Một lần tìm được cái thiên thu... Lần đầu tiên cầm tập thơ và thấy hàng chữ "Ví mà tôi đổi thời gian được. Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười" của ông Trần Trung Đạo, tôi nhủ thầm: Chà! cái ông này đúng là nhà thơ, văn chương bóng bẩy gì đâu. Đồng ý thì ai không thích được nhìn thấy mẹ cười? Tôi cũng vậy. Nhưng làm gì mà phải đổi cả thiên thu cơ chứ. Mẹ ở đó khi nào vui thì mẹ cười, khi nào giận mẹ la ráng chịu. Việc gì mà ông phải đem cả thiên thu để đổi lấy tiếng mẹ cười? Nhưng đó là hai mươi năm về trước, mạ tôi vẫn còn trẻ và khoẻ lắm. Vài ngày một lần mạ xách giỏ đi bộ ra chợ. Vừa đi và về khoảng một tiếng, như không. Đồ ăn mạ nấu để sẵn trong tủ lạnh. Cháu nội cháu ngoại gởi cho mạ trông, chiều đón về thỉnh thỏang lại thêm cái cà mèn đựng thức ăn… Vậy đó, anh em chúng tôi đón nhận tình thương của mạ, mặc nhiên như chim sẽ bay, và cá sẽ lội. Khi vui mạ cười, khi buồn thì… thôi. Nhưng rồi năm tháng qua. Chim bay có lúc mỏi cánh, cá lội sẽ có ngày vương câu. Và mạ tôi rồi cũng có lúc vắng tiếng cười. Tôi lại nhớ tới lời thơ năm nào của ông Trần Trung Đạo. Bây giờ nếu được, tôi xin góp thêm với ông rằng: nếu bỗng nhiên được ba điều ước, điều trước tiên xin nghe tiếng mạ cười. Bởi vì mạ đã vắng tiếng cười từ lâu lắm rồi. Mạ tôi bệnh nằm trên giường cả mấy tháng nay, im lặng và mỏi mệt. Mỗi ngày mạ chỉ nói chút ít khi nào cảm thấy thiệt khoẻ và nhớ lại một câu chuyện cũ nào đó, mạ sẽ kể cho bất cứ đứa con nào đang ở bên cạnh. Mạ nói mà đôi mắt xa xăm như đang trở về sống lại với quảng đời xa xưa nào đó. Tôi thường ngồi nghe mạ kể và cảm thấy rằng mạ như cái máy chiếu phim cũ, nhớ cái gì, tới đâu, thì phát ra cái đó, để rồi lại quên ngay… Mạ nói thì có, nhưng cười thì không. Hình như bệnh tật và già yếu đã làm tan biến tất cả sinh khí và niềm vui nào của mạ đủ để tạo một nụ cười. Vậy mà một lần tôi đã làm được cho mạ cười. Vô tình tôi đổi được cái thiên thu Trong mấy chị em, tôi là thằng chịu giỡn mặt vói mạ nhiều nhứt. Tuy trên tôi có mấy bà chị, nhưng tôi hay ỷ mình là con trai trưởng được mạ cưng và …nể, nên tôi hay nói giỡn ba trợn với mạ cho mạ vui. Mạ tôi bệnh yếu nằm đó thôi chứ vấn đề tiền bạc vẫn rất sáng suốt. Trong nhà, tôi là người có nhiệm vụ quản lý tài sản “nổi” của mạ trong nhà bank. Mỗi tháng cái check tiền già đưọc chia ra: tiền nào cúng chùa, tiền giúp trẻ mồ côi, người già neo đơn ở VN…mạ đều nhớ hết. Một lần, tôi mới ra nhà bank lấy tiền về cho mạ, thấy mạ có vẻ khoẻ, tôi lại giỡn - Mạ giàu quá à. Con thì dạo này nghèo lắm. Mạ cho con một trăm sài chơi. Mạ hỏi - Chơ tiền mi đi làm bỏ mô mà phải xin? Tôi nói - Tiền đi làm vợ nó giữ hết mạ ơi. -Rứa à? Bộ "hắn" không cho mi đồng mô để tiêu à? -Không! "hắn" giữ hết trơn - Tôi nói giọng chắc chắn Tôi thấy mạ nhìn thằng con với ánh mắt thương cảm, rồi sau đó mạ bỗng trở giọng bực bội -Xí, cái đồ sợ vợ. Lâu lắm rồi tôi mới thấy mạ khoẻ và có hứng nói chuyện lâu như vậy nên cũng vui lây -Mạ ơi, con mà không sợ vợ mới là lạ đó. Mạ coi, giòng họ nhà mình từ trên xuống dưới có ai mà không sợ vợ? Tôi thấy mạ suy nghĩ. Dĩ nhiên rồi, vì những lời tôi mới nói cũng không xa sự thực là mấy. Được một chút, mắt mạ sáng lên nói - Có. Có đưá không sợ vợ. - Ai? Tôi ngạc nhiên - Thằng Lộc. Thằng Lộc hắn không sợ vợ. “Hahaha!” Tôi ôm bụng bật cười nghiêng ngữa. Cười thiệt. Tưởng ai, té ra thằng em tôi! Tôi còn lạ gì nó chứ? Không biết vì thấy tôi cười say sưa quá, hay là mạ cũng mới chợt nhận ra thằng con kia của mạ dù sao cũng đâu thể ra ngoài khuôn khổ của gia đình? Tôi thấy mạ há miệng to muốn cười theo tôi mà không thể phát ra tiếng. Nhưng ánh mắt của mạ đã nói lên tất cả. Mạ nhìn tôi, ánh mắt rực niềm vui tươi. Đã lâu rồi anh em tôi chưa thấy được ánh mắt này. Em gái tôi đang ngồi gần đó cũng la lên - A mạ cười. Mạ cười đó. Tôi phải quay đi. Ô hay, bởi vì bỗng nhiên tôi muốn khóc. Nếu một lần trong đời tôi được cái cảm giác mừng đến phát khóc thì đó là giây phút này. Cái thiên thu mà ông Trần Trung Đạo sẵn sàng đem ra đánh đổi đó, là đây. Biển hồ lai láng... Mạ tôi đã yếu lắm rồi. Những việc vệ sinh tiêu hóa phải dùng tã cho mạ, và phải thay luôn luôn vì mạ rất sạch sẽ. Những việc này tôi không phải lo vì mạ có đến 6 cô con gái. Tuy ai cũng phải công việc sinh nhai, chồng con bận bịu, nhưng đã chia phiên túc trực, khi nào cũng có một đứa bên cạnh để lo cho mạ. Một ngày kia tôi đi làm về sớm ghé qua nhà gặp lúc em gái tôi đang loay hoay thay tã cho mạ. Thông thường thì chỉ cần mạ hợp tác tự mình nghiêng bên này một chút, co cái chân một chút…thì một người cũng có thể làm được. Hôm đó mạ bỗng yếu quá không thể tự mình làm những động tác trên khiến cho em tôi xoay tới xoay lui mãi vẫn không thay được. Thấy tôi tới nó mừng rở kêu tôi vào phụ. Mạ tuy yếu nhưng đầu óc vẫn tỉnh táo. Thấy tôi vào mạ lắc đầu không chịu nói tôi ra ngoài. Mạ quen có con gái làm vệ sinh cho mạ, bây giờ có thằng con, mạ không quen. Anh em tôi phải nói một hồi, cuối cùng mạ chịu cho tôi phụ. Đúng ra em tôi chỉ muốn tôi giúp nó đỡ mạ nghiêng qua nghiêng lại chút xíu cho nó làm việc dễ dàng vậy thôi, nhưng tôi nói nó đổi cho tôi tự tay thay tả cho mạ, còn nó lãnh phần đỡ phụ. Bỗng nhiên tôi muốn tự tay mình thay tả cho mạ. Trực giác cho tôi biết rằng đây có lẽ là cơ hội cuối cùng tôi làm được việc này. Tôi cắn răng ráng không để cho nước mắt trào ra. Tôi muốn nói với mạ tôi lúc đó rằng: mạ ơi, ngày xưa mạ thay cho con biết bao nhiêu cái tã, để cho đến hôm nay, khi mà tháng ngày còn lại của mạ chắc là không còn được bao nhiêu nữa, và khi mà trên đầu thằng con của mạ tóc cũng đã muối tiêu hai màu, mới thay lại cho mạ được một cái tã. Người ta nói cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng, con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày. Tôi không cần tính cũng biết rằng cả đời tôi chỉ được một lần này thay cho mạ tôi được một cái tã. Những chiếc áo Em tôi dọn lại căn phòng của mạ. Vừa dọn vừa sụt sùi. Tôi biết mạ có nhiều đồ lắm, nhưng không ngờ mạ có nhiều quần áo và ví xách như vậy. Mấy cô con gái của mạ mỗi lần đi shopping sắm sửa cho mình hay cho con, thấy cái gì hay- hay, tiện tay mua về cho mạ, dù biết rằng mạ nhiều khi chỉ để đó, có sài bao giờ đâu? Thỉnh thoảng mạ lại lấy đồ con gái này tặng, cho lại con gái kia. Mấy cô biết vậy mà …vẫn mua. Một hai cô thì chưa chắc đã nhiều, nhưng đến sáu cô cùng sắm bao nhiêu năm nay thì cả một cái closet phòng mạ chật cứng những quần áo, giày dép, xách tay,…là cái chắc. Rất nhiều món còn nguyên trong gói. Nhiều cái áo thiệt đẹp mà tôi biết mạ chưa bao giờ mặc, hay những đôi hài còn nguyên trong hộp. Gom lại khoảng 6, 7 gói lớn tôi chở quần áo của mạ, cả cũ lẫn mới, tới bỏ ở một trạm Recycle quần áo của city. City để những cái thùng lớn gôm quần áo cũ lại. Họ sẽ chọn lựa và cho về kho recycle để tái tạo thành sản phẩm khác. Tiền thu được từ những thùng recycle này, city ghi rõ là sẽ được dùng trong những phúc lợi của thành phố như góp quỷ giúp bữa ăn cho những người homeless vô gia cư chẳng hạn. Cầm cái áo cũ của mạ trước khi bỏ vào trong thùng. Cái mùi hăng hắc quen thuộc của mạ ập vào mũi làm tôi muốn chảy nước mắt. Cái mùi dầu Gió, dầu Cù Là này là biểu tượng của mạ những tháng ngày nằm trên giường bệnh. Mỗi một cái áo trên tay, tôi đều chần chừ không nỡ bỏ vào bởi vì có những cái áo quen thuộc mạ vẫn hay mặc. Tôi cầm chiếc áo, ngửi mùi dầu quen thuôc mà có cảm tưởng như mạ tôi đang ở đâu đây. Như mạ đang ở trong cái áo...tôi nỡ nào quăng vào trong cái thùng này? Mười năm trước đây sau khi ba tôi mất, tôi vào bệnh viện nhận lại bộ quần áo và một số đồ tùy thân của ba tôi mặc ngày nhập viện. Tôi nhớ đã ngồi im ôm bộ quần áo cuối cùng của ba tôi trong lòng và cũng ngửi thấy cái mùi này. Cái mùi của người bệnh, mùi dầu, mùì thuốc… và tôi biết thế là hết. Ba đã ra đi vĩnh viễn. Cái cảm giác của sự chia ly sinh tử đó hôm nay lại trở về với tôi. Nặng nề hơn nhiều. Ngày đó tôi mất ba nhưng vẫn còn mạ. Bây giờ thì mất cả mạ, đâu còn ai. Mỗi một cái áo bỏ vào trong thùng như một lời vĩnh biệt, bởi vì tôi sẽ không bao giờ còn nhìn thâý nó nữa. Tôi đã bỏ gần hết quần áo của mạ vào thùng Recycle. Còn lại cái cuối cùng. Một cái áo dài rất đẹp, và quen thuộc. Tôi biết chắc chắn mạ tôi rất thích và từng mặc cái áo dài này nhiều lần trong những dịp quan trọng. Không biết chừng mạ đã từng mặc trong một vài lễ cưới hay hỏi nào đó của con cái. Tay kia của tôi đã giở nắp thùng lên nhưng bỗng ngừng lại. Hay là mình giữ lại cái áo này của mạ làm kỷ niệm? Có nên không? Tôi tần ngần suy nghĩ một hồi, rồi không hiểu sao quyết định bỏ nốt vào bên trong. Quay xe đi, tôi ngoảnh đầu nhìn lại cái thùng recycle và chợt nghe lòng quặn đau. Tôi chỉ bỏ lại đó những quần áo cũ của mạ thôi, mà sao có cảm tưởng như đang lái xe đi để lại mạ tôi trong đó Chiều Chủ Nhật. Nắng đã tắt hết rồi. Đèn đường ngoài kia bắt đầu lên. Cả khu đất trống trải chỉ có cái thùng recycle này nằm trơ trọi. Tôi cho xe chạy quanh cái thùng một vòng để chào mạ. Rồi một vòng nữa, một vòng nữa… không biết là mấy vòng. Tôi không muốn rời. Không nỡ rời. Tôi không bỏ được ý tưỏng mạ tôi đang ở trong đó. Tôi còn ở đây, vẫn đang trong cái không gian thoang thoảng mùi dầu Gíó, mùi Cù Là này, thì tôi vẫn thấy còn một sự liên lạc nào đó với mạ. Nếu tôi đi khỏi nơi đây, là hết. Đến khi có một chiêc xe khác đang đổ đến. Tôi cuối cùng đành phải cho xe đi. Vĩnh biệt Mạ. ThaiNC