Hai


Một

     ếu kể những gia đình hạnh phúc và gương mẫu thì không thể quên gia đình tôi. Những người hàng xóm thường gọi gia đình tôi là một thiên đàng đầy những tiếng cười và tiếng reo vui. Ba và mẹ tôi rất hãnh diện trước những lời khen tặng. Anh chị em chúng tôi thuộc dòng họ Đào, sáu trai, sáu gái cả thảy mười hai người, vừa vặn một tá!
Tôi xin mở đầu câu chuyện theo thứ tự lớn trước bé sau bằng những dòng chữ giới thiệu đặc biệt về ba tôi.
Ba tôi là một người to lớn, béo mập, cân nặng 91 ký lô. Thực ra trước đây ba đâu có... phì nhiêu như vậy; người cũng mảnh dẻ, thư sinh và bô trai lắm cơ, nhưng không hiểu sao cách nay chừng ba bốn năm tự nhiên ba cứ bành trướng một cách vô trật tự như vậy! Mẹ bảo:
- Ba chúng mày phát tướng đấy, chắc gia đình mình sắp trúng số độc đắc!
Ba cười hềnh hệch làm rung những tảng mở chất đống trên bụng, giải thích:
- Tại tao đến thời kỳ... xổ sữa! Nhưng hỏi rằng trên thế gian này mấy ai được “cải lão hoàn đồng” như tao?
Chỉ tội thằng Huỳnh Sún (răng của nó giống hệt răng bà già ăn trầu!) mỗi lần ba xuống hoặc leo lên chiếc xe “díp” bụi đời (mua từ đệ nhị thế chiến lận) là nó phải bỏ hết trò chơi hay công việc để mang chiếc thang đặc biệt ra cho ba trèo. Có lần vì vô ý chân ba dẫm trúng tay Huỳnh Sún khiến cả năm ngón sưng vù lên. Nó mếu máo:
- Thế là đi tiêu ngón tay... búp chuối của con rồi! Còn đâu nữa bàn tay... đẹp trai!
Ba cũng xuýt xoa thương hại thằng con trai mười hai tuổi, sau đó dõng dạc tuyên bố cho cả nhà nghe thấy:
- Xét vì thằng Huỳnh vừa xả thân vì... chính nghĩa, chiều nay ba sẽ cho thằng Huỳnh năm đồng đi uống nước sinh tố để... để lấy lại sức khỏe.
Tính ba rất vui vẻ, dễ dãi và thương yêu vợ con. Mặc dầu với thân hình đồ sộ như vậy, ba làm việc dường như không biết mệt. Nhờ sự kiên nhẫn và tận tâm ba đã thành công trong xã hội. Những gì đã dạy bảo chúng tôi ba đều thực hành trước như để làm gương cho con cái.
Ba là Phó Giám đốc một cơ xưởng lớn vào bậc nhất ở thủ đô Saigon. Tinh thần làm việc khoa học không những đã được ba đem áp dụng với công nhân mà cả với vợ con trong gia đình. Chẳng thế mà hàng tuần khi dẫn chúng tôi đi thăm cơ xưởng ba bắt mỗi đứa đem theo một cuốn sổ tay, một cây viết để ghi chép tại chỗ những gì quan sát được và những lời giảng giải của ba. Ba gọi đó là phương pháp “giám định hiệu suất”.
Ở nhà ba cũng sáng tác ra phương pháp “nghiên cứu tác động” nhằm mục đích loại bớt những cử động vô ích. Thí dụ ba quay phim khi chúng tôi đang rửa bát đĩa để rồi ít ngày sau chiếu cho chúng tôi thấy cần phải “tiết kiệm” những động tác nào để hoàn tất công việc một cách nhanh chóng.
Ngoài ra ba còn cho dán trong phòng ăn, nhà tắm những tờ thời khóa biểu và chương trình làm việc trong ngày. Chúng tôi, trừ những tên chưa biết đọc biết viết, đều phải ký tên trên những tờ giấy đó sau khi đã dùng điểm tâm hay đánh răng, rửa mặt để chứng tỏ là mình đã đọc kỹ và ý thức được công việc sẽ thực hiện của mình. Mỗi tối sau khi đã dọn dẹp nhà cửa, học và làm bài xong, chúng tôi phải tự động cân trọng lượng của mình rồi ghi kết quả trên một tấm đồ thị. Ba bảo làm như vậy để chúng tôi đừng quên “sức khỏe là chìa khóa của một cuộc sống vui tươi và của sự thành công” - Mẹ tôi muốn viết thêm trên những tờ thời khóa biểu một vài câu kinh nguyện nhưng ba gạt đi và cho rằng cầu nguyện là do nhu cầu tự nhiên của tâm hồn, không nên ép buộc.
Có người hỏi đùa ba là đông con như vậy làm sao mà nhớ mặt tất cả được. Để trả lời, ba kể một câu chuyện sau của gia đình tôi: Một bữa kia mẹ tôi cần đi thăm một người bạn mới gặp nạn, nên nhờ ba ở nhà coi sóc con cái. Khi trở về mẹ hỏi:
- Ở nhà chúng nó có ngoan không đấy?
Ba cười hãnh diện, khoe “thành tích”:
- Mọi chuyện đều tốt đẹp như trong một guồng máy vậy. Đứa nào cũng ngoan, trừ tên đang đứng khóc ở xó cửa kia. Tôi phải cho hai cái bạt tai mới lôi được nó về nhà.
Mẹ tiến lại phía đứa bé, xoay mặt nó lại:
- Trời! Đâu phải con cái nhà này! Thằng Tèo con nhà bác Hai Giếng ở đầu xóm đây mà! Thiệt là... là...
Chúng tôi chỉ được biết câu chuyện trên qua lời thuật lại của ba bởi vì, vẫn theo ba tôi, hồi đó chúng tôi còn nhỏ, chưa biết gì. Tuy nhiên chúng tôi vẫn tin là sự kiện trên đã thực sự xảy ra trong gia đình tôi.
Anh chị em chúng tôi quá đông nên, ngoài giờ ăn và đi ngủ, muốn gặp chúng tôi đầy đủ quả thực là một việc hết sức khó khăn. Nhưng với ba tôi sự việc lại dễ dàng. Mỗi lần nghe tiếng còi ba thổi tích tích, tè tè là chúng tôi từ các góc nhà hoặc ngoài ngõ chạy bán sống bán chết về tập họp. Nếu chưa biết “phong tục” của gia đình tôi, chắc chắn người ta sẽ ngạc nhiên đến hoảng sợ, tưởng là có biến cố gì xảy ra mỗi lần thấy chúng tôi chạy huỳnh huỵch. Mấy con chó trong xóm lại được dịp sủa chết thôi hoặc đuổi theo đòi “sơi tái” các cẳng chân của con cái nhà họ Đào!
Thỉnh thoảng ba tôi lại ra hiệu tập họp, chẳng hạn khi có chuyện gì quan trọng ba cần hỏi ý kiến của cả gia đình, hoặc khi le='height:10px;'>
Thế là Hải đầu bò phải... bò vào nhà tắm dù còn đang ngái ngủ.
Kết quả, sau gần nửa tiếng ngâm mình trong nước dưới con mắt chứng giám của Huỳnh Sún, sáng hôm sau, Hải đầu bò bị cảm lạnh. Số tiền đi khám bác sĩ và mua thuốc cho... bệnh nhân bất đắc dĩ mắc hơn giá tiền nước! Đang yên lành phải nghỉ học ngang xương, không được nô giỡn với bạn bè, phải ăn cháo trắng và kiêng gió, kiêng nước trong bốn năm ngày liền, Hải đầu bò oán Huỳnh Sún thấu trời xanh! Xử kiện vụ này, Hội Đồng Gia Đình không trách cứ ai, nhưng cũng không khen ngợi kẻ nào, chỉ khuyến cáo: lần sau Hải đầu bò phải cẩn thận hơn, Huỳnh Sún cần khôn ngoan hơn và việc gì có tính cách quan trọng và khẩn trương cần phải thông báo ngay cho ông bà chủ tịch để xin quyết định!

*

Một hôm, ba trở về nhà với hai chiếc máy “cát-sét” và một chồng băng nhựa. Vừa bước chân tới cửa ba đã thổi tu huýt liên hồi để tụ họp con cái. Khi chúng tôi đã có mặt đầy đủ, ba trịnh trọng nói:
- Hỡi các con yêu quí của ba, hôm nay ba muốn dành cho các con một sự ngạc nhiên tuyệt vời. Đây, hai chiếc “cát-sét” và sáu cuốn băng đầy... hấp dẫn!
- Nhưng thưa ba, nhà mình đã có một chiếc A-Kai loại tốt rồi!
- Ba biết lắm chứ! Chúng ta sẽ để một cái dưới nhà, hai cái trên lầu. Như vậy không mê ly hơn sao?
- Tại sao vậy ba?
- Từ nay chúng ta sẽ tiết kiệm được... một số động tác đáng kể. Ba sẽ cho bắc một “ô-pạc-lơ” trong phòng tắm, một trong phòng ngủ của con gái, một trong phòng ngủ của con trai. Ba cá mí các con rằng trong thành phố Sàigòn “hoa lệ phí” này chỉ gia đình chúng ta duy nhất là có máy phóng thanh trong phòng tắm! Khi các con đánh răng, rửa mặt hay tắm giặt đồng thời cũng có thể cho máy chạy.
- Tại sao vậy ba?
Như bị cụt hứng bởi những tiếng “tại sao” của Huyền, ba gắt:
- Tại sao! Tại sao! Tại sao hoài! Bộ trước bất cứ chuyện gì cũng phải “tại sao” à?
Huyền nhỏ nhẹ thưa lại:
- Thưa ba, không phải hoàn toàn như vậy, nhưng với ba con thiết nghĩ cần phải... nghi vấn bởi vì thú thật với ba, khi nghe ba nói tới việc tiết kiệm động tác, việc mua máy cát-sét và băng nhạc, tự nhiên tiếng “tại sao” lại xuất hiện trong tâm trí con.
- Đây không phải là băng nhạc! Các con sẽ thấy các băng này hấp dẫn và ích lợi vô cùng.
Em Mộng chen vào:
- Thế loại băng gì vậy ba?
- Thú vị lắm!
- Ba chơi trò ú tim mãi. Bật mí đi ba! Hồi hộp quá!
Ba cười hề hề có vẻ khoái chí đoạn ngửa mặt lên trần nhà, lim dim đôi mắt, giơ tay như một vị tổng thống đang tuyên thệ nhậm chức, phán rằng:
- Đây là những cuộn băng học sinh ngữ Anh và Pháp văn!
- Trời!
Không nhận ra phản ứng ngạc nhiên của lũ con, ba vẫn say sưa tuyên bố:
- Các con không cần phải chăm chú nghe như khi ở trong lớp nghe giảng bàt hay cười đến bể bụng của gia đình tôi. Để thính giác của các con cũng sẽ làm việc trong vô tht điều mâu thuẫn và khôi hài thế này: Ba tôi là iv style='height:10px;'>
- Tuyệt! Cám ơn ba!
Thú thật lúc đó nếu không mím ca ba, tức thì ba cho hai còi điện rú lên. Phía sau xeã... phóng đại, “bốc thơm” mình quá mức trung bËch liệt:
- Trời! Xe díp mà, nhưng thật ra ba chỉ “một cây” về tiếng Pháp /div>- Để gió vào cho thoáng chứ ba!
Ba cườViệt Nam, ba luôn luôn dắt mẹ theo để làm thông dông lại nghịch như quỉ sứ, không làm như vậy chúvăn, dường như trời đã phú cho mẹ một khả năng cho chắc ăn cái đã. Nóng một chút nhưng “an toàn te='height:10px;'>
Ba vẫn tỉnh bơ thao thao bất tuybên hai cửa sổ để chúng mày tha hồ ngắm... phong cquên là ba mua những thứ này để các con học, do đcửa tò vò trên xe đó mà tụi lỏi cãi nhau chí chóe nào mà ba không nghe máy chạy từ giây phút các con mn mặt mình ra ở cửa khiến ba phải can thiệp:
M nào biết áp dụng đúng phương pháp tiết giảm n ra: Bụng ba bự nên việc phải cúi xuống quả thựa tắm vừa cho máy chạy.
Qu thân hình đồ sộ của ba và chiếc “díp bụi đỡp... tắm rửa của ba nhằm mục đích loại bớt nhai “kẻ” đang nhảy “tuýt à gô gô”! Sáng nào cŇm được thời giờ. Phương pháp đó như thế này: Bớc, có khi mất cả nửa tiếng đồng hồ mà nó vải, đặt lên vai trái, chà xuống cánh tay trái rồi l” lại được bày ra. Ba cởi cái này, vặn cái kia, a ngoài chân trái, tiếp theo bôi ở phía trong chân tri đứa cầm một dụng cụ đứng bên cạnh để khi bc xà bông qua tay trái rồi cũng tuần tự thực hiệnn nào chiếc xe “phản bội” ba, chỉ “nhõng nhẽo trước. Giai đoạn ba dành cho bụng và lưng. Giai đa sau đó phải đi thay bộ quần áo và “tẩy uế” ai và các kẽ ngón chân, nghĩa là những chỗ có nhi style='height:10px;'>
Thật ra, ba đâu có lái xe gii “sáng chế” ra phương pháp trên ba đã nhiều lầ lúc chúng tôi hoảng hồn, nhất là mẹ thường tái ể giảng giải và chứng minh; sau đó ba lại triệu trước bên cạnh tay lái, đồng thời ôm hai đứa nhtượng (dĩ nhiên ba vẫn mặc quần áo như thường) làm gương!
Như vậy mỗi mỠm rớt đứa con nào xuống đường. Cứ đến chỗ quẹo, ba lại được dịp trổ tài “lạng bay bướm”, còn mẹ nhắm mắt lại, ôm ghì cứng hai nhóc con, miệng lẩm bẩm:
- Chạy chậm chậm chứ mình! Chậm lại đi mình!
Ba là người cẩn thận nên mỗi lần di chuyển, ba bắt một tên trong đám chúng tôi lên ngồi cạnh mẹ để coi chừng phía bên trái đường hay để báo hiệu cho ba khi có một chiếc xe khác muốn vượt. Ba đã dặn là mỗi lần ba quẹo thì nhớ giơ tay cho ba vì hai chiếc đèn hiệu đã bị rớt mất từ hồi nào! Bởi vậy khi tới ngã tư nào là cả chục cánh tay mọc ra từ các cửa sổ, đằng sau xe, từ ghế trước, từ các lỗ hổng khiến cho các xe cộ khác phải chạy chậm hay dừng lại đề phòng vì không hiểu xe của gia đình tôi sẽ quẹo hướng nào! Trong khi đó ba vẫn tỉnh bơ như coi thiên hạ chẳng có ký lô nào. Ba bảo:
- Phải bình tĩnh mới được! Không nên để ngoại cảnh chi phối!
Đúng! Ba... bình tĩnh lắm, chẳng thế mà tuần nào ba cũng được cảnh sát công lộ “hỏi thăm sức khỏe”, làm giầu cho ngân sách đô thành bằng những tờ giấy phạt vi cảnh; còn những chuyện ba cán chết chó, chết gà, ủi vào những thân cây mới trồng hay tông vào tường ga-ra mỗi khi cất xe... là chuyện thường xảy ra như cơm bữa! Tuy nhiên có điều, nhờ trời (chắc không phải là nhờ tài lái xe của ba đâu) chúng tôi chưa lần nào bị thương tích hay nguy hiểm nào! Nếu có tên nào tỏ vẻ sợ hãi thì lập tức bị ba hỏi ngược lại:
- Con cái mà không tin tưởng vào cha mẹ à?
Lại nói đến cái còi xe! Đối với chúng tôi thì không sao vì đã nghe quen rồi, nhưng ngoài đường, thiên hạ đâu có dễ tính gì, do đó mỗi lần ba cho hai chiếc còi điện... trỗi nhạc là bà con đinh tai nhức óc, lắm kẻ đang đi giật mình loạng choạng mà ngã xe hay gây ra tai nạn. Ba nghiêng đầu nói với chúng tôi:
- Các con thấy chưa, tại mất bình tĩnh! Tiếng còi này đâu lớn hơn tiếng bom B52, thế mà đã hoảng hồn! Giả thử có xe khác cũng sắm được còi như xe ba, mà ba cũng mất bình tĩnh khi nghe tiếng còi đó thì hiện gia đình mình có còn nguyên vẹn không?
Chị Thuần phụng phịu:
- Nhưng người ta nhìn mình, con thấy kỳ quá à.
- Như vậy càng tốt chứ sao, có nhìn, họ mới biết đường tránh mới khỏi tai nạn. Ta nên hãnh diện!
Kể ra ba cũng nhanh chân, nhanh tay, vừa lái xe, vừa điều khiển ba cái còi, chân đạp thắng, chân đạp “ga”, miệng còn phì phà điếu “xì gà” to hơn ngón chân cái!
Tôi nhớ lại hôm đầu tiên ba mới lắp hai chiếc còi điện đem ở tiệm về; ba cho gọi chúng tôi lại, với vẻ mặt trịnh trọng, nói như để thách thức lũ con:
- Hình như có con chim làm tổ trong... máy xe của ba. Lúc nãy chạy ngoài đường, ba cứ nghe tiếng chíp chíp hoài. Đâu, các con thử tìm xem sao. Ai khám phá ra ba thưởng một chầu ciné.
Vô tình, chúng tôi tưởng thật, mở nắp máy xe chúi đầu vào... lục lọi; có đứa bị bỏng la oai oái, đứa bị dầu xe dính đầy mặt. Chờ cho chúng tôi... say sưa tìm kiếm, ba lẻn leo lên xe, nhm rửa! Ai muốn xem cách ba xây để học hỏi thì tan trường xong phải về thẳng nhà mới kịp, về trễ sẽ mất một dịp may hiếm có và dĩ nhiên phải chịu lấy trách nhiệm vì ba sẽ không bao giờ làm lại những gì đã được thực hiện hoàn hảo.
Thật ra ba đã bỏ việc xây cất từ khi trở thành Phó Giám Đốc cơ xưởng để chuyên khảo cứu các cách tổ chức khoa học và phương pháeight:10px;'>
Sau đó ba cắt nghĩa cho chúng tôi những lợi ích của ba chiếc còi... và kết thúc bằng màn cả gia đình được ba mời lên xe đi một vòng để ba biểu diễn còi xe. Ngay chiều hôm đó ba khao cả nhà một chầu cà rem và chớp bóng để gọi là mừng “chiến lợi phẩm” của ba.
Một hôm, chiếc “díp bụi đời” tự nhiên giở chứng, nhất đinh không chịu nổ máy mặc dầu ba và cả chúng tôi đã toát mồ hôi sửa chữa. Thường thì ba không bao giờ rủa thề điều gì vì, theo ba nói, ba không muốn làm gương xấu cho các con, thế mà hôm đó ba cũng phải bực mình thốt ra câu: “Chiếc xe khốn kiếp!” - Nghe vậy, thằng Huỳnh Sún vội vàng lấy chiếc giẻ... lau xe phe phẩy cho ba. Đồng thời nói nhỏ như muốn chỉ một mình ba nghe:
- Bình tĩnh mà ba! Không nên để ngoại cảnh chi phối!
Thế là ba lại cười và... bình tĩnh lại ngay. Công việc sửa xe lại tiếp tục. Không ai để ý thằng Cu Bi đã leo lên chễm chệ trên đệm xe.
Ba vẫn chúi đầu vào máy. Ở xa người ta chỉ nhìn thấy hai cái chân của ba lơ lửng trong không khí. Sau lưng ba, áo ướt đẫm mồ hôi. Tôi có cảm tưởng sau “vụ” này ba sẽ... thụt ký vì hao một số mỡ “đóng băng trên bụng”. Ba đang lúi húi sửa máy bỗng tiếng còi xe ré lên. Chúng tôi thấy ba bắn ra khỏi đầu máy đến gần hai thước. Tên Cu Bi ngồi trên xe nhe răng cười:
- Ba, ba có thấy con chim làm tổ trong máy xe không ba?
Không ai nhịn được cười trước trò tinh nghịch của thằng em sáu tuổi này. Tuy nhiên kết quả Cu Bi vẫn bị bốn năm cái phát vào mông và quì gối vì áp dụng câu nói của ba không hợp tình, hợp cảnh, hợp lý!
Mỗi lần muốn chở gia đình trên chiếc “díp bụi đời” đi xem phố phường, ba tôi thổi tu huýt tập họp. Khi đã đủ “bá quan văn võ”, ba dõng dạc tuyên bố:
- Các con muốn đi dạo một vòng với ba không?
Chúng tôi đứa nào cũng hiểu rằng đó không phải là một câu hỏi nữa mà là lệnh truyền nên đồng thanh trả lời:
- Thưa ba có ạ!
Dường như sự kiện trên đã đương nhiên trở thành luật lệ của gia đình tôi: khi ba dạo phố là mọi người phải dạo phố.
Như trên tôi đã kể ba lái xe đâu có “gồ” lắm, nếu không muốn nói là đầy nguy hiểm bởi lối phóng nhanh như bay, bởi những “cú”... “lạng lả lướt” của ba thật tình quá ư “anh hùng xa lộ” làm xanh máu mặt những người trên xe, nhưng chúng tôi phải công nhận rằng có một cái gì hấp dẫn lạ lùng trong những lần ba “bay bướm” với tử thần, những lần ba gây cảnh ngưng trệ lưu thông ngoài thành phố... nên, mặc dầu mỗi lần đi chơi với ba về chúng tôi đều cám ơn Thượng Đế đã giữ gìn còn nguyng, ba đã từng xây những cao ốc chọc trời, dựng những cây cầu dài hơn cây số, làm những xa lộ rộng thênh thang...
- Thưa ba, thế xây một cái bồn nước cho chim có khó hơn xây một cái “bin-đinh”?
Ba không để ý tới câu hỏi của em Mộng, nhưng bộ mặt có vẻ giận dữ. Bỗng ba đá tung đống hồ vụn rồi đi thẳng vào nhà, miệng lẩm bẩm:
- Nhiều cát quá!

Xem Tiếp: Bốn