Chiều bữa ấy Lê Thành Cang về sớm hơn các bữa, xe vô sân mà mặt trời chưa lặn. Đem xe cất xong rồi, Cang bước vô nhà, vui vẻ tươi cười.Cô Huyền đương coi cho con nhỏ sắp ly vào tủ, cô thấy chồng thì hỏi: Sao bữa nay ba nó về sớm vậy? Ậy, bữa nay rảnh công chuyện, tôi xách xe chạy ra đường Kinh Lấp coi mấy chiếc xe Ford kim thời chơi, rồi tôi đi thẳng về đây. Xe Ford kim thời coi đẹp lắm, nhưng chưa biết giàn máy nó ra thể nào. Giá mắc hay rẻ? Giá cũng vừa, nhưng tự nhiên mắt hơn xe thường của Pháp. - Chắc chị bếp tưởng ba nó về trể, chỉ chưa vo gạo nấu cơm. Để tôi kêu cho chỉ hay.- Khỏi kêu. Xe tôi về hồi nãy chỉ thấy rồi. Tôi chưa đói, không cần nấu cơm gấp. Để tôi ra coi đám rau coi sao vô phân hổm nay mà rau chưa bén. Chắc là bị nắng.Cang đi ra vườn rau. Cô Huyền đứng ngó theo thấy chồng có sắc vui cô mừng. Cô tính thầm thế nào đêm nay cô cũng nói với chồng về chuyện Nghiệp gặp Như Bình.Đến chạng vạng, Cang mới trở vô nhà thay đồ đi tắm rồi mời ông Ba Chánh ra dùng cơm tối. Trong bữa ăn Cang nói chuyện với vợ và cha vợ. Cang vui vẻ luôn luôn, làm cho vợ càng thêm cương quyết sẽ bày tỏ việc cô đã tính.Ăn cơm uống nước rồi, ông Ba Chánh thấy trăng tỏ, ông mới đi lên nhà thầy Hai Thanh nói chuyện chơi.Cang nhắc một cái ghế xích đu đem ra để giữa sân nằm hút thuốc. Cô Huyền cũng nhắc một cái ghế nhỏ để gần đó mà ngồi chơi. Cô Huyền thỏ thẻ với chồng, cô nói chuyện nầy, cô hỏi chuyện nọ một hồi, rồi vội đi ngay vô đề. Cô nói:- Có một việc kỳ cục quá, mà từ hôm qua đến nay tôi sợ nói ra ba nó không vui, nên tôi không dám nói. Việc gì vậy? - Việc thằng Nghiệp- Việc thằng Nghiệp là việc gì? Nói phứt tôi nghe đi mà, sao lại giục giặc chi vậy? - Nghiệp đi chơi bữa hổm, ra Nha Trang nó gặp Như Bình rồi. - Gặp Như Bình hay Như Bát gì thì gặp, cần gì tìm biết chuyện nhỏ mọn như vậy làm chi.- Ba nó biết Như Bình là ai không? - Không.- Như Bình là cha ghẻ của vợ thằng Nghiệp... mà lại là cha ruột của thằng Nghiệp đó.Cang nghe vợ nói câu ấy, vùng đứng dậy gọn gàng mà hỏi vợ: Má nó nói Như Bình là cha ruột của Nghiệp mà lại là cha ghẻ của Loan? - Phải. Nếu vậy thì Như Bình là chồng trước của má nó, ở với má nó sanh Nghiệp rồi bỏ vợ con, mà cưới mẹ của Loan dưới Cần Thơ? - Phải. Sao má nó biết? Nghiệp nói với tôi hồi sáng hôm qua. - Té ra thằng Nghiệp nó biết Như Bình là cha ruột của nó, còn tôi đây là cha ghẻ, cha nuôi?- Không. Nó chưa biết tới đó. Nó biết Như Bình là cha ghẻ của vợ nó mà thôi. Đây rồi nó sẽ biết tôi là cha ghẻ của nó chớ gì!... Uổng công tôi lắm! - Xin ba nó đừng nóng. Việc nhà phải bình tĩnh mà tính cho ổn thoả. Nóng hư việc hết. Ba nó ngồi lại đây, ngồi cho tôi thuật hết những câu chuyện Nghiệp nói với tôi hôm qua cho ba nó nghe.Cang ngồi lại ghế xích đu. Cô Huyền kéo ghế lại ngồi sát một bên rồi thủng thẳng kể lại hết câu chuyện cho chồng hiểu tại sao mà Như Bình thù oán con ghẻ, tại sao mà Nghiệp phải thay mặt cho vợ đi thăm Như Bình đặng giải hoà, tại sao Bình không chịu thọ tiền của Loan do tay Nghiệp đem cho. Cô Huyền thấy chồng không buồn nữa, cứ ngồi chăm chỉ mà nghe cô nói luôn theo ý cô thì Bình biết Nghiệp là con, nhưng vì hổ thẹn nên không dám nhìn. Còn Nghiệp thì không dè chi hết, chỉ biết Bình là cha ghẻ của vợ, vì đòi ruộng không được nên thù hai con ghẻ. Lại Nghiệp thấy Bình bây giờ nghèo nàn vất vả và nghe Bình thành thật tỏ ý hối hận và chán đời thì động lòng thương, mà thương đó là thương xót người suy sụp hết thời, tội nghiệp cho người biết ăn năn hối lỗi, vậy thôi.Cang nghe hết rồi hỏi vợ: Sao má nó chắc Nghiệp không biết Bình là cha ruột của nó? - Nếu có biết thì tự nhiên nó nói với tôi rồi. Hôm qua nó không hề tỏ ý nghi ngờ chút nào, mà nó cũng không hỏi tôi chi hết. Thôi, nó không biết thì thôi. Nếu ai nói cho nó biết thì tôi phiền lắm. - Ai nói làm chi. Ngặt có điều này: Loan thấy Bình vất vả, bây giờ nó lại ăn năn muốn giúp đỡ. Còn Nghiệp thì động lòng cho nên thấy tội nghiệp. Tôi sợ vợ chồng nó lập thế hoặc rước về nhà mà nuôi, hoặc phụ cấp bạc tiền hay ruộng đất. Vợ chồng nó lân la nhiều lần rồi Bình thân mật mới nói thật chuyện xưa cho Nghiệp hiểu, chừng đó Nghiệp trở lại trách mình thì mới khổ chớ. Việc này khó tính quá. - Hồi sớm mai ở nhà, tôi có nói chuyện với cha và thầy Hai Thanh. Tôi hỏi cha vậy chớ nên nói nguồn gốc của Nghiệp cho nó biết hay là không nên nói. Cha dạy tôi phải nói cho ba nó hay trước rồi để ba nó liệu định coi có nên nói cho nó biết cha ruột nó là ai hay không, tùy ý ba nó.Cang vùng đứng dậy nữa và nói lớn: - Tôi nhứt định không cho ai được nói cho Nghiệp biết Bình là cha nó. Cha nó là tôi đây. Không mặt nào được phép xưng cha nó. Tôi nói thật, tôi sẽ xô ngã. Tôi sẽ chà nát dưới gót chân tôi những ai phá tan công ơn của tôi, những ai đoạt mất tình yêu của tôi dầu làm ông gì mặc kệ.Cang thọc tay trong túi áo đi qua đi lại trước mặt vợ, bộ giận dữ lắm. Cang và đi và nói tiếp:- Nhưng là cha nó sao hồi nó còn bú, đành bỏ nó đi, để cho người ta hoạn dưỡng nó, người ta xin Toà lên án mà chịu nhận nó là con, người ta lo cho nó ăn học mấy mươi năm nay? Hồi đó trốn trong hang trong lỗ nào ở đâu, sao bây giờ trồi ra mà xưng là cha nó? Không được. Tôi nhứt định không được. Tôi nhứt định gìn giữ con yêu con quí của tôi, dầu phải đổ máu tôi cũng không nệ.Cang nín êm, song vẫn cứ đi qua đi lại một hồi rất lâu rồi trở lại nằm ngửa ra, lấy khăn lau nước mắt.Cô Huyền thấy thái độ của chồng như vậy, cô cảm xúc đến cực điểm. Vợ chồng ăn ở với nhau trót đã 25 năm, Đến bữa nay cô mới thấy rõ chồng của cô thương yêu con của cô đến mức nào.Tình thương yêu đó thuở nay không ai đá động thì nó im lìm, nó ngấm ngầm trong thâm tâm, tuy người ta biết song không thấy. Đến nay có hăm doạ nó mới lộ ra ngoài, nó lộ rất hùng hồn dữ tợn, làm cho tức giận đến gây gổ, rồi làm cho lo sợ đến nỗi phải buồn rầu đau đớn.