn nàng đã sẵn sàng đáp lại chàng bằng một cơn giận, nhưng lúc này nàng thấy dễ tính với chàng...Hơn nữa vẻ mặt chàng cũng khiến nàng thấy ngồ ngộ. Lông mày chàng dướn lên, lỗ mũi phập phồng, mỗi đường nét mặt đều biểu lộ một nụ cười cố nén. Nàng bèn đáp: - Tôi bắt đầu thấy tiếc là đã cầu xin Chúa cho ông đến sớm. Chỉ vì lòng mến cụ Mikhôrovxki mà tôi tự làm hại mình.... - Bởi anh chàng Mikhôrôvxki như một thứ thuốc đắng - chàng tiếp lời. - Ông đoán đúng đấy - nàng bật cười. - Còn tôi, tôi tin chắc rằng tiểu thư mong đợi tôi không phải vì ông tôi buồn, mà vì nỗi nhớ nhung của chính tiểu thư. Có phải thế không? Chàng táo tợn nhìn thẳng vào mắt nàng. - Tôi thấy khi trò chuyện với ông, tốt nhất tôi nên im lặng, bởi nếu không ông sẽ trở nên vui vẻ quá đáng. - Còn tiểu thư thì ngay lập tức đã xoè móng ra, những bàn tay đẹp đẽ nhường kia mà sao sắc thế - chàng nhăn mặt đối đáp. - Hai vị đang nói chuyện gì mà thân mật thế? - Bá tước Trextka châm chọc hỏi chõ sang, chĩa cặp kính mũi vào mặt Xtefchia. Valđemar thản nhiên đáp: - Chúng tôi đang bàn đến một môn thể thao khác. Tôi đang mời tiểu thư Xtefchia đàn cho chúng ta một bản nhạc. - Ồ, ra tiểu thư cũng chơi đàn ximban ( ° ) sao? - Trextlka hỏi với giọng diễu cợt. - Không, thưa ngài, tôi không hề chơi đàn ximban - Xtefchia cũng đáp lại với giọng tương tự. - Thật tiếc, đàn ấy hay lắm. Valđemar nhíu mày. Người chàng sôi lên. Chàng nhìn Trextka từ trên xuống, thốt lên bàng giọng tương tự: - Tôi cứ ngỡ ông có cái tai sành điệu và tinh tế hơn kia. Trextka chợt hiểu. Gã tái người vì tức. Tiểu thư Rita mỉm cười tươi tắn, nhìn thấy vẻ bối rối của gã bá tước, cô bảo Xtefchia: - Tôi cũng ủng hộ đề nghị của ông Valđemar đấy. Mời tiểu thư cho chúng tôi được nghe một bài. Rất tiếc là tôi không hay chơi đàn, nhưng lại rất mê nhạc. - Vâng, thưa tiểu, nhưng có lẽ để lát nữa. - Phải đấy, ồn quá, mà nghe nhạc thì cần yên tĩnh. - Khi ấy có thể dễ dàng tĩnh trí - Valđemar nói thêm. Người chánh bộc thắp đèn lớn. Tiểu thư Rita đứng bên khung cửa sổ ngắm lưỡi liềm mặt trăng vàng sáng mảnh mai vừa mọc. Trên nền xám của bầu trời ban chiều nổi lên dải rừng xa đen sẫm với một mảnh vàng trang điểm cho đỉnh những ngọn cây, giống như tấm huy chưong lóng lánh gắn trên ngực một hiệp sĩ dang mang bộ giáp phục nặng nề. Tiểu thư Rita hết lời ca ngợi. Xtefchia và vài người nữa bước lại bên cửa sổ. Nghe Luxia gọi, Valđemar bước sang phòng ăn, nơi phu nhân Elzônôvxka muốn gặp chàng. Chú thích: (°) Chơi chữ. Nguyên văn " Cymbal " vừa có nghĩa là loại đàn 4 dây, vừa có nghĩa là một người đần độn, ngu dốt.