húng trèo lên một hành lang sần sùi thô ráp. 103 siết chặt cái vỏ kén bướm thuộc nhiệm vụ Sao Thủy giữa hai hàm trên. Chúng trèo thật chậm rãi. Thi thoảng lại có chút ánh sáng hắt ra từ phía trên chiếu sáng hành lang dài bất tận. Những lúc ấy, lũ gián ra hiệu cho con kiến đứng nép mình vào vách và thu râu về phía sau. Thực ra, chúng biết rất rõ xứ sở các Ngón Tay. Bởi cứ sau mỗi tín hiệu ánh sáng là người ta lại nghe thấy một tiếng ồn kinh khủng và cả đống những thứ nặng nề tỏa mùi đổ ập xuống hành lang thẳng đứng. - Anh đã ném túi rác vào ống chứa rác chưa anh yêu? - Rồi. Đó là cái túi cuối cùng đấy. Em phải tính chuyện mua thêm đi, và mua túi to vào. Mấy cái túi kia đựng được ít quá. Lũ côn trùng tiến lên, đón nhận những khối lở khác. Các bạn đưa tôi đi đâu vậy? Nơi cô muốn đến. Chúng vượt qua nhiều tầng rồi dừng lại. Là ở đây, con gián già nói. Các bạn có đi cùng tôi không? 103 hỏi. Không. Loài gián có câu “Ai có vấn đề riêng của người ấy”. Cô hãy tự mình xoay xở bằng sự giúp đỡ của chính bản thân mình. Cô là đồng minh tốt nhất của cô. Nói tới đó, con gián già chỉ cho nó một cái hốc ngoằn ngoèo trên cửa sập ống chứa rác, 103 có thể đi ra bồn rửa bát trong bếp bằng lối đó. 103 siết chặt cái vỏ kén bướm và bước vào. Nhưng mình tới đây làm gì chứ? nó tự hỏi. Nó, kẻ vốn sợ các Ngón Tay vô cùng, giờ lại lang thang trong chính tổ của các Ngón Tay! Vậy mà nó lại còn đang ở xa đô thị của nó, ở xa thế giới của nó nữa chứ, xa tới nỗi mà nó hiểu rằng tốt hơn cả là cứ tiến lên, luôn luôn tiến lên. Con kiến bước đi trong cái xứ sở xa lạ ấy, xứ sở nơi mọi thứ đều có hình thù hình học. Nó vừa khám phá nhà bếp vừa nhấm nháp một mẩu bánh mì vương vãi. Để thêm phần can đảm, con kiến cuối cùng sống sót trong cuộc thập tự chinh khẽ hát một điệu nhạc Bel-o-kan: Cũng đến lúc mà Lửa chạm mặt nước Trời chạm mặt đất Cao chạm mặt thấp Bé chạm mặt lớn Cũng đến lúc mà đơn giản chạm mặt phức tạp Tròn chạm mặt tam giác Đen chạm mặt cầu vồng Nhưng lúc rì rầm khúc ca đơn điệu ấy, nó lại một lần nữa cảm thấy nỗi sợ hãi choán lấy mình và bước chân nó trở nên run rẩy. Khi lửa chạm mặt nước, khói sẽ bốc lên; khi trời chạm mặt đất, mưa sẽ nhấn chìm tất cả; khi cao chạm mặt thấp, cơn chóng mặt sẽ ập đến... 174. GIAO TIẾP BỊ CẮT - Ta hy vọng sai lầm của cháu không để lại quá nhiều hậu quả. Sau sự cố “thần thánh”, mọi người quyết định phá tan cỗ máy “Đá Hoa thị”. Dĩ nhiên Nicolas đã rất hối hận nhưng tốt hơn cả là tránh cho cậu bé mọi ý tưởng thoáng qua liên quan đến thánh thần. Suy cho cùng, nó cũng chỉ là một đứa trẻ. Nếu bị cái đói hành hạ quá mức, có thể cậu bé còn làm nhiều chuyện ngu ngốc nữa. Jason Bragel lấy bộ phận trung tâm của chiếc máy ra và tất cả mọi người cùng kiên quyết giẫm lên nó cho đến khi nó chỉ còn là những mảnh vụn. “Tiếp xúc với loài kiến vĩnh viễn bị cắt đứt”, họ nghĩ. Thật nguy hiểm khi muốn trở nên quá hùng mạnh trong một thế giới mỏng manh như vậy. Edmond Wells có lý. Vẫn còn quá sớm và sai lầm dù là nhỏ nhất cũng có thể để lại hệ quả mang tính hủy diệt đối với toàn bộ nền văn minh của chúng. Nicolas nhìn thẳng vào mắt bố. - Bố ơi, bố đừng lo. Chắc chắn chúng chẳng hiểu gì mấy về những gì con nói đâu. - Cứ hy vọng thế con trai ạ. Cứ hy vọng thế. Các Ngón Tay là chúa trời của chúng ta, một con kiến nổi loạn chui ra từ bức tường và gào lên như vậy qua một pheromon hăng nồng. Ngay lập tức, một con kiến lính lắc bụng dưới rồi bắn. Con kiến'>
Bức thông điệp thật đơn giản, nhưng nó lại có tác động toàn cầu. Các tổ kiến chấm dứt nội chiến. Không kiến nào được giết kiến nào nữa, bất kể chủng loài hay kích cỡ. Đại Liên minh Toàn cầu ra đời. Các kiến đưa tin đi đi lại lại giữa các đô thị cho tất cả cùng hay về điểm mạnh cũng như điểm yếu của lũ khủng long. Đám vật ấy có vẻ như hoàn hảo, nhưng mỗi con lại có điểm yếu riêng. Đó là điều thiên nhiên mong muốn. Điểm yếu ấy, chúng ta phải tìm ra và chúng ta đã tìm ra. Thiếu sót của loài khủng long nằm ở hậu môn chúng. Chỉ cần xâm nhập vào chúng qua chỗ đó là đủ để tiêu diệt chúng từ bên trong. Thông tin truyền đi rất nhanh. Khắp nơi, các binh đoàn kiến đổ dồn về con đường nhạy cảm này. Kỵ binh, bộ binh, pháo binh, thảy đều không phải đối mặt với bất kỳ cái móng vuốt, cái chân hay cái răng nào nữa, mà chỉ phải đối mặt với những tia dịch bài tiết, những tiểu cầu trắng và những phản ứng co thắt cơ. Đã có nhiều chuyện kể về những đoàn quân chậm rãi phiêu lưu trong ruột kẻ thù. Các kiến lính đang bước đi ngoằn ngoèo trong đại tràng con quái vật thì đột nhiên từ phía cuối đường hầm, một cục phân chết người xuất hiện. Các chiến binh bỏ chạy, nấp vào những khúc cuộn trong ruột. Lúc thì cục phân buồn nôn ấy tắc lại ở một xó. Lúc thì nó lao đi và nghiền nát đoàn quân. Đối thủ chính của các binh đoàn kiến hóa ra lại là phân khủng long. Biết bao kiến đã chết cứng vì một trận phân lở kéo theo những cục nhỏ rắn! Biết bao kiến đã chết chìm vì một trận lụt phân nhão như bùn! Biết bao kiến đã chết ngộp vì khí thoát ra từ một phát đánh rắm duy nhất! Thế nhưng đa số các binh đoàn kiến đã chọc thủng thành công những đường hầm ruột. Vậy là dưới sức mạnh tấn công của những con vật bé nhỏ, các tảng núi thịt bò sát lũ lượt đổ sụp xuống. Khủng long ăn thịt, khủng long ăn cỏ, khủng long đuôi răng cưa, khủng long có sừng, khủng long chứa độc, khủng long vẩy thép, thảy đều không chống cự nổi trước hàng triệu nhà phẫu thuật tí hon đầy quyết tâm này. Một đôi hàm trên đơn giản tỏ ra còn hiệu quả hơn nhiều so với một cái sừng lớn hơn cả một cái cây. Loài kiến cần tới hàng trăm triệu năm để tàn sát toàn bộ loài khủng long. Và rồi một mùa xuân kia, khi tỉnh giấc, ta bỗng nhận thấy bầu trời thật quang đãng. Không còn con khủng long nào tồn tại nữa. Chỉ còn những con thằn lằn nhỏ bé sót lại mà thôi. Chli-pou-ni dãn râu ra và sải bước đi lại trong Thư viện hóa học. Như vậy từng có nhiều cư dân trên Trái đất lần lượt muốn được đóng vai bá chủ toàn năng. Ai nấy đều biết giờ vinh quang của mình cho đến khi loài kiến giúp họ khiêm nhường trở lại. Kiến là những chủ nhân thực sự duy nhất của Trái đất. Chli-pou-ni kiêu hãnh vì mình thuộc loài này. Chúng ta, những kẻ hết sức nhỏ bé nhưng lại biết cách nghiền nát những con vật khổng lồ tỏ ra hung bạo. Chúng ta, những kẻ hết sức nhỏ bé nhưng lại biết cách suy nghĩ và giải quyết mọi vấn đề tưởng như không giải quyết nổi. Chúng ta, những kẻ hết sức nhỏ bé nhưng lại chẳng phải học lấy điều gì từ những tảng núi sống có vẻ hoàn hảo ấy. Nền văn minh kiến là nền văn minh duy nhất kéo dài lâu như vậy bởi nền văn minh ấy biết cách loại bỏ mọi đối thủ cạnh tranh. Kiến chúa thấy tiếc nuối vì đã không nghiên cứu các Ngón Tay sống dưới tổ kiến. Nếu chịu lắng nghe 103 thì khi quan sát họ, hẳn nó đã tìm ra thiếu sót của họ và hẳn là cuộc thập tự chinh đã giành phần thắng thay vì thất bại. Liệu có quá muộn không? Liệu còn vài Ngón Tay vẫn sống sót dưới tấm đá hoa cương không? Nó biết lũ kiến hữu thần đã vất vả thế nào để chuyển thức ăn cho họ. Chli-pou-ni quyết định đi xuống tổ các Ngón Tay để trò chuyện với “Tiến sĩ Livingstone” mà lũ kiến gián điệp đã hết lời ca ngợi. 193. BỆNH UNG THƯ 103 nhận thấy có điều gì đó bất thường trong thế giới của các Ngón Tay. Những cái bóng đang ngọ nguậy phía trên kia. Bầu không khí ngự trị mùi chết chóc. Nó hỏi: Nhận:Có điều gì đó không ổn à? Phát: Arthur vừa ngất xỉu. Ông ấy bị bệnh. Ông ấy bị ung thư giai đoạn cuối. Một căn bệnh không ai chữa khỏi. Mẹ tôi từng chết vì bệnh này. Chúng tôi không có cách phòng ngừa nó. Nhận: Ung thư là gì? Phát: Là căn bệnh mà khi mắc phải các tế bào sẽ sinh sản một cách hỗn loạn. Để ngẫm nghĩ được tốt hơn, con kiến cẩn thận lau các cần cảm ứng của nó. Nhận: Chúng tôi cũng có trải qua vấn đề này nhưng đó không phải một căn bệnh. Ung thư không phải một căn bệnh. Phát: Thế thì đó là gì? Lần đầu tiên thấy một con người phát đi câu hỏi “đó là gì?” mà 103 từng nhắc đi nhắc lại suốt. Đến lượt con kiến đưa ra lời giải thích. Nhận: Cách đây lâu lắm rồi, chúng tôi cũng từng bị cái mà các bạn gọi là “ung thư” tấn công. Nhiều đồng loại của tôi đã chết. Suốt hàng triệu năm trời, chúng tôi đã coi đây như một thiên tai vô phương cứu chữa và những kiến nào mắc phải thì thà lìa bỏ cuộc sống bằng cách tự ngừng nhịp tim còn hơn. Và rồi... Ba con người sửng sốt lắng nghe. Nhận: Và rồi chúng tôi hiểu mình đang nhìn vấn đề dưới góc độ tiêu cực. Cần phải nghiên cứu và hiểu theo cách khác đi cái mà ban đầu chúng tôi vẫn coi như một căn bệnh này. Chúng tôi đã tìm ra. Và từ hơn một trăm nghìn năm nay, trong nền văn minh của chúng tôi, chẳng còn ai chết vì ung thư nữa. Ồ! chúng tôi còn là nạn nhân của nhiều căn bệnh khác đấy nhưng ung thư thì chấm dứt rồi. Trong lúc sửng sốt, Laetitia thở hắt ra làm quả chuông mờ đi trong hơi. Phát: Các bạn đã tìm ra thuốc chữa bệnh ung thư ư? Nhận: Dĩ nhiên, tôi sẽ chỉ cô cách. Nhưng trước hết tôi cần thở một chút đã. Đến chết ngạt trong cái chuông này thôi. Laetitia cẩn thận đặt 103 vào một bao diêm, đáy bao được phủ một lớp nệm cô tông tiện nghi. Sau đó cô đặt bao diêm lên ban công. Con kiến lính hít thở cơn gió nhẹ trong lành. Thậm chí từ đây nó còn nhìn thấy được cả những làn hơi xa xa bốc lên từ khu rừng. - Chú ý đừng đặt nó lên lan can nhé, Jacques Méliès thốt lên. Không được làm nó ngã đâu đấy. Con kiến này là một báu vật thực sự. Nó chấp nhận cứu mạng con người, hơn nữa nó còn nói là biết cách chữa bệnh ung thư. Nếu điều đó là thật... Họ khum tay lại tạo thành một cái nôi quanh bao diêm. Bà Ramirez ra gặp họ. Bà đã giúp chồng nằm vào giường. Giờ ông đang ngủ. - Con kiến của chúng ta khẳng định là nó biết cách chữa bệnh ung thư, Méliès bảo bà. - Thế thì phải bảo nó nói ngay thôi! Arthur không còn nhiều thời gian nữa đâu. - Cứ chờ vài phút đã, Laetitia nói. Nó bảo là muốn hít thở một chút. Cần phải thông cảm cho nó, nó vừa trải qua nhiều ngày giam mình dưới một cái chuông để xem ti vi liên tục. Không con vật nào trên thế giới lại chịu đựng được như thế! Nhưng người phụ nữ kia đã mất bình tĩnh. - Nó sẽ nghỉ ngơi sau. Trước tiên phải cứu chồng tôi đã. Việc khẩn cấp đấy. Juliette Ramirez chồm về phía cánh tay Laetitia. Cô gái lùi lại để ngăn bà giật bao diêm khỏi tay mình. Trong thoáng chốc, cái hộp gỗ nằm lơ lửng giữa khoảng không. Bà Ramirez kéo cổ tay Laetitia và thế là đủ để bao diêm lật ngược lại. Nó rơi xuống. Trong thoáng chốc, 103 thấy mình chơi vơi trên tấm thảm bay mềm mại. Rồi nó rơi xuống, rơi xuống, không ngừng rơi xuống. Tổ của các Ngón Tay mới cao làm sao! Nó phát hoảng khi đâm sầm vào mái kim loại của một cái ô tô và nảy lên nhiều lần. Nó chạy tán loạn. Các Ngón Tay “tử tế” và cỗ máy giao tiếp của họ đâu rồi? Nó vừa lao đi vừa kêu lên các pheromon mà chẳng còn ai ở đó giải mã cho nó nữa. Laetitia, Juliette, Arthur, Jacques! Các bạn ở đâu? Tôi hít thở vậy là đủ rồi. Đưa tôi lên đi, tôi sẽ kể các bạn mọi chuyện! Chiếc ô tô nơi nó hạ cánh bắt đầu chuyển bánh. 103 bám tất cả các chân mình vào một cái cần ăng ten radio. Gió thổi vi vu quanh nó. Chưa bao giờ nó đi nhanh thế này, kể cả hồi còn bay trên lưng “Sừng Lớn”. 194. BÁCH KHOA TOÀN THƯ CÚ SỐC GIỮA CÁC NỀN VĂN MINH: Ấn Độ là một đất nước hấp thu mọi nguồn năng lượng. Bất kỳ vị chỉ huy quân sự nào có ý định chinh phục đất nước này cũng đều lâm vào thế khánh kiệt. Họ càng tiến sâu vào bên trong, Ấn Độ càng gây ảnh hưởng đến họ, họ mất dần tính hiếu chiến và đâm ra mê mẩn những nét tinh tế của văn hóa Ấn Độ. Ấn Độ giống như miếng bọt biển mềm mại hút lại tất cả. Họ đến, Ấn Độ chinh phục họ. Cuộc xâm lăng lớn đầu tiên là cuộc xâm lăng của người Hồi giáo Thổ Nhĩ Kỳ-Afghanistan. Năm 1206, những người này chiếm Delhi. Năm triều đại vua Thổ nối tiếp nhau nuôi ý đồ cướp lấy toàn bộ bán đảo Ấn Độ. Nhưng các đoàn quân luôn bị phân tán trên đường tiến về phía Nam. Lính tráng mệt mỏi vì phải chém giết nên mất dần tính hiếu chiến và để mình bị các phong tục Ấn Độ quyến rũ. Các vua Thổ thì chìm ngập trong cuộc sống suy đồi. Triều đại cuối cùng, tức triều đại vua Lodi, bị lật đổ bởi Babur, vị vua người Mông Cổ, hậu duệ của Tamerlan. Năm 1527, ông lập nên đế chế Mông Cổ và vừa đặt chân đến trung tâm Ấn Độ ông đã chối bỏ ngay quân đội mà quay sang vui thú với hội họa, văn học và âm nhạc. Một trong những hậu duệ của ông là Akbar đã biết cách thống nhất Ấn Độ. Ông này phát huy sự dịu dàng và tạo ra một tôn giáo bằng cách tìm hiểu mọi loại tôn giáo cùng thời kỳ và tập hợp lại tất cả những gì hòa bình nhất chứa đựng trong các tôn giáo ấy. Thế nhưng khoảng mười năm sau, Aurangzeb, một hậu duệ khác của Babur, đã tìm cách bắt cả bán đảo phải theo đạo Hồi. Thế là Ấn Độ nổi dậy và nổ tung. Thuần hóa châu lục này bằng bạo lực quả là điều bất khả. Đầu thế kỷ XIX, người Anh chinh phục thành công tất cả các thương điếm và các thành phố lớn về mặt quân sự, nhưng họ chưa bao giờ kiểm soát được toàn bộ đất nước. Họ chỉ tạo ra được những tiểu bang, những “khu phố nhỏ theo kiểu văn minh nước Anh” được đặt trong một môi trường hoàn toàn Ấn Độ. Cũng như giá lạnh bảo vệ nước Nga, biển cả bảo vệ Nhật Bản và Anh quốc, một bức tường tinh thần bảo vệ Ấn Độ và hút tất cả những ai bước chân vào đó. Cho tới tận ngày nay, các du khách phiêu lưu dù chỉ đến đất nước này duy nhất một ngày thôi cũng đã bị những câu hỏi như “thế thì có ích gì?” và “thế thì để làm gì?” làm cho băn khoăn, và thế là họ bèn chối bỏ mọi ý đồ xâm phạm. Edmond Wells, Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II. 195. MỘT CON KIẾN LANG THANG TRONG THÀNH PHỐ Jacques Méliès nghiêng người. - Nó rơi rồi! Tất cả cùng chạy ra chỗ anh. Họ cố nhìn xem có cái gì phía dưới không. - Chắc là nó đã chết... - Có lẽ không đâu, loài kiến biết cách chịu đựng những cú rơi mạnh. Juliette Ramirez cuống lên. - Phải tìm lại nó ngay, nó là kẻ duy nhất có thể cứu được chồng tôi và bạn của anh chị ở dưới tổ kiến. Họ lao vội xuống các bậc thang và rà một lượt bãi đỗ xe. - Đặc biệt chú ý chân nhé! Laetitia Wells tìm dưới các bánh xe ô tô. Juliette lục bới trong những tấm thảm lông nhỏ được dùng để trang trí dưới chân tòa nhà. Jacques Méliès đi bấm chuông tất cả các căn hộ tầng dưới để kiểm tra xem liệu con kiến bị cơn lốc quét đi có hạ cánh trên ban công mấy nhà đó không. - Ông bà không thấy một con kiến có vệt đỏ trên trán ư? Hiển nhiên họ nhìn anh như kẻ điên, nhưng nhờ tấm thẻ tam sắc của anh, họ vẫn để anh vào lục soát khắp nhà họ. Ba người mất cả ngày trời tìm kiếm. - Làm gì đây? Chỉ Chúa mới biết 103 có thể đang ở đâu! Juliette Ramirez không chịu đầu hàng. - Nếu con kiến đó thực sự biết cách chữa bệnh ung thư thì ta phải tìm ra nó bằng mọi giá. Họ lại lục lọi thêm lúc lâu nữa. Quanh đây có thiếu gì côn trùng đâu! Nhưng dù đã dùng đến kính lúp gắn đèn, họ vẫn không thấy con kiến đỏ hung với một vệt đỏ trên trán ở bất kỳ đâu cả. - Giá như chúng ta có máy đánh dấu phóng xạ thay vì sơn móng tay nhỉ! Méliès bực bội nói. Họ cùng thảo luận. - Phải có cách nào đó để tìm ra một con kiến chứ, kể cả giữa một thành phố như Fontainebleau. - Hãy ghi lại mọi ý tưởng thoảng qua trong đầu chúng ta. Sau đó chúng ta sẽ làm phương pháp loại trừ, bà Ramirez khuyên. Thế là các đề xuất được đưa ra: - Rà soát từng mét một khắp thành phố nhờ sự trợ giúp của bên quân sự và lính cứu hỏa. - Hỏi tất cả các con kiến mà chúng ta gặp để xem liệu chúng có thấy một con kiến có vệt đỏ trên trán đi qua không. Họ không thấy giải pháp nào thỏa đáng cả. Cuối cùng Laetitia gợi ý: - Hay ta phát lời kêu gọi trên báo? Họ nhìn nhau. Có thể ý tưởng này không đến nỗi ngu ngốc cho lắm. Họ nghĩ thêm nhưng chẳng ai trong số họ tìm ra giải pháp hay hơn. 196. BÁCH KHOA TOÀN THƯ CHIẾN THẮNG: Tại sao mọi hình thức chiến thắng đều rất khó chịu? Tại sao người ta chỉ bị thu hút bởi không khí an toàn của thất bại? Có lẽ bởi một thất bại có thể chỉ là bước dạo đầu cho một bước ngoặt trong khi chiến thắng lại có khuynh hướng khuyến khích chúng ta giữ nguyên hành vi ứng xử. Thất bại mang tính cách tân, chiến thắng mang hơi hướng bảo thủ. Loài người vẫn lờ mờ cảm thấy sự thật này. Vì vậy, những người thông minh nhất đã tìm cách chinh phục không phải chiến thắng lẫy lừng nhất mà là thất bại lẫy lừng nhất. Hannibal quay bước trở về dù thành Rome đang mở rộng cửa chào đón. César quyết chí đi đến lễ hội thần Chiến Tranh mà không đoái hoài gì đến lời tiên tri của Titus Vestricius Spurinna hay giấc mơ của vợ mình là Calpurnia để rồi bị sát hại. Hãy rút ra bài học từ những trải nghiệm này. Chúng ta chưa bao giờ tạo nên thất bại của mình đủ sớm. Chúng ta chưa bao giờ xây nên chiếc ván nhảy đủ cao, chiếc ván nhảy cho phép chúng ta lao mình xuống một cái bể cạn nước. Mục đích của một cuộc sống sáng suốt là có kết cục tan vỡ hòng làm bài học cho mọi người cùng thời. Bởi người ta không học từ chiến thắng, người ta chỉ học từ thất bại. Edmond Wells, Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.