Tặng Hoàng Huyền Mi Ô cửa sổ có lẽ là ý tưởng cao quý mà mỗi vị chủ nhà đạt được, qua nó người ta như mời cả không gian thoáng đãng vào nhà, thật đắc ý khi cả trời đất như hòa vào bạn, căn nhà như mở rộng ra mà ôm lấy tất cả cuộc đời. Nhưng cõi sống nhiều khi không đến thế. Chẳng phải sự tốt xấu của ô cửa mà bởi tại những cuộc đời trong đó. Nỗi ám ảnh vật lộn của những kiếp người, sự chật chội đau đớn dường như không hiểu nổi cứ to lớn dần lên để đến một ngày cả không gian sống của gia đình dường như tắc nghẽn. Nỗi bức bối làm cho chúng ta không sao chịu nổi, tất cả cứ nhoài ra cửa mà hít thở không khí trong lành! Họ muốn thoát ra khỏi phòng - Cái tổ ấm suốt đời vun đắp. Câu chuyện là thế – Vào một buổi sáng đầu thu khi lòng tôi không còn chịu nổi nỗi buồn đến thế – Chắc các bạn cũng hiểu sự lầm lỡ trong mỗi gia đình chúng ta, loanh quanh chỉ tại bát cơm, manh áo, sự đói khổ như đè nặng lên mọi kiếp người, nó lấn át đi phần hồn vốn vô hình yếu đuối, nên nhiều khi gây tổn thương không nhỏ cho mọi kiếp người, họ trở thành lạc lõng xa vời trong cõi sống. Tôi thẫn thờ ngồi trên ghế nhìn qua cửa sổ, trong lòng nằng nặng buồn đau. Ngoài kia, một buổi sáng tinh mơ chan hòa sự sống, tôi nặng nề lặng ngắm nỗi buồn cứ nhen nhóm khơi lên! Ta nhỏ bé xiết bao trong quang cảnh buổi sáng đang bừng thức dậy, nỗi thấm thía về ô cửa sổ nhà mình! Chợt bên sân nhà hàng xóm cô chủ nhỏ ngồi bên thềm thả hồn trong cô quạnh. Nàng cũng có tâm trạng buồn như tôi, hai linh hồn chìm trong đời quên lãng! Tôi với nàng nhìn nhau lặng lẽ trong nỗi thấm mệt cuộc đời, ánh mắt nàng như xa vời nương náu, như kéo tôi lại gần, giữa âm thầm sâu thẳm người nọ chợt thấy mình trong người kia và tất cả… trong thầm lặng, ánh mắt như nói với nhau bao điều. Chợt đứa con nhỏ ôm lưng nàng, nép vào mẹ, chúng tôi lặng lẽ chào nhau. Bên nhà tiếng nàng chợt cất lên buồn thảm: - Tôi khổ lắm! Lo ăn cho cả nhà còn đâu tiền cho anh hút sách… Tôi trở về với bổn phận hàng ngày, lòng mang nặng biết bao điều nghĩ ngợi! Con người cứ phải hi vọng! Niềm hi vọng lấy đi trong ta rất nhiều nhưng trả lại chẳng còn bao nhiêu và nhiều khi còn trắng tay vì nó, cái nghèo đói như vít cõi đời này xuống, sự sống bỗng trở thành luẩn quẩn loanh quanh vì đó dường như là thiết thực, loài người trở nên háu đói, khát thèm, bóng dáng của tâm hồn chìm vào quên lãng, tất cả dành cho thể xác, sự sống phải chăng là thế? Lại một buổi sáng!… Một ngày mới bắt đầu khi tiếng gà gọi sáng, tiếng chó sủa cằn nhằn dưới sân. Xa xa một vùng hồ nước xanh êm như đang ngủ. Tôi lặng lẽ ngồi bên cửa sổ. Câu chuyện hôm qua chẳng sót lại trong đầu. Một ngày mới trải dài, đều đều lặng ngắt! Tất cả vẫn chỉ thế thôi, mọi người coi đó là sự bình yên, còn riêng tôi là giờ tàu chạy! Tôi lặng lẽ ngồi trên ghế nhìn qua “cửa tàu”, thế đấy! Mọi người nghĩ sao chẳng được! Một ngày mới trên “sân ga” nhà tôi. Cuộc chia ly nho nhỏ với bao điều quá khứ, không người đưa đón, chỉ có mình tôi lặng ngắm cõi đời! Tất cả vẫn thế, mọi vật dường như không đổi, chỉ có lòng ta tan đi với bao điều tiếc nuối thường ngày. Bên hiên nhà hàng xóm, cô chủ nhỏ ngồi lặng lẽ nhìn trời, mái tóc xõa trải dài trên hai bờ vai mỏng. Tôi ngắm nàng như chiêm ngưỡng một pho tượng nhỏ bán thân tĩnh lặng. Nàng là hình ảnh đưa tiễn cuối cùng trên “sân ga”. Chúng tôi nhìn nhau, cái nhìn trong sạch, vừa đầm ấm làm sao, vừa như lời chào, như là thân thuộc cảm thông. Khoảng khắc ấy ta chẳng biết làm sao cả. Cõi sống như bị cuốn hút trong mắt nhìn. Mọi nhục cảm tan biến chỉ còn sự hòa đồng giao cảm, người nọ như nâng người kia dậy trong nỗi buồn khó tả! Cuộc chia ly không lời nói, chỉ là ánh mắt. Một ngày mới bắt đầu như biết bao ngày khác, nhưng trong lòng tôi một niềm vui nhỏ nhoi đang lặng lẽ khơi lên, niềm vui không lời nói, không tên tuổi, không hứa hẹn nhưng nó làm cho cõi lòng ta ấm lại. Bên sân nhà, nàng đang tất tưởi đi chợ. Ánh nắng ban mai như dòng nước trôi trên ngõ nhỏ. Lại một buổi sáng đang về!… Tháng năm như trôi đâu mất, người ta luôn phải vật vã với lo âu. Tôi thường quên tháng, quên năm mình đang sống, có lẽ bởi tại nó giống nhau quá, ngày nọ như ngày kia, đều đều như cát bụi, cõi sống như bức họa tĩnh vật lặng lẽ trên tường. Ô cửa sổ vẫn nguyên vẹn hình hài, kích thước, một sự bằng bặn đến hãi sợ! Tôi chờ đợi sự chia lycho từng ngày. Bên cửa sổ vẫn chỉ là cái ghế! Thế thôi! Tôi sẽ ngồi suy tưởng về một điều gì đó! Mà cũng chẳng biết là chuyện gì! Tương tự như khói nhẹ nhàng bay đi! Con chim nhỏ đậu trên cành đa trước ngõ mải mê nhảy nhót. Nó cố tìm lấy chút gì dành cho buổi sáng, mặt hồ bàng bạc trong sương, trên bến thuyền câu bồng bềnh ngái ngủ. Tôi lặng lẽ ngồi nhìn ra ngõ. Nàng đang vội vã ra đi, dáng người thanh mảnh như bay trong buổi sáng. Nàng không nhìn ai cả, chỉ còn công việc, mặc tôi ngắm nàng và nàng biết có người đang nhìn mình. Mọi cử chỉ nhanh nhẹn, dứt khoát như cố gắng thoát khỏi ô cửa sổ! Trước lúc lên xe, trong khoảng khắc, nàng nhìn tôi và nụ cười mệt mỏi lặng lẽ trên môi, và mãi mãi cái nhìn ấy làm lòng tôi ân hận! Một thế giới đang chìm đi trong tiếc nuối, một cõi sống dường như không dành cho tình yêu, ở đó chỉ còn là bổn phận, nàng cố gắng làm theo nó. Tôi lặng lẽ nhìn theo bóng nàng như chia ly với chính mình buổi sáng. Một buổi sáng lại về!... Đời người như căn nhà, ngày tháng như từng viên gạch xếp thành hàng mà bồi đắp lên. Ở trong đó biết bao những góp nhặt buồn vui một thuở, người ta yêu thương và lạc lõng trong nó, chìm nghỉm trong chờ đợi! Có lẽ ngày mai sẽ thay đổi và ngày mai vẫn thế thôi! Để đến một ngày những hàng gạch như đè nặng thêm lên cõi sống, tòa lâu đài to lớn ấy như được kết dính bằng bao điều buồn thảm, người ta không tưởng trong cõi sống không tưởng, tất cả đều cố gắng và tất cả không gặp nhau, người ta cố lý giải rằng người nọ đang rất yêu người kia và tất cả. Sáng nay, tôi khép cửa sổ vì không muốn nàng nhìn thấy… Qua ô cửa kính xanh đen tôi thấy nàng lặng lẽ nhìn lên, gương mặt nàng mệt mỏi vì lam lũ! Một thoáng suy tư lướt qua trong mắt và mọi việc lại bắt đầu! Nàng như cái kiến, con ong cứ lặng lẽ thả đời cho bổn phận. Sau lưng nàng là những đứa con và tôi cũng thế! Chẳng mấy ai bước ra khỏi nhà mình mà quên lãng! Có một thứ dường như không lặp lại đó là tình yêu! Một ngày mới lại về!... Trong cõi sống có những thứ đã mất mà ta vẫn tìm hoài không tưởng, khi hiểu ra cõi lòng như tan theo bao điều mất mát. Vật quý vô tri giác! Kẻ tầm vật quý có tri giác sẽ đau khổ xiết bao. Tấm lòng họ như bao dung cõi sống mà nâng cõi sống lên, nên trong mắt họ cỏ dại còn ánh lên màu ngọc. Sáng nay, tôi ngồi sau cửa kính, không dám làm phiền nàng nữa, nhưng lại tự làm phiền chính mình. Ngẫm cũng lạ, loài người luôn làm phiền nhau để mà khẳng định ta đang tồn tại, không toại ý. Họ tự dằn vặt mình trong đau khổ như kẻ lạc loài bị cả thế giới bỏ rơi. Nàng đang lặng lẽ phơi quần áo cho lũ trẻ trước sân, những tia nắng mong manh vờn trên nếp áo, thỉnh thoảng nàng lại nhìn lên cửa sổ trong nỗi quên lãng đợi chờ! Tôi tự hỏi liệu có tình yêu trong cõi sống này không? Một ngày mới chưa về!... Hôm nay buổi sáng chưa về, màn đêm như níu cả không gian tĩnh lặng. Cành đa trước ngõ đờ đẫn trong sương. Sóng hồ vỗ vào đêm tiếng thở, ô cửa sổ trống rỗng lặng tờ, tôi ngồi trên ghế thả hồn cho suy ngẫm! Khi cõi sống lắng xuống, ngừng vận động thì linh hồn vật vã ngoi lên, người ta suy nghĩ và ngẫm ngợi bao điều! 24 giờ của một ngày! 24 giờ của một đời gom lại! Đời người, cái kho sống chứa chất biết bao điều không nói! Tôi suy tưởng về nó như nhìn ngắm chuỗi ngọc chẳng vẹn hình hài. Từng viên một lặng tờ trống rỗng! Nhân loại hay bàn đến chuyện mất của, còn tâm hồn thì sao? Có thể tâm hồn là điều tế nhị, nên nó cứ chìm vào quên lãng. Chiều qua tôi gặp nàng đầu ngõ, chúng tôi nhìn nhau rất gần trong khoảnh khắc! Trong mắt nàng nỗi buồn đổ vỡ đến hoang sơ! Tôi định nói điều gì, nhưng nàng nói: - Chú ơi, có lẽ cháu ra đi! Và tôi hiểu cái gì phải tới đã tới! Tôi khuyên nàng thương lũ trẻ và mọi thứ nàng đã làm, song tôi hiểu mọi lời khuyên chỉ là hư ảo, nó như khuyên người ốm là không nên ốm. Chúng tôi chia tay trong buổi chiều nguội nắng. Nàng đi ngược con đường tôi về nhà, một cuộc chia ly tôi hiểu rằng sẽ tới. Văng vẳng trong chiều tiếng máy hát nhà ai cất lên bản nhạc của Trịnh Công Sơn. - “Thôi về đi đường trần đâu có gì! Tóc xanh mấy mùa! Ôi phù du...”. Lời thơ như lưỡi dao cứa vào cõi sống, nó thật quá! Thật như cuộc chia ly giữa tôi và cô bạn nhỏ trong chiều, tất cả đã cố gắng song chỉ thế thôi! Có thể tôi là người bạn duy nhất mà nàng thổ lộ như lời chào vĩnh biệt – Vĩnh biệt con ngõ nhỏ đã chôn sống tuổi thanh xuân, vĩnh biệt biết bao mộng ước mà đời nàng buông thả. Có lẽ sáng nay nàng đã đi rồi! Có thể không người đưa tiễn, nàng sẽ nhìn lại ngôi nhà chồng, ô cửa sổ bên hàng xóm rồi lặng lẽ ra đi. Liệu thời gian có là điểm tựa cho sự sống đời người hay không? Khi cõi sống mãi mãi vẫn chỉ là câu hỏi!... Thời gian như sáng dần lên, một ban mai dường như đến muộn. Trời có thể nắng, có thể mưa như con người có thể sung sướng hay khổ đau nhưng nỗi ước ao là bài ca cất lên từ cõi sống. Tiếng hát ấy cất lên vượt qua tháng, qua năm trong mỗi đời người. Tôi lặng lẽ ngồi trên ghế nhìn ra ngõ nhỏ. Bao nếp nhà thiêm thiếp trong sương, sự trầm mặc của đêm dường như vẫn đó. Ngõ nhỏ vắng lặng không người, như thể họ đang đi đâu trong cõi sống mà tìm cho mình tình yêu hạnh phúc. Những ô cửa sổ nhấp nhô cao thấp lặng lẽ trong trời. Chẳng hiểu sau những ô cửa kia có những ai đang nhìn ai trong âm thầm, lặng lẽ… Không hiểu rồi thời gian tôi có gặp lại cô bạn nhỏ của mình nữa không, nhưng tôi tin rằng mỗi người trong cõi sống đều có một chỗ để chết cho mình! Họ phàn nàn nhưng chấp nhận nó như một điều không thể khác và có lẽ những ô cửa kia vĩnh viễn là những con mắt quầng sâu thức dậy. Một ngày mới lại về, tôi lặng lẽ nhìn bầu trời sâu thẳm, vạn vật bình yên làm sao! Mặc cõi lòng ta dường như đang mất mát thêm một điều gì nữa! Rất nhỏ thôi, nhưng đó là giọt nước mắt của tâm hồn sâu thẳm. 1/8/2002