Dịch giả: Nguyễn Anh Dân

Trong ngày tuyển dụng, phòng tiếp kiến tại cung điện tràn đầy những người hăm hở đến để cạnh tranh nhau vì công việc ấy. Tổng giám mục đã quyết định và yêu cầu mọi người ở đó chuẩn bị giấy và bút:
Vào đêm trước Lễ Giáng sinh, nhà vua vời vị tổng giám mục đến để cùng nhau tham gia vào cuộc vi hành thường kỳ của họ. Nhà vua thích ngắm sự trang hoàng trên đường phố nhưng vì không muốn thần dân của mình phải mất quá nhiều tiền vào đó chỉ để làm ông hài lòng, họ thường tự cải trang thành những thương nhân đến từ những vùng đất xa xôi.
Họ đi khắp trung tâm thành phố, trầm trồ trước những ánh đèn, những cây thông Noel, những cây nến được thắp trên những bậc thềm của các ngôi nhà, các quầy bán quà tặng, những người đàn ông, đàn bà và lũ trẻ vội vã tổ chức bữa tiệc Giáng sinh gia đình quanh chiếc bàn đầy thức ăn.
Trên đường quay lại, họ đi qua một khu người nghèo, nơi có không khí thật khác biệt. Ở đó không có đèn, không có nến, không có mùi thơm của thức ăn. Ở đó hầu như không có một linh hồn trên đường, và như ông vẫn thường làm mỗi năm, nhà vua nhắc tổng giám mục phải chú ý đến người nghèo trong vương quốc. Tổng giám mục gật đầu, tự nhủ, chuyện này rồi lại sẽ bị quên lãng, dưới hàng đống công việc triều chính và các cuộc bàn thảo với các quan chức ngoại quốc từ ngày này qua ngày khác.
Đột nhiên họ nghe thấy tiếng nhạc phát ra từ một trong những ngôi nhà nghèo nhất. Túp lều quá xiêu vẹo và gỗ thì mục nát đầy những lỗ thủng đến nỗi mà họ có thể nhìn xuyên qua và chứng kiến điều đang xảy ra trong đó. Và điều họ nhìn thấy cực kỳ vô lý: một người đàn ông già nua ngồi trên chiếc xe lăn hình như đang khóc, một phụ nữ trọc đầu đang khiêu vũ và một chàng trai trẻ với đôi mắt buồn đang lắc một cái trống lục lạc và hát một bài dân ca.
“Tôi sẽ tìm hiểu xem họ đang làm gì” - nhà vua nói.
Ngài gõ cửa. Tiếng nhạc dừng lại, người phụ nữ bước đến cánh cửa.
“Chúng tôi là những nhà buôn đang tìm một nơi để nghỉ chân. Chúng tôi nghe thấy tiếng nhạc và thấy rằng các vị vẫn còn thức, tôi tự hỏi rằng liệu chúng tôi có thể qua đêm ở đây được không?”.
“Ông có thể tìm một chốn nương thân trong một khách sạn trong thành phố. Chao ôi, chúng tôi không thể giúp ông. Không kể tiếng nhạc thì ngôi nhà này đầy rẫy sự buồn rầu và khổ đau”.
“Và chúng tôi có thể biết vì sao không?”
“Tất cả đều tại tôi”. Ông già ngồi trên chiếc xe lăn lên tiếng. “Tôi đã dành trọn cuộc đời để dạy con trai mình nghệ thuật viết chữ đẹp (thư pháp) để một ngày nào đó nó có thể làm việc như một người sao chép bản thảo trong cung điện của nhà vua. Nhưng vài năm trôi qua mà không có thông báo nào xuất hiện. Sau đó, vào đêm cuối cùng, tôi đã có một giấc mơ ngớ ngẩn: một thiên thần xuất hiện và bảo tôi mua một cái cốc nhỏ bằng bạc bởi vì, thiên thần nói, nhà vua sẽ đến thăm tôi. Ông ấy muốn uống từ chiếc cốc và trao cho con trai tôi một công việc.
Thiên thần đã có sức thuyết phục quá đến nỗi mà tôi quyết định làm như điều Người đã nói. Chúng tôi không có tiền, sáng nay con dâu tôi đi đến chợ và bán mái tóc của nó để chúng tôi có thể mua được chiếc cốc bạc ở đằng kia. Hai đứa chúng nó đang cố gắng hết sức để an ủi tinh thần tôi trong lễ Giáng sinh nhưng nó chẳng ích gì”.
Nhà vua nhìn chiếc cốc bạc, hỏi xin một chút nước để dập tắt cơn khát của mình, trước khi ra đi, ông nói với mọi người:
“Các vị biết không, chúng tôi đã nói chuyện với tổng giám mục ngày hôm nay, và ông nói với chúng tôi rằng lễ tuyển chọn của công việc ghi chép bản thảo trong cung điện sẽ được loan báo vào tuần tới”.
Ông già gật đầu, thực sự không tin vào điều mình vừa nghe thấy và đưa ra lời tạm biệt những người lạ mặt. Buổi sáng sau đó, một lời tuyên cáo của hoàng gia được đọc trên tất cả các con đường trong thành phố; cung điện cần một người ghi chép bản thảo. Trong ngày tuyển dụng, phòng tiếp kiến tại cung điện tràn đầy những người hăm hở đến để cạnh tranh nhau vì công việc ấy. Tổng giám mục đã quyết định và yêu cầu mọi người ở đó chuẩn bị giấy và bút:
“Đây là chủ đề của bài luận: Tại sao một ông già đang khóc, một cô gái trọc đầu đang khiêu vũ và một cậu trai trẻ đang hát?”.
Tiếng thì thào của sự hoài nghi lan ra khắp phòng. Không ai biết cách nào để kể một câu chuyện, trừ người trai trẻ ăn mặc một cách xoàng xĩnh đang đứng ở một góc của căn phòng, cười tươi và bắt đầu viết.

Xem Tiếp: ----