Arina sống dựa vào những phòng phía cầu thang chính, còn Xêriôga thì ở phía cầu thang phụ, hắn phụ việc cho người coi sân. Giữa hai người đã xảy ra điều hổ thẹn. Hôm Chủ nhật Xá tội, Arina đã sinh cho Xêriôga hai đứa con sinh đôi. Nước cứ chảy, sao cứ sáng, anh chàng mu-gích tức điên lên. Rồi lần nữa Arina lại rơi vào một tình cảnh thú vị. Tháng thứ sáu trôi qua, mà những tháng ngày ấy, những tháng của người đàn bà, chúng nó trôi qua rất nhanh. Xêriôga ra lính, và tuy có ngập ngừng, nhưng Arina nói dứt khoát: - Anh Xêriôga yêu quí ạ, em không thể tính tới chuyện chờ anh về được đâu. Trong bốn năm trời chúng ta sẽ sống xa cách nhau, mà trong bốn năm em có thể sẽ cho ra đời ba đứa. Đã làm việc trong các phòng khách sạn thì phải tốc váy lên. Tay nào đến ở phòng thì tay ấy là ông chủ, dù là Do-thái, dù là gì gì cũng thế. Đến ngày anh đi lính trở về, cái bụng của em sẽ mệt mỏi kiệt quệ, em sẽ là một xơ xác rạc rài, chẳng nhẽ còn với được tới anh nữa hay sao? - Đúng là như thế, - Xêriôga gật đầu. - Hiện giờ đang có những tay muốn hỏi em: tay thầu khoán Trôphimưt, rất thô lỗ cục cằn, và lão Ixai Abramưt, tay già loắt choắt trùm trưởng nhà thờ Nhicôlô-Xviatxcaia, một thằng đàn ông sức lực ẽo ợt, nhưng em đã ngấy đến họng cái sức mạnh độc ác của bọn đàn ông các anh, em nói thành thật là đã bị hành hạ đến không thể nào chịu được nữa rồi... Tính từ hôm nay thì ba tháng nữa em sẽ sinh, em sẽ đem đứa bé đến nhà nuôi trẻ và sẽ đi lấy họ. Xêriôga đã nghe những lời như thế, anh ta tháo dây lưng quất Arina, và dũng cảm cố nhằm vào bụng. - Này anh, - người đàn bà nói với anh ta, - đừng quá chú trọng đến cái bụng, cái nhân trong ấy là của anh đấy, không phải của người khác đâu... Ở đây đã có một cuộc đánh đập tàn nhẫn, ở đây đã chảy ra nước mắt của người đàn ông, ở đây đã chảy ra máu của người đàn bà, nhưng chẳng nhìn thấy một lối thoát nào cả. Khi ấy người đàn bà bèn tìm đến Chúa Cứu thế Giêsu và nói: - Như thế và như thế đấy, thưa Chúa Giêsu. Con là Arina đến từ những phòng của khách sạn “Mađrit và Luvr”, chỗ ấy là ở đường Tvecxcaia. Làm việc ở các phòng khách sạn tức là tốc váy lên. Tay nào đến ở phòng thì tay ấy là ông chủ, dù là Do thái, dù là gì gì đi nữa thì cũng thế cả. Sống ở đấy có kẻ nô lệ của Chúa, tay phụ việc quét sân Xêriôga. Năm ngoái vào ngày Chủ nhật Xá tội con đã sinh cho hắn ta hai đứa con sinh đôi... Và chị kể lại cho Chúa nghe tất cả mọi chuyện. - Nhưng nếu như Xêriôga hoàn toàn không đi lính nữa thì sao? - Đến đây Chúa Cứu thế nhận xét. - Thì có lẽ tay phân cục trưởng cảnh sát sẽ lôi đi... - Phân cục trưởng cảnh sát, - Chúa cúi đầu, - ta đã không nghĩ tới hắn... Con hãy nghe đây, nếu như con cứ sống sạch sẽ như không thì sao?... - Trong bốn năm trời ư? - Người đàn bà trả lời. - Nghe theo Chúa thế nào được, mọi con người đều cần phải phễnh cái bụng ra, tuy rằng Chúa thì từ lâu Chúa đã có cái thói như thế rồi, mà còn con cái thì Chúa sẽ kiếm đâu ra? Chúa hãy làm cho con nhẹ hẳn đi thôi... Nghe đến đây hai gò má của Chúa ửng lên, người đàn bà đã chọc vào đúng chỗ đau của Người, nhưng Người vẫn nín lặng. Không thể nào tự hôn vào tai mình được, điều này thì cả Thượng đế cũng biết. - Thế này này, hỡi kẻ nô lệ của Thượng đế, hỡi cô gái tội lỗi đáng yêu, - đến đây thì Chúa tuyên bố với vinh quang của Người, - trên các tầng trời của ta đang láng cháng một thằng thiên sứ nhỏ, tên nó là Anphrêt, nó hoàn toàn không chịu vâng lời, lúc nào cũng khóc nhè: Chúa ơi, Người đưa con lên làm thiên sứ ở tuổi hai mươi của cuộc đời là nghĩa lý thế nào, ngay giữa lúc con là một thằng thanh niên hoàn toàn sung sức? Vậy hỡi kẻ gái phụng thờ ta, ta cho con thằng Anphrêt thiên sứ trong bốn năm để làm chồng. Đối với con nó sẽ vừa là lời cầu nguyện, vừa là kẻ che chở, vừa là bồ của con. Mà với nó thì chưa nói gì đến một đứa bé, mà một con vịt con cũng không thể tưởng tượng sẽ đẻ ra được, vì ở nó những trò đùa rỡn thì nhiều, còn chuyện nghiêm túc thì không có đâu... - Đó chính là thứ đang cần cho con đấy, - cô gái Arina van xin, - do những chuyện nghiêm túc của họ, Chúa hãy đếm xem con đã chết đến ba lần trong hai năm... - Con sẽ có sự nghỉ ngơi ngọt ngào, hỡi Arina con của Thượng đế, con sẽ có lời cầu nguyện nhẹ lâng như bài ca. A-men. Hai phía đã quyết định như thế. Anphrêt được đưa tới. Một thiếu niên yếu ớt, dịu dàng, hai bên vai màu xanh da trời có hai cái cánh ve vẩy, óng ánh những sắc hồng hồng, nom cứ như những con bồ câu vỗ cánh trên trời. Arina vồ lấy nó, nức nở vì cảm động, vì nỗi lòng thầm kín của đàn bà. - Anphrêt yêu dấu, niềm an ủi của em, chồng chưa cưới của em. Nhưng Chúa dặn Arina rằng mỗi khi đặt thiên sứ vào giường thì phải tháo cánh ra, mà cánh thiên sứ thì có lắp những cái then, đại khái cũng như các thanh cửa chớp, vì thế ban đêm phải tháo ra và cuốn vào khăn giường sạch, nhỡ trong một động tác lăn lộn nào đó, cánh có thể gãy vì chỉ được làm bằng những hơi thở của trẻ th chứ không có gì hơn. Liên đoàn các Chúa chúc phước cho Arina lần cuối cùng. Để làm việc này đã gọi dàn đồng ca của các đại chủ giáo, đã có những bài ca rất vang lừng, còn các món đồ nguội thì không nên có món nào. Và thế là Arina cùng Anphrêt ôm nhau chạy theo cái thang bằng lụa xuống dưới trần. Cả hai đến phố Pêtrôpxki, vì ở đấy người đàn bà còn phi chạy long đi mua đồ cho Anphrêt (nhân tiện phải nói rằng anh chàng không chỉ không có quần mà còn hoàn toàn tự nhiên nguyên thủy). Arina mua cho Anphrêt ủng da láng ngắn, quần dệt kim kẻ ô, áo vệ sinh kiểu thợ săn, áo gi-lê bằng nhung mầu xám xanh. - Các thứ khác, - nói, - anh bạn nhỏ ạ, chúng mình về nhà sẽ tìm ra... Hôm ấy Arina không làm việc ở các phòng khách sạn vì đã xin phép nghỉ. Xêriôga đến gây chuyện ầm ĩ, không ra với hắn mà chỉ nói qua cửa: - Anh Xecgây Nhiphanchit ạ, lúc này tôi đang rửa chân, xin anh rời khỏi đây đừng có gây chuyện ầm ĩ... Thế là hắn ta bỏ đi không nói một lời. Như vậy là sức mạnh của thiên sứ bắt đầu cho thấy tác dụng. Còn bữa tối thì Arina sửa soạn một chầu cứ như bọn lái buôn, chà, cô có một lòng tự ái thật là ghê gớm. Nửa stôp vôt-ca, rượu vang đặc biệt, cá cháy sông Đanuýp nấu khoai tây, xa-mô-va nước trà. Chuyện Anphrêt nếm các đồ ngon ngọt này trên đời như thế nào là việc của Anphrêt. Lúc tháo hai cái cánh của Anphrêt ra khỏi chốt, Arina bọc lại và tự mình mang vào giường. Một thân hình tuyệt vời trắng như tuyết nằm ở chỗ của trên tấm đệm lông chim trải trên cái giường ọp ẹp đầy tội lỗi và phát ra vầng hào quang không phải của trái đất này, những cột sáng mầu ánh trăng luân phiên với mầu đỏ lượn trong gian phòng, đung đưa trên cặp chân phóng tia sáng. Arina khóc òa lên, trong lòng mừng rơn, hết hát lại cầu nguyện. Arina ạ, đã được hưởng điều chưa từng thấy trên cõi đời bị hành hạ ê chề này, thật là kẻ được ban phước trong cánh đàn bà! Cả hai uống cạn nửa stôp. Và nửa stôp này đã cho thấy tác dụng. Vừa thiếp đi, đã đè lên Anphrêt với cái bụng cháy bỏng, đã sáu tháng, của Xêriôga. Đối với Arina, được ngủ với một thiên sứ còn chưa đủ, vẫn chưa đủ khi mà bên cạnh không còn có kẻ nào nhổ vào tường, ngáy khò khò, như thế vẫn còn chưa đủ đối với đàn bà vạm vỡ, hung hãn, mà đã chưa đủ thì còn phải đốt nóng thêm cái bụng chưng phềnh và rực lửa. Thế là đã đè chết thiên sứ của Thượng đế, đè chết vì say rượu và vì điên cuồng trong sung sướng, đã đè chết như đè chết đứa hài đồng mới được một tuần, đã ép chặt nó bên dưới thể xác của... Như vậy sự kết thúc bằng cái chết đã đến với thiên sứ, và từ hai cái cánh bọc trong khăn giường những giọt nước mắt nhợt nhạt nhỏ xuống. Nhưng rồi trời đã hửng, các cây cối đều cong gục xuống. Trong các khu rừng xa trên miền bắc, mỗi cây thông đều đi làm thầy tu, mỗi cây thông đều quì gối. Người đàn bà lại đứng trước cái ngai của Chúa với cặp vai rất rộng, đầy sức mạnh, một cái xác non trẻ nằm trên hai bàn tay đỏ tía của…. - Ngài hãy nhìn xem, thưa Chúa... Lúc ấy trái tim nhân hậu của Giêsu không chịu đựng được nữa, Người tức giận nguyền rủa đàn bà: - Cái gì đã thường xảy ra dưới trần thì cũng sẽ xảy ra với ngươi, Arina... - Sao vậy, thưa Chúa, - người đàn bà trả lời Người rất khẽ, - chẳng nhẽ chính con đã làm ra cái thân hình nặng nề của con, chẳng nhẽ chính con đã nấu vôt-ca, chẳng nhẽ chính con đã nghĩ ra cái tâm hồn đàn bà cô đơn, ngu xuẩn... - Ta không muốn kéo dài với ngươi nữa, - Chúa Giêsu nói to, - ngươi đã đè chết một thiên sứ của ta, chao ôi, ngươi, đồ hạ tiện... Và bằng một luồng gió nồng nực, người xô Arina xuống trần, tới phố Tvecxcaia, tới các phòng của khách sạn “Mađrit và Luvr” là chỗ vốn đã dành cho. Và ở đấy biển đã lên đến đầu gối. Gã Xeriôga đang đi chơi lần cuối cùng vì gã là lính mới. Tay thầu khoán Trôphimưt vừa từ Côlomna đi tới, trông thấy Arina, thấy khỏe mạnh và có cặp má hây hây như thế nào. - A cô em, cô em to bụng, - hắn nói, kèm theo là những lời đại khái cũng như thế. Ixai Abramưt, tay già nhỏ bé cũng đã được nghe về chị chàng to bụng này và cũng nói với cái giọng mũi của lão. - Sau những việc xảy ra, - lão nói, - tôi thì không thể nào cưới cô em được, tuy nhiên vẫn có thể nằm với nhau cũng theo trình tự như cũ... Có lẽ lão sẽ nằm ngay xuống đất mẹ ẩm ướt, nếu không thì còn làm thế nào khác được, nhưng trong thâm tâm lão nhổ vào tất cả. Tất cả đều đúng là vừa tuột xích: những thằng bé búp bê, những tay lái buôn, những kẻ dị tộc. Là con người, lão vốn quen đánh bạc. Và đây là đoạn kết của câu chuyện cổ tích. Trước khi sinh con, vì thời gian ba tháng đã trôi qua, Arina đi ra cổng phụ sau phòng người làm, ưỡn cái bụng to khủng khiếp của lên phía bầu trời mịn như lụa và nói rất khẽ: - Chúa ơi, Chúa hãy nhìn xem cái bụng đây này. Gõ lên nó nghe cứ như tiếng rắc đậu ấy. Nhưng thế này là thế nào, con không hiểu. Và Chúa ơi, con không muốn lại có chuyện này lần nữa đâu... Để trả lời, Giêsu nhỏ những giọt nước mắt xuống Arina, và Chúa Cứu thế quỳ xuống. - Hãy tha thứ cho ta, Arina nhỏ nhoi yêu quí, cho Thượng đế mang tội lỗi, và về những điều mà ta đã làm cho con như thế này... - Chúa sẽ không có được lời tha thứ của con đâu, Chúa Cứu thế Giêsu ạ, - Arina trả lời Chúa. - Không đâu.

Nguyễn Thụy Ứngdịch

Lần đầu tiên đăng trên tập văn tuyển “Vòng Tròn” quyển 3, Nhà xuất bản “Vòng Tròn”, Matxcơva - Lêningrat 1924. Tác giả ghi 1922. (N.D.)