Mặt trời đã lên cao. Chiếc lều của Khôi Việt, nằm im lìm bên bìa rừng, giữa đám cỏ cây, và dưới vòm trời xanh bát ngát, như còn đang say ngủ.Khôi, Việt đang còn ngủ thật. Họ ngủ mê mệt, li bì không còn biết trời đất nào cả.Mãi tới 9 giờ Việt mới giật mình tỉnh giấc. Anh vuôn vai ngáp tưởng muốn sái quai hàm, thầm bảo:- Mình phải ngủ liền ba đêm nữa mới đã!Nghe bạn ngáp, Khôi cũng nhỏm dậy. Còn dụi mắt, Khôi đã hỏi:- Thế nào? Mình phải làm gì bây giờ?Việt ngơ ngác hỏi lại:- Làm gì?- Cậu quên những chuyện xảy ra hồi đêm rồi à? Cậu nhớ lúc tụi mình đã khuân những bao hàng xếp trên miệng hầm ném ra chỗ khác, làm đảo lộn lung tung cả. Như vậy họ thấy ngay là tụi mình đã tới đó…Việt ngẫm nghĩ rồi đưa ý kiến:- Theo tớ thì tụi mình nên đi báo ngay cho nha thương chánh hoặc đồn cảnh sát biết. Tớ thấy vụ này có vẻ quan trọng vì đụng nhầm vào bọn người buôn lậu là hạng người dám liều lắm. Nếu họ biết được là tụi mình đã khám phá ra chỗ họ giấu hàng tất họ không tha mình đâu…- Thế còn người đội thương chánh, mà chúng mình thấy họ vác ra khỏi lô-cốt đêm qua thì cậu tính sao? Chẳng lẽ để mặc ông ta?- Chúng mình đi báo rồi để đồng đội của ông ta lo… Như đêm qua thì chúng mình có làm được gì cho ông ấy?Khôi im lặng suy nghĩ, rồi ngửng đầu bảo bạn:- Đồng ý là đêm qua tụi mình không làm gì được, vì sau khi tìm được lối thoát tụi mình mệt quá. Nhưng bây giờ khoẻ rồi tụi mình có thể tiếp tục cuộc điều tra được.- Nhưng…- Yên để tớ nói cho mà nghe. Đêm qua, như chúng ta đã thấy, có một viên đội thương chánh dẫn chó đi tuần. Ông ta lọt vào ổ của bọn buôn lậu và bị họ tấn công. Con chó của ông ta bị đập chết còn ông ta bị họ mang đi, chưa biết sống chết thế nào.Theo tớ nhận xét thì ngẫu nhiên mà ông ta khám phá ra chỗ để hàng lậu, chứ không thì sự việc không xảy ra như thế…- Phải, nếu biết rồi thì ông ta đã chẳng đi một mình, tất phải đem theo cả các bạn đồng đội…- Vì thế nên khi bọn buôn lậu bắt gặp, họ liền tìm cách loại trừ trở ngại. Có thể họ đem nhốt ông ta vào chỗ nào đó chờ cho số hàng được chuyển êm đi nơi kkhác.Cậu đã hiểu ý tớ định nói gì chứ? Và có thấy rằng nếu ta đi báo ngay với nhà chức trách, tính mệnh của viên đội thương chánh sẽ nguy không?- Tại sao?- Này nhé, nếu bây giờ tụi mình đi báo, tất nhiên các nhân viên công lực sẽ tổ chức ngay một cuộc ruồng xét rầm rộ. Số hàng lậu kia sẽ bị tịch thu, đồng thời với cuộc tìm liếm người mất tích. Bọn buôn lậu thấy bị “động” họ sẽ chuồn. Để khỏi bị lùng bắt họ sẽ bỏ hết, kể cả số hàng lậu tích trữ được. Nhưng trước khi chuồn họ sẽ thủ tiêu nhân chứng có thể tố cáo họ là ai!Việt gật gù:- Ừ nhỉ! Nguy thật…Khôi tiếp:- Nếu bọn buôn lậu hành động như thế thật thì tụi mình sẽ mang hận suốt đời đã làm chết một nhân mạng. Tớ nghĩ: mình phải tìm cách cứu viên đội thương chánh kia đã, và tớ tin mình làm được, vì ai cũng chỉ cho hai đứa mình là hai học sinh đi cắm trại thôi.Việt đấm tay phải vào lòng tay trái:- Phải chi đêm qua mình thấy rõ mặt gã đàn ông trong lô cốt thì dễ cho mình biết mấy.- Dù không thấy mặt, song điều chắc chắn gã phải là một tay buôn lậu, và là người thông thạo ở vùng này…- Cậu có biết ai buôn lậu ở vùng này?- Không. Còn cậu?- Tớ cũng vậy! Nhưng tớ có nghi…- Ai?- Gã đàn ông ở ngôi nhà bên sườn núi.- Hắn mà buôn lậu nỗi gì? Hắn rượu say tối ngày đi còn không vững nữa…- Tớ có lý để nghi cho hắn. Hồi nãy cậu có nhắc đến con chó, làm tớ lại nhớ hai con chó dữ tợn của hắn. Hay tụi mình thử đến nhà hắn xem sao.- Đến nhà gã say ấy? Hì hì, sao cậu liều thế! Không sợ hắn thả chó ra rượt cho chạy có cờ à?- Ấy, mình tới đàng hoàng chứ. Cứ vờ như mình đến xin nước chẳng hạn. Và trong lúc tớ múc nước thì cậu để ý quan sát xem có tìm ra được dấu vết gì khả nghi không? Biết đâu được. Với lại tụi mình chỉ là hai hướng đạo sinh đi cắm trại thôi mà.Khôi vỗ vai bạn:- Ý kiến cậu thế mà hay đấy. Nào đi!...

*

Từ chỗ đôi bạn cắm trại đến căn nhà của gã đàn ông nói trên không xa mấy. Đi hết con đường mòn xuyên qua rừng cây, hai anh em đã thấy ngôi nhà ẩn hiện bên sườn núi. Càng đến gần Khôi Việt càng thấy băn khoăn lo lắng. Để vững tâm, Việt dặn bạn:- Nhớ là khi tớ vờ múc nước thì cậu phải quan sát kỹ đấy nhé.- Cả cậu nữa. Cậu cũng phải mở to mắt ra mà nhìn đấy. Đôi bạn tới sát cánh cổng ghép bằng những gióng gỗ nhỏ. Hai con chó xích phía đầu hồi lồng lộn sủa vóng ra.Thấy không thể lùi được, Khôi đánh bạo đẩy cổng bước vào. Việt theo sau tay cầm chiếc bình đựng nước. Gã đàn ông nghe tiếng chó sủa rộ, mở cửa bước ra. Hắn nheo đôi mắt hấp him nhìn Khôi, Việt. Tay hắn cầm một chiếc gậy ngắn. Hắn im lặng nhìn Khôi, Việt, chờ đợi.Khôi lên tiếng:- Xin lỗi ông, chúng tôi đến xin ông chút nước…Gã đàn ông vẫn im lặng đứng nhìn Khôi, Việt từ đầu đến chân. Khôi bắt đầu thấy lúng túng. Để che đậy, anh ngập ngừng tiếp:- Vâng, thưa ông, chúng tôi cần ít nước để nấu ăn, chúng tôi cắm trại ở phía đằng kia…- Nước hả, gã đàn ông ồ ề cất tiếng, sao không xuống dưới làng mà xin…- Thưa, dưới làng xa quá! Chúng tôi chỉ xin ông vừa đủ dùng thôi…- Nước ở đây hiếm lắm, có giếng nước nhưng không đủ dùng… phải hứng thêm nước mưa, mà mùa này…Việt giơ chiếc bình ra, muốn kéo dài cuộc đối thoại với người chủ nhà khó tính:- Dạ, chúng tôi xin ông đầy chiếc bình này thôi.Gã đàn ông hỏi:- Các cậu còn ở đây lâu không?- Thưa, chúng tôi cũng không nhứt định. Nếu đẹp trời thì chúng tôi mới ở lại!- Thôi được, tôi chỉ cho các cậu lần này thôi. Nước ở đây không thể dùng phí phạm như ở ngoài thành phố.Gã lê chân lảo đảo đưa Khôi, Việt đến giếng nước. Khôi nháy mắt muốn ra hiệu cho bạn để ý đến chiếc gậy gã chống nơi tay. Chiếc gậy giống hệt như chiếc để trong lô-cốt đã đập chết con chó và đánh ngã viên đội thương chánh. Nhưng Việt vô tình không để ý. Anh mải nhìn thân hình gã đàn ông với nét mặt nhăn nhó của gã. Nom gã có vẻ đã luống tuổi, da mặt nhăn, sạm đen, tím lịm vì men rượu.- Giếng nước đó, gã đàn ông quay lại bảo, và đưa bàn tay gân guốc ra vói lấy chiếc gầu buộc trên thành giếng.Việt nhanh nhẹn đỡ lấy:- Xin cám ơn ông. Chúng tôi không dám phiền ông nhiều. Để tôi múc lấy được ạ. Chúng tôi hãy còn trẻ và…- Phải, các cậu còn trẻ lắm, nhưng chưa biết cách múc nước. Giếng sâu, nước cạn phải thả dây từ từ… Tôi tuy già nhưng sức còn khoẻ lắm. Lão Tư Muôn này chưa hết thời mà…Vừa lúc ấy bỗng nghe tiếng hát trong trẻo của một cô gái. Tiếng hát líu lo ríu rít như tiếng chim khuyên. Từ phía sau nhà ra, cô gái trạc độ 13 tuổi, vừa nhảy nhót vừa đi tới. Mớ tóc buông xoã của cô ta lúc lắc trên bờ vai theo nhịp chân nhảy, nom có vẻ ngây thơ nhí nhảnh.Thấy cô, gã đàn ông gọi:- Thanh à, mày ra đây cho hai cậu này ít nước. Và nhớ đóng cổng lại cẩn thận nghe.Nói rồi gã bỏ Khôi, Việt đó trở vô nhà.Việt nói theo:- Cảm ơn ông ạ!Gã không quay lại. Cô gái cầm lấy chiếc gầu giòng xuống giếng. Tay cô thả dây nhẹ nhàng, thoăn thoắt, như muốn khoe với hai cậu học trò ở tỉnh tài múc nước của mình.Việt gợi chuyện:- Tên cô là Thanh à?Cô gái gật đầu.- Thanh ở đây có một mình thôi?Cô gái nhướng cặp mắt to tròn nhìn Việt tỏ vẻ như ngạc nhiên về câu hỏi vớ vẩn của anh.Việt tiếp:- À phải rồi, nghĩa là cô ở đây có một mình với ông của cô chứ gì?- … Không phải ông tôi…- Chắc là chú hay bác hẳn thôi?- … Cũng không phải chú, không phải bác…Khôi hơi sốt ruột:- Thế là gì, cái ông vừa ở đây trở vô nhà đó. Hay đấy là ba của cô?Cô gái nhếch miệng cười riễu cợt. Là ai thì việc gì đến hai anh con trai này nhỉ? Sao họ tò mò thế không biết!Tuy vậy cô cũng đáp:- Không, đấy là dượng Tư. Ba tôi chết lâu rồi. Và vì tôi không có bà con thân thích chi cả, nên dượng Tư đem tôi về nuôi!- À thế ra ổng là cha nuôi cô thôi. Ở với ông, cô có được sung sướng kkhông?Đôi mắt cô gái lại mở to, đầy vẻ ngạc nhiên. Cô gượng gạo đáp:- Có chứ.- Những con chó kia là của Thanh đấy à?- Không… nhưng chúng mến tôi lắm.Việt cố kéo dài câu chuyện:- Chó lớn và dữ quá nhỉ. Chúng làm tụi tôi sợ hết hồn.Thanh cười:- Chúng dữ thật đấy. Nhưng chỉ dữ với người lạ thôi. Một bữa có ông lính nhà đoan tới đây bị một con sồ ra, chồm lên tới cằm…Khôi, Việt chăm chú nghe. Lời thuật chuyện của cô gái hồn nhiên rí rỏm đến đỗi Khôi Việt cũng bật cười thích thú.- Thế dượng cô nuôi hai con chó này làm gì?- Ơ… thì để chúng coi nhà chứ!Đôi bạn thấy không còn gì để hỏi nữa. Vả cũng chẳng có lý do gì kéo dài mãi câu chuyện ở đây, bên bờ giếng.Việt thầm nghĩ:- Mình chẳng khám phá ra được điều gì cả.Và anh đành rút lui.- Thôi, chào cô nhé. Chào cô Thanh!- Chào hai anh…- Tụi tôi cắm trại ở gần đây. Thanh có rảnh ra chơi cho vui, xem tụi này… nấu bếp…- Nấu ăn thì tôi cũng biết làm, có gì mà xem! Với lại dượng Tư cấm không cho tôi đi đâu cả…Khôi, Việt trở ra, chán nản. Họ chẳng biết gì hơn ngoài tên gọi của Tư Muôn và cô gái hắn mang về nuôi là Thanh.Về lều, đôi bạn giúp nhau sửa soạn bữa cơm trưa. Việt đào một lỗ làm bếp, còn Khôi đi bẻ những cành cây khô làm củi. Trong lúc hai anh em đang lúi húi nhóm lửa bắc soong lên bếp, bỗng nghe có tiếng chân bước trên đường mòn. Thoạt tiên, Việt nghĩ là Thanh ra chơi. Nhưng không phải. Người đi tới là Tư Muôn. Việt hơi trợn. Anh nghĩ đến những bao hàng trong lô-cốt mà đêm qua hai anh em đã đảo lộn để tìm lối ra. Nếu Tư Muôn biết, và hắn ra đây tất có chuyện chẳng lành. Hai anh em đưa mắt nhìn nhau lo ngại. Nhưng Tư Muôn đi thẳng, không thèm nhìn đến chiếc lều của Khôi việt. Bóng hắn vừa khuất, Khôi đã nắm lấy tay Việt:- Có dịp may rồi đấy!Việt gật đầu:- Tớ hiểu cái ý định… không tốt của cậu rồi.- Sao? Cái gì… không tốt…- Thanh ở nhà có một mình, và cậu định trở lại đó nhân lúc Tư Muôn đi vắng chứ gì?- Nhưng tụi mình có đến bắt trói Thanh, tra khảo gì cô ta đâu…- Đành rồi, nhưng cậu định thế nào?- Tụi mình chỉ trở lại mua khoai, bắp về luộc ăn, để kiếm cớ lọt hẳn vào trong nhà mới có thể tìm ra manh mối được. Mình sẽ giả bộ như không biết Thanh ở nhà một mình, và thừa lúc cô ta đi kiếm khoai hay bắp thì một đứa mình phải cố tìm xem trong nhà có hầm kín hoặc ngõ ngách nào bí mật kkhông. Cậu hiểu chứ?- Hiểu, nghĩa là tớ sẽ theo chân Thanh đi lấy khoai, còn cậu thì soi bói mọi chỗ trong nhà. Phải thế không?- Đúng!Đôi bạn trở lại nhà Tư Muôn. Đàn chó lại sủa lên vang dội. Thanh thận trọng mở hé cửa, ló đầu ra nhìn. Thấy Khôi, Việt, cô mỉm cười và vừa chạy ra mắng chó, vừa mở cửa cho đôi bạn trẻ vô nhà. Cử chỉ vồn vập của Thanh khiến Khôi Việt cảm động.Việt thầm nghĩ không nên lừa một cô gái dễ mến như thế. Điều nghi ngờ của các anh nhắm vào Tư Muôn chứ Thanh đâu có hiểu biết gì. Cô bé có vẻ e sợ người cha nuôi của mình. Nhỡ Tư Muôn biết được, chắc hắn sẽ đánh cô một trận nhừ tử.Việt trở nên lưỡng lự không biết nên hành động ra sao nữa. Anh để mặc Thanh dẫn vào trong nhà, tự nhủ đã trót tới đây rồi, không lẽ lại rút lui. Vai trò các anh tạo ra, các anh phải đóng cho trọn. Tuy nhiên, cái vai trò dối trá và lợi dụng lòng tin của người kkhác vẫn làm Việt áy náy, hổ thẹn.Thanh bảo:- Các anh cần gì nữa đây?- À tụi tôi thèm ăn khoai, nên đến hỏi Thanh xem nhà có sẵn khoai hay bắp, cho chúng tôi mua một ít…Khôi nài nỉ:- Cô cứ nói với dượng cô để lại cho chúng tôi một ít thôi. Bao nhiêu cũng được mà…- Nhưng dượng tôi đi vắng, mãi đến chiều mới về…- Đi đâu?- Xuống quận…Việt đứng im. Khôi suy nghĩ mong tìm một kế hoạch khác. Còn Thanh thì lưỡng lự giữa cảm tình đối với hai anh con trai mà cô mới gặp, nhưng lại sợ bị đòn của cha nuôi. Sau cùng cô nói:- Thôi được, tôi biếu các anh một ít để các anh ăn chơi. Chắc dượng Tư không biết đâu. Các anh đừng có nói lại với ổng nghe…Nghe Thanh nói bằng giọng rụt rè sợ hãi, Khôi Việt phải đoan chắc sẽ không nói lại.Thanh bảo:- Vậy các anh theo tôi xuống hầm mà lấy.Khôi đắc ý đưa mắt nhìn bạn. Họ đã tìm ra được đầu mối của cuộc tìm kiếm. Nhưng Việt như mải suy nghĩ không đáp lại. Anh thẫn thờ theo chân cô bạn mới.Thanh dẫn họ vào gian nhà trong, mở nắp hầm rồi cả ba bước xuống.Dưới hầm mát lạnh! Khôi nhận thấy không khí ở đây không bị tù hãm, ẩm mốc như mọi hầm kín khác. Anh hít bầu khí thoáng đãng đó với vẻ ngạc nhiên.Thanh căn dặn:- Hầm sâu lắm đấy. Coi chừng kẻo ngã. Hôm nọ có một người xuống bị trượt, trẹo một bên chân…Khôi dò la:- Hầm sâu thế này, chứa đồ bất tiện quá nhỉ?Thanh ngây thơ đáp:- Ồ không. Dượng Tư chứa đủ thứ, có cả rượu với những thùng gì chỉ mình dượng biết thôi.- Nhưng làm sao đưa xuống được? Chắc phải vất vả lắm…- Không… có lối khác đưa vào…Thanh im bặt, như sợ vừa nói lỡ lời. Cô lặng lẽ tiến bước. Đôi bạn cũng nín thinh theo sau. Lưỡng lự một lát, Thanh lại tiếp:- Khoai với bắp rỡ ở ngoài bãi được đưa về đây bằng một lối thông từ ngoài sườn núi vào…Có lẽ cảm thấy hai anh con trai tò mò này quá chú ý đến điều mình vừa nói, nên Thanh vội khẩn khoản:- Đáng nhẽ tôi không được dẫn các anh vào đây và nói cho các anh biết những điều ấy, vì dượng Tư cấm ngặt. Các anh đừng nói với ai mà tôi bị dượng ấy đánh chết.Thanh bật que diêm tiếp vào một ngọn đèn dầu treo ở vách hầm. Dưới ánh sáng hoe vàng, nét mặt của cô gái lộ rõ vẻ hoảng hốt khi nhắc đến trận đòn của người cha nuôi. Đôi mắt Thanh mở rộng như nuốt cả gò má. Khôi Việt ái ngại gật đầu:- Thanh đừng sợ. Chúng tôi sẽ giữ kín, không nói lại với ai.Việt khôn khéo đánh lảng câu chuyện:- Nhưng ngôi nhà này, với những đường hầm, ngõ ngách đầy bí mật có vẻ dễ sợ quá, chắc tôi không dám ở một mình như Thanh đâu…Vừa nói Việt vừa giả bộ run lập cập.Thanh bật cười:- Anh muốn nhát tôi hả? Có dượng Tư tôi đâu có sợ! Dượng dữ lắm. Nội vùng này ai cũng ngán dượng hết. Với lại những hầm hố, ngõ ngách ở đây đã có sẵn từ hồi nào kia. Và cũng chỉ có mình dượng Tư biết rõ thôi. Nào khoai đây, các anh muốn lấy mấy củ? Sáu nhé! Mỗi anh ăn ba củ khoai bự này cũng đủ bể bụng rồi!Cả ba cùng cất tiếng cười vui vẻ.Tiếng cười của họ vang vang, xoáy thật sâu vào đường hầm nghe thật kỳ dị…