ó lẽ đó là giống người hoang dã thuộc một bộ tộc lạc hậu như các bộ tộc ở Tân Ghinê hoặc trong các khu rừng ở châu Phi. - Tôi nói.Tôi nói không hề ngụ ý gì nhưng ngay lập tức Levain gay gắt hỏi tôi có thấy một nét thanh tú nào như vậy ở các bộ tộc nguyên thủy trên Trái Đất không. Anh nói rất có lý làm tôi không biết trả lời thế nào. Giáo sư Antelle hình như suy nghĩ rất lung, lúc này cũng chú ý nghe chúng tôi. Cuối cùng, ông nói:- Các dân tộc nguyên thủy nhất ở chỗ chúng ta cũng có tiếng nói. Còn cô gái này không nói được.Chúng tôi đi một vòng quanh khu hồ nhưng không thấy dấu vết gì của cô gái, đành quay lại chiếc xà lúp trong khu rừng thưa. Giáo sư muốn trở lại tàu để tới một hành tinh khác văn minh hơn nhưng Levain đề nghị chờ thêm ít nhất hai mươi bốn tiếng nữa để may ra thiết lập được sự tiếp xúc với các cư dân khác trong khu rừng. Tôi ủng hộ Levain, do đó ý kiến của anh được chấp nhận. Chúng tôi không dám thú nhận chính hy vọng muốn gặp lại cô gái đã giữ chúng tôi ở lại.Hết ngày mà không có chuyện gì xảy ra. Nhưng vào buổi tối, sau khi ngắm cảnh huyền ảo của Bételgeuse lặn trên đường chân trời vượt qua mọi tưởng tượng của con người, chúng tôi cảm thấy có sự thay đổi quanh chúng tôi.Khu rừng có những tiếng lắc rắc kín đáo và chúng tôi cảm thấy những cặp mắt vô hình đang theo dõi chúng tôi qua các khe lá. Cố thủ trong chiếc xà lúp, chúng tôi qua một đêm không có vấn đề gì nhưng phải thay phiên nhau canh gác. Vừa mới hửng sáng, cảm giác hôm trước lại đeo bám chúng tôi và hình như có những tiếng kêu đanh sắc giống như tiếng Nova phát ra hôm trước. Nhưng vẫn không thấy ai xuất hiện. Chúng tôi quyết định quay lại chỗ thác nước và suốt đường đi chúng tôi bị ám ảnh bởi cảm giác có nhiều người đang theo dõi mình nhưng không dám ra mặt. Dầu sao thì hôm trước Nova cũng đã tới chỗ chúng tôi. Đột nhiên, Levain nói:- Có lẽ quần áo của chúng ta làm họ sợ.Ý kiến của anh như một tia sáng lóe trong óc tôi. Tôi nhớ rất rõ cảnh Nova đứng trước đống quần áo của chúng tôi sau khi bóp chết con vượn. Lúc đó, cô giật lùi tránh xa đống quần áo tựa như ngựa sợ bóng. Tôi nói:- Chúng mình sẽ thấy.Thế là sau khi cởi bỏ quần áo, chúng tôi lại lao vào hồ nước chơi đùa như hôm trước, không chú ý tới mọi chuyện quanh mình.Mẹo mới thu được thắng lợi: mấy phút sau, cô gái xuất hiện trên phiến đá không một tiếng động. Cô không tới một mình. Có một người đàn ông đứng cạnh cô, một người đàn ông bằng xương bằng thịt như chúng tôi, như người Trái Đất. Người đàn ông cũng trần truồng như cô gái, đứng tuổi và có nhiều nét giống nàng tiên của chúng tôi tới mức tôi phải nghĩ đó là cha cô. Vẻ bối rối và xúc động, người đàn ông quan sát chúng tôi y như cô gái quan sát chúng tôi.Còn nhiều người khác nữa. Chúng tôi cố làm ra vẻ thờ ơ và dần dần phát hiện ra hết họ. Họ kín đáo ra khỏi rừng và dần dần vây kín quanh hồ. Đó là những người chắc nịch, những người mẫu đẹp cho loài người. Đàn ông, đàn bà, người nào da cũng đỏ au, rất khích động, thỉnh thoảng lại phát ra những tiếng kêu nho nhỏ.Chúng tôi bị bao vây và bắt đầu lo lắng khi nhớ tới tai nạn xảy ra cho con vượn. Tuy nhiên, thái độ của đám người này không có gì tỏ ra đe dọa, hình như họ chỉ quan tâm tới sự thao dượt của chúng tôi.Nova trườn xuống nước trước và những người khác lần lượt theo cô với ít nhiều lưỡng lự. Tất cả lại gần chúng tôi trong khi chúng tôi vẫn đuổi nhau như hôm trước, duy có điểm khác là giờ đây quanh chúng tôi có khoảng hai chục sinh vật lạ lẫm. Chúng lội bì bõm nhưng với những bộ mặt nghiêm trang tương phản hẳn với tính cách trẻ con khi đùa giỡn.Sau khoảng mười lăm phút chơi đùa như vậy, tôi bắt đầu chán. Có phải để chơi đùa như trẻ con thế này mà chúng tôi phải kéo nhau tới Bételgeuse? Tôi xấu hổ và đau khổ nhìn nhà bác học Antelle đáng thích thú chơi đùa. Nhưng biết làm thế nào khác được! Chúng tôi đã không lường tới khó khăn khi tiếp xúc với những sinh vật không biết cười đùa và không có tiếng nói. Tuy vậy, tôi vẫn cố sức làm cho họ hiểu. Tôi cố phác ra những động tác có ý nghĩa: tôi chắp hai tay lại tỏ vẻ thân thiện, đồng thời cúi gập người xuống giống như người Trung Quốc. Tôi cũng gửi họ những nụ hôn tượng trưng vào tay. Không một động tác biểu cảm nào của tôi gây được tiếng vang cho thấy một chút ánh sáng hiểu biết trong đầu họ.Trên đường đi, thỉnh thoảng chúng tôi tranh luận với nhau về khả năng gặp gỡ những thực thể sống. Chúng tôi cho rằng sẽ gặp những tạo vật dị dạng, những quái tượng, có ngoại hình rất khác chúng ta nhưng trong chúng phải tiềm ẩn một tâm hồn. Thế nhưng ở đây thực tế ngược hẳn: chúng tôi gặp những cư dân giống chúng tôi về mặt thể hình nhưng hoàn toàn không có suy nghĩ. Điều đó biểu hiện trong ánh mắt của Nova và những người khác: họ thiếu phản xạ của ý thức, trống rỗng về tâm hồn.Họ chỉ quan tâm tới chơi đùa, vậy sao chúng tôi phải diễn mãi cái trò ngớ ngẩn này! Nảy ra ý định đưa ra một trò chơi mang tính tập thể xem sao, chúng tôi nắm tay nhau trong nước ngập tới thắt lưng và vừa đi theo một vòng tròn vừa nhịp nhàng giơ tay lên hạ tay xuống như trẻ con. Nhưng trò này chẳng làm họ mảy may để ý. Một số lớn lui ra xa, một số nhìn chúng tôi tỏ ra không hiểu gì cả tới mức chúng tôi phải sững sò.Điều này càng làm chúng tôi bối rối và đã dẫn tới thảm họa. Chúng tôi lúng túng cho tới khi phát hiện ra ba người điềm đạm, trong đó một người nổi tiếng toàn thế giới, đang cầm tay nhau nhảy quay tròn như trẻ con. Chúng tôi không giữ được bộ mặt nghiêm nghị nữa và thấy cần giải tỏa sự kìm nén phải chịu đựng trong mười lăm phút vừa qua. Thế là chúng tôi rũ ra cười, người gập lại không sao tự chủ được.Trận cười tạo ra phản ứng của đám người, một phản ứng chúng tôi không mong đợi. Một trận như bão ầm ầm khu hồ. Đám người hoảng hốt chạy tán loạn mà trong những trường hợp khác nhất định chúng tôi phải rũ ra cười. Một loáng sau, chỉ còn trơ lại chúng tôi trong nước hồ. Cuốì cùng, đám người tập hợp lại trên bờ kia thành một nhóm run rẩy, phát ra những tiếng nho nhỏ giận dữ và giơ tay về phía chúng tôi. Điệu bộ đe dọa của họ làm chúng tôi lo sợ. Levain và tôi định cầm vũ khí nhưng giáo sư Antelle khôn ngoan khẽ ra lệnh cho chúng tôi không được nổ súng, ngay cả giương súng cũng không được, chừng nào đám người còn chưa lại gần.Chúng tôi vội vàng mặc quần áo, mắt vẫn không ngừng canh chừng. Nhưng khi chúng tôi vừa mới xỏ chân tay vào quần áo thì đám người lại sôi động như cuồng loạn. Dường như họ không chịu được cảnh mặc quần áo. Một số bỏ chạy, một số tiến về phía chúng tôi, tay giơ về phía trước, bàn tay co quắp. Tôi vội cầm lấy súng. Lạ thay, đám người trì độn như vậy lại nhận ra ý nghĩa của động tác đó. Họ bỏ chạy và biến mất sau những thân cây.Chúng tôi vội vàng quay lại chiếc xà lúp. Trên đường, tôi có cảm giác họ luôn luôn quanh quẩn đâu đó và lặng lẽ đi theo chúng tôi.