1.Chống chế 2. Biện bạch 3. Nhanh trí 4. Mừng quá 5. Mưu mẹo 6. Ðối đáp 7. Ðúng như lời 8. Ngớ ngẩn 9. Ðổi giày 10. Thừa một con 1. Chống chế Một tên trộm bị bắt quả tang ăn trộm trâu. Người ta đóng gông giải huyện. Quan huyện hỏi: - Mày dám cả gan ban đêm vào nhà người ta, ăn trộm trâu phải không? Nó thưa, vẻ tội nghiệp: - Oan cho con lắm. Con chỉ lấy sợi dây thừng mà thôi. Quan lại hỏi: - Thế, đầu sợi dây có trâu không? Tên ăn trộm thưa: - Bẩm quan, con trâu ấy chủ nhà buộc vào, chứ con không buộc. 2. Biện bạch Anh nọ nợ anh kia đã lâu rồi mà không trả. Mỗi lần anh kia đòi thì cứ kêu túng, xin khất. Một hôm, anh kia lại đến đòi, thấy anh nọ đang ngồi ăn cơm, trên mâm có cả con vịt quay còn nóng hổi, mới hỏi: - Hôm nay ăn sang thế, chắc anh có tiền trả tôi rồi nhỉ? Anh nọ đáp: - Chà! Thật tôi túng quá. Hôm nay cũng chưa trả anh được. Anh kia trợn mắt, nói: - Thôi đi! Cứ hẹn mãi! Anh có tiền mà không muốn trả, chứ túng thiếu nỗi gì? Anh nọ nói: - Túng thật mà! Không dám nói dối anh đâu! Anh kia nói: - Hừ! Ăn nguyên cả con vịt quay mà còn kêu túng? Anh nọ nói: - Thì túng đến nỗi một con vịt cũng không nuôi nổi, phải làm thịt, chứ còn túng đến như thế nào nữa! 3. Nhanh trí Cả hai vợ chồng nhà kia có tính hay ăn vụng. Một hôm người vợ đi làm đồng về, thấy trong bếp có nồi xôi đỏ vừa chín tới. Ðang đói, chị ta nhìn trước nhìn sau, không thấy ai, liền bốc một nắm, đứng nép sau cánh cửa ăn vụng chồng. Chưa ăn hết nửa nắm thì anh chồng ở ngoài bước vào. Nồi xôi anh ta thổi, định ăn vụng vợ, bấy giờ chín, mùi xôi thơm phức. Anh ta bốc một nắm, tìm chỗ kín đáo mà ăn, sợ vợ về trông thấy, xấu hổ chết. Kín đáo nhất chỉ có xó cửa. vừa kéo cánh cửa ra thì bắt gặp chị vợ đứng đấy, tay cầm nắm xôi, Anh ta hoảng hốt kêu lên: - Ô kìa, u mày đấy à? Rồi nhanh trí nói tiếp: - Tôi tưởng u ăn hết rồi, tôi lấy thêm cho nắm nữa đây này! Ði làm ruộng về, chắc đói lắm! 4. Mừng quá Một anh háu đói, hôm ấy vợ đi chợ vắng, ở nhà đói bụng, liền lấy khoai lùi vào bếp. Khoai gần chín thì chị vợ về. Thấy vợ vào đến bếp, anh ta ngượng quá, sinh ra hoảng hốt, giấu ngay củ khoai nơi cạp quần. Khoai nóng quá, anh ta đứng không yên chỗ cứ thói bụng lại, nghiêng bên này bên kia, nhảy lên xuống cho đỡ nóng. Chị vợ thấy bộ điệu anh chồng tức cười, liền hỏi: - Anh làm gì mà nhảy cỡn lên như vậy? Anh chồng cười nhăn nhó: - Thấy mình về, tôi mừng quá! 5. Mưu mẹo Có hai anh chơi với nhau rất thân, nhưng hay bắt bẻ nhau. Anh kia nói cái gì thì anh này bắt bẻ: "Có nhẽ đâu thế!" Một hôm, hai anh bàn với nhau: - Chúng ta đã chơi thân với nhau thì phải tin lời nhau, đứa nào còn nói "Có nhẽ đâu thế" thì phải phạt hai quan tiền. Hôm sau, anh kia gặp anh nọ, liền bảo: - Ðêm qua, nhà tôi mất trộm! Anh nọ hỏi: - Mấy những gì? Anh kia trả lời: - Mấy cái giếng sau vườn! Anh nọ gân cổ lên buột miệng, nói: - Có nhẽ đâu thế! Anh kia cười ồ: - Ðấy nhé! Lại nói rồi nhé! Mai tôi sang nhà lấy tiền đấy! Anh nọ tức lắm, về nhà thuật chuyện cho vợ nghe. Chị vợ bảo: - Không lo, mai anh cứ giả vờ chết, anh ấy sang đã có tôi đối đáp. Hôm sau, anh kia sang, vừa bước chân đến cửa đã nghe tiếng khóc thảm thiết. Vào giữa nhà thì thấy bạn nằm sõng sượt trên giường, chị vợ rũ rượi ngồi cạnh, giọt ngắn giọt dài. Anh kia liền hỏi dồn: - Anh làm sao thế? Anh làm sao thế? Chị vợ mếu máo nói: - Nhà tôi chết rồi, anh ơi! Hôm qua không biết đi đâu về, vừa bước vào đến sân thì bị tột con vịt giẫm chế tươi. Anh kia nghe phi lý qua, giậm chân bảo: - Có nhẽ đâu thế? Anh kia nhỏm đậy ngay: - Ðấy nhé! Lại nói rồi đấy nhé! Còn đòi tiền nữa không? 6. Ðối đáp Một anh có râu, một anh khổng râu ngồi nói chuyện với nhau. Anh không râu muốn chế nhạo anh có râu, hỏi: - Ðố anh biết trong thế gian, cái gì cứng nhất nào? Anh có râu đáp: - Cứng nhất chỉ có đá với sắt. Anh không râu lắc đầu: - Không phải. Ðá đập cũng vỡ, sắt nung cũng mềm. Anh có râu đàng chịu, hỏi lại: - Thế thì cái gì? Anh không râu chỉ vào cằm anh có râu: - Râu là cứng nhất! Da mắt anh dày như thế kia mà râu cũng đâm thủng được, thì râu chẳng cứng nhất là gì? Anh có râu liền bảo: - Da mặt tôi dày thật, nhưng dày sao bằng da mặt anh! Anh không râu hỏi vặn lại: - Bằng vào đâu mà anh nói như thế? - Thì đấy! Râu cứng như anh nói mà nào có đâm thủng được da mặt anh đâu! Vậy da mặt anh chả dày hơn da mặt tôi là gì? 7. Ðúng như lời Mẹ chồng và con dâu nhà nọ chẳng may đều góa phụ. Mẹ chồng dặn con dâu: - Số mẹ con ta rủi ro, thôi thì cắn răng mà chịu vậy! Không bao lâu, mẹ chồng có tư tình, người con dâu nhắc lại lời dặn ấy, thì mẹ chồng trả lời: - Mẹ dặn là dặn con, chứ mẹ thì còn răng đâu nữa mà cắn. 8. Ngớ ngẩn Một hôm, ông sai cháu ra chợ mua một đồng mắm, một đồng tương. Thằng bé mang hai cái bát đi ra chợ, nhưng đi được một quãng, sực nhớ điều gì, quay trở lại hỏi ông: - Ông ơi! đồng nào mua mắm, đồng nào mua tương ạ? Ông bảo: - Ðồng nào cũng được mà! Thằng bé lại chạy đi. Một hồi lâu, lại mang hai cái bát không trở về, hỏi: - Ban nãy, cháu quên chưa hỏi ông: bát nào đựng tương, bát nào đựng mắm ạ? 9. Ðổi giầy Một anh đi nhầm giày, chiếc cao chiếc thấp. Ra đường thấy bước khó khăn, anh ta phàn nàn: - Quái lạ! Chân mình hôm nay sao lại bên dài bên ngắn thế này? Hay là đường cái khập khễnh? Kẻ qua đường nghe thấy, bảo: - Không phải. Ông đi nhầm giày rồi nên mới chiếc cao chiếc thấp. Anh ta vội về nhà lấy đôi giày kia. Cầm hai chiếc giày kia lên, anh ta xem xét một lúc, rồi lắc đầu nói: - Vẫn chiếc cao, chiếc thấp! 10. Thừa một con Một anh đi chợ mua một đàn bò sáu con. Anh ta ngồi lên lưng con đầu đàn, dắt cả về. Giữa đường, anh ta nhìn đàn bò, đếm: - Một, hai, ba, bốn, năm. Ðếm đi đếm lại, vẫn chỉ còn năm con! Cuống lên, anh ta vắt đầu vặt tai, không hiểu ra làm so cả. Về đến nhà, chưa kịp xuống, vẫn ngồi trên lưng bò, đã mếu máo: - Chết mất rồi! Tôi đánh mất một con bò rồi! Chị vợ nghe tiếng chồng khóc, chạy ra, hỏi: - Sao? Mua mấy con mà để mất một con? Anh kia chỉ năm con bò đi theo sau, nói: - Sáu con. Bây giờ chỉ còn năm con thôi! Chị vợ vừa cười vừa nói: - Thừa một con thì có!