húng tôi nghĩ rằng bọn vượn người không thể tìm ra chỗ ẩn nấp của mình nhưng rồi chúng tôi sớm phát hiện ra rằng mình đã sai lầm. Khu rừng yên tĩnh đến kỳ lạ, ngay cả lá cây cũng không lay động. Chúng tôi cũng có sự hiểu biết sơ qua về những con vượn người này rồi. Chúng tỏ ra là những con vật rất kiên nhẫn. Chưa bao giờ tôi cảm thấy Thần Chết gần kề mình như vậy. Bốn chúng tôi tỉnh dậy sau một giấc ngủ dài và mệt mỏi. Giáo sư Summerlee vẫn còn rất yếu nên không tự mình đứng lên được tuy nhiên lúc này ông có vẻ can đảm khác thường. Cả bốn chụm đầu vào bàn bạc và quyết định sẽ đợi thêm một hay hai tiếng đồng hồ nữa, sau khi ăn sáng chúng tôi sẽ đến khu vực hồ trung tâm vì tôi cho rằng đó là nơi người da đỏ cư trú. Cứ xem cách bốn người da đỏ nói thì chúng tôi có thể tin rằng những đồng bào của họ sẽ tiếp đón chúng tôi không đến nỗi nào. Vì sứ mệnh được giao đã hoàn thành và chúng tôi thu được những kiến thức đầy đủ hơn về vùng đất Maple White cho nên lúc này chúng tôi có một ước mong lớn lao là tìm đường trở về nhà. Ngay cả Giáo sư Challenger cũng đồng ý với ý kiến trên vì ông muốn nhanh chóng đưa những thông tin quý báu trở về với thế giới văn minh. Bây giờ chúng tôi đã có cái nhìn thiện cảm hơn đối với những người da đỏ. Họ nhỏ con nhưng nhanh nhẹn và khỏe mạnh, tóc họ được búi thành búi phía sau và buộc bằng những sợi dây da. Cả quần áo mặc trên người cũng làm bằng những tấm da, khuôn mặt thì không có lông và rất ưa nhìn, thậm chí tôi còn thấy vẻ hài hước hiện trên những khuôn mặt đó nữa. Những vết rách trên dái tai của họ chứng tỏ trước đây họ đã từng đeo đồ trang sức và sau đó bị những tên vượn người kia dứt ra. Tuy chúng tôi hoàn toàn không hiểu những gì họ nói nhưng cách phát âm nghe có vẻ rất trôi chảy. Họ chỉ vào nhau và kêu lên “Accala!!” nhiều lần. Chúng tôi đoán rằng họ đang kêu tên bộ tộc của mình. Thỉnh thoảng trên khuôn mặt xuất hiện một nỗi sợ hãi hay một lòng thù hận nào đó và họ chỉ tay về phía khu rừng miệng kêu: “Doda! Doda!” Chúng tôi nghĩ rằng họ đang nói về kẻ thù. - Ông nghĩ gì về những người da đỏ này? Ông Challenger! – Huân tước Roxton hỏi.– Tôi nhận thấy rằng anh chàng nhỏ thó với cái đầu cạo nhẵn thín là thủ lĩnh của nhóm. Đúng là anh chàng da đỏ mà Huân tước Roxton nói đang đứng tách ra với ba người kia. Mỗi khi ba người kia nói gì với anh ta thì họ đều thể hiện một thái độ cung kính. Anh ta có lẽ là người trẻ nhất trong bọn nhưng ngược lại anh ta tỏ ra rất tự tin và kiêu hãnh. Khi Giáo sư Challenger đặt bàn tay hộ pháp của ông lên đầu anh ta thì anh ta kêu lên như một con ngựa, đôi mắt chiếu cái nhìn sắc như dao vào Giáo sư và chạy tránh ra chỗ khác. Sau đó anh ta đặt tay lên ngực vẻ thành kính và kêu lên “Maretas!!” nhiều lần. Giáo sư Challenger bèn túm lấy một trong ba người da đỏ còn lại và giảng giải cho anh ta nghe như với một cậu học trò.  Những loại người đó – Giáo sư bắt đầu nói – được nhìn nhận dựa trên khả năng tư duy và các góc cạnh của khuôn mặt. Chúng ta không thể đánh giá thấp chúng được mà ngược lại chúng ta cần phải coi chúng ngang bằng hoặc thậm chí cao hơn rất nhiều so với những bộ lạc ít người ở châu Mỹ khác. Chúng ta không có cách giải thích thỏa đáng nào cho việc tiến hóa của chúng tại vùng đất này. Giữa vượn người và những động vật nguyên thủy khác đã có một sự cách biệt khá xa. Ta có thể cho rằng chính người vượn đã phát triển miền đất này. - Thế theo ông tổ tiên của chúng là ai? – Huân tước Roxton hỏi. - Câu hỏi của ngài sẽ được thảo luận một cách nghiêm chỉnh tại các hội thảo khoa học ở châu Âu và châu Mỹ - Giáo sư hóp ngực lại và đưa mắt nhìn quanh – Tôi đã được đọc một cuốn sách nói rằng sự tiến hóa của chúng được diễn ra trong sự thay đổi điều kiện đặc biệt của miền đất chúng sống và vì thế có sự tồn tại đồng thời giữa các loài động vật cùng loài nhưng khác nhau về điều kiện sống. Các ngài hãy xem con heo vòi với các loài động vật khác ở kỷ Jurassic mà xem. Và bây giờ các ngài hãy xem người da đỏ và những con vượn người mà chúng ta đã gặp. Xét về phương diện khoa học thì điều đó sẽ nói lên điều gì? Tôi chỉ có thể giải thích rằng họ đã xâm nhập từ bên ngoài. Rất có thể trước kia tại châu Mỹ đã tồn tại một chủng người vượn nào đó, chủng người đó đã tìm đến khu vực này và tiến hóa để trở nên giống như… - ông ngập ngừng – một người văn minh. Còn đối với bộ tộc da đỏ này thì tôi cho rằng rất có thể họ đã từ phía dưới di cư lên đây. Chắc họ lên đây vì đã gặp một nạn đói hoặc một tai họa nào đó. Vì đối mặt với thú dữ họ phải trú ngụ trong những cái hang như anh bạn trẻ của chúng ta đã nhìn thấy. Một trong những loài thú hung hãn nhất chính là những con vượn người. Bởi vì bọn vượn người nghĩ rằng những người da đỏ là những tên xâm lược vùng đất của chúng. Bọn vượn người đã phát động cuộc chiến tranh chống lại những người da đỏ mà sự bạo tàn của nó còn hơn gấp nhiều lần sự tàn bạo của các loài thú. Chính vì thế số lượng những người da đỏ ở đây là có hạn. Thưa các quý ngài! Các ngài có thấy điểm nào chưa hợp lý hay không? Giáo sư Summerlee lắc đầu tỏ vẻ không tán thành. Huân tước Roxton thì ngồi cạo cạo khóa nòng súng và nói rằng ông ta không thể đánh đấm gì được nếu như kẻ thù không cùng đẳng cấp với ông. Còn tôi như thường lệ không có ý kiến gì hơn là đề cập tới một vấn đề thực tế hơn. Tôi lưu ý về việc một trong bốn người da đỏ đã đi đâu lúc nào mà tôi không hề hay biết. - Chắc anh ta đi uống nước đấy mà! – Huân tước Roxton nói. – Tôi đưa cho anh ta một hộp thịt bò rỗng ruột để anh ta múc nước. - Anh ta trở về trại à? – Tôi hỏi. - Không! Anh ta đến dòng suối cạn giữa lùm cây kia kìa. Khoảng độ hơn hai trăm yard thôi mà. - Để tôi đi tìm anh ta xem sao! Tôi cúi xuống nhặt khẩu súng trường và men theo dòng suối cạn đi tìm anh chàng da đỏ nọ. Lúc này tôi hoàn toàn không cảm thấy sợ hãi bọn vượn người chút nào vì tôi biết rõ tôi đang cách nơi ở của chúng khá xa, bọn chúng không thể nào phát hiện được dấu vết chúng tôi. Hơn nữa trong tay tôi còn có khẩu súng sẵn sàng nhả đạn bất kỳ lúc nào. Tôi nghe thấy có tiếng nước chảy róc rách phía trước mặt. Bỗng nhiên dưới hàng cây tôi để ý thấy vật gì đó màu đỏ giữa lùm cây. Khi đến gần tôi bị sốc khi nhận thấy đó chính là xác của anh chàng mới bỏ đi. Cái xác nằm nghiêng, đầu vẹo sang một bên nhưng đang cố gắng ngoái nhìn phía sau lưng. Tôi bèn kêu lên đánh động các bạn và chạy đến bên cái xác của người da đỏ xấu số. Không hiểu bản năng mạch bảo hay tiếng xào xạc của lá cây đã làm tôi cảnh giác nhìn quanh. Một đôi bàn tay cuồn cuộn đầy lông lá từ từ thò ra trong tán lá rừng rậm rạp. Một giây đồng hồ sau bàn tay đó đã ôm chẹn lấy cổ họng của tôi. Tôi bật người ra phía sau để tránh nhưng nhanh như chớp, bàn tay đó đã kịp túm lấy cổ tôi. Một bàn tay thì nắm lấy gáy tôi còn một cái thì vỗ vào mặt. Tôi đưa tay nắm lấy yết hầu nhưng bàn tay đầy móng sắc kia đã vuốt một đường dài lên mặt tôi. Tôi bị nâng từ từ lên khỏi mặt đất, sức nặng như muốn dứt đứt cổ khiến tôi vô cùng khó chịu. Tay tôi cố kéo bàn tay kia ra khỏi má mình. Khi ngửa mặt nhìn lên tôi chợt thấy một bộ mặt đáng sợ đang nhìn xuống, ánh mắt màu xanh da trời lạnh lùng. Ánh mắt như có một sức thôi miên kỳ lạ khiến tôi không thể giãy dụa được nữa. Khi thấy tôi đã mềm nhũn, hai chiếc răng nanh của nó nhe ra trắng xóa giữa hai khóe miệng tởm lợm, hai bàn tay của nó bóp chặt lấy má tôi. Mắt tôi mờ hẳn đi, hai tai ù đặc. Tôi chỉ kịp nghe thấy một tiếng súng nổ, người nhẹ bỗng ra, rơi xuống đất và sau đó nằm bất động. Tôi tỉnh dậy thấy mình đang nằm trên bãi cỏ cạnh một bụi cây. Huân tước Roxton đang xối nước lên đầu tôi. Giáo sư Challenger và Summerlee đang dựng đầu tôi dậy và theo dõi một cách chăm chú. Lúc này tôi chợt nhận thấy họ thật tốt biết bao. Phải mất nửa tiếng tôi mới hoàn hồn và trở lại trạng thái bình thường. - Cậu lại thoát chết một lần nữa đấy! Chàng trai ạ! – Huân tước Roxton nói – Khi nghe thấy tiếng của cậu kêu lên tôi liền chạy đến và thấy đầu của cậu đã bị bẻ ngoẹo sang một bên, hai chân đã bắt đầu chới với. Tôi nổ súng nhưng trượt và thật may con vật bỏ chạy nhanh như chớp. Ước gì tôi đi cùng với năm mươi người mang súng, tôi sẽ tiêu diệt hết những con vượn người ghê tởm và đi khỏi vùng đất đáng sợ này. Rõ ràng bây giờ đàn vượn người đã phát hiện ra dấu vết và đang theo sát bước chân của chúng tôi. Ban ngày ít có nguy cơ bị chúng theo đuổi nhưng ban đêm thì lại là chuyện khác. Mong sao đoàn của chúng tôi sớm đến được nơi mà những người da đỏ ở. Ba phía xung quanh đều là rừng rậm. Rất có thể bọn vượn người đang phục kích chúng tôi ở chỗ đó. Chỉ có một phía là trảng cỏ xen lẫn những bụi cây nhỏ - nơi dẫn ra hồ trung tâm. Đó chính là hướng mà đêm hôm trước tôi đã một mình đi qua. Việc rời bỏ khu trại không những làm chúng tôi mất số thực phẩm dự trữ mà đáng tiếc hơn thế là đã mất liên lạc với anh chàng Zambo – liên lạc viên duy nhất với thế giới bên ngoài. Tuy nhiên do trong tay còn súng và nhiều đạn dược nên chúng tôi sẽ vẫn còn tìm được thức ăn cũng như hy vọng quay trở lại gặp anh chàng da đen tốt bụng kia. Anh ta đã hứa ở lại đó và tôi chắc anh ta sẽ không quên lời hứa của mình. Đầu chiều hôm đó chúng tôi lại tiếp tục cuộc hành trình. Anh chàng da đỏ thủ lĩnh đi trước dẫn đường. Anh ta từ chối không mang giúp chúng tôi bất cứ thứ gì. Đi sau là hai người da đỏ còn lại, trên lưng mang đồ đạc của chúng tôi. Bốn chúng tôi đi hai bên, tay cầm chắc súng trong tư thế sẵn sàng xả đạn. Khi vừa bắt đầu bước đi chúng tôi nghe phía sau có tiếng la hét ầm ĩ của bọn vượn người. Nghe tiếng kêu của chúng tôi có thể biết được chúng rất đông. Chẳng mấy chốc chúng tôi đã đến khu đất trống ngoài phạm vi kiểm soát của bọn vượn người. Tôi vừa đi vừa không thể không mỉm cười nhìn những người bạn đồng hành của tôi. Kia có phải Huân tước Roxton người ngồi trên một tấm thảm Ba tư đẹp đẽ dưới ánh mặt trời màu hồng trong bức ảnh mà ông đã từng cho tôi xem? Đây có phải Giáo sư Challenger người thường đắm mình sau chiếc bàn nghiên cứu khổng lồ tại quận Edmore Park?! Và người gầy gò đi cạnh Giáo sư Challenger kia có phải Giáo sư Summerlee người đã phát biểu trước hàng ngàn khán giả tại hội thảo của Viện Động vật học?! Giờ đây trông họ thật bẩn thỉu và tuyệt vọng. Đoàn của chúng tôi đã ở trên vùng đất này được một tuần và để lại hết số quần áo dự trữ trong trại dưới chân núi. May mà tôi không bị rơi vào tay bọn vượn người. Ba người bạn đồng hành của tôi bị rơi mất mũ và giờ đây họ dùng khăn tay đội lên đầu thay mũ. Hai Giáo sư bước đi mệt mỏi. Còn tôi hầu như không lê nổi đôi chân của mình nữa. Cổ vẫn còn đau nên không thể nhúc nhắc được. Thỉnh thoảng những người da đỏ lại nhìn chúng tôi với cặp mắt sợ hãi xen lẫn ngạc nhiên. Chiều tối chúng tôi đến bờ hồ trung tâm. Khi vừa nhìn thấy hồ nước ba người da đỏ kêu lên mừng rỡ và chỉ tay về phía trước. Trước mặt là một khung cảnh rất tuyệt diệu. Trên mặt hồ một đoàn thuyền đang thẳng tiến đến chỗ chúng tôi. Lúc đầu đoàn thuyền cách chừng mấy dặm nhưng tốc độ rất nhanh nên chỉ một loáng những người chèo thuyền đã nhìn thấy ba người da đỏ trong đoàn. Một tiếng kêu đồng thanh nổi lên tỏ ý vui mừng. Những người chèo thuyền đứng cả dậy, khua mái chèo ầm ĩ. Rồi họ lại tiếp tục chèo gần đến chỗ chúng tôi hơn, cuối cùng họ đỗ thuyền lại và nhảy lên bờ. Tất cả chạy ào đến chỗ chúng tôi đứng, vừa chạy vừa kêu to tỏ vẻ vui sướng khi thấy sự trở về của anh chàng da đỏ thủ lĩnh. Một người da đỏ có vẻ già nhất – cổ đeo hạt chuỗi thủy tinh, mình khoác bộ da thú màu hổ phách rất đẹp chạy lên trước cả đoàn và ôm lấy anh chàng da đỏ trẻ tuổi. Ông nhìn chúng tôi một lúc và hỏi mấy câu gì đó rồi cuối cùng đến ôm lần lượt bốn chúng tôi với một dáng vẻ rất thành kính. Theo lệnh của người thủ lĩnh già, cả đoàn cúi rạp người trên cỏ tỏ ý biết ơn chúng tôi. Bản thân tôi cảm thấy ngượng ngùng trước sự tôn trọng quá mức như thế và tôi cũng thấy sự bối rối trên gương mặt của Giáo sư Summerlee và Huân tước Roxton. Chỉ có Giáo sư Challenger thì chẳng có vẻ gì là ngượng ngùng cả, khuôn mặt ông ta tươi tỉnh hẳn lên. - Có lẽ họ là một bộ tộc chưa phát triển lắm – Giáo sư nói và đưa ta vuốt râu, mắt nhìn xung quanh – nhưng cách mà họ cung kính trước những thủ lĩnh của họ cũng khiến cho những người châu Âu chúng ta cảm thấy còn phải học tập. Bản năng tự nhiên của con người thật kỳ lạ! Rõ ràng những người da đỏ đến đây trong tư thế sẵn sàng chiến đấu vì trong tay mỗi người đều có một ngọn giáo được làm bằng tre với mũi gắn xương nhọn. Trên vai họ là những cây cung và bó tên, hông dắt những chiếc rìu chiến được làm bằng đá hoặc những cây gậy nhỏ. Cả đoàn nhìn về phía khu rừng phía sau lưng chúng tôi với ánh mắt căm giận và kêu lên những tiếng “Dida! Dida!”. Đây đúng là một đội cứu hộ anh chàng thủ lĩnh trẻ - con trai của người thủ lĩnh già. Cả bộ tộc đứng quây thành một vòng tròn để hội ý trong khi chúng tôi ngồi trên một tảng đá bazan. Có tiếng của hai ba người da đỏ nói, sau đó là tiếng nói của anh chàng da đỏ trẻ tuổi. Anh ta vừa nói vừa thể hiện những động tác rất hùng hồn khiến chúng tôi đoán được ý của anh ta muốn nói gì. - Chúng ta quay trở về mà làm gì? Sớm hay muộn gì việc này cũng phải đến mà thôi. Các người anh em của chúng ta đã bị giết. Liệu chúng ta có được an toàn không? Hãy đoàn kết lại và sẵn sàng chiến đấu! – Anh ta chỉ tay về phía chúng tôi – những người lạ mặt này là những người tốt. Họ là những chiến binh thiện chiến và họ cũng căm ghét bọn vượn người như chúng ta – Anh ta chỉ lên trời – Họ ra lệnh cả thần sấm sét. Đây là cơ hội tốt nhất cho chúng ta. Hãy tiến lên! Thà chết chứ không lùi bước! Nếu quay lại chúng ta sẽ cảm thấy xấu hổ trước những người phụ nữ của bộ tộc chúng ta. Các chiến binh da đỏ nhỏ bé chăm chú nghe anh ta nói. Khi anh chàng da đỏ trẻ tuổi vừa dứt lời thì tất cả đồng thanh reo hò tỏ ý tán thành, tung vũ khí lên trời. Người thủ lĩnh già bước đến gần chúng tôi và hỏi mấy câu hỏi, tay chỉ về phía khu rừng. Huân tước Roxton ra hiệu chờ và ông quay sang chúng tôi. - Tùy các ngài quyết định! Riêng tôi thấy mình có sứ mệnh phải tiêu diệt hết bọn vượn người đó đi! Tôi sẽ theo những anh chàng da đỏ này. Cậu thế nào Malone? - Tất nhiên là tôi cũng sẽ đi theo. - Giáo sư Challenger! Còn ông thì thế nào? - Tôi chắc chắn sẽ cộng tác. - Còn ông Summerlee? - Có lẽ chúng ta đã đi quá xa so với mục đích chính của cuộc hành trình này rồi đấy! Huân tước Roxton ạ! Khi quyết định tham gia cuộc thám hiểm này tôi không hề nghĩ đến chuyện sẽ dẫn đầu cuộc chống trả bọn vượn người đâu đấy! - Thế thì ba chúng tôi sẽ đi! – Huân tước nói và mỉm cười – thế thì ngài sẽ làm gì? - Đúng là một câu hỏi khó đấy! – Giáo sư Summerlee nói – Nếu mọi người đi cả thì làm thế nào tôi đứng lại ở đằng sau được cơ chứ. - Thế là rõ cả rồi nhé! Huân tước Roxton nói và quay người lại người thủ lĩnh già gật đầu, tay ông vỗ vào báng súng. Người thủ lĩnh già siết chặt tay chúng tôi còn những chiến binh của ông ta thì hò reo ầm ĩ. Vì trời đã tối nên những người da đỏ và chúng tôi chưa mở cuộc tấn công vội. Cả đoàn tạm hạ trại bên bờ hồ. Họ đốt những đống lửa quanh trại. Một vài người trong số họ đi về phía rừng và một lát sau họ đã lùa những con thằn lằn răng giông con về. Giống như những con thằn lằn răng giông mà chúng tôi đã gặp những con thú này đều có vết hắc ín trên da. Cho đến khi nhìn những người da đỏ giết thịt chúng tôi mới hiểu ra rằng những con thằn lằn này được họ chăn thả như những con gia súc mà con người ở thế giới văn minh vẫn thường làm và những vết hắc ín kia không phải là cái gì khác ngoài việc đánh dấu quyền sỡ hữu. Chỉ trong mấy phút con thú khổng lồ đã được xẻ ra hàng trăm miếng thịt và thịt của chúng đã được treo lên trên những đống lửa đang cháy rừng rực cùng với những con cá vảy láng vừa bị những người da đỏ bắt bằng giáo dưới hồ Gladys. Giáo sư Summerlee thì nằm ngủ từ lúc nào còn ba chúng tôi đi ra sát mép nước và cố gắng tìm hiểu những điều bí ẩn về vùng đất này. Chúng tôi hai lần gặp phải những cái hố đất sét xanh giống như có lần chúng tôi đã gặp ở vùng đầm lầy. Đó chính là những cái lỗ thông khí của miệng núi lửa. Huân tước Roxton tỏ ra vô cùng vui sướng. Còn Giáo sư Challenger thì đặc biệt thích thú với những giếng bùn đang nổi bong bóng bay lên khỏi mặt đất. Những cái bong bóng mang theo một chất khí lạ. Ông bứt một cọng cỏ rỗng và chọc vào những cái bong bóng rồi bật cười lên như một đứa trẻ khi ông bật một que diêm và châm vào đầu kia của cọng cỏ, đầu cọng cỏ bị cháy phát ra tia lửa màu xanh da trời đồng thời phát ra một tiếng nổ đanh. - Chất khí này có thể cháy được và nhẹ hơn không khí! Chắc hẳn là khí hydro. Những cái mà Challenger này cần không bao giờ cạn kiệt cả! Tôi sẽ cho các ngài thấy đấng Tạo hóa đã chu đáo như thế nào – Giáo sư Challenger nói úp mở rồi đột nhiên ông im bặt. Nhưng rốt cuộc chẳng có gì trên bờ hồ tuyệt diệu bằng dưới mặt nước. Do tiếng hò hét quanh bờ hồ nên những sinh vật sống dưới nước đã bơi đi hết chỉ còn lại những con rắn đang ngóc cổ lên trông chờ phần xương thịt thằn lằn mà những người da đỏ vẫn còn để quanh trại. Thỉnh thoảng những con cá vây bạc to lớn lại trồi lên mặt nước và thoắt cái lại vẫy đuôi lẩn mất. Phía xa xa là những loài bò sát, những con rùa to lớn, những con thằn lằn kỳ lạ và một loài động vật có hình dáng như một miếng da có bôi mỡ đang lạch bạch bước xuống hồ. Đây đó là một vài cái đầu nhô lên mặt nước miệng phun bọt trắng xóa, đuôi quẫy sóng ào ào, cách di chuyển của chúng khiến tôi nhớ đến loài thiên nga. Mãi đến khi chúng lên bờ và để lộ thân hình to lớn với đôi chân màng thì Giáo sư Challenger và Giáo sư Summerlee mới trầm trồ vì ngạc nhiên. - Đúng là loài rắn đầu xà rồi! Rắn đầu xà nước ngọt – Giáo sư Summerlee kêu lên – Thật đáng sống để nhìn thấy những con vật này. Challenger thân mến! Chúng ta được may mắn hơn tất cả những nhà động vật học trên thế giới này. Khi màn đêm buông xuống và những đống lửa của người da đỏ chỉ còn lại những tàn than hồng thì hai vị Giáo sư mới chịu dứt chuyện về cái hồ nước nguyên thủy kia. Hôm sau chúng tôi dậy từ rất sớm và chuẩn bị khoảng một tiếng đồng hồ trước khi lên đường. Ngày trước tôi thường mơ mình sẽ trở thành một phóng viên chiến tranh. Bây giờ thì có lẽ tôi đúng là một tay phóng viên chiến trường bất đắc dĩ thật. Sau đây là diễn biến ban đầu của cuộc xung đột: Đêm hôm qua quân số bên những người da đỏ đã tăng cường đáng kể vì có thêm một vài nhóm người da đỏ tăng cường. Lúc này số chiến binh có lẽ đã lên tới bốn đến năm trăm người. Đi trước là đội quân tiên phong có nhiệm vụ dẫn đường và thông tin. Đi theo sau là lực lượng chủ lực theo một hàng dài suốt từ bờ hồ cho đến cửa rừng. Cả đoàn tập hợp thành hai nhóm quân – nhóm sử dụng giáo và một nhóm sử dụng cung tên. Huân tước Roxton và Giáo sư Summerlee đi bên phía cánh phải còn Giáo sư Challenger và tôi đi bên cánh trái. Chúng tôi đang tham gia một cuộc chiến tranh của thời kỳ đồ đá với những khẩu súng hiện đại nhất của thời đại văn minh. Chúng tôi không mất nhiều thời gian chờ đợi kẻ thù của mình tới. Một tiếng hét rất to vang lên từ phía bìa rừng rồi đột nhiên từng đàn vượn người tay cầm đá, gậy gộc, lao ra từ những lùm cây tấn công vào giữa đoàn quân da đỏ. Cách tiến công của bọn vượn người thoạt tiên có vẻ rất dũng cảm nhưng xem kỹ thì thấy chúng thật ngu ngốc vì chúng là những con vượn chân vòng kiềng đi lại chậm chạp trong khi đối thủ của chúng – những người da đỏ lại tỏ ra nhanh nhẹn như những con mèo. Những con vượn với đôi mắt nhìn hoang dại và cái miệng sùi bọt mép trắng xóa thật kinh khủng. Chúng cứ lao lên phía trước và ngã gục hàng loạt trước mũi tên của những người da đỏ. Một thằng vượn người vừa chạy ngang qua chỗ tôi đứng vừa kêu là vì đau đớn, mũi tên găm đầy trên ngực và hông. Bị một phát súng chính xác vào sọ, nó nằm vật ra không kêu được một tiếng. Đây có lẽ là phát súng cuối cùng của chúng tôi bởi vì có vẻ như những người da đỏ không cần sự giúp đỡ của chúng tôi lắm. Tôi không nghĩ rằng có một con vượn người nào sống sót trong cuộc chiến đẫm máu này. Tuy nhiên khi chúng tôi tiến sâu vào rừng thì gặp phải sự chống cự quyết liệt. Cuộc chiến tiếp tục hơn một tiếng đồng hồ và có những lúc chúng tôi tưởng như không chống đỡ nổi. Mỗi một con vượn người nhảy ra từ những gốc cây tay cầm gậy cỡ lớn đánh ngã từ ba đến bốn người da đỏ trước khi bị đâm chết. Những cú đánh bằng gậy của bọn chúng có sức công phá kinh khủng. Cây súng trường của Giáo sư Summerlee bị một con vượn đập gẫy nát và suýt nữa cú đập tiếp theo đã giết chết ông nhưng may thay một người da đỏ đã kịp đâm cho con vượn đó một nhát. Những con khác thì ngồi trên cây và ném cả đá lẫn cành cây xuống đầu chúng tôi, có những con còn đu cả xuống đánh đấm túi bụi cho đến khi gục hẳn. Mỗi lúc cuộc chiến càng trở nên cam go, những người da đỏ có lẽ đã thua trận nếu như không có sự trợ giúp của những khẩu súng. Tuy nhiên họ chiến đấu vô cùng anh dũng dưới sự chỉ huy của người thủ lĩnh già. Tôi, Huân tước Roxton và Giáo sư Challenger thi nhau bắn. Cuối cùng thì bọn vượn người kêu gào hoảng loạn và rút chạy vào rừng còn những người đồng minh da đỏ của chúng tôi thì hò reo vui mừng. Tất cả những mối hận thù truyền kiếp trải qua nhiều thế hệ đang được thanh toán trong trận huyết chiến hôm nay. Khắp nơi tiếng reo hò hân hoan của những người da đỏ xen lẫn tiếng dây cung, tiếng giáo đâm và tiếng rơi huỳnh huỵch của những con vượn vị trúng tên từ trên cây cao rớt xuống đất. Tôi cùng với Huân tước Roxton và Giáo sư Summerlee chạy theo những người da đỏ. - Thế là xong! Hãy để công việc còn lại cho những người da đỏ. Có lẽ chúng ta nên chứng kiến chuyện đánh đấm này ít thôi như thế chúng ta sẽ dễ ngủ hơn – Huân tước Roxton nói. - Chúng ta vừa gặp được một vận may! – Giáo sư Challenger nói và đi quanh như một con gà chọi – đó là việc chúng ta được tham gia vào một trong những trận đánh mang tính lịch sử, trận chiến qui định số phận của thế giới. Thưa các ông! Thế nào là sự chinh phục của nước này đối với một nước khác? Thật là vô nghĩa! Tất cả mọi cuộc chiến đều có những kết quả như nhau mà thôi. Vào buổi bình minh của nhân loại, loài người đã phải vất vả chống đỡ những cuộc tấn công của thú dữ và cuối cùng đã chiến thắng. Và trận chiến này cũng chứng tỏ điều đó. Tương lai nhất định phải thuộc về con người. Chúng tôi tiến vào trong rừng và chứng kiến cơ man xác bọn vượn chồng chất lên nhau. Đây, đó vài nhóm người da đỏ đổ dồn những con vượn cuối cùng vào chỗ cùng đường để tiêu diệt. Bọn vượn người đã phải rút lui về sào huyệt của chúng và xây dựng phòng tuyến để cố thủ. Chẳng mấy chốc phòng tuyến của chúng cũng bị xuyên thủng. Và đây là lúc chúng tôi chứng kiến màn hạ của một vở kịch hết sức đẫm máu. Khoảng gần một trăm con vượn đực sống sót đã bị xua đến sát mép vách đá – nơi diễn ra cảnh hành quyết những người da đỏ hai hôm trước. Khi chúng tôi vừa đến nơi thì những người da đỏ cầm giáo đã đứng thành nửa vòng tròn. Mọi việc diễn ra quá nhanh. Khoảng bốn mươi con vượn người ngã gục tại chỗ. Những con còn lại bị ném qua vách đá. Xác chúng rơi xuống mặt đất cách nơi này khoảng sáu trăm feet với cơ man những cây tre thân nhọn hoắt chỉa lên trời. Như Giáo sư Challenger nói: đã đến thời kỳ thống trị của loài người trên vùng đất này. Những con vượn đực bị giết, sào huyệt của bọn chúng bị hủy diệt. Những con vượn cái và vượn con bị bắt làm nô lệ. Đối với chúng tôi chiến thắng này đã mang lại nhiều lợi ích. Giờ đây chúng tôi có thể quay trở lại trại và lấy những vật dụng cần thiết. Hơn nữa, chúng tôi có dịp được gặp lại Zambo – người chắc chắn là kinh hoàng lắm khi chứng kiến cảnh những con vượn người bị rơi xuống vách đá. - Hãy xuống ngay đi các ngài! Bọn quỷ sẽ bắt các ngài nếu các ngài cứ nấn ná trên đó! - Đó là những lời nói hợp lý! – Giáo sư Summerlee nói – Chúng ta đã chán chuyến phiêu lưu mạo hiểm này rồi. Nó không hợp với tình hình và địa vị của chúng ta. Challenger, tôi yêu cầu ông phải giữ lời hứa. Từ nay trở đi, ông phải tập trung sức lực để đưa chúng ta ra khỏi miền đất kinh khủng này, trở về với cuộc sống văn minh.