Hai đứa nhỏ trở về nhà lúc trời chỉ còn vương vài tia nắng tàn trước cổng. Trong khi con chị còn loay hoay với chiếc khoen cổng, con em đã chạy ù về phía căn nhà nhỏ, gọi ầm ĩ:- Má ơi! Chị Hạ đậu rồi! Chị Hạ đậu rồi má!Từ trong cánh cửa mở rộng, bà mẹ thò đầu ra:- Con gái lớn chín mười tuổi đầu rồi mà đứng ngoài đường la ông ổng vậy hả Vy! Không sợ “trong nhà” la má là không biết dạy con sao?Con em hớn hở nói không ngừng:- Con mừng quá má à! Tại chị Hạ thi đậu đó! Chị Hạ đậu vào trường Nữ Trung học Nha Trang rồi!Bà mẹ đứng giữa ngưỡng cửa, mỉm cười:- Má biết rồi. Má mừng lắm! Má chờ tụi con nãy giờ mà không thấy tụi con về. Đi coi kết quả sao mà lâu quá vậy?Như chiếc bong bóng đang bay cao, bỗng xì hơi, con em khựng lại trước mặt bà, hạ thấp giọng hỏi:- Ủa? Sao má biết chị Hạ đậu rồi vậy?- Cô chú Bảy Mỹ chở con Tín vào cho bà nội hay là nó đã thi đậu. Chú Mỹ còn kể là lúc sáng đi xem bảng kết quả có thấy tên của chị Hạ nữa. Má nghe mừng lắm nhưng chờ hoài không thấy các con về.Con chị tuột đôi dép trên bậc tam cấp, hỏi qua loa:- Vậy cô chú Bảy Mỹ và con Tín còn ở trong nhà nội không hả má?Bà mẹ nói vội vã:- Còn chớ! Bởi vậy con đừng cởi dép ra ngoài làm gì.  Mang luôn để đi vào thưa bà nội và các bác, các cô biết là con đã thi đậu.Con chị ngơ ngác nhìn mẹ. Nó hỏi trong hoang mang:- Vì sao con phải thưa “trong đó” biết là con thi đậu vậy hả má? Bà mẹ nói nhanh như những bước chân thoăn thoắt mà bà đang bước qua các bậc tam cấp:- Để bà nội và các bác, các cô mừng cho con. Đi mau lên đi các con!Mang lại đôi dép để bước theo mẹ và em, con chị vẫn chưa hết thắc mắc:- Mừng cho con để làm gì?- Mừng cho con là con đã thi đậu chớ mừng làm gì nữa? Dứt lời bà mẹ kéo tay con em bước nhanh qua sân giếng. Cả hai bước nhanh như chạy bao nhiêu, con chị càng bước khoan thai và chậm rãi bấy nhiêu. Nó vẫn còn hoang mang vì không hình dung được cảnh sẽ báo cho “trong đó” biết tin nó thi đậu ra sao và sẽ nhận những lời chúc mừng như thế nào. Trong ý tưởng, dù cho là tin vui hay buồn, đậu hay rớt, nó chỉ báo cho mẹ và em nó biết mà thôi. Bởi vì trong những giây phút vui vẻ hay đau buồn, chỉ có ba mẹ con nó là những người hiểu được nhau và chia sẻ với nhau. Đối với nó, nỗi buồn  do thất bại là sự thua thiệt mà nó cần giấu kín để rồi âm thầm cố gắng vượt qua trong những lần sau; còn thành công là phần thưởng mà cũng nên được giữ bí mật giữa ba mẹ con chúng như số lời mà mẹ nó giấu nhẹm mỗi ngày sau khi buôn bán. Trong ý nghĩ đơn giản, nó ao ước được thi đậu để mẹ nó không còn phải trả tiền học cho trường tư thục Lê Quý Đôn chứ chưa bao giờ nó nghĩ  đến chuyện báo cho đại gia đình họ Hoàng biết tin vui này.Đến cửa sau của ngôi nhà lớn, bà mẹ mạnh dạn đưa hai chị em con nhỏ vào phòng tiếp khách riêng của bà nội mà không chờ một người nào mời ba mẹ con bước vào. Vui vẻ khôn xiết giữa đám người ngồi đứng ở trong phòng, bà mẹ hớn hở nói:- Hạ, đến đây đi con! Đến trước mặt bà nội thưa cho bà nội biết tin vui của con đi!Con chị ngập ngừng. Nó kinh ngạc nhìn bà mẹ. Lần đầu tiên nó thấy mẹ nó nói chuyện một cách tự nhiên đầy tự tin trước mặt mọi người trong gia đình nội, những người trong đại gia đình họ Hoàng, tại ngôi nhà lớn như thế. Theo ánh mắt và cái hất cằm của mẹ, nó tiến gần trước mặt bà nội và khoanh tay nói nhỏ nhẹ:- Dạ thưa bà nội con đã được đậu vào trường Nữ Trung học Nha Trang rồi.Bà nội mỉm cười, khoác tay bảo nó:- Giỏi lắm, bà nội biết con đậu rồi! Đến đây với bà nội đi!Nhận ra con Tín đang đứng bên trái cạnh cái ghế chạm trổ mà bà nội đang ngồi, nó líu ríu bước đến đứng bên phải của bà.Bà nội kéo cánh tay nó và cánh tay con Tín đặt trước bụng, đưa ánh mắt đầy thú vị qua lại hai bên, nói cười vui vẻ:- Năm ni bà có hai đứa cháu nội, ngoại đậu vào trường Nữ Trung học Nha Trang bà mừng còn hơn ai cho bà ngọc ngà châu báu! Chi cho sướng bằng có con cháu làm rạng danh ôn mệ. Con gái mờ giỏi hỉ! Hai đứa cháu gái của mệ giỏi hỉ! Cô Bảy Mỹ cười hỉ hả bên chiếc bàn nước:- Năm ni số học sinh thi đông hơn năm ngoái mà trường Nữ Trung học Nha Trang nhận học sinh có giới hạn nên có nhiều đứa bị rớt lắm mạ nờ. Con của bà Tài tốn bao nhiêu tiền học thêm luyện thi mà có tìm thấy tên trong danh sách trúng tuyển mô.  Còn con bà Thục học ngày học đêm suốt cả tháng trời như con mọt sách cũng bị rớt. Mấy đứa con của mấy bà buôn bán trước đường Độc Lập mà con quen rớt sạch trơn, vậy mờ gia đình mình có tới hai đứa đậu! Đúng là gia đình mình có ơn phước ôn mệ!Con Tín nghiêng đầu sau lưng bà nội chồm về phía con chị vồn vã hỏi:- Trước khi thi vào trường Nữ Trung học Nha Trang, Hạ ghi phiếu màu xanh lá cây hay màu hồng vậy?Con chị nhìn nó:- Hạ ghi phiếu màu xanh lá cây. Được đậu, Hạ sẽ học sinh ngữ Pháp Văn.Con Tín reo lên:- Tín cũng ghi phiếu xanh lá cây! Cũng học Pháp Văn nữa! Vậy là hai đứa mình học cùng một lớp rồi. Từ phòng ăn, bà bác Cả gái bước vào:- Làm em mà dám cãi chị nè. Chị em mà gây gỗ cãi nhau nè. Cãi cho đã rồi khóc trù cho nhà mạt nè! Tao đánh cho chừa cái tật gây chuyện! - Bà mẹ vừa đánh, vừa la.Con chị khóc. Con em khóc. Tiếng khóc nức nở và uất ức của hai đứa hòa lẫn nhau tạo một không khí u sầu và thê thảm trong căn nhà nhỏ. Đánh chán chê, bà mẹ buông roi bắt hai đứa đứng trước mặt như mọi lần và cả hai cùng xin lỗi:- Thưa má, con xin lỗi má từ nay về sau con không bày dơ nhà nữa.- Thưa má con không dám cãi với chị nữa. Lần sau nếu con tái phạm má đánh con nhiều hơn.Sắc mặt lạnh lùng, bà mẹ nói:- Được rồi. Thu dọn đồ đạc đi rồi ăn cơm. Trù ẻo cha mẹ, đem nồi đen để trước nhà rồi xem hôm nay có gì ngon mà ăn không? Lờ mờ lời mẹ ám chỉ, con chị cúi đầu đi thu dọn các thứ từ bếp, trên sân đến trong nhà. Khi kéo giỏ đi chợ của mẹ sang một phía để quét nhà, nó chợt nhìn thấy những tờ giấy ghi số đề ngổn ngang trong ấy. Nó nhớ lại hôm ấy là ngày thứ ba và những tờ giấy ghi số đề  không được chủ cái thu hồi chứng tỏ mẹ nó đã mất tiền vì thua số. Tổng cộng số tiền của những tờ số ghi, lòng nó đau như cắt. Nó lờ mờ hiểu được nguyên nhân trận đòn dữ dội vừa xảy ra. Có lẽ vì quá mê tín nên mẹ nó đã tin rằng bà bị thua số đề bởi vì do nó đem lại vận đen, vận xui đến cho bà. Nó đã để cái chảo đen trước căn nhà bà cư ngụ. Thở dài buồn bã, nó chế nước mắm vào cái chén con con.