Tôi nhớ lại lời Mơ Nữ than rằng những tôn giáo của người đời không có một bài kinh nào dành riêng cho chúng ta. Kinh của kẻ tín đồ ngoan đạo là hướng mình về đấng thiên liêng vô hình cao xa. Kinh của chúng ta là trở về lắng mình đào sâu vào chính mình. Tin tưởng vào chính mình, ngưỡng mộ chính mình. Tín ngưỡng này tha thiết hơn cả, gần gũi hơn cả. Vì đây là lời yêu thương xuất phát thẳng từ tim óc chúng ta như mạch suối tuôn trào. Nguồn nước của ý tình bộc bạch nên lời. Lời sẽ thuần nhiên chơn chất mà xa lạ đối với những kẻ lạnh lùng đứng ngoài vòng tình ái. Lời này có được hai người cùng chân thành hòa điệu, cùng xưng tụng gọi là kinh. Kinh tình ta, khởi đầu từ ban đầu của ngôn ngữ thường phàm, vang vọng đến tận cùng của kiếp sống. A ÁI TÌNH A là chữ đầu tiên của hai mươi bốn mẫu tự, chữ đầu tiên của kiến trúc ngôn ngữ, phương cách hiệu nhất của cảm thông. Có phải ngẫu nhiên khi hai tiếng "Ái tình" mở đầu bằng chữ A thứ nhất đó, được xếp vào chỗ vinh dự nhất trong chữ viết của con người? Hay không phải tình cờ, mà chính là thiên ý cùng ước muốn của nhân gian, đã hợp sức bên nhau choàng vòng vương miện cao quý cho ái tình, cho tình yêu. Như muốn nói rằng, từ nguyên thủy cho đến ngày tận thế, ái tình là hơi thở mở đầu bắt nguồn cho sinh khí của trần gian, cho mặt đất điều hòa nhịp thở không hề đứt đoạn. Ái tình là tiếng khóc đầu tiên của trẻ sơ sinh mới chào đời. Là nụ cười của người mẹ âu yếm nhìn một phần của da thịt mình kết trái thành con người, sau bao tháng hoài thai gìn giữ. Trẻ mới chào đời, không bật lên tiếng khóc là không thể sống được. Kẻ trưởng thành vào đời, không có ái tình làm gốc rễ nâng đỡ, làm hành trang an ủi, làm bàn tay ve vuốt. Kẻ ấy còn mà đã mất trọn con người, thân xác lơ láo nhạt nhẽo giữa dòng đời sống động. Kẻ ấy đã chết hiu hắt từ lâu dầu cho môi miệng vẫn còn nói cười rỗng tiếng. ANH Sao em gọi tôi là anh? Sao em không còn muốn gọi tôi là "ông" như ngày còn lạ lùng chưa thân thiết? Sao từ tiếng "ông" già nua tôi rớt xuống thành tiếng "anh" trai trẻ? Sao từ chỗ người dưng khác họ đặt thấp ở cuối giường, tôi được lên tựa đầu vào gối cao thương mến. Bất kể tuổi tác, bất kể địa vị, bất kể của cải tiền bạc, sao mỗi người nữ đều gọi một người nam yêu dấu của mình bằng tiếng "anh" nhỏ nhẹ? Phải chăng mỗi người nữ đều tự biết, tự nguyện tự nhủ mình nhỏ dại hơn người nam mãi mãi. Vì bà cố ngoại già nhất của loài người, người nữ đầu tiên của trái đất, được sinh thành xinh đẹp với đời là nhờ bởi chiếc xương sườn của người nam tử. Chiếc xương sườn nhỏ nhặt có vẻ không đáng kể gì. Nhưng đôi khi, hay rất nhiều khi, làm đau nhói người nam tận tim óc, mỗi khi trời trở chứng. Mỗi khi chiếc xương sườn mang tên em trở chứng. Ôi, tiếng gọi "anh" muôn ngàn âm điệu biến đổi lạ thường. Lời gọi dửng dưng bình thản trước mặt mọi người. Lời gọi nũng nịu quyến rũ khi chỉ có hai người. Lời gọi thầm thì, cuống quýt, có lạc giọng ẩm ướt, đứt đoạn giữa những nụ hôn. B BẠN Thuở đầu tiên, tôi gọi em là người bạn nhỏ. Em nói rằng cũng chỉ muốn như thế. Là bạn với nhau mãi mãi chứ không dám buông lòng lạc lối ra ngoài tình bạn hữu. Bạn bè, mối liên hệ gần gũi nhất giữa hai người hay nhiều người, ngoài tình ruột thịt. Làm bạn với nhau, là xây dựng một gia đình thứ hai vui vẻ và say sưa hơn gia đình thứ nhất. Không cần cùng chung một lý tưởng, không cần phải "cùng nhìn vào một hướng", không cần phải có tính tình giống nhau, chúng ta làm ban cùng nhau khác biệt mà hòa hợp, riêng tư mà đồng lòng chia xẻ, bù đắp, tôn trọng tự do của nhau, đó là tình bạn. Mỗi người đều khám phá học hỏi được ở người kia sắc thái lạ lùng thú vị của mỗi một tâm hồn mà tạo hóa không bao giờ lập lại trong việc tạo dựng con người. Mỗi người đều mang một ý nghĩa và giá trị riêng biệt. Trong biển bao la cha chứa tình bạn hữu, tôi chóng lớn hơn, cứng cáp hơn, hăng hái hơn trên đường đời. Cuộc rong chơi nhiều tiếng cười rộn rã hơn. Lúc sầu muộn khỏi rơi xuống vực tuyệt vọng nhờ có người cảm thông xoa dịu. Em nói chỉ muốn là người bạn của tôi ư? Tình bạn và tình yêu chỉ cách nhau một sợi tơ mỏng manh. Tôi yếu mắt không nhìn thấy rõ, nên đôi khi dẫm đứt sợi tơ mềm làm ranh giới đó. C CHIẾN TRANH Đáng lẽ hai tiếng "chiến tranh" không được có mặt trong những lời yêu thương này. Nhưng bởi chiến tranh là một cái gì thật trái ngược, thật đối nghịch với tình yêu. Nên tôi quyết một lần lột mặt nạ, phơi bày tận đáy tim đen của chiến tranh, đế đốt cháy tiêu tan những vòng hoa giấy giả tạo và lố bịch của những kẻ điên cuồng đã gán cho súng đạn. Chiến tranh, tên đầy tớ ngu muội và hung ác của thần chết, lưỡi hái đẫm máu và vô tri cắt đứt không chút nhẫn tâm sinh mạng quý báu của con người. Con người, sáng tạo tuyệt vời và công phu nhất của trời đất, chỉ trong một giây phút tình cờ, là bị đổ vỡ một cách đáng tiếc, đáng dau lòng vì một thỏi đạn nhỏ tầm thường vô nghĩa. Trong chiến tranh, có đủ tất cả những tính chất phi nhân, phi lý, phi nghĩa và hoàn toàn phản thiên nhiên. Người không được sống trọn kiếp. Tuổi thơ không được biết đến tuổi trẻ hăng say. Tuổi trẻ bị đày đọa không biết đến tuổi già dưỡng yên thanh thản. Tàn phá hơn tất cả những bệnh nan y, những bệnh dịch, những cơn thiên tai, là chiến tranh. Làm nát tan con người hơn địa chấn, nhận chìm lầy lội con người hơn cơn đại hồng thủy, là chiến tranh. Bộ mặt chiến tranh càng xấu xa, tôi càng muốn kề cận môi tôi bên má hồng thơm xinh đẹp của những gì hoàn toàn khác biệt với mùi hơi cay độc của khói lửa. Đó là hòa bình, là tình yêu, là nghệ thuật. Không một nền hòa bình nào còn trường cửu nếu còn mang mầm mống hận thù, hiếu động trong chính mình. Không một tình yêu nào được trọn đầy êm đẹp, được tận hưởng tất cả những hương vị ngọt ngào của trần gian, nếu trong suối tình xanh ngát vẫn còn pha lẫn máu người bầm đỏ CHẾT Sao em sợ một ngày kia tình chết. Chết như bông hoa nở một ngày mà không được như nhánh lan sống bền lâu từ một phiến cây khô mục. Sao cái chết là vấn nạn lớn lao nhất của con người, qua nghìn năm vẫn không tìm ra lời giải đáp? Một đe dọa chờ chực đâu đó trong kiếp người không một ai tránh khỏi. Sức mạnh của văn minh tiến bộ kinh hồn, chỉ mới là vạn năng chứ không thể là toàn năng. Khoa học, lý trí, máy móc dầu tinh xảo cao siêu đến đâu cũng bó tay đầu hàng trước cái chết. Vì thế, tôi không muốn âu lo xao xuyến vô ích vì cái chết. Tôi muốn chết sau khi đã sống đủ đời tôi. Nhưng biết thế nào là sống đủ? Tôi muốn chết trong lặng lẽ và hài hòa khi tự biết rằng hồn tôi đã già cỗi, không sinh sôi được thêm một chồi lộc mới. Tôi muốn chết khi không thể nói thêm cho người được một lời nào tinh khôi. Tôi chết, sau khi đã muốn sống, biết sống và được sống. Tôi sẽ không hối hận, tham lam tiếc nuối một điều gì khi nhắm mắt, vì tôi biết rằng con người không thể sở hữu được toàn vẹn thế giới. Một vũ trụ lớn lao đi qua cửa lòng bé nhỏ, thấm thía vào tôi chỉ đôi chút phấn nhạt của đất trời, nhưng cũng đủ nhuộm thắm cho tôi sắc đậm của màu trần thế. Vì vậy, phút lâm chung của tôi sẽ tươi tắn như ngày mới sống. Giờ hấp hối của tôi rồi sẽ đẹp như thuở ban đầu. Tôi biết điều sau đây sẽ làm nhiều người nữ bất mãn, nhưng thú thực tôi cũng không thể chết cho tình yêu. "Chết cho tình yêu", câu sáo ngữ dễ làm mủi lòng những đôi nhân tình ủy mịm cung cấp cho họ món hàng nước mắt. Kẻ nào chết cho tình yêu, kẻ ấy không đem lại được cho tình yêu chút gì, mà chính là đã giết chết tình yêu. Tình yêu không cần cái chết vô vị tan hoang. Tình yêu cần sự sống tuôn trào mạnh mẽ. Tình yêu ở đỉnh non cao kêu gọi tôi leo lên chinh phục. Tình yêu không đáy vực xúi tôi lao đầu nhảy xuống. Thi nhân có nói: "Yêu là chết ở trong lòng một ít". Đó là chịu chết một ít mà được sống rất nhiều. Chịu nhói đau một chút trong lòng mà được vô vàn môi hôn dịu dàng đền đáp. Cũng như một chai rượu bồ đào được ủ kín lâu đời, ta phải chịu đau tay một chút khi mở nút chai, nhưng sau đó là cả một nguồn nho chín men say ngập tràn ngất ngây trong cơ thể. Từ đó, tôi và em, chúng ta đừng sợ tình yêu chết. Tình yêu không chết hẳn tàn tạ như cỏ úa. Tình yêu có chết là chết như mặt trời lặn lúc chiều tà, chịu xa vắng tạm biệt trong một đêm thôi, rồi sáng mai lại bừng sáng tươi hồng rực rỡ. Em còn sợ tình ta chết không? CƯỜI Tôi sẵn sàng đánh đổi tất cả những lời tôi để nhận lấy một nụ cười hạnh phúc của một ai, dầu xa lạ hay quen biết... Tôi đã quá nhiều lần ca tụng tiếng cười. Vì đôi môi rạng rỡ tươi vui ấy, vì âm thanh trong vắt nhỏ bé ấy là tiếng chuông ngân vang mở đầu cho bài hoan ca của đời sống. Khi em nở nụ cười là đôi môi không còn khép kín, là đôi môi hé mở như muốn nói đã sẵn lòng ứng chịu một nụ hôn. Là miệng nhạt dửng dưng vui lòng dân tặng một màu môi thơm trong đường răng long lanh ướt. Đ ĐỜI Em biết không. Tôi chẳng bao giờ than thở hai tiếng "chán đời", chẳng bao giờ muốn thoát khỏi, muốn xa lánh, muốn quay mặt với cuộc đời. Mặc dầu cho đến nay, cuộc đời vây bủa lấy tôi bằng những vòng gai khốn khó bất hạnh nhiều hơn là những lớp lá mềm. Tôi vẫn yêu cuộc đời của tôi, không hối tiếc về những lầm lỗi nào đã qua, không chê trách dại khờ nông nổi nào đã có. Sống nồng nhiệt hồn nhiên giữa dòng đời, tôi không biết thế nào là kinh nghiệm, là bí quyết, là phương pháp để sống một đời thành công. Mọi cuốn sách chỉ dẫn giảng dạy về cách sống đều vô ích và lảm nhảm. Không ai hiểu rõ được muôn vàn ý nghĩa của cuộc đời. Không ai định hướng vững chắc được đời mình. Và cũng không ai có thể truyền thụ, chỉ lối được người khác một cuộc đời suông sẻ. Mỗi một đời người là một khám phá, phiêu lưu cho đến cuối cùng vẫn bàng hoàng không đúc hết một lời kết luận. Mỗi đời riêng là biểu tượng của tự do. Suốt trong đời tôi, tôi đã tự mình chọn lựa, thử thách hoạt động chịu đựng ham muốn cho chính đời mình. Biết tôi có đủ sức mạnh để vượt phóng lên cao, hay yếu đuối sa đà vào vực thẳm. Tôi có tìm được trong đời tôi đôi cánh chim bằng bay cao ngàn dặm, hay vẫy vùng tuyệt vọng giữa dòng nước chảy xiết lôi xuống chân thác đổ? Đó chỉ là những câu hỏi. Câu trả lời không nói được bằng một lời ngắn ngủi, mà bằng kết quả mai hậu ở phút cuối cùng. Câu trả lời cất lên bằng cả một xác thân và tim óc. Tôi không trốn chạy. Tôi đang chịu nhận tất cả những quả đấm lẫn những ngón tay xoa dịu của cuộc đời. Và thời tiết của đời tôi luân phiên hai mùa mưa nắng. Rét mướt và ấm áp, hưởng thụ và bị hành hạ, yên ổn và lưu đày, hạnh phúc và đau khổ... Cứ thế, những cặp đôi tương tranh với nhau mãnh liệt ấy luôn luôn theo sát vào đời tôi. Khóc cho cạn lệ mới nở được nụ cười. Cười như điên, như say cho thỏa vì chẳng mấy chốc là đến mùa lệ ứa. Em cho tôi đời em? Tôi cho em đời tôi? Đó là điều không thể. Chúng ta chẳng trao đổi được cho nhau cả một cuộc đời mang những dấu vết khác biệt nhau, đã hằn sâu từ tông tích quá khứ riêng rẽ của mỗi người. Tôi chỉ nhờ em đôi chút. Trút cho tôi một gáo nước lạnh nguôi ngoai, dập tắt bớt ngọn lửa nóng rực tham muốn vô bờ trong tôi, thắp cho tôi đốm lửa ấm soi sáng khi tôi đắm chìm trong một chặng đời tối đen lạnh giá. Còn em, em muốn tôi cho em những gì trong đời? Tôi chỉ khiêm nhường góp sức cùng em khám phá một nụ hôn đầu. Cùng kết dây gắn bó hai lòng gần lại. Cùng khai mở một thế giới mới, trong đó ta vẫn mang lấy đời riêng mà biết thêm một đời vui chung lối. Từ đó, tôi và em, cùng tìm lại thiên đường nguyên thủy ngay chính trong trái tim người. Thiên đường, cõi mơ ấy tưởng chừng hư vô xa xôi như nằm trên mây, nay chính tay người đem xuống, phục sinh và bừng sống thiên thu cùng mặt đất. Đó là một trong những ý nghĩa của đời tôi. Tôi vẫn mong tìm được thêm cho đời ngọn gió hương xa đem theo nhiều nghĩa mới. ĐẸP Tại sao tôi đã nói rất nhiều, và vẫn còn nói mãi về cái đẹp? Như thế, điều xấu có bị tiêu diệt được phần nào không? Tôi mong em sẽ tự hiểu điều đó mà không cần lời giải thích của tôi. Đẹp, đứng về phía với tình yêu. Với tình yêu lôi cuốn thôi thúc, tôi ca hát dâng hoa để cái đẹp hiển hiện xác thật xán lạn hơn. Để cứu vớt cái xấu dần dần gột rửa tìm về cái đẹp. Vì thế, tôi sẽ còn nói không biết mệt về cái đẹp. Tôi sẽ còn ca ngợi không biết mỏi miệng về cái đẹp. Cho đến một lúc nào mọi người đều tự nhủ: Tại sao cái đẹp tuyệt diệu như thế, đáng quý như thế, đơn sơ như thế mà mình lâu nay không nhìn thấy, không nhận lấy, không gìn giữ? Chừng đó, tôi sẽ được đôi chút an ủi khích lệ vì sứ mệnh bênh vực cho cái đẹp của mình đã được hoàn thành một phần nào. Lúc đó tôi sẽ bắt đầu một cuộc hành trình mới. Tìm kiếm cái đẹp trong những cái mà người ta thường cho là xấu. Như người đãi lọc đất đá thô kệch để tìm kim cương. Như người lấy được ngọc trai quý báu trong miệng sò dơ bẩn. Tôi là một chí nguyện quân của cái Đẹp, bảo vệ và phát triển tinh tiến cho cái Đẹp mãi mãi. Tôi cho em đứng sát bên cạnh tôi. Không có chức phó tướng nào cho em đâu, nhưng tôi sẽ thầm phong tước hiệu riêng cho em là người Bạn Đường Chung Thủy. E EM Tôi còn biết nói gì về em khi em là người đã cấm không cho tôi nói. Em sợ hãi những lời tôi bộc lộ quá nồng nàn. Em trả lại hết cho tôi lời tỏ tình minh bạch không hề che dấu. Em cấm tôi không được thốt lên những lời diễm tình quyến rũ. Sao ngày xưa Mộng Cầm không giỏi cấm Hàn Mặc Tử làm thơ ca ngợi nàng đi? Sao ngày nay em lại cấm tôi không được sống bằng tiếng trung thực của chính mình? Chưa chi mà em đã đòi làm một bà Nữ Vương độc tài, mà không biết rằng nếu kẻ thần dân duy nhất là tôi bỏ xứ đi lưu vong thì Vương quốc của em sẽ tan tành diệt vong trong chớp mắt. Thôi, dầu sao tôi cũng sẽ không nói gì về em. Tôi chỉ nói với em. G GHEN Khi em hỏi rằng: "Có bao nhiêu người nữ đã đi qua trong đời anh và anh thương người nào nhất", tôi xin trả lời tình yêu không phải một cuộc tranh tài thể thao mà có xếp hạng nhất nhì. Và tôi là người tình chứ không phải là một nhà thống kê để đếm có mấy người mấy kẻ. Em hỏi tôi có ghen vì em không? Sao không? Tôi cũng biết ghen. H HÁT Tôi yêu những tiếng hát đàn bà. Sự rung động và truyền cảm sâu xa của âm nhạc là một cái gì mang rất nhiều nữ tính. Tôi còn nhớ tiếng hát của nàng đắm đuối trong tội tình của trần tục, chua xót và mê muội trong âm điệu bao la huyền hoặc của tình yêu. Chinh phục lòng tôi từ phút giây thứ nhất. Ra dấu thông cảm cùng tôi bằng nụ cười mơ hồ khinh bạc và mầu môi mệt mỏI xanh đầy khói thuốc. Tiếng hát của nàng cao vút rực rỡ, tiếng trong sắc nhọn như mũi tên xuyên băng qua trái tim người. Làn hơi phong phú từng trải lướt đi phóng khoáng với nhiều biến điệu lạ thường, tài hoa như phù thủy. Âm thanh mãnh liệt ấy chấn động lòng tôi. Đó là hai tiếng hát đàn bà đã đem đến cho tôi niềm khoái hoạt đơn sơ mà đậm đà của âm nhạc. Tôi đón lấy tiếng hát của các nàng với một tâm hồn rộng mở, một tâm hồn luôn luôn chờ đợi, hướng về hoan lạc. Từ đó, tôi sống như tắm đẫm mình trong lời ca tiếng hát. Tôi nói với em một lời thô sơ nào, lời ấy cũng là khúc hát nguyện ca chúc phúc cho em. HOA Tôi hân hoan được nghe tiếng nói của những màu hoa thắm. Tôi muốn tặng hoa cho em mãi mãi, mỗi ngày một bông hồng nhỏ mơn mởn như làn môi hôn nhẹ. Cành gai đâm như móng tay em bấu vào vai tôi. Hương hồng hoa thơm nồng như một đôi má đỏ. Hãy tặng hoa cho nhau suốt đời. Trong ngày sinh nhật chúc mừng thêm một tuổi hoa. Vào dịp Vu Lan, Giáng Sinh và Nguyên Đán. Mỗi buổi sớm mai tặng hoa cho người, dầu hoa tàn lúc cuối đêm, dầu hương tan trong chiều nhưng ý hoa thân ái vẫn còn sống mãi. Hãy cài thêm một bông hoa gượng nói chia mừng trên chiếc xe hoa đưa người về vườn xa kẻ lạ, sau đó đời mình là một tràng hoa cườm tống biệt phân ưu. Tôi yêu hoa và ước ao nhận được thêm nhiều những bông hoa thân tặng. Hoa nào tôi được trao, tôi cũng nở lại cho người một loài bông mới mang tên là hoa tình nghĩa. Hồn tôi nở hoa suốt đời. Tôi như một khúc cây khô xấu xí mà nuôI được mãi cành lan tươi trắng. Tôi như cây lá móng bò thô thiển mà nở được những đóa hoa Hoàng Hậu tím nhạt màu cao sang. Chịu đựng với nắng gió và mưa sa bão tố, tôi vẫn quyết sống còn để nói lên những lời hoa bền vững. I IM LẶNG Có khi tôi và em bên nhau không nói một lời nào, hai hồn gần gũi cùng nhau sinh ngôn ngữ mới. Lời vô ngôn tiếng vô âm, chỉ còn nhịp tim đập rộn ràng hiện có. Tôi và em, chúng ta im lặng khi tất cả tâm trí đều bận rộn tơ tưởng đến nhau. Khi môi bận trao hôn. Khi trong người đầy ắp niềm vui, không còn chỗ nào trống để chứa một lời thừa thãi. Chúng ta im lặng khi lời chưa tròn trên miệng đã biến thành tiếng gọi tên nhau đắm đuối. Khi môi chưa kịp chuyển ý thành lời, câu nói dài dòng đã tan trong một nụ hôn dài bằn bặt. Có khi em em lặng vì giận hờn. Phút lặng lẽ ấy làm tôi thấy nhói đau còn hơn những lời trách móc. Mắt ướt long lanh lệ đỏ, môi mím lại quyết chẳng cho thương, miệng lặng câm không thèm cho một lời nói nhỏ. Im lặng ấy làm cho tôi hoang mang buồn bã. Em hãy biết, im lặng là như một đoạn lắng yên, chậm rãi trong một nhạc khúc dồn dập. Như một khúc phim thốt nhiên rơi vào chỗ hoang liêu day dứt vì nhạc điệu tạm dừng tiếng. Như một bóng tối mờ nhạt nhưng cần thiết để làm nổi bật ánh sáng trong một bức tranh. Như thế, im lặng là bù đắp, làm tăng thêm ý nghĩa của lời nói. Im lặng góp tiếng cho âm thanh. Chuẩn bị sửa soạn cho tâm hồn một thời khắc lắng đọng, thanh tịnh, rộng rãi để đợi chờ đón nhận tiếng nói một cách vẹn toàn. Và khi những nỗi hàn huyên đã kể lể hết cho nhau nghe, tôi và em im lặng trong nhau, chúng ta không cần nói nữa. Khi ấy lời nói của im lặng cuốn hút chúng ta chìm sâu trong rung cảm tuyệt vời. KHi ấy im lặng đẹp mềm và dịu dàng như tơ lụa và ta lặn ngụp trong cả một trời lụa mát. K KHÓC Tiếng khóc, giọt lệ ảnh hưởng đến tôi cũng mạnh mẽ ngang hàng với nụ cười. Nước mắt pha trong dòng mực nhạt, xưa nay đã làm đậm nét biết bao nhiêu thiên tình sử. Trong một giọt nước mắt óng ánh ấy, mang theo biết bao nỗi đau và cả những niềm hạnh phúc vô bờ. Khi buồn, em khóc. Khi giận em cũng khóc. Khi vui mừng đột ngột nở bừng, em vẫn khóc được. Nước mắt sẵn sàng trong đầu em. Giọt lệ chứa đựng trong người em cũng nhiều như trận mưa rào. Sung sướng thay cho em. Vì em còn khóc được. Lệ rơi làm dịu mát được con tim, tiếng khóc cũng là lời vuốt ve yên ủi. Buồn thay cho tôi. Tôi không còn biết khóc. Tôi nhận trọn những vết đau mà không ứa được giọt nước mắt nào hóa giải. Tôi giống như những nàng kỳ nữ lạc lõng giữa cuộc đời, khói thuốc nóng thắp liền tay và lửa nhọc nhằn đã đốt mắt khôn lệ ráo. KINH Cuối mỗi bài tình kinh này, tôi xin đề nghị một cách làm dấu thánh giá mới: "Nhân danh Anh, và Em, và Chúng mình, Amour". L LỜI NÓI Im lặng khi đã thỏa đầy. Vì trước đó, lời nói phơi mở bộc lộ tâm hồn, phá tung cánh cửa lạ mặt ngăn cách đóng kín, để đôi người sơ giao tiến đến đôi bạn thân tình, để đôi bạn trở thành đôi kẻ yêu nhau tha thiết. Hãy nói nhiều, nói dư hơn là nói ít. Lời yêu thương trao nhau không biết thế nào là vừa đủ cho nên quá độ, bồng bột một chút cũng chẳng sao. Có lời nói thông thường của môi miệng. Và cũng có lời nói của trái tim, của da thit. của hơi thở. Những lời ngoại lệ ấy bao giờ cũng là một ẩn ngữ của thế gian. Bí mật và khó hiểu đối với hàng triệu người khác, nhưng thật rõ ràng xác thực đối với một đôi kẻ nào riêng biệt. Có lời chân tình, và cũng có lời giả dối. Tôi tha thứ cho những lời dấu giếm, nhưng không thế nào chịu đựng được lời giả trá. Và mọi sự lừa dối dù tài tình đến đâu cũng có ngày lộ mặt nguyên hình. Chừng đó, kẻ mang thương tích không phải là người bị dối lừa, mà chính là kẻ đã thốt lời dối trá. Kẻ ấy bị lấy lại mọi tình cảm yêu thương đến tận cùng, kẻ ấy cũng không thể yêu chính mình được nữa. Hãy cho nhau những lời ngọt ngào, mà tự nuốt lấy lời cay đắng. Hãy làm đẹp lòng nhau bằng lời nồng nhiệt, dẫu riêng mình đôi khi chỉ được nghe những lời lạnh nhạt vô tình. Tôi đã nói lời yêu em nhiều hơn gấp bội lúc ban đầu. Em hãy nói yêu tôi nhiều hơn nữa. Và đừng sợ như thế là phung phí quá. Trong tình yêu, không có sự hà tiện, không có sự dư thừa, không có sự mỏi mêt, không có sự nhàm chán. Tôi đã nói, đã nghe nhiều lần tiếng thương yêu. Mà lúc nào được nghe cũng rung động bàng hoàng như lần thứ nhất. Lúc nào nói được lời tình, cũng run rẩy hồi hộp như lúc đầu. Lúc nào được uống chén rượu ái ân, cũng ngây ngất bừng bừng nốc cạn hương vị hoàn toàn mới lạ như chưa từng được nếm. "Tôi yêu em, lời ấy đã được nói hàng triệu lần trên trái đấy, nhưng chưa bao giờ lập lại đến hai lần. Và hôm nay, lần đầu tiên tôi nói: TÔI YÊU EM. Lời ấy viết hoa, in bằng kiểu chữ lớn, nổi bật nhất trong những lời hời hợt khác. Tôi không lập lại. Bây giờ vẫn là lần đầu tiên tôi nói: TÔI YÊU EM. Lời ấy khôn nằm trong tuổi tác của thời gian. Lời ấy là bất tử. M MÔI Lời nói vào tai này, biết đâu một ngày kia sẽ lọt qua tai kia mà bay mất. Hãy nói với nhau bằng môi. Những đôi môi kề cận, áp lấy, gắn liền, lời nói trút từ môi này qua môi kia. Lời ấy thấm nhập hòa tan trong dòng máu, giữ lại được lâu dài. Những đôi môi san sẻ chia sớt cho nhau thời tiết của bốn mùa trái đất. Môi người nữ tươi hồng như mùa xuân, mềm mại dịu dàng như mùa thu. Môi người nam ấm áp như mùa hè khi còn đọng vài hơi khói thuốc, lạnh như mùa đông còn tẩm ướt vài giọt rượu buồn. Tại sao những nụ hôn thường bắt đầu thăm dò bỡ ngờ trên tay, trên tóc, trên má, rồi sau cùng cũng tìm thấy và dừng lại ở đôi môi? Tại sao nụ hôn ở môi bao giờ cũng ngon hạng nhất so với những chiếc hôn khác? Tôi xin trả lời bằng cách đưa ra một thí dụ. Khi tôi hôn em, trên mái tóc, những sợi tóc chỉ im lặng, bất động, thụ động đón nhận mà không trả lại cho tôi nỗi mê man cuồng nhiệt. Khi tôi hôn môi em, là môi em bừng tỉnh chỗi dậy, sống động cùng một lúc với môi tôi, đón nhận đôi môi tôi và không quên tiếp sức bồi dưỡng cho vị mặn mà giữ được hơi nóng lâu dài, uống lấy nhiệt tình và không quên trả lại cho tôi hương tình đậm. Có nghĩa là nụ hôn môi tượng trưng cho sự bình đẳng giữa hai người nam nữ, không ai thua kém ai, không ai là thụ động, mà cả hai đều chủ động. Môi hôn là cuộc chiến dịu dàng làm mạnh mẽ thêm cho sự sống mà chẳng ai chết. Là một cuộc xâm lăng lẫn nhau mà chẳng có ai khiếu nại phiền hà. Vì rằng khi hôn nhau, là trong môi tôi có môi em, trong môi em có môi tôi. Cho nên từ đó, trong tôi có em, trong em có tôi. Tôi với em hợp thành Nhất Thể, Nhất Thể ấy gọi tên là Tình Ái. MẮT Em có thể tìm trong mắt tôi lời nhập đề và đoạn kết luận của ý nghĩ tôi hướng về em. Tôi có thể tìm trong mắt em lời giải thích, bình luận phong phú hơn về những lơi em đã nói. Mắt quan trọng ngang hàng với đôi môi. Mắt không hôn được nhưng làm giàu có từng ý nghĩa của nụ hôn. Dẫu thường khi em nhắm mắt lúc trao hôn, mắt ấy khép kín mà nhìn thấy màu hồng tươi của hạnh phúc. Có những đôi mắt mở mà chỉ nhìn thấy màu đen của băng lạnh. Vì hình ảnh người chứa đựng yêu dấu trong mắt một ngày nào, nay đã vo hình trước mắt. Đôi mắt nói được những lời mà có khi môi không thể nói. Ánh sáng yêu thương tỏa ra từ mắt, chỉ có một thoáng óng ánh nhỏ nhoi biết bao, nhưng tràn đầy chói chang như màu nắng hạ. Ánh sáng giận hờn buồn bã cũng chỉ phảng phất một chút trong mắt, nhưng đã trở thành ngọn lửa đốt cháy tâm can. Mắt sáng niềm vui, mắt mờ lệ nóng. Mắt trong suốt tình hồn nhiên. Mắt não nùng tình sâu đậm. Muôn vàn viên bảo ngọc lấp lánh đủ màu từ đôi mắt. Muôn vàn giấc mộng và tham vọng chìm tan trong một đôi mắt. Suốt đời tôi ngóng nhìn mắt em, như ngọn hải đăng soi sáng tôi khỏi trôi lạc ra vòng khổ ải. Khi mắt em trao gửi hết cho mắt tôi, tôi không thể nói một lời dấu diếm hay lừa dối. Khi tôi nhìn sâu vào mắt em, tôi thầm nghĩ em đã là ngọn đuốc, là ánh sáng của đời tôi. Bởi thế, tôi không thể nào nhìn sâu vào đôi mắt của một ai đã che lấp tôi trong bóng tối bằng những điều một dạ hai lòng. MỘNG Tôi là kẻ nuôi dưỡng và bảo vệ cho những giấc mộng. Mộng không phải là một mộng mị, một chuỗi hình ảnh hỗn loạn vô nghĩa đến trong giấc ngủ mê mệt. Mộng là mơ mộng, là mộng ước, là khát vọng được sống cao hơn, đẹp hơn, phiêu bạt hơn của con người. Tiền bạc cơm áo làm cho tôi đủ sống ngày qua ngày, nhưng chính nhờ những giấc mộng tôi mới sống được từng ngày mới lạ, mang mỗi màu sắc khác nhau, tận hưởng những tháng năm không lập đi lập lại một cách nhàm chán. Vì mỗi thời khắc đều chất chứa một đợi chờ và hy vọng. Một đời linh hoạt là nhờ có mơ mộng, luôn luôn hướng đến những gì cao xa hơn, tốt đẹp hơn. Trong tôi chứa đầy viễn mộng. Và viễn mộng chẳng phải là viễn vông ảo tưởng, mà chính ngọn gió lôi cuốn nâng đỡ tôi lên cao, bay bổng thênh thang trong vòm trời rộng lớn. Tôi biết có người đã chỉ trích những giấc mộng, cho rằng mơ mộng là không thực tế. Nhưng thế nào là thực tế? Phải chăng sống thực tế là hùng hục suốt đời kiếm ăn, kiếm tiền, kiếm địa vị, rồi ngủ mê trong đống của cải, sống và chết, mê trong bả lợi danh? Thực tế mà như thế là đâu biết chút gì về thực tại của cuộc sống, đâu sống được chút gì với thực tại của con người. Như thế, tôi vẫn xin được làm một kẻ mơ mộng hơn là một người thực tế. Lý tưởng của cuộc đời, phải chăng có thể tóm tắt trong một lời ngắn ngủi là biến những giấc mộng trở thành sự thực. Kẻ an phận, ù lì như gỗ đá, làm sao biết nuôi dưỡng giấc mộng được. Và như thế, làm sao kẻ ấy đạt đến sự thực được, đạt tới chân lý được. Tôi không phải là kẻ chết non ấy. Nhưng giấc mộng thường trực sát cánh với đời tôi. Cứ mỗi giấc mộng được hoàn thành, lại nảy sinh thêm trong tôi một giấc mộng mới. N NAM NỮ Một nam một nữ, mối liên hệ gần gũi mà xa vời, đơn sơ mà phong phú, dễ hiểu mà rắc rối ấy, xưa nay đã gieo biết bao nhiêu là hạt mầm mà quả trái không phải toàn là trái ngọt. Cũng có rất nhiều trái bất hạnh mang vị đắng cay nở từ mầm cây nam nữ. Một nam một nữ, đôi kẻ hòa hợp mà xung khắc, tương trợ mà tương tranh, đồng lòng mà khác dạ ấy, xưa nay đã từng được nếm biết bao rượu nồng hoan lạc lẫn thuốc đắng khổ đau của cuộc đời. Tôi và em, dĩ nhiên chúng ta là một đôi nam nữ. Không có nhâu không được nhưng có nhau đã chắc gì là đủ. Xa nhau chịu không được nhưng gần nhau chắc gì chịu hoài. Bởi thế, tôi và em, chúng ta hãy can đảm uống cạn chén đắng cho cơ thể tập quen, để sau này có thể chịu đựng được bất cứ liều độc dược nào. Tôi và em, chúng ta hãy ngửa cổ nuốt trọn trắc trở chông gai, để suốt đời có thể nắm tay dìu nhau đi trên con đường đời đá nhọn và chân không nhỏ máu. Hoặc rủi có điều gì xảy đến làm ta cách biệt khỏi nhau, ta vẫn nuốt buồn gượng vui và cố gắng trên đường độc đạo. Thà đẫm nước mắt như Lạc Long Quân và nàng Âu Cơ còn hơn là đẫm máu như Roméo và Juliette. O ONG BƯỚM Ong hút lấy nhị hoa để biến thành mật ngọt. Hoa ấy không được dâng nhụy nồng cho ong, một ngày kia hoa cũng sẽ tàn tạ, uổng phí biết bao là chất ngọt ngào tinh túy. Bướm đáp xuống cánh hoa, nhấp chút nhụy để bồi bổ điểm trang cho mình phấn màu rực rỡ. Bay lượn rong chơi suốt trong cuộc đời, tìm kiếm hoa kia trong những rừng xa lạ. Thế rồi một màu hương diễm ảo, một sắc màu lộng lẫy của bông hoa thâu hút. Bướm ghé lại, nhấp chén rượu mời không một lời từ chối. Đời cho tôi một chiếc hôn nhẹ, tôi cũng trả lại cho người cả một vòng tay ôm âu yếm. Hoa cho tôi chút hương nhạt, tôi cũng trả lại cho người cả một suối mật tinh tuyền. Em thở mát cho tôi chút gió chiều tình cảm, tôi trả lại cho em cả một trời đêm lộng gió bát ngát yêu thương. P PHUNG PHÍ Đôi khi tâm hồn quá trống trải, đẩy đưa tôi chạm mặt với hư không. Cái bóng của hư không thật là kinh hồn, dễ sợ, lồng lộng bao trùm bủa lưới bắt tôi. Có khi tôi đủ sức chống cự lại được. Có khi tôi yếu mệt chịu thua. Hư không, hư không... một thời đại lạnh giá hư không, một xã hội suy tàn trống rỗng. Hư không truy nã tôi tận cùng, tôi trốn chạy và đâm ra trở thành một người phung phí. Đã nhiều phen tôi phung phí tiền bạc và thì giờ để tìm vui, tìm quên. Nhưng thật là vô ích khi sau đó mới biết rằng niềm vui chân thực không có giá nào mua được, và chạy trốn lẩn quẩn trong vòng quên lãng và rốt cùng cũng đụng đầu va chạm đau đớn hơn với những điều không thể nào quên được. Rất nhiều phen tôi đã phung phí tình cảm. Tôi gửi từng mảnh hồn tôi vấn vương theo từng nụ cười, từng lời nói thân tình của một ai. Và không bao giờ tôi hối tiếc về những tình cảm mình đã phung phí. Kẻ phung phí không tiếc tay tình cảm là kẻ được nhận thêm mãi mãi những chồi lộc tình cảm mới. Cho hết không giữ lại chút gì, để tâm hồn rộng lớn thênh thang hơn đủ chỗ chứa thêm những dưỡng chất mới mẻ của cuộc đời. Tôi suốt đời là kẻ phung phí yêu thương. Vì cho cũng có nghĩa là tiếp nhận. Vì hiến dâng cũng có nghĩa là được thấm nhuần ân sủng. R RUNG ĐỘNG Rung động là người cha, người mẹ, người bạn đồng hành cần thiết của tình yêu và sáng tạo. Kẻ nào sống dửng dưng lạnh nhạt đánh mất nỗi rung động, kẻ ấy chỉ có thể biết thú vui vô vị nhàm chán của thân xác chứ không biết được tình yêu. Kẻ ấy chỉ biết góp nhặt, nhai lại chứ không thể sáng tạo được điều gì. Bởi thế, tôi chuốt tâm hồn tôi thành những sợi dây đàn căng thẳng, luôn luôn rung động dễ dàng trước một ngón tay chạm nhẹ, để cất lên tiếng nhạc thơ dại hân hoan như ngày mới chào mừng cuộc sống. Một tư tưởng sâu xa, hay chỉ một lời hoa bé nhỏ cũng làm tôi rung động mãnh liệt. Tôi rung động xao xuyến trong cuộc tình lớn lao và cũng rung động không kém trước một đôi mắt mơ hồ thoáng qua vội vàng. Tôi rung động trước nhan sắc lộng lẫy của đàn bà, và tôi cũng dễ rung lòng trước một màu áo dài đơn sơ trong trắng. S SUNG SƯỚNG Tôi sung sướng vì những điều rất bé nhỏ. Tôi sướng khi được ăn lúc đói, được uống khi khát, được hút hơi thuốc khi thèm, được nhắm chút rượu khi môi khô miệng nhạt. Tôi sung sướng khi được nhìn ngắm những con người xinh đẹp. Được thấy những điều tốt đẹp. Được thưởng thức những công trình cao đẹp của con người. Được kết chặt tình thân ái với một người tình hay nhiều bạn hữu. Tôi sung sướng khi biết rằng một đôi lời nhẹ nhàng mà tha thiết của tôi đến được tai người. Dầu người nghe rôi bỏ qua bên tai hay người tri kỷ lắng nghe rồi gìn giữ. Trên tất cả, tôi được sung sướng nhiều nhất là nhờ nghệ thuật của nhân loại. Văn chương cho tôi biết được giá trị vĩnh cữu của con người, được chia sẻ với thành công và thất bại với tội lỗi và thánh thiện của con người. Từ đó tôi không sợ hãi những thử thách cam go, tôi không dám chê những món quà hạnh phúc. Tôi thông cảm với người hơn, tôi yêu thương người nhiều hơn. Âm nhạc tôi luyện cho tâm hồn tôi sắc bén, nhạy cảm phong phú và linh hoạt, nhẹ nhàng thanh thoát. Kịch nghệ cho tôi được nghe, tập nói ngôn ngữ giản dị và sống động của con người. Được nhìn thấy rõ muôn ngàn dấu vết đớn đau và khoái lạc của kiếp người. Được nếm ý nghĩa của nụ cười và giọt lệ chính mình trước những cảnh đời rộng lớn tóm thâu trên một sân khấu nhỏ. Điêu khắc dạy cho tôi biết nghe tiếng nói bền vững lâu dài từ một tượng hình câm lặng. Được nhìn thấy nét đẹp tinh thần của con người trên một nếp nhăn đá chạm, nét đẹp thân xác của con người trên tượng thần Vệ nữ bất tử với nghìn thu. Kiến trúc cho tôi được hưởng sự thoải mái tiện nghi của một nơi cư trú hòa hợp nhịp nhàng với trời đất. Chống cự lại được những cơn thịnh nộ bão tố của trời và đón lấy cảnh sắc thiên nhiên êm đềm mát mẻ. Hội họa cho tôi được có thêm một đôi mắt. Nhìn ngắm cuộc sống dưới dáng vẻ muôn màu sáng lạn rực rỡ. Từ đó, thế giới không chỉ màu đen tăm tối và màu trắng nhạt nhẽo. Nhờ hội họa, đời người sống động và đậm đà hơn, ấm áp hơn, tươi mát hơn, từ những màu sắc diệu kỳ biến hóa. Điện ảnh cho tôi được gần gũi hơn với những con người và kiếp sống dù ở một nơi chốn rất xa xôi. Tận dụng những tiến bộ của kỹ thuật, không bỏ quên óc sáng tạo của tâm hồn, ngày nay điện ảnh có một sức truyền tình cảm mạnh mẽ, trực tiếp và rõ ràng đối với tôi hơn cả. Một nghệ thuật lớn lao không sợ thời gian làm lu mờ, không sợ cái chết tiêu diệt, không sợ không gian nhốt kín trong một vùng chật hẹp. Như thế, một người sáng tạo nghệ thuật, là một người sống trong vĩnh cữu, sống trong ánh sáng đời đời, sống trong vũ trụ đất trời vô hạn. Tôi sung sướng vì đã chọn cho mình con đường sáng tạo. Đường phiêu lãng gió bụi ấy chưa biết sẽ dẫn tôi đến đâu. Nhưng chắc chắn không bao giờ tôi chồn chân dừng bước. T Biết bao nguồn vui và nỗi đâu lớn lao nhất của con người được viết nên bằng những chữ bắt đầu là vần T. Tư tưởng, tình yêu, thù hận, tiền bạc, tù tội, tự do... Quá nhiều từ ngữ nằm trong mẫu số chung vần T này. Tôi chỉ xin góp chút vui cho em bằng một câu chuyện Thiền. Hài Thiền, em có thể gọi như thế và cũng có thể thấy được nhiều hơn thế nữa. ...Ngày xưa trên núi Tà Don, có một vị ni cô công phu dốc lòng tu tập Thiền ròng rã trong nhiều năm trời. Sau khi đã ngộ đạo, bà lấy pháp danh là Tuyệt Tình Sư Thái, chỉ một mình trụ trì thiền định mà chưa có một đệ tử nào được bà thâu nhận. Đúng như pháp danh, vị Sư Thái Tuyệt Tình sống một đời rất lạnh lùng, thanh tịnh, bí mật. Những người ngưỡng mộ danh bà tìm đến cầu học đạo, chưa ai qua được những vấn nạn thử thách đầu tiên của bà, và chưa ai được bà thu nạp làm đệ tử. Một ngày kia co một thanh niên xin ra mắt bà để lạy làm sư phụ. Sư thái hỏi người ấy: - Người đến đây làm gì? -Bạch Sư Thái, tôi muốn đi tu. -Tại sao? -Bạch Sư Thái, tôi bị thất tình nặng nề. Tôi không kết hôn được với người tôi yêu, nàng đã đi lấy người khác. -Tại sao ngươi không kết hôn với nàng được? -Bạch Sư Thái, bởi vì... tại vì.... Sư Thái nghiêm giọng nói: -Con người ngươi bị u ám tê liệt là ở những cái "tại vì". Tại sao ngươi chỉ làm được điều này "tại vì"..., ngươi không làm được điều kia cũng "tại vì..."? Tại sao ngươi không tận dụng sức mạnh trong chính ngươi để hành động? Mà chỉ dám hành động khi nhờ cậy, dựa vào những điều kiện bên ngoài? Như thế, rồi đây nếu ngươi tu tập thành công thì cũng đâu nhờ ý chí của chính ngươi mà là "tại vì...", hay ngươi thất bại, bỏ cuộc nửa chừng, ngươi cũng chống chế đổ lỗi là "tại vì...". Vậy ngươi hãy về suy nghĩ về tiếng "Vì" đó cho đến khi nào dứt bỏ được nó thì hãy trở lại đây. Người thanh niên ngẩn ngơ cáo từ, y lấy một chữ "Vì" làm công án, khố nhọc suy tư trong mười năm mà vẫn chưa ngộ, y không dám đến gặp Sư Thái nữa mà chán nản bỏ đi lấy vợ. Ngày nọ, lại có một người khác đến. Khi được hỏi lý do muốn thoát nợ trần, người ấy đáp: -Bạch Sư Thái, tôi rất hối hận vì tôi mà một người thiếu nữ đã tự tử, tôi đã dụ dỗ lừa dối nàng. Sư Thái động lòng bênh vực người đồng phái, bà liền tát tên Sở khanh ba cái tát tai nháng lửa rồi mới hỏi: -Thế bây giờ, ngươi có dám làm điều cam go để chuộc lỗi không? -Bạch Sư Thái, tôi sẽ làm bất cứ điều gì để chuộc lỗi với nàng. Sư Thái bèn chỉ tay xuống vực sâu, rồi nói: -Vậy ngươi hãy nhảy xuống chết theo nàng đi. Người ấy ngần ngại một lát rồi nhắm mắt lao đầu xuống vực, nát thây chết tốt. Sư Thái nhìn theo lắc đầu thở dài: -Ngươi ngu muội như thế làm sao mà bước vào thiền môn được. Đã chắc gì ngươi gặp lại nàng trong cõi chết. Đã có ai từ cõi chết trở về được để cho biết rằng là dưới đó phân chia làm hai: Địa ngục và Niết bàn. Và dầu cho hai nơi đó có thật, nếu nàng ở Niết bàn biết đâu ngươi sẽ vào Địa ngục, làm sao ngươi và nàng gặp nhau lại được? Ngày khác, vẫn có một người không sợ chết xin gặp cho được Sư Thái. Người ấy là một chàng trai trẻ tầm thường như những người khác, nhưng đặc biệt là dấu mặt sau chiếc khăn vải. Như thường lệ, Sư Thái hỏi lý do cầu đạo. Người ấy trả lời: -Bạch Sư Thái, tôi đến đây không phải vì muốn đi tu mà chỉ muốn gặp mặt Sư Thái. -Tại sao? Người khách không trả lời chỉ nhẹ nhàng cởi khăn che kín, lộ rõ mặt mày. Sư Thái bỗng kêu lên một tiếng kinh ngạc. Quá khứ như một cái tát đập vào đầu đau đớn lẫn âu yếm. Bà sững sờ giây lâu rồi ứa lệ, sà vào lòng người khách nức nở khóc vùi. Người khách cũng bồi hồi gọi nhỏ: "Em" Tiếng kêu nhỏ ấy bỗng như một hồi chuông gióng mạnh chát chúa vào trí óc của Sư Thái, bà thốt nhiên đại ngộ. Đại trùng phùng đã đưa đến điều đại hỉ. Sư Thái không còn là Sư Thái nữa, bà đã trở thành người, thành nàng, thành em. Từ đó, không còn ai nghe đến tên Tuyệt Tình Sư Thái trên núi Tà Don nữa. Nàng bây giờ là bà chủ bán quán cà phê thuốc lá dưới chợ Phàn Thành, với một chồng ba con. U UYÊN ƯƠNG Như tôi và em. V VỢ CHỒNG Tôi biết nói gì về chuyện vợ chồng khi tôi là người độc thân và chưa bao giờ dám tính đến chuyện lấy vợ. Hôn nhân, điều ấy hình như có một vài điểm gì khác với tình yêu thơ dại, mơ mộng và rất đẹp của thuở ban đầu. Vợ chồng, đôi kẻ ấy hình như có một điểm gì khác với đôi người đang yêu nha một cách vô tư, hồn nhiên. Tôi và em, chúng ta có thể cùng dựng nên một vũ trụ to lớn huyền diệu như một giấc mộng cho chính mình. Nhưng nói đến chuyện tìm kiếm một mái nhà nhỏ, với những điều kiện cần thiết hàng ngày của cuộc sống lứa đôi: trách nhiệm, cơm gạo, con cái,...tôi không khỏi lo âu bỡ ngỡ. Vợ là gì? Và sao gọi là vợ hiền? Tôi cũng không biết rõ. Tôi chỉ biết nếu hôn nhân là chặng cuối cùng kết thúc của tình yêu thì tôi không đóng vai chính trong ngày hôn phối. Tôi muốn tình yêu khởi đầu, hình thành, tiến triển, sống động và mới mẻ mãi mãi. Trôi êm đềm và trôi mãi mãi. Bay lượn thênh thang và bay mãi mãi. Đi thảnh thơi dạo bước và đi mãi mãi. Tình yêu bắt đầu từ một phút không ngờ và cũng chẳng muốn đến một trạm cuối cùng sắp xếp trước. Thôi, trong khi chưa có người làm vợ, cho tôi được hàm hồ gọi rằng vợ của tôi là cuộc đời. Mặt trời đại diện bên nhà trai, trăng sao bên nhà gái. Hôn lễ của tôi diễn ra tự một lúc nào lặng lẽ chẳng ai hay, chỉ biết tưng bừng quý trọng trong lòng tôi là đủ. Đêm động phòng hoa chúc của vợ chồng tôi kéo dài bất tận. Đêm ấy, nàng không mặc áo trắng cô dâu, nàng mang trên người tất cả cỏ hoa đồng nội muôn màu của mặt đất. Lấy cuộc đời làm vợ, con của tôi là chữ nghĩa. Tôi khai sinh, tôi nâng niu sửa chữa con cái tôi rồi tung đi khắp nơi. Chúng hợp thành một đạo binh kêu gọi tình người, theo đúng lời dạy dỗ của ông bố chúng là tôi. Vợ tôi, làm sao tôi không yêu nàng được. Nàng ở ngay bên cạnh tôi, hoài thai và sinh nở cho tôi những đứa con đáng yêu đáng quý. X XUÂN Tôi không nhớ là tôi đã nói lúc nào, nhưng bây giờ tôi xin lập lại: Đời tôi, thôi không còn mùa hè hoàn toàn rảnh rang mà quanh năm suốt tháng toàn là mùa xuân thôi thúc hứng khởi. Xuân, còn là tên mẹ tôi. Tôi được sống một mùa xuân thơ ấu ấm cúng trong lòng bà. Nhưng e rằng mùa xuân ấy chẳng bao giờ trở lại. Y Những lời trên bắt đầu bằng vần A: Ái Tình, và kết thúc ở vần Y: Yêu Đương. Đó là nỗi đam mê đầu tiên và cuối cùng. Tôi đã nói hết cho em nghe lời yêu thương. Dầu đã cũ xưa hay mới lạ, đó cũng là những điều mà tôi đã tin như thế. Tôi mong em góp tiếng cùng tôi mà nói thêm rằng: em cũng tin như thế. Lời yêu thương, gửi cho em nhận lấy cho tôi. Giữ trong tôi mà trao tặng cho người, cho bất cứ ai rộng lòng làm người đồng điệu. Lời yêu thương, nói sao cho đủ. Nhớ kỹ làm chi. Vì mỗi một tâm hồn biết yêu thương, là mỗi một nguồn sáng tạo bất tuyệt, là được nghe được nói trong riêng tư biết bao ý ngọc lời vàng.