ghỉ lễ Quốc Khánh một tuần, tôi xin phép ba mẹ để về nhà ông bà ngoại. Ông bà ngoại tôi ở Cần Thơ, mỗi dịp nghỉ lễ, nghỉ hè tôi đều thích được về ở đó, miền tỉnh lẻ êm đềm mà đẹp lạ lùng. Tôi như xa hẳn đi cái không khí ồn ào của đô thành, vì tuy ở không xa thành phố, nhưng ngôi nhà lại nằm biệt lập trong một vườn cây rộng thênh thang, đó chính là điều lôi cuốn tôi mãnh liệt nhất.Tôi muốn xin mẹ tôi cho chị Liễu cùng đi, nhưng tôi biết mẹ tôi không bao giờ muốn điều đó. Xin về nội thì họa may. Tôi vắng nhà, chị Liễu sẽ buồn lắm. Đã cô đơn, chị lại càng cô đơn hơn bao giờ hết. Tuy không giúp chị được gì, nhưng tôi vẫn là người hiểu và thương chị.Hôm tôi sắp đi, chị Liễu sửa soạn valy cho tôi. Chị ủi cho tôi mấy bộ áo quần jean màu xám để mặc đi đường với chiếc áo sơ mi màu hồng do chính tay chị thêu cho tôi. Chị cười bảo:- Thụy mà mặc đồ này về Cần Thơ, các cô ở đó sẽ lé mắt luôn.Tôi có về Cần Thơ nhiều lần và thấy các cô gái cỡ tôi cũng ăn mặc “mốt” ghê lắm, nên nói với chị Liễu:- Chị giỡn hoài. Kỳ rồi về dưới, em thấy mấy cô ở đó ăn mặc mốt như điên chớ bộ. Chị coi, áo quần của em thường thôi chứ có lạ gì đâu.Chị Liễu gật đầu:- Chị biết, nhưng không phải họ lé mắt vì em ăn mặc lạ, mà vì em mặc đẹp đấy chứ.Má tôi hơi hồng lên trước lời khen của chị:- Chị làm như em đẹp lắm vậy.Chị Liễu nhìn tôi trìu mến:- Thụy của chị đẹp là cái chắc.Nụ cười của chị nở trên đôi môi, nhưng ánh mắt chị thoáng buồn. Chị nói:- Em về dưới một tuần lận hả?- Dạ, một tuần. Mẹ nói năm nay chưa về ngoại, sợ Tết về không được.Tôi bất chợt hỏi chị Liễu:- Chị nhớ Thụy không?Cái gật đầu xác nhận với giọng nói “có chứ” như lạc đi của chị Liễu làm tôi xúc động. Tôi nói:- Thụy cũng nhớ chị nữa. Xa chị Thụy buồn lắm.Bàn tay trắng nuột của chị âu yếm vuốt nhẹ tóc tôi:- Chị hiểu em.Tôi về ngoại với sự buồn vui lẫn lộn. Hơi thấy nhớ nhà nhưng cũng thật nhiều thích thú.Ngồi trên chuyến xe đò sớm nhất, tôi khe khẽ rùng mình vì những cơn gió tạt mạnh vào cửa xe khi vùng ngoại ô bát ngát đã hiện ra. Đồng lúa xanh chạy dài như tấm thảm, từng ô ruộng đều đặn. Tôi thích thú ngâm khe khẽ:“Cần Thơ giờ vui không anh yêu?Hàng cây in bóng nước Ninh KiềuCó nhìn những mối tinh thơ mộngÂu yếm bên nhau mỗi cuối chiều”Tôi nhớ bài thơ mình đã viết trong một lần mộng mơ nào đó. Tôi vẫn hay có những giấc mơ nho nhỏ, đẹp và êm. Bài thơ có vẻ tình tứ hơn con người thật của tôi trong nếp sống đơn sơ. Lần đó, tôi ngâm cho chị Liễu nghe, chị nhìn tôi dò hỏi:- Bộ em có quen anh nào ở Cần Thơ sao?Tôi thành thật lắc đầu:- Đâu có, em đâu có quen ai đâu.- Thế sao em hỏi “Cần Thơ giờ vui không anh yêu?”, chị tưởng em có quen ai rồi chứ.Tôi hơi đỏ mặt:- Chị kỳ...Chị Liễu hỏi tiếp:- Bài thơ em làm có bốn câu thôi sao?Tôi cười:- Em làm dài cơ... tính đọc chị nghe mà... chị hỏi lôi thôi quá hà.- Ừ, thôi đọc chị nghe hết đi, chị không hỏi “lôi thôi” nữa.Tôi lấy giọng ngâm:Cần Thơ bây giờ ra sao anh?Ngàn bông lúa trĩuMây trôi bàng bạc khung trời nhỏ.Nhớ...Cần Thơ giờ vui không anh yêu?Hàng cây in bóng nước Ninh KiềuVẫn nhìn những mối tình thơ mộngÂu yếm bên nhau mỗi cuối chiều.Trường Đoàn Thị Điểm còn nguyên đó,Những tà áo trắng vẫn đi qua,Hướng mắt nhìn vào khung cửa nhỏVới một niềm lưu luyến đậm đà.Em mến con đường Phan Thanh GiảnCăn gác trọ mang bóng một ngườiMỗi tuần em vẫn thư về đóĐịa chỉ... quen tay viết số 10.Mỗi sáng anh còn quen dậy sớmĐể uống café quán cuối đường?Sân bay Trà Nóc vương vương lạnhNhư áo ai còn đẫm ướt sương...Nghe tôi ngâm xong chị Liễu tròn mắt ngạc nhiên:- Trời ơi, em chị làm thơ hay quá đi. Nghe cứ như là em có người yêu ở số 10 Phan Thanh Giản ấy thôi. Gớm, em tôi tưởng tượng dồi dào quá.Tôi cười nhận lời khen của chị Liễu. Thật ra, đó là chuyện của cô bạn cùng lớp. Bồ nó là phi công đóng ở phi trường Trà Nóc. Nó kể tôi nghe chuyện tình của hai đứa nó. Không một lá thư nào của anh chàng gởi mà nó không cho tôi coi, cũng như trước khi gởi thơ đi, bao giờ nó cũng đưa tôi đọc trước. Riết rồi tôi quen với hình ảnh người yêu của nó như một người thân trong gia đình, đến nỗi có lần con Sâm đã phải nói với nó:- Mày coi chừng nha Mỹ, cứ tin con Thụy, cứ nhờ nó “quân sư quạt mo” cho tình yêu của mày hoài đi rồi có ngày nó... thương luôn bồ mày cho mà coi.Tôi nguýt Sâm một cái nên thân, Mỹ chỉ cười. Nó biết tôi không quan tâm đến những chuyện ấy. Tuy ở vào lứa tuổi tôi, lứa tuổi đã bắt đầu có những mộng mơ tình cảm chen vào cuộc sống, tôi vẫn đơn thuần trong những cảm nghĩ thật chân phương. Tôi ít hay suy tư về những tình cảm chung quanh, thứ tình cảm mà những đứa bạn tôi cho là quan trọng và đặt lên hàng đầu cuộc sống.Những đứa bạn học cùng lớp, cùng tuổi với tôi hầu hết đều có bạn trai, những người con trai học hơn vài lớp, bạn cùng trường hay ở trường khác, cũng có đứa bạn quen là lính, là những sinh viên ở các phân khoa, tôi thì không.Không phải tôi xấu xí gì đến nỗi không có lấy một người thích làm quen, tôi có thể nói là xinh lắm nữa, và rất nhiều người bạn trai muốn đến với tôi trong vòng tình cảm lẩn quẩn, nhưng tôi chỉ chấp nhận họ trên một địa hạt hết sức vô tư của tình bạn.Tôi không thích bị ràng buộc quá sớm vào những suy tư ngoài màu áo học trò. Những đứa bạn tôi trước mắt, những mẩu tình cảm vụn vặt được quan trọng hóa, được chúng trịnh trọng đặt lên hàng đầu của cuộc sống, kể cả sự học. Có đứa buồn, buồn đến khóc được vì người yêu không chung thủy, có đứa lại buông thả, có một lần rất nhiều “bồ” rồi tuyên bố vung vít về những thành quả đã có, như một chiến thắng lớn, đầy hiển hách. Tôi sợ những hình ảnh đó. Tôi vẫn thường tâm sự với chị Liễu về những tâm trạng ở tâm hồn. Chị Liễu hơn tuổi tôi, chị đã có bạn trai và tôi cho rằng chị có quyền đó. Chị Liễu bảo tôi:- Sang năm, hay sang năm nữa em hãy nên có bồ, ở tuổi 17, chỉ có đổ vỡ hơn là thành tựu. Tuổi đó chưa đủ chín chắn để chịu đựng nhau và giữ nhau.Tôi thấy chị Liễu nói đúng, nhìn vào các bạn tôi, hiếm đứa dám mạnh dạn tuyên bố lấy chồng hay đính hôn. Chúng nó chỉ phất phơ như một trò đùa. Mới cách đây hai tuần, con Châu khoe với tôi thư tình của thằng bồ nó gửi. Thằng bé học đệ nhị ở Chu Văn An, và mới đây mấy hôm, nó đã mặt mày méo xẹo, than thở với tôi rằng anh chàng gặp cô khác, một “bébé” nào đó ở Marie Curie. Con Châu bỏ học cả mấy ngày, tôi cố khuyên nó thì được nghe một câu gọn và sẵng:- Dẹp mày đi, biết bồ bịch quái gì mà nói. Thứ mày chỉ là con mọt sách, tối ngày chỉ rúc vào... vú mẹ. Để yên, tao đi lang thang cho hết buồn.Tôi chán ngán cho lối lập luận của nó. Tôi như một con ốc thu mình trong lớp vỏ của mình. Tôi sợ chung quanh, sợ ánh sáng, thứ ánh sáng quyến rũ thiêu thân vào để giết đi không thương tiếc.Một mô đất ổ gà làm chiếc xe đò giồng lên cao. Tôi giật mình rời khỏi ý nghĩ. Có lẽ cũng sắp đến rồi. Tôi nhìn đồng hồ rồi nhìn xuống chiếc giỏ và cái va ly để dưới chân.Xe đỗ ở bến. Tôi là người cuối cùng bước xuống xe. Không phải tôi không nôn nao về nhà ngoại, nhưng tôi sợ sự chen lấn sẽ làm xáo trộn những món quà trong giỏ.Gọi xích lô xong, tôi thoải máy ngồi lên xe. Đường về nhà ông và ngoại thật quen thộc, thật thân yêu như ru tôi vào những hình ảnh trẻ thơ. Hình ảnh năm 9, 10 tuổi, còn chơi nhảy dây, chơi u mọi. Những lần chơi “cút bắt” là tôi chui ngay vào gốc cây nhãn để núp, bao nhiêu lần bị “túm đầu” ở đó mà vẫn không chừa.Con đường nhựa hẹp, hai bên lề đã bị lở đất, những lằn bánh xe hạng nặng nghiến xuống làm lõm sâu, một vài chỗ nhô lên làm chiếc xích lô dồng từng chập. Cây hai bên đường lùi chầm chậm ra sau. Tôi hình dung đến gương mặt ông bà ngoại tôi, các em con của dì tôi. Ông bà ngoại tôi già rồi, nhất là ông ngoại. Mái tóc bạc trắng như bộ lông mày và chòm râu dài xuống ngực, nên thoạt nhìn ông tôi phương phi như những vị tiên trong chuyện thần thoại xa xưa. Bà tôi nhỏ nhắn, tóc đơm muối tiêu và ăn trầu đỏ môi. Hai hình ảnh hiền từ làm tôi cảm thấy tâm hồn dâng lên nguồn rung cảm sâu xa.Một bóng người đi chiếc PC-50 vượt qua mặt làm tôi chú ý. Dáng người mảnh khảnh mặc chiếc áo sơ mi sọc xám, mái tóc uốn kiểu Francoise Hardi bị gió tung bật ra sau. Tôi gọi:- Trang!Cô bé ngoảnh mặt lại nhìn tôi rồi kêu lên:- Ơ... hơ... chị Thụy!Trang thắng vội xe lại bảo tôi:- Chị lên xe em chở về.Tôi chỉ chiếc valy và cái giỏ dưới chân:- Không được đâu, nặng lắm. Trang về trước rồi chị về sau.- Chị mới xuống hả?Câu hỏi dứt, Trang biết mình ngớ ngẩn: thì rõ ràng là tôi mới xuống chứ không lẽ xuống lâu rồi mà đâu sao?! Trang cười giả lả, tôi cũng cười theo:- Không phải chị mới xuống đâu, chị xuống cách đây... 10 phút lận.Trang liến thoắng:- Thôi để em chạy về trước báo tin ở nhà biết nha. Ông bà mừng lắm ạ.Tôi gật đầu. Trang rồ ga cho chiếc xe phóng nhanh khuất dạng sau lớp bụi mù.Tôi vừa về đến cửa nhà thì đã thấy một “hàng rào” người đứng ở sân chờ, đứng đầu là Trang. Các em con dì tôi reo lên:- Chị Thụy, chị Thụy về.Tôi bước xuống xe, khệ nệ xách valy và giỏ đồ. Trang chạy vội đến dằng lấy:- Em xách cho.Bà ngoại tôi đi ra. Tôi ôm lấy vai bà, cảm động:- Ngoại.Bàn tay nhăn nheo của ngoại vuốt nhẹ tóc tôi.- Con mới về.- Dạ. Ông con đâu ngoại?- Ông mới đi coi gà bên chú Tư, về bây giờ. Con vô nhà đã.Mấy đứa em tíu tít bên tôi. Thằng Tuấn níu tay tôi.- Chị Thụy! Chị Thụy!Tôi cúi xuống cười với nó:- Tuấn hả? Nhớ chị không?Nó gật gật đầu. Bé Thảo dành lấy tay tôi. Tôi bế nó lên. Tuấn kêu:- Úi chà, nhỏ Thảo nặng lắm mờ làm sao chị bế được?Thảo nhăn mặt, giọng chớt chát khó nghe!- Anh “Chuấn” (Tuấn) này “hạo” (xạo) quá hà. Em bé đâu có “nhặng” (nặng).Tôi vuốt đôi má bầu bĩnh của nó:- Ừ, Thảo của chị đâu có nặng, chừng... một tạ thôi há!- Dạ, một tạ thôi.Thảo ngây thơ lập lại. Nó không biết một tạ là bao nhiêu, nhưng chắc nó nghĩ là vừa với số cân của nó. Cả bọn cười ầm. Tuấn trêu:- Ê, lêu lêu mắc cở. Một tạ mà cũng ừ.Không khí chung quanh vui nhộn. Tôi cảm thấy thoải mái hơn bao giờ hết. Bà ngoại không ngớt hỏi về gia đình, về mẹ tôi và chị Liễu. Ngoại tôi không ghét chị Liễu như mẹ. Có lẽ tại ngoại già rồi, tâm hồn bao dung, và ngoại lại không ở trong hoàn cảnh của mẹ, tức là ray rứt bởi dĩ vãng của ba tôi. Tôi ngồi trả lời hết câu hỏi này đến câu hỏi khác của ngoại. Bà tôi sai người bắt gà làm thịt và bảo tôi:- Con thích ăn thịt gà nấu kiểu gì?- Gì cũng được mà ngoại, thịt gà là ngon rồi.Mấy đứa em tôi đứng quanh đó lại có dịp nhao nhao lên. Trang góp tiếng:- Nấu cháo gà đi ngoại. Cháo gà ăn đã nhất.Sơn phản đối liền:- Sức mấy, đừng nghe chị Trang ngoại. Cháo dở ẹt hà, ăn một tí là tiêu đâu mất.Trang nguýt dài:- Ai bảo mày tham ăn chi.- Em tham ăn hồi nào? Có chị tham ăn thì có.Trang cung tay phân trần:- Cái gì? Bằng chứng tao tham đâu? Nói không được biết tay tao à.Sơn gân cổ lên:- Hôm kia nè. Em đi học về có trái ổi cái chị xin cắn một miếng.Tôi cười:- Thì Trang xin một miếng chứ có ăn tham đâu.Tuấn nhìn tôi:- Dạ chị Trang đâu có cắn một miếng. “Chỉ”... dành cả trái của em hà.Ngón tay Trang xỉ mạnh vào trán Sơn:- Xí, đồ con khỉ, có miếng ổi mà cũng kể.Thấy tình trạng chiến tranh giữa các lỏi tì có mòi “găng”, tôi vội giảng hòa:- Thôi đừng cãi nhau nữa đi. Bây giờ mình cứ để tùy bà ngoại muốn cho ăn gì cũng được.