áng thứ bảy nên thức dậy muộn màng, tôi lại bỏ cả thói quen mở Tivi để xem thời tiết. Qua khung cửa sổ từ phòng ngủ, nhìn ra mảnh vườn nhỏ sau nhà, tôi thấy không có tuyết và mặt trời đã lên từ bao giờ chan hoà ánh nắng. Vì cây cherry và cây phong đều trụi lá, tôi không đoán được có lộng gió hay không và thầm nghĩ hôm nay trời ấm mà lòng thoáng mừng! Như thường lệ vào sáng cuối tuần, sau khi pha một bình cà phê cho cả nhà, khoác vội áo jacket mùa đông, tôi ra ngoài trời hít thở một ít không khí trong lành sau một đêm dài ngủ vùi trong căn nhà sưởi ấm bởi máy chạy bằng gas được mở từ tuần đầu lập đông! Khi vừa ra khỏi cửa tôi bật kêu lên “Ui! Sao mà trời lạnh thế này!”. Rảo một vòng quanh sân, tôi trở vào nhà và pha cho mình một tách cà phê sữa. Ngồi thanh thản bên tách cà phê ấm, chợt nhớ mùa đông đầu tiên và mùa đông sắp đến, tôi khẽ thở dài và thầm nghĩ “Thời gian trôi nhanh quá! Cây Giáng sinh trong nhà dường như mình mới gở xuống mà bây giờ phải lấy ra để decorate lại nữa rồi!”. Mỗi mùa Giáng sinh đều gợi cho tôi nhớ lại những ngày mới đến định cư ở Canada.... Sau thời gian ở trại chuyển tiếp, được một hội thánh Tin Lành bảo lảnh đi Canada, chúng tôi được đưa lên máy bay và đến phi trường Toronto. Đón gia đình chúng tôi là hai bà bảo trợ khá lớn tuổi. Sau khi thủ tục giấy tờ xong, mỗi người một chiếc xe đưa chúng tôi về phố nhỏ tên Midland. Lúc bấy giờ giữa tháng năm, đang là mùa xuân của Canada nhưng trời tiết trời còn rất lạnh. Trước đây Canada không có nhiều di dân như bây giờ nên dân địa phương dường như ai cũng rất tử tế với các người mới đến định cư, đặc biệt là người Việt. Chúng tôi may mắn được sự trợ giúp nồng nhiệt của các hội viên trong nhà thờ; người cho quần áo cũ đủ bốn mùa, người cho giường tủ,Tivi, đồ dùng cá nhân, ngay cả chén đủa cũng có, vân vân... Đáng quý hơn cả, một ông bà cho gia đình tôi cư ngụ trong một ngôi nhà hai phòng ngủ tuy nhỏ nhưng đầy đủ tiện nghi, được miễn tiền thuê nhà và điện nước hơn sáu tháng. Trong thời gian học English, chúng tôi được chính phủ trợ cấp tiền chi tiêu hàng ngày. Mỗi sáng, một ông mục sư của nhà thờ vốn là tài xế xe bus của trường tiện đường nên đến rước chúng tôi đi học. Buổi chiều, chúng tôi đi bộ về nhà. Nhớ lại ngày đầu khi nhận quần áo và đồ dùng họ cho, hai chị em tôi cầm lên mà tủi thân rưng rưng nước mắt. Thấy thế ông anh rầy cho một chập: - Hai đứa nhớ rằng mình đang ăn nhờ ở đậu xứ sở người ta và tay trắng, quần áo, nữ trang, thuốc men đều bị gia đình chủ ghe gạt lấy hết nên có cái gì dùng cái đó. Ráng học xong English rồi đi tìm việc làm, sau đó mới tính đến bước kế tiếp! Nghe anh khuyên thế, hai chị em dẹp bỏ tự ái mà lo học. Anh tôi thì Anh văn giỏi từ lúc còn ở Việt Nam nên ít bị trở ngại về văn phạm và từ ngữ. Sau vài tháng học nghe và phát âm có nhiều tự tin hơn, anh tôi nhờ ông mục sư giúp tìm việc làm bán thời gian trong khi còn đi học. Sau một tuần, họ báo tin đã tìm được cho anh việc đổ xăng ở một trạm xăng hơi xa phố. Vì là một phố nhỏ, không công kỷ nghệ nên rất khó kiếm việc, anh nghĩ là mình may mắn. Dẹp bỏ tự ái của một giáo sư dạy toán ở Việt nam, mỗi ngày sau giờ tan học anh đi làm. Cuối thu chuyển sang đông trời trở lạnh nên từ trạm xăng đi bộ về đến nhà lúc nào lỗ tai của anh cũng “đỏ hỏn” và đôi tay lạnh cóng. Hai chị em nhìn anh mà đau lòng rơi nước mắt. Sau đó vì không chịu nỗi lạnh, anh xin vào rửa chén cho một nhà hàng trong phố và lương có khá hơn. Tôi còn nhớ có lần ông bà Belsey, một trong những hội viên của nhà thờ, đến thăm viếng chúng tôi và gợi ý gởi cho một ít tiền để xoay sở trong gia đình nhưng anh từ chối vì biết ông bà đang sống bằng tiền hưu trí mỗi tháng. Bà rơi nước mắt và nói với anh: - Hai em mày cần có ít tiền để mua sắm đồ dùng phụ nữ hàng tháng! Anh trả lời: - Không sao, chúng tôi xoay sở được! Nếu có thể ông bà tìm việc bán thời gian cho hai em tôi thì tôi rất cám ơn! Ông bà đồng ý, nán lại chơi thêm vài giờ rồi mới ra về. Sau hai tuần, em tôi được việc sửa đồ jeans, tôi thì phụ bếp trong một tiệm pizza sau giờ học và ngày thứ bảy. Tôi còn nhớ, lúc ấy bà chủ tiệm cần một người lau dọn sàn nhà mỗi ngày chủ nhật, vì cần thêm tiền nên tôi nhận lời. Có lần, anh tôi đi ngang qua tiệm và nhìn vào bên trong thấy tôi đang lui cui lau chân bàn ghế và tôi cũng thấy anh nên vẫy tay chào. Chiều về trong giờ ăn cơm, anh nói: - Tuần tới em hãy nghỉ làm việc lau chùi ngày chúa nhật! Đến tiệm làm sau khi tan học và ngày thứ bảy là đủ rồi!” Sao vậy anh?” Tôi hỏi lại. - Anh không thoải mái khi thấy em ngồi dưới đất lau từng chiếc ghế và chân bàn cho người ta!” Nghe anh nói tôi thật cảm động và ấm lòng, anh là người trầm lặng, tình cảm dành cho gia đình không bao giờ biểu lộ nên trước đây tôi không đo lường được tình thương của anh dành cho em gái như thế nào. Ngày hôm sau, tôi xin bà chủ cho tôi nghỉ việc lau chùi ngày chúa nhật và được bà đồng ý. Thật tình vừa làm việc này vừa tủi thân nhưng tôi đâu dám nói cho anh và em của mình biết. Thời gian này vui nhất là gặp lại đồng hương trong lớp Anh văn mỗi ngày nhất là những giờ thực tập nói tiếng Anh mà vừa rơi nước mắt. Thương cho hai cô giáo tốt bụng: Một người thì chịu khó dẫn một đám học trò về nhà,dạy từng món đồ dùng trong nhà bếp và phòng khách, một cô thì dẫn học sinh đi shopping, đi ngân hàng, vân vân... hướng dẫn những điều cần thiết trong sinh hoạt hàng ngày. Có lần thấy tôi và em mặc áo thêu, cô giáo rất thích hỏi ai thêu; tôi cho biết là tôi! Sau đó cô nhờ tôi thêu một đóa hồng lá xanh trên một mảnh vải nhỏ màu đen để cô lộng vào khuôn làm tranh treo lên tường. Sau khi tôi hoàn tất cô rất hài lòng và vui mừng! Ngày sau cô gởi cho tôi ít tiền nhưng tôi từ chối và nói “Cô hãy xem đây là món quà kỷ niệm từ một học trò!” Tôi muốn nói thật nhiều để tỏ lòng tri ân sự tận tâm của cô nhưng vốn từ ngữ Anh văn của mình lúc ấy quá ít ỏi. Ngày tháng trôi nhanh, xuân hạ đi qua đến thu đông. Nơi tôi ở mùa thu rất đẹp. Hai bên đường từ phố về nhà, những hàng phong có lá chuyển màu từ xanh qua vàng rồi đỏ thật đẹp và thơ mộng. Cuối thu thì lá rơi đầy sân và đường phố. Rồi mùa đông lại đến! Tôi và em vui mừng đón lấy từng cánh tuyết trắng đầu mùa rơi lất phất trên đôi tay và nôn nao chờ đợi vào hẳn mùa đông đầu tiên trên mảnh đất mà tôi gọi là quê hương thứ hai của mình! Nhớ xưa chỉ biết mùa đông tuyết trắng đẹp như tranh qua các thiệp Giáng sinh từng được nhận mà thôi. Không theo đạo Thiên chúa nên không ăn Réveillon, chúng tôi được ông bà bảo trợ mời ăn Giáng sinh vào chiều 25. Buổi tiệc vỏn vẹn có hai vợ chồng già, anh em và cháu tôi nhưng không khí thật ấm cúng. Xong tiệc trên đường về, tuyết rơi nhiều nhưng lại ấm chớ không lạnh như chúng tôi nghĩ. Tuyết rơi suốt đêm và nhiệt độ dần hạ xuống thấp hơn trừ 10 độ C. Tin tức cho hay trời đang bão tuyết, nhìn ra ngoài tôi thấy tuyết mênh mông. Cửa ra vào và cửa sổ đều đóng băng; sáng hôm sau phải nấu nước sôi và dùng đồ sấy tóc để làm tan tuyết mới mở cửa được... Đến tháng ba, anh tôi và cô em dời về một thành phố lớn để dễ tìm việc làm. Anh dùng tiền dành dụm bấy lâu để thuê một căn gát nhỏ và mua vật dụng tiện nghi cho anh em. Cả hai người tìm được việc vào ca ngày: anh ở hãng đồng hồ Seiko, em gái ở hãng dệt vớ Sport. Em tôi tiếp tục học thêm Anh văn. Khi đời sống và việc làm tạm ổn, anh tôi kêu tôi dọn lên thành phô ở chung và tôi tìm được việc bán thời gian tại một Pizza Restaurant sau giờ học. Sau này tôi tìm được việc làm tại một hãng may vớ nilon (pantyhose for lady). Vớ mỏng khó may, lại làm gia công rất khó mà kiếm đủ tiền sinh sống cho ba tháng đầu tiên, tôi đã vừa may vừa khóc trong suốt mấy tuần đầu! Ban ngày làm việc mệt mỏi, ban đêm đi học, tôi dường như không thấy mặt trời mọc từ thứ hai cho đến thứ sáu. Vì không có xe, chỗ làm khá xa nên mỗi ngày khoảng trước 6 giờ sáng chúng tôi phải ra khỏi nhà đón bus; nếu may mắn thì gặp xe bus trờ tới, còn không thì phải chờ 15 hay 20 phút mới có chuyến kế. Đứng chờ trong thời tiết của mùa đông buốt giá, đôi khi tay và chân không còn cảm giác. Khi cuộc sống tạm ổn định, ba anh em tôi chính thức trở lại trường học, tốt nghiệp, tìm được việc làm tốt và lương khá hơn xưa Nghĩ lại những ngày tháng vất vả, tôi thấy thương và mang ơn những người quanh mình: anh tôi tiền lương ít mà mua cho mỗi đứa em một cái đồng hồ Seiko làm quà Giáng Sinh năm thứ hai nơi xứ người, hai cô giáo và các người bảo trợ nhất là ông bà Belsey người hiền hòa, nhân ái vô bờ, nồng nhiệt trợ giúp gia đình tôi vượt qua những tháng ngày khó khăn. Đến mùa đông thứ ba, chúng tôi mời ông bà Belsey đến dự tiệc Giáng sinh cùng gia đình vào trưa ngày 24. Trước khi vào bàn ăn, bà bảo chúng tôi mở hộp quà bà gởi tặng. Em tôi mở ra thì thấy bên trong toàn là những đồ đan và móc bằng chỉ len, nào là những chiếc vớ nho nhỏ màu đỏ viền trắng, nào là hoa tuyết, chuông nhỏ, vân vân... tất cả được làm thật khéo léo để treo lên cây thông. Bà Belsey bảo chúng tôi hãy treo lên vì bà muốn nhìn thấy ngày Giáng sinh ấm cúng và sung túc của gia đình. Chúng tôi làm theo và nhìn thấy được nụ cười trên môi cùng ánh mắt của ông bà, người mà chúng tôi vẫn một lòng thương mến trước và sau khi hai vị qua đời. Những tháng năm dài vất vả trên xứ người đã qua! Nay chỉ còn là kỷ niệm làm niềm vui để nhớ lại cho quãng đời còn lại của mình!

Yên Dạ Thảo December 8th, 2012