Có vị thiếu niên tập tước Hầu nọ, tuổi mới mười bảy mà phong tư mỹ mạo, mặt đẹp như ngọc. Anh chàng có thú mê đá gà và nuôi chó săn. Trong nhà có sẵn một con chó vàng, rất được chàng yêu thích, vẫn cùng chàng cùng ăn cùng ngũ.Một ngày mùa Hạ, Hầu dắt chó theo lối Ðông môn ra ngoài thành dạo chơi. Thình lình, trời đổ mưa, lũ lụt, chàng phải vào núp dưới cửa một ngôi cổ mộ. Trước cửa, nước ngập đến vài ba mẫu, trông xa chỉ thấy cỏ lau nghiêng ngả bình bồng.Hầu ngồi chưa yên chỗ, thì có ba gã côn đồ ác thiếu, đứa mang chim ưng, đứa đeo cung tiễn, từ đâu tiến lại.Bọn chúng nhìn thấy Hầu, ghé tai nhau thì thầm những gì không nghe rõ. Hầu vốn trắng trẻo, mắt bồ câu, trông khả ái dễ yêu. Một trong ba đứa côn đồ, nhìn thấy chàng bèn cao hứng nhanh miệng buông ra mấy lời trêu chọc.- Ðen thì đen như sắt, hồng thì hồng như tuyết, trắng thì trắng như tuyết...Hai đứa kia cùng tùy thanh phụ họa, rồi nhìn nhau cười khoái trá. Hầu nhà tuy đã suy vi, nhưng vốn giòng dõi thế phiệt, nên bình thời ít ra khỏi cửa, chỉ ở trong nhà đọc sách, lại thêm tính tình yếu đuối, cô lẻ. Khi nghe bọn côn đồ buông lời bất nhã, biết ngay chúng không phải bọn người lương thiện, lòng thật lo lắng, muốn liều đội mưa bỏ chạy, nhưng chàng bị ba đứa côn đồ ra sức cản lại, không cho đi.Chàng thế quẫn, mới hỏi:- Mấy người định làm gì ta đâyCả ba đứa côn đồ đều nhăn nhăn nhở nhở, mặt dầy mày dạn, không nói năng gì. Một đứa ôm chặt lấy chàng. Một đứa đưa tay sờ lần mò mẫm khắp người. Một đứa hôn vào mặt chàng chầm chập. Hầu biết là ba đứa côn đồ này đã quen thói lưu manh, cố sức dẫy dụa chống trả.Con hoàng khuyển của chàng thấy chàng bị như vậy, liền xông vào cắn bọn côn đồ để cứu chủ. Cả ba đứa sợ chó cắn, vội vàng buông Hầu ra. Giữa lúc chàng tưởng được thoát nạn, thì chính lại tên côn đồ đã buông lời bất nhã, lượm một viên đá thật to, ra sức thẳng cánh ném vào đầu con hoàng khuyển. Chỉ nghe được hai tiếng kêu ẳng, ẳng thảm thiết, con vàng đã nằm im bất động dưới đất.Hầu thấy bọn côn đồ giết mất con chó yêu của chàng, bèn khóc rống lên:- Vàng ơi! Vàng ơi! Tại sao bọn ngươi lại giết chết con vàng của ta.Ba tên côn đồ chẳng cần giải thích gì, vội vội vàng vàng xúm nhau lột phăng hết áo quần của Hầu ra. Chỉ một thoáng, trên người Hầu không còn một mảnh vải, trần như nhộng. Bọn chúng lại dùng thừng cột chân cột tay Hầu rồi đẩy Hầu nằm giữa một bụi cỏ, tính dở trò dâm đảng. Hầu chỉ còn biết gào khóc, lăn lộn để chống đỡ. May sao, lúc đó có mấy người lính thuộc lục doanh binh cưỡi ngựa từ trong rừng đi tới, ba tên côn đồ vội vã hò nhau bỏ chạy.Những người lính lục doanh đến chỗ Hầu đều xuống ngựa, cởi trói cho chàng, hỏi han nguyên ủy. Ai nấy đều tỏ ý thương hại Hầu, giúp chàng mặc lại y phục, rồi đưa về nhà.Con vàng bị đánh ngất đi từ nãy, giờ cũng tỉnh lại, cà thọt chạy theo đằng sau Hầu. Nhưng về nhà được vài ba hôm, con vàng bỏ ăn bỏ uống, vết thương ác hóa mưng mủ rồi chết. Hầu đau lòng khóc thương thảm thiết, lại chẳng đành đem chó vứt đi, mới lấy táng lễ của người chết, chôn con vàng ở ngay sau vườn nhà mình, rồi thắp hương khấn vái, cầu chúc như đối với một người bạn thiết.Ðêm ấy, Hầu nằm ngủ, lòng đau như dao cắt, trằn trọc không sao chợp mắt được, đầu óc mông lung thiếp đi, mộng thấy con vàng về đùa vui với chàng như lúc còn sống.Nó bảo:- Chủ nhân đối đãi với tôi quá tử tế, ân dầy nghĩa trọng ấy nguyện xin có ngày báo đáp. Từ nay chủ nhân có đi đâu, tất phải tiểu tâm đề phòng, nhưng đừng lo lắng quá. Giả như có chuyện gì nguy hiểm. tôi sẽ đến cứu chủ nhân.Nói xong thì biến mất.Hầu tỉnh dậy, lòng còn nhớ rõ lời chó. Một hôm, Hầu có việc phải xuống Thông Châu. Lúc trở về, thuê thuyền theo lối Ðại Thông Hà để đi cho nhanh. Không ngờ, lại gặp phải ba tên côn đồ ngày nào. có thêm hai tên đồng bọn nữa, cũng xuống cùng thuyền. Chúng thấy Hầu, đều đưa mắt nhìn chàng cười gian trá, khiến chàng vô cùng lo sợ.Thuyền đến Áp Thượng thì đình lại. Hành khách đều lên bờ. Tứ tán mỗi người một đường. Riêng Hầu vì sợ hãi, hoảng hốt không biết đi đâu, bèn vội vã lẩn trong đám đông, đến núp dưới một ngôi đình, lén nhìn bọn côn đồ đi đã xa, chàng mới rẽ vào một con đường nhỏ vừa vắng vẻ, vừa vên tĩnh mà đi.Ði chừng được già một dặm, thình lình Hầu lại thấy ba tên côn đồ từ ruộng lúa hiện ra. Chúng bắt được chàng, ép chàng phải rẽ vào lối vắng vẻ không có bóng người, và lấy một nắm rẻ rách nhét kín miệng Hầu lại, sau đó mới lột hết áo quần chàng ra. Chỉ một thoáng, người Hầu đã lại trần như nhộng. Gã côn đồ lẻo mép ý muốn dở trò bất quĩ. Thình lình, xuất hiện một con chó cực lớn, nhảy qua bức tường đổ, lao tới cắn vào hạ bộ tên côn đồ. Chỉ nghe gã kêu được một tiếng: "ối! " rồi ngã lăn đùng ra chết. Sau đó chó lại quay sang tấn công hai tên côn đồ khác. Một đứa bị nó cắn mất một bọng chân. Còn tên kia bị mất một mảng mông.Nhờ chó cứu, Hầu may mắn thoát nạn, mặc lại quần áo, giày dép, rồi cứ theo đường dưới ruộng mà chạy. Thấy con chó cũng chạy cùng hướng với mình, Hầu vừa theo phía sau vừa hô gọi:- Vàng ơi! Vàng ơi!Chừng đến một ngôi nhà tranh. con chó đội nhiên lăn quay ra chết dưới chân bờ rào.Hầu hổn hển tới nơi, nhìn xem. Té ra không phải chó của chàng. Chỉ là một con chó vàng già chết bệnh. Lòng ngơ ngẩn không rõ đầu đuôi nguyên cớ ra sao.Một bà lão dang quét thóc ngoài sân, cười bảo Hầu:- Ðó là con chó nhà lão. Bệnh cả nửa năm, mới chết đêm qua, chưa kịp chôn. Chú em đứng nhìn chi vậy, không ngại mùi hôi hám tanh tưởi à?Hầu chỉ ậm ừ khe khẽ đáp lại, lòng buồn tha thiết rồi quay trở về nhà.Ðêm ấy, chàng mộng thấy con hoàng khuyển hiện đến bảo chàng:- Chủ nhân ơi! ân xưa nghĩa cũ chưa đủ báo đền. Chỉ cầu sao Ðức Diêm Vương xét thấu lòng trung thành của tôi đối với chủ nhân mà cho tôi được thác sinh làm người, thì sau này ắt cũng có ngày gặp gỡ. Nay tới xin từ giã chủ nhân.Nói xong, hai hàng châu lệ đầm đìa, liên tiếp hướng về Hầu khấu đầu mấy cái rồi biến mất.Riêng Hầu, lòng thâm cảm tấm tình của con nghĩa khuyển, ghi nhớ ngày chết của nó, cứ mỗi luân lại đến trước mồ, bày hương hoa cúng tế, mãi đến tận ngày nay.Còn ba đứa côn đồ, sau này hai đứa thành phế nhân. Ðứa bị mất hạ bộ, chỉ qua rnột đêm thì chết.Câu chuyện trên đây, ông Ân Mậu Tiên là nội huynh của Hầu biết rất rành. Khi Hầu tập tước được ba năm, ta cũng từng được gặp khi đến ăn cỗ ở nhà ông Ân Mậu Tiên.Thật là một con người đáng quí.