BILLY GILBERT

Billy Gilbert là một thổ dân Ojibway, sống  ở gần hồ Su san. Vợ Billy là một trong những cô  gái đẹp nhất ở vùng thượng nguồn Michigan. Họ có hai con bụ bẫm, da nâu tên là Beulah và  Prudence. Trước đây cả hai vợ chồng Billy đều  đã tới Mount Pleasant để học, và Billy là một  nông dân giỏi. Khoảng năm 1915 không ai hiểu  tại sao Billy lên tận miệt Soo để đăng lính vào  Black Watch.
Hè này Billy trở về nhà. Hắn có hai mảnh ruy  băng may dính vào áo, bên trên ngực và ba gạch  quân hàm bằng chỉ vàng trên vai áo trái. Không  ai ở khu vịnh biết rằng ruy băng tượng trưng cho  huân chương chiến công (M.M.: Medal of merit)  và huân chương tặng thưởng vì hạnh kiểm xuất  sắc  quân đội  M.: Military  Distinguisheđ Conđuct Međal), tất cả bọn đàn  ông trở về đều có mang ruy băng, vài người có tới ba, bốn cái, bạn có thể mua ruy băng ở các  doanh trại nơi bạn giải ngũ. Nhưng tất cả mọi  người đều buồn cười vì cái váy của hắn.
''Nhìn một thằng thổ dân mặc váy kìa?''.  Nhưng kẻ rỗi hơi vụt la lên khi hắn dừng đoàn  quân lai và đốt một điếu thuốc chắc có ai đó đã  nói ''ồ nhìn cô ta kìa, cô ta hút thuốc!''. Chuyện  đó thì cười khỏe thôi. Đó không phải là kiểu trở về nhà mà Billy đã hình dung.
Hắn đi bộ ngược con lộ dẫn đến hố Susan và  tìm thấy căn chòi của hắn trống trơn. Cửa ra vào khóa và khu vườn của hắn là lớp đất cỏ mọc, có  thứ cỏ băng trong khu vườn mới trồng của hắn, thứ cỏ đốn ngã mọi cây non mà thỏ cũng không  thèm gặm, Billy quay xuống con lộ đến nhà một  người hàng xóm.
- Bà Gilbert ư? - người đàn ông đứng chỗ ngưỡng cửa vừa nói, vừa nhìn cái váy của Billy  một cách chế giễu. - Cô ta đã bỏ đi với con trai  của Simon Green rồi. Cô ta bán chỗ đó cho G... ở Charlevoix. Năm nay người ta không canh tác.  Ê, anh bạn là Billy hả? Họ đang sống đâu đó  dưới tiểu bang. Người hàng xóm đứng chỗ ngưỡng cửa đang cầm một cái đèn.
Billy quay ngoắt đi, vượt qua đoàn quân, đi  khệnh khạng những bước dài của người dân vùng cao xuống con lộ trong buổi trời nhá nhem. Chiếc mũ vểnh qua một bên, đầu gối của hắn lắc lư dưới chiếc váy. Khi họ khệnh khạng đi xuống  con đường Bapaume- Cambrai. Gương mặt hắn  lạnh tanh hơn bao giờ hết, nhưng mắt hắn tựa  như một con đường dài hun hút dẫn vào đêm đen. Rồi hắn bắt đầu huýt sáo. Và điệu hát hắn  huýt sáo là đây:
Đó là một con đường dài đi đến Tipperary,
Đó là con đường dài phải đi.