Năm nay tôi ăn Tết một mình. Bên ngoài trời giá lạnh, mùa đông vẫn còn ngự trị vì mới vào tháng hai. Gia đình các con bận tíu tít với những ngày lễ, tết, nào là lễ Giáng Sinh rồi Tết Tây, Tết Ta, thêm họp bạn, party ở sở, ở trường...  Đã 35 năm trời qua kể từ ngày rời VN, các con tôi  quen theo Mẹ, giữ gìn phong tục mình, xem lễ Tết đầu năm rất quan trọng và thiêng liêng, âu đó cũng là điều đáng mừng...  Phải chăng đó là một nét văn hóa được gửi lại, trân trọng gìn giữ  và chấp nhận của thế hệ thứ hai trên xứ người. Còn thế hệ thứ ba, các cháu nội ngoại của tôi lại càng mong Tết, nhớ Tết  nhiều hơn nữa vì Tết thì được phát bì thơ đỏ lì xì. Mới đó mà đã mười lăm năm qua đi, ngồi hồi tưởng lại quá khứ, tôi bâng khuâng tự hỏi làm sao mà mình có thể sống ngụp lặn triền miên trong đau khổ, hận  thù không dứt như thế nhỉ? Tôi đã đau đớn xót xa, tủi hổ, giận hờn, chán chường, tuyệt vọng đến nỗi khuôn mặt trở thành méo mó, đăm chiêu, nhăn nhúm, buồn thảm và thân mình gầy đét như con mắm phơi khô. Chỉ bởi vì tôi không có được cái hạnh phúc của người đàn bà trong cái tuổi chín muồi, giữa khung cảnh gia đình ấm êm, chồng con đầy đủ. Tôi ly dị với người đàn ông, cha của ba đứa con tôi  khi ông bỏ gia đình, vợ con, để đi theo một người đàn bà chỉ bằng nửa số tuổi của ông. Lúc đó tôi vừa qua tuổi 45. Đó là một cơn ‘choc’ lớn và tôi bị ‘dépression’ nặng, mặc dù ông ta đã để lại cho tôi và các con đầy đủ tiền bạc. Sau hai năm bệnh hoạn lăn lóc, bò lê bò càng vì buồn khổ tuyệt vọng, công ăn việc làm lở dỡ, cuối cùng tôi gượng dậy được vì quá thương con cái còn trong tuổi dậy thì...Trách nhiệm của một người mẹ không cho phép tôi nhảy xuống sông để thả trôi đời mình theo dòng nước. Tôi cố gắng trở lại đời sống bình thường, lo cho con cái ăn học, trở về làm việc. Thế nhưng trong tôi, nổi hận thủ, nói đúng hơn là nổi hận tình vẫn dâng cao....Tôi bỏ hết tâm lực vào sự trả thù người đàn ông....Tôi tìm mọi cách ngăn cản cha con gặp mặt. Tôi lấy làm thỏa mãn một cách bệnh hoạn khi nhét được vào đầu ngây thơ của các con những lời nhục mạ cha mình. Các con tôi nghe hết vào tai và đôi khi về nói lại với cha chúng nó trong những lần gặp gỡ. Người chồng cũ của tôi nghe hết, nhận hết mà không phản ứng lại một lời. Ông ta ngậm câm, âm thầm như một bãi đất hoang và như thế tôi lại càng thù hận thêm. Những lời lẽ nhục mạ cay đắng càng lúc càng nặng nề hơn. Nhưng vết hằn quan trọng nhất đối với cuộc đời tôi là từ đó tôi nhìn đàn ông với một con mắt khinh bỉ lẫn sợ hãi, ghê tởm. Trong vòng bạn bè cũng vậy mà trong công việc ở sở làm cũng vậy, tôi xa lánh đàn ông và trở thành cô đơn, khép kín, mang nỗi hận thù trong tim với hình ảnh duy nhất của người chồng cũ. Rồi thời gian qua đi, các con trưởng thành, học hành nên người, tạo lập gia đình hạnh phúc lứa đôi. Tôi cũng đã già đi và đến lúc này trở thành bà nội bà ngoại của bốn đứa cháu ngây thơ xinh đẹp. Chồng tôi cũng đã có hai con với người vợ mới và hình như giao tình giữa các con tôi và gia đình mới của cha nó khá tốt đẹp. Đời sống của tôi trở thành nhẹ nhàng hơn. Ngoài giờ làm việc, tôi đến thăm các con, các cháu, và ít khi nhắc nhở đến người xưa. Các con cũng biết nổi đau của mẹ nên tránh đề cập đến chuyện gia đình ngày trước. Cuộc sống êm êm cứ thế trôi qua. Những ngày rảnh rỗi không đi làm, không thăm cháu thì tôi ghé chùa làm công quả, gặp các bạn già, tụng kinh niệm Phật, nghe quí thầy giảng Pháp, tham dự những khóa tu thọ bát quan trai và ngồi thiền. Với cái tuổi gần sáu mươi lăm, cuộc đời tôi kể như đã an bài. Vài năm tới tôi nghỉ hưu, ngày tháng thênh thang trước mặt...độ rày tôi bắt đầu trở lại hành thiền chăm chỉ hơn. Những lúc trầm tư suy nghĩ về cuộc sống và những thay đổi của cuộc đời. Tôi có một ý niệm rõ ràng hơn về sự hư ảo mong manh của đời sống, ví dụ như bước đường đi từ sanh qua tử, có nhiều việc không muốn mà vẫn xảy đến, có những điều không mong mà vẫn biến mất rời xa, ví dụ như tôi đây, từ một cô gái ngây thơ, đầy mộng mơ và nhựa sống, nhiều lý tưởng, tôi biến thành một người đàn bà khác, trở thành người vợ người mẹ, tôi đã sống qua những ngày vui vẻ hạnh phúc, rồi bổng thoắt, hạnh phúc biến mất, đùng đùng rã tan, như sét đánh ngang trời. Tôi trở thành một người đàn bà sống dở chết dở vì tình. Tôi hận người đàn ông đã tàn nhẩn bỏ rơi tôi và các con sau nhiều năm hương lửa mặn nồng. Mối hận thù dễ sợ này tôi đội lên đầu, vác lên vai, chất đầy trong tim và lầm lủi cô đơn bước đi trên con đường đời hơn cả chục năm nay. Những năm cuối cùng sau này nhờ thâm cứu Phật pháp, nghe giảng Pháp, tôi bình tâm suy nghĩ chính chắn hơn và thấy ra sự hư ảo của cuộc đời mình và nhiều cuộc đời khác quanh mình, lòng tôi cũng nguội lạnh, phai bớt thù hận theo thời gian, như miệng núi lửa tắt ngúm trong lòng đất. Nghĩ lại ngày xưa như nhớ lại một giấc mơ, một ác mộng gồm nhiều sóng gió, đau thương và sợ hãi. Noel  vừa qua, các con tôi đánh tiếng ao ước rằng tôi sẽ đến dự bữa tiệc do các con tổ chức, có mặt đông đủ gia đình mới của Ba. Vết thương lòng vừa khép miệng chưa kịp đâm da non thì lại bị mở tung ra. Lòng tự ái bị tổn thương, tôi lại nổi giận không kém ngày xưa, cái ngày xưa của mười lăm năm cũ...Những lời giận hờn cay đắng phun ra  như từ miệng núi lửa. ‘’Các con có thể chọn lựa, có ba thì không có mẹ, hoặc ngược lại, có mẹ thì chẳng có cha’’ Thì ra, mười lăm năm đã trôi qua, tôi vẫn chưa chống trả được với ngọn lửa thù hận, với nổi ám ảnh của một lần đổ vỡ xa xưa. Các con bây giờ đã thành nhân, các cháu nội ngoại của tôi lớn lên như chồi non, như nụ hoa, trong tình yêu thương gia đình. Trong lòng tôi, tình thương của người mẹ vẫn tiềm tàng tuôn chảy miên man, như một dòng suối bất tuyệt. Tôi biết tôi thương các con và các con cũng thương tôi lắm. Từ mười lăm năm nay các con vẫn kề cận bên tôi trong những ngày lễ Tết, tôi cảm thấy rất hạnh phúc và được an ủi trong tình yêu thương của con cái. Lẽ tất nhiên, muốn tránh nghĩ về quá khứ đau buồn, tôi không muốn gặp lại người đàn ông một thời đã cho tôi tuổi xuân đầy ngọt ngào và hạnh phúc mà cũng là người đã phá bỏ hết, quay lưng ra đi. Tôi cũng không muốn trút hết giận hờn còn lại của mười lăm năm khốn khổ lên các con, các cháu  với những lời  lẽ cay đắng hận thù. Những ngày học Phật đã dạy cho tôi bài học ‘’Hận thù diệt  hận thù, đời này không thể có  Tình thương giải hận thù, là chân lý ngàn thu ’’ Bằng chứng là các con tôi vẫn thương quí mẹ dù rằng mẹ chúng luôn miệng nói lời thù hận và chúng cũng vẫn thương cha dù đã nghe đầy tai những lời nhục mạ, nói xấu, thất vọng về người cha của chúng. Tình thương là một cái gì thường hằng, thiêng liêng, dịu ngọt, và có khả năng đem lại niềm ao ước kéo cha và mẹ, như hai kẻ thù, đến gần lại nhau. Chỉ còn mươi ngày nữa là qua năm mới. Tôi gởi email cho các con. ‘’Tết VN năm nay, các con sẽ tụ họp ba gia đình, và mời gia đình Ba với các em chúng con về ăn Tết, đón giao thừa với nhau. Nhớ đem các cháu đi chùa và thăm ông ngoại thờ ở chùa, để chúng biết hương vị Tết VN trong truyền thống gia đình mình. Đừng quên  mấy bao lì xì đỏ mẹ gửi cho các cháu. Còn mẹ ư? Mẹ sẽ theo các bạn qua California ăn Tết bảy ngày với phái đoàn ‘ Hành hương thập bát tự ‘, thăm mười tám ngôi chùa ở Mỹ Quốc, các con đừng lo mẹ buồn. Vậy năm nay mẹ ăn Tết một mình, không có các con bên cạnh như mọi năm, nhưng mẹ vui, vui vì đã hiểu được lòng của các con.

Hôn các con và các cháu. Bonne année! ‘’ Tôi bấm ‘send’ và thở ra một hơi dài…. Vậy là vui rồi. Lòng tôi cảm thấy an tịnh, nhẹ nhàng như vừa trút bỏ được một gánh nặng. Ôi, gánh nặng mười lăm năm trường nay đã buông xuống, giờ đây, một nữa mái đầu đã bạc, tuổi đời sắp sửa cổ lai hy. Chờ thêm mười lăm năm nữa, lúc mà tóc  bạc trắng phau, có gặp lại cố tri, biết đâu sẽ vui hơn! Hết. lê thị bạch nga