Mở đầu

Cuốn sách này trước hết là câu chuyện của một con người đã sống phần lớn cuộc đời mình ở Tây Âu nửa sau thế kỷ XX. Dù thường xuyên cô độc, ông vẫn có mối quan hệ mật thiết với những người khác. Ông đã sống qua thời kỳ bất hạnh và biến động. Ðất nước nơi ông sinh ra rung chuyển lần lần, nhưng không thể đảo ngược, trong vùng kinh tế của những nước phát triển hạng trung; thường xuyên bị sự khốn cùng rình rập, con người của thế hệ ông còn phải sống trong cảnh cô đơn và cay đắng. Tình yêu, sự dịu dàng và nhân ái giữa người với người gần như đã biến mất hẳn; trong quan hệ với nhau những người cùng thời với ông thường xuyên tỏ ra bàng quan, thậm chí tàn bạo.
Khi chết đi, Michel Djerzinski trước hết được nhìn nhận như một nhà sinh học, người ta từng nghiêm túc nghĩ đến việc trao giải Nobel cho ông; nhưng tầm quan trọng thực sự của ông mãi sau này mới được nhận ra.
Vào thời của Djerzinski, người ta thường nghĩ triết học không có giá trị thực tiễn, thậm chí không có mục đích. Trên thực tế, thế giới quan chung nhất vào một thời điểm nhất định sẽ quyết định kinh tế, chính trị và phong tục.
Trong lịch sử nhân loại, rất hiếm có các biến chuyển siêu hình học - nghĩa là các chuyển hóa cơ bản và ở mức độ rộng lớn của cách nhìn thế giới được đa số lựa chọn. Chúng ta có thể lấy sự xuất hiện của Thiên chúa giáo như một ví dụ minh chứng.
Ngay khi một biến chuyển siêu hình học xuất hiện, nó sẽ tiếp tục phát triển tự do cho đến những hậu quả cuối cùng của mình. Nó sẽ quét sạch mọi hệ thống kinh tế và chính trị, các giá trị đạo đức và các thang bậc xã hội. Con người không thể làm gì để ngăn chặn bước tiến của nó - trừ khi xuất hiện một biến chuyển siêu hình học mới.
Ðặc biệt không thể nói là các biến chuyển siêu hình học tấn công các xã hội suy yếu, trên đà suy thoái. Khi Thiên chúa giáo xuất hiện, Ðế chế La Mã đang ở đỉnh cao sức mạnh; được tổ chức hết sức chặt chẽ, nó thống trị toàn bộ vũ trụ được biết đến; ưu thế về kỹ thuật và quân sự của nó là vô tiền khoáng hậu; nhưng dù vậy nó không có chút may mắn nào hết. Khi khoa học hiện đại xuất hiện, Thiên chúa giáo Trung cổ đã thiết lập được một hệ thống hoàn chỉnh cách hiểu con người và vũ trụ; nó là nền tảng của các chính phủ, tạo ra kiến thức và các tác phẩm, quyết định hòa bình và chiến tranh, tổ chức sản xuất và phân phối tài sản; nhưng tất cả những cái đó không ngăn cản nó sụp đổ.
Michel Djerzinski không phải là người đầu tiên, cũng không phải là người kiến tạo chủ chốt của cuộc biến chuyển siêu hình học thứ ba, biến chuyển căn bản nhất xét về nhiều mặt, cái sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử thế giới; nhưng vì nhiều hoàn cảnh đặc biệt của cuộc đời ông, ông là một trong những người kiến tạo có ý thức nhất và sáng suốt nhất.
Ngày nay chúng ta sống trong một thời đại hoàn toàn mới,
Sự chằng chịt của các hoàn cảnh nuôi nấng cơ thể ta,
Tắm cơ thể ta,
Trong vầng hào quang niềm vui.
Ðiều mà con người xưa kia đôi khi dự cảm thông qua âm nhạc của mình,
Giờ đây ngày qua ngày chúng ta thực hiện chúng.
Ðiều với họ từng là bất khả nhập và tuyệt đối,
Chúng ta coi như là cái gì đó hoàn toàn đơn giản và dễ hiểu.
Tuy thế, chúng ta không khinh khi những con người đó;
Chúng ta biết rằng chúng ta nợ họ những giấc mơ,
Chúng ta biết rằng chúng ta sẽ chẳng là gì nếu không có sự chằng chịt những đớn đau và niềm vui từng xây nên cuộc đời họ,
Chúng ta biết rằng họ mang hình ảnh của chúng ta khi họ đi qua sự hận thù và nỗi sợ, khi họ va phải nhau trong bóng tối,
Khi họ dần viết nên lịch sử đời mình.
Chúng ta biết rằng họ không thể tồn tại, không thể tồn tại nếu họ không nuôi dưỡng niềm hy vọng đó trong thẳm sâu trái tim,
Họ không thể tồn tại nếu không có giấc mơ của mình.
Giờ đây chúng ta sống bên cạnh ánh sáng
ánh sáng tắm táp cơ thể chúng ta,
Phủ lên cơ thể chúng ta,
Trong vầng hào quang niềm vui
Giờ đây chúng ta được ở bên cạnh dòng sông,
Trong những buổi chiều chan chứa
Giờ đây ánh sáng quanh cơ thể chúng ta đã trở nên hiện hữu,
Giờ đây chúng ta đã đi đến đích
Và chúng ta đã để lại sau lưng mình vũ trụ của sự chia cắt,
Vũ trụ tinh thần của sự chia cắt,
Ðể tắm mình trong niềm vui bất động và dạt dào
Của một quy luật mới
Ngày nay,
Lần đầu tiên,
Chúng ta có thể dò tìm lại cái kết của thời đại cũ.