Dịch giả : Nguyễn Hữu Kiệt
Chương 5
Lời Khẩn Nguyện

Mạc Vân và hai người đồng hành đã về đến nơi một cách an toàn, và liền nghĩ đến Linh Đông khi họ đã hoàn hồn và lấy lại hơi thở. Nhưng giờ phút trôi qua mà không thấy Linh Đông trở về, Mạc Vân đã bắt đầu cảm thấy lo ngại. Y đề nghị quay trở lại để tìm bạn y, và sau cùng, sau khi đã hứa trả tiền thù lao rất hậu, y thuyết phục được người hướng dẫn viên đi theo y. Chân núi rộng rãi bằng phẳng, và với cặp mắt kinh nghiệm của y, người hướng đạo có thể phân biệt rõ ràng mọi vật từ đằng xa. Họ chưa đi được bao xa, thì thấy có hai bóng đen từ xa bước đi chậm rãi về phía họ. Khi hai bóng ấy đến gần, Mạc Vân nhận ra hình dáng của bạn y. Y liền day lại người hướng đạo và kêu lên:
- Lạy trời! Y đã về được kia rồi!
Người hướng đạo vừa kêu to vừa run.
- Ô kìa! Lạ thật! Người kia có dáng dấp giống y như vị Thần Lửa mà tôi đã gặp lần trước. Thật quả là y đây rồi! Nhưng hôm nay gương mặt y lại giống như mọi người thường!
Trong khi Linh Đông mặt mầy tái nhợt, mệt lả và im lặng, chỉ vẫy tay đáp lại tiếng reo mừng của Mạc Vân, thì bỗng nghe giọng nói của Zanoni:
- À! Anh bạn Ăng Lê! Tôi có nói với bạn anh rằng chúng tôi sẽ gặp nhau đêm nay. Anh thấy không? Anh không thể làm cho tôi "lỡ bộ" hay "tuột dù" được chứ?
Mạc Vân nói lắp bắp trong cơn hoang mang và ngạc nhiên tột độ:
- Nhưng làm sao...? Nhưng... ở đâu?
- Tôi gặp bạn anh đang nằm sóng sượt trên mặt đất, với những luồng hơi độc từ họng núi bốc ra tràn ngập chung quanh. Tôi đã vực y ra chỗ thoáng khí, và nhờ tôi đã quen... sống ở vùng núi, nên tôi đã cứu y tỉnh dậy. Câu chuyện là như thế! Anh thấy không? Nếu không có lời ước hẹn của tôi mà các muốn tránh né, thì vào giờ nầy, bạn anh chỉ còn là một cái xác không hồn. Chỉ chậm một chút nữa, là hơi độc đã ngấm vào cơ thể. Chào các anh! Chúc các anh ngủ ngon giấc và thấy nhiều mộng đẹp!
Linh Đông đến bây giờ mới mở miệng lần đầu tiên, và nói trong cơn xúc động:
- Nhưng, hỡi ân nhân của tôi! Ông không bỏ chúng tôi chứ? Ông có trở lại với chúng tôi không?
Zanoni suy nghĩ, rồi kéo Linh Đông ra một chỗ vắng và nói riêng một cách nghiêm trọng:
- Chúng ta cần gặp nhau lại một lần nữa nội trong đêm nay. Anh phải tự quyết định lấy số phận anh trước nửa đêm. Tôi biết rằng anh đã làm nhục người con gái mà anh nói rằng anh yêu. Nếu anh biết hối hận thì chưa phải là quá trễ. Anh đừng hỏi ý kiến bạn anh: y có lý trí tốt và biết lo xa, nhưng lúc nầy không phải là lúc mà anh cần sự cẩn thận dè dặt. Trong đời có những lúc mà người ta cần phải để cho óc tưởng tượng, chớ không phải lý trí, quyết đoán mọi việc, và anh đang ở vào một trong những lúc đó. Tôi không muốn buộc anh phải trả lời ngay bây giờ. Anh hãy định tĩnh tinh thần và suy nghĩ chín chắn. Bây giờ mới có mười giờ, anh còn được hai giờ nữa. Trước nửa đêm, tôi sẽ trở lại với anh.
Linh Đông đáp:
- Ông thật khó hiểu! Tôi muốn giao phó cuộc đời tôi cho ông, và những gì tôi đã thấy hồi tối nay đã làm cho tôi quên mất hình ảnh Kiều Dung. Một sự mong muốn còn nồng nhiệt hơn tình yêu đang bừng cháy trong quả tim tôi: đó là lòng mong ước không giống như những người khác, và vượt lên cao hơn những kẻ đồng loại của tôi, mong ước được biết và chia sẽ những bí ẩn trong cuộc đời ông, mong ước được hiểu biết một khoa học huyền bí siêu đẳng, và sở đắc một huyền năng siêu nhiên phi phàm. Tôi đã chọn lựa. Nhân danh tổ phụ tôi, tôi khẩn nguyện ông và nhắc nhở lời cam kết của ông. Xin ông hãy dìu dắt, hướng dẫn tôi vào đường Đạo, thâu nhận tôi làm đệ tử, làm kẻ nô lệ của ông. Được như vậy tôi sẽ từ bỏ ngay tức khắc và không một lời than tiếc, người đàn bà mà trước khi được biết ông, tôi muốn tranh chấp với tất cả mọi người.
- Anh hãy suy nghĩ kỹ trước khi chọn lựa: một đàng là Kiều Dung với một tổ ấm gia đình, một đời sống êm đềm hạnh phúc. Còn một đàng là một cuộc sống bấp bên tăm tối, tăm tối đến nỗi chí đến mắt tôi cũng không thấu suốt được.
- Nhưng ông nói với tôi rằng nếu tôi cưới Kiều Dung làm vợ, tôi phải chịu sống cuộc đời bình thường như mọi người. Còn nếu tôi từ chối điều ấy, tôi có thể ngưỡng vọng được đạt tới khoa pháp môn và quyền năng của ông.
- Dại dột! Khoa pháp môn và quyền năng không đem đến hạnh phúc!
- Nhưng những điều đó còn hơn cả hạnh phúc! Bây giờ, nếu tôi cưới Kiều Dung, ông có chịu làm thầy tôi, làm người hướng dẫn tôi hay không?
- Không thể được!
- Nếu vậy tôi xin từ bỏ nàng, tôi từ chối tình yêu, từ chối hạnh phúc. Hoan hô sự sống cô đơn, và hoan nghinh sự thất vọng, khổ đau nếu đó là những cánh cửa đưa vào đường Đạo nhiệm mầu.
- Tôi không nhận sự trả lời của anh ngay bây giờ. Trước mười hai giờ đêm, anh sẽ trả lời với tôi một tiếng dứt khoát: chịu hay không, thế thôi. Giờ xin tạm biệt!
Zanoni vẫy tay từ giã, đi xuống con đường dốc, và biến mất dạng trong đêm tối.
Linh Đông trở lại chỗ bạn y đứng. Mạc Vân nhìn thẳng vào mặt bạn và nhận thấy một sự thay đổi lớn: gương mặt linh hoạt và do dự của tuổi trẻ đã biến mất, nhường chỗ cho những nét đanh thép, rắn rỏi và nghiêm khắc. Mới trong khoảng thời gian ngắn có một giờ đồng hồ, gương mặt ấy đã mất hết cả sự tươi tắn tự nhiên của nó và dường như đã mang dấu vết của nhiều năm khắc khổ.
 
Sự Lựa Chọn Của Linh Đông
 
Khi hai người Anh trở lại thành phố Naples, họ đi qua những đường phố vắng vẻ dưới ánh sao khuya. Mọi sự ồn ào, náo nhiệt lúc ban ngày đều đã chấm dứt, và tất cả đều đắm chìm trong yên lặng.
Rải rác đó đây, nằm ngủ sóng sượt bên hàng ba hay vỉa hè ở các khu phố nghèo nàn lao động, là những kẻ du đãng và phiêu bạt giang hồ, thuộc thành phần một bộ lạc du mục thường thấy ở vài xứ Nam Âu Châu.
Hai người cưỡi ngựa đi trong im lặng, vì Linh Đông có vẻ như không nghe những câu hỏi và lời phẩm bình của bạn y, còn Mạc Vân thì cũng đã mệt mỏi nhiều sau cuộc leo núi.
Thình lình, một tiếng chuông nhà thờ văng vẳng từ xa vọng lại báo hiệu một khắc đồng hồ trước nửa đêm. Linh Đông bèn bước ra khỏi cơn mộng và đưa mắt nhìn chung quanh một cách băn khoăn. Khi tiếng chuông vừa dứt, tiếng vó ngựa đã reo vang trên đường lộ lót đá, và do một con đường hẹp từ phía hữu, thấy xuất hiện một người kỵ mã. Khi người ấy đến gần, Linh Đông nhận ra Zanoni, Mạc Vân ngạc nhiên hỏi bằng một giọng buồn ngủ:
- Ủa! Tiên sinh còn gặp lại chúng tôi vào giờ nầy sao?
Zanoni thúc ngựa đi kèm theo Linh Đông và đáp:
- Tôi và bạn anh có chuyện muốn nói với nhau. Nhưng sẽ không lâu. Có lẽ anh cần về khách sạn trước?
Mạc Vân khẽ chào lịch sự rồi phóng ngựa đi trước.
- Bây giờ, anh đã quyết định rồi chưa?
- Tôi đã có quyết định. Tình yêu Kiều Dung đã tắt hẳn trong lòng tôi. Tôi quyết định từ bỏ nàng.
- Anh có chắc không?
- Tôi đã chắc rồi. Bây giờ, đến lượt phần thưởng của tôi?
 - Phần thưởng của anh! Ngày mai lúc chiều tối, anh sẽ có.
Zanoni thúc ngựa quay đi, vó ngựa lóe văng các đóm lửa trên đường đá, rồi biến mất dạng trong bóng tối.
Trở về khách sạn, Linh Đông cố gom lại những tư tưởng của y. Những sự việc xảy ra từ lúc ban chiều, sự xuất hiện của cái hình bóng khổng lồ giữa đám khói lửa trên miệng núi Vésuve, sự gặp gỡ lạ lùng giữa y với Zanoni ở một nơi mà, với những phương tiện di chuyển thông thường, họ không thể gặp nhau vào giờ đó được, tất cả những sự việc đó làm cho tâm hồn y tràn ngập bao nhiêu nỗi xúc động bàng hoàng. Một ngọn lửa thiêng âm ỉ từ lâu, vừa bùng cháy trong lòng y. Tất cả những hoài bão của quá khứ, lòng tham vọng của tuổi trẻ, sự khao khát được nổi danh trên lãnh vực nghệ thuật, tất cả đều tiêu tan như mây khói trước một sự mong ước mãnh liệt là vượt khỏi giới hạn sự hiểu biết thông thường của người đời, và đạt tới cái trạng thái tâm linh siêu đẳng, thoát tục mà người lạ mặt kia dường như đã nắm vững.
Linh Đông đã nói đúng sự thật: ["tình yêu đã tắt hẳn trong lòng y."] Giữa những cảm nghĩ lộn xộn và phức tạp trong trí y lúc ấy, không còn có một chỗ nào yên tĩnh thư thái để cho tình yêu của thế gian có thể sinh hoạt và nẩy nở. Sự cảm hứng, niềm hứng khởi của y lúc ấy đã hoàn toàn thoát tục, y sẵn lòng từ bỏ mọi điều mong ước và dục vọng trần gian để được trải qua một giờ cùng với Zanoni ở bên ngoài giới hạn của thế giới hữu tình.
 
Siêu Nhân Cũng Lụy Tình
 
Kiều Dung vừa từ hí viện trở về nhà. Mệt mỏi sau một buổi trình diễn nhạc kịch, nàng ngả mình trên chiếc divan và suy nghĩ vơ vẩn. Ba ngày trước đây, Zanoni có dặn nàng hãy chuẩn bị sẵn sàng chờ đợi một biến cố quan trọng, và đêm nay, tức là đêm cuối cùng, dầu việc gì xảy ra, chàng cũng sẽ đến gặp nàng.
Đồng hồ điểm một khắc trước nửa đêm. Ngồi đợi đã lâu, nàng sắp sửa rời phòng khách và sửa soạn đi ngủ. Bỗng nghe có tiếng vó ngựa dồn dập từ xa chạy đến, ngừng trước nhà, rồi có tiếng gõ cửa. Tim nàng đập mạnh, nhưng một giọng quá quen thuộc đã gọi tên nàng từ bên ngoài, làm nàng hết sợ ngay tức khắc. Nàng bèn ra mở cửa.
Zanoni bước vào với một dáng điệu mau mắn, nhẹ nhàng, và nói với giọng biểu lộ cơn xúc động:
- Kiều Dung! Tôi đến với cô một lần nữa để giải cứu cho cô. Hoàng thân Vệ Công sắp đến đây với bọn lâu la của y. Cô phải trốn đi với tôi ngay bây giờ. Thời giờ đã gấp lắm, không thể chần chờ được nữa!
Chàng vừa nói vừa nắm lấy bàn tay nàng một cách rất triều mến và nhìn nàng bằng đôi mắt van lơn. Kiều Dung còn ngờ ngợ chưa tin hai lỗ tai của mình bèn hỏi lại:
- Trốn đi với chàng?
- Phải! Trốn đi với tôi! Để cứu vãng tiếng tăm và danh dự của cô, nếu không thì mất hết tất cả.
Kiều Dung vừa nói lắp bắp vừa quay mặt qua một bên:
- Như vậy, chàng không phải là vô tình đối với tôi ư? Chàng không còn muốn gả tôi cho người khác ư?
Zanoni ngồi im lặng, nhưng quả tim chàng đập mạnh, đôi má chàng ửng hồng, đôi mắt chàng chiếu long lanh một tia sáng của tình yêu. Nhưng sự im lặng đó có vẻ khả nghi đối với Kiều Dung, nàng bèn nói:
- Chàng hãy nói đi!
- Vô tình ư? Không phải thế! Nhưng làm sao tôi dám nói rằng tôi yêu cô!
Kiều Dung biến sắc, bèn ngồi xích ra xa hơn và nói:
- Định mệnh của tôi có quan hệ gì? Xin chàng hãy để mặc tôi. Tôi không sợ một sự nguy hiểm nào cả. Cuộc đời tôi và danh dự của tôi, tôi có thể tự định đoạt lấy.
Zanoni nói:
- Đừng nói dại dột như vậy! Kìa! Cô hãy lắng tai nghe, con ngựa của tôi đang hí vang lên, đó là dấu hiệu báo động nguy cơ sắp đến. Cô hãy mau lên, kẻo không còn kịp nữa.
Kiều Dung nói với một giọng chua chát:
- Tại sao chàng lo ngại việc ấy? Chàng đã biết rõ lòng tôi, chàng đã biết rằng chàng làm chủ định mệnh của tôi. Nhưng nếu chàng chỉ nhìn tôi một cách vô tình, nếu tôi chỉ là một kẻ xin xỏ tình yêu, rồi chàng lại định gả tôi cho một người khác không hề yêu tôi, thì, ôi thôi! đó thật là điều sỉ nhục lớn nhất đối với một người đàn bà! Thôi, chàng hỡi, thà để tôi chết còn hơn!
Zanoni kêu lên bằng một giọng nghẹn ngào:
- Sắp nguy đến nơi rồi, đừng giỡn mặt với Thần Chết! Nàng không thể biết được nàng đang đòi hỏi những gì. Đi mau!
Zanoni bước lại gần, choàng tay ôm ngang lưng và xốc nàng dậy.
- Hãy đi mau, Kiều Dung. Ít nhất nàng hãy tin nơi tình bạn của tôi, danh dự của tôi, và sự che chở của tôi!
Kiều Dung nói với một cái nhìn đầy trách móc:
- Chứ không phải tin nơi tình yêu của chàng!
Cái nhìn đó gặp ngay cái nhìn của Zanoni, và có một sức hấp dẫn lạ thường. Chàng cảm giác được quả tim Kiều Dung đang đập bên cạnh quả tim chàng, và hơi thở của nàng lướt nhẹ bên má chàng. Chàng bất giác cảm thấy cả người chàng run lên! Chàng, một Zanoni kiêu hùng, một con người kỳ bí, có đầy đủ bản lĩnh, và dường như vượt hẳn ra ngoài hàng ngũ nhân loại! Nhưng rồi chàng cũng run lên bên cạnh người đẹp! Chàng bèn ôm siết chặt lấy nàng, và trong một tiếng thở dài não nuột và nồng ấm, chàng thì thầm bên tai nàng: "Kiều Dung, anh yêu em!" Kế đó, Zanoni buông nàng ra và để rơi mình thụp xuống dưới chân nàng, chàng nói với một giọng si tình:
- Bây giờ, anh không chỉ huy nữa: Anh cầu khẩn em cũng như người ta phải cầu khẩn một người đàn bà. Từ khi nhận được cái nhìn đầu tiên của em, anh đã cảm thấy có một mối liên hệ lạ lùng giữa định mệnh của chúng ta! Anh như bị choáng váng và bị thu hút lại gần em bởi một động lực vô hình huyền bí. Anh đã rời khỏi Naples để tránh gặp mặt em, nhưng hình ảnh của em cứ theo dõi anh và bám sát lấy anh. Nhiều tháng năm đã trôi qua, và cái nhìn dịu dàng của em vẫn luôn luôn soi sáng cõi lòng anh. Anh đã trở lại vì anh thấy em cô đơn hiu quạnh trong đời, vì anh biết rằng nhiều mối nguy cơ đang hăm dọa cuộc đời em mà chỉ có anh mới giải cứu được. Chính vì sự an toàn và hạnh phúc của em mà anh đã muốn cho em gá nghĩa với một người mà trên thế gian nầy, có đủ điều kiện hơn anh để làm cho em được sung sướng. Kiều Dung hỡi! Em không biết rằng anh yêu em đến bực nào!
Không một ngôn từ nào có thể diễn tả nỗi sự sung sướng trọn vẹn và tuyệt đối, nó tràn ngập cõi lòng của nàng ca sĩ lúc ấy. Người đàn ông ấy, mà nàng nghĩ rằng quá kiêu kỳ và bí hiểm để có thể yêu, nay đang ở bên cạnh nàng, nhỏ nhoi và khiêm tốn hơn cả những người mà nàng đã coi thường và khinh bỉ. Nàng vẫn im lặng, nhưng đôi mắt nàng đã coi thường và khinh bỉ. Nàng vẫn im lặng, nhưng đôi mắt nàng nói rất nhiều với chàng. Rồi sau cùng, dường như nàng nhận thấy rằng trong lòng nàng lúc đó tình yêu thường tình của thế gian đã lấn át tình yêu lý tưởng, nàng bèn quay trở về sự dè dặt thông thường của một tâm hồn trong sạch và đức hạnh. Nàng không dám và cũng không nghĩ đến việc hỏi chàng cái câu mà nàng đã hỏi Linh Đông một cách không chút do dự, nhưng rồi đột nhiên nàng cảm thấy một cảm giác tẻ lạnh trong tâm hồn..., một ấn tượng rằng có một bức tường rào ngăn cách giữa chàng với nàng. Nàng bèn nói nhưng mắt nhìn xuống đất:
- Zanoni, chàng đừng bảo em đi trốn với chàng, đừng dụ dỗ em đi vào cạm bẫy và hổ thẹn. Chàng muốn che chở em thoát khỏi tay những kẻ khác, nhưng trước hết, hãy che chở em thoát khỏi tay chàng!
Zanoni đáp một cách dịu dàng:
- Em hỡi! Sao em có thể nghĩ rằng anh đòi hỏi ở em một sự hy sinh nào, và lại càng không thể có, là sự hy sinh lớn nhất mà một người đàn bà có thể hiến dâng cho tình yêu? Vào giờ phút nầy, anh đã coi em như vợ anh, hợp nhất với anh đời đời kiếp kiếp bởi tất cả mọi mối quan hệ, mọi lời thệ nguyện nó có thể tăng cường và thánh hóa tình yêu giữa đôi ta. Than ôi! Người ta đã hạ thấp tình yêu dưới mắt em, nếu em chưa biết rằng tôn giáo cũng là một yếu tố để giữ cho tình yêu được vững bền, trường cửu. Để nắm vững tình yêu, những kẻ si tình luôn luôn tìm kiếm tất cả mọi sự ràng buộc có thể bảo đảm sự trường cửu và an toàn cho mối tình của họ. Kiều Dung hỡi! Em đừng khóc nữa, trừ phi em cho anh cái quyền thiêng liêng là lau chùi những giọt lệ đó bằng những nụ hôn của anh!
Gương mặt đẹp của nàng không còn day qua chỗ khác nữa, mà nàng đã ngả đầu lên vai Zanoni, và khi đó, đôi môi của hai kẻ si tình đã gặp nhau và quấn chặt lấy nhau trong một nụ hôn nồng cháy... Tất cả những gì là nguy hiểm, là cuộc đời, là thế gian, tất cả đều tiêu tan trong sự quên lãng. Thình lình, Zanoni buông nàng ra một cách phũ phàng.
- Em có nghe tiếng gió than thở rền rỉ và lịm chết ở bên hè chăng? Cũng như ngọn gió ấy, cái quyền năng mà anh có trước đây để giải cứu em, bảo vệ em, tiên tri những cơn giông tố sắp đến trong cuộc đời em..., thì nay anh đã mất hết cả! Nhưng có quan hệ gì? Thôi, ta đi mau! Và mong rằng tình yêu sẽ thay thế cho sự mất mát của tất cả những gì mà vì nó, anh đã dám hy sinh trọn vẹn! Đi, đi mau!
Kiều Dung không do dự nữa. Nàng khoác áo tơi lên vai, thu gọn mái tóc dài. Chỉ trong chốc lát, nàng đã sẵn sàng, thì thình lình một tiếng động kinh hồn vang dội ở chỗ cửa lớn. Zanoni vừa kêu lên một tiếng hãi hùng thất thanh vừa chạy ra trước cửa:
- Trễ rồi! Tôi thật là khờ dại quá! Thôi, trễ mất rồi!
Nhưng chàng liền bị một toán người võ trang đẩy lui lại, và trong giây phút, gian phòng đã tràn ngập những kẻ bất hảo, tất cả đều mang mặt nạ đen và mang đầy đủ khí giới.
Hai đứa trong bọn đã nắm lấy Kiều Dung. Những tiếng kêu cứu của nàng vọng đến tai Zanoni. Chàng bèn xông tới, Kiều Dung còn nghe chàng thốt ra những lời giận dữ bằng một thứ thổ ngữ của nước ngoài, và thấy bọn côn đồ chỉa mũi gươm tua tủa vào ngực chàng. Nàng ngất lịm trong sợ hãi. Khi tỉnh dậy, nàng thấy mình bị trói, bỏ nằm trong một cỗ xe ngựa chạy rất mau, bên cạnh nàng, một người đeo mặt nạ ngồi im lặng. Cỗ xe ngừng trước cổng lớn của một tòa nhà âm u. Những cánh cửa mở ra lặng lẽ, không một tiếng động, một cầu thang lớn dưới ánh đèn sáng trưng hiện ra trước mắt nàng. Nàng đã lọt vào tòa lâu đài của hoàng thân Vệ Công.
 
Kiềm Mâu Xuất Hiện
 
Kiều Dung bị đưa vào một gian phòng trang hoàng lộng lẫy và nàng ở đó một mình. Tư tưởng đầu tiên đến với nàng là Zanoni. Chàng còn sống chăng? Chàng có được an toàn chăng trước những mũi gươm của bọn côn đồ? Chàng, nguồn an ủi mới của nàng, ánh sáng mới của cuộc đời nàng, là chúa, lại vừa là người tình của nàng?
Nàng không có tự do để suy nghĩ được bao lâu. Nàng nghe có tiếng chân người bước đến gần gian phòng. Nàng lui lại do phản ứng tự nhiên nhưng không sợ sệt. Một sự can đảm vốn không phải của nàng, mà trước đó nàng không hề có bao giờ, lóe sáng trong đôi mắt nàng và làm cho toàn thân nàng như có một sức dũng mãnh lạ thường. Sống hay chết, nàng cũng nguyện một lòng trung thành với Zanoni! Như thế, nàng còn có thêm một lý do để bảo toàn danh dự. Cánh cửa mở, hoàng thân bước vào, trong một bộ y phục đẹp lộng lẫy. Y tiến tới với một nụ cười nửa miệng và nói:
- Người đẹp bất trị! Tôi mong rằng nàng không quá nghiêm khắc đối với cách tỏ tình hơi táo bạo của tôi chứ?
Y vừa nói vừa định nắm lấy tay nàng, nhưng thấy nàng thối lui lại về phía sau, y bèn nói tiếp:
- Cô nên biết rằng cô đang ở trong tay của một người không hề do dự trong việc theo đuổi bất cứ một người đàn bà nào. Người tình của cô, dầu có bản lĩnh khá cao, cũng không thể giải cứu cho cô được. Nay cô đã thuộc về tôi, nhưng thay vì làm chủ, tôi xin được phép làm kẻ nô lệ cho cô thôi.
Kiều Dung đáp với một giọng nghiêm nghị đanh thép:
- Ông đừng nói lớn lối vô ích. Trong tay ông ư? Tôi không phải ở trong tay ông. Vấn đề sống hay chết là ở trong tay tôi. Tôi không muốn thách thức ông, nhưng tôi không hề biết sợ ai cả.
Đến đây, Kiều Dung ngừng một giây và liền nói tiếp với một vẻ mặt trịnh trọng và uy nghi khác thường: "Trong đời, có những lúc mà sự mẫn giác, linh cảm cho người ta biết trước việc gì sắp xảy ra. Tôi biết rằng tôi không có gì phải sợ, dầu rằng ở tại đây. Nhưng còn ông, hoàng thân Vệ Công, ông đã tự chiêu lấy điều tai họa vào nhà ông, tôi xin cho ông biết trước như vậy mà đề phòng!"
Hoàng thân lấy làm ngạc nhiên về sự nghiêm trang và bạo dạn của người nữ ca sỹ, mà y không ngờ trước chút nào. Tuy nhiên, y không phải là người dễ bị dọa nạt hoặc lung lạc tinh thần. Y tiến đến gần Kiều Dung và sắp sửa đáp lại lời nàng bằng một giọng si tình thật sự hoặc giả tạo, thì bỗng nghe có tiếng gõ cửa phòng. Tiếng gõ cửa lại tiếp tục, làm hoàng thân bực mình đứng dậy ra mở cửa và hỏi một cách tức tối rằng ai đã dám cãi lịnh và quấy rầy y vào giờ nầy. Mạc Di ló bộ mặt tái mét, băn khoăn của y ở ngưỡng cửa và nói thấp giọng:
- Xin điện hạ thứ lỗi, có một người lạ mặt xin gặp điên hạ rất gấp. Theo những lời y nói, tôi thấy việc rất quan trọng nên đành phải cãi lịnh điện hạ mà vào bẩm lại.
- Một người lạ mặt, mà lại đến vào giờ nầy! Y muốn nói chuyện gì, và tại sao chúng bay lại để cho y vào?
- Y quả quyết rằng một nguy cơ rất lớn đang hăm dọa tánh mạng của điện hạ. Do nguồn tin nào mà y biết như thế, y chỉ nói riêng với điện hạ mà thôi.
Hoàng thân chau mày suy nghĩ và tái mặt. Kế đó, y lại trở vào phòng, bước đến gần Kiều Dung và nói:
- Hỡi người đẹp đáng yêu! Tôi không muốn lạm dụng quyền hành của tôi chút nào: điều tôi thích hơn, là để tự nhiên cho tình thương nẩy nở tự lòng cô! Trong khi chờ đợi, cô hãy biết rằng ở đây cô là một nữ chúa, một bà hoàng thật sự chớ không phải là một nữ hoàng tạm bợ trên sân khấu mà thôi đâu! Tôi xin tạm biệt cô trong đêm nay! Chúc cô an giấc và có những mộng lành thuận lợi cho điều mong ước của tôi!...
Nói đến đây, y bèn bước ra khỏi phòng. Một lúc sau đó, những thể nữ, nàng hầu được gởi đến để hỏi han săn sóc và phục dịch nàng. Nhưng nàng muốn được yên tĩnh để suy tư một mình, nên chỉ trong chốc lát, nàng đã cho bọn nô tỳ về nghỉ.
Trong khi đó, hoàng thân bước xuống cầu thang và đi ra phòng khách. Người lạ mặt đã ngồi đợi sẵn ở đó. Gương mặt người khách lạ có những nét đặc biệt, màu da sậm chỉ rằng y thuộc về một giống người phương Đông. Vầng trán cao và rộng, đôi mắt y phóng ra một cái nhìn sâu sắc dường như soi tận đáy lòng người đối thoại. Hoàng thân phải tránh cái nhìn đó cũng như người ta tránh một vị quan tòa đang thăm dò những ý nghĩ thầm kín và tọ�i lỗi trong lòng mình. Hoàng thân hỏi:
- Ông đến có việc chi?
Người khách lạ đáp bằng một giọng dịu dàng và nghiêm nghị, có pha lẫn một âm thanh ngoại quốc:
- Hoàng thân Vệ Công, tôi biết rõ ông thuộc dòng dõi Vệ Gia có những vị tổ phụ xứng đáng, đã từng lập nên những công trạng rực rỡ oai hùng trong lịch sử nước Ý Đại Lợi. Nhưng hôm nay, tôi đến đây để chiêm ngưỡng người hậu duệ cuối cùng còn sót lại của một dòng họ đã suy vong. Ngày mai, vào giờ nầy, ông sẽ gặp chuyện rủi ro, nguy hiểm đến tánh mạng. Trừ phi ông biết sửa đổi và hoán cải cuộc đời ông, tai nạn nầy thật sự vô phương cứu vãn!
Hoàng thân hỏi với sự ngạc nhiên lộ ra mặt:
- Thế nầy là nghĩa gì? Ông đến đây để hăn dọa tôi, hay để báo cho tôi biết một nguy cơ thật sự sắp đến? Ông là một kẻ bịp bợm hay một người bạn tốt mà tôi chưa quen? Ông hãy nói thật: việc nguy hiểm đang hăm dọa đến tánh mạng của tôi đó là việc gì?
Người khách lạ đáp:
- Zanoni và thanh kiếm của dòng họ Vệ.
Hoàng thân nói với một nụ cười khinh ngạo:
- À! À! Tôi cũng đã đoán y như thế ngay từ lúc đầu. Vậy ông là người đồng lõa hay là một công cụ của tên bịp bợm lợi hại đó, tuy rằng hiện giờ y đã bị nhiếp phục. Phải chăng ông đến đây để nói rằng nếu tôi trả tự do cho một người đẹp nào đó, thì nguy cơ kia sẽ không còn?
- Ông hãy xét đoán tôi cách nào tùy ý. Tôi nhìn nhận là tôi quen với Zanoni. Ông cũng vậy, ông sẽ biết rõ bản lĩnh của y lợi hại đến đâu, nhưng đến khi đó thì đã quá trễ và ông đã chết không kịp ngáp! Tôi muốn cứu ông, vì thế nên tôi đến để báo nguy cho ông biết. Chắc ông muốn biết tại sao? Để tôi cho ông biết lý do...
Thế rồi người khách lạ bắt đầu nói chuyện về một vị tổ phụ của hoàng thân Vệ Công, lúc đương thời đã có lòng ham muốn học hỏi hiểu biết về khoa Pháp Môn Huyền Bí. Ông ta từng đi lưu lạc giang hồ, rồi gặp một vị đạo sư ở một xứ tận bên phương Đông, mà về sau ông ta tôn làm thầy để xin thụ giáo về khoa Huyền Môn. Đó là một khoa học bí truyền mà Hội Thánh La Mã tuyệt đối ngăn cấm và đàn áp khủng bố thẳng tay những vị môn đồ trải qua nhiều thế kỷ. Sau nhiều năm vắng mặt và sống ở nước ngoài một thời gian rất lâu, ông ta mới trở về xứ cùng với Kiềm Mâu đạo sư, là thầy của ông ta.
Người khách lạ nói tiếp:
- Những bạn bè cùng những người quen thuộc với ông ta trước kia đều lấy làm vô cùng ngạc nhiên mà nhận thấy rằng ông ta vẫn giữ nguyên những nét mặt tươi tắn trẻ trung của thời niên thiếu, và thể xác cùng diện mạo ông ta không hề bị ảnh hưởng tàn phá của thời gian. Kể từ khi ông ta về xứ, thì tài sản của ông ta mỗi lúc càng tăng gia thêm nhiều. Những thân bằng quyến thuộc cùng những người bà con xa từ trần, để lại cho ông ta những gia tài to tát, do đó ông ta trở nên giàu lớn. Ông ta trở nên bạn thân của các vương giả, và là nhà doanh nghiệp bậc nhất của nước Ý. Ông ta tái lập lại thế lực vương giả của dòng họ Vệ, mà ngày nay ông là người hậu duệ cuối cùng. Những kế hoạch lớn lao đầy tham vọng ám ảnh ông ta ngày đêm. Nếu ông ta còn sống, nước Ý có lẽ đã có một triều đại mới và dòng Vệ Gia có lẽ đã ngự trị trên ngai vàng. Đó là một người hùng, có thừa đởm lược, ý chí và tài năng, mà thế gian có rất hiếm. Nhưng những kế hoạch vĩ đại của ông ta lại quá lớn và không phù hợp với những phương tiện mà ông ta sẵn có. Dầu sao, ông ta đã tỏ ra là một người môn đệ xứng đáng với đạo phái Huyền Môn của chúng tôi, và xứng đáng với Kiềm Mâu đạo sư mà ông đang nhìn thấy ở trước mặt.
- Hoàng thân Vệ Công từ lúc đầu vẫn chăm chú nghe câu chuyện dị kỳ của người khách lạ, nghe đến câu nầy bèn ngồi nhổm dậy trên ghế bành, và nói:
- Láo khoét! Ông lại dám phỉnh lừa tôi một cách trắng trợn như thế sao? Sáu mươi năm đã trôi qua kể từ ngày tổ phụ tôi từ trần, nếu người còn sống đến bây giờ thì người đã thọ trên một trăm hai mươi tuổi. Còn ông, một người hãy còn trai tráng khỏe mạnh, mà ông lại cả gan dám tuyên bố rằng ông sống đồng thời với tổ phụ tôi! Nhưng ông đã lấy tin tức sai! Ông còn chưa biết rằng tổ phụ tôi, tuy khôn ngoan và tài giỏi trên mọi phương diện, nhưng vì quá tin nơi một kẻ bịp bợm, đã chết khi đang nằm trên giường vào lúc mà những kế hoạch khổng lồ của người đã sẵn sàng được thực hiện, và Kiềm Mâu là thủ phạm trong vụ ám sát đó.
Người khách lạ đáp bằng một giọng u buồn:
- Than ôi! Nếu ông ta biết nghe lời Kiềm Mâu, nếu ông ta chỉ đình lại cuộc thử thách cuối cùng và nguy hiểm nhất cho đến khi hoàn thành xong công phu tu luyện một cách mỹ mãn và tuyệt đối an toàn, thì ngày nay tổ phụ của ông đã cùng với tôi đạt tới cõi trường sinh mà Thần Chết không bao giờ dám léo hánh tới. Tổ phụ ông đã cưỡng lại những lời khuyên can thống thiết của tôi, bất tuân những lịnh cấm gắt gao nhất của tôi, và trong sự nóng nảy vội vàng của một linh hồn khao khát được nắm những bí quyết mà người trần gian phàm tục không bao giờ biết được, ông ta đã chết do bởi sự dại dột của chính mình.
- Tổ phụ tôi bị đầu độc, và Kiềm Mâu đã bỏ trốn.
Người khách lạ đáp một cách kiêu kỳ:
- Kiềm Mâu không bỏ trốn. Y không thể trốn tránh hiểm nguy vì từ lâu rồi, đối với y, sự hiểm nguy không còn có thể xâm phạm đến y được nữa. Chính một ngày trước khi Vệ Hầu uống bầu Kim đơn mà ông ta tin rằng sẽ đem lại cho người trần gian sự trường sinh bất tử, và thấy rằng uy lực của tôi không gây cho ông ta một ảnh hưởng nào, tôi mới đành phó mặc ông ta cho định mệnh. Nhưng tôi rất quý mến tổ phụ ông, và tôi muốn cứu mạng ông là hậu duệ cuối cùng của dòng họ Vệ. Ông đừng kình chống lại Zanoni. Đừng sa ngã theo những thói đam mê dục lạc, hãy dừng chân lại ngay bên bờ vực thẳm khi còn kịp thời giờ. Trong cái vầng trán nầy, trong cặp mắt nầy, tôi còn nhận ra cái dấu vết phản ảnh những đức tính cao cả huy hoàng của dòng họ Vệ. Ông có hàm xúc tự nơi ông những mầm mống thiên tài di truyền của dòng dõi, nhưng những mầm ấy lại bị che lấp bởi những thói hư tật xấu rất tệ hại và quái ác. Theo những định luật cai quản cõi thiên nhiên chỉ có điều thiện mới trường tồn, còn điều ác phải bị tiêu diệt. Ông hãy khôn ngoan và ráng lãnh hội lấy những bài học của lịch sử! Tôi đã nói tất cả những gì phải nói. Giờ xin tạm biệt!
- Không! Không! Ông không thể ra khỏi nơi đây! Tôi muốn thử thách cái quyền năng mà ông đã tự khoe khoang khoác lác! Chúng bay đâu! Bắt giữ lại người nầy. - Hoàng thân vừa kêu bọn gia nhân vừa đưa tay chỉ Kiềm Mâu.
Nhưng y lấy làm vô cùng ngạc nhiên và sợ hãi khôn tả: gian phòng khách đã trống trơn! Người khách lạ bí mật đã biến mất như một bóng ma. Chỉ còn thấy phảng phất một làn khói mịn, mùi thơm và mỏng như sương lướt nhẹ trong gian phòng. Mạc Di hơ hải chạy vào và kêu lớn:
- Cấp cứu điện hạ, mau!
Hoàng thân đã té ngã dưới đất, bất tỉnh nhân sự. Trong nhiều giờ, y dường như rơi vào trạng thái mơ hoảng. Khi y tỉnh dậy, y bảo những người hầu cận lui ra và người ta nghe đi bách bộ qua lại rất lâu trong gian phòng. Chỉ độ một giờ trước khi mở màn buổi dạ tiệc mà y đã mời Zanoni tham dự từ mấy hôm trước, y mới trở lại trạng thái bình thường.
 
Lưỡi Gươm Oan Nghiệt
 
Sau cuộc hội kiến với Zanoni hôm ấy, Linh Đông ngủ một giấc ly bì và thức rất trễ. Suốt buổi sáng, y chỉ ngồi im lặng và suy nghĩ về những biến cố và xúc động xảy đến trong đêm trước. Lần lần, hình ảnh Kiều Dung đã trở lại trong trí y. Y đã quyết định từ bỏ nàng, và tuy y không hối hận về việc đó, nhưng y cảm thấy băn khoăn với ý nghĩ rằng mọi sự hối tiếc có thể đến với y quá trễ.
Y đột nhiên đứng dậy thay áo, rồi với một bước đi lanh lẹ, y đến nhà nàng ca sỹ. Nhưng khi đến nơi, thì đã thấy cửa đóng then gài. Trong nhà vắng lặng không một bóng người. Đợi một hồi lâu, y đã chán nản sắp sửa quay về thì thấy Dì Nết cũng vừa từ trên đường lộ đang đi tới. Bà vú già cũng kêu lên một tiếng reo mừng khi nhận ra Linh Đông, nhưng cả hai người đều thất vọng vì không ai có thể đưa ra một tin tức gì hay một lời giải thích thỏa đáng nào về biến cố trong đêm vừa qua. Đêm ấy, Dì Nết đang ngủ mê thì bị đánh thức giấc một cách phũ phàng bởi một tiếng động lớn ở từng dưới, nhưng trước khi bà ta có thể định tĩnh tinh thần để đi xuống xem việc gì xảy ra, thì Kiều Dung đã bị bắt cóc đem đi rồi! Bà ta chỉ thấy dấu vết bẻ khóa ở chỗ cửa lớn, và nghe người láng giềng thuật lại rằng một kẻ du đãng từ chỗ trú ngụ ban đêm của y dưới gầm cầu Chiaja đã nhìn thấy dưới ánh trăng khuya một chiếc xe song mã, mà y nhận ra là của hoàng thân Vệ Công, đi qua đường lộ và sau đó đã trở lại theo hướng ngược chiều vào lúc độ một giờ sáng. Nghe qua câu chuyện với lời lẽ mập mờ xen lẫn với những tiếng khóc nức nở của bà vú già, Linh Đông đoán ngay việc gì đã xảy ra. Y bèn từ giã Dì Nết và chạy ngay đến tòa nhà lầu của Zanoni. Tại đây, y nghe nói lại là Zanoni tiên sinh đã đi dự tiệc tại tư thất của hoàng thân Vệ Công, và sẽ về trễ trong đêm đó. Linh Đông đứng ngẩn ngơ, không còn biết phải tin ai và phải làm gì! Mạc Vân cũng đã đi chơi vắng không có mặt ở nhà để giúp ý kiến cho y. Y cảm thấy bị lương tâm cắn rứt. Y đã có cơ hội giải thoát cho người con gái mà y thương yêu, nhưng y đã từ bỏ mất cái cơ hội đó. Nhưng tại sao chính Zanoni cũng bị thất bại? Tại sao Zanoni lại đi dự tiệc tại nhà của bọn ác ôn? Hay là Zanoni chưa biết việc gì đã xảy ra? Nếu vậy, có nên hỏa tốc đi ngay để cấp báo cho y biết việc nầy không? Tuy rằng thường nhật y là một người do dự không quyết đoán, nhưng Linh Đông vốn là một người can đảm. Y quyết định đi thẳng đến tư thất của hoàng thân Vệ Công và nếu Zanoni bị thất bại trong sứ mạng giải cứu cho nàng ca sỹ, thì y, Linh Đông, sẽ lên tiếng để đòi trả tự do cho Kiều Dung, nạn nhân của bạo lực và uy quyền, ở ngay giữa tiệc và trước mặt đông đủ các quan khách hội họp tại tư gia của hoàng thân Vệ Công.
Cuộc thăm viếng dị kỳ, và sự ra đi lại càng kỳ dị hơn nữa, của Kiềm Mâu làm cho hoàng thân Vệ Công vô cùng xúc động. Thật vậy, sự xuất hiện của nhà đạo sỹ nàng cũng đã làm nổi bật một khía cạnh khác về bản lĩnh của Zanoni mà hoàng thân chưa hề biết rõ. Y cảm thấy lo ngại băn khoăn khi thấy rằng y đã đương đầu và khiêu khích một kẻ tình địch vô cùng lợi hại. Một giờ trước buổi dạ tiệc, khi y vừa trở lại trạng thái bình thường, y bèn sắp đặt cái kế hoạch đen tối mà y đã dự mưu sẵn từ trước, nhưng bây giờ thì với một quyết định đanh thép hơn nữa.
Y xét thấy rằng cần phải thủ tiêu con người kỳ bí Zanoni để bảo toàn tánh mạng của mình. Vả lại y đã có ý định đó từ trước, khi y mới vừa biết rằng Zanoni là tình địch của mình, nên những lời cảnh cáo của Kiềm Mâu lại làm cho y quả quyết hơn nữa trong cái ý định đen tối đó.
- Ta hãy thử xem bản lĩnh y tới đâu, để xem khoa Pháp Môn của y có trị nổi thứ thuốc độc nầy không cho biết!,- y vừa thầm nhủ như thế với một nụ cười đầy thâm độc, vừa cho người gọi Mạc Di đến để bàn định kế hoạch.
Giờ khai mạc buổi dạ tiệc đã đến, các quan khách tựu họp đông đủ. Zanoni vừa đến sau cùng, khi tất cả chỉ còn đợi có một mình chàng. Hoàng thân bước ra tiếp đón chàng với một nụ cười xã giao, và Zanoni đáp lễ bằng một câu nói thấp giọng: "Những người chơi thò lò có bọc chì không phải lúc nào cũng được."
Hoàng thân chau mày và cắn môi, còn Zanoni thì bước tới đám đông và đứng nói chuyện với Mạc Di. Chàng hỏi người quản gia:
- Ai là người thừa kế của điện hạ?
- Một người bà con xa bên họ ngoại, còn dòng họ bên nội thì tới điện hạ đây thì dứt tuyệt, không còn ai nữa.
- Người thừa kế có mặt tại buổi tiệc hôm nay không?
- Không! Vì y không phải là bạn thân của điện hạ.
- Không can gì! Y sẽ tới đây vào ngày mai! Mạc Di ngạc nhiên nhìn chàng, nhưng cuộc tiệc đã bắt đầu và các quan khách đã lần lượt bước vào phòng ăn.
Trong số các quan khách của hoàng thân Vệ Công, ngoài ra những giới thượng lưu trí thức bổn xứ, còn có những khách ngoại quốc dòng sang, làm cho buổi tiệc thêm phần hào hứng và tránh được sự nhàm chán của những cuộc hội họp thông thường. Hôm ấy có hai người Pháp thuộc dòng quý phái của chế độ cũ, đã xuất ngoại lưu vong ở nước ngoài trong khi Cách Mạng đang bành trướng khắp nơi trong xứ. Cách nói chuyện hoạt bát và trào phúng của họ có vẻ phù hợp với xã hội thượng lưu nước Ý, vốn ưa thích cách sinh hoạt hồn nhiên không kiểu cách, mà họ coi như một nếp sống lý tưởng.
Tuy nhiên, hoàng thân lại tỏ ra ít nói hơn mọi ngày, và trong những lúc mà y muốn làm ra vẻ linh hoạt hay trào phúng, thì câu chuyện của y có một cái gì miễn cưỡng, gượng gạo. Trái lại, cái phong độ của Zanoni lại hoàn toàn khác hẳn: nó có một cốt cách trang nhã tự nhiên và bình tĩnh do bởi sự từng trải lịch lãm trong cách giao thiệp với các xã hội thượng lưu. Bình nhật chàng không phải là người đặc biệt vui tính, tuy vậy, ít ai có thể làm được như chàng để gây bầu không khí sôi nổi hào hứng giữa câu chuyện trong một cuộc hội họp sang trọng thuộc loại nầy. Dường như do một thứ trực giác đặc biệt, chàng có thể làm nổi bật cái đặc tính hay khả năng trội nhất của mỗi vị thực khách, và làm cho mỗi người đều có thể tham dự và góp phần hào hứng vào câu chuyện thú vị chung. Nhất là đối với hai người Pháp, họ lấy làm vô cùng ngạc nhiên mà thấy chàng có một sự hiểu biết hoàn toàn thông suốt và tỷ mỷ về những biến chuyển gay go nhất diễn ra tại Ba Lê hoặc ở nước Pháp, hay trên chính trường Âu Châu nói chung.
Chính vào lúc cuộc nói chuyện đang sôi nổi và buổi tiệc đang đến hồi hào hứng thú vị, thì Linh Đông đến. Người giữ cửa nhìn cách trang phục của Linh Đông, đã biết ngay là y không có trong số thực khách được mời, bèn nói rằng hoàng thân mắc bận không thể bị quấy rầy vì bất cứ lý do nào. Đến lúc đó, Linh Đông mới nhận thấy rằng cái công việc mà y tự khoác lấy vào mình thật là lạ lùng và khó khăn như thế nào. Y do dự một lúc, rồi vừa dúi tay người gác cửa một đồng tiền vàng, y nói rằng y cần gặp Zanoni tiên sinh để chuyển giao một thông điệp có quan hệ đến sinh mạng của chàng. Nhờ đó, y được bước vào sân, rồi từ đó vào tận bên trong tư thất. Y trèo lên thang lầu, và nghe vọng lại từ đàng xa những tiếng nói cười vang rân của những thực khách. Đến cửa phòng ăn, y nhờ một kẻ gia nhân chuyển một thông điệp cho Zanoni tiên sinh. Người gia nhân vào thưa chuyện, Zanoni nghe nói có Linh Đông đến, bèn day lại nói với gia chủ:
- Xin điện hạ thứ lỗi cho tôi, có một người bạn tôi tên Linh Đông, người Anh, mà chắc là điện hạ có nghe tên, đang đợi tôi ở ngoài. Chắc là có việc khẩn cấp nên y mới đến tìm tôi vào giờ nầy. Tôi chỉ xin phép ra trong giây lát thôi.
Hoàng thân đáp một cách lịch sự nhưng với một nụ cười có vẻ gượng gạo:
- Nhưng, thưa tiên sinh, hay là tiên sinh cứ mời bạn ông vào đây cùng chung vui với chúng tôi. Một người Anh đi đến đâu cũng sẵn sàng được đón tiếp. Cứ mời ông ấy vào, chúng tôi không thể để ông vắng mặt trong tiệc dầu chỉ trong chốc lát!
Zanoni nghiêng mình cảm tạ. Người gia bộc trở ra mời Linh Đông vào với những lời lẽ vô cùng lịch sự, và nhắc thêm một chiếc ghế cho y ngồi bên cạnh Zanoni. Khi Linh Đông bước vào tiệc, hoàng thân nói:
- Xin kính mời ông cùng nâng chén rượu chung vui với chúng tôi. Tôi hy vọng rằng ông đem cho vị quý khách của chúng tôi những tin lành và thoải mái. Còn nếu đó là tin buồn, thì xin ông hãy vui lòng đình lại để một dịp khác, để cho cuộc tiệc hôm nay được trọn vui.
Linh Đông sa sầm nét mặt, và sửa soạn tung ra một "chưởng" làm đại náo cuộc tiệc, thì Zanoni bèn ngầm véo vào đùi y một cái có ý nghĩa, và nói nhỏ với y bằng tiếng Anh:
- Tôi biết tại sao anh đến đây. Hãy cứ bình tĩnh và giữ im lặng như một khách bàng quang để chứng kiến những gì sẽ xảy ra.
- Như vậy chắc ông đã biết rằng Kiều Dung đang...
- Ở trong tòa nhà nầy! Phải! Và tôi còn biết rằng gia chủ đang dự mưu ám sát một người nữa. Nhưng y sẽ không làm gì được Kiều Dung, mà còn gặp nạn lớn trong đêm nay. Anh hãy bình tĩnh, và hãy nhìn xem cái số phận nó đợi chờ kẻ hung dữ!
Kế đó, Zanoni nói với giọng bình thường:
- Thưa điện hạ, Linh Đông tiên sinh vừa đem tin đến cho tôi. Tôi chắc sẽ phải rời khỏi Naples trong nay mai, và đó lại là thêm một lý do để cho tôi tận hưởng đến mức tối đa cái thú vui của buổi tiệc hôm nay.
- Tiên sinh có thể cho biết lý do nào đã thúc đẩy tiên sinh phải lên đường chăng? Đó là một tin chắc chắn sẽ làm buồn lòng tất cả những giai nhân ở Naples!
Zanoni đáp một cách trịnh trọng:
- Đó là vì một người bạn thân của tôi sắp phải lìa trần. Thôi, không nên nhắc tới làm gì, sự buồn rầu của chúng ta không thể nào đình chỉ giờ khắc của định mệnh...
Hoàng thân nói:
- Trên đời không có gì đáng cho chúng ta phải buồn rầu, thưa tiên sinh, trừ ra khi nào một người đẹp mà ta đem lòng mến yêu, lại thoát khỏi vòng tay của ta! Trong trường hợp đó, chúng ta cần vận dụng tất cả sự minh triết của mình để khỏi chết mòn vì đau khổ, tuyệt vọng. Tiên sinh nghĩ sao? À, ông lại mỉm cười ư? Chắc là trường hợp đau khổ đó sẽ không bao giờ có thể đến với ông! Vậy nhân dịp ông sắp lên đường, cuộc tiệc hôm nay có thể coi như buổi tiệc giã từ giữa chúng ta. Xin ông hãy vui lòng nhận cho lời chúc mừng nầy của tôi: xin cầu chúc cho tiên sinh được được luôn luôn hạnh phúc trong tình trường và sống lâu trường cửu muôn đời để tận hưởng cái hạnh phúc ấy!
Zanoni nói:
- Tôi xin vui lòng nhận lời chúc mừng của điện hạ!
Rồi đó, khi những ly cốc được rót đầy rượu do Mạc Di đích thân coi sóc, hoàng thân tay cầm một ly trịnh trọng đưa cho Zanoni, và một tay cầm riêng một ly cho mình. Zanoni bèn lập lại lần nữa, vừa nhìn thẳng vào mắt của hoàng thân:
- Tôi xin cám ơn về lời chúc mừng của điện hạ!
Rồi chàng đưa cốc rượu lên môi. Hoàng thân có vẻ tái mặt một cách đánh sợ trong khi Zanoni đăm đăm nhìn vào mắt y một cách nghiêm nghị và quả quyết. Toàn thân y run rẩy và bị xúc động vô cùng dưới cái nhìn đó. Sau khi đã uống cạn ly rượu và đặt cái ly trống trơn lên cạnh bàn, Zanoni mới thôi nhìn vào mắt hoàng thân và nói:
- Rượu nầy được cất giữ quá lâu ngày, nên đã mất cả mùi vị. Nó có thể làm xáo trộn một vài loại cơ thể, nhưng đối với tôi thì không sao, xin điện hạ đừng lo ngại gì cả. Mạc Di tiên sinh, ông là người sành điệu, xin ông cho biết ý kiến?
Mạc Di làm ra vẻ bình tỉnh và nói bô bô:
- Thưa tiên sinh! Tôi không ưa rượu nho đảo Chypre lắm, vì nó dễ làm say choáng váng! Có lẽ Linh Đông tiên sinh không cùng một quan niệm với tôi: người ta nói rằng người Anh ưa những thứ rượu nóng và mạnh.
- Các ông có muốn cho bạn tôi cũng thưởng thức thứ rượu nầy chăng? Các ông nên nhớ rằng không phải người nào cũng có thể uống nó một cách tỉnh táo dễ dàng như tôi!
Hoàng thân liền nói mau:
- Không! Nếu tiên sinh không dặn trước thứ rượu nầy, thì không khi nào chúng tôi lại đem nó ra đãi khách! À! Thưa quận công! (Y vừa nói vừa day lại một người Pháp đứng gần bên) xứ sở ông hiển nhiên là quê hương của tửu thần Lưu Linh, ông nghĩ sao về loại rượu nho Bưu Gôn nầy? Nó có chịu nổi cuộc chuyên chở nhọc nhằn trên đường sá xa xuôi chăng?
Zanoni nói:
- À! Chúng ta hãy đổi rượu và nói qua chuyện khác.
Kể từ lúc đó, chàng lại càng tỏ ra hoạt bát và lịch duyệt hơn nữa! Không có một thực khách nào vừa trào phúng, vừa tế nhị, lại vừa nói chuyện một cách hấp dẫn như thế! Những điểm hài hước của chàng thu hút tất cả những quan khách có mặt trong buổi tiệc, kể cả Linh Đông và hoàng thân Vệ Công cũng chịu chung một ảnh hưởng của sự truyền cảm lạ lùng đó.
Thật vậy, những lời nói và cái nhìn lạ lùng của Zanoni khi uống cốc rượu độc đã làm cho hoàng thân Vệ Công linh cảm được những triệu chứng không lành. Nhưng bây giờ thì sự nói năng linh hoạt và hùng hồn một cách nổi bật của chàng làm cho Vệ Công thấy đó là một dấu hiệu hầu như chắc chắn rằng thuốc độc đã ngấm vào cơ thể.
Những chai rượu mới lại được đem ra, để rót đầy những ly đã cạn và rót thêm vào những cốc đã vơi của các quan khách, nhưng dường như không ai có vẻ nhận thấy ảnh hưởng của chất men. Hết người nầy đến người nọ, những thực khách đều rơi vào một cơn im lặng đầy vẻ thán phục, vì Zanoni đang thu hút họ bằng những câu chuyện lạ kỳ và hấp dẫn nối tiếp nhau không dứt. Tất cả mọi người đều như treo lủng lẳng dưới làn môi của chàng, tất cả mọi người đều nín thở để nghe chàng nói chuyện.
Đêm càng khuya, vầng trăng đã lên cao và chiếu sáng trong vắt ngoài vườn hoa. Những vòi phun nước giữa bãi cỏ xanh và những pho tượng Thần Vệ Nữ bằng cẩm thạch trắng lẩn khuất trong những lùm cây càm càng làm tăng thêm vẻ đẹp thơ mộng của khu vườn.
Khi đó, Zanoni đứng dậy và nói:
- Thưa quý vị, tôi mong rằng chúng ra chưa quá làm phiền gia chủ, và những khu vườn xinh đẹp ngoài kia lại là một sự quyến rũ để kéo dài sự có mặt của chúng ta hôm nay. Thưa điện hạ, còn gì thích bằng được nghe nhạc trổi ở ngoài vườn trong khi chúng tôi thưởng thức mùi hương của hoa cam dưới ánh trăng khuya:
Hoàng thân nói:
- Ý kiến rất hay! Mạc Di đâu! Hãy gọi giàn nhạc ra đây!
Tất cả mọi người đều đồng loạt đứng dậy để đi ra vườn, và chính trong khi đó, ảnh hưởng của chất rượu nồng mới bắt đầu hiện rõ. Khí trời mát mẻ về đêm ở ngoài vườn càng làm tăng gia sự kích thích của chất men rượu lên gấp bội. Dường như để bù lại sự im lặng từ lúc đầu, khi các quan khách hãy còn ngồi nghe Zanoni kể chuyện trong phòng tiệc, lúc ấy họ mới tự do ăn nói "thả giàn." Rượu vào lời ra, tất cả mọi người cùng nói một lượt, và không ai nghe ai.
Một trong hai người Pháp, vị quận công trẻ tuổi Xích Lân, vốn là một nhà quý phái cao cấp, tính tình thô bạo, khí phách ngang tàng như phần nhiều những thanh niên quý tộc Pháp đương thời, lại tỏ ra náo động ầm ĩ nhất trong nhóm quan khách đêm ấy. Những việc gì xảy ra sau đó, mà cái kỷ niệm vẫn còn được nhớ mãi về sau và lưu truyền trong các giới thượng lưu ở Naples, đã được quận công Xích Lân khai báo với chính quyền địa phương. Tờ khai đó nay vẫn còn lưu trữ trong hồ sơ của Sở Cảnh Sát thành phố, chúng tôi xin trích đăng một đoạn trong đó quận công Xích Lân viết như sau:
Tôi chưa bao giờ bị kích thích tột độ như đêm ấy. Chất rượu nồng đã thấm vào người chúng tôi đến tận xương tủy. Chung quanh tôi, mọi người cười nói, la hét ầm ĩ. Có thể nói là rượu nho đã làm nổi bật lên tính chất đặc biệt của mỗi người. Kẻ ít nói và dè dặt nhất lúc bình thường, đêm ấy cũng trở nên hoạt bát, và nói năng huyên thiên như một nhà hùng biện.
Tôi nhớ rằng giữa cơn vui vẻ tưng bừng náo nhiệt của mọi người, tôi nhìn thấy Zanoni tiên sinh vẫn có vẻ bình tĩnh, khách quan, cũng như lúc ông ta kể chuyện một cách thú vị và hấp dẫn trong phòng tiệc lúc ban chiều. Thái độ thản nhiên và kiêu kỳ đó làm cho Zanoni có vẻ cách biệt một cách kênh kiệu và nhạo báng đối với sự hỗn loạn và ầm ĩ của chúng tôi. Điều đó làm cho tôi nổi nóng, và thúc đẩy tôi muốn đến đây gây sự với y.
Sự bình tĩnh có vẻ trịch thượng và khiêu khích của Zanoni không phải chỉ gây ảnh hưởng bực tức đối với một mình tôi mà thôi. Nhiều người trong số các bạn tôi đêm ấy cũng nói rằng nhìn thấy thái độ đó của Zanoni làm cho máu họ sôi lên, và đổi vui làm giận! Dường như nụ cười lạnh lùng của y có cái tác dụng làm chạm lòng tự ái và chọc giận những người xung quanh. Chính trong lúc đó, hoàng thân Vệ Công đến gần tôi và kéo tôi bước ra ngoài, dường như để nói chuyện riêng. Trong tiệc y cũng đã uống nhiều rượu như chúng tôi, nhưng y không bị kích thích đến độ trở nên náo động ồn ào. Trái lại, trong cử chỉ và ngôn ngữ của y có một cái gì lạnh lùng xấc láo, một vẻ khinh ngạo và trịch thượng dẫu rằng trong khi cố tạo ra một vẻ lịch sự đối với tôi, điều nầy càng va chạm đến lòng tự ái của tôi. Sự dè dặt, cách biệt của Zanoni dường như làm cho hoàng thân muốn bắt chước cái thái độ của người khách quý kia, nhưng, trong khi y bắt chước như vậy, y lại đi quá trớn và vượt quá xa cả nhân vật kiểu mẫu! Y chế nhạo tôi về việc tôi có dính líu đến một vị phu nhân Ý đẹp và quý phái của tỉnh Sicile, và tỏ ra coi thường điều mà tôi cho là một sự hãnh diện. Sau cùng, y nói chuyện một cách hời hợt dường như ngụ ý rằng chỉ có một mình y là người đã hái tất cả những đóa hoa đẹp nhất của tỉnh Naples, và chỉ dành cho những người ngoại quốc như chúng tôi cái hân hạnh được "ăn mót" những đóa hoa dại mà y đã chê, không thèm mó đến!
Thái độ đó có lẽ tự nhiên đã làm khiêu khích lòng tự ái lẫn cả sự ghen tương của tôi, nó vốn là những đặc tính tự nhiên của người Pháp, và tôi đã trả đũa lại bằng vài câu nhạo báng mà chắc chắn là tôi đã không bao giờ dám thốt ra nếu tôi tỉnh táo và dè dặt như lúc bình thường. Hoàng thân bèn phát tiếng cười giòn giã, điều nầy càng làm cho tôi tức mình và nổi nóng. Nói thật ra, chất rượu nồng đã kích thích thần kinh của tôi đến độ gây ra nơi tôi một thái độ hiếu chiến và sẵn sàng gây sự. Khi y bỏ đi chỗ khác, tôi mới day lại và gặp Zanoni đứng gần bên tôi. Chàng nói với một nụ cười lạnh nhạt mà lúc nãy đã làm cho tôi bực tức:
- Hoàng thân là một kẻ khoe khoang khoác lác. Y muốn đầu cơ độc quyền vừa tiền tài lẫn cả tình yêu. Chúng ta hãy trả đũa lại chứ!
- Trả đũa bằng cách nào?
- Nữ danh ca Kiều Dung, hoa khôi đệ nhất của thành phố Naples, hiện đang có mặt trong tòa nhà nầy. Nàng bị bắt cóc đem tới đây chớ không phải do ý nàng muốn. Chúng ta hãy đòi y phải đem nàng ra trình diện với mọi người. Khi nàng ra đây, ông hãy tỏ ra săn đón vồn vã và lịch thiệp với nàng, điều đó chắc là sẽ làm cho hoàng thân nổi cơn ghen. Đó là một sự trừng phạt đích đáng để trị thói kiêu ngạo phách lối của y.
Đề nghị đó làm cho tôi rất thích thú. Tôi bèn đi tìm gặp hoàng thân. Khi đó, nhạc vừa trỗi lên, tôi bèn đưa tay ra hiệu cho ban nhạc ngừng đánh và nhân dịp gặp hoàng thân đứng giữa một nhóm tân khách đang nói chuyện sôi nổi, tôi bèn đến nói chuyện với y. Tôi lên tiếng trách y thiếu lịch sự đối với quan khách, vì y đưa ra cho khách một ban nhạc với những nhạc công xoàng xĩnh, trong khi đó y lại dành riêng giọng hát của nữ danh ca đệ nhất tỉnh Naples để thưởng thức riêng một mình! Với một giọng nửa đùa nửa thật, tôi đòi y phải đem Kiều Dung ra trình diện với quan khách. Sự đòi hỏi của tôi được tiếp đón bằng những tràng pháo vỗ tay. Khi ông ta trả lời, chúng tôi làm lấp mất giọng nói của y bằng những tiếng phản đối ồn ào, và tuyên bố rằng chúng tôi không chấp nhận sự từ chối. Sau cùng, khi cơn im lặng đã trở lại, hoàng thân nói:
- Thưa quý vị, dầu cho tôi muốn làm thỏa mãn lời yêu cầu của quý vị, tôi cũng không thể bắt buộc nàng ca sỹ ra trình diện trước một cử tọa tuy là quý phái nhưng cũng rất ồn ào! Tôi chắc là tinh thần hiệp sỹ của quý vị không cho phép quý vị dùng đến cách cưỡng ép nàng, tuy rằng quận công Xích Lân đã quên mất cái tinh thần đó khi ông ta dùng đến sự cưỡng ép đối với tôi!
Lời trách móc đó làm cho tôi nhột nhạt, tuy rằng nó cũng đúng. Tôi bèn đáp:
- Thưa điện hạ, tất cả mọi người đều biết rõ rằng nữ danh ca Kiều Dung khinh bỉ bạc vàng lẫn cả tình yêu của ông. Họ biết rằng chỉ có bạo lực mới có thể đem nàng vào dưới mái nhà nầy. Họ cũng biết rằng ông từ chối không chịu giới thiệu nàng với chúng tôi bởi vì ông sợ nàng sẽ lên tiếng kêu cứu và ông cũng biết khá rõ thế nào là tinh thần hiệp sỹ để mà hiểu rằng một nhà quý tộc Pháp luôn luôn sẵn sàng dâng hiến cho một giai nhân sự trọng vọng của tấm lòng, cùng sự che chở của cánh tay.
Khi đó, Zanoni nói một cách nghiêm nghị:
- Quận công có lý, điện hạ không dám giới thiệu người đẹp với chúng ta!
Hoàng thân đứng liệm người trong một lúc mà không đáp lại, dường như cơn bất bình và tức giận làm cho y nghẹn ngào không thốt được ra lời. Sau cùng y nổi nóng và cho nổ tung một tràng những câu nói thịnh nộ có tính cách chửi rủa và lăng nhục thậm tệ, nhắm vào Zanoni và tôi. Zanoni không hề đáp lại, nhưng còn tôi thì nóng tính hơn và phản ứng mau lẹ hơn. Các quan khách dường như lấy làm thú vị về sự gây gỗ của chúng tôi. Chỉ có Mạc Di là người duy nhất tìm cách giải hòa, nhưng chúng tôi đẩy lui y mà không thèm nghe lời y! Những người khác bênh vực, níu kéo, kẻ ngã theo bên nầy, người bênh vực bên kia. Thật không khó mà đoán việc gì đã xảy ra sau đó. Chúng tôi đòi đem gươm ra, người ta đem gươm đến cho chúng tôi. Một vị thực khách đem đến hai thanh gươm. Tôi sửa soạn chọn lấy một thì Zanoni đã đưa cho tôi thanh gươm kia, cái cán thanh gươm nầy chạm trổ tinh vi, biểu lộ một vật rất cổ xưa và quý. Cũng trong lúc đó, chàng nhìn hoàng thân vừa mỉm cười vừa nói:
- Thưa điện hạ, quận công đã chọn lấy thanh gươm của Vệ Hầu. Điện hạ chắc không hay tin dị đoan: ông đã quên mất lời hứa danh dự hôm nọ!
Nghe đến đó, Vệ Công có vẻ do dự và tái mặt, nhưng y vẫn đáp lại nụ cười của Zanoni bằng một cái nhìn thách thức. Thế là một lúc sau đó, vườn hoa nhà họ Vệ đã trở thành một bãi chiến trường. Có tất cả ba hay bốn cặp cùng đồng loạt so gươm trong một cuộc hỗn chiến đầy náo loạn với đủ thứ tiếng động ồn ào: tiếng kêu sợ hãi thất thanh của những thực khách và nhạc công chạy liểng xiểng lo tìm chỗ ẩn trú an toàn, tiếng sắt tiếng đồng của những thanh gươm va chạm nhau tóe lửa, nghe chát chúa đến rợn người! Tôi chiến đấu như một con mãnh hổ, đâm tả đỡ hữu, chém trên, gạt dưới, hai lưỡi gươm bay loang loáng vun vút toát luồng khí lạnh quỷ khóc thần sầu, hai địch thủ xoắn lấy nhau trong một cuộc chiến thư hùng một còn một mất. Bỗng nhiên nghe "xoẹt" một tiếng! Thôi rồi! lưỡi gươm vô tình của tôi đã chém trúng vào cổ họng Vệ Công đứt lìa, y té ngả xuống chân tôi, máu tuôn ra lênh láng! Zanoni liền ngả mình tới trước đỡ lấy nạn nhân và nói nhỏ thì thầm vào tai y. Cảnh tượng ấy làm cho mọi người đều dừng tay và trở lại sự im lặng. Cuộc đấu gươm đã dứt. Lòng đầy hối hận, hãi hùng, và hổ thẹn, chúng tôi vây quanh người gia chủ bất hạnh nhưng đã quá trễ, đôi mắt y đã trợn ngược lên một cách dễ sợ. Tôi đã từng thấy nhiều người chết, nhưng chưa thấy người nào có gương mặt biểu lộ một sự kinh kiếp rùng rợn như thế! Sau cùng, mọi sự đã đến hồi kết thúc. Zanoni đứng dậy và vừa đỡ lấy thanh gươm mà tôi còn cầm nơi tay, y nói với một giọng bình tĩnh:
- Thưa quý vị, tất cả quý vị đều chứng kiến tận mắt việc gì vừa xảy ra: chính hoàng thân đã tự chiêu lấy tai họa và đã tự định đoạt lấy số phận của mình. Người hậu duệ cuối cùng của dòng họ Vệ đã tử nạn trong một cuộc đấu kiếm ban đêm.
Tôi không còn gặp lại Zanoni lần nào nữa. Tôi bèn đến gặp viên Đại sứ Pháp tại đây để tường thuật lại những biến cố vừa qua và để nhờ ông ta giải quyết. Tôi cũng biết ơn chánh quyền địa phương tỉnh Naples và người thừa kế của vị hoàng thân bất hạnh nầy về cách xử lý tốt lành và rộng rãi, tuy là công bằng, của họ trong một việc đáng tiếc xảy ra, nó làm cho tôi phải ân hận suốt đời.
Ký tên:
Quận công Xích Lân Victor Louis.
Quý đọc giả đã thấy trong bản văn kiện kể trên những chi tiết đúng đắn tỉ mỉ về một việc đã gây nên một luồng dư luận sôi nổi nhất ở Naples hồi thời đó.
Linh Đông không có đóng một vai trò nào trong vụ cãi lộn đó, y cũng chỉ uống qua loa lấy lệ chớ không có say sưa quá độ trong buổi tiệc. Y có sự dè dặt đó chắc hẳn là do bởi những lời khuyên kín đáo của Zanoni. Khi Zanoni đứng lên từ chỗ xác chết của hoàng thân để lui ra, Linh Đông nhận thấy rằng khi đi ngang qua đám đông, chàng đã nắm vai của Mạc Di và nói điều gì mà y không nghe. Linh Đông bèn đi theo Zanoni vào tận phòng tiệc trong nhà và hỏi với một giọng xúc động:
- Làm sao ông có thể biết trước tai nạn khủng khiếp nầy sẽ xảy ra? Y không chết vì tay ông kia mà?
Zanoni đáp:
- Vị tướng soái chỉ huy và điều động việc quân cơ, không nhất thiết phải đích thân ra trận. Nhưng thôi, chúng ta hãy để cho người chết ngủ yên! Anh hãy ra chỗ bờ biển vào lúc nữa đêm, cách khách sạn anh chừng một cây số về bên tả. Anh sẽ nhận thấy ở chỗ đó có một cây cột với một sợi dây sắt đã gãy. Nếu anh muốn được gia nhập vào Môn Phái của chúng ta, anh sẽ gặp thầy anh tại đó. Thôi, Anh hãy đi đi, tôi còn có việc ở đây. Anh hãy nhớ rằng Kiều Dung vẫn còn ở trong tòa nhà nầy.
Lúc đó Mạc Di bước đến gần. Zanoni day lại vẫy tay từ giã, Linh Đông bèn lui ra với một vẻ mặt suy tư. Zanoni nói:
- Mạc Di, chủ anh đã chết. Anh không còn đắc dụng ở đây nữa với người kế nghiệp của hoàng thân, một người quý tộc nghèo và không có tật xấu. Anh nên cám ơn tôi về việc tôi sẽ không đưa anh ra tòa vì cái ly rượu nho của đảo Chypre! Đừng run rẩy và biến sắc! Thuốc độc đó không ảnh hưởng gì đến tôi, tuy rằng nó có thể giết chết người khác. Thôi, hãy bỏ qua chuyện đó! Bây giờ anh hãy đưa tôi đến phòng cô Kiều Dung. Mau lên, tôi cần đi ngay!
Mạc Di nói lắp bắp ú ớ vài tiếng khó nghe, đưa mắt nhìn lấm lét, rồi nghiêng mình chào rất sâu, và đưa Zanoni đến nơi phòng của Kiều Dung.
 
Hai Định Mệnh
 
Khi Linh Đông đến chỗ hẹn mà Zanoni đã chỉ định sẵn cho y thì đã gần nữa đêm. Cái ảnh hưởng bí mật của Zanoni đối với y càng tăng gia bởi những biến cố vừa xảy ra: cái chết thình lình của Vệ Công đã được nói trước một cách rõ ràng. Tuy rằng bề ngoài xem dường như do một tai nạn ngẫu nhiên, gây ra bởi những nguyên nhân rất thường tình, nhưng cái chết đột ngột đó đã được cảnh cáo trước bằng những lời tiên tri rất xác đáng. Điều nầy càng gây cho Linh Đông một sự thán phục và sợ hãi rất sâu xa thâm trầm.
Những gì đã xảy ra cho thấy dường như con người kỳ bí đó có cái quyền năng tạo nên những diễn biến lạ lùng và bắt buộc mọi sự phải xảy ra tùy theo ý muốn. Nhưng nếu như thế, thì tại sao chàng lại để cho Kiều Dung bị bắt cóc mà không cứu? Tại sao chàng không ngăn ngừa tội ác trước khi nó xảy ra, hơn là để cho việc xảy ra rồi mới trừng trị kẻ thủ phạm? Zanoni có thật sự yêu Kiều Dung chăng? Yêu nàng, rồi lại định từ bỏ nàng cho một kẻ tình địch mà chàng có thể thắng đoạt dễ dàng với bản lĩnh của mìng!
Y không còn có thể trở lại với cái ý nghĩ trước đây rằng Zanoni hay Kiều Dung đã tìm cách gài bẫy y khi họ nói với y về vấn đề hôn nhân. Lòng kính phục và kiêng nể của y đối với Zanoni không cho phép y nghi ngờ chàng có thể làm một việc lừa bịp bỉ ổi như thế!
Riêng y còn yêu Kiều Dung chăng? Không? Sáng hôm ấy khi nghe nói nàng bị lâm nguy, thật ra thì y cũng đã có lòng ưu ái và lo toan đối với nàng. Nhưng với cái chết của hoàng thân, thì hình ảnh của nàng cũng không còn phảng phất trong lòng y nữa, y cũng không cảm thấy ghen tương khi nghĩ rằng nàng được Zanoni giải cứu, và vào giờ nầy có lẽ nàng đang ở tại nhà chàng.
Linh Đông đang cảm thấy trong lòng tràn ngập một sự ước muốn mãnh liệt. Y muốn được sánh vai với Zanoni, không phải như một địch thủ trên tình trường, mà là trên địa hạt Huyền Môn. Y sẵn sàng đổi mạng y một cách vui lòng và hoan hỉ, để được hoan hỉ, để được học hỏi những diệu thuật của Huyền Môn nó làm cho con người kỳ bí ấy trở nên khác biệt hẳn với hàng ngũ nhân loại.
Đêm ấy rất im lặng tịch mịch, và mặt biển cũng sóng lặng gió êm khi Linh Đông đi bách bộ trên bãi cát ngoài bờ biển dưới ánh sao khuya. Y đi đến chỗ đã dặn trước, và nhìn thấy một người khoác áo tơi đứng yên bất động và dựa lưng vào một cái cột gãy đôi, trong một tư thế suy tư thiền định. Y bước đến gần và thốt lên cái tên Zanoni. Khi người ấy quay đầu lại, Linh Đông nhận thấy gương mặt người ấy tuy không có cái vẻ đẹp trai lộng lẫy như Zanoni nhưng cũng có một tác phong và dáng dấp hùng vĩ tương tự. Có lẽ người nầy có cái phong độ oai nghiêm hơn, do bởi nét mặt già dặn hơn, một sắc thái suy tư trầm lặng với một đời sống nội tâm phong phú dồi dào được biểu lộ nơi cái trán cao rộng, đôi mắt sắc bén và cái nhìn sâu thẳm dương như soi tận đáy lòng của người đối thoại.
Người lạ mặt nói:
- Anh muốn gặp Zanoni chăng? Y sẽ đến trong giây lát, nhưng có lẽ người đứng trước mặt anh còn biết rõ định mệnh của anh hơn và sẵn sàng hơn để giúp anh thực hiện những ước vọng của mình.
- Trên đời nầy còn có một Zanoni thứ hai nữa chăng?
Người lạ mặt đáp:
- Nếu không như thế, thì tại sao anh lại nuôi cái hy vọng và hoài bão thâm trầm là muốn chính anh trở nên một Zanoni? Anh tưởng rằng trước anh, không ai là người có cái mơ ước thiêng liêng đó sao? Thời niên thiếu của con người là thời kỳ mà linh hồn còn trong trắng và gần với Thiêng Liêng hơn, lúc mà những ước vọng tâm hồn và hoài bão đầu tiên của y chưa hoàn toàn dập tắt bởi những đam mê vật chất thấp hèn và những bận rộn nhỏ nhen mà tuổi đời mang đến. Trong thời niên thiếu đó, có ai là người chẳng nuôi sự tin tưởng rằng vũ trụ hẳn có những điều bí mật nhiệm mầu mà kẻ phàm phu không hề biết được? Có ai là chẳng ước mong có ngày được hiểu biết và nắm vững những bí quyết đó chẳng khác nào như người khát nước đi trên sa mạc khô khan mong tìm được ngọn suối mát và trong lành ở một khe động nào đó hãy còn xa thăm thẳm? Tiếng gọi rì rào của những ngọn suối trong lành ấy, do bởi một thứ ảo ảnh, luôn luôn vang dội ở bên trong nội tâm. Nhưng rồi bước chân tìm kiếm lần mò, dọ dẫm của người đời thường đưa họ đi lạc hướng mỗi lúc càng xa ngọn suối trong mà họ vẫn thèm khát, và người lữ hành đành chịu chết phơi thây trên sa mạc!
Anh nghĩ rằng trong số những người nuôi cái hy vọng ấy không có ai đã tìm thấy cái chân lý sao? Hay là sự khát khao Đạo Lý, sự đi tìm giáo lý Huyền Môn chỉ là một điều vô ích? Không! Mỗi một ước vọng thầm kín trong lòng người là một sự linh cảm cho thấy trước những gì vốn có thật trong một thế giới huyền linh xa xăm nào đó. Không! Trên cõi thế gian trãi qua nhiều thế kỷ, đã từng có những linh hồn sáng suốt, thông tuệ đã đắc Đạo và đạt tới những cõi giới huyền linh của những bậc siêu nhân và thần tiên bất tử. Zanoni tuy rằng đã đạt tới một trình độ rất cao, nhưng không phải là người duy nhất trong số đó. Trước y, đã từng có những bậc siêu nhân, và sau y, cũng còn có nhiều người khác nữa sẽ đạt tới quả vị đó.
Linh Đông nói:
- Hay là ông muốn nói cho tôi hiểu rằng ông là một trong những bậc siêu nhân mà ông vừa kể, một nhân vật kỳ bí mà Zanoni cũng không hơn được, kể về quyền năng cũng như về minh triết?
Người lạ mặt đáp:
- Anh hãy nhìn thấy tôi như một trong những người mà chính Zanoni cũng đã thụ giáo được nhiều bí thuật nhiệm mầu của khoa Huyền Môn. Tôi đã từng sống trải qua nhiều thế hệ ở nơi nầy... Tuy nhiên, không phải do sự thu thập những kiến thức về sự vật ở bên ngoài, mà chính do việc kiện toàn sự sống tâm linh, vốn thuộc về lĩnh vực huyền bí của nội tâm, mà người ta mới vượt khỏi cái vòng chật hẹp nhỏ nhen của cuộc đời thế tục và đạt tới quả vị siêu nhân.
- Khoa Huyền Môn vĩ đại ấy được chứa đựng trong những quyển sách nào? Và do bởi cái nguồn gốc nào mà có?
- Chân lý Huyền Môn có ở khắp nơi trong cõi thiên nhiên. Anh có thể nhận thấy Đạo Lý ở chung quanh mình, trong những hình thể vật chất giản dị thô sơ cũng như những cảnh tượng to lớn hùng vĩ nhất, trong khoảng không gian vô tận cũng như dưới lòng đất sâu thẳm, nói tóm lại, ở bất cứ nơi nào cũng có hàm xúc, ẩn tàng những định luật huyền bí của Thiên Cơ cùng những động tác huyền diệu của Chân Lý.
Trong sự học ở nhà trường, những bài toán giản dị nhất cũng trở nên mờ tối khó khăn đối với những người không chịu cố gắng công phu học hỏi để tìm ra sự giải đáp. Cũng y như thế, tuy rằng toàn cõi thế giới có chứa đựng từ lúc vô thủy mọi dấu vết của nền Minh Triết thiêng liêng, nền tảng của Đạo Lý diệu huyền, những dấu hiệu ẩn tàng đó sẽ không có giá trị gì đối với những kẻ bàng quang, không màng dừng chân để tìm tòi suy nghĩ về những tiếng nói vô thanh âm, những bức thông điệp không lời mà Tạo Hóa chỉ nhắn nhủ riêng với những người thành tâm thiện chí. Hỡi người trai trẻ, nếu anh có một khối óc tưởng tượng dồi dào, một quả tim dũng cảm, một sự khát khao học hỏi hiểu biết không bao giờ thỏa mãn, thì tôi sẽ thu nhận anh làm đệ tử. Nhưng anh nên biết rằng những bài học đầu tiên sẽ rất là khắc khổ và khủng khiếp!
Linh Đông đáp một cách bạo dạn:
- Nếu Thầy đã học được những bài học đó, thì tại sao tôi không học được? Từ thuở nhỏ, tôi đã từng linh cảm rằng những điều bí mật lạ lùng được dành cho định mệnh của tôi. Từ chỗ tột đỉnh của những tham vọng thường tình, tôi đã phóng tầm mắt vào những chỗ tối tăm hắc ám của cuộc đời thế tục. Ngày mà tôi gặp Zanoni tiên sinh, tôi cảm thấy rằng đó là người dìu dắt hướng dẫn mà từ lâu tôi vẫn hằng ao ước hoài vọng.
Người lạ mặt đáp:
- Và chính tôi mới là người thi hành cái sứ mạng đó của y. Đang bỏ neo tận ngoài khơi, là chiếc tàu sẽ đưa Zanoni đi tìm một tổ uyên ương êm đẹp hơn. Chỉ còn vài giờ nữa là có gió thổi đến, buồm sẽ giương lên và chàng sẽ ra đi như một cơn gió thoảng, không còn để lại dấu vết. Cũng như ngọn gió, chàng đã để lại trong tâm hồn anh những mầm mống tốt nó sẽ nảy nở thành hoa trái. Zanoni đã làm xong sứ mạng, sự có mặt của y ở đây không còn cần thiết nữa. Người có bổn phận hoàn tất công việc của y đang đứng trước mặt anh. Nhưng y đã đến kia rồi, tôi nghe có tiếng mái chèo gần đây. Anh có quyền tự do chọn lựa, và nếu anh quyết định như thế, chúng ta sẽ gặp nhau trở lại sau nầy.
Nói đến đây, người lạ mặt từ từ bước đi và khuất dạng trong bóng tối. Một chiếc ghe nhỏ lướt nhẹ trên mặt nước, đậu lại trên bãi cát, và một người bước lên bờ: Linh Đông nhận ra đó là Zanoni.
- Linh Đông! Tôi không còn cho anh được chọn lựa một cuộc tình đẹp như mơ và một niềm hạnh phúc êm đềm trong một tổ ấm được nữa. Giai đoạn đó đã qua, và định mệnh đã nối liền với cuộc đời tôi, người con gái mà trước đây đã có thể là vợ anh. Nhưng tôi có cái quyền năng ban cho anh được nhiều vật quý báu nếu anh bằng lòng từ bỏ niềm ước vọng nó đang gậm nhấm cõi lòng anh, một kế hoạch táo bạo mà chính tôi cũng không có khả năng biết trước được kết cuộc sẽ ra sao! Nếu đó chỉ là những tham vọng trần gian, thì tôi có thể làm cho anh được thỏa mãn hoàn toàn. Trong đời có bốn điều mà người thèm khát, đó là: tình yêu, tiền tài, danh vọng, và quyền thế. Điều thứ nhất thì tôi không còn có thể cho anh được nữa. Ba điều sau cùng vẫn còn ở trong tầm tay của tôi. Anh hãy chọn lấy điều nào anh muốn, trước khi chúng ta chia tay nhau lần cuối cùng với niềm yên tĩnh trong lòng!
- Đó không phải là những điều mà tôi thèm muốn. Tôi chọn lựa sự hiểu biết về khoa Huyền Môn, là cái khoa học độc đáo thượng đẳng mà ông đã nắm vững những bí quyết. Chính vì nó, chỉ vì nó mà thôi, mà tôi đã từ bỏ tình yêu của Kiều Dung. Chỉ có nó thôi, mới là cái phần thưởng mà tôi mong muốn.
- Tôi không thể nói nghịch ý anh, nhưng tôi có thể cảnh giác. Lòng mong muốn học hỏi không nhất thiết có nghĩa là mình sẽ hiểu biết được điều mình mong muốn học hỏi. Tôi có thể đem cho anh một ông Thầy nhưng còn sự học thì phải tùy thuộc nơi anh. Anh hãy khôn ngoan suy tính trong khi còn kịp thời giờ, và hãy nhận lấy những gì mà tôi có thể cho anh một cách hoàn toàn chắc chắn.
- Ông hãy trả lời cho tôi những câu hỏi sau đây, rồi tôi sẽ quyết định. Một người có thể có chăng cái quyền năng giao tiếp với những nhân vật trên các cõi giới vô hình? Người ta có chăng cái quyền năng chế ngự các sức mạnh thiên nhiên, và bảo toàn sinh mạng chống lại các tai nạn và bịnh tật?
Zanoni đáp một cách mơ hồ:
- Tất cả những điều đó có thể có đối với một số ít người, nhưng nếu có một người thành công trong việc sở đắc được những điều bí mật đó, thì phải có đến hàng triệu người khác chết toi mạng trong việc mạo hiểm tìm tòi.
- Tôi xin hỏi một câu nữa. Về phần ông...
- Hãy coi chừng! Tôi đã có nói với anh rằng tôi không cần phải báo cáo việc làm cùng hành vi của tôi cho ai hết cả!
- Thế thì thôi vậy. Còn người lạ mặt mà tôi gặp lúc nãy, tôi có nên tin tưởng nơi những lời nói của người hay không? Người ấy có phải chăng là một trong những vị siêu nhân mà ông nói rằng đã chinh phục được những bí mật mà tôi nóng lòng muốn biết?
Zanoni nói với một giọng đầy ưu ái:
- Táo bạo thay! Sự khủng hoảng của anh đã chấm dứt, và anh đã chọn lựa con đường nầy. Tôi chỉ còn biết chúc cho anh hãy can đảm và thành công. Phải đó, tôi đã đem cho anh một người Thầy có quyền năng hé mở cho anh những cánh cửa bước vào một cõi giới rùng rợn. Hạnh phúc hay tai họa của anh không đáng kể bao nhiêu dưới nhãn quang minh triết sáng suốt của người. Tôi muốn cầu xin người hãy nương tay đối với anh, nhưng người sẽ không chịu nghe tôi. À! Kiềm Mâu đây! Hãy thu nhận đệ tử của đạo hữu!
Linh Đông quay lại, và tim y đập mạnh khi y nhìn thấy người lạ mặt lúc nãy, mà y không nghe tiếng bước chân đi lại gần khi người trở lại dưới ánh trăng khuya. Zanoni kết luận:
- Vĩnh biệt. Cuộc thử thách của anh sẽ bắt đầu. Khi chúng ta gặp lại nhau, anh sẽ thành công hay thất bại, có thế thôi!
Linh Đông nhìn theo dõi cái bóng đen của người đối thoại độc đáo ấy từ từ đi ra xa. Y thấy người ấy bước xuống thuyền nhỏ, và đến lúc đó, lần đầu tiên y mới nhận ra bên cạnh những người chèo thuyền có một người đàn bà, người nầy liền đứng dậy khi Zanoni vừa đến gần. Dẫu cho ở cách xa đến một quãng, y cũng nhận ra bóng dáng của Kiều Dung. Nàng cũng đưa tay ra dấu từ giã, và nói vọng đến tai y một câu dịu dàng bằng tiếng Anh, tiếng nói của mẹ nàng:
- Vĩnh biệt Linh Đông, tôi thứ lỗi cho anh! Vĩnh biệt!
Y cố gắng đáp lại, nhưng cơn xúc động trong lòng làm cho y nghẹn ngào không thốt được ra lời. Như thế là Kiều Dung sẽ vĩnh viễn mất đi đối với y! Nàng đã ra đi với nhân vật bí hiểm đáng sợ nầy, một bóng tối bao phủ lấy định mệnh của nàng! Và chính y đã quyết định cái số phận của nàng và của y nữa!
Chiếc thuyền lướt nhẹ trên mặt biển giữa những đợt sóng nhấp nhô bắn ra những tia sáng dưới các mái chèo, và chở theo những kẻ si tình đi ra khơi. Thuyền mỗi lúc càng đi ra xa, xa mãi, cho đến khi người ta không còn nhìn thấy nữa từ trên bờ, và sau cùng nó chỉ còn là một cái chấm đen rất nhỏ, khi đó nó mới cặp vào hông chiếc tàu lớn bỏ neo ở ngoài khơi. Ngay lúc đó, một luồng gió mát thổi đến, Linh Đông bèn day lại với Kiềm Mâu và phá tan sự im lặng:
- Thưa Thầy! Nếu Thầy có thể nhìn thấy trước tương lai, xin Thầy hãy nói cho con biết định mệnh của nàng có được sung sướng hay không, và phải chăng sự chọn lựa của nàng ít nhất cũng là khôn ngoan?
Kiềm Mâu đáp với một giọng mà sự bình tĩnh thật ăn khớp với những câu nói giá lạnh như băng:
- Hỡi đệ tử! Bổn phận đầu tiên của con là đè nén mọi tư tưởng, mọi cảm tình, mọi xúc động đối với kẻ khác. Trình độ sơ đẳng của sự hiểu biết, là con hãy tự mình học hỏi lấy cái thế giới của chính mình. Con đã chọn lựa con đường nầy, con đã từ bỏ tình yêu, giàu sang, danh vọng và quyền thế, thì việc đời còn gì là đáng quan tâm đến? Hãy kiện toàn những khả năng, và chế ngự những xúc cảm, dục vọng của mình, đó là cái mục đích duy nhất của con kể từ nay trở đi!
- Và kết quả phải chăng là sẽ đem đến hạnh phúc?
Kiềm Mâu đáp:
- Nếu hạnh phúc có thật, nó phải ngự ở nơi Chân Ngã, là chỗ mà sự đam mê không còn có nữa. Nhưng hạnh phúc là trạng thái rốt ráo cùng tột của bản thân, mà ở đây, con hãy còn ở ngoài ngưỡng cửa của nấc thang đầu tiên.
Khi Kiềm Mâu đang nói, thì ở ngoài khơi từ đàng xa chiếc tàu đã giương buồm và từ từ lướt trên mặt biển. Linh Đông thở dài một tiếng và cả hai thầy trò cùng nhau đi trở về thành phố.