Trong một vài ngày tiếp theo, cha Murchison không nhận được một lá thư nào của ông giáo sư. Sự yên lặng này làm ông vững bụng. Nó có vẻ xác nhận rằng mọi việc đều tốt đẹp. Ngày của cuộc diễn thuyết đã tới và trôi qua. Sáng ngày hôm sau, ông cha mở tờ báo Times một cách thèm khát và đọc lướt của các trang để tìm trong đó một bài tường thuật về cuộc đại hội của các nhà bác học ở đó Guildea đã phát biểu. Với một cái nhìn nôn nóng, ông theo dõi các cột báo từ trên xuống dưới, bỗng nhiên, hai bàn tay ông co giật lại trên những tờ giấy nhỏ chúng cầm. Ông vừa chợt thấy mẫu tin như sau:   Chúng tôi rất buồn báo tin là giáo sư Guildea đã bỗng nhiên bị bệnh trầm trọng tối hôm qua trong lúc ông đang nói chuyện với một số thính giả gồm những nhà bác học ở Paris. Người ta đã nhận thấy ông rất xanh xao và rất kích động khi ông đứng lên. Tuy nhiên ông nói bằng tiếng Pháp với sự thoải mái trong khoảng mười lăm phút. Rồi hình như ông mất sự tự tin. Ông ngập ngừng, ông ném những cái nhìn ra xung quanh ông, như thể một người cảm thấy sự sợ hãi hay một sự lo lắng sâu xa. Một hai lần ỏng đã phải ngừng lại: hình như không đủ sức tiếp tục nữa, không đủ sức nhớ lại những gì ông định nói. Nhưng tự trấn tĩnh lại bằng một nỗ lực hiển nhiên, ông tiếp tục nói với cử tọa. Bỗng nhiên ông lại ngừng nữa, bước đi một cách lén lút dọc theo cái bục, như thể bị đuổi theo bởi một vật gì mà ông khiếp sợ. Ông vung vẩy hai bàn tay, thốt lên một tiếng kêu lớn khàn khàn và ngất xỉu đi. Hiệu ứng phát sinh trong phòng thật là không thể diễn tả được. Cử tọa đứng lên, những người đàn bà la hét trong một lúc, cảnh đó là một sự hoảng hốt thật sự. Người ta sợ rằng bộ óc của ông giáo sư bị suy yếu nhất thời sau khi làm việc quá sức. Người ta cho chúng tôi biết là ông sẽ trở về Anh quốc càng sớm càng hay, và chúng tôi chân thành hy vọng rằng chẳng bao lâu sự nghĩ ngơi và sự yên tĩnh bắt buộc sẽ có kết quả mong muốn, ông sẽ hoàn toàn hồi phục sức khỏe và ông sẽ đủ sức theo đuổi những cuộc nghiên cứu mà cả thế giới đã hưởng được những lợi ích như thế.   Ông cha để rơi tờ báo xuống, đi vội vã trong Bird Street, gởi một bức điện sang Pháp yêu cầu có những tin chính xác và ngay hôm đó ông nhận được câu trả lời như sau: “Ngày mai trở về, xin hãy tới buổi tối, Guildea”. Buổi tối được ấn định ông cha đi tới quảng trường Hyde Park, ông được đưa vào ngay tức thì và ông thấy Guildea ngồi gần bếp lửa trong phòng đọc sách. Ông có một sự tái nhợt của ma quái, một cái chăn dầy che phủ hai đầu gối. Diện mạo của ông là diện mạo của một người bị còm cõi vì một cơn bệnh dài, một sự biểu thị của nỗi kinh hoàng đã gắn chặt trong cặp mắt mở rộng của ông. Ông cha giật nẩy mình khi nhìn thấy ông, ông khó khăn lắm mới kìm lại được một tiếng kêu. Ông bắt đầu bày tỏ cảm tình thì Guildea chặn ông lại với một cử chỉ run rẩy. - Phải, tôi biết. Guildea nói. Tôi biết câu chuyện này ở Paris... Ông ấp úng và ngừng lại. - Lẽ ra không bao giờ ông nên đi, ông cha nói, tôi đã sai trái. Lẽ ra tôi đã không nên khuyên ông đi. Ông không đủ  sức lực. - Tôi rất mạnh khỏe mà, ông trả lời với sự bực bội của một người đang bị bệnh. Nhưng cái vật khủng khiếp đó đã đi theo tôi tới Paris. Ông đảo mắt nhìn quanh mình, chuyển dịch cái ghế bành của ông và kéo cái chăn lên trên hai đầu gối. Ông cha tự hỏi, tại sao ông ta lại tự bọc mình bằng vải ấm như thế. Lửa cháy bập bùng và trời đêm bên ngoài không lạnh lắm. - Nó đã theo tôi tới Paris, ông nói tiếp, răng cắn chặt vào môi dưới. Ông ngừng lại một lần nữa. Rõ ràng là ông đang cố gắng tự chế ngự mình. Nhưng sự cố gắng vẫn vô hiệu. Ông không còn sức đề kháng nữa. Ông quằn quại trong cái ghế bành và bỗng nhiên bật nói với một giọng than van tuyệt vọng. Murchison này, cái con người đó, cái vật đó: bất kể nó là cái gì, đã không rời xa tôi nữa, không một giây phút nào. Nó không chịu ở lại đây nếu tôi không có mặt ở đây, vì nó yêu mến tôi, yêu với sự ngoan cố, yêu một cách xuẩn ngốc. Nó đã đi với tôi tới Paris, nó ở lại đó với tôi, nó đã theo chân tôi tới tận phòng hội họp, nó nép chặt vào người tôi, nó vuốt ve tôi khi tôi đang nói. Nó đã trở về đây với tôi. Bây giờ nó đang ở đây - Ông thốt lên một tiếng kêu thét - Bây giờ, khi mà chúng ta đang cùng ngồi với nhau. Nó nép vào người tôi, làm tôi bực bội vì những cái vuốt ve, nó sờ vào tay tôi. Ông bạn ơi, ông bạn ơi, ông không cảm thấy là nó đang ở đâv à? - Không, ông cha trả lên với tất cả sự thành thật. - Tôi cố tự bảo vệ cho mình chống lại sự đụng chạm ghê tởm này. Guildea nói tiếp, với một sự quá khích động hung tợn, hai bàn tay víu chặt lấy cái chăn dầy. Nhưng không làm được việc gì cả. Không được việc gì cả. Đó là cái gì? Cái đó có thể là cái gì? Tại sao đêm hôm nó nó lại tới bên cạnh tôi? - Có lẽ đó là sự trừng phạt - ông cha nói một cách mau lẹ, nhưng dịu dàng. - Trừng phạt về cái gì? - Ông đã hận thù cảm tính. Ông đã xua đuổi cái tình cảm của con người với sự khinh bỉ. Ông đã không cảm thấy, ông đã không thích cảm thấy sự yêu thường với bất cứ người nào. Và ông cũng không thích tiếp nhận sự cảm mến của bất cứ ai. Có lẽ điều đó là sự trừng phạt. Guildea nhìn ông với một cái nhìn kinh hoàng. - Cha tin việc đó à? Ông kêu lên. - Tôi không biết, ông cha nói. Nhưng không thể loại bỏ việc là nó có thể như vậy. Hãy cố chịu đựng cái vật đó hoặc ngay cả tiếp nhận nó. Có thể lúc đó sự sách nhiễu sẽ chấm dứt. - Tôi biết rằng cái vật đó không muốn làm hại tôi. Guildea nói lớn. Nó theo đuổi tôi vì lòng thương mến Nó đã bị dẫn dụ tới tôi, bởi một sự hấp dẫn khủng khiếp mà tôi đã hướng vào nó trong lúc vô tình. Tôi biết điều đó, nhưng với một người có tính khí như tôi, đó chính là cái khía cạnh quái gở của sự việc. Nếu nó hận thù tôi thì tôi sẽ có thể chịu đựng được nó. Nếu nó tấn công tôi, nếu nó có ý định chơi cho tôi một vố kinh khủng thì tôi vẫn sẽ trở lại một con người, tôi sẽ sử dụng tất cả sức lực của tôi cho cuộc chiến đấu. Nhưng sự dịu dàng đó, sự năn nỉ gớm ghiếc đó, sự mến cảm ngu ngốc của một con người cô đơn, bướng bỉnh, ghê tởm, ham thích nhục thể một cách khủng khiếp đó, thì tôi không thể chịu được chúng. Nó muốn lấy được cái gì ở tôi? Tôi cảm thấy nó sờ nắn người tôi với một ngón tay nhẹ như một sợi lông, nó run rẩy tất cả xung quanh trái tim tôi, làm như nó tìm cách đếm các mạch đập của tim tôi, khám phá những sự bí ẩn kín đáo nhất của các hưng phấn, và dục vọng của tôi. Không còn một chút gì là riêng tư trong tôi nữa... (Ông chồm đứng dậy trong một sự dao động mạnh) - Tôi không có nơi che chở nữa, ông kêu lên. Tôi không thể cô đơn một mình mà không bị người ta đụng chạm vào tôi, phỉnh nịnh tôi, rình mò tôi, không được yên thân ngay cả trong một nửa giây đồng hồ. Murchison ạ, tôi chết về những chuyện đó, tôi chết mất thôi. Ông lại để mình rơi phịch xuống cái ghế bành, ném ra khắp mọi phía những cái nhìn sợ sệt, với sự đam mê của một anh mù bị lạc đường bởi ảo tưởng các cố gắng mãnh liệt và liên tục sẽ làm cho hắn khôi phục lại được thị giác. Ông cha biết rõ bạn ông đang tìm cách chọc thủng những sự bí ẩn của thế giới vô hình, và biết được người đã yêu thương ông như thế. - Guildea này, ông nói với một giọng sâu sắc và khẩn khoản, hãy cố gắng chịu đựng nó đi. Hãy làm hơn nữa, hãy cố ban cho cái vật đó những gì mà nó ưa thích. - Nhưng nó lại ưa thích chính tình yêu của tôi. - Hãy học cách cho nó tình yêu của ông và có lẽ nó sẽ đi khỏi sau khi đạt được những gì mà nó đã tới để kiếm. - Ha, ha, ha! Cha nói với giọng điệu một linh mục: anh hãy chấp nhận những kẻ đã sách nhiễu anh, hãy làm điều thiện cho những kẻ đã lăng nhục anh. Cha đã nói với giọng điệu một linh mục. - Với tư cách một người bạn. Tôi đã nói một cách tự nhiên từ đáy lòng tôi, ý nghĩ đã đột nhiên tới với tôi là tất cả vụ này, dù là có thật hay là chỉ ở bề ngoài, đều không quan trọng trong một cách nào đó, nó có thể là một bài học ly kỳ, những bài học đã được dạy cho tôi, chúng rất khó khăn. Tôi sẽ tiếp thu nhiều bài học khác. Nếu ông có thể đón nhận.... - Không thể được! Không thể được! Guildea la lên một cách hung tợn. Sự hận thù! Tôi có thể cho nó sự hận thù, không có thứ gì khác, lúc nào cung là sự hận thù, sự hận thù, sự hận thù. Trong khi ông nói, sự tái nhợt của sáp ong càng hiện rõ lên trên cặp má ông, đến nỗi người ta phải nói ông là một thây ma nếu không có cặp mắt là thứ duy nhất còn sống. Ông cha sợ là sẽ trông thấy ông sụm xuống và ngất xỉu đi; nhưng bỗng nhiên ông ngồi thẳng lên trong cái ghế bành, và nói với một giọng the thé, lanh lảnh, chứa đầy sự khích động quá độ đang được kiềm chế. - Murchison! Murchison! - Có tôi đây, việc gì vậy? Một vẻ vui mừng mê sảng, bất ngờ long lanh trong cái nhìn của Guildea. - Nó muốn rời bỏ tôi! Ông kêu lên. Nó muốn ra đi! Đừng để mất một giây phút nào! Mở cửa sổ ra cho nó! Cửa sổ! Ông cha ngạc nhiên. Ông đi tới cái cửa sổ gần nhất, kéo những tấm màn và mở nó ra. Người ta nghe thấy tiếng lắc cắc của những cành cây trong gió hiu hiu. Guildea cúi về phía trước, người tựa lên những cái tay ghế. Đã có một lúc yên lặng. Rồi nói thầm thì mau lẹ. - Không, không, hãy mở cái cửa này, hãy mở cái cửa ra vào. Tôi có cảm tưởng. tôi có cảm tưởng là nó muốn đi khỏi bằng lối mà nó đã đi vào. Mau lên. mau lên, mở đi, tôi xin cha mở đi! Ông cha tuân lệnh để làm yên lòng người bạn. Ông bước nhanh tới cửa lớn và mở toang cửa ra. Rồi ông ngoảnh cổ lại nhìn Guildea. Ông này đang đứng, mình cúi về đằng trước. Cặp mắt ông sáng rực sự chờ đợi và nôn nóng. Khi ông cha quay trở lại, bằng một cử chỉ giận dữ của hai bàn tay gầy guộc, Guildea chỉ cho ông thấy cái hành lang. Ông cha vội vã đi ra bước xuống thang gác. Khi ông đi xuống thì trong bóng tối lờ mờ hình như ông nghe thấy từ phía sau ông một tiếng kêu nhỏ từ căn phòng đưa tới, nhưng ông không dừng bước. Với một cử chỉ mau lẹ ông mở cái cửa ra vào, và lùi lại tựa vào bức tường, ông đợi một lát để làm vui lòng Guildea. Ông sắp đóng cái cửa lại và khi đặt bàn tay lên chỗ tay cầm thì cái nhìn của ông đã bị thu hút một cách không thể cưỡng lại được về phía công viên trời đêm được soi sáng bởi mảnh trăng non lưỡi liềm. Cái nhìn của ông dừng lại trên một cái ghế dài ở phía bên kia hàng rào song sắt. Trên cái ghế dài, một vật gì đó đang ngồi, một hình thù bị co cụm lại một cách quái dị. Ngay tức thì ông cha nhớ lại sự mô tả mà Guildea đã nói với ông về cái đêm hôm trước đó, cái đêm của kỳ Trai giới trước lễ Giáng Sinh, và ông đã bị tràn ngập bởi một cảm giác hiếu kỳ và kinh hoàng. Vậy thì có đúng thật là một vật gì đó đã thật sự tới bên cạnh vị giáo sư không? Cái vật đó đã làm xong công việc của nó chưa? Đã hoàn thành ý thích của nó chưa, và nó đã quay về lối sống trước đây của nó chưa? Ông cha ngần ngừ một lúc trên bậc cửa. Rồi ông đi ra với một bước chân cương quyết, băng qua đường, mà mắt không rời khỏi cái vật đen hoặc xám đó đang ngồi tựa vào cái ghế dài một cách quái dị. Ông không thể đoán ra dung mạo của nó, nhưng ông thấy hình như nó không giống một chút nào với những gì mà tới lúc này ông đã từng nhìn thấy. Ông đi tới từ phía bên kia của đường phố, và khi ông sắp sửa bước qua cái cổng của công viên thì ông cảm thấy cánh tay ông bị chụp lấy một cách thình lình. Ông giật nẩy người lên, quay đầu lại, và trông thấy một nhân viên cảnh sát đang chầm chậm nhìn ông với một vẻ nghi ngờ. - Ông đang có mưu đồ làm việc gì? Viên cảnh sát nói. Ông cha bỗng nhiên nhớ ra rằng ông đang để đầu trần, và dáng dấp của ông - vì ông đã bước đi một cách lén lút trong cái áo thầy tu hai mắt dán chặt vào cái ghế dài - có lẽ đã khác thường để khêu gợi những nỗi nghi ngờ. - Không có gì là bất bình thường cả, thưa ông nhân viên cảnh sát - Ông trả lời một cách mau lẹ và nhét một chút tiền vào tay viên cảnh sát. Rồi ông cha rời khỏi viên cảnh sát, rất bực bội vì sự gián đoạn này, ông bước vội tới chỗ cái ghế dài. Khi ông tới nơi, không có gì ở đó cả. Cuộc phiêu lưu của Guildea vừa được lập lại gần đúng hệt. Lòng tràn đầy một sự thất vọng quá đáng, ông cha trở về căn nhà, bước vào và qua cái cầu thang chật hẹp, chạy vội tới phòng đọc sách. Trên tấm thảm của lò sưởi, ngay gần bếp lửa, ông thấy Guildea nằm duỗi dài, đầu tựa vào cái ghế bành mà ông vừa rời khỏi, một sắc thái sợ sệt của sự kinh hoàng tỏa ra trên bộ mặt dúm dó. Xem xét ông, ông cha thấy là ông đã chết. Vị bác sĩ mà người ta mời tới nói rằng cái chết là do bệnh suy tim. Khi cha Murchison nghe thấy những lời này, ông lẩm bẩm: - Một sự suy tim! Vậy ra là thế!" Ông quay lại phía ông bác sĩ và nói: - Ta có thể ngăn chặn được bệnh đó không?" Ông bác sĩ xỏ tay vào găng và trả lời: - Có thể nếu người ta biết chữa kịp thời. Một sự suy nhược về tim đòi hỏi những sự thận trọng lớn lao. Ông giáo sư bị quá say mê vì công việc của ông, lẽ ra ông phải sống một cuộc đời khác hẳn. Ông cha gật đầu đồng ý. - Phải, phải. Ông nói một cách buồn bã. Hết